Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kopalnie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Szkodliwe oddziaływanie wód w podziemnych kopalniach soli
    Damaging water effects in underground salt mines
    Autorzy:
    Kortas, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166653.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    wody kopalniane
    kopalnie soli
    wody podsadzkowe
    wilgotne powietrze
    zatopione kopalnie
    underground waters
    salt mines
    backfill water
    humid air
    flooded mines
    Opis:
    Praca ma charakter przeglądowy, pomija problematykę określonego przepisami górniczymi zagrożenia wodnego kopalń soli, przedstawia głównie szkodliwości spowodowane obecnością wody w wyrobiskach podziemnych polskich kopań soli. Omówiono geomechaniczne oddziaływania wód w wyrobiskach, w powietrzu kopalnianym i w mieszaninach podporowych wypełniających wyrobiska. Także oddziaływanie zatopionych wyrobisk pod szybami, odcieków z podsadzki oraz określania długookresowych wpływów zaciskania wyrobisk wypełnionych solanką i podsadzką. Omówiono symptomy i szkodliwe skutki przepływu wilgotnego powietrza przez wyrobiska i spowodowane tym charakterystyczne cykliczne przyrosty odkształceń prowadzące do rozwarstwień skał w stropach komór. Wskazano na doraźne i długotrwałe skutki przepływów wód przez górotwór i wskazano na konieczność dalszej kontroli wpływów wód z zatopionych podziemnych kopalń soli na tereny górnicze.
    The paper presents damaging effects of the presence of water in the underground workings, mainly of the uderground Wieliczka and Bochnia Salt Mines. The authors identify the water type classification parameters. A description of water hazards in salt mines is presented briefly. The consequences of the presence of water in the underground air and backfill mixes is discussed. The damaging effects of brine basins at the levels located under shafts and of uncontrolled leaks from the floor of the zones of occurrence of the waters penetrating the salt deposit are mentioned. There is also a broader treatment of the hazardous influence of humid air flows through the protected workings of the Wieliczka and Bochnia Salt Mines, leading to several times faster deformations occurring in the chamber ceilings during the summer time. Uncontrolled salt leaching results from unplugged leaks from the rock mass. The author describe the consequences of water encroachment, causing salt mine flooding, as well as considerable damage on land surface. The author identify the need to study the relationship between the flooded workings of the salt mine and the technical condition of the shafts, a long-term influence of the convergence of the workings backfilled with sand on the surroundings of the Wieliczka Salt Mine, and the consequences of seasonal increases of deformations found in the chamber ceilings of the uderground salt mines. The authors also suggest the necessity to conduct the observations of water and ground subsidence above the flooded underground salt mines in Inowrocław and Wapno.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2019, 75, 7; 37-45
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza porównawcza zagrożenia wodnego w wybranych kopalniach soli
    Comparative analysis of water hazards in selected salt mines
    Autorzy:
    Hudak, M.
    Szmaj, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372598.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    kopalnie soli
    zagrożenie wodne
    salt mines
    threat to water
    Opis:
    Przemysł górniczy jest niewątpliwie jedną z ważniejszych gałęzi przemysłu. Bez możliwości wydobywania oraz przetwarzania surowców mineralnych rozwój technologiczny nie byłby możliwy. Kopalnie soli na przełomie wieków miały wielki wpływ na rozkwit państwa polskiego. Doskonałym przykładem mogą być królewskie żupy krakowskie, które generowały znaczny przychód dochodu dawnego państwa polskiego. Wody nieustannie dopływają do górotworu infiltrując podczas opadów lub przedostając się ze zbiorników nadziemnych. W trakcie prowadzenia robót górniczych wody dopływające do wyrobisk stwarzają ogromne zagrożenie dla stateczności wyrobiska. Ruch zakładu górniczego zostaje zagrożony przez możliwość zalania chodników eksploatacyjnych. Dlatego też, do prawidłowego działania zakładu górniczego niezbędne jest ujęcie dopływających wód i odprowadzenie ich poza teren prac. Zagrożenie wodne kopalni można zaliczyć do naturalnego zagrożenia, które może wystąpić w zakładzie wydobywczym. Przez wodne zagrożenie w kontekście czynnika zagrażającego kopalni rozumiemy wdarcie się wody, solanki, ługów bądź mieszaniny wody z luźnym materiałem do eksploatowanego wyrobiska, co stwarza zagrożenie dla życia ludzi tam pracujących oraz dla działania tego zakładu. W niniejszym artykule przeanalizowano zagrożenie wodne w wybranych kopalniach soli.
    Mining industry is undoubtedly one of the most important industries. Without the possibility of mining and mineral processing technological developments would not be possible. Salt mines at the turn of the century had a great influence on the flowering of Polish state. An excellent example may be the royal county of Cracow, which generate significant revenue income of the former Polish state. Wastewater flows of water are constantly infiltrating into the ground during rain or splashed with aboveground tanks. In the course of mining water inflow to the workings pose a huge threat to the stability of the excavation. Motion of the mine is threatened by the possibility of flooding sidewalks supplies. Therefore, for proper operation of the mine is necessary to approach the influent water and drain them out of the work. The threat of the mine water may be classified as a natural hazard that can occur in the plant extraction. By the water hazard in the context of the mine risk factor mean intrusion of water, brine, lye water or a mixture of loose material into the excavation operated, which poses a threat to the lives of people working there and for the operation of this plant. This article examines the threat of water in certain salt mines.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2011, 143 (23); 86-95
    1895-7323
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kopalnie soli kamiennej w Rumunii - tradycja i czasy dzisiejsze
    Rock salt mines in Romania - the tradition and present days
    Autorzy:
    Poborska-Młynarska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183478.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    kopalnie soli
    Rumunia
    salt mines
    Romania
    Polish Salt Mining Association
    PSGS
    Opis:
    The rock salt production in Romania has a long tradition since Roman Empire times. Today the salt is produced in underground mines and as salt in brine. The total production is around 2.6 mln Mg per year. Contemporary salt mining combines the rock salt exploitation with tradition by creating touristic routes, museums and sanatories in old mining openings. Three of several mines producing rock salt and brine are presented: Salina Praid, Salina Targu Ocna i Salina Cacica. The mines were visited by Polish Salt Mining Association (PSGS) during geological and mining seminar which took place in Romania from 10th to 14th July 2009.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 431-438
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Folding in the Middle Jurassic Todilto Formation, New Mexico-Colorado, USA
    Autorzy:
    Lucas, S.
    Krainer, K.
    Berglof, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2077339.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Jurassic
    todilto formation
    salina
    microfolding
    stromatolites
    tepee-structures
    kopalnie soli
    tepee-konstrukcje
    jura
    Opis:
    The Middle Jurassic (Callovian) Todilto Formation of northwestern New Mexico–southwestern Colorado, USA, is a carbonate/evaporite lithostratigraphic unit that was deposited in a large paralic salina culminated by a gypsiferous evaporitic lake. Intraformational folds of the limestone-dominated lower part of the Todilto Formation (Luciano Mesa Member) range in scale from millimeters to meters, and many of the large folds are the loci of uranium mineralization. A diverse literature has attributed the formation of intraformational folds of the Todilto Formation to several causes, including syndepositional or postdepositional tectonics, soft-sediment deformation due to sediment loading or gravity sliding, diagenetic alteration (primarily the hydration/crystallization of gypsum/anhydrite), the growth of stromatolitic bioherms or the formation of tepee-like structures. We examine in detail two characteristic outcrops of intraformational folds in the Todilto Formation, in west-central New Mexico, to conclude that folds and domal structures present in the Todilto limestone facies at different stratigraphic levels and at different scales have resulted from varied processes that produced dome-like stromatolitic mounds, tepee-like structures, small-scale enterolithic folds and large-scale folds of likely diagenetic origin.
    Źródło:
    Volumina Jurassica; 2014, 12, 2; 39--54
    1896-7876
    1731-3708
    Pojawia się w:
    Volumina Jurassica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wystepowanie promieniowcow - Actinomycetes w powietrzu komor sanatoryjnych w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce
    Autorzy:
    Bis, H
    Barabasz, W
    Grzyb, J
    Fraczek, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/810692.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    wystepowanie
    powietrze atmosferyczne
    Actinomycetes
    komory sanatoryjne
    Kopalnia Soli Bochnia
    kopalnie soli
    promieniowce
    Kopalnia Soli Wieliczka
    Opis:
    Badaniami objęto obecność promieniowców w komorach sanatoryjnych kopalń soli w Bochni i Wieliczce w okresie od października 2001 roku do września 2002 roku. Promieniowce Actinomycetes są jednym ze wskaźników zanieczyszczenia powietrza. W obu kopalniach stwierdzono obecność tych mikroorganizmów. Więcej było ich w Kopalni Soli w Bochni niż w Wieliczce. Skład gatunkowy tych drobnoustrojów był bardzo zbliżony w obu kopalniach. Dominował rodzaj Streptomyces. W obydwóch kopalniach można powietrze w komorach sanatoryjnych uznać za niezanieczyszczone promieniowcami.
    The occurence of Actinomycetes in sanatorium chambers of salt mines at Bochnia and Wieliczka was studied in the period from October 2001 to September 2002. Actinomycetes are one from among the indicators of air pollution. The presence of these microorganisms was stated in both mines, however in Bochnia salt maine the microbes were stronger represented. The specific composition of these microorganisms was very approximate in both mines: genus Streptomyces predominated. Considering the number of occured microbes the air in chambers of both salt mines may be estimated as unpolluted by Actinomycetes.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 43-49
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    OBECNOŚĆ WOJSK ROSYJSKICH W BOCHNI I WIELICZCE W 1914 ROKU.
    Autorzy:
    Krokosz, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436911.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Bochnia
    Wieliczka
    pierwsza wojna światowa
    armia rosyjska
    kopalnie soli
    twierdza Kraków w 1914
    bitwa o Kraków1914
    Opis:
    In August 1914 the First World War began. Austro-Hungarian troops, reinforced by the German units, joined the military operations against Russia. In the autumn of this year, the Russian Army launched the offensive aimed at Krakow, which was at that time the mighty fortied stronghold. Before the Russians arrived in Krakow, they occupied Bochnia and Wieliczka for a short time. The mining towns were extremely important in regard of economy. The threeweeks stay of the Russian soldiers in Bochnia went by under the mark of plunders, murders and rapes. The Russian command also proceeded to start up the Bochnia salt mine. The situation was similar in Wieliczka, but there they were not able to start the salt production. In December 1914 the Russian units were forced out from Krakow and displaced from Wieliczka and Bochnia. However short, the Russian’s presence was managed to be permanently engraved on the memory of the inhabitants of both cities.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2015, 1; 128-153
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wystepowanie bakterii wskaznikowych w powietrzu komor sanatoryjnych w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce
    Autorzy:
    Grzyb, J
    Bis, H
    Fraczek, K
    Barabasz, W
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/797949.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    wystepowanie
    powietrze atmosferyczne
    komory sanatoryjne
    Kopalnia Soli Bochnia
    warunki mikrobiologiczne
    kopalnie soli
    Kopalnia Soli Wieliczka
    bakterie wskaznikowe
    Opis:
    W komorach sanatoryjnych w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce jest prowadzona tzw. subterraneoterapia, czyli forma leczenia pacjentów z wykorzystaniem specyficznych właściwości bioklimatycznych. Badania mikrobiologiczne w tych komorach wykonywano w okresie od X 2001 do IX 2002 roku analizując skład ilościowy i jakościowy bakterii wskaźnikowych. Zalecanymi przez Polską Normę drobnoustrojami wskaźnikowymi, wskazującymi na możliwość występowania w powietrzu mikroorganizmów chorobotwórczych są bakterie hemolityczne oraz gronkowce. Ilość bakterii α-hemolizujących w komorach sanatoryjnych w Wieliczce mieściła się w granicach od 0 do 50 jtk w 1 m³, natomiast w Bochni od 0 do 121 jtk w 1 m³. Z kolei liczebność bakterii β-hemolizujących unoszących się w powietrzu w sanatorium w Wieliczce mieściła się w przedziale pomiędzy 0 a 36 jtk w 1 m³, natomiast w Bochni - pomiędzy 0 a 83 jtk w 1 m³.
    In sanatorium chambers of the salt mines in Bochnia and Wieliczka the subterraneotheraphy is being conducted, as a form of patients’ treatment at utilization of specific bioclimatic proprieties. In the period from October 2001 to September 2002 the microbiological investigations were carried out in there chambers to analyse the quantitative and qualitative composition of indicatory bacteria. The hemolytic bacteria and staphylococci are recommended by Polish Standard as indicatory micro-organisms pointing at possible occurrence of pathogenic microorganisms in the air. The number of α-hemolytic bacteria in air of sanatorium chambers at Wieliczka salt mine ranged from 0 to 50 cfu per 1 m³, while at Bochnia from 0 to 121 cfu per 1 m³. Number of β-hemolising bacteria in the air of Wieliczka sanatorium comprised 0 to 36 cfu per 1 m³, whereas in Bochnia 0 and 83 cfu per 1 m³.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 501; 141-149
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przykład wykorzystania analizy dendrochronologicznej w datowaniu obudów górniczych w Kopalni Soli w Bochni
    An Example of Application of Dendrochronological Analysis for Dating of Timbers from the Bochnia Salt Mine
    Autorzy:
    Szychowska-Krąpiec, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026772.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    dendrochronologia
    drewno kopalniane
    Kopalnia Soli Bochnia
    datowanie
    kopalnie soli
    obudowy drewniane
    tree−ring analysis
    timber
    salt mine
    bochnia
    poland
    Opis:
    The presented study deal with the dendrochronological dating of wood sampled from timbering in the Bochnia salt mine. The exact dates of felling trees that had been used for timbering were determined by applying the tree−ring analysis for wood from three mining chambers: the Passionis chapel, the Mysiur stable and the Rabsztyn chamber. It transpired that the analysed timbers originated from different periods representing the time interval between the seventeenth and nineteenth centuries. The wood from the Passionis chapel was dated 1652 while that from the Rabsztyn chamber comes from the eighteen century and from the Mysiur stable – from the eighteen and nineteen centuries.
    Źródło:
    Sylwan; 2003, 147, 09; 47-52
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podstawowe problemy ochrony powierzchni i górotworu w górnictwie solnym
    Main problems of surface and rock mass protection in Polish salt mines
    Autorzy:
    Kortas, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166495.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnie soli
    ochrona powierzchni
    osiadania
    zapadliska
    kategorie górnicze
    tereny pogórnicze
    salt mines
    surface protection
    subsidences
    hollows
    mining categories
    post-mining areas
    Opis:
    Praca zawiera przegląd podstawowych problemów ochrony powierzchni nad podziemnymi i otworowymi kopalniami soli w Polsce. Wskazano, że objawy konwergencyjnego zaciskania wyrobisk i wykształcania się obniżeń na powierzchni terenu różnią się w czasie, który podzielono na trzy fazy od powstawania wyrobisk do całkowitego ich zaśnięcia. Przedstawiono wskaźniki i funkcje określające oddziaływania wyrobisk na górotwór i powierzchnię terenu. Pokazano przykłady zastosowania modeli fenomenologicznych i fizycznych do wyjaśniania i prognozowania zjawisk geomechanicznych w górotworze i na powierzchni terenu. Pokazano objawy trzech typów kształtowania się rozkładu obniżeń terenu nad kopalniami soli. Przyczyną szeregu deformacji nieciągłych były wdarcia wód do kopalń podziemnych oraz niekontrolowane ługowanie w kopalniach otworowych. Wskazano na potrzebę sformułowania nowej kategoryzacji terenu górniczego, obejmującej bardzo wolne i bardzo szybkie oddziaływania oraz dostosowanej do tego profilaktyki budowlanej. Ze względu na długotrwałe oddziaływania na środowisko nieczynnych kopalń soli, potrzebna jest prawna regulacja zapewniająca nadzór, obserwację i bezpieczną gospodarkę na terenach pogórniczych, w tym także odbieranie solanki wyciskanej z wyrobisk. W pracy zamieszczono przykłady obserwowanych oddziaływań wyrobisk kopalń soli na powierzchnię terenu ilustrowane na 25 rysunkach.
    This paper presents an overview of the main problems of surface protection above the underground and salt well mines in Poland. It was stated that the signs of convergent tightening of excavations and formation of surface subsidence vary over time. The time was divided into three phases, from the formation of excavation to its complete tightening. Indicators and functions determining the influence of the excavation on the surface and rock mass were presented. The analysis of examples of phenomenological and physical models for explaining and forecasting the geomechanical phenomena in the surface and rock mass was included as well. Signs of three types of subsidence pattern formation above the salt mines were presented. The cause of a series of discontinuous deformations was the inrush of water into the underground mines and uncontrolled leaching in well mines. This paper points the need to formulate new criteria for mining area which would comprise very slow and very rapid influences as well as the building prevention for this purpose. Due to the long-lasting influence on environment of the dormant salt mines it is necessary to enforce a legal provision which shall provide supervision, observation and safe management in post-mining areas, including receiving the brine extruded from excavations. This paper shows examples of the observed influences of salt mine excavations on the surface which is illustrated in 25 figures.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 170-185
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Long- and short-term processes indicated by the displacement of the chamber roofs in the monumental Wieliczka salt mine
    Długo- i krótkotrwałe procesy sygnalizowane przemieszczeniami stropu komór w zabytkowej kopalni soli Wieliczka
    Autorzy:
    Kortas, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219578.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    kopalnie soli
    przemieszczenia stropu komór
    pełzanie górotworu
    "stick-slip" proces
    salt mines
    displacement of chamber roofs
    rock-mass creep
    "stick-slip" process
    Opis:
    This paper presents several processes that are characteristic for the salt rock mass, which have been found upon analysis of observations of the chamber roof displacements in the monumental Wieliczka Salt Mine. Those processes are revealed in different time frames and they range from short- to long-term ones. A regular long-term increase or decrease of creeping rate in the chamber roof is expressed by power function of time. It was found that an annual component of that process consists in the season cycle, marked by increased displacement rates in the summer and reduced ones in the winter. The seasonal changes in air humidity are the cause of those cycles. A rock slip cycle is observed in some chambers during several months. In those periods, we can identify displacements that happen when internal static and dynamic friction is overcome. In 2007-2009, single signals from large-area rock-mass movements were recorded in several chambers. They were probably associated with the change of geo-mechanical conditions in northern region of rock mass after a leak had been plugged in the cross-corridor Mina. The results of our analysis have revealed new cognitive components contributing to the description of rock behaviour in specific geological and mining conditions of Miocene salt deposits.
    W zabytkowej kopalni soli Wieliczka od 1995 r. prowadzone są pomiary przemieszczeń stropu w wybranych komorach, głównie w obrębie trasy turystycznej. W tej pracy przedstawia się wyniki tych pomiarów w 9 komorach. Sposób założenia czujników przemieszczeń przestawiono na rysunku 1. W pomiarach rejestruje się przyrost odległości między punktem umocowania bazy pomiarowej w odległości 10 m, a powierzchnią stropu wyrobisk. Częstotliwość pomiarów jest zróżnicowana, od kilku dni do kilku miesięcy. Długotrwałe przemieszczenia stropu w okresie wieloletnim wykazują stałą tendencję ruchu, którą opisuje funkcja potęgowa (1). Uzyskane wartości parametru m w granicach od 0,90 do 1,25 określają długotrwałą tendencję ruchu. Dla m = 1 prędkość przemieszczeń jest stała, dla m > 1 podwaja się w okresie τ, a przy m < 1 dwukrotnie maleje. Na rysunkach 2 i 3 pokazano wyniki pomiarów przemieszczeń stropu w komorach Warszawa, Pieskowa Skała, Staszic i Maria Teresa, a w tabeli 1 uzyskane z aproksymacji wzorami (1) i (2) prognozowane wartości prędkości v i przyrostu obniżeń stropu Δw po 100 latach oraz czas dwukrotnej zmiany prędkości τ. W komorze Warszawa w okresie 16 lat prędkość przemieszczeń wzrasta dwukrotnie. W okresie rocznym ujawnia się sezonowa tendencja ruchu z charakterystycznym wzrostem prędkości przemieszczeń w stropach komór w okresie letnim i spadkiem tej prędkości w okresie zimowym. Stosunek tych prędkości określa się wskaźnikiem procesów sezonowych f (3). W komorach Kaplicy Św. Kingi i Warszawa (rys. 5) f osiąga wartość odpowiednio 3,9 i 5,5, a w komorze Pompowni (rys. 4) wartość 6,1. Okresowe - sezonowe zmiany prędkości przemieszczeń spowodowane są wpływem wilgotności powietrza kopalnianego. Uwzględniając zmiany sezonowe, funkcja (1) przechodzi w funkcję (3), a jej zastosowanie przedstawiono w komorze Pompowni na rysunku 6. Przesunięcia w kruchym ośrodku sprężysto-lepkim wyjaśnić można znanym procesem przekraczania granic tarcia statycznego i dynamicznego, określane terminem stick-slip (Jaeger i in., 2007) (rys. 7). Ruch taki obserwowany jest w obrębie górnych poziomów kopalni w komorach Staszic i Pieskowa Skała (rys. 8). Wykres omawianych przemieszczeń tworzy krzywą „schodkową”. Wartość skokowego przyrostu przemieszczeń może być w przybliżeniu stała. Jeżeli prędkość przemieszczeń w fazie tarcia dynamicznego rośnie, to wskazuje, że współczynnik tarcia dynamicznego maleje (rys. 8 lewy). Długookresowym efektem cyklicznego procesu, jest regularna postać krzywej pełzania w postaci funkcji potęgowej (1). Proces stick-slip w tych warunkach jest krótkookresowym cyklicznym elementem pełzania górotworu. Zjawisko to występuje wtedy, gdy współczynnik tarcia statycznego jest większy niż tarcia dynamicznego, a okres pomiarów jest znacznie mniejszy niż okres występowania skokowych przyrostów przemieszczeń. Wyniki obserwacji pokazują także prawie jednoczesne występowanie sygnałów jednorazowych lub seryjnych, w wielu miejscach komór lub nawet w kilku komorach (rys. 9 i 10). W komorach Spalona, Haluszka i Warszawa sygnały te ujawniają się w latach 2007-2009, co wskazuje na to, że przyczyną tego mogła być wielkoobszarowa zmiana warunków geomechanicznych prawdopodobnie po zamknięciu wycieku w poprzeczni Mina w 2007 r., która spowodowała trwające do dziś wypiętrzenia terenu na północnym przedpolu kopalni w trakcie przywracania naturalnych warunków hydrogeologicznych. Ujęcie ilościowe, opisanych w tej pracy procesów, jest warunkiem rozpoznania mechanizmu procesów pełzania w specyficznych warunkach kopalni Wieliczka. Służyć także może w przyszłości sformułowaniu kryteriów bezpieczeństwa, oceny i prognozy zachowania się stropów komór.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 1; 119-130
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teorie i modele stosowane w geomechanice górotworu solnego
    Theories and models applied in salt rock geomechanics
    Autorzy:
    Kortas, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165463.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    kopalnie soli
    górotwór solny
    reologia
    ośrodek sprężysto-lepki
    homogenizacja
    metoda elementów skończonych
    salt mines
    salt rock mass
    rheology
    elastic-viscous medium
    homogenization
    finite element method
    Opis:
    Praca przedstawia przegląd najczęściej stosowanych metod obliczeń geomechanicznych stanu górotworu solnego i przemieszczeń terenu. Opisano uproszczony sposób obliczania obciążeń i wytężeń calizn w podziemnych kopalniach soli z jednopoziomową i wielopoziomową strukturą wyrobisk w powiązaniu z wynikami analogowych badań laboratoryjnych wytrzymałości soli kamiennej. Wskazano na zróżnicowanie zaciskania i ruchu górotworu spowodowanego oddziaływaniem horyzontalnych i wertykalnych struktur na ich otoczenie i tereny. Omówiono przydatność i ograniczenia, przystosowanego do warunków geologiczno-górniczych podziemnych kopalń soli, autorskiego rozwinięcia teorii Budryka-Knothego. Zasadnicza część pracy obejmuje omówienie fizycznego modelu sprężysto-lepkiego z potęgowym prawem pełzania, modelu geometrycznego z określeniem prostych i złożonych geometryzacji modelowych, zasad homogenizacji litologicznej i geometrycznej oraz modelu obliczeniowego dostosowanego do numerycznej metody elementów skończonych. Przytoczono szereg przykładów wyników własnych badań modelowych i zastosowań inżynierskich reologicznego modelu górotworu solnego z konstytutywnym potęgowym prawem pełzania Nortona – Bailey’a. Artykuł jest kontynuacją autorskich publikacji przeglądowych zamieszczonych w Przeglądzie Górniczym, które dotychczas dotyczyły sygnałów pękania skał solnych, zagrożenia wodnego oraz ochrony terenów górniczych w związku z obecnością wyrobisk w górotworze solnym.
    This paper presents the methods of calculating rock loads and stresses in underground salt mines, using the example of salt mine’s single-layer and multi-layered structures and comparing the methods to the actual laboratory rock-salt strength testing results. The author discusses the usability and limitations of the expanded Budryk-Knothe theory to determine the influence of salt-mine workings on the land surface, adjusting the studies to specific underground geological and mining conditions. The basic portion of the study contains the presentation of an elastic-viscous model, with the exponential creep law, determination of simple and complex geometric rendering of the model, and the principles of lithological and geometric homogenization, in compliance with the numerical calculations conducted by the Finite Element Method. The author quotes selected examples of model analysis and engineering uses of the rheologic salt-rock models, with the Norton-Bailey creep law.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 7; 1-11
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości zabezpieczenia komór Jakubowice w Kopalni Soli "Wieliczka"
    Protection possibilities of the Jakubowice Chamber in the Wieliczka Salt Mine
    Autorzy:
    d'Obryn, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350446.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    kopalnie soli
    budowa geologiczna
    stan techniczny wyrobisk
    analiza geomechaniczna
    podsadzenie
    zabezpieczenie
    salt mines
    geological structure
    technical condition of excavation chambers
    geomechanical analysis
    filling of the caverns
    protection
    Opis:
    Zespół komór Jakubowice stanowi istotną grupę wschodniej części pola centralnego Kopalni Soli "Wieliczka". Przeprowadzona analiza stanu technicznego oparta na obserwacjach stanu wyrobisk znalazła potwierdzenie w numerycznej analizie geomechanicznej. Z obu tych analiz wynika, że najistotniejsze znaczenie dla stanu zachowania komór poeksploatacyjnych ma budowa geologiczna otoczenia komór (w szczególności przewarstwienia skał płonych występujące w stropie komór i w ociosach), a także intensywność procesu konwergencji wyrobisk. Likwidacja poprzez podsadzenie najniżej leżących wyrobisk w złym stanie technicznym i zabezpieczenie cennych historycznie wyżej leżących komór uchroni ten rejon kopalni przed dalszą degradacją. Istotnym efektem przeprowadzonych analiz jest także wykazanie braku bezpośredniego zagrożenia, pochodzącego od rozpatrywanego zespołu komór, dla powierzchni terenu.
    The Jakubowice complex is a substantial group of chambers in the eastern part of the central field of the Wieliczka Salt Mine. Examination of the technical status, based on excavation chamber observations, was confirmed by numerical geo-mechanical analysis. Both analyses proved that the most important issue for preservation of the post-exploitation chambers is geological structure of the surrounding deposits. Especially, the existence of waste rock layers, and also intensity of the chamber convergence process. Liquidation by filling of the chambers localized at the lowest level and preservation of the upper chambers, with historical value, shall prevent further degradation of this part of the salt mine. The important outcome of the undertaken analyses is providing evidence of the lack of direct hazards created by the chamber complex for the land surface.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 2; 171-182
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyrobiska solne jako przestrzeń urbanistyczna
    Salt workings as urban spaces
    Autorzy:
    Langer, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184796.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    kopalnie soli
    wyrobiska solne
    miasta i regiony solne
    adaptacja funkcjonalna
    rozwój zrównoważony
    dziedzictwo salinarne
    salt mines
    salt workings
    salt towns and regions
    functional adaptation
    sustainable development
    salinar heritage
    Opis:
    This paper points out particular significance of salt workings in abandoned salt mines which, owing to specific features and values, can be used for stimulation of the development and the increase of the attractiveness of salt mining towns as former industrial centres. The authors emphasized the need of choice of a proper direction of remodelling and adaptation of salt workings to attain possibly a complete display and preservation of unique values, with making the salt mine available to various types of users.
    W artykule zwrócono uwagę na szczególne znaczenie wyrobisk solnych w nieczynnych kopalniach soli, które ze względu na specyficzne cechy i walory mogą być wykorzystywane do stymulowania rozwoju i wzmacniania atrakcyjności górniczych miast solnych jako ośrodków poprzemysłowych. Podkreślono potrzebę wyboru odpowiedniego kierunku przebudowy i adaptacji wyrobisk solnych w celu możliwie pełnego wyeksponowania i zachowania unikatowych wartości oraz udostępnienia kopalni różnym grupom użytkowników.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 2; 239-250
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies