Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "polski uniwersytet" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Człowiek a prawda. Paremiczne ukształtowanie odniesień
The Man and the Truth. Paremical Framework of References
Autorzy:
Wysoczański, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431104.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
truth
values
man
paremies
Polish language
Slavic languages
prawda
wartości
człowiek
paremia
język polski
języki słowiańskie
Opis:
The description of the category of truth in the light of linguistic material is characterized by its reference to man. The analysis of the Polish paremies against the background of other Slavic languages reveals a two-way relationship: truth in relation to man and man in relation to truth. It allows for the reconstruction of: in connection with man; being in harmony with the truth and being inconsistent with the truth in the dimension of correlating a person with the truth.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2022, 14; 145-162
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturemy gwarowe, polskie i słowiańskie – zarys problematyki
Autorzy:
Rak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34615015.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
culturemes
ethnolinguistics
Polish dialects
Polish language
Slavic
kulturem
etnolingwistyka
gwary polskie
język polski
Słowiańszczyzna
Opis:
We wstępnej części artykułu przybliżono polskie prace dotyczące kulturemów i wskazano procedurę badawczą umożliwiającą typowanie tych jednostek etnolingwistycznych. W pierwszej części jako kulturemy gwarowe wskazano: robotę, ziymię, biydę, głód, ślebodę, honór, krzyz, Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, ksiyndza, pana, gorzáłkę i chlyb. Do kulturemów ogólnopolskich zaliczono: Pana Boga, Pana Jezusa, Matkę Boską, krzyż, pracę, honor, bohaterstwo, odwagę, prawość, wolność, Polskę, Wisłę, Częstochowę, Kraków, Warszawę, biedę, chleb i wódkę. Jeśli idzie o kulturemy słowiańskie, to jest to zasób najuboższy: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin i wódka.
This article surveys Polish publications on culturemes and discusses the research procedure for identifying them. The following units have been recognized as dialectal culturemes: robota ‘work’, ziymia ‘earth’, biyda ‘poverty’, głód ‘hunger’, śleboda ‘freedom’, honór ‘honour’, krzyz ‘cross’, Pán Bóg ‘God’, Pán Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boská ‘Mother of God’, ksiondz ‘priest; father’, pán ‘lord, master’, gorzáłka ‘vodka’, and chlyb ‘bread’. Polish culturemes include: Pan Bóg ‘God’, Pan Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boska ‘Mother of God’, krzyż ‘cross’, praca ‘work’, honor ‘honour’, bohaterstwo ‘heroism’, odwaga ‘courage’, prawość ‘righteousness’, wolność 'freedom', Polska ‘Poland’, Wisła ‘the Vistula river’, Częstochowa ‘the city of Częstochowa’, Kraków ‘the city of Cracow’, Warszawa ‘the city of Warsaw’, bieda ‘poverty’, chleb ‘bread’, and wódka ‘vodka’. Slavic culturemes are the least numerous: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin ‘Slav’ and wódka.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 25-37
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska BIEDA w perspektywie etymologicznej, historycznojęzykowej i dialektologicznej
The Polish bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics
Autorzy:
Gumowska-Grochot, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605579.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
bieda
misery
etymology
poverty
ethnolinguistics
Polish
etymologia
etnolingwistyka
język polski
Opis:
The article deals with the Polish concept of bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics. A diachronic analysis provides access to the evolution of the concept. The article references the major findings relating to the role of etymology in semantic research, especially in reconstructing the linguistic view of concepts within the framework of cognitive ethnolinguistics. The analytical part deals with data from etymological dictionaries, earlier stages in the history of Polish, and rural dialects. The analysis itself is concerned with two forms of the lexeme on hand: bieda ‘poverty, misery, misfortune’ and biada ‘woe’, which have undergone sibstitution. The semantic development of the concept progressed in three stages and involved the following senses: (1) ‘compulsion, necessity’; (2) ‘misfortune, misery, suffering’; and (3) ‘poverty’. The material-cum-immaterial nature of bieda reflects its etymological meaning and historical development, in which the subsequent senses did not give way to still others but incorporated them. The semantic development of bieda shows that the structure of the concept embraces two aspects: material and psycho-social. The semantic components that one can identify in the complex structure of that concept include above all: a material want and the need that accompanies that want; misfortune, hardship, and trouble; strife; danger of punishment; low value, quality, or number of something; low value of someone; that which is ominous or dangerous. Bieda can easily extend its meaning metaphorically, which is most clearly visible in dialects. As a euphemism, it helps avoid words subjected to linguistic taboo.
Autorka prezentuje ustalenia etymologiczne i historycznojęzykowe odnoszące się do pojęcia bieda w języku polskim. Analiza diachroniczna pozwala obserwować ewolucję pojęcia. W artykule przywołano najważniejsze spostrzeżenia dotyczące roli etymologii w badaniach semantycznych, zwłaszcza w rekonstrukcji językowego obrazu pojęć na gruncie etnolingwistyki kognitywnej. W części analitycznej autorka omawia kolejno dane zaczerpnięte ze słowników etymologicznych, polszczyzny historycznej oraz gwarowej. Analiza dotyczy dwóch form leksemu: bieda i biada, które w języku polskim podlegały substytucji. Ogólnie rozwój znaczeniowy pojęcia przebiegał w trzech etapach i obejmował znaczenia takie, jak: 1. ‘przymus, konieczność’; 2. ‘nieszczęście, niedola, cierpienie’; 3. ‘ubóstwo, nędza’. „Materialno-niematerialny” charakter biedy jest właściwie odbiciem etymologicznego znaczenia wyrazu i jego historycznego rozwoju, w którym kolejne ogniwa nie ustępowały miejsca nowym, ale przyłączały je. Uwzględnienie rozwoju znaczeniowego w rekonstrukcji językowego obrazu biedy pozwala na stwierdzenie, że w strukturze pojęcia łączą się dwa aspekty: materialno-bytowy oraz psychospołeczny. Komponenty semantyczne, jakie możemy wskazać w złożonej strukturze pojęcia bieda, to przede wszystkim: materialny brak i wiążąca się z nim potrzeba / konieczność jego zaspokojenia; nieszczęście, trud, kłopoty; walka, zmaganie się z trudnościami; groźba kary; niska wartość kogoś lub czegoś, niewystarczająca ilość lub słaba jakość czegoś; to, co groźne, niebezpieczne, wrogie człowiekowi. Bieda jest pojęciem, które z łatwością może rozszerzać swoje znaczenie o sensy metaforyczne, co najłatwiej obserwować w dialektach. Jako eufemizm pozwala unikać wyrazów obłożonych tabu językowym.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 51-65
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz Wschodu i Zachodu we współczesnej polszczyźnie
Autorzy:
Mirocha, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605792.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cognitive definition
Lublin Ethnolinguistic School
Wschód
Zachód
East
West
language system
questionnaires
text
Polish
definicja kognitywna
lubelska szkoła etnolingwistyczna
dane systemowe
dane ankietowe
dane tekstowe
język polski
Opis:
The cultural concepts of Wschód (East) and Zachód (West) are products of contemporary, modern Polish languaculture, one that significantly shapes contemporary social and political discourses. A reconstruction of the cognitive definitions of these concepts, along with their profiles, can thus lead to a better understanding of the two kinds of discourse.In accordance with the principles of the cognitive definition, couched within the framework of the Lublin Ethnolinguistic School, the analysis is based on data from dictionaries, texts, and questionnaires. Four major dictionaries of Polish have been surveyed, as well as questionnaires conducted for the 1990 and 2000 editions of the Axiological Lexicon, along with a random selection of texts from the National Corpus of Polish, from internet editions of the press, from belles-lettres, and essays.After a detailed analysis of the systemic data, facet-based cognitive definitions of the two cultural concepts are constructed. For the concept of Wschód (East), the facets include location, economy, reasons for going East and returning, the role of East for Poland, the characteristics of its inhabitants and of the East as space. In the case of Zachód (West), instead of inhabitants and space, the relevant facet is that of values. The last part of the article prosents the profiles of these concepts, which correlate with ideological orientations in the press and in politics: the liberal profile (the West is good, it is associated with personal freedom, human rights, democracy and the rule of law; the East is negative, it ignores the rule of law and standards of liberal democracy); the right-wing profile (the East is evaluated similarly to the liberal profile, whereas the West is portrayed as Poland’s “moral debtor”); the Catholic-national profile (the East is a threat, the West is characterised by materialism and a degradation of values); the everyday-living profile (the West is wealthy, the East is poor).
Pojęcia Wschodu i Zachodu stanowią wytwór nowożytnej i nowoczesnej polskiej lingwokultury, który w istotny sposób kształtuje dyskursy o sprawach społecznych i politycznych. Rekonstrukcja definicji kognitywnych tytułowych pojęć wraz z uwzględnieniem profilowania może zatem przyczynić się do lepszego zrozumienia wymienionych dyskursów.Zgodnie z założeniami definicji kognitywnej w ujęciu tzw. lubelskiej szkoły etnolingwistycznej, przedmiotem analiz są dane słownikowe, ankietowe oraz tekstowe. Analizie zostały poddane definicje czerpane z czterech najistotniejszych współczesnych słowników polszczyzny, ankiety przeprowadzane na potrzeby Słownika aksjologicznego w 1990 i 2000 oraz losowa próba tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego i konteksty z internetowych wydań prasy, z literatury pięknej i eseistyki.Po przeprowadzeniu szczegółowej analizy danych systemowych z osobna rekonstruowane są fasetowe definicje kognitywne omawianych pojęć. Dla konceptu Wschód swoiste są takie fasety, jak jego położenie, charakterystyka ekonomiczna, przyczyny wyjazdu na Wschód oraz opuszczania tegoż, jego rola dla Polski, cechy jego mieszkańców i przestrzeni. W odniesieniu do Zachodu miejsce cech mieszkańców i przestrzeni zajęły wyznawane wartości. W ostatniej części tekstu odtworzone zostały profile badanych pojęć, korelujące z orientacjami ideologicznymi w prasie i polityce: profil liberalny (pozytywnie wartościujący Zachód, utożsamiany z wolnościami jednostki, prawami człowieka, demokracją i rządami prawa, negatywnie oceniający Wschód, któremu przypisuje ignorowanie praworządności i standardów demokracji liberalnej), prawicowy (podobnie oceniający Wschód, zaś Zachód przedstawiający jako „moralnego dłużnika” Polski), katolickonarodowy (negatywnie nastawiony do Wschodu, postrzeganego jako zagrożenie, oraz Zachodu, któremu przypisuje materializm i upadek wartości), a także profil bytowy (utożsamiający Zachód z zamożnością, a Wschód z ubóstwem).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 109-127
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie rekreacji w polskich źródłach drukowanych do 1795 roku
The Concept of Recreation in Polish Printed Sources Up to 1795
Autorzy:
Włodarczyk, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341441.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
recreation
physical culture
Polish language
printed sources
rekreacja
kultura fizyczna
język polski
źródła drukowane
Opis:
Rekreacja, obok wychowania fizycznego, sportu i rehabilitacji ruchowej, jest jedną z form uczestnictwa w kulturze fizycznej. Analiza dzieł z czasów I Rzeczypospolitej wykazała, że pojęcia tego używano w wersji łacińskiej już na początku XVI wieku. W początkowym okresie rozpowszechniania go na ziemiach polskich tłumaczono je jako ochłodę, co w ówczesnym języku polskim oznaczało uciechę. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że spolszczoną wersję słowa rekreacja po raz pierwszy użyto w 1584 roku, natomiast dynamiczny rozwój upowszechniania pojęcia rekreacji i kontekstu znaczeniowego przypadł na pierwszą połowę XVII wieku. W wyniku przeprowadzonej analizy można wyróżnić kilka znaczeń pojęcia rekreacji: jako uciecha, rozrywka, zabawa, jako odpoczynek od nauk oraz przerwa wakacyjna, którą w szkolnictwie nazywano rekreacją szkolną, a w instytucji kościoła – rekreacją zakonną, oraz nawet jako element ogólnego procesu wychowania.
Recreation, alongside physical education, sport and physical rehabilitation, is one of the forms of participation in physical culture. The analysis of works from the times of the First Republic of Poland has shown that this term was used in its Latin version as early as at the beginning of the 16th century. In the early period of its dissemination in the Polish lands, it was translated as ochłoda, which in the Polish language of the time meant enjoyment. Based on the analysis, it was found that the Polonized version of the word recreation was used for the first time in 1584, while the dynamic development of the dissemination of the concept of recreation and the meaning context occurred in the first half of the 17th century. As a result of the analysis, several meanings of the term recreation can be distinguished: as an enjoyment, entertainment, fun, as a rest from studies and a holiday break, which was called school recreation in education and religious recreation in a church institution, and even as an element of the general educational process.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2023, 78; 53-77
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja rodzinnej polityki językowej na przykładzie rodzin polsko-australijskich
The Concept of Family Language Policy Based on the Example of Polish-Australian Families
Autorzy:
Romanowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342648.pdf
Data publikacji:
2022-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rodzinna polityka językowa
język polski
Australia
diaspora
przekonania językowe
działania językowe
zarządzanie
Family Language Policy
Polish
language ideology
language practices
language management
Opis:
Celem artykułu jest omówienie rodzinnej polityki językowej wybranych rodzin polsko-‑australijskich mieszkających w Melbourne. Rodzinna polityka językowa obejmuje takie koncepcje, jak: przekonania językowe, działania językowe oraz zarządzanie językiem. Dla lepszego zrozumienia kontekstu badania została zarysowana historia polskiej emigracji do Australii. Elementy kluczowe w badaniu nad rodzinną polityką językową obejmują socjalizację językową oraz języki odziedziczone (w omawianym przypadku – język polski), które zostały omówione w dalszej części artykułu. Następnie przedstawiono opis badania przeprowadzonego w polskiej diasporze w Australii w latach 2014-2016. Badanie obejmowało rodziny mieszane, które wyraziły zgodę na udział w studium przypadku, obejmującym wywiady, obserwacje i portrety rodzinne dzieci. Wcześniej, na podstawie badania internetowego, obejmującego 124 rodziców, została przeprowadzona analiza ilościowa.
The aim of this paper is to discuss the Family Language Policy of selected Polish-Australian families residing in Melbourne. The concept of Family Language Policy entails language ideology, language practices and language management. For a better understanding of the context under study, the history of Polish emigration to Australia has been outlined. The key elements in the study of FLP include language socialisation and heritage languages (i.e. Polish), which are then discussed. A description of the study conducted in the Polish diaspora in Australia in 2014-2016 follows. This research involves mixed families who agreed to participate in case studies consisting of interviews, observations, and language portraits. An earlier stage involved a quantitative analysis carried out on the basis of an online survey completed by 124 parents.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 6; 147-163
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między pierwszym a drugim etapem nauczania języka ojczystego: wyzwania i szanse
Between the first and second stages of teaching the mother tongue: challenges and opportunities
Autorzy:
Pomirska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083725.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
axiology
integrated education
teacher
Polish language education
Polish language
school
student
aksjologia
edukacja polonistyczna
język polski
kształcenie zintegrowane
nauczyciel
szkoła
uczeń
Opis:
Spojrzenie na całość procesu nauczania – uczenia się w szkole podstawowej pod kątem kształtowania kompetencji kluczowej, jaką jest porozumiewanie się w języku ojczystym, wymaga uwzględnienia perspektywy zarówno pierwszego, jak i drugiego etapu edukacyjnego. Artykuł odnosi się do założeń programowych edukacji polonistycznej na obu etapach edukacyjnych, wskazując wspólne obszary działań zarówno dla nauczyciela kształcenia zintegrowanego, jak i polonisty. W tekście zwrócono również uwagę na problemy, jakie towarzyszą uczniom przechodzącym z klasy trzeciej do czwartej.
To look at the entire teaching process – learning in primary school in terms of shaping the key competence, which is communication in the mother tongue, requires taking into account the perspective of both the first and the second stage of education. The article refers to the program assumptions of Polish language education at both educational stages, highlighting common areas of activity for both the teacher of integrated education and the Polish language teacher. The text also highlights the problems that accompany students moving from the third to the fourth grade.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2020, 15; 88-100
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A DRAFT CLASSIFICATION OF ATTRIBUTES IN KOREAN AND POLISH LANGUAGES
한국어와 폴란드어의 관형어 분류 초안
ZARYS KLASYFIKACJI PRZYDAWEK W JĘZYKU KOREAŃSKIM I POLSKIM
Autorzy:
BOROWIAK, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040208.pdf
Data publikacji:
2017-07-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
język koreański
język polski
przydawka
własność
parametr
klasyfikacja
Korean
Polish
attribute
property
parameter
classification
Opis:
Analyzing various classifications of sentence parts in Korean and Polish, it is easy to identify the existence of attributes in both of them, although the English term itself is not actually being used by Korean linguists, and thus might not be well known. Nevertheless, since the function of gwanhyeongeo (Kor. 관형어) in Korean, and attributes in Polish is similar, for the sake of transparency, this particular term will be used.The aim of this article is to propose a comprehensive classification of attributes in both target languages based on formal, syntactic and semantic parameters. In order to do it in the most exhaustive way, firstly different approaches concerning the definition of attributes, as well as the methods of their classification, proposed by various linguists in both languages will be examined. The author hopes to find out to which extent the typological differences between Korean and Polish are reflected in the attributes’ properties, according to which they can be classified.
Porównując różne klasyfikacje części zdania, istniejące w języku koreańskim i polskim, potwierdzimy występowanie przydawek. Pomimo, iż angielski termin określający przydawkę - ‘attribute’ nie jest stosowany przez koreańskich lingwistów, ze względu na podobieństwa gwanhyeongeo (kor. 관형어) w języku koreańskim i przydawkami w języku polskim oraz dla zachowania przejrzystości, termin ten będzie stosowany.Celem niniejszego artykułu jest zaproponowanie klasyfikacji przydawek w języku koreańskim i polskim, opartej na parametrach formalnych, syntaktycznych oraz leksykalnych. Aby precyzyjnie scharakteryzować przydawki, najpierw zostaną przeanalizowane różne definicje tej części zdania oraz metody ich klasyfikacji, zaproponowane przez różnych koreańskich i polskich językoznawców. Autor żywi nadzieję, iż niniejsze badanie ujawni, do jakiego stopnia różnice typologiczne istniejące pomiędzy językiem koreańskim i polskim są odzwierciedlone we własnościach, według których przydawki w obu językach mogą zostać sklasyfikowane.
한국어와 폴란드어에 각각 존재하는 다양한 문장 성분의 분류를 분석해 보면 양국 언어에서 관형어의 실재를 쉽게 확인할 수 있다. ‘Attribute’란 용어 자체가 한국 언어학자들에 의해 실제로 사용되지 않음으로써 잘 알려져 있지 않지만, 한국어 문장에서 관형어의 기능은 폴란드어 문장에서의 ‘attribute’와 기능이 유사하기 때문에 연구의 명확성을 위해서 ‘attribute’라는 용어를 사용할 것이다.본 연구의 목적은 두 언어에서의 형태적ㆍ통사적ㆍ의미적 매개 변수를 바탕으로 둔 포괄적인 관형어의 분류를 제안하는 데에 있다. 이 과제를 최대한 철저히 수행하기 위하여 먼저 한국과 폴란드의 여러 언어학자들이 관형어를 어떻게 정의하고 분류해 왔는지를 알아볼 것이다.본고는 한국어와 폴란드어 간의 유형론적인 차이가 관형어의 속성을 분류하는 방법에 어느 정도 반영되는지를 밝혀 내고자 한다.
Źródło:
International Journal of Korean Humanities and Social Sciences; 2017, 3; 11-50
2449-7444
Pojawia się w:
International Journal of Korean Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza wizerunku języka polskiego jako obcego w środowisku internetowym
Polish as a foreign language image analysis based on examples from online media sphere
Autorzy:
Babecki, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47225186.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
język polski
wizerunek zakłócający
media posttelewizyjne
środowisko internetowe
antymarketing
the Polish language
disturbing image
post television media
Internet environment
anti-marketing
Opis:
W procesie modelowania wizerunkowego język, tak jak i terytorium, zajmuje wyjątkowe miejsce. Wyjątkowość wynika z faktu, że abstrakcję i towarzyszące jej wyobrażenia sprowadza się do konkretu. Ukonkretniony twór podlega transformacjom. Czyni się z niego produkt, który można polecać, rekomendować, reklamować, ujmować w ofertach sprzedażowych. W niniejszym artykule autor konstatuje, że wizerunek języka polskiego – „produktu” konkuruje w globalnej świadomości z innymi wizerunkami języków – innych „produktów”. W proponowanym studium aspektowej analizie poddawane są charakterystyki i właściwości wizerunku języka polskiego jako obcego (jpjo), modelowane przez młodych Polaków w interakcjach z obcokrajowcami, utrwalane w serwisach społecznościowych w postaci materiałów audiowizualnych. Zasadniczy wątek dotyczy przede wszystkim tych zmiennych, które pozostają często poza rejestrem polszczyzny ogólnej, a w odbiorze potocznym uchodzić mogą za atraktory przesądzające o popularności danego systemu językowego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2013, 20; 199-208
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propagatorzy kultury polskiej w Wilnie i ich rola w krzewieniu polskości w niepodległej Litwie
Promoters of Polish culture in Vilnius and their role in promoting Polishness in an independent Lithuania
Autorzy:
Stukus-Haník, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340832.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
polska mniejszość narodowa
animatorzy kultury
język polski
Litwa
Polish national minority
culture animators
Polish language
Lithuania
Opis:
Odzyskanie przez Litwę niepodległości przyniosło polskiej mniejszości narodowej znaczną poprawę w zakresie możliwości rozwoju własnej kultury. Szczególny wpływ na to miało otwarcie granic, które pozwoliło na zacieśnienie kontaktów z Polską oraz Polakami rozsianymi po całym świecie. Przyczyniło się m.in. do powstawania nowych polskich organizacji, a przede wszystkim do budowy Domu Kultury Polskiej w Wilnie, który stał się miejscem spotkań kulturalnych. Działania te sprzyjały podtrzymywaniu i rozwojowi świadomości narodowej, zachowaniu własnej tożsamości oraz przekazywaniu jej następnym pokoleniom. Szczególną rolę w tym procesie odegrali ludzie, którzy poprzez swoją ciężką pracę i podejmowane aktywności wkładali wiele trudu w krzewienie ojczystego słowa i kultury. Dzięki ich wysiłkom kultura polska na Litwie przetrwała i wyróżniła się wśród innych rozwijających się kulturalnie na tych terenach mniejszości narodowych. Każdy, kto spotkał na swej drodze tych niezwykłych ludzi, starał się za ich przykładem pielęgnować piękną polską kulturę i tak jak oni przekazywać ją swojemu otoczeniu. Warto zauważyć, że istnieją czynniki łączące ze sobą ludzi, którzy utożsamiają się z jednym narodem i kulturą. Z pewnością dla Polaków zamieszkujących Republikę Litewską takimi ogniwami były m.in. język, religia, literatura, pieśni i tańce narodowe. Należy zatem przybliżać działalność polskich zespołów pieśni i tańca, teatrów amatorskich, różnorodnych stowarzyszeń i instytucji kulturalnych, które w szczególny sposób dbały o pielęgnowanie polskiej kultury, a poprzez przekazywanie jej kolejnym pokoleniom chroniły środowiska polskie przed wynarodowieniem.
The regaining of independence by Lithuania brought the Polish national minority a significant improvement in terms of the possibility of developing their own culture. This was particularly influenced by the opening of borders, which allowed closer contacts with Poland and Poles scattered around the world. This contributed to the creation of new Polish organizations, and above all to the construction of the Polish Cultural Centre in Vilnius, which became a place of cultural meetings. These activities were favourable for maintaining and developing national awareness, preserving and passing on identity to future generations. A special role in this process was played by people who, with their hard work and actions, put a lot of effort into promoting their native language and culture. Thanks to their efforts, Polish culture in Lithuania survived and stood out from other national minorities in these areas. Everyone who met these extraordinary people on their way tried to follow them and take care of the beautiful Polish culture and, just like them, pass it on to their surroundings. It should be noted that there are factors that unite people who identify with one nation and culture. Certainly, for Poles living in the Republic of Lithuania such factors included language, religion, literature, national songs and dances. Therefore, the activity of Polish song and dance ensembles, amateur theatres, various associations and cultural institutions, which particularly cultivated Polish culture, and by passing it on to the next generations, protected them from denationalisation.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 136-152
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka językowa na Białorusi oraz jej wpływ na sytuację filologii polskiej jako obcej na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym w Mińsku
Language Policy in Belarus and the Impact on the Situation of Polish Philology at the Belarusian State University in Minsk
Autorzy:
Jasińska-Grabowska, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341794.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język polski
polityka językowa
mniejszość polska
Białoruś
Polish language
language policy
Polish minority
Belarus
Opis:
Nauczanie języka polskiego jako obcego ma długoletnią tradycję zarówno w kraju, jak i za granicą. W obecnym czasie na Białorusi można mówić o dłuższym kryzysie studiów polonistycznych z uwagi na silny kontekst polityczny. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie polityki językowej oraz jej wpływu na obecną sytuację społeczno-demograficzną mniejszości polskiej mieszkającej na Białorusi w oparciu o dane spisu powszechnego przeprowadzonego w 2019 roku.
Teaching Polish as a foreign language has a long tradition both at home and abroad. At present in Belarus, one can talk of a longer crisis in Polonistic studies due to the strong political context. The main topic of this article is a review of Polish language policy and an overview of the current socio-demographic situation of the Polish minority living in Belarus based on the census data conducted in 2019.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 10; 61-77
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O niedoskonałościach ChatGPT i wątpliwym wykorzystaniu go w obecnym kształcie technologicznym w nauczaniu języka polskiego oraz w badaniach naukowych
About the imperfections of ChatGPT and its dubious use in its current technological shape in teaching Polish and in scientific research
Autorzy:
Prościak, Beata
Prościak, Marcin
Suszyło-Martula, Renata
Sroka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763202.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ChatGPT
artificial intelligence
flaws
mistakes
Polish language
science
essay
sztuczna inteligencja
wady
błędy
język polski
nauka
wypracowanie
Opis:
Celem artykułu było pokazanie wad ChatGPT – z punktu widzenia nauczycieli polonistów – w kontekście możliwości wykorzystania go przez uczniów przy pisaniu wypracowań szkolnych z języka polskiego w szkole średniej oraz w badaniach naukowych. Aby opisać problem wykorzystano ankietę internetową o zasięgu ogólnopolskim w czterech losowo wybranych grupach na Facebooku. Ponadto przeprowadzono analizę jakościową tekstów wygenerowanych przez ChatGPT. Okazało się, iż sztuczna inteligencja poprawnie analizuje badania ankietowe jedynie w około 57,6%; nie sprawdza się też przy pisaniu dłuższych wypowiedzi pisemnych na poziomie szkoły średniej. ChatGPT, generując wypracowania, popełnia liczne błędy rzeczowe, ortograficzne, stylistyczne oraz językowe.
The purpose of the article was to show the disadvantages of ChatGPT – from the point of view of Polish language teachers – in the context of its possible use by students when writing school essays in Polish in high school and scientific research. Among the research methods in social research, a nationwide online survey was used in four randomly selected Facebook groups. In addition, a qualitative analysis of the texts generated by ChatGPT has been carried out. It turned out that artificial intelligence correctly analyzes surveys only about 57.6% of the time; it also fails to write longer written statements at the high school level. ChatGPT, when generating essays, makes numerous factual, spelling, stylistic, and linguistic errors.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2023, 18; 173-188
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompetencja rodzimych użytkowników polszczyzny oraz obcokrajowców (Ukraińców) w zakresie stosowania polskiej frazeologii temporalnej
The competence of native speakers of Polish and foreigners (Ukrainians) in using Polish temporal phraseology
Autorzy:
Nikołajczuk, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47221000.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
związek frazeologiczny
frazeologia temporalna
interferencja
innowacja frazeologiczna
znajomość frazeologii
język polski
język ukraiński
phraseologism
interference
phraseological innovation
temporal phraseology
the knowledge of phraseology
the Polish language
the Ukrainian language
Opis:
Artykuł poświęcony jest badaniom znajomości normy w zakresie polskiej frazeologii temporalnej rodzimych użytkowników polszczyzny oraz Ukraińców uczących się tego języka. Ujawniono, jakie odstępstwa od zawartej w słownikach normy frazeologicznej wybranych związków temporalnych są najbardziej charakterystyczne dla polskojęzycznej komunikacji osób ukraińskojęzycznych, native speakerów. Materiałem badawczym są Korpusy tekstów języka polskiego oraz ankiety zawierające polskie związki frazeologiczne na określenie pojęć czasowych.
The article is dedicated to the research of norm knowledge within Polish temporal phraseology in both native speakers of Polish and Ukrainians learning Polish. It describes which deviations from the norm of selected temporal phraseological items are the most typical for the communication in Polish for both Ukrainians and native speakers of Polish. The reaserch is based on the information from corpora of the Polish language and questionnaires including Polish temporal phraseological units.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2013, 20; 83-92
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konfrontatywna refleksja nad kategorią rodzaju gramatycznego rzeczownika w języku polskim i białoruskim
Confrontative reflection on the category of grammatical gender of nouns in Polish and Belarusian
Параўнальнае разважанне аб граматычнай катэгорыі роду назоўнікаў у польскай і беларускай мовах
Autorzy:
Siwirska, Anna Berenika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430800.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
comparative grammar
Polish language
Belarusian language
grammatical gender
noun
gramatyka porównawcza
język polski
język białoruski
rodzaj gramatyczny
rzeczownik
параўнальная граматыка
польская мова
беларуская мова
граматычны род
назоўнік
Opis:
The article dedicated to the presentation of similarities and differences in terms of grammatical gender of nouns in Polish and Belarusian. In the following parts of the text, the author presents the rules for classifying nouns into particular grammatical genders due to morphological and semantic criteria, as well as taking into account the semantic characteristics of liveliness and personality. In the final part of the article, the differences in separating and naming the categories of noun gender in Belarusian and Polish are listed, and changes that could be introduced in the description of the gender category of nouns in Belarusian are proposed.
Artykuł jest poświęcony przedstawieniu podobieństw i różnic w kategoriach rodzaju gramatycznego rzeczownika w języku polskim i białoruskim. Autorka w kolejnych częściach tekstu przedstawia zasady klasyfikacji rzeczowników na poszczególne rodzaje gramatyczne ze względu na kryterium morfologiczne i semantyczne, a także uwzględniając semantyczne cechy żywotności i osobowości. W końcowej części artykułu wyszczególnione są różnice w wydzielaniu i nazywaniu kategorii rodzaju gramatycznego rzeczownika w języku białoruskim i polskim oraz zostają zaproponowane zmiany, które można byłoby wprowadzić w opisie kategorii rodzaju rzeczowników w języku białoruskim.
Артыкул прысвечаны падабенствам і адрозненням ў граматычнай катэгорыі роду назоўнікаў у польскай і беларускай мовах. Аўтарка падае правілы прыналежнасці назоўнікаў да граматычнага роду па марфалагічным і семантычным крытэрыям. У заключнай частцы артыкула пералічваюцца адрозненні ў вылучэнні і найменні катэгорый граматычнага роду назоўнікаў у беларускай і польскай мовах і прапаноўваюцца змены, якія можна было б унесці ў апісанне катэгорый роду назоўнікаў у беларускай мове.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 243-258
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co nas łączy, a co dzieli? Stereotyp domu w języku polskim, serbskim i rosyjskim
Autorzy:
Pazio-Wlazłowska, Dorota
Lazić-Konjik, Ivana
Ristić, Stana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34607336.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
home/house
Polish
Russian
Serbian
cultural concept
Axiological Lexicon
EUROJOS
axiological linguistics
językowy obraz świata
dom
język polski
język rosyjski
język serbski
koncept
LASiS
aksjolingwistyka
дом
концепт
стереотип
русский язык
польский язык
сербский язык
языковая картина мира
Аксилогический лексикон славян и их соседей
Opis:
The artricle compares the concept of home/house in Polish, Serbian, and Russian. It is a continuation of research carried out by the authors within the EUROJOS project and the volume on home/house of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. The analysis aims to identify the common conceptual base, as well as the culture-specific aspects that distinguish each of the languacultures under scrutiny. The relevant cultural concepts in the three languacultures share a common base image but are distinguished through their culture-specific characteristics. That base is universal: rather than being limited to the Slavic context, it can be found in other languages, sometimes very distant ones. In Polish, Serbian, and Russian, home is above all viewed as a non-material, social, and functional value, as a community of people that share it, one that provides the sense of security and unconditional acceptance. Common features are also found in the network of relationships triggered by each cultural concept in question, such as the notion of family. The culture-specific content, in turn, derives from different historical and cultural conditions: those contribute to the peculiarities of the Polish patriotic manor, the Serbian Kosovo, or the Russian communal apartments. These specific cultural concepts reflect changes in the culture, mentality, and worldview in each languaculture.
W artykule podjęto próbę porównania konceptu dom w języku polskim, serbskim i rosyjskim. Tekst stanowi kontynuację prac prowadzonych przez autorki w ramach projektu EUROJOS nad tomem dom Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów. Celem analizy jest wyodrębnienie wspólnego pojęcia bazowego oraz wyszczególnienie elementów relewantnych kulturowo, wyróżniających każdą z badanych lingwokultur. Prześledzenie polskiego, serbskiego i rosyjskiego obrazu domu dowodzi istnienia wspólnego wyobrażenia bazowego, na którym w każdym z języków nadbudowany jest konstrukt szczegółowych charakterystyk, doprecyzowujących jego sens. Baza ta jest uniwersalna, charakteryzuje nie tylko Słowiańszczyznę. Odnajdziemy ją również w obrazach domu w innych językach, także bardzo odległych pod względem geograficznym. W językach polskim, serbskim i rosyjskim dom postrzegany jest przede wszystkim jako wartość ponadmaterialna, w wymiarze społecznym i funkcjonalnym, jako wspólnota osób zamieszkujących go, zapewniająca jednostce poczucie bezpieczeństwa i bezwarunkową akceptację. W siatce powiązań domu z innymi konceptami również odnajdujemy cechy wspólne. W każdym z analizowanych języków dom jest ściśle połączony z konceptem rodzina, utożsamiany jest z osobami bliskimi. O cechach specyficznych, jakie dostrzegamy w obrazie domu w badanych językach, przesądziły zaś odmienne uwarunkowania historyczne i kontekst kulturowy. To one ukształtowały obraz polskiego patriotycznego dworu, serbskiego Kosowa czy rosyjskiej komunałki. Koncept dom odzwierciedla zmiany w kulturze, mentalności i poglądach każdej z badanych społeczności.
Статья посвящена сопоставительному анализу концепта ДОМ в трех славянских языках: польском, сербском и русском и представляет собой продолжение исследований, проведенных авторами в ходе работы над томом ДОМ Аксиологического лексикона славян и их соседей. Целью данного текста является выявление общего базового понятия, а также признаков, характеризующих рассматриваемый концепт в каждом их анализируемых языков. Проведенный анализ доказывает существования общей базы, которая, кстати, актуальна также для других языков, на которую, в свою очередь, накладывается целый ряд признаков, характерных для каждого из языков. Исследование показало, что в польском, сербском и русском языках дом воспринимается прежде всего как нематериальная ценность, в социальном и функциональном аспектах. Основной функцией дома является укрытие, обеспечение безопасности и покоя как в физическом, так и духовном отношении. Дом защищает жителей, является для них пристанищем. В каждом из рассматриваемых языков дом тесно связан с концептом СЕМЬЯ, он отождествляется с близкими. В отличительных признаках в каждом из языков, в свою очередь, отражается не только индивидуальный исторический опыт каждого из исследуемых этносов, но также разные культурные контексты, так как именно в концепте ДОМ высвечиваются изменения в менталитете и аксиосфере каждой из рассматриваемых лингвокультур. 
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 67-84
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies