Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Constitution of Poland" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Źródła prawa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Sources of law in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Połomski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036759.pdf
Data publikacji:
2019-06
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
źródło prawa
norma prawna
konstytucja
umowa międzynarodowa
trybunał konstytucyjny
promulgacja
sources of law
legal provision
constitution
international agreement
Constitutional Tribunal
promulgation
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą zarysu struktury norm prawnych w ustroju państwa. Już w ogólnym znaczeniu struktury zawierają się takie jej atrybuty jak uporządkowanie, organizacja, hierarchia, właściwości i relacje – co pozwala potraktować strukturę (w szczególności normatywną) w ujęciu systemowym. Elementarnym tworzywem tego systemu są normy prawne, czyli reglamentowane komunikaty, które odwzorowują narzucony przez legislatywę porządek prawny. Typizacja źródeł prawa deleguje adresatom tych komunikatów (obywatelom, organom państwowym) pewien schemat postępowania, konstytuujący zasadę legalizmu. Kontrolne kompetencje Trybunału Konstytucyjnego (TK) sprowadzają się do odkodowywania (stwierdzania lub zaprzeczania) praworządności dyrektyw w świetle stosowania norm z przepisów prawa. W artykule położono merytoryczny nacisk na zjawisko sprzężenia norm krajowych z regulacjami (umowami) międzynarodowymi. Poddano pod wątpliwość ukształtowaną praktykę traktowania nowelizacji umów – jako części krajowego porządku prawnego – bez ich każdorazowego wewnętrznego promulgowania. Podano również przykład braku wyraźnego stanowiska (uzasadnienia) TK, jakie było zajmowane w przedmiocie zasady nullum crimen sine lege scripta – zabraniającej kryminalizacji czynów w drodze aktów rangi podustawowej.
This article is an attempt to outline the structure of legal provisions in the state system. In the general sense of the structure, there are such attributes as orderliness, organization, hierarchy, properties and relationships – which allows to regard the structure (particularly in a normative sense) as a systemic approach. Legal norms, or rationed messages are the elementary link of this system, which reflect the legal order imposed by the legislation. The typification of the sources of law gives the recipients of these communications (citizens, state authorities) a certain pattern of behavior, constituting the principle of legalism. The control powers of the Constitutional Tribunal (CT) concentrate on decoding (affirming or denying) the legality of directives in the light of the application of norms stated by the law. The article puts a substantive emphasis on the phenomenon of coupling national standards with the international regulations (agreements). The established practice of treating the amendment of contracts as a part of the national legal order was undermined without any internal promulgation. An example of the lack of a justification of the Constitutional Tribunal was also presented, which was taken into consideration according to the principle of nullum crimen sine lege scripta – which forbids the criminalization of acts by means of subordinate acts.
Źródło:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko; 2019, 1/2019 (3); 58-65
2544-6916
2544-7858
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Significance of the Constitutional Public Interest Clause for the Process of Amending the Constitution of Republic of Poland
Znaczenie konstytucyjnej klauzuli interesu publicznego w procesie zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918775.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
public interest
general clause
constitution
constitutional amendment
: interes publiczny
klauzula generalna
konstytucja
zmiana konstytucji
Opis:
The purpose of the article is to conduct an axiological reflection using the notion of public interest, on preparation and the procedure for amending the constitution. The article provides a theoretical attempt to capture and place public interest in the broadly socially and publicly understood process of constitutional change. This attempt is not dictated solely by the desire to conduct theoretical – legal and intellectual speculation. This is supported by the increasing voices of the need to amend the existing constitution, which are often superficial, populist and de facto formulated from the position of the supremacy of the state over the individual. The time-varying connotations of the general public interest clause are related to the axiology of selected constitutional principles. The public interest, understood at a given moment in the development of social life, should be a determinant of the process broadly, i.e. both the social and the legislative sense of the constitutional amendment. Similarly, the very direction of constitutional changes should be an expression of social interest.
Celem artykułu jest przeprowadzenie aksjologicznej refleksji z wykorzystaniem pojęcia interesu publicznego, nad przygotowaniami i procedurą zmiany konstytucji. Nie jest nim natomiast rozwinięcie komentarza do konstytucyjnej regulacji trybu zmiany konstytucji. Artykuł dostarcza teoretycznej próby ujęcia i ulokowania interesu publicznego w szeroko, społecznie i publicznie pojętym procesie zmiany konstytucji. Podjęcie tej próby nie jest dyktowane wyłącznie chęcią przeprowadzenia teoretyczno-prawnej i intelektualnej spekulacji. Przemawiają za tym podnoszące się głosy o potrzebie zmiany obowiązującej konstytucji, które często mają charakter powierzchowny, populistyczny i de facto są formułowane z pozycji nadrzędności państwa względem jednostki. Zmienne w czasie konotacje generalnej klauzuli interesu publicznego pozostają w związkach z aksjologią wybranych zasad naczelnych konstytucji. Interes publiczny pojmowany w danym momencie rozwoju życia społecznego powinien stanowić determinantę procesu szeroko, to jest zarówno społecznie, jak i legislacyjnie pojętego sposobu zmiany konstytucji. Podobnie sam kierunek zmian konstytucji powinien stanowić wyraz interesu społecznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 49-60
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alternatywne projekty konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: przypadek środowisk neoendeckich
Alternative Projects of the New Constitution of the Republic of Poland: National Democrats case
Autorzy:
Maj, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421133.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
konstytucja
neoendecja
Państwo Narodu Polskiego
Wielka Polska
Constitution
New generation of National Democrats
Polish Nation State
Great Poland
Opis:
RESEARCH PURPOSE The aim of this study was an analysis of drafts of the new Constitution of the Republic of Poland prepared by the new generation of National Democrats [Polish: “Neoendecja” from the name of the political party Narodowa Demokracja - National Democracy - commonly referred to as “Endecja” from its abbreviation “ND”]. RESEARCH PROBLEM AND METHODOLOGY The research problem centres on the attitude towards the new basic law, which envisions the establishing and functioning of a nation state understood as a Polish Nation State. Texts penned by the representatives of the new generation of National Democrats, who formed political parties, have been used as source data for the purposes of the study. The source data, subsequently, has undergone qualitative analysis (including the procedure of thematic coding and categorising), as well as narrative inquiry. REASONING PROCESS The article consists of two parts. The first provides information on the issue of the axiological order, which the aforementioned drafts of the Constitution guaranteed to introduce. Herein, the present-day adherents of National Democracy introduced a clear-cut hierarchy of what they believe are the fundamental values of the Polish Nation, and stressed the role of Catholicism for the integrity and identity of Poland. The second includes reflections on the constitutional order of a nation state. This concerns findings on the attitudes and activity of  the main public administration bodies, the relations among them and their relations with the general public. RESEARCH ANALYSIS RESULTS The studied drafts of the Constitution have shown many similarities, especially in matters related to the protection of human life, dignified employment, and social security of a family understood as foundation of the nation. Discrepancies regarding the vision for the preferred political system have been noted, as some drafts favoured the semi-presidential system, while others, the parliamentary cabinet form of government. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONSThe new generation of National Democrats submitted innovative plans for reconstructing the foundations of a nation state. Such plans have the intent of popularising the national ideology, uniting the political parties formed by national circles, and stabilising the different factions present on the political scene: national liberals, national traditionalists, national peasantry representatives, all of whom have the common goal of building a Great Poland.
CEL NAUKOWY: Celem pracy jest analiza projektów konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przygotowanych przez środowiska neoendeckie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem badawczym jest sprawa podejścia do projektowanej ustawy zasadniczej i odzwierciedlonej w niej kwestii istnienia i funkcjonowania państwa narodowego rozumianego jako Państwo Narodu Polskiego. Do badania wykorzystano źródła tekstowe autorstwa środowisk neoendeckich, których emanacją były ugrupowania polityczne. Teksty zostały poddane eksploracji jakościowej z uwzględnieniem procedury kodowania i kategoryzowania pojęć oraz analizowania narracji. PROCES WYWODU: Artykuł ma dwudzielną strukturę. W pierwszej części przedstawiono kwestię ładu aksjologicznego, który gwarantowały projektowane ustawy zasadnicze. Środowiska neoendeckie jednoznacznie hierarchizowały wartości fundamentalne dla narodu polskiego, podkreślając znaczenie katolicyzmu dla spójności i tożsamości Polski. W drugiej części artykułu znalazły się rozważania na temat porządku ustrojowego państwa narodowego. Przedłożone zostały ustalenia dotyczące naczelnych organów administracji publicznej oraz relacji między nimi i społeczeństwem. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Projekty konstytucji unaoczniły zbieżność projektów konstytucji, szczególnie w odniesieniu do ochrony życia ludzkiego, godności pracownika, gwarancji socjalnego bezpieczeństwa rodziny jako podstawy narodu. Uobecniły się też rozbieżności wizji państwa narodowego pod kątem preferowanego modelu ustroju politycznego: semiprezydenckiego bądź parlamentarno-gabinetowego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Środowiska neoendeckie przedłożyły oryginalne plany porządkowania podstaw państwa narodowego. Zmierzały do upowszechnienia ideologii narodowej, zintegrowania politycznych grup narodowych, stabilizowania środowisk różnych nurtów politycznych: narodowo-liberalnego, narodowo-tradycjonalistycznego oraz narodowo-ludowego, ale powiązanych ze sobą wspólnotą planów budowania Wielkiej Polski.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2018, 9, 28; 123-144
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpośrednie stosowanie art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Direct application of Article 45 paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941054.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia ustaw w zgodzie z konstytucją
art. 45 ust. 1 Konstytucji
prawo do sądu
constitution
direct application of constitution interpretation of laws in accordance with the constitution Article 45 paragraph 1 of the Constitution
right to a fair trial
Opis:
Problem bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji wiąże się z rolą tego aktu w systemie prawa i praktyce jego stosowania. Przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji znajduje zastosowanie w działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów. W postępowaniu sądowokonstytucyjnym przepis ten przyjmowany jest za samoistny wzorzec kontroli konstytucyjności prawa, z kolei sądy najczęściej współstosują go z przepisami ustaw, w tym za pomocą techniki wykładni w zgodzie z Konstytucją. Rezultatem bezpośredniego stosowania art. 45 ust. 1 Konstytucji jest przenoszenie do orzecznictwa zasad i wymagań związanych z konstytucyjnym prawem do sądu (w tym z pojęciem sprawy konstytucyjnej) i wynikającymi z niego gwarancjami.
The problem of direct application of constitutional regulation is related to the role of the Constitution as a legal act in the legal system and the practice of its application. Article 45.1 of the Constitution is applied both by the Constitutional Tribunal and courts. In constitutional proceedings the Article is considered to be a standalone benchmark for establishing if the regulation is in accordance with the Constitution, whereas courts usually apply it jointly with given acts, interpreting them in such a way that leads to be within the Constitution. Direct application of Article 45.1 of the Constitution results in transmission of rules and requirements related to constitutional right to judgement (including a constitutional case) and ensuant guarantees to judicature.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 67-101
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Principles of the political system of the Republic of Poland
Zasady ustroju politycznego w Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Giżyńska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942145.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
principles of the political system political system, constitution Republic of Poland
zasady ustroju politycznego
system polityczny
konstytucja
Rzeczpospolita Polska
Opis:
The subject of this study is to present principles of the system determine political character of the state and the system ruling in it of power. The analysis is covered constitutional regulations referring to the following principal principles: principle of the sovereignty of Nation, principle of democratic legal state, principle of freedom and of laws of individual, principle of the division of authorities, principle of the political pluralism, principle of the supreme position of the Constitution, principle of the decentralization of the official authority, principle of the decentralization of the official authority. The work is based on the legal-dogmatic method.
Przedmiotem opracowania jest ukazanie prawnych ram zasad ustroju, które określają charakter ustrojowy państwa i panujący w nim system władzy. Analizie poddano konstytucyjne regulacje dotyczące następujących zasad ustroju państwa: zasada suwerenności Narodu, zasada demokratycznego państwa prawnego, zasada wolności i praw jednostki, zasada podziału władz, zasada pluralizmu politycznego, zasada nadrzędności konstytucji, zasada decentralizacji władzy publicznej i samorządu terytorialnego, zasad społecznej gospodarki rynkowej. W pracy wykorzystano metodę prawno-dogmatyczna.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 41-54
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku
The genesis of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997
Autorzy:
Leszczyński, Paweł A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098015.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Constitution
Polska
political transformation
konstytucja
Polska
projekty konstytucyjne
sporne zagadnienia ustrojowe
transformacja ustrojowa
oddziaływanie procesów politycznych
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest syntetyczne przedstawienie okoliczności towarzyszących procesowi ustrojotwórczemu w Polsce, przechodzącej transformację społeczno-ekonomiczną oraz ustrojową od 1989 roku. Szczególny akcent został położony na opis uwarunkowań politycznych oraz głównych zagadnień problemowych, związanych z postulowanym ustrojem Polski, w okresie prac Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, złożonej z 46 posłów Sejmu II kadencji i 10 senatorów Senatu III kadencji lat 1993–1997. Badania, służące powstaniu tego artykułu, zostały przeprowadzone dzięki zastosowaniu metod historyczno-prawnej, formalnej oraz analizy literatury naukowej, przedmiotowo związanej z tematem artykułu. W wyniku zastosowanych metod badawczych ukazano złożoność procesu ustrojotwórczego w Polsce połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku, czyli w państwie, w którym uchwalenie nowej konstytucji było niezbędne nie tylko ze względów aksjologicznych, ale też z uwagi na dążenia do integracji z Unią Europejską oraz NATO. Istotny paradoks polegał jednak na tym, że Polska jako pierwsze państwo rozpoczęła proces odchodzenia od komunizmu, a jako – prawie – ostatnie z państw położonych dotąd za „żelazną kurtyną” przyjęła nową konstytucję. „Bieżąco-polityczne” przyczyny takiego stanu rzeczy zostały przedstawione w poniższym artykule.
The aim of this article was to present a synthetic presentation of the circumstances accompanying the system-forming process in Poland, undergoing the socioeconomic and political transformation since 1989. Particular emphasis was placed on the description of political conditions and the main problems related to the postulated Polish system during the work of the Constitutional Committe of the National Assembly, composed of 46 deputies of the Sejm of the second term of office and the Senate of the third term of office 1993–1997. The research for this article was carried out thanks to the use of the following methods: historical and legal, formal and the analysis of scientific literature related to the subject of the article. As a result of the research methods used, the complexity of the system-building process in Poland in the mid 1990s was shown, i.e. in a country where the adoption of a new constitution was necessary not only for axiological reason, but also due to the efforts to integrate with the European Union and NATO. The essential paradox, however, was that Poland was the first country to begin the process of abandoning communism, and as – almost – the last of the countries hitherto located behind the “iron curtain”, it adopted a new constitution. The “current – political” reasons for this state of affairs are presented in the article below.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 79-95
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Language of the Preamble to the Constitution of the Republic of Poland and its Functions
O języku Preambuły do Konstytucji RP i jego funkcjach
Autorzy:
Doliwa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177696.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Preambuła
konstytucja
funkcje języka
preamble
constitution
language functions
Opis:
The object and purpose of this paper is to reflect on the linguistic form of the preamble to the current Constitution of the Republic of Poland. Like all preambles, it has a specific form that is clearly different from ordinary texts formulated in the language of the law, and as a result, its normative character is sometimes questioned in the doctrine. The text of the preamble performs a number of functions: descriptive, expressive, impressionistic, as well as performative (causal), and poetic, and can be analyzed through the lens of each of them. Thus, the analysis of the preamble differs from that of a typical utterance formulated in the language of the law.
Przedmiotem i celem artykułu jest refleksja nad językową formą preambuły do obowiązującej Konstytucji RP. Jak wszystkie preambuły, ma ona specyficzną formę, która wyraźnie różni się od zwykłych tekstów formułowanych w języku prawa, przez co jej normatywny charakter bywa kwestionowany w doktrynie. Tekst preambuły pełni szereg funkcji: opisową, ekspresyjną, impresyjną, a także performatywną (sprawczą) i poetycką, i może być analizowany przez pryzmat każdej z nich. Analiza preambuły różni się zatem od analizy typowej wypowiedzi sformułowanej w języku prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 365-374
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP
Judges and the limits of democratic power in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piotrowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693193.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
judiciary
constitution
democracy
constitutional interpretation
judicial independence and independence of judges
władza sądownicza
konstytucja
demokracja
wykładnia konstytucji
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
Opis:
The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and  above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.
Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 215-229
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa i wolności człowieka i obywatela w świetle Konstytucji RP
Rights and freedoms of man and citizen in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Stecko, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524285.pdf
Data publikacji:
2018-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolności
prawa
człowiek
konstytucja
Opis:
Niniejszy artykuł obejmuje rozważania dotyczące problematyki odnoszącej się do praw i wolności człowieka i obywatela w świetle Konstytucji RP. Celem jego jest przedstawienie powszechnie akceptowanych wartości demokratycznych, których integralnym elementem są prawa człowieka i wynikające zeń mechanizmy gwarancyjne. Na podstawie materiału w nim zgromadzonego, można zasadnie przypuszczać, że zasada wolności i praw człowieka stała się fundamentem ustroju naszego państwa i określiła istotę Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. Wejście w życie Konstytucji RP z 1997r. wniosło do polskiego prawa systemowego unormowanie kwestii dotyczącej wolności i praw człowieka.
This article covers considerations on the issues relating to the rights and freedoms of man and citizen in the light of the Polish Constitution. It is a representation of the commonly accepted democratic values, whose integral part are human rights and their mechanisms.On the basis of the material herein, it can be reasonably assumed that the principle of freedom and of human rights became fundamental in the political system of our state and defined the essence of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. Its introduction helped regulate issues relating to freedom and human rights in the Polish systemic law.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 1 (41); 171-188
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Legislative Veto” of Senate – The Controversial Element of the Legislative Procedure Under the Rules of the Constitution of Republic of Poland of 1921
„Weta legislacyjne” Senatu – kontrowersyjny element procedury ustawodawczej na podstawie przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 r.
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940919.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Sejm
Senate
bicameralism
constitution
parliamentarism
Senat
bikameralizm
konstytucja
parlamentaryzm
Opis:
The Polish Constitution from 1921 established the bicameral model of the parliament composed of Sejm and Senate. The Article 35 para. 2 of the Constitution clearly sanctioned the right of the Senate to reject the whole draft of the bill adopted by the Sejm. However, neither this rule nor any other rule of the Constitution precised the consequences of such practice. This loophole in the constitutional rules caused controversies among constitutional law experts from that time and remains controversial even at present. The main aim of the article written within the constitutional-legal perspective is to present the position of the most prominent legal experts and the position of the author on the analyzed issue.
Polska Konstytucja z 1921 r. przewidywała dwuizbowy model parlamentu składające- go się z Sejmu i Senatu. Artykuł 35 ust. 2 Konstytucji wyraźnie ustanowił prawo Senatu do odrzucenia całego projektu ustawy uchwalonego przez Sejm. Jednakże, ani ten ani żaden inny przepis Konstytucji nie precyzował konsekwencji takiego działania. Ta luka prawna w przepisach Konstytucji wywołała kontrowersje wśród ówczesnych konstytucjonalistów i pozostaje przedmiotem kontrowersji nawet obecnie. Głównym celem artykułu pisanego z perspektywy prawno-ustrojowej jest prezentacja stanowisk najważniejszych prawników oraz autora odnośnie do analizowanego zagadnienia.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 39-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New or Just Amended? On the Legality of the “Major Change” to the Constitution of the Republic of Poland
Nowa czy tylko nowelizowana? O legalności „dużej zmiany” Konstytucji Rzeczypospolitej
Autorzy:
Dudek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348151.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitution
amendment to the constitution
legality
referendum
konstytucja
zmiana konstytucji
legalność
Opis:
The article has a scientific and research dimension and addresses an important problem related to the most fundamental legal act of the Polish legal system, i.e. the Constitution of the Republic of Poland of 1997. The problem concerns the decision whether it is legally permissible and lawful in the light of this Constitution to amend it as a whole, i.e. adopt a new constitution with the simultaneous repeal (derogation) of the current one, or on the contrary: the Constitution of 1997 can only be amended (partially amended), but as a normative act de lege lata it is “unrepealable”. Although a number of publications have tackled the issues of the process of adopting and amending the constitution of Poland and other states in the scientific literature, an original position on this subject has recently been presented. According to Professor Janusz Trzciński, the current constitution rules out the admissibility of its overall change, and for such a process, it would be necessary to amend it in advance, clearly providing for (introducing) the possibility of such a comprehensive modification. The author of this article puts forward an opposite thesis: the Constitution of the Republic of Poland of 1997 is not an immutable act, and its Article 235 does not preclude its application for the procedure of adopting a new constitution, combined with the repeal of the binding force of the existing constitution. The novelty of the research results lies not so much in the thesis itself (in Polish science such a view dominates), but rather in the argumentation behind it, covering not only dogmatic-legal aspects, but also historical and comparative ones. This means a certain new cognitive value in the sphere of science, which also has a potential application value, i.e. it can be taken into account in the event of a possible legislative work in the Polish Parliament aimed at adopting a new constitution.
Artykuł ma wymiar naukowo-badawczy i dotyczy istotnego problemu wiążącego się z fundamentalnym aktem prawnym polskiego systemu prawnego – Konstytucją RP z 1997 r. Problem dotyczy rozstrzygnięcia, czy w świetle tej Konstytucji jest prawnie dopuszczalna i legalna jej całościowa zmiana, czyli uchwalenie nowej konstytucji z jednoczesnym uchyleniem (derogacją) obecnej, czy też przeciwnie – Konstytucja z 1997 r. może być wyłącznie nowelizowana (zmieniano częściowo), ale jako akt normatywny de lege lata jest „niederogowalna”. Jakkolwiek problematyce procesu uchwalania i zmiany konstytucji polskiej i innych krajów poświęcono w literaturze naukowej szereg publikacji, niedawno przedstawiono oryginalne stanowisko w tym przedmiocie. Według Profesora Janusza Trzcińskiego obowiązująca konstytucja wyklucza dopuszczalność swej całościowej zmiany, a dla ewentualnego przeprowadzenia takiego procesu konieczne byłoby uprzednie dokonanie jej zmiany, wyraźnie przewidującej (wprowadzającej) możliwość zmiany całościowej. Autor niniejszego artykułu stawia tezę opozycyjną: Konstytucja RP z 1997 r. nie jest aktem niezmienialnym, a jej art. 235 nie wyklucza swego zastosowania dla przeprowadzenia procedury uchwalenia i przyjęcia nowej konstytucji, połączonej z uchyleniem mocy obowiązującej dotychczasowej konstytucji. Oryginalność wyników badań dotyczy nie tyle samej tezy (w nauce polskiej pogląd taki dominuje), a raczej jej argumentacji, obejmującej nie tylko aspekty dogmatycznoprawne, lecz także historyczne i porównawcze. Oznacza to pewną nową wartość poznawczą w sferze nauki, posiadającą również potencjalny walor aplikacyjny, czyli możliwą do uwzględnienia w przypadku ewentualnego podjęcia w przyszłości w parlamencie polskim prac legislacyjnych zmierzających do uchwalenia nowej konstytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 35-53
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja RP a waluta euro
The Constitution of the Republic of Poland and euro
Autorzy:
Łączkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693894.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
euro currency
constitution
development
waluta euro
konstytucja
suwerenność
rozwój
Opis:
There are many reasons why joining the eurozone may be beneficial for Poland. Above all it would mean joining the group of states that have a decisive influence on Europe’s future. Poland would not only increase real influence on the most important decisions concerning our continent, but would also have a greater impact on the guarantees of its own security. Moreover, there areeconomic reasons for adopting the single currency that will facilitate faster economic development and accelerate the levelling of differences in the living standards between Poles and citizens of the most developed countries of the world. The adoption of the single currency should not be confused with the loss or limitation of sovereignty or threats to cultural values. Preparations for accession to the eurozone require a number of measures, including amendments to the Constitution.
Przystąpienie Polski do strefy euro może być dla niej korzystne z wielu powodów. Przede wszystkim oznaczałoby dołączenie do grupy państw, które mają decydujący wpływ na dalsze losy Europy. Polska nie tylko zwiększyłaby realny wpływ na najważniejsze decyzje dotyczące naszego kontynentu, lecz także uzyskałaby przez to większy wpływ na gwarancje swojego bezpieczeństwa. Ponadto za przyjęciem wspólnej waluty przemawiają względy ekonomiczne, umożliwiające szybszy rozwój gospodarczy oraz przyspieszenie wyrównywania różnic w poziomie życia Polaków i obywateli najwyżej rozwiniętych państw świata. Przyjęcia wspólnej waluty nie należy mylić z utratą lub ograniczaniem suwerenności oraz z zagrożeniami dla wartości kulturowych. Przygotowania do przystąpienia do strefy euro wymagają licznych działań, w tym nowelizacji Konstytucji.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 3; 11-15
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjny obowiązek prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom
The Constitutional Obligation Pursue Policies Ensuring the Ecological Security of Current and Future Generations
Autorzy:
Szwed, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074670.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ecological security
constitution
protection of the environment
article 74 (1) of the Constitution of the Republic of Poland
ochrona środowiska
konstytucja
bezpieczeństwo ekologiczne
art. 74 ust. 1 Konstytucji RP
Opis:
The subject of the analysis in the publication is Art. 74 sec. 1 of the Constitution of the Republic of Poland. According to this article, public authorities are obliged to pursue a long-term environmental policy that not only meets current needs, but also recognizes the right of future generations to live in a healthy environment. The publication contains a general discussion of constitutional regulations relating to the environment, and then presents the views of doctrine and jurisprudence within the scope of understanding the term “ecological security” used in Art. 74 sec. 1. The consequences of the obligation to conduct a policy ensuring ecological security for present and future generations were discussed. Finally, reference was made to current problems and challenges resulting from concern for the condition of the environment in Poland.
Przedmiotem analizy w artykule jest art. 74 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie z nim na władzach publicznych spoczywa obowiązek prowadzenia długofalowej polityki środowiskowej odpowiadającej nie tylko bieżącym potrzebom, ale także uznającej prawo przyszłych pokoleń do życia w zdrowym środowisku. W publikacji dokonano ogólnego omówienia regulacji konstytucyjnych odnoszących się do środowiska naturalnego, a następnie przedstawiono poglądy doktryny i orzecznictwo w zakresie rozumienia użytego w art. 74 ust. 1 sformułowania „bezpieczeństwo ekologiczne”. Omówiono konsekwencje jakie oznacza nakaz prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne obecnym i przyszłym pokoleniom. Na koniec odniesiono się do bieżących problemów i wyzwań wynikających z troski o stan środowiska w Polsce.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 65-77
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo demokracji ludowej w świetle Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
A people's democracy state in the light of the Constitution of the People's Republic of Poland
Autorzy:
Kornaś, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14137621.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
Tematy:
państwo ludowe
demokracja
konstytucja
ustrój polityczny, społeczno-gospodarczy
state
people's democracy
property
political system
socio-economic system
Opis:
Artykuł podejmuje krytyczną próbę rekonstrukcji ustroju konstytucyjnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, poddając analizie uchwaloną w dniu 22 lipca 1952 roku Konstytucję PRL. Była ona, jak dotychczas, jedyną konstytucją obowiązującą w Polsce przez ponad 37 lat, która sankcjonowała prawnie ustrój państwa określanego demokracją ludową. Artykuł zawiera nie tyko omówienie najważniejszych przepisów tej konstytucji, dotyczących ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa, ale wskazuje również na polityczno-historyczne źródła jej uchwalenia i ewolucyjne zmiany nowelizacyjne, które doprowadziły do tego, że stała się ona w ostatniej fazie obowiązywania konstytucją państwa liberalno-demokratycznego.
The article attempts to reconstruct the constitutional system of People's Republic of Poland which was introduced on July 22, 1952 with the passing of Constitution of People's Republic of Poland. As of today it is the only constitution which lasted in Poland for over 37 years as it sanctioned the system called "people's democracy". The article discusses not only the most important regulations of this act, covering the political and socio-economic organisation of the state, but also points out to their political and historical roots as well as the evolution of amendments to the act, which eventually transformed it to the constitution of the newly formed state of liberal democracy.
Źródło:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko; 2022, 2/2022 (10); 127-152
2544-6916
2544-7858
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Calculation of Time Limits Resulting from the Constitution of the Republic of Poland from April 2, 1997 (Selected Issues)
Obliczanie terminów regulowanych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (wybrane zagadnienia)
Autorzy:
Orłowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940936.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
time
legal event
time limit
time limit calculation
legislative
proceedings
the Sejm term of office
konstytucja
czas
zdarzenie prawne
termin
obliczanie terminu
postępowanie ustawodawcze
kadencja sejmu
Opis:
Time limits are a normative approach to time, the passing of time is then a legal event (an element of a legal event). The provisions of the 1997 Constitution repeatedly use different types of time limits, but do not indicate how they are calculated. It seems that the time limits specified in days, months and years should be calculated according to computatio civilis, thus taking into account certain conventional rules. Such a time limit ends at the end of the last day of the time limit, but usually starts at the beginning of the day following the day the event, with which the legal provision relates the beginning of the time limit, occurred. Time limits determined using shorter time units (e.g. in hours) should be calculated according to computatio naturalis, i.e. strictly from one moment to another. Such conclusions can be reached using various methods of interpretation, but the most appropriate seems to be the use of analogy from the law.
Terminy są normatywnym ujęciem czasu, upływ czasu stanowi wówczas zdarzenie prawne (element zdarzenia prawnego). Przepisy Konstytucji z 1997 r. wielokrotnie posługują się różnymi rodzajami terminów, ale nie wskazują sposobu ich obliczania. Wydaje się, że terminy określone w dniach, miesiącach oraz latach powinny być liczone według computatio civilis, a więc z uwzględnieniem pewnych reguł konwencjonalnych. Termin taki kończy się wraz z upływem ostatniego dnia terminu, natomiast rozpoczyna się najczęściej wraz z początkiem dnia następującego po dniu, w którym nastąpiło zdarzenie, z którym przepis prawa wiąże rozpoczęcie biegu terminu. Terminy wyznaczone za pomocą krótszych jednostek czasu (np. w godzinach) powinny być liczone według computatio naturalis, a więc w sposób ścisły, tj. od chwili do chwili. Do takich wniosków można dojść posługując się różnymi metodami wykładni, najwłaściwsze wydaje się jednak zastosowanie analogii z prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 315-328
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies