Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "kashubian" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Nauka ortografii a poczucie tożsamości. Kształcenie sprawności ortograficznej na lekcjach języka kaszubskiego
Learning Orthography and a Sense of Identity: Teaching Spelling Skills During Kashubian Lessons
Autorzy:
Pomierska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341729.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język kaszubski
kaszubski w szkole
Florian Ceynowa
Regina Pawłowska
ortografia kaszubska
zasady pisowni kaszubskiej
Kashubian language
Kashubian at school
Kashubian orthography
Kashubian spelling rules
Opis:
Artykuł przedstawia wybrane zagadnienia z dziejów pisowni języka kaszubskiego, aby uzasadnić, że zapis ma służyć czytelnikowi. Ceynowa, twórca kaszubszczyzny literackiej dostrzegł, że druk niweluje różnice gwarowe, jest najlepszym przekaźnikiem wiedzy o Kaszubach wśród samych Kaszubów i w świecie. Alfabet wzorował na polskim, bo był to najbliższy Kaszubom słowiański język; znali go m.in. z modlitewników. Aspekt tożsamościowy kaszubskojęzycznego tekstu także dziś jest ważny, chociażby dlatego, że jest on napisany po kaszubsku. Czytania po kaszubsku trzeba się uczyć, także w szkole, wdrażając nawyki ortograficzne. Ćwiczenia ortograficzne (kaligrafia, przepisywanie, zadania słownikowo-frazeologiczne) dają dużo możliwości kształtowania postaw tożsamościowych. Szczególne znaczenie ma tematyka lekcji i dobór tekstów, w tym utworów literatury kaszubskiej. Język kaszubski jako przedmiot szkolny powinien przygotowywać Kaszubów do uczestnictwa w kulturze, dzięki umiejętności czytania i pisania ten udział w kulturze może być pogłębiony i aktywny.
This article presents selected issues from the history of Kashubian language orthography to justify the fact that the notation should serve the reader. Ceynowa, the creator of the literary Kashubian language, noticed that written Kashubian eliminates dialect differences and is the best transmitter of knowledge about Kashubia among the Kashubians themselves and in the world. He modelled the alphabet on the Polish one, because it was the closest Slavic language to Kashubians, since they knew it from prayer books. Even today, the identity aspect of a Kashubian-language text stands out, precisely because it is written in Kashubian. The reading of Kashubian needs to be learnt, not only at school, by implementing spelling rules. Spelling exercises (calligraphy, transcription, dictionary-phrase tasks) present a wide range of opportunities for shaping attitudes towards identity. The subject matter of the lessons and the selection of texts, including works of Kashubian literature, are of particular importance and offer a lot of possibilities for showing off. Kashubian as a school subject should prepare Kashubians for participating in their own culture; thanks to reading and writing, this participation in culture can be deepened and become more active.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 10; 127-141
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój samogłosek nosowych w gwarze strzepskiej
Autorzy:
Jocz, Lechosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567946.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Kashubian language
Kashubian dialects
phonetics
phonology
nasal vowels
język kaszubski
gwary kaszubskie
fonetyka
fonologia
samogłoski nosowe
Opis:
The paper is devoted to the development of the former nasal vowels in the Kashubian dialect of Strzepcz. Taking into consideration modern analyses of their pronunciation in other Kashubian dialects, one can assume that older descriptions are highly outdated. The paper is based on the auditory analysis of over 450 realisations of the original nasal vowels in various contexts with a support of the visual analyses of spectrograms and auxiliary acoustic measurements. There were four informants: two representing the middle generation (a man and a woman) and two (a man and a woman) from the older generation.A synchronous nasality occurred in only 1,9% of realisations (without taking account of *[ɑ̃] at the end of the word where it is denasalized without exception) and only in the case of *[õ] in the front of fricative consonants. In 3,7% of realizations a full denasalisation was observed. In 94,4% of cases occurred an asynchronous nasality with a vowel and following nasal consonant or a glide. The vocalic (syllabic) segment is in over 80% of asynchronous realisations fully denasalised. The observed situation is diametrically different from those presented in the older descriptions. From the phonological point of view on should analyse the original nasal vowels as sequences of /V/ and underlying glide /w̃/.
Artykuł poświęcony jest wymowie dawnych samogłosek nosowych w gwarze Strzepcza. Ostatnie oryginalne opracowania tego zagadnienia pochodzą sprzed kilkudziesięciu lat i w świetle współczesnych opisów innych obszarów gwarowych można było założyć ich co najmniej znaczną dezaktualizację. Podstawą opisu była audytywna analiza ponad 450 realizacji dawnych nosówek w różnych pozycjach fonetycznych, wsparta wzrokową analizą spektrogramów oraz pomocniczymi pomiarami akustycznymi. Informatorami były cztery osoby (mężczyzna i kobieta w wieku średnim oraz mężczyzna i kobieta w wieku starszym). Wymowa synchroniczna wystąpiła tylko w 1,9% przypadków (bez uwzględnienia poświadczeń wygłosowego *[ɑ̃], które ulega konsekwentnej denazalizacji), w dodatku wyłącznie przed szczelinowymi. Denazalizacja charakteryzuje 3,7% wszystkich realizacji. W 94,4% przypadków zarejestrowano jakąś formę asynchronii, czyli wymowę z wyodrębnioną spółgłoską nosową lub glajdem. W ponad 80% realizacji asynchronicznych dochodzi do całkowitego odnosowienia segmentu wokalicznego (zgłoskotwórczego). Stanowi to diametralną różnicę w stosunku do starszych opracowań. Z fonologicznego punktu widzenia należy przyjąć na miejscu dawnych samogłosek nosowych sekwencje dwufonemowe z /w̃/ jako kontynuantem nosowości.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2017, 14
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie Kaszubów w świetle badań lingwistycznych i historycznych
The Kashubian Origins in the Light of Linguistic and Historical Research
Autorzy:
Pryczkowski, Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591130.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Kashubian origins
Kashubian language
the name „Kaszuby”
West Pomeranian Dukes
House of Griffins
Samborides
Slovincians
Kashubian writing
Kashubian population and numbers
pochodzenie Kaszubów
język kaszubski
nazwa „Kaszuby”
książęta zachodniopomorscy
Gryficy
Subisławice
Słowińcy
piśmiennictwo kaszubskie
liczebność Kaszubów
Opis:
Artykuł poświęcony jest trudnej kwestii związanej z pochodzeniem Kaszubów. Podejmuje też próbę rozwikłania pochodzenia nazwy „Kaszuby”, której dotąd jeszcze nie rozstrzygnięto. W świetle niedawno odkrytych materiałów ustalono, że nazwa ta wywodzi się z Bliskiego Wschodu. W językach perskim i arabskim słowo „kaszeb” oznacza „bogacić się”. Wiązało sie to ze szklakiem bursztynowym i handlem. Mieszkańcy okolic Wolina sprzedawali bliskowschodnim kupcom bursztyn. Przylgnęła do nich nazwa „Kaszubi”. W artykule przybliżono także współczesną sytuację, zwłaszcza obszar zamieszkiwania i liczebność, Kaszubów.
The article is devoted to the difficult issue related to the origins of the Kashubians. It also attempts to uncover the origins of the name Kaszuby, which are still uncertain. In the light of recently discovered materials it has been established that the name comes from the Middle East. In Persian and Arabic languages, the word kaszeb means “to amass fortune”. It was related to the Amber Road and trade. The inhabitants of the Wolin area would sell amber to Middle-Eastern merchants. The name “Kaszubi” stuck. The article also touches on the contemporary situation of the Kashubians, especially their area of residence and population.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 3; 7-20
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o wymowie *rʲ we współczesnej gwarze Jastarni
Some Comments on the Pronunciation of *rʲ in the Kashubian Dialect of Jastarnia
Autorzy:
Jocz, Lechosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729083.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
fonetyka
fonologia
spółgłoski
dialektologia
język kaszubski
phonetics
phonology
consonants
dialectology
Kashubian language
Opis:
Descriptions of the Kashubian sound system from the middle of the 20th allow an assumption that [r̝] (*[rʲ]) as such is currently entirely lost in the Kashubian linguistic area. However, it turns out that in Jastarnia there are still speakers that preserve [r̝] in their pronunciation with a pretty high frequency (ca. 30% of all possible cases). The paper gives basic statistical and phonetic data on the current pronunciation of this consonant and tries to answer the question about reasons of the discrepancy between the older descriptions and the real state of affairs.
Opisy kaszubskiego systemu dźwiękowego z połowy 20 wieku pozwalają zakładać, że that [r̝] (*[rʲ]) jako takie nie zachowało się na kaszubskich obszarze językowym zupełnie. Okazuje się jednak, że w Jastarni niektórzy użytkownicy miejscowej gwary nadal zachowują ten dźwięk z dość wysoką częstotliwością (ok. 30% wszystkich możliwych przypadków). Niniejszy artykuł prezentuje podstawowe dane statystyczne i fonetyczne co do wymowy tej spółgłoski we współczesnym materiale oraz podejmuje próbę określenia przyczyn sprzeczności pomiędzy starszymi opisami a faktycznym stanem rzeczy.
Źródło:
Studia – konteksty pogranicza; 2018, 2; 73-88
2543-6465
Pojawia się w:
Studia – konteksty pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie choronimów Pomorza w świetle materiałów językowych
The Origins of Pomerania’s Choronyms in the Light of Linguistic Material
Autorzy:
Bandur, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44927754.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Pomorze średniowieczne
onomastyka Pomorza
onomastyka Połabia
onomastyka kaszubska
historia Pomorza
Słowińcy
język kaszubski
język połabski
medieval Pomerania
Pomeranian onomastics
Polabian onomastics
Kashubian onomastics
history of Pomerania
Slovincians
Kashubian language
Polabian language
Opis:
This article presents an analysis of linguistic data concerning the origins of Pomerania’s choronyms and revisits two conflicting hypotheses. One of them assumes endonymy, the other a borrowing from (Old) Polish-speaking neighbours from the south. The aim of the presented analysis is to include in the debate, so far dominated by historians and archaeologists, linguistic data from Kashubian, Polish and Polabian, as well as to propose a possible solution to this question.
Artykuł prezentuje analizę danych językowych dotyczących pochodzenia choronimów Pomorza i ma na celu przedstawienie nowego spojrzenia na dwie sprzeczne hipotezy. Jedna z nich zakłada endonimiczność, druga zapożyczenie od (staro)polskojęzycznych sąsiadów z południa. Celem prezentowanej analizy jest włączenie do debaty, obecnie zdominowanej przez historyków i archeologów, danych językowych z kaszubszczyzny, polszczyzny i połabszczyzny, jak również zaproponowanie prawdopodobnego rozwiązania dla tego zagadnienia.
Źródło:
Adeptus; 2022, 19
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Foreign Language Teaching Applied to Kashubian as a Chance for its Survival in a Globalised World
Nauczanie języka kaszubskiego jako obcego szansą na jego przetrwanie w globalnej rzeczywistości
Autorzy:
Makurat-Snuzik, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341798.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język kaszubski
metodyka nauczania języków obcych
język zagrożony
globalizacja
Kashubian language
foreign language teaching methodology
endangered language
globalisation
Opis:
This paper aims to argue that adapting a foreign language teaching methodology for Kashubian education may improve the chances of survival of Kashubian in a globalised world. For one thing, this methodology may be applied to teaching Kashubians, since the intergenerational transmission of Kashubian dialects has been interrupted; for another, coursebooks and resources prepared for teaching Kashubian as a foreign language might be of benefit to foreigners interested in learning this vernacular. Incorporating an international perspective into Kashubian education may also contribute to increasing the prestige of the local ethnolect and to opening up the peripheral Kashubian to the global reality.
Celem artykułu jest wykazanie, że metodyka nauczania języków obcych zastosowana w edukacji kaszubskiej może zwiększyć szanse kaszubszczyzny na przetrwanie w zglobalizowanym świecie. Metodyka ta z jednej strony może być użyteczna podczas nauczania Kaszubów, wszak transmisja międzypokoleniowa dialektalnej kaszubszczyzny została przerwana, z drugiej strony podręczniki i materiały przygotowane do nauczania języka kaszubskiego jako obcego mogłyby być użyteczne dla obcokrajowców zainteresowanych nauką tego języka. Uwzględnienie internacjonalnej perspektywy w kontekście edukacji kaszubskiej może też przyczynić się do podniesienia prestiżu regionalnego języka i do otwarcia się peryferyjnej kaszubszczyzny na globalną rzeczywistość.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 10; 95-110
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ języka niemieckiego na system gramatyczny kaszubszczyzny w świetle nowszych badań
The German Influence on the Kashubian Past Tense System in the Light of the Latest Research
Autorzy:
Bartelik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971324.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
język kaszubski
kontakty językowe
czas gramatyczny
konstrukcje mieć z imiesłowami
gramatykalizacja
Kashubian language
language contacts
tense
periphrstic constructions with mieć and participles
grammaticalization
Opis:
The diachronic and synchronic analyses presented in this paper show the possible influences of German on the Kashubian tense system. The diversity of relation between Slavonic substrate and German adstrate, which are determined by the geographical location and historical conditions, are perfectly noticeable in the Kashubian tense system. The Slavonic tense substrate, which manifests itself in the preservation of Slavonic analytic perfect tense and its further analysis to the synthetic form jô béł, co-occur with the periphrastic constructions with the verbs miec and bëc with passive participles. Such structures may – at least partly – result from language contact with German. The confrontative analysis presented in this paper of the Kashubian periphrastic constructions of the verb miec with passive parti-ciples against respective Polish and German constructions are the evidence of the unique structure of Kashubian language system, which merges elements of various provenience.
Źródło:
Gwary Dziś; 2015, 7; 215-230
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odniesienia intertekstualne obecne w tłumaczeniu dramatu Ślub Witolda Gombrowicza na język kaszubski w świetle badań komparatystycznych
Intertekstualné ùprocëmnienia w dolmaczënkù dramatu Zdënk Witolda Gómbrowicza na kaszëbsczi jäzëk w kònteksce kòmparatisticznëch badérowaniów
Intertextual references present in the translation of Witold Gombrowicz’s drama The Marriage into Kashubian in the light of comparative researches
Autorzy:
Makurat, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487206.pdf
Data publikacji:
2014-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
intertekstualność
język kaszubski
Witold Gombrowicz
języki zachodniosłowiańskie
przekład
intertekstualnosc
kaszëbsczi jãzëk
Witold Gómbrowicz
zôpadno-słowiańsczé jãzëczi
dolmaczënk.
intertextuality
Kashubian
West Slavic languages
translation
Opis:
Hewòtny articzel pòswiãcony je zagadnieniu intertekstualnoscë w dolmaczënkù dramatu Zdënk Witolda Gómbrowicza na kaszëbsczi jãzëk, rozezdrzéwónémù na gruńce kòmparatisticznëch badérowaniów. Analiza òbjimô intertekstualné ùprocëmnienia, ùfùndowóné na spòdlowi relacji midzë praùsôdzkã a dolmaczënkã, pòlégającé na zwikszenim abò òsłabienim elementów swójnoscë i cëzoscë. Mieszczą sã tuwò w òsoblëwòscë: intertekstualnosc na rówiznie polisemii, intertekstualnosc na rówiznie metafòrë, a téż intertekstualnosc na rówiznie wskôzywôczów òrganizacji tekstu. Ta slédnô kategóriô òbjimô problemë z òdzdrzadlenim wëstąpiwający w praùsôdzkù dramatu gwarowi sztélizacji, òrtografnëch eksperimeńtów i rimów. Eksperimeńtë na jãzëkù przeprowadzoné przez Gómbrowicza nie wiedno ùdało sã òdzdrzadlëc w translacji na kaszëbsczi jãzëk, nimò że béł to dolmaczënk na jãzëk krótkò spòkrewniony.
This article is devoted to the issue of intertextuality in the translation of Witold Gombrowicz’s drama The Marriage into the Kashubian language considered on the ground of comparative researches. The analysis includes intertextual relationships founded on the basic relationship between the original and the translation, consisting of intensification or weakening of familiarity and strangeness elements. In particular it consists of intertextuality at the level of polysemy, intertextuality at the level of metaphor and intertextuality at the level of indicators of text organisation. The latter category includes problems with the reflection of the local dialect style, spelling and rhymes experiments which were all present in the original of the drama. It was not always possible to reflect the language experiments conducted by Witold Gombrowicz in the translation into the Kashubian language, even though it was a translation into a closely related language.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 174-183
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstrukcje bezosobowe z podmiotem arbitralnym i generycznym w gramatyce kaszubskiej i śląskiej na tle gramatyki polskiej
Impersonal constructions with arbitrary and generic subjects in Kashubian and Silesian grammars against the background of Polish grammar
Autorzy:
Jocz, Marika
Ruda, Marta
Wanot, Bartłůmjej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167424.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
impersonal/subjectless/nominativeless constructions
arbitrary/existential subject
generic/general subject
Polish
Kashubian
Silesian
konstrukcje bezosobowe/bezpodmiotowe/bezmianownikowe
podmiot arbitralny/egzystencjalny
podmiot generyczny/ogólny
język polski
język kaszubski
język śląski
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wstępnego przeglądu kontrastywnego konstrukcji bezosobowych w gramatyce kaszubskiej i śląskiej na tle gramatyki polskiej. Badania, w których wykorzystano zarówno korpusy tekstów, jak i dodatkowe dane dostarczone przez rodzimych użytkowników, wykazały, że w większości przypadków systemy konstrukcji bezosobowych w języku polskim, kaszubskim i śląskim są podobne. Mianowicie w przypadku języka polskiego i śląskiego jedyną istotną różnicą, którą ujawniły dotychczasowe badania, jest możliwość użycia w języku śląskim czasownika posiłkowego być w konstrukcji z formą na -no/-to. Forma ta jest nieobecna w języku kaszubskim, który również różni się od języka polskiego i śląskiego w przypadku generycznych użyć predykatów modalnych typu można, które występują tu w trzeciej osobie liczby pojedynczej rodzaju męskiego.
This paper presents a preliminary contrastive overview of impersonal constructions in the Kashubian and Silesian grammars against the background of Polish grammar. The research, based both on corpus texts and on additional native speaker data, has shown that the systems of impersonal constructions in Polish, Kashubian and Silesian are similar in most cases. Namely, the only significant difference between Polish and Silesian revealed by the research so far is the availability of the auxiliary be in the Silesian -no/-to construction. This construction is absent from Kashubian, which also differs from Polish and Silesian in the case of generic uses concerning modal predicates such as may, which are inflected for the third person singular masculine here.
Źródło:
Polonica; 2022, 42; 95-113
0137-9712
2545-045X
Pojawia się w:
Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie konfesji katolickiej w utrzymaniu polskości na Kaszubach na przełomie XIX i XX wieku
The role of Catholic confession in preserving Polishness in Kashubia at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Krawiec-Złotkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684347.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia i granice Kaszub
Pomorze Zachodnie
Pomorze Wschodnie
język kaszubski
Kościół katolicki
kulturkampf
Florian Ceynowa
Hieronim Derdowski
Aleksander Majkowski
polskość na Kaszubach
history and borders of Kashubia
Western Pomerania
Eastern Pomerania
Kashubian language
Catholic church
Polishness in Kashubia
Opis:
The study discusses issues concerning the historical boundaries of Kashubia and the relations of their inhabitants with the Catholic church. The author attempted to determine whether the confession had an impact on the preservation of Polishness in this specific area. For Kashubians are a region of Poland in which the Kashubian and Polish traditions (including religious ones) are cultivated as equivalent. Based on historical and linguistic studies as well as selected literary texts, it can be assumed that the Kashubian people, thanks to belonging to the Catholic church, did not get Germanized, as was the case in the Pomeranian region, dominated in the nineteenth century by Protestantism.
W studium zostały omówione zagadnienia dotyczące granic historycznych Kaszub i związków ich mieszkańców z Kościołem katolickim. Autorka podjęła próbę ustalenia, czy konfesja miała wpływ na utrzymanie polskości na tym specyficznym terenie. Kaszuby są bowiem regionem Polski, w którym tradycje kaszubskie i polskie (w tym również religijne) kultywuje się jako równoważne. Opierając się na opracowaniach historycznych i językoznawczych oraz wybranych tekstach literackich, można założyć, że naród kaszubski dzięki przynależności do Kościoła katolickiego nie uległ germanizacji, jak to miało miejsce na ziemi pomorskiej, zdominowanej w XIX w. przez protestantyzm.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 207-231
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies