- Tytuł:
-
O pojęciach religijnych w sowieckim totalitarnym dyskursie o kulturze w latach 1953-1957
Religious terms in the Soviet totalitarian discourse about culture in 1953–1957 - Autorzy:
- Zemszał, Piotr
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/475698.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
- Tematy:
-
leksyka religijna
dyskurs ideologiczny
kultura w ZSRR
religious lexis
ideological discourse
culture in the USSR - Opis:
-
Celem artykułu jest próba pragmatycznej analizy sposobów funkcjonowania pojęć związanych ze sferą religijną w tekstach oficjalnego sowieckiego dyskursu o kulturze w okresie tzw. odwilży. Status tych pojęć w tym dyskursie nie jest łatwy do sprecyzowania. Na pewno brak mu waloru stałości. Obiegowe twierdzenie, że leksyka religijna została w ramach tzw. nowomowy całkowicie zmarginalizowana, musi budzić, jak każdy tego typu ogólnik, podejrzenia. Analizowana grupa wyrażeń była poprzez swoje silne nacechowanie emocjonalne i głębokie zakorzenienie w uzusie (religijnym bądź, czterdzieści lat po rewolucji, ateistycznym) istotnym środkiem w tworzeniu dyskursu perswazyjnego. Była ona tym bardziej użyteczna w tekstach dotyczących kultury, w której w czasie odwilży po raz kolejny zaktualizował się konflikt między tym, co nadawca badanych komunikatów uważał za racjonalne (socrealizm) i nieracjonalne (np. kierunki modernistyczne). Do obrazowania tych napięć doskonale nadawał się zestaw pojęć związanych z religią.
This paper attempts a pragmatic analysis of a way in which terms related to the sphere of religion functioned in publications of the official Soviet discourse about culture during the so-called thaw. The status of those terms in the said discourse is not easy to determine precisely. Certainly, it lacks the value of stability. The common opinion that the religious lexis was completely marginalised in the so-called newspeak must raise doubts, as any generalisation of this kind. The analysed group of expressions represented an important measure in development of persuasive discourse, with their strong emotional load and deep rooting in usage (religious or, forty years after the revolution, atheistic). It was even more useful in texts concerning culture, in which the conflict between what was considered rational (socialist realism) and irrational (e.g., modernist trends) by a sender of analysed communications was revived again during the thaw. The set of religion-related terms was perfect for visualisation of those tensions. - Źródło:
-
Socjolingwistyka; 2015, 29; 227-244
0208-6808 - Pojawia się w:
- Socjolingwistyka
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł