Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Folk culture" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 37
Tytuł:
Kultura ludowa Mazowsza w dorocznej obrzędowości Warmiaków
Folk culture of Mazowsze in annual rituals Warmians
Autorzy:
Hochleitner, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2165227.pdf
Data publikacji:
2014-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
kultura ludowa
obrzędy
zwyczaje
religijność ludowa
folk culture
rituals
customs
folk religiosity
Opis:
Gdy przybyli mazowieccy koloniści u schyłku średniowiecza wprowadzili wiele zwyczajów do kultury regionalnej pogranicza warmińsko-mazurskiego. Pozostałości tej kultury świadczą o uniwersalnych treściach, które wraz z przyjęciem chrześcijaństwa utrwaliły na wiele stuleci oryginalną kulturę ludową. Chrześcijaństwo wkraczające na te ziemie było jednak otwarte na przyjmowanie zastanych praktyk. Wiele obrzędów i ludowych zwyczajów wprowadzono do kalendarza kościelnego. Opisywane poniżej prace gospodarcze opierały się przede wszystkim na wiedzy potocznej, przekazywanej z pokolenia na pokolenie.
When the colonists arrived in Mazovia in the late Middle Ages introduced many customs to regional culture borderlands of Warmia and Mazury. The remains of this culture testify to the universal content which, together with the adoption of Christianity perpetuated for many centuries original folk culture. Entering Christianity in these lands, however, was open to accepting existing practices. Many rituals and folk customs were introduced into the Church calendar. Described below economic work based primarily on common knowledge, passed on from generation to generation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 76-94
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrzędowość rodzinna utrwalona we frazemach gwarowych pogranicza małopolsko-mazowieckiego
Family rituals preserved in dialect phrases of the Lesser Poland-Masovian borderland
Autorzy:
Karpeta, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174102.pdf
Data publikacji:
2022-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
dialectology
phrase
rituals
folk culture
dialektologia
frazematyka
obrzędy
kultura ludowa
Opis:
The article is a review of family beliefs and habits embedded in dialect phrases that the author collected in several villages on the Lesser Poland-Masovian borderland. Such an approach to the subject comprehensively shows the cultural and moral sphere of a given community and preserves its specificity. As a rule organizing the material base, the author adopted the method of thematic fields, which will allow to distinguish conceptual categories typical of the rural linguistic and cultural community. Research on old customs and folk rituals – taking into account socio-economic transformations – is a bridge connecting the present with the past.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2022, 17; 113-121
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autobiografia, traktat, kultura ludowa
Autobiography, Treaty, Folk Culture
Autorzy:
Madejski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1377589.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
autobiography
academic autobiography
folk culture
autobiografia
autobiografia akademicka
kultura ludowa
Opis:
Autor przybliża nową książkę Andrzeja Mencwela, której fragment składa się na czwarty numer "Autobiografii". Ukazuje ją zarówno w kontekście zainteresowań badawczych wybitnego antropologa kultury, jak i w nawiązaniu do polskich prac ludoznawczych oraz w relacji do prozy profesorów.
The author introduces a new book by Andrzej Mencwel published in parts in fourth issue of "Autobiography". The book by Mencwel is shown both in the context of the research interests of this eminent cultural anthropologist, as well as in relation to the Polish ethnographic works and in relation to academic prose.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2015, 4, 1; 7-12
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trwałość czy zmiana? W kręgu ludowych i nieludowych tradycji
Durability or change? In the circle of folk and non-folk traditions
Autorzy:
Wróblewska, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45890571.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
tradycja
folklor
kultura ludowa
kultura kaszubska
tradition
folklore
folk culture
Kashubian culture
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 299-304
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura ludowa Beskidu Śląskiego na ekspozycji Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”
Folk culture of Silesian Beskids at the Exposition of the Museum “Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów”
Autorzy:
Wądołowski, Marcin
Roszak-Kwiatek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052183.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
museology
folk culture
Silesian Beskid mountains
muzealnictwo
kultura ludowa
Beskid Śląski
Opis:
The article is an analysis of the part of the exhibition at the Museum „Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów” that focuses on presenting a subregion of Upper Silesia - Silesian Beskids. The authors explain the methods used in this open air-museum in Chorzow to present selected aspects of the Silesian highlanders’ everyday life, both in material and non-material culture. The article discusses how objects from the exhibition are presented with their micro landscape, the local economy and regional crafts and folk art, and also with content related to the spirituality of the region’s residents. Moreover, the work discuses the commercial dimension of presenting the culture of Silesian Beskids. The exhibition at Chorzow museum is set in the concept of the „new museology”, under which it is expected to continue its development.
Artykuł stanowi analizę treści części ekspozycji w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”, skupiającej się na zobrazowaniu podregionu Górnego Śląska – Beskidu Śląskiego. Autorzy przedstawili wykorzystywane w chorzowskim skansenie formy prezentacji wybranych aspektów codziennego życia górali śląskich, zarówno w wymiarze kultury materialnej, jak i niematerialnej. W artykule omówione zostały prezentowane obiekty wraz z ich mikropejzażem, gospodarka i rzemiosło regionalne oraz sztuka ludowa wraz z treściami odnoszącymi się do kultury duchowej mieszkańców regionu. Praca rozważa ponadto komercyjny wymiar obrazowania kultury Beskidu Śląskiego. Ekspozycja chorzowskiego muzeum osadzona została w koncepcji „nowego muzealnictwa”, w ramach której przewidywany jest dalszy jej rozwój.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2014, 2, 2; 101-115
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz rodziny Feliksa Nowowiejskiego. Aspekty patriotyczne, religijne, ludowe
Autorzy:
Garbula, Joanna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694607.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Feliks Nowowiejski
family
patriotism
folk culture
rodzina
patriotyzm
religia
kultura ludowa
Opis:
The Sejm of the Polish Republic pronounced Feliks Nowowiejski to be a patron of the year 2016. In the justification statement, the Polish parliament stated that ‘this artist always stood on the side of the Polish nationality and Polish culture’. My research objective is to present a portrait of F. Nowowiejski’s family and to demonstrate its importance in the development of an individual and a society in the contemporary world.For F. Nowowiejski, family – next to his homeland and music – had the highest value. He came from a very large family (he was one of 14 siblings), and himself had four sons and a daughter. The composer’s family lived in Warmia and was subject to Germanisation efforts, aiming at the annihilation of Poland and Polish culture. Despite the persecutions, the Nowowiejski family did not renounce their identity and brought up their children in the atmosphere of Polish patriotism. The identity of Polish Warmiaks rested on two pillars: Polish nationality and Catholic religion, which were strengthened in response to the anti-Catholic and anti-Polish policy of Bismarck. F. Nowowiejski witnessed Poland’s regained independence in 1918 and in 1945; and he also participated in the plebiscite in Warmia and Masuria in 1920. Poland lost the plebiscite and Polish residents of Warmia had to renounce the hope of having their land incorporated into the Polish state. These events certainly shaped the Polish identity of F. Nowowiejski.
Sejm RP ogłosił Feliksa Nowowiejskiego patronem roku 2016. W uzasadnieniu podano, że Nowowiejski zawsze stał po stronie polskości i polskiej kultury. Moim zamierzeniem badawczym jest przedstawienie obrazu rodziny F. Nowowiejskiego oraz pokazanie jej znaczenia dla rozwoju jednostki i współczesnego społeczeństwa. Rozważania dotyczące rodziny odwołują się do jej trzech generalnych wymiarów. Pierwszy dotyczy wychowania w duchu patriotycznym, ważnym dla kształtowania tożsamości narodowej i związku z małą ojczyzną. Drugi odnosi się do przemyśleń związanych z wychowaniem religijnym, w którym rodzina ma znaczenie,  i nie sposób tego przecenić. Trzeci obejmuje problemy w zakresie czerpania z zasobów kultury ludowej, stanowiących również nasze dziedzictwo. Te wymiary zajmowały ważne miejsce w życiu i twórczości F. Nowowiejskiego.F. Nowowiejski wywodził się z bardzo licznej rodziny (14 dzieci), sam miał czterech synów i jedną córkę. Rodzina F. Nowowiejskiego, pochodząca z Warmii, doświadczyła germanizacji prowadzącej do wyniszczenia Polski i polskiej kultury. Pomimo terroru nie poddała się i wychowała swoje dzieci w duchu patriotycznym. Fundamentem tożsamości warmińskiej było połączenie polskości i katolicyzmu, co stanowiło wynik antykatolickiej i antypolskiej polityki Otto von Bismarcka. F. Nowowiejski był świadkiem odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 i 1945 r., a także plebiscytu na Warmii i Mazurach w 1920 r. Przegrany plebiscyt unicestwił nadzieje mieszkańców Warmii na ponowną przynależność do państwa polskiego. Wydarzenia te niewątpliwie ukształtowały polskość F. Nowowiejskiego.
Źródło:
Prima Educatione; 2018, 2
2544-2317
Pojawia się w:
Prima Educatione
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowo-kulturowe znaczenie swaczyny na Śląsku
The linguistic and cultural meaning of swaczyna in Silesia
Autorzy:
Przymuszała, Lidia
Świtała-Trybek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850442.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectology
Silesia
swaczyna
afternoon meal
folk culture
dialektologia
Śląsk
podwieczorek
kultura ludowa
Opis:
Przedmiotem artykułu uczyniono swaczynę – mało dzisiaj znaną gwarową nazwę podwieczorku. Celem artykułu jest analiza znaczenia słowa, pokazanie jego funkcjonowania na tle kultury ludowej regionu, omówienie jego pochodzenia oraz synonimów, a także przeobrażeń znaczeniowych samego leksemu i nazywanych nim wzorów zachowań kulturowych. Analiza łączy perspektywę lingwistyczną z kulturoznawczą. Podstawę badawczą stanowią zróżnicowane chronologicznie materiały etnograficzne, własne materiały terenowe oraz materiały wyekscerpowane z kartoteki Słownika gwar śląskich. Temat wpisuje się w ważną i aktualną problematykę związaną z ochroną niematerialnego dziedzictwa kulturowego, polegającą – w myśl konwencji UNESCO z 2003 r. – na utrwalaniu i przekazywaniu tego dziedzictwa (obecnego w języku i zwyczajach) m.in. poprzez jego badanie i dokumentowanie.
The subject of the article is swaczyna – a little-known dialect name for an afternoon meal. The aim of the article is to analyze themeaning of this word, to show its functioning against the background of the region’s folk culture, to discuss its origin and synonyms, as well as to show how the lexeme’s meaning changed together with the cultural behaviour patterns denoted by it. The analysis combines the linguistic and cultural perspectives. The research is based on chronologically diverse ethnographic materials, own field materials and materials extracted from the record of Słownik gwar śląskich [Dictionary of Silesian Sub-dialects]. Thesubject is a part of an important and current effort to protect intangible cultural heritage, which – in accordance to the UNESCO convention of 2003 – consists in the preservation of and passing the heritage (in the form of language and customs), for instance by examining and documenting it.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 137-147
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Posty religijne w kulturze ludowej
Posts Religious Folk Culture
Autorzy:
Tymochowicz, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037186.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
post
kultura ludowa
obrzęd
Wielki Post
Adwent
folk culture
ritual
Lent
Advent
Opis:
Post religijny dla mieszkańców wsi miał zawsze szczególne znaczenie. Praktykowany był jako przejaw głębokiej wiary, a także przygotowanie do kontaktu z sacrum i zmiany, jaka miała nastąpić w życiu jednostki lub całej społeczności. Zawsze miał on swoje uzasadnienie, musiał się odbywać w wyznaczonym czasie i odnosił się do konkretnej grupy osób, która zachowywała nakazy określone przez religijne zasady i tradycje danej wspólnoty. Wszystkie te aspekty zostały poruszone w niniejszym tekście, aby ukazać specyfikę praktyk postnych realizowanych przez użytkowników kultury ludowej.
A religious post for the rural population has always had a special significance. It was practiced as a manifestation of deep faith, as well as preparation for the contact with the sacred and the changes that took place in the life of the individual or the community. It always had its reasons, had to take place at the appointed time and referred to a specific group of people who kept orders determined by religious principles and traditions of the community. All these aspects have been addressed in this text to show the specificity of fasting practices implemented by members of folk culture.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 9; 137-146
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura ludowa Rzeszowiaków przełomu XIX i XX wieku - wybrane zagadnienia
Charitable organizations and confraternities in Glogów Malopolski from 16th to 18th century
Autorzy:
Świder, Witold
Pezda, Janusz
Zamoyski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1573860.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
kultura ludowa
folklor
taniec
Rzeszów
Rzeszowiacy
folk culture
folklore
dance
Rzeszow people
Opis:
Przedmiotem niniejszej pracy jest region Rzeszowszczyzny z wyróżnieniem grupy Rzeszowiaków, w jej wytworach kultury ludowej, ze szczególnym naciskiem na folklor taneczny. Celem jest przede wszystkim próba ukazania i przybliżenia podstawowych, charakterystycznych, a zarazem najistotniejszych aspektów, pozwalających na mówienie o regionie Rzeszowszczyzny, a idąc dalej, samych Rzeszowiaków, jako odrębnym regionie, pod względem tańca, stroju, muzyki i obrzędów. Kultura ludowa okres swojego największego rozkwitu przeżywała w XIX wieku. Miało to związek przede wszystkim z procesem uwłaszczania chłopów, na poszczególnych terenach ziem polskich pod różnymi zaborami przebiegającym nieco odmiennie. Przełom wieków XIX i XX można uznać za jej moment szczytowy, okres międzywojenny - schyłkowy. Zjawisko tańca ludowego w Polsce jest dość skomplikowane. Do początku XX wieku taniec traktowany był jako sztuka użytkowa, wypływał z naturalnego funkcjonowania wsi i wpisywał się w jej codzienność. Do tego okresu niewiele jest specjalnych opracowań w dziedzinie tańca ludowego. Po II wojnie światowej kultura ludowa została uznana za ważny nurt tradycji narodowej, za jeden z istotnych czynników dla tworzenia się ówczesnej kultury. Zostały podjęte rozmaite, prowadzone na szeroką skalę badania nad historycznym procesem jej rozwoju, nad materialnymi i duchowymi formami jej przejawiania się.
The subject of this work is the Rzeszow region with distinction of the Rzeszowiacy group, in its creations of folk culture, with a special emphasis on dance folklore. The aim of the article is primarily to try to show and approximate the basic, characteristic and at the same time the most important aspects, allowing to talk about the Rzeszow region, and further forward Rzeszowiacy, as a separate region, in terms of dance, costumes, music and rites. Folk culture experienced its greatest heyday in the 19th century. This was mainly related to the process of expropriation of peasants, in different areas of Polish lands under different partitions, which proceeded slightly differently. The turn of the nineteenth and twentieth centuries can be considered its peak moment, the interwar period – the end. Rzeszow's dance folklore is a very diverse and multifaceted phenomenon. Focusing only on the areas around Rzeszow, its immediate surroundings, on the one hand, allows to discuss it in a rather diligent way, but at the same time does not allow to show the most important differences (and often many common moments) that occur throughout Rzeszow - and it is such comparisons that can fully make the reader aware of the peculiarities of the region. The phenomenon of folk dance in Poland is quite complicated. Until the beginning of the 20th century, dance was treated as a utilitarian art, came out of the natural functioning of the village and became part of its everyday life. Until this period, there are only few special studies in the field of folk dance. After the Second World War, folk culture was considered an important trend of national tradition, as one of the important moments for the formation of the then culture. Various large-scale research has been undertaken on the historical process of its development, on the material and spiritual forms of its manifestation.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 31-50
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świętowanie na Kujawach w świetle słownictwa gwarowego
Celebration of Religious Feasts in Kujawy in the Light of Dialectal Vocabulary
Autorzy:
Moch, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497153.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
kultura ludowa
obchodzenie świąt
gwary Kujaw
folk culture
celebrating holidays
Kujawy dialects
Opis:
Celem artykułu jest przyjrzenie się – przez pryzmat słownictwa gwar kujawskich – świętowaniu na Kujawach w ostatnich wiekach, związanemu ze świętami religijnymi oraz z kalendarzem religijnym. Perspektywa językowo‑kulturowa pozwala odkryć przenikanie się w kulturze ludowej Kujaw pierwiastka sakralnego (sacrum) i świeckiego (profanum). W szczególnym stopniu dotyczy ono obchodów najważniejszych świąt w katolicyzmie. Bogate słownictwo gwarowe odnosi się na przykład do okresu Świąt Wielkanocnych. Obok form nazywających fakty religijne, takich jak Wstępna Środa, boże rany, Kwietna/ Wierzbna Niedziela, mamy wiele nazw obyczajów świeckich, jak wybijanie żuru, chodzenie z kozą, podkoziołek, wywożenie mężatek/ żeńców, przywołówki, chodzenie po dyngusie. Nowo wydany, pierwszy w pełni naukowy, Słownik gwary i kultury Kujaw stara się ocalić ten ginący świat ludowej kultury, religijności i obyczajowości. Odnowienie znajomości gwarowej leksyki kujawskiej służy umocnieniu tożsamości lokalnej i pogłębieniu regionalnej wyrazistości Kujaw.
The article aims at describing celebrations in Kujawy, performed in the last centuries, and connected with religious feasts as well as with the liturgical calendar. The topic is analysed through the lens of the lexis of the Kujawy dialect. The linguistic and cultural perspective allows to discover intermingling of the sacred (sacrum) and secular (profane) elements in the folk culture of Kujawy. To a great extent, it concerns celebration of the most important Catholic feasts. For example, the rich dialectal vocabulary is related to the Easter period. In addition to forms that refer to religious rituals, such as Wstępna Środa (Prefatory Wednesday/Ash Wednesday), (boże rany) ‘God’s wounds’, Kwietna/Wierzba Niedziela (Flower/Willow Sunday), many names and expressions describing secular customs can be found, such as wybijanie żuru (breaking a sour rye soup), chodzenie z kozą (walking with a goat), podkoziołek, wywożenie mężatek/ żeńców (taking away of the spouses), przywołówki (hailing), chodzenie po dyngusie (walking on dyngus). The newly published, first fully scientific Dictionary of the Dialect and Culture of Kujawy was edited with an idea of saving this dying world of folk culture, religiosity and customs. Renewing the knowledge of the dialectal lexis of Kujawy is aimed at strengthening the local identity and deepening the regional distinctiveness of Kujawy.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2019, 2(20); 15-33
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc, peryferie i dzikość natury. Obraz wsi w Malowanym ptaku Jerzego Kosińskiego
Autorzy:
Kępiński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034249.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura
pamięć
wieś
wędrówka
trauma
kultura ludowa
literature
memory
village
journey
folk culture
Opis:
Tekst porusza tematykę obrazów polskiej wsi, obecnych w Malowanym ptaku Jerzego Kosińskiego. Analizy dokonano z punktu widzenia antropologii kulturowej, między innymi poprzez kategorie: swój – obcy, orbis interior – orbis exterior, centrum – peryferie, wędrówka, dziecko. Przy antropologicznym dekodowaniu tekstu literackiego o charakterze autofikcji autor artykułu posługuje się pomocnymi w tym działaniu terminami antropologii pamięci: autobiografią, pamięcią autobiograficzną, traumą. Polska wieś czasów Holocaustu, ukazana w pozie J. Kosińskiego, okazuje się przestrzenią wędrówki głównego bohatera, bliską naturze, położoną w obszarze dalekich peryferii kultury i cywilizacji. Tragiczna w wielu wymiarach podróż, choć bliska inicjacyjnej wędrówce, jednak nie jest nią. Powodem jest brak ostatniego, trzeciego elementu charakterystycznego dla klasycznego schematu obrzędów przejścia według Arnolda van Gennepa. Mieszkańcy wsi, ich życie i wierzenia ukazane zostały jako zgodne z etnograficznymi i socjologicznymi opracowaniami tematu. Powieść należy do nurtu krytycznie traktującego tematykę wiejską we współczesnej literaturze.
The article concerns the subject of image of the Polish village present in The Painted Bird by Jerzy Kosiński. Analysis is made from a point of view of the cultural anthropology using categories: own – fereign, orbis interior – orbis exterior, centre – outskirts, journey, child. In the anthropological decoding of the novel, the author of the article uses the terms of anthropology of memory that are helpful in this regard: autobiography, autobiographical memory, and trauma. The Polish village of the times of the Holocaust, shown in the novel, turns out to be a space for the hero’s journey, close to nature, located in the distant periphery of culture and civilization. Yet it is not a journey of initiation. The reason is the lack of the last, third element characteristic of the classical scheme of the rites of passage according to Arnold van Gennep. Inhabitants of the countryside, their lives and beliefs are shown as consistent with the ethnographic and sociological studies of the topic. The novel belongs to a trend that critically treats rural themes in contemporary literature.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 155-179
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iwan Bunin a kultura ludowa
Ivan Bunin and folk culture
Autorzy:
Bielniak, Nel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436990.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
kultura ludowa
kultura duchowa
kultura materialna
proza
egodokumenty
folk culture
spiritual culture
material culture
prose
egodocuments
Opis:
Wbrew powszechnemu przekonaniu, niepozbawionemu wprawdzie racji, o czym świadczą niektóre utwory Bunina i jego egodokumenty, nie ukazywał on chłopów wyłącznie jako zacofanej, pozbawionej cnot moralnych warstwy społecznej, a także nie opierał fabuły utworow tylko na wspomnieniach o przeszłości. W swoich utworach prozaik poruszał aktualne problemy, a także ukazywał rożne elementy kultury ludowej tak duchowej, jak i materialnej.
Contrary to popular belief, which is not deprived of truth as evidenced in some of Bunin’s works and his egodocuments, he did not not present peasants as a backward, devoid of moral virtues social class, and he did not predicate works’ plots on the memories of the past. In his works Bunin touched upon current problems and pointed put the diff erent elements of folk culture both spiritual and material.
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2017, 2; 151-164
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symbolika leszczyny w polskiej kulturze ludowej. Fragment definicji kognitywnej
The symbolism of hazel in Polish folk culture. A fragment of cognitive definition
Autorzy:
Kielak, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969028.pdf
Data publikacji:
2014-04-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
ethnolinguistics
symbol
cognitive definition
hazel
folk culture
etnolingwistyka
definicja kognitywna
leszczyna
kultura ludowa
Opis:
The article discusses the symbolism of the hazel plant which constitute a segment (one facet) of the cognitive definition of a hazel bush. The symbolism of the hazel is a category which terminate and gather in together other facets constituting the entry ‘Hezel’ in the Lublin ethnolinguistics dictionary (Słownik stereotypów i symboli ludowych, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska): i.e. the plants’ provenance, image, time and place of flourishing; its magical, apotropaical, therapeutical, ritual and practical use etc. The symbol is thus – next to the stereotype – the second key concept in this dictionary. The author shows the different symbolic meanings attributed to hazel in Polish folk culture – the symbolism of the space tree, the symbolism of sacredness, a symbol of life, duration, recovery and growth; symbol of power and health, the symbolism of fertility and abundance, and a symbol of girl.
W artykule omówiona została symbolika leszczyny stanowiąca wycinek (jedną fasetę) definicji kognitywnej leszczynowego krzewu. Symbolika leszczyny jest kategorią, która wieńczy hasło, bazując na pozostałych fasetach - dotyczących m. in. pochodzenia, wyglądu, czasu i miejsca kwitnienia, zastosowania apotropeicznego, magicznego, leczniczego, obrzędowego i praktycznego - spina je wspólną klamrą. Symbol jest bowiem, obok stereotypu, drugim kluczowym pojęciem w lubelskim słowniku etnolingwistycznym (Słownik stereotypów i symboli ludowych, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska). Autorka prezentuje różne sensy symboliczne przypisywane w polskiej kulturze ludowej leszczynie – symbolikę drzewa kosmicznego; symbolikę świętości; symbol życia, trwania, regeneracji i wzrastania; symbol mocy i zdrowia, symbolikę płodności i obfitości oraz symbol dziewczyny.
Źródło:
Adeptus; 2014, 3; 96-109
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Catalan farmhouse in the type of MASIA
Katalońskie domy wiejskie typu MASIA
Autorzy:
Arlet, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370394.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
folk culture
Occitano-Romance languages
vernacular architecture
architektura wernakularna
języki oksytanoromańskie
kultura ludowa
Opis:
Until the mid 20th c., houses with typical facades, referred to in the Catalan language as masia, prevailed in the landscape of south-east Spain and south-west France. Apart from their slight inclination of roofs, the houses had a sizable gable wall in the front and a mostly symmetrical composition. In his article, the author presents masia as part of large vernacular architecture structures which were developed in the distant past.
W wiejskim krajobrazie południowo-wschodniej Hiszpanii i południowo-zachodniej części Francji do około połowy XX wieku dominowały domy, nazywane w języku katalońskim: masia, o charakterystycznych fasadach. Przy niewielkim nachyleniu połaci dachowych domy te wyróżnia znaczna szerokość szczytowej gable wall i jej charakterystyczna, na ogół symetryczna kompozycja. Autor ukazuje masie jako sekwencję dużego zespołu architektury wernakularnej o proweniencji sięgającej w odległą przeszłość.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2019, 39; 31-44
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiejska turystyka kulturowa w kontekście teorii rozwoju endogenicznego
Rural cultural tourism in the context of the theory of endogenic development
Autorzy:
Balińska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049650.pdf
Data publikacji:
2019-12-20
Wydawca:
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
Tematy:
turystyka wiejska
kultura ludowa
teoria rozwoju endogenicznego
rural tourism
folk culture
endogenous development theory
Opis:
W artykule zaprezentowano wiejską turystykę kulturową, której głównym potencjałem rozwojowym są walory kulturowe, w tym kultura ludowa. Dokonano analizy możliwości jej rozwoju w kontekście torii rozwoju endogenicznego. Teoria ta zakłada, że w rozwoju danego obszaru wykorzystywany jest jego potencjał. Takim potencjałem w przypadku wiejskiej turystyki kulturowej są przede wszystkim walory kulturowe. Opracowanie ma charakter analityczny i wykorzystano w nim literaturę przedmiotu, w tym publikowane wyniki badań empirycznych kilku autorów.
The article presents rural cultural tourism, whose main development potential is cultural values, including folk culture. An analysis of its development potential in the context of endogenous development torii was performed. This theory assumes that its potential is used in the development of a given area. Cultural values are such potential in the case of rural cultural tourism. The study is of analytical nature and the literature on the subject was used, including published results of empirical research of several authors.
Źródło:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego; 2019, 97, 3; 24-33
1232-3578
2719-8901
Pojawia się w:
Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 37

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies