Temat: Sielanka - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Kędy wasilek kocha się i mięta z przykrym lubczykiem. Leksyka roślinna w poezji braci Zimorowiców
Kędy wasilek kocha się i mięta z przykrym lubczykiem. A Plant Lexicon in the poetry of the Zimorowic Brothers
Autorzy:: Klimek, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1953864.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: pole leksykalne
sielanka
stylistyka
Zimorowic
lexical field
idyll
stylistics
Opis:: The study sought to order the arboreal-floristic vocabulary and analyse its poetic function in two seventeenth-century collections of idylls: Szymon Zimorowic’s Roksolanki and Józef Bartłomiej Zimorowic’s Sielanki nowe ruskie [New Russian Idylls]. The lexical field of plants is composed of the following: 1. general names of plants, flowers, trees, and bushes; 2. concrete, genre names; 3. names of autonomic plant parts; 4. names of acreage filled with listed designates. Thus defined lexis has been subjected to a functional analysis, during which the poetic function and values the vocabulary under study have been shown. The works written by the two brothers and belonging to a similar trend of Baroque poetry, with regard to their genology and themes, show no principal differences with respect to the lexis under study. The differences result from different problems of the texts, the poets’ various experiences, and unequal talents.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 35-52
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Буколічний жанр в європейських літературах: витоки, динаміка й спрямованість історичного розвитку
The bucolic genre in European literature: genesis, dynamics and direction of historical development
Gatunek bukoliczny w literaturze europejskiej: geneza, dynamika i kierunek rozwoju historycznego
Autorzy:: Abramowycz, Semen
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27288267.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: gatunek bukoliczny
sielanka
pastorałka
powieść
ironia
psychologizm
diachronia
bucolic genre
idyll
pastoral
novel
irony
psychologism
diachrony
Opis:: Автор статті показує, що буколічний жанр вже сприймається як щось маргінальне, а літературознавство зосереджується тут переважно на локальних описах, на протиставленні села місту, вкладаючи в термін жанр власне розуміння тощо. Тут же буколіку узято не в тих чи інших синхронічних зрізах, а в історичній діахронії, в основному в ракурсі зміни типів літератури на межі античності й християнства, коли життєстверджуючі ідеали класичної буколіки було піддано релігійно-філософській рефлексії, що спричинилося до трансформації, починаючи від епохи Відродження, камерної ліричної форми в соціально та психологічно насичені роман та драму. Автор статті спирається на методологію ритуально-міфологічного літературознавства, позаяк у буколічній літературі бринить відлуння древніх ритуалів поновлення життя й подолання смерті. Поділяючи погляд Дж. З. Сміта, згідно якому для мисливців та збирачів найважливішою формою ритуальної діяльності є ініціація, а для хліборобів – жертвопринесення, автор статті вдається до розгорнутого співставлення античної буколіки, котрій від початку була притаманна певна „міська” іронічність, не лише із загальною спіритуалістичною концепцією Біблії, а й конкретно з пасторальними мотивами у Пісня над піснями, показуючи, як подібні філіації ідей вплинули на ускладнення й поглиблення жанру в цілому. Простежено, як античне оспівувалося безтурботного життя селянина ускладнюється християнським почуттям memento mori. В епоху Просвітництва гранично підвищується філософська насиченість пасторалі: природа стає бажаним середовишем проживання й джерелом наснаги, ба, навіть критерієм істини. Відзначається також, що пасторальний роман, як всякий роман за панування класицизму, був оголошений „поза законом” – як жанр, за генетикою своєю фольклорний, що не завадило йому в дискурсі сентименталізму досягти висот у зображення внутрішнього світу почуттів. Таким чином, стаття являє собою генералізовану панорамну картину буття жанру в його діахронічному русі. Розгорнуто показано, як буколічно-пасторальні мотиви не лише сконденсували в собі дух народжених у сиву язичницьку давнину ритуалів, котрі фіксували одвічну боротьбу Життя й Смерті, а й вступили в діалог з цінностями біблійними, що взначило розвій та постійне розширення жанрових кордонів буколіки.
Autor artykułu przekonuje, że gatunek bukoliczny jest obecnie postrzegany jako marginalny, a literaturoznawstwo skupia się głównie na opisach lokalnych, na przeciwstawianiu wsi z miastem, na wpisywaniu własnego rozumienia w pojęcie gatunku itp. Przy czym bukolika ujmowana jest nie w takich czy innych odcinkach synchronicznych, lecz w diachronii historycznej, głównie w perspektywie zmiany typów literatury na pograniczu starożytności i chrześcijaństwa, kiedy afirmujące życie ideały klasycznej bukoliki poddane były refleksji religijno-filozoficznej, która doprowadziła do przemian, począwszy od epoki odrodzenia kameralnej formy lirycznej w nasyconą społecznie i psychologicznie powieść i dramat. Autor artykułu powołuje się na metodologię rytualno-mitologicznych studiów literackich, gdyż w literaturze bukolicznej pobrzmiewają echa starożytnych rytuałów odnawiania życia i przezwyciężania śmierci. Podzielając pogląd Jonathana Z. Smitha, zgodnie z którym dla myśliwych i zbieraczy najważniejszą formą aktywności rytualnej jest inicjacja, a dla rolników ofiara, autor artykułu odwołuje się do szczegółowego porównania starożytnego bukolizmu, który od początku charakteryzował się pewną „miejską” ironią, nie tylko w ogólnej spirytualistycznej koncepcji Biblii, ale także w konkretnych motywach pasterskich w Pieśni nad Pieśniami, pokazując, jak podobne idee wpłynęły na zróżnicowanie i pogłębienie tego gatunku jako całości. Prześledzono, jak starożytna gloryfikacja beztroskiego życia chłopa komplikuje się przez chrześcijańskie poczucie memento mori. W epoce oświecenia filozoficzne nasycenie bukoliki znacznie wzrasta: przyroda staje się pożądanym środowiskiem życia i źródłem inspiracji, a nawet kryterium prawdy. Zwraca również uwagę, że powieść bukoliczna, jak każda powieść w okresie klasycyzmu, została uznana za „wyjętą spod prawa” – jako gatunek przez swoją genezę folklorystyczną, co nie przeszkodziło jej osiągnąć wyżyn w dyskursie sentymentalizmu jako przedstawieniu wewnętrznego świata uczuć. Artykuł przedstawia więc ogólny, panoramiczny obraz istnienia gatunku w jego diachronicznej postaci. Pokazano szczegółowo, w jaki sposób motywy sielankowo-pasterskie nie tylko kondensowały w sobie ducha obrzędów zrodzonych w pogańskiej starożytności, które utrwalały odwieczną walkę Życia i Śmierci, ale także wchodziły w dialog z wartościami biblijnymi, które wyznaczyły rozwój i ciągłe poszerzanie granic gatunku bukolicznego.
The author of the article shows that the bucolic genre is already perceived as something marginal, and literary studies focus mainly on local descriptions, the contrast between the village and the city, inscribing its own understanding in the concept of genre, and so on. At the same time, bucolic is captured not in synchronic episodes of one or another synchronic, but in historical diachrony, mainly in the perspective of the change of types of literature on the border between antiquity and Christianity, when the life-affirming ideals of classical bucolic were subjected to religious and philosophical reflection, which led to transformations, starting with the revival of the chamber lyric form into a socially and psychologically saturated novel and drama in the Renaissance era. The author of the article relies on the methodology of ritual-mythological literary studies, as bucolic literature echoes ancient rituals of renewing life and overcoming death. The re-searcher follows Jonathan Z. Smith’s view, according to which for hunters and gatherers the most important form of ritual activity is initiation, and for farmers – sacrifice. This idea buttresses the author’s detailed comparison of ancient bucolicism, which from the beginning was characterized by a certain “urban” irony, not only from the general spiritualistic concept of the Bible, but also specifically with the pastoral motifs in the Song of Songs, showing how similar filiations of ideas influenced the complication and deepening of the genre as a whole. It traces how the ancient glorification of the carefree life of the peasant is complicated by the Christian sense of memento mori. In the Age of Enlightenment, the philosophical saturation of the bucolic is greatly increased: nature becomes a desirable living environment and a source of inspiration, even a criterion of truth. It is also noted that the bucolic novel, like any novel under the rule of classicism, was declared “outlawed” – as a genre, by its folkloric genesis, which did not prevent it from reaching heights in the discourse of sentimentalism as a representation of the inner world of feelings. Thus, the article represents a generalized panoramic picture of the existence of the genre in its diachronic movement. It is shown in detail how idyllic-pastoral motifs not only condensed the spirit of rituals born in pagan antiquity that perpetuated the eternal struggle of Life and Death, but also entered into a dialogue with biblical values that marked the development and continuous expansion of the boundaries of the bucolic genre.
Źródło:: Zeszyty Wiejskie; 2023, 29; 65-92
1506-6541
Pojawia się w:: Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Substrat jako fundament konwencjonalizacji wtórnej sielanki staropolskiej
Substrate as the Foundation of the Secondary Conventionalization of the Old Polish Idyll
Autorzy:: Rał-Niemeczek, Roksana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2057299.pdf
Data publikacji:: 2022-06-29
Wydawca:: Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:: konwencjonalizacja
sielanka
substrat gatunkowy
dwupłaszczyznowa kompozycja
literatura staropolska
conventionalization
idyll
species
substrate
two-plane composition
Old Polish Literature
Opis:: Artykuł pt. Substrat jako fundament konwencjonalizacji wtórnej staropolskiej sielanki jest analizą najważniejszej zasady tworzącej konwencję tego gatunku, a mianowicie reguły dwupłaszczyznowości kompozycyjnej. Autorka na przykładach utworów takich poetów, jak: Szymon Szymonowicz, Szymon Zimorowicz, Jan Gawiński, Samuel Twardowski czy Adrian Wieszczycki omawia etap kształtowania się konwencji gatunku sielankowego. Następnie ukazuje zależność pomiędzy zmianami w warunkach literackich i kulturowych oraz tych, które zaszły w percepcji czytelników, a ich wpływem na ewolucję ustalonej konwencji. Obserwowane zmiany w obrębie konwencji zostały opracowane w odniesieniu do koncepcji substratu gatunkowego jako podstawy źródłowej powstania konwencji wtórnej gatunku idyllicznego.
The article titled is an analysis of the most important principle forming the convention of the genre, namely: the rule of a compositional two-plane. The author, using the examples of works by poets such as: Sz. Szymonowicz, Sz. Zimorowicz, J. Gawiński, S. Twardowski or A. Wieszczycki discusses the stage of forming the convention of the idyllic genre. Then he shows the relationship between changes in literary and cultural conditions as well as in the perception of readers on top of their influence on the transformation of the established convention. The changes observed within the convention were developed based on the concept of a species substrate as the basis for the formation of the secondary convention of the idyll.
Źródło:: Perspektywy Kultury; 2022, 37, 2; 131-150
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:: Perspektywy Kultury
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Bukoliczne bestiarium Szymona Szymonowica. Między naturą a kulturą
Szymon Szymonowic’s Bucolic Bestiary. Between Nature and Culture
Буколический бестиарий Шимонa Шимоновичa. Между природой и культурой
Autorzy:: Krawiec-Złotkowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2054730.pdf
Data publikacji:: 2021-12-21
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: бестиарий
идиллия
условность
миф
cтаропольское наследие
bestiarium
sielanka
konwencja
mit
dziedzictwo staropolskie
bestiary
idyll
convention
myth
Old-Polish heritage
Opis:: W artykule są przedstawione i omówione zjawiska związane z fauną występujące w bukolicznej poezji Szymona Szymonowica. Przedmiotem analizy są utwory wydane w zbiorze Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Bestiarium z wierszy renesansowego autora, twórcy polskiej sielanki, jest analizowane w kontekście tradycji biblijnej i mitycznej. Zwrócono też uwagę na staropolskie i europejskie dziedzictwo kulturowe, ujęcia konwencjonalne i zrywające z konwencją oraz filiacje z polsko-ruską etnografią. Zbadano naturalny i kulturowy wymiar relacji zwierząt i człowieka. Egzemplifikacja zwierząt występujących w sielankach Szymonowica umożliwiła również określić funkcje, jaką pełnią one w świecie przedstawionym utworów.
В статье обсуждаются явления, связанные с миром животных, встречающиеся в буколической поэзии Шимона Шимоновича. Предметом анализа являются произведения, опубликованные в сборнике Идиллии и другие польские стихотворения. Бестиарий из стихотворений автора эпохи Возрождения, создателя польской «селянки», анализируется в контексте библейской и мифической традиции. Внимание также уделяется старопольскому и европейскому культурному наследию, традиционным подходам и взглядам, противоречащим обычаям, а также связи с польско-русской этнографией. В статье также исследуются природные и культурные аспекты взаимоотношений животных и человека. Примеры животных, представленных в идиллиях Шимоновича, также позволили определить функцию, которую они играют в изображенном мире произведений.
The article presents and discusses phenomena related to fauna appearing in Szymon Szymonowic’s bucolic poetry. The subject of the analysis is the works published in the collection Sielanki i pozostałe wiersze polskie [Idylls and Other Polish Poems]. The bestiary from the poems of this Renaissance author, the creator of the Polish idyll, is analyzed in the context of biblical and mythical tradition. Attention is also paid to the Old-Polish and European cultural heritage, conventionaland convention-breaking approaches, and affiliations with Polish-Russian ethnography. In the article, natural and cultural dimensions of animal and human relations are also explored. The exemplification of the animals found in Szymonowic’s idylls has also made it possible to determine the functions they play in the world created in those works.
Źródło:: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2021, 2 (8); 1-23
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Czas sakralny i czas świecki w Sielankach Szymona Szymonowica
The Sacral Time and the Lay Time in Szymon Szymonowic’s Sielanki
Autorzy:: Galilej, Cecylia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1944005.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: czas w dziele literackim
typy i odmiany czasu
koncepcje czasu w renesansie i baroku
sielanka
archetyp
mit
time in a literary work
types and varieties of time
conceptions of time in renaissance and baroque
idyll
Opis:: This paper studies the temporal problem, in particular the conception of the sacral and lay time in Szymon Szymonowic’s most representative work Sielanki (1614). These two types of time: sacral (typically religious – catholic in a narrower scale, and on the other hand broader mythical) and lay (made external above all through the linear time of the world, man and events, and partly as the cyclical and universal dimension of farming) are seemingly opposite, yet they are in fact complimentary. The time of God is manifested only in a relation to man and each time it is referred to the hero’s situation outlined in the work. Now the sacral sphere is evoked by the mythological elements and is revealed by the archetypal code, supratemporal, and collective pattern of human attitudes and behaviours. The lay time is by the nature of things concentrated on each aspect of human life (the time of the world, the nation, and man; the biological time and psychological time). This profound interest in man is in the Sielanki a manifestation of the humanistic in which to perceive the human person. The time is therefore an anthropological category for Szymonowic. With regard to the grammatical and lexical repertoire of temporal lexemes it is limited and conventional. In its overall aspect, however, the writer’s temporal words and descriptive constructions are linked with the multifaceted contextual analysis and present in the Sielanki the whole panorama of temporal types often found in various sets and subtypes of the literature of renaissance and baroque.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 157-183
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Sielanka" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język