Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "karst" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Zjawisko wyspowości w krajobrazie krasowym
The insularity phenomenon in karst landscape
Autorzy:
Andrejczuk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87921.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
wyspa
wyspowość
kras
krajobraz krasowy
island
insularity
karst
karst landscape
Opis:
Obszary krasowe, w tym krajobrazy krasowe cechuje wyraźna odrębność środowiskowa. Polega ona na tym, że ze względu na rozwój podziemnych kanałów i próżni oraz ich interakcje z powierzchnią, obszary krasowe nabywają specyficznych cech (suche, bezwodne, czasami kamieniste, usiane lejami krasowymi, o specyficznej roślinności, glebach itp.), wyróżniających je – bez względu na strefy klimatyczne – spośród innych krajobrazów w postaci niejakich „wysp”. Zjawisko wyspowości dostrzec można również w strukturze wewnętrznej krajobrazów krasowych. Wyraźnie wyspowy charakter mają zarówno wklęsłe (leje, zapadliska, kotliny, polja) jak i wypukle (pojedyncze pagóry, ostańce) geokompleksy, występujące wewnątrz krajobrazu. Specyficzny wyspowy charakter mają też odrębne utwory krasowe, takie jak: senote, tiankeng, mogote, tepui itp. W ich obrębie tworzą się „zaginione światy”, refugia biotyczne, ośrodki o wzmożonej bioróżnorodności, co nadaje im wyjątkowych wartości przyrodoochronnych. Szczególny typ wyspowości krajobrazu krasowego stanowią tzw. archipelagi krasowe, rozpowszechnione w przybrzeżnej strefie obszarów krasu tropikalnego typu fenglin, zatopionych w holocenie wskutek transgresji morza.
Karst areas, including karst landscapes, differ by highly distinct environment. It consists in the fact that due to the development of underground channels and cavities and their interaction with the surface, karst areas acquire specific characteristics (dry, waterless, sometimes rocky, dotted with karst dolines and sinkholes, with a specific vegetation, soils, etc.), distinguishing them - without due to the climatic or plant zones – from other landscapes in the form of certain "islands". The phenomenon of insularity can be seen also in the internal structure of karst landscapes. Clearly insular character are both concave (dolines, sinkholes, depressions, polja) and convex (single hills, karst towers) geokomplexes occurring within the landscape. The specific insular nature are also distinct karst formations such as senote, tiankeng, mogote, tepui etc. "Lost worlds", biotic refugias, centres with increased biodiversity, which gives them exceptional nature-protection values, created within them. The particular type of insularity of karst landscape are the so-called karst archipelagos widespread in the coastal zone of tropical karst areas of fenglin type, submerged due to Holocene transgression.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 33; 21-37
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of karst phenomena for geotourism in the Moravian Karst (Czech Republic)
Udostępnianie geoturystyczne form krasowych w Krasie Morawskim (Republika Czeska)
Autorzy:
Migoń, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128374.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Kras Morawski
kras
jaskinie
georóżnorodność
Moravian Karst
karst
caves
geodiversity
Opis:
The Moravian Karst in the south-eastern part of the Czech Republic has considerable potential for the development of geotourism. It is characterized by outstanding geodiversity, revealed in abundant, surface and subterranean karst landforms, as well as protracted history of karst evolution which can be traced back to the Mesozoic. An additional value is provided by the presence of cultural heritage, related to exploitation and processing of mineral resources genetically linked to the karst environment. The significance of this area is further enhanced by easy access to karst landforms and phenomena. Five caves, each of different morphology, can be visited. A dense network of educational trails, marked paths, forestry and field-access roads allows the visitor to reach all interesting features of karst morphology.
Kras Morawski w południowo-wschodniej części Republiki Czeskiej jest obszarem o bardzo dużym potencjale geoturystycznym. Cechuje go znaczna georóżnorodność, wyrażająca się bogactwem form krasu powierzchniowego i podziemnego oraz złożoną historią ewolucji krasu, sięgającą ery mezozoicznej. Elementem dodatkowym są liczne obiekty dziedzictwa kulturowego, związane z eksploatacją i przeróbką surowców mineralnych genetycznie związanych ze środowiskiem krasowym. O randze obszaru decyduje także bardzo dobre udostępnienie form rzeźby krasowej. Do zwiedzania jest przystosowanych pięć jaskiń o odmiennej morfologii, wytyczono kilka ścieżek edukacyjnych, a gęsta sieć znakowanych szlaków, dróg leśnych i polnych pozwala na dotarcie do wszystkich interesujących form powierzchniowych.
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2011, 3-4; 3-24
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karst processes and time
Procesy krasowe a czas
Autorzy:
Bosak, Pavel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94511.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
kras
speleogeneza
geochronologia
niezgodności
karst
speleogenesis
geochronology
unconformities
Opis:
Karst evolution depends particularly on the time available for process evolution and on the geographical and geological conditions of the exposure of the rock. The longer the time, the higher the hydraulic gradient and the larger the amount of solvent water entering the karst system, the more evolved is the karst. In general, stratigraphic discontinuities directly influence the intensity and extent of karstification. Unconformities influence the stratigraphy of the karst through the time-span that is available for subaerial processes. The end of karstification can also be viewed from various perspectives. The definite end occurs at the moment when the host rock, together with its karst phenomena, has completely been eroded/denuded. Karst forms of individual evolution stages (cycles) can also be destroyed by erosion, denudation and abrasion without the necessity of the destruction of the whole succession of karst rocks. Temporary and/or final interruption of the karstification process can be caused by the “fossilisation” of the existing karst phenomena due to loss of hydrological activity. The shorter the time available for karstification, the greater is the likelihood that karst phenomena are pre-served in the stratigraphic record. While products of short-lived karstification on shallow carbonate platforms can be preserved by deposition during a immediately succeeding sea-level rise, products of more pronounced karstification can be destroyed by various geomorphological processes. The longer the duration of subaerial exposure, the more complex these geomorphological agents are.
Rozwój procesów krasowych jest funkcją czasu oraz geograficznych i geologicznych warunków odsłonięcia skał. Im dłuższy czas ekspozycji skał na czynniki meteorologiczne, większy gradient hydrauliczny, większa ilość wody w układzie krasowym, tym bardziej zaawansowana jest ewolucja krasu. Intensywność i zasięg krasowienia zależą też od niezgodności stratygraficznych, czyli przerw w sedymentacji. Zakończenie rozwoju procesów krasowych rozpatrywać można w różnych kategoriach. Za definitywny koniec należy uznać czas, gdy skały podlegające krasowieniu ulegną całkowitej denudacji/erozji. O wiele częściej bywa, że zniszczeniu ulegają tylko formy krasowe, natomiast niżej położone skały systemu krasowego pozostają zachowane. Okresowe lub całkowite przerwanie procesów krasowych może być spowodowane przez fosylizację systemu krasowego, która zachodzi w efekcie zaniku aktywności hydrologicznej. Taka fosylizacja może być spowodowana przez metamorfizm, transgresję morską, pogrzebanie osadami kontynentalnymi lub skałami wulkanicznymi, w wyniku np. ruchów tektonicznych, zmiany klimatu, itp. Im krótszy jest czas krasowienia, tym większe jest prawdopodobieństwo zachowania śladów procesów krasowych. I tak, produkty krótkookresowej karstyfikacji na płytkich, okresowo wynurzanych platformach węglanowych mogą ulegać łatwemu zachowaniu poprzez pogrzebanie osadami deponowanymi podczas podniesienia poziomu morza. Natomiast efekty długotrwałego krasowienia bywają często niszczone przez późniejsze degradacyjne procesy geomorfologiczne. Charakter tych ostatnich jest tym bardziej skomplikowany, im dłużej trwa subaeralna ekspozycja skrasowiałych skał.
Źródło:
Geologos; 2008, 14, 1; 19-36
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O możliwości występowania transgranicznych przepływów krasowych w obrębie wychodni serii wierchowych rejonu Kasprowy Wierch – Skrajna Turnia (Tatry Zachodnie)
About possibilites of occurrence transbordery karst flows in region Kasprowy Wierch – Skrajna Turnia (Western Tatra Mts.)
Autorzy:
Barczyk, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062259.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
przepływy krasowe
badanie znacznikowe
kras
Tatry
karst drainage
tracer experiment
karst
Tatra Mts.
Opis:
Na podstawie analizy budowy geologicznej i stopnia zaangażowania tektonicznego jest planowane przeprowadzenie badań znacznikowych połączeń krasowych, pomiędzy nowo odkrytymi ponorami na południowych zboczach Beskidu, a systemem Wywierzyska Goryczkowego.
On basis of analysis of geology and tectonics It is planned to carry out tracer experiments of karst connections between newly discovered sink holes on the southern slopes of Beskid (Mt.) (Tatra Mts.) and the Wywierzysko Goryczkowe karst system.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/1; 33--38
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geometryzacja form zjawisk krasowych na podstawie badań metodą georadarową
Geometrization of karst phenomena based on GPR research
Autorzy:
Ortyl, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075956.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
metoda georadarowa
kras
wapienie
jaskinia
pustki
modelowanie danych
naziemne skanowanie laserowe
ground penetrating radar
GPR
karst
limestones
cave
voids
finite differential time domain
FDTD
terrestrial laser scanning
TLS
Opis:
Recognition of subsoil in areas threatened with discontinuous deformation associated with the existence of natural and mining voids can be implemented by various geophysical methods. The purpose of such research, apart from confirming the existence of voids, is to determine their spatial extent. This is not a simple issue, regardless of the geophysical method used. This paper discusses the possibilities of geometrization of karst phenomenon localization using the ground penetrating radar (GPR) method by the example of a karst cave as a natural void. The area of data acquisition is located on limestone formations with numerous karstforms. The study object is the main hall of the karst cave with a height of up to 3 m, located at a depth of 3 to 7 m below the surface. Such location and shape of the subsurface structure made it possible for the author to perform a wide range of research. Their original aspects are presented in this paper. The shape of the hall was obtained using terrestrial laser scanning (TLS). The GPR data were obtained employing the 250 MHz shielded antenna that was directly positioned using a robotized total station with the option of automatic target tracking. Thus, the GPR and geodetic data were immediately achieved in a uniform coordinate system. The accuracy of the data obtained in this way is discussed in this paper. The author’s original algorithm for processing of GPR data into a point cloud is presented. Based on the results obtained, it was possible to compare the GPR signal, which represents the shape of the cave hall, in relation to its image in the form of a point cloud from terrestrial laser scanning. A unique part of this paper is the selection of filtration procedures and their parameters in optimal GPR data processing, which were widely discussed and documented in a way beyond the standard filtration procedures. A significant contribution is the analysis that was carried out on the data obtained in the field and on the model data generated using the finite difference method. Modeling was carried out for two wave sources: exploding reflector and point. The presented methodology and discrimination between the actual shape of the cave, GPR field data and model data made it possible for the author to draw many conclusions related to the possibilities of shape geometrization of the subsurface voids determined by the GPR method.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2019, 67, 4; 252--269
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki rozwoju i wiek krasu w gipsach Niecki Soleckiej
The development and age of the karst in gypsum deposits of the Niecka Solecka (Solec Basin) area
Autorzy:
Urban, J.
Chwalik-Borowiec, A.
Kasza, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061915.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kras
gipsy
jaskinie
neogen
czwartorzęd
Niecka Solecka
karst
gypsum
caves
Neogene
Quaternary
Niecka Solecka (Solec Basin)
Opis:
W neogeńskich gipsach Niecki Soleckiej występują następujące typy form krasowych: duże obniżenia krasowo-denudacyjne, krasowe (ślepe) doliny, leje oraz liczne, choć niewielkie jaskinie, stanowiące pojedyncze lub słabo rozgałęzione korytarze bądź komory (głównie typu branchwork i rudimentary branchwork). Większość z tych form reprezentuje epigenetyczny kras odkryty, który rozwinął się w czwartorzędzie i nadal jest aktywny. Największe obniżenia krasowo-denudacyjne zaczęły powstawać prawdopodobnie już w późnym neogenie. Rozwój form krasowych Niecki Soleckiej, w tym większości jaskiń, w warunkach krasu epigenetycznego różni ten region od zachodniej Ukrainy, gdzie w gipsach neogeńskich występują wielkie labiryntowe systemy jaskiniowe powstałe w wyniku głębokich przepływów międzywarstwowych. Na terenie Niecki Soleckiej tylko pojedyncze jaskinie reprezentują kras międzywarstwowy powstały w warunkach freatycznych, poniżej napiętego zwierciadła wód podziemnych, prawdopodobnie w późnym neogenie.
A variety of types of karst forms has been identified in Neogene gypsum of the Niecka Solecka (Solec Basin), including large karstic-denudational depressions, karst (blind) valleys, sinkholes, and numerous but short and simple (branchwork and rudimentary branchwork type) caves. Most of these forms represent the epigenic, exposed karst, that developed during the Quaternary and is still active. The largest karst-denudational depressions could have started to develop in the Late Neogene. The epigenic character of karst forms (and most of caves) in gypsum of the Niecka Solecka makes this region distinctive from Western Ukraine, where large maze cave systems representing intrastratal karst occur. In the Niecka Solecka region only a few caves represent intrastratal karst formed in confined, freatic conditions probably in the Late Neogene.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 462; 125--152
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atrakcje turystyczne „Słowackiego Raju”
Tourist attractions of „Slovak Paradise”
Autorzy:
Czaja, S. W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88240.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
turystyka
Słowacki Raj
kras
tourism
Slovak Paradise
karst
Opis:
Słowacki Raj to jeden z najpiękniejszych regionów środkowej Europy. Do połowy trzeciorzędu była to lekko pofałdowana równina, z której sterczały niewysokie (do 100 metrów) wapienne pagóry, a rzeka Hornad, płynąca dzisiaj głębokim wąwozem, wiła się między tymi wzgórzami. Wtedy to nastąpiło wypiętrzenie dzisiejszego masywu Słowackiego Raju i jednocześnie zapadanie się kotliny Hornadu. Rzeki i potoki gwałtownie zwiększyły swoje spadki i rozcięły wapienno-dolomitowy masy kilkunastoma głębokimi wąwozami. W ekstremalnie wąskich kanionach utworzyły się na odpornych wapieniach płytowych i skalistych ogromne wodospady oraz niezwykłe skalne formy w postaci baszt, iglic, murów itp. Rzeka Hornad została „uwięziona” w obrębie odpornych skał wapiennych, rozcięła więc podłoże, tworząc niezwykle malowniczy przełom. Wody opadowe łatwo wnikają do wnętrza spękanego masywu, tworząc jeden z największych i najciekawszych systemów jaskiniowych na Słowacji, z jedyną w tej części Europy jaskinią lodową.
The Slovak Paradise is one of the most beautiful regions in Central Europe. Till the mid-Tertiary it was a slightly undulating plain, from which low (up to 100 meters) limestone mounds protruded, and the Hornád river, today flowing in deep gorge, meandered between these hills. At that time the uplift of the presentday massif of the Slovak Paradise and simultaneously the subsidence of the Hornád basin happened. Rivers and streams increased in their gradients violently and cut limestone-dolomite masses by many deep gorges. In extremely narrow canyons huge waterfalls and unusual rocky forms - towers, needles, walls etc. were shaped at resistant platy and massy limestones. The Hornád river was „trapped” within resistant limestone rocks and cut the substratum, forming the unusually picturesque gorge. Precipitation waters easily get in the interior of cracked massif, creating one of the largest and interesting cave systems in Slovakia, with ice cave - the one in this part of Europe.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2010, 14; 65-73
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapis lądowych etapów historii geologicznej Gór Świętokrzyskich w osadach i formach krasowych – wybrane przykłady
Records of terrestrial stages of geological history of the Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains in the karst forms and their sediments – selected examples
Autorzy:
Urban, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062129.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kras
perm
trias
kenozoik
paleogeografia
tektonika
Góry Świętokrzyskie
karst
Permian
Triassic
Cenozoic
paleogeography
tectonics
Holy Cross Mountains
Opis:
Artykuł prezentuje trzy przykłady interpretacji zdarzeń geologicznych oraz warunków paleogeograficznych i paleośrodowiskowych dokonanych na podstawie badań form krasowych w skałach węglanowych dewonu Gór Świętokrzyskich. Pierwszy relacjonowany kierunek badań dotyczy kopalnych form krasowych w dwu stanowiskach Wietrznia oraz Jaworznia i dokumentuje późnopermską ewolucję rzeźby i jej tektoniczne odmłodzenie na początku triasu. Następne interpretacje dotyczą form krasu kenozoicznego. Analiza przestrzennego rozwoju podziemnych systemów krasowych umożliwiła określenie poziomów stabilizacji bazy erozyjnej w neogenie. Najwyższy poziom krasowy (Łagów) był zapewne związany z poziomem neogeńskiego zbiornika morskiego w zapadlisku przedkarpackim. Z kolei badania osadów piaszczystych w wypełnieniach form krasowych, w tym przede wszystkim analiza obtoczenia i kształtu ziarn pozwoliły na wyróżnienie pięciu typów ziarn piasków o różnym pochodzeniu, w tym pochodzących z lokalnych zwietrzelin różnych skał oraz ziarn pirogenicznych. Analiza ta stała się podstawą do określenia zasięgu pokrywy dolnotriasowej, oceny rozwoju krasu w czwartorzędzie, a także do sformułowania sugestii dotyczących paleośrodowiska neogenu.
The paper presents three examples of interpretations of geological events and paleogeographic and paleoenvironmental conditions made on the basis of studies of karst forms in Devonian carbonate rocks of the Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains, central Poland. The first study concerns paleokarst forms in two sites: Wietrznia and Jaworznia which record the Late Permian relief evolution and its tectonic rejuvenation at the beginning of the Triassic period. The next two interpretations concern the Cenozoic karst forms. Analysis of spatial development of subsurface karst systems made possible to determine of erosional base stabilization levels during the Neogene. The highest karst horizon (Łagów) was most probably related to the level of one of the transgressions in the Fore-Carpathian marine basin. In turn, the study of sand sediments filling karst forms, particularly analysis of roundness and shape of sand grains enables to distinguish five types of sand grains of different genesis, among which are grains originated from various local weathered rocks as well as pyrogenic particles. On the basis of this analysis the extent of Lower Triassic cover was determined and karst development during the Quaternary period was assessed, as well as some suggestions on the Neogene paleoenvironment were formulated.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 454; 77--101
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A new species of Hystrix (Rodentia: Hystricidae) from the Pliocene site of Węże 1 in southern Poland
Autorzy:
Czernielewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24024715.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Pliocene
rodents
porcupines
Węże
karst
pliocen
gryzonie
węże
kras
Opis:
The specific name velunensis is established to encompass porcupine remains (Hystrix Linnæus, 1758) recovered from the Pliocene site of Węże 1 in southern Poland. The studied specimen was previously assigned either to H. primigenia (Wagner, 1848) or H. depereti Sen, 2001, however it can be distinguished from these species and other fossil Hystricidae by its distinct occlusal morphology, most importantly the presence of an anterolingual flexus dissecting the anteroloph of P4. Hystrix velunensis sp. nov. was probably closely related to H. primigenia and H. depereti. A previously undescribed specimen from the nearby site of Węże 2 most probably belongs to H. refossa Gervais, 1852b, which would be the first known occurrence of this species in Poland.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2023, 73, 1; 73--83
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geopark Bakony : Balaton na Węgrzech
Bakony : Balaton Geopark in Hungary.
Autorzy:
Migoń, P.
Pijet-Migoń, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075821.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Geopark
dziedzictwo geologiczne
stanowisko
kras
wulkanizm
obszar zadunajski
geoheritage
geosites
karst
volcanism
Transdanubian Range
Opis:
Two UNESCO Global Geoparks were established in Hungary. This paper presents the Bakony - Balaton Geopark, located in the western part of the country, predominantly within the Transdanubian Range. It includes uplands and low-elevation mountains of North Bakony, South Bakony, Balaton Uplands and Keszthely Mountains, with basins situated in between, as well as Lake Balaton itself. Geologically, the dominant part of the territory is underlain by Mesozoic sedimentary rocks, mainly limestones and dolomites. Other significant rock formations are Eocene limestones, Mio-Pliocene sediments of the Pannonian Sea and end-Neogene basalts. Karst phenomena, residual volcanic hills, fossil sinter cones and river gorges are the most characteristic geomorphological features of the Geopark. Forty-five geosites have been recognized in the Geopark, although access facilities and interpretative content the Geopark is also rich in cultural heritage and its southern part counts as the major tourist
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 5; 276--283
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reakcja wód tatrzańskich systemów wywierzyskowych na katastrofalne zjawiska atmosferyczne
Autorzy:
Barczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076078.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Tatry
kras
wywierzyska
korelacja
wahania poziomu wody
zjawiska atmosferyczne
Tatra Mountains
karst
vaucluse springs
vaucluse systems
correlation
water level fluctuations
athmospheric phenomena
Opis:
The reaction of the Tatra’s vaucluse water systems to catastrophic weather events. Prz. Geol., 68: 561-565. Abstract. Long-term observation of the Tatra Mountains have allowed the determination of the degree ofsensitivity of waters circulating in karst vaucluse systems to atmospheric phenomena. The correlation coefficients for r fluctuations in the water table in Tatra vaucluse springs clearly show that during the period from the beginning of the monitoring, in the 1980s, to the mid-2010s (2013), the waters of all Tatra vaucluse springs reacted in a similar way. Disastrous storms that, at the turn of 2013 caused huge damage to the vegetation covering the areas of the Polish part of the Western Tatras, contributed to the intensification of surface erosion processes and, as a consequence, to uncovering outcrops of karst rocks. An analysis of correlation relationships between fluctuations in the water table in the Tatra vaucluse springs in the period after 2013 showed a clear change in the value of the correlation coefficient r in relation to the waters circulating in the Wywierzysko Chochołowskie vaucluse system.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 7; 561--565
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjawiska krasowe w skałach metamorficznych w Masywie Śnieżnika (Sudety Wschodnie ): aktualny stan badań oraz znaczenie dla poznania ewolucji Sudetów w późnym kenozoiku
Karst phenomena in metamorphic rocks of the Śnieżnik Massif (East Sudetes) : state-of-the-art and significance for tracing a Late-Cenozoic evolution of the Sudetes
Autorzy:
Sobczyk, A.
Kasprzak, M.
Marciszak, A.
Stefaniak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075543.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kras
geneza jaskiń
jaskinia paleontologiczna
ewolucja krajobrazu
neotektonika
Sudety
karst
speleogenesis
cave palaeontology
landscape evolution
neotectonics
Sudetes
Opis:
The paper reviews the recent state ofstudies for karst phenomena on northern slopes of the Śnieżnik Massif, Krowiarki range and Zlote Mts in East Sudetes with particular reference to Biała Lądecka basin. Conflned spatial character of the d/ainagf basinand cave sites within allow a better understanding of landscape response to climate and tectonic proxies controlling landscape evolution at least since the end ofMiocene (Messinian). New karst passages discoveries from Niedźwiedzia Cave resulted in the recognition of several sites of allochthonous sediments deposited at different cave morphological levels up to 50 metres above Kleśnica river floor. Furthermore, a new model ofpolygenetic origin for some karst chambers in Niedźwiedzia Cave originating from karstification processes and mass-movements superimposed has been suggested. Presumably, it may be linked with neotectonic processes and/or climatic changes affecting East Sudetes during the Late Cenozoic.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 9; 710--718
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Torcal de Antequera - kamienne miasto w Andaluzji
Torcal de Antequera - stony town from Andalucia
Autorzy:
Janusz, M.
Lorenc, M. W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344477.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Stowarzyszenie Naukowe im. Stanisława Staszica
Tematy:
Hiszpania
Andaluzja
wapień
kras
ochrona krajobrazu
litofity
Spain
Andalusia
Torcal de Antequera
jurassic limestones
karst
landscape protection
lithophytes
Opis:
Torcal de Antequera jest przykładem jednego z najlepiej zachowanych krajobrazów krasowych w Europie. Obszar ten budują jurajskie wapienie oolitowe, brekcjowate i okruchowe, bardzo wyraźnie warstwowane i silnie spękane regularnym systemem rozwierających się szczelin. Na względnie niewielkim obszarze (20 km2) wydziela się cztery dobrze zróżnicowane strefy geomorfologiczne. Na powierzchni występuje bogactwo form powstałych na skutek erozji wodnej i eolicznej, a pod ziemią przebiegają głębokie kominy, zawiłe korytarze i rozległe jaskinie. Od 1978 roku obszar Torcal de Antequera został objęty prawną formą ochrony przyrody i zyskał status parku naturalnego; w roku 1989 zakwalifikowany został jako stanowisko naturalne. Obszar ten odznacza się wysokimi walorami geologicznymi oraz bogatym zróżnicowaniem flory (664 gatunki) i fauny (117 gatunków).
The Torcal de Antequera is one of the best-preserved karst landscapes in Europe developed in Jurassic, oolithic, brecciated and detrital limestones. The rock formation is well bedded and cut by a dense, regular fracture system. A relatively small area (20 km2) comprises four distinct geomorphological zones. At the surface visitors can recognize a variety of landforms produced by water and wind erosion whereas underground there exists a labirynth of karst forms: deep shafts, meandering galleries and huge caves. Since 1978 the Torcal de Antequera has been protected as a Natural Park and since 1989 it has become a Nature Site. The park combines a collection of remarkable geological valours and an exceptional biodiversity.
Źródło:
Geoturystyka; 2010, 3-4; 65-74
1731-0830
Pojawia się w:
Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wody podziemne zrębu Zakrzówka (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska)
The groundwater of Zakrzówek Horst (S Kraków-Częstochowa Upland)
Autorzy:
Motyka, J.
Postawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063364.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skały węglanowe
wody podziemne
kras
sieć hydrauliczna
zrąb Zakrzówka
carbonate rocks
groundwater
karst
hydraulic networks
Zakrzówek Horst
Opis:
Na podstawie kilkuletnich badań stężeń jonu chlorkowego w Wiśle i w 25 wybranych wyciekach w kamieniołomie "Zakrzówek" autorzy ocenili prędkość przepływu wód z rzeki do odkrywki. Minimalny czas oceniono na 100-120 dni. Mineralizacja ogólna wód Wisły w omawianym okresie wynosiła średnio 2750 mg/dm3. W składzie chemicznym dominowały jony chlorkowe i sodowe. W tym samym czasie wody opadowe wykazywały mineralizację ogólną do około 130 mg/dm3, z dominującymi jonami wapniowymi, magnezowymi i siarczanowymi. Wody z wycieków w kamieniołomie "Zakrzówek" charakteryzowały się mineralizacją od 400 do ponad 2000 mg/dm3. W północnej części odkrywki w wodach z wycieków dominowały jony chlorkowe i sodowe. W innych częściach kamieniołomu w składzie chemicznym wód zaobserwowano większy udział wapnia, magnezu, siarczanów i wodorowęglanów. Skład chemiczny wód dopływających do kamieniołomu "Zakrzówek" licznymi wyciekami, jest formowany na drodze mieszania składowych dopływu i dodatkowo transformowany poprzez reakcje zachodzące w układzie woda-warstwa wodonośna. O proporcjach mieszania decyduje struktura sieci hydraulicznej w wapieniach budujących zrąb Zakrzówka. Szczególnie ważną rolę odgrywają pionowe szczeliny, którymi odbywa się szybki przepływ wód słodkich w głąb i punktowe rozcieńczanie poziomego strumienia wód zanieczyszczonych. Efektem tych procesów jest znaczne zróżnicowanie składu chemicznego wód z poszczególnych wycieków. Przejawia się to w zasadniczych różnicach zarówno typów chemicznych jak i mineralizacji ogólnej.
Basing on the analysis of chloride concentrations in the Vistula River and in 25 selected outflows in the Zakrzówek Quarry carried on systematically during almost three years (1990-93), the shortest time measured for water transfer from river to the quarry was about 100-120 days. Average TDS of river waters in this period was about 2750 milligrams per litre with dominating chloride and sodium ions. Simultaneously, meteoric waters analysed during those three years showed TDS up to 130 milligrams per litre with dominating calcium, magnesium and suplphide ions. In the quarry outflows the TDS varied from 620 to over 2000 milligrams per litre. In a few sampling points located in the northern part of the pit (i.e. close to the river bed) chloride and sodium ions predominated whereas waters from other points contained chloride and sodium along with calcium, magnesium, sulphates and hydrocarbonate ones. Decreasing TDS was accompanied by increasing percentage of sulphates, calcium and magnesium, and then HCO3 in the TDS. Transformation of chemical composition of waters migrating from the Vistula River to the Zakrzówek Quarry consists mainly of changes in concentrations of various ions. In most of the studied outflows waters are enriched in calcium and sulphates, and, in a few points, also in magnesium and potassium. This may result from leaching of these elements in waterbeds and also from ion exchange (e.g. Na-Ca). Concentrations of other pollutants originating from agriculture, sewages and industrial sources decrease on the way from river to quarry. Characteristic is the evolution of nitrogen compounds. Concentrations of ammonium nitrogen in the river waters are higher than the quarry outflows due to nitrification processes. On the contrary, contents of nitrates are higher in most of quarry outflows than in river waters. Generally, the quality of water improves during migration from river to the quarry.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2004, 412, Hydrogeologia z. 6; 71-129
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeziora Parku Narodowego Pojezierze Smoleńskie (Rosja)
Lakes of the Smolensk Lakeland National Park (Russia)
Autorzy:
Skrzypczak, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076005.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Jeziora Smoleńskie
Park Narodowy
erozja
akumulacja lodowca
aktywność wody lodowcowej
wieczna zmarzlina
kras
Smolensk Lakeland lakes
National Park
erosion
glacial accumulation
glacial water activity
permafrost
karst
Opis:
The Smolensk Lakeland National Park is situated north of Smoleńsk in the NW Russia. Its morphology is associated with the last European ice sheet: glacial erosion and accumulation, glacial water activity, locally with the so-called thermokarst process or karst in the strict sense. The post-glacial morphological depressions are filled with lake waters. The most interesting lakes are: Chistik, Mutnoye, Balshoye and Maloye Striechnoye, Glubokoye, Dolgoye, Krugloye, Pietrovskoye, Bukino, Gorodishche, Svyatec, Sapsho, Polovia, Gniloye, Rytoye, Dgo, Shchuch’ye, Baklanovskoye, Bachovskoye, Vervizhskoye, Pal’tsevskoye and Bieloye. The Smolensk Lakeland National Park is one of a few territories in Europe where the beauty of nature and landscapes dominate the long-standing human presence. Nowadays, there are a few residents, a growing number of patients, seasonal campers and tourists in the park area.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 1; 50--53
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies