Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pogranicze" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Dramaty tożsamości wpisane w pogranicze kultur. Implikacje edukacyjne
Identity dramas written into the cultural borderland. Educational implications
Autorzy:
Nikitorowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031322.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tożsamość
tożsamość rodzima
tożsamość jednostkowa
tożsamość społeczna
pogranicze kultur
wspólnota
poczucie obcości
identity
indigenous identity
individual identity
social identity
borderline of cultures
community
sense of alienation
Opis:
In addition to the positive borderline effect, which is often presented in the literature, this text presents the dilemmas and tragedies of the individual, family and community, taking place on the border of cultures, religions and ethnicities. The methodological basis is the concept of the interpretation of the borderland and multi-range identity, through which I read and describe the fate of Emilia Moszczańska Kosiur Niewęgłowska presented by Grzegorz Dżus in the book “Banderowka”, published in 2020. The narration of the book’s main character allowed for presenting the process of shaping the family, individual and social identity. In this process, in the face of experiencing suspicion, helplessness, fear and humiliation, such questions dominate as: Who am I? Who am I to be? How am I to be? The author draws attention to the problem of the narrator’s internal dialogue, points to its value in the educational and humanistic context. He emphasizes how difficult but important, in the process of shaping identity, is the mediation of three areas of identity and the liberating oneself from the stigma of alienation experienced from all sides.
Obok pozytywnego efektu pogranicza, który jest częściej w literaturze przedmiotu prezentowany, w niniejszym tekście ukazane są dylematy i dramaty jednostki, rodziny i społeczności funkcjonującej na pograniczu kultur etniczno-wyznaniowych. Podstawę metodologiczną stanowi koncepcja interpretacji pogranicza i wielozakresowej tożsamości, poprzez którą odczytuję trajektorię losu Pani Emilii Moszczańskiej Kosiur Niewęgłowskiej przedstawionej przez Grzegorza Dżusa w książce z 2020 roku Banderowka. Narracja bohaterki pozwoliła przedstawić proces kształtowania się tożsamości rodzinnej, jednostkowej i społecznej, w którym dominowały ustawicznie pytania: kim jestem, kim być, jak być, wobec doświadczania podejrzliwości, bezsilności, lęków i upokorzenia. Autor zwraca uwagę na problem dialogu wewnętrznego narratorki, wskazuje na jego wartość w kontekście edukacyjnym i humanistycznym, podkreśla, jak trudna, ale istotna w procesie kształtującej się tożsamości jest mediacja trzech zakresów tożsamości, wyzwalania się ze stygmatu obcości doświadczanego ze wszystkich stron.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2022, 16, 1; 21-38
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze a tożsamość. Ile zmienności, ile stabilności?
Borderland and Identity. How much variability, how much stability?
Autorzy:
Machaj, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951996.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
borderland
identity
Opis:
In the paper, the relation between a borderland region and the social identity of borderland inhabitants is considered. A question is posed whether the borderland has a stronger impact on the social identity of its inhabitants or the direction of the impact is opposite. The answer to this question is sought in the studies of borderland theoreticians and researchers, and in a reconstruction of how this relation is contemplated by them. The analyses lead to the conclusion that the borderland, its characteristics and properties undoubtedly have a stronger impact on the identity of its inhabitants than their identity and its specificity affect the borderland. In the conclusions, a thesis is formulated about the borderland effect, which is a sociological unobservable variable, whose impact, among others, is manifested in specific social identity profiling of its inhabitants.
Źródło:
Pogranicze. Studia Społeczne; 2016, 27 cz. 1
1230-2392
Pojawia się w:
Pogranicze. Studia Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze kultur. Serbowie i Chorwaci
On the Brink of Cultures – Serbs and Croats
Autorzy:
Gulak, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442141.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
Tematy:
etniczność
tożsamość
Bałkany
konflikt
ethnicity
identity
Balkans
conflict
Opis:
Bałkany nazywane są „miniaturą Europy”, ponieważ na ich obszarze skupiły się różne grupy etniczne o odmiennych zwyczajach, tradycjach i wyznaniach religijnych. Przykładem konfliktu między takimi ludami mogą być stosunki serbsko-chorwackie. Analizując poszczególne elementy kultury i tożsamości Serbów i Chorwatów, niewątpliwie można dostrzec wiele odmienności. Różnice te, czasem faktycznie bardzo duże i niepozwalające na porozumienie, mogą pomóc nam zrozumieć, dlaczego te dwa sąsiadujące narody tak często występowały przeciwko sobie. Z drugiej strony odnoszę wrażenie, że ważny wpływ na ich stosunki ma historia. Mimo odmienności, nawet dużych, można zbudować relacje oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. To, że mówi się różnymi językami, wyznaje się inną religię czy utożsamia się z innym kręgiem kulturowym nie sprawia przecież, że należy stać się wrogami. Hasłem Unii Europejskiej jest „Jedność – w różnorodności”, co oznacza, że nie musimy być tacy sami, by móc się porozumieć. A przecież poznawanie wzajemnych odmienności pozwala czerpać z innych kultur i przez to wzbogacać własną.
The Balkans are called “the thumbnail of Europe” because there focused various ethnic groups with different customs, traditions and different religions on their area. An example of a conflict between such peoples can be the Serbo-Croatian relations. Analyzing the individual elements of the culture and identity of the Serbs and the Croats, undoubtedly we can see many differences. These differences, sometimes actually considerable and not allowing to the agreement, can help us understand why these two neighboring nations acted so often against each other. On the other hand, it seems to me that history has got a large impact on these relations. Despite the differences, even considerable ones, it is possible to build relationships based on mutual respect and trust. The fact that different languages are spoken, that different religion is confessed, whether one identifies with other cultural circle, does not mean that we should become enemies. The European Union’s motto is “Unity in diversity” which means that we do not need to be the same to be able to communicate. And yet, the experience of the reciprocal differences allows to derive from other cultures and improve our own culture.
Źródło:
Edukacja Humanistyczna; 2017, 2; 13-21
1507-4943
Pojawia się w:
Edukacja Humanistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hybrydowa tożsamość na kulturowym pograniczu – potencjał i problem osobisty i grupowy?
Autorzy:
Nikitorowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614855.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
identity
hybrid identity
cultural borderland
education
tożsamość
tożsamość hybrydowa
kulturowe pogranicze
edukacja
Opis:
The study attempts to justify the thesis that concerns the need for education policy to create a possibility of independent identity choices. It was pointed out that the cultural borderland, in a natural way, enables the creation of a hybrid identity which is human potential but also raises personal and group problems. In addition, authorities and significant people were presented (among others Sokrat Janowicz, Ludwik Zamenhof, Samuel Pisar, Janusz Korczak, Piotr Lachmann, Wojciech Korfanty, Czesław Miłosz), indicating the formation and representation of a hybrid identity by them. The author drew attention to the conditions that should be assured, for activities that should be undertaken by education, so that man would not feel enslaved in the process of shaping identity, but felt support in the process of creating and realizing his hybrid potential.
W opracowaniu podjęto próbę uzasadnienia tezy, która dotyczy potrzeby stwarzania przez politykę edukacyjną możliwości dokonywania samodzielnych wyborów tożsamościowych. Wskazano, że kulturowe pogranicze w sposób naturalny umożliwia kreowanie hybrydowej tożsamości, która stanowi potencjał człowieka, lecz także rodzi problemy osobiste i grupowe. Ponadto przedstawiono autorytety i osoby znaczące (są to m.in. Sokrat Janowicz, Ludwik Zamenhof, Samuel Pisar, Janusz Korczak, Piotr Lachmann, Wojciech Korfanty, Czesław Miłosz), wskazując przy tym na kształtowanie się i reprezentowanie przez nich tożsamości hybrydowej. Zwrócono uwagę na warunki, jakie powinny być zapewnione, oraz na działania, jakie powinna podejmować edukacja, aby człowiek nie czuł się zniewolony w procesie kształtowania się tożsamości, lecz odczuwał wsparcie w procesie powstawania i realizowania swojego potencjału hybrydowego.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2019, 32, 2
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturowo-językowe dziedzictwo Podlasia - projekt badawczy Katedry Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Autorzy:
Barszczewska, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624812.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
dialects
Podlasie
borderland
identity
multiculturalism
gwary
pogranicze
tożsamość
wielokulturowość
гаворкі
Падляшша
памежжа
тоеснасць
шматкультурнасць
Opis:
The Podlasie study is essential due to the multiculturalism in the area, which, on the one hand, determines the richness of the region, and on the other, leads to difficulties in identifying the population’s nationality. The CULTURAL-LINGUISTIC HERITAGE OF PODLASIE project has been carried out at the Department of Belarusian Studies at Warsaw University since January 2013. The main objective of the project is to investigate the Polish – East Slavic linguistic interference and the cultural-historical differences. Another dimension of the project is the analysis of behaviours in bilingual communities of the multicultural borderland, such as the necessity to select the appropriate language in various social situations. The comparison of research material from the 1980s and recordings obtained in 2013 enables tracing changes that have occurred in the local dialects, rituals and traditions of Podlasie over the last 30 years.
Badanie Podlasia jest ważne ze względu na wielokulturowość, która z jednej strony stanowi o bogactwie danego regionu, a z drugiej – często utrudnia identyfikację narodową mieszkańców. Projekt Kulturowo-językowe dziedzictwo Podlasia realizowany jest w Katedrze Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego od stycznia 2013 roku. Głównym celem projektu jest zbadanie polsko-wschodniosłowiańskiej interferencji językowej i różnic historyczno-kulturowych. Dodatkowym wymiarem jest analiza zachowania się społeczności bilingwalnej w warunkach wielokulturowości pogranicza, na przykład konieczności wyboru odpowiedniego języka w różnych sytuacjach społecznych. Porównanie materiałów z lat 80. XX wieku oraz nagrań uzyskanych w 2013 roku pozwala na prześledzenie zmian, które zaszły w gwarach oraz obrzędach i tradycjach podlaskich na przestrzeni ostatniego 30-lecia.
Даследаванне Падляшша важнае з увагі на шматкультурнасць, якая, з аднаго боку, сведчыць пра багацце дадзенага рэгіёна, а з другога – часта ўскладняе нацыянальную ідэнтычнасць жыхароў. Праект Культурна-моўная спадчына падляшша рэалізуецца Кафедрай беларусістыкі Варшаўскага ўніверсітэта cа студзеня 2013 года. Галоўнай яго мэтай з’яўляецца даследаванне польска-ўсходнеславянскай моўнай інтэрферэнцыі і гістарычна-культурнай дыферэнцыяцыі. Дадатковым вымярэннем з’яўляецца аналіз паводзін білінгвальнага грамадства ва ўмовах шматкультурнага памежжа, напрыклад, неабходнасці выбару мовы i розных сацыяльных сітуацыях. Параўнанне матэрыялаў з 80-х гадоў ХХ стагоддзя ды запісаў з 2013 года дазваляе назіраць змены, якія адбыліся ў падляшскіх гаворках, абрадах і традыцыях за апошнія 30 гадоў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja wspierająca rozwój młodzieży i jej uwarunkowania – raport z badań na pograniczu południowym
Autorzy:
Szczurek-Boruta, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1985708.pdf
Data publikacji:
2018-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
młodzież
zadania rozwojowe
tożsamość
edukacja
pogranicze
youth
developmental tasks
identity
education
borderland
Opis:
The undertaken study is aimed at presenting the knowledge and research experiences concerning developmental tasks and the borderland, as well as stimulating the discussion which might result in a more conscious approach and application of these categories in the context of pedagogy. The author presents a report from some studies conducted in the Southern borderland. The text becomes a part of the debate on the tasks of pedagogy – the education aimed at supporting the development of youth. The research into fulfilling developmental tasks, shaping youth’s identity and its many determinants constitute an important field of pedagogy. These studies enable the recognition of the real barriers for individual development in the social and cultural dimension, as well as the efficient or inefficient strategies of overcoming them.
Tekst ten włącza się w debatę nad zadaniami pedagogiki, edukacji na rzecz wspierania rozwoju młodzieży. Jego celem jest prezentacja wiedzy i doświadczeń badawczych nad zadaniami rozwojowymi i pograniczem oraz pobudzanie do dyskusji, której rezultatem może być bardziej świadome ujmowanie i wykorzystywanie tych kategorii w pedagogice. Autorka przedstawia raport z badań młodzieży na pograniczu południowym. Wyniki tych badań, w dwóch okresach pomiarowych, wskazały z jednej strony na względne podobieństwo zadań rozwojowych, konstruowania tożsamości młodzieży żyjącej na pograniczu południowym, z drugiej zaś – na różnice w poziomie ich wypełniania. Wypełnianie zadań rozwojowych, konstruowanie tożsamości młodzieży i ich uwarunkowania to ważny obszar pedagogiki. Pozwala na rozpoznanie rzeczywistych barier rozwoju indywidualnego w płaszczyźnie społecznej i kulturowej oraz skutecznych czy też nieskutecznych strategii ich przekraczania.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2018, 3(121); 142-158
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Młodzież pogranicza – młodzież na pograniczu. Wybrane wyniki badań z projektu Interreg IIIA realizowanego w Instytucie Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego
Borderland youth – youth in the borderland. Selected research results from the project Interreg IIIA implemented in the Institute of Pedagogical Sciences of the University of Opole
Autorzy:
Nycz, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967772.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
młodzież
wartości
tożsamość
pogranicze kulturowe
pogranicze etniczne
wieś.
young people
values
identity
cultural borderland
ethnical borderland
village.
Opis:
Artykuł przedstawia tematykę związaną z realizacją projektu badawczego podejmującego zagadnienie podmiotowości i tolerancji wśród młodzieży na pograniczu kultur. Młodość jest czasem określania swojej tożsamości, która jest trudna do określenia w okresie zmian globalnych i lokalnych. Przedstawiono wartości preferowane przez młodzież wiejską regionu oraz ich wizję świata i próby określenia własnego miejsca w społeczeństwie. Badania były wspólnym projektem polsko-czeskim, w którym badano młodzież i lokalnych liderów wiejskich.
The article brings up an issue (related to research project), which concentrates on the problem of subjectivity and tolerance among the young people on the borderland of cultures. The youth is the time of defining people’s own identity, however nowadays this process is difficult to be conducted in the face of global and local changes. Carried out research shows values preferred by the young people of the country region, their vision of the world and their attempt to define their own place in the society. Research was a common Polish-Czech project. The investigation group consisted of young people and local country-leaders.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2014, 3; 191-214
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogranicze – pamięć – Europa Środkowa. Wybrane zagadnienia tożsamości w najnowszej prozie słowackiej
Borderland – Memory – Central Europe. Several Problems of Identity in Contemporary Slovak Fiction
Autorzy:
Majerek, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52414960.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
współczesna proza słowacka
pogranicze
Europa Środkowa
pamięć
tożsamość
contemporary Slovak prose
borderland
Central Europe
memory
identity
Opis:
W artykule omówione zostały wybrane aspekty trzech współczesnych słowackich tekstów prozatorskich: Petra Balki Wtedy w Lošoncu. Via Lošonc (2014), Maroša Krajňaka Carpathia (2011) i Jána Púčka Przez ucho igielne (sploty) (2015) w kontekście problematyki pogranicza, rozumianego jako istotny znak kultury obszaru Europy Środkowej. Elementami wspólnymi tekstów są: wyeksponowanie tradycji etnicznej i kulturowej różnorodności pogranicza, łączenie perspektywy historycznej ze współczesną oraz wątki autobiograficzne. Pogranicze prezentowane jest w omawianych utworach słowackich pisarzy przede wszystkim w momentach historycznych przełomów XX wieku, wydarzeń, na które mieszkańcy regionu nie mieli wpływu, a które w decydujący sposób określiły losy jednostkowe i kształt wspólnoty, prowadząc do uaktywnienia postaw ksenofobicznych, destrukcji wartości moralnych, śmierci niewinnych ludzi. Sposób podejmowania problematyki pamięci  rzez słowackich autorów powiązać można z koncepcją pamięci, której ważną funkcją jest przypominanie minionych tragedii w celu zapobiegania im w przyszłości oraz budowanie otwartej, tolerancyjnej wspólnoty. Wielogłosowe narracje, podkreślające pluralizm tradycji środkowoeuropejskiego pogranicza, stanowić mogą ważny punkt odniesienia zarówno dla współczesnych tożsamości jednostkowych, jak i zbiorowych.
The article discusses selected aspects of three contemporary Slovak prose texts: Peter Balko’s Once in Lošonc. Via Lošonc (2014), Maroš Krajňak’s Carpathia (2011) and Ján Púček’s Through the Eye of the Needle (Tangles) (2015) in the context of borderland, defined as an important cultural sign of the Central European region. The common elements of the texts are: exposing ethnic and cultural traditions of borderland diversity, combining historical and contemporary perspectives, and autobiographical themes. The borderland is presented in the works of Slovak writers mostly in the moments of historical breakthroughs of the twentieth century, events that the people of the region could not influence, but which had a decisive impact on individual fates and the shape of community – activating xenophobic attitudes, leading to the destruction of moral values and to death of innocent people. The way of taking up the issue of memory by Slovak authors can be connected to the concept of memory in which its important functions are to remind past tragedies to prevent them in the future, and to build an open, tolerant society. The polyphonic narratives, emphasizing the pluralistic tradition of Central European borderland can be an important reference point, both for contemporary individual and collective identities.
Źródło:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2019, XV; 135-154
2451-4985
2543-9561
Pojawia się w:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikty miejsca urodzenia w Sońce Ignacego Karpowicza
Autorzy:
Koprowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030876.pdf
Data publikacji:
2017-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
birthplace
borderland
identity
conflict
village
war
Holocaust
bystander
story
miejsce urodzenia
pogranicze
tożsamość
konflikt
wieś
wojna
Zagłada
postronny obserwator
opowieść
Opis:
The article aims to present and analyse the concept of “birthplace” which combines different components such as topography, landscape and also cultural, symbolic and metaphorical meanings. The human attitude to a birthplace appears problematic and complex, and involves a need to create a more critical perception of own identity. My theoretical investigation is based on an analysis of Ignacy Karpowicz’s novel “Sońka” which deals with strong tensions between individual experience of the civilians and History of wars and violence, difficult relations between collective and individual identity/memory and their specificity regarding village community, ethnic conflicts connected to the Polish-Belarusian borderland and birthplace, as well.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 345-358
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku globalnemu paradygmatowi współistnienia kultur w warunkach ustawicznych migracji
Autorzy:
Nikitorowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932735.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kultura
migracje
tożsamość
cywilizacja  globalna
pogranicze kultur
paradygmat współistnienia
culture
migrations
identity
global  civilization
paradigm  of  coexistence
borderland of cultures
Opis:
The author assumes that the problem of migration is inscribed in the development of man and cultures. Treating inherited culture as an inalienable value, the basis for awareness and creation of the paradigm of the coexistence of cultures. Author points to the currently dominant principles of global politics. Points out that people belonging to the same global civilization should actively participate in the process of creating a global paradigm of the coexistence of cultures by planning and undertaking educational activities supporting the adaptation processes, shaping awareness of borderland functioning and related intercultural competences. The final effect in the proposed model is a balanced identity system that the Author perceives and analyzes in three areas (inherited, individually shaped and socially realized), in three time periods (past, present, anticipated future) and many dimensions of individual identity (biological, psychological, economic, cultural, intellectual, existential, etc.) and also many dimensions of socio-cultural identity (family, parish, local, regional, religious, ethnic, national, state, continental, global).
Autor wychodzi z założenia, że problem migracji jest wpisany w rozwój człowieka i kultur. Traktując kulturę odziedziczoną jako wartość niezbywalną, podstawę pozwalającą uświadomić i kreować paradygmat współistnienia kultur, wskazuje na dominujące obecnie zasady polityki globalnej. Uważa, że ludzie, należąc do tej samej cywilizacji globalnej, winni aktywnie uczestniczyć w procesie kreowania globalnego paradygmatu współistnienia kultur poprzez planowanie i podejmowanie działań edukacyjnych wspierających procesy adaptacji, kształtowanie świadomości w zakresie pogranicznego funkcjonowania i z tym związanych kompetencji międzykulturowych. Ostatecznym efektem w proponowanym modelu jest zrównoważony system tożsamościowy który autor postrzega i analizuje w trzech zakresach (dziedziczonym, indywidualnie kształtowanym i społecznie realizowanym), w trzech czasookresach (przeszłość, teraźniejszość, antycypowana przyszłość) i wielu wymiarach tożsamości indywidualnej (biologicznej, psychicznej, ekonomicznej, kulturowej, intelektualnej, egzystencjalnej itp.) oraz wielu wymiarach tożsamości społeczno-kulturowej (rodzinnej, familijnej, parafialnej, lokalnej, regionalnej, religijnej, etnicznej, narodowościowej, państwowej, kontynentalnej, globalnej).
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2020, 3(129); 17-31
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czyj jest Śląsk? Refleksja o pograniczu śląsko-niemieckim
Whose is Silesia? Reflections on the Silesian and German Borderland
Autorzy:
Kożyczkowska, Adela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876903.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Śląsk
etniczność
pogranicze
tożsamość
tożsamość śląska
Silesia
ethnicity
borderland
identity
Silesian identity
Opis:
Autorka punktem wyjścia swojej refleksji uczyniła cytaty z powieści Evy Tvardy i Horsta Bienka, które egzemplifikują trudne doświadczenia Ślązaków wynikające z politycznych decyzji wobec Śląska, które podejmowane były przez władze polskie, niemieckie i czechosłowackie. Przywołane z literatury cytaty konstruują kontekst, który pozwala zobiektywizować zasadnicze dla artykułu pytania: „Czyj jest Śląsk” i jak polityczna walka o Śląsk, którą w swojej historii toczyły Polska, Niemcy i Czechosłowacja, rekonstruuje tożsamość etniczną Ślązaków? Autorka korzysta z myśli Ivana Čolovicia, z której wyprowadza koncepcję pogranicza jako ziemi podatnej na amputację, a także koncepcję tożsamości posttraumatycznej jako tożsamości bolesnej. Na podstawie literacko opisanych doświadczeń śląskości Horsta Bienka autorka podejmuje próbę rekonstrukcji fenomenu śląskości, jako tego, co w efekcie konstruuje śląską tożsamość etniczną. Bezpośrednim przedmiotem analizy i interpretacji są teksty Horsta Bienka, „Brzozy i wielkie piece. Dzieciństwo na Górnym Śląsku” oraz „Podróż w krainę dzieciństwa”.
The starting point for the author’s reflections are quotes from the novels by Eva Tvrda and Horst Bienek, which illustrate the difficult experiences of Silesians resulting from the decisions of the Polish, German and Czechoslovak authorities pertaining to Silesia. Quotations from literature construct a context that allows to objectify the questions relevant to the article, namely “Whose is Silesia and how does the political struggle for Silesia that Poland, Germany and Czechoslovakia fought throughout their history reconstruct ethnic identity of Silesians? The author refers to the ideas of Ivan Čolović, from which she derives the concept of the borderland as a land prone to amputation, as well as the concept of post-traumatic identity as a painful identity. On the basis of the literary experiences of Silesia by Horst Bienek, the author attempts to reconstruct the phenomenon of Silesia, which in effect constructs the Silesian ethnic identity. The texts by Horst Bienek, “Birches and Blast Furnaces. Childhood in Upper Silesia” and “Journey to the Land of Childhood” are direct objects of analysis and interpretation.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 13, 2; 162-175
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość pogranicza jako kategoria socjologii pogranicza. Próba reinterpretacji
Identity as a category of borderland sociology. An attempt to reinterpret
Autorzy:
Sadowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788631.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tożsamość
pogranicze
tożsamość pogranicza
socjologia pogranicza
identity
borderland
borderland identity
borderland sociology
Opis:
Celem artykułu jest próba reinterpretacji pojęcia tożsamości pogranicza jako kategorii socjologii pogranicza. Przedstawiona koncepcja, w nawiązaniu do istoty tożsamości oraz pogranicza, uwzględnia łącznie zarówno tożsamość większości, jak i mniejszości kulturowych zamieszkujących na pograniczach. Została tak przedstawiona, aby mogła mieć zastosowanie do realizacji badań empirycznych. W zakończeniu Autor wyróżnił trzy typy tożsamości zbiorowych, określanych jako tożsamości pogranicza: tożsamość wiążącą, tożsamość pograniczną oraz tożsamość intergraniczną.
The aim of the article is an attempt to reinterpret the concept of borderland identity as a category of borderland sociology. The presented concept, in reference to the essence of the identity and the borderland, takes into account both the identity of the majority as well as cultural minorities living on the borderlands. It has been presented so that it could be applicable to the implementation of empirical research. In conclusion, the Author distinguished three types of collective identities defined as borderline identities: binding identity, borderland identity and inter-border identity.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2019, 47, 4; 73-91
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość śląska. Rzeczywistość czy XX-wieczna kreacja?
The identity of Silesians. Reality or XXth century creation?
Autorzy:
Bujak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547286.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
tożsamość
pogranicze
Górny Śląsk
pamięć zbiorowa
tradycja wymyślona
identity
borderland
Upper Silesia
collective memory
invented tradition
Opis:
Tożsamość śląska jest przedmiotem szeroko zakrojonych badań politologów, socjologów i historyków. W większości skupiają się oni na poszukiwaniu jej genezy. W niniejszym artykule autor zamierza spojrzeć na tożsamość jako na zjawisko podlegające głębokiej ewolucji na przestrzeni lat. Odnosząc się do przytoczonej, ożywczej hipotezy "śląska wymyślonego" spróbuje dokonać próby klarownego podziału pomiędzy tym co stanowi historyczny trzon tożsamości śląskiej, a tym co w wieku XX. zostało wpisane w śląski kod kulturowy.
The identity of Silesians is the subject of extensive research. Political scientists, sociologists and historians often seek its origins. In this article author will not search for the roots of the Silesian identity, but will look at its evolution. Referring to the invigorating hypothesis of „Silesian invented” author makes an attempt to establish clear division between this what is historical core of the Silesian identity, and that what was entered in the twentieth century into the Silesian cultural code.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2016, 4, 1; 61-74
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poczucie tożsamości osób w wieku późnej dorosłości na przykładzie południowej części pogranicza polsko-czeskiego
Autorzy:
Jas, Katarzyna Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606545.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
identity
people in their late adulthood
Cieszyn Silesia
borderline
tożsamość
osoby w wieku późnej dorosłości
Śląsk Cieszyński
pogranicze
Opis:
Identity is created throughout the whole life of a person, however, after sixties self-perceptions undergoes significant metamorphosis. At the stage of development, a human being searches for contacts with another person, finds aspects in common, things which may connect, and uniqueness and otherness of a person are moved to the background. The research and deliberating about the issue of identity creation are based on distinguishing aspects whichare identical and those which are different. The study is a statement of a research conducted in Cieszyn and Czech Cieszyn – the southern part of Polish – Czech borderline. Quantity and quality strategies were used as complimentary ones. The aim of deliberating was to know the sense of identity among people in their late adulthood who reside Polish and Czech parts of Cieszyn Silesia. The results of research conducted allow to notice similarities and differences in sense of identity declarations amongpeople in their late adulthood who live in Cieszyn and Czech Cieszyn. Identity creation is a long-term process, time-consuming, contemplative, with elements of inner retrospection. People in their late adulthood develop their sense of identity against the background of differenced which are noticed in their childhood, adolescence, youth, and adulthood.
Tożsamość kształtuje się przez całe życie jednostki, jednak po 60. roku życia postrzeganie samego siebie ulega znaczącym przeobrażeniom. Na tym etapie rozwoju człowiek szuka kontaktów z drugą osobą, odnajduje to, co wspólne, co łączy, na dalszy plan schodzi niepowtarzalność i odmienność jednostki. Badania oraz rozważania nad problemem kształtowania się tożsamości bazują na dokonaniu rozróżnienia między tym, co identyczne a tym, co odmienne. Opracowanie jest komunikatem z badań przeprowadzonych w Cieszynie oraz Czeskim Cieszynie – południowej części pogranicza polsko-czeskiego. Strategia ilościowa i jakościowa zastosowano jako komplementarne względem siebie. Celem podjętych rozważań było poznanie poczucia tożsamości osób w wieku późnej dorosłości żyjących w polskiej oraz czeskiej części Śląska Cieszyńskiego. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają dostrzec podobieństwa i różnice w deklaracjach poczucia tożsamości osób w wieku późnej dorosłości żyjących w Cieszynie oraz Czeskim Cieszynie. Kształtowanie się tożsamości to proces długotrwały, czasochłonny, refleksyjny z elementami wewnętrznej retrospekcji. Osoby w wieku późnej dorosłości kształtują swoje poczucie tożsamości na tle różnic, które dostrzegają w okresie dzieciństwa, adolescencji, młodości oraz dojrzałości.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2019, 38, 4
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śląskość jako etniczność: refleksja o pograniczu polskości i śląskości
Silesianness as ethnicity: a reflection upon the borderland of Polishness and Silesianness
Autorzy:
Kożyczkowska, Adela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877292.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
tożsamość
etniczność
tożsamość etniczna
pogranicze
śląskość
polskość
identity
ethnicity
ethnic identity
borderland
Silesia
Polishness
Opis:
Śląsk to przestrzeń, w której splatały się dzieje Polski, Niemiec, Czechosłowacji i Czech. Tu także swe piętno odcisnęły takie wielkie ideologie jak komunizm i socjalizm. O Śląsku decyduje również polityka ekonomiczna. Śląskość to zatem przykład kultury, która kształtowała się w skomplikowanych warunkach społecznych i politycznych, decydujących o świadomości kulturowej samych Ślązaków, a także o ich tożsamości. Celem artykułu jest próba rozpoznania, jak w obrębie polskiej narracji konstruuje się polskość Śląska i jak sprzyja (lub nie sprzyja) ona emancypacji tożsamości etnicznie śląskiej. Na potrzeby tego zadania autorka dokonała analizy książki Zofii Kossak „Nieznany kraj” (pierwsze wydanie 1931), korzystając z koncepcji metanarracji Jeana-Françoisa Lyotarda. Drugim zadaniem artykułu jest refleksja wokół jednej z konsekwencji uwikłania śląskości w polskość i niemieckość, co powoduje, że Ślązacy są dla Polaków nie dość polscy i jednocześnie dla Niemców są nie dość niemieccy? Kontekstem tej refleksji są koncepcje: „kultury” jako przestrzeni wytwarzania znaczeń (Clifforda Geertza) i „świata” jako egzystencji człowieka (Václava Havla).
Silesia is a space where the history of Poland, Germany, Czechoslovakia and the Czech Republic have intertwined. It is also a place where great ideologies such as communism and socialism have lefttheir mark. Economic policy also determines Silesia. Therefore, Silesian nature is an example of a culture which was shaped in complicated social and political conditions that determined the cultural awareness of the Silesians themselves as well as their identity. The aim of the article is an attempt to identify how Polishness is constructed within the Polish narrative, and how it promotes (or does not) the emancipation of ethnically Silesian identity. For the purpose of this task, the author analyzed Zofia Kossak’s book “Nieznany kraj” (first edition 1931), using the concept of Jean-François Lyotard’s metanarration. The second task of the article is a reflection on one of the consequences of Silesian nature becoming entangled in Polishness and Germanity, which means that Silesians are not Polish enough for Poles, and at the same time they are not German enough for Germans? The context of this reflection are the concepts of “culture” as a space for creating meanings (Clifford Geertz) and “world” as human existence (Václav Havel).
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 12, 1; 52-71
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies