Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Historia idei"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 25
Tytuł:
Pojęcie prawa u Freuda i Durkheima. Fakt społeczny, obiekt czy tabu?
Autorzy:
Katkowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185950.pdf
Data publikacji:
2023-01-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
krytyczna teoria prawa
psychoanaliza
socjologia prawa
historia idei
Zygmunt Freud
Emil Durkheim
Opis:
Zamiarem autora artykułu jest przedstawienie teoretycznoprawnych poglądów Zygmunta Freuda i Emila Durkheima oraz umiejscowienie ich w kontekście klasycznych tekstów z zakresu teorii polityczno-prawnych. Obaj myśliciele, raczej kojarzeni z socjologią czy psychologią niż z prawem, traktowali prawo jako jeden z najważniejszych punktów odniesienia w swoich koncepcjach społecznych. W obu wypadkach mamy do czynienia z traktowaniem ładu społecznego jako transcendentnego wobec empirycznej jednostki, a zarazem tworzonego przez społeczeństwo. Prawo jednocześnie ma utrudniać emancypację jednostki oraz umożliwiać jej realny wpływ na tworzenie struktur władzy. Jednocześnie, mimo licznych analiz poglądów teoretycznoprawnych tych myślicieli w europejskiej literaturze naukowej, jest to pierwsza tego typu analiza w języku polskim. Poza prezentacją poglądów Freuda i Durkheima, otwiera możliwości nie tylko ich umiejscowienia wśród teorii polityczno-prawnych, ale także wskazuje na perspektywy operacjonalizacji tych teorii – a także ich możliwych społecznych implikacji. W tym celu w poniższym artykule zostaje dokonane zestawienie ich teorii z tradycjami pozytywizmu prawniczego, reprezentowanego przez Hansa Kelsena i Herberta L.A. Harta – dwóch autorów, którzy byli inspirowani odpowiednio właśnie przez Freuda i Durkheima.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 1; 153-175
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Andrzej Walicki jako historyk idei
Autorzy:
Kornat, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042489.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Andrzej Walicki
historia idei
mesjanizm
idee narodu
Rosja
totalitaryzm
history of ideas
Messianism
ideas of the nation
Russia
totalitarianism
Opis:
Bohaterem artykułu jest Andrzej Walicki, bez wątpienia najbardziej twórcza osobistość w kręgu tzw. warszawskiej szkoły historii idei. Zadaniem poniższych rozważań jest analiza jego wkładu do polskiej historiografii idei. Ukazane zostaną główne pola jego refleksji naukowej oraz najpoważniejsze osiągnięcia w takich obszarach, jak historia myśli rosyjskiej i polskiej XIX–XX w., teoria totalitaryzmu oraz historia marksizmu.
The protagonist of this article is Andrzej Walicki, undoubtedly the most creative personality in the circle of the so-called Warsaw School of the history of ideas. The following reflections aim to analyse his contribution to the Polish historiography of ideas and present the main fields of his study together with the most significant achievements in the history of Russian and Polish thought of the nineteenth and twentieth centuries, the theory of totalitarianism and the history of Marxism.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2022, 13; 9-49
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co mają wspólnego House of Cards i Machiavelli? O pożytkach z wizualizacji problemu filozoficznego w nauczaniu historii idei
Autorzy:
Czarnecka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914796.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
media
nauczanie prawa
metodyka nauczania
historia idei
Opis:
W moim artykule zastanawiam się nad możliwością zrobienia użytku z jednego z najbardziej reprezentatywnych elementów kultury popularnej, czyli seriali. W pierwszej części stawiam pytanie o wartość seriali jako takichw dydaktyce historii doktryn politycznych i prawnych. Nie ograniczam się jednak do refl eksji czysto teoretycznej i dlatego w części drugiej omawiam, poparte własnym doświadczeniem dydaktycznym, studium przypadku – pokazuję, jak można posłużyć się amerykańskim serialem House of Cards, by przybliżyć studentom doktrynę N. Machiavellego.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 335-344
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emile Durkheim jako prekursor komunitaryzmu
Emile Durkheim as a Precursor of Communitarianism
Autorzy:
Łucka, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
historia socjologii
historia idei
Emile Durkheim
komunitaryzm
history of sociology
history of ideas
communitarianism
Opis:
W artykule zostaje podjęta próba zinterpretowania twórczości klasyka socjologii Emile’a Durkheima jako prekursora komunitaryzmu, współczesnego nurtu teoretycznego i ruchu społecznego. Rozważania dotyczą pośredniego charakteru obu koncepcji oraz zawartej w nich refleksji moralnej; analizie poddane zostaje też rozumienie jednostki i jej relacji ze społeczeństwem. Zasadnicze podobieństwo, jakie łączy francuskiego myśliciela z podejściem komunitariańskim, polega na postrzeganiu świata społecznego w kategoriach pośrednich, co sytuuje obie koncepcje pomiędzy klasycznymi dychotomiami: liberalizmem i konserwatyzmem, indywidualizmem i wspólnotowością, woluntaryzmem i determinizmem itp.
The article focuses on the attempt to interpret the work of Emile Durkheim, a classic of sociology, as a precursor of communitarianism, which is a contemporary theoretical approach and a social movement. The intermediary character of both concepts and of the moral reflection included in them, as well as the understanding of an individual and its relations with a society are analyzed. The perception of the social world in intermediary categories places both approaches, the Durkheimian and the communitarian, in-between the classical dichotomies: liberalism and conservatism, individual and community, voluntarism and determinism, etc.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2016, 1(220); 7-35
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Jedlicki jako historyk XIX stulecia
Autorzy:
Kożuchowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689982.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jerzy Jedlicki
marksizm
liberalizm
historia społeczna
historia idei
ironia
katastrofizm
optymizm
Marxism
liberalism
social history
history of ideas
irony
catastrophism
optimism
Opis:
Artykuł podejmuje próbę podsumowania dorobku badawczo-pisarskiego Jerzego Jedlickiego (1930–2018) jako historyka XIX w. Analizie poddane zostały wszystkie książki Jedlickiego, ważniejsze artykuły oraz recenzje, a także zasoby archiwalne z Instytutu Historii PAN, z którym związana była cała jego kariera zawodowa. Zaakcentowano następujące zagadnienia: ewolucja stosunku do marksizmu i – szerzej – determinizmu historycznego; nowatorskie podejście na styku historii społecznej i historii idei; poglądy na miejsce historii pośród nauk społecznych i naturę poznania historycznego; indywidualny styl pisarski Jedlickiego oraz funkcję ironii jako narzędzia interpretacyjnego; wreszcie jego poglądy na społeczne i polityczne konsekwencje głównych nurtów ideowych w Polsce w XIX stuleciu. The article analyses the legacy of Jerzy Jedlicki (1930–2018) as a historian of the nineteenth century. The analysis covers his books, his main articles and the most characteristic reviews, as well as archival materials from the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, where Jedlicki worked for his entire professional career. The following problems are emphasized: the evolution of his attitude to Marxism and historical determinism; his attempts to combine the methods of social history and the history of ideas; his approach to the main challenges of history as a social science and a discipline of the humanities; his individual authorial style and the function of irony as an interpretative tool. And finally, his attitude towards the main ideological currents in the nineteenth-century Poland.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2018, 10
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stare i nowe problemy z Edmundem Burkiem
Autorzy:
Hanczewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Edmund Burke
historia idei
konserwatyzm
liberalizm
szkoła kontekstualizmu historycznego z Cambridge
history of ideas
conservatism
liberalism
Cambridge School of historical contextualism
Opis:
Edmund Burke (1730–1797), już za swojego życia był jedną z najbardziej kontrowersyjnych i wpływowych pod względem intelektualnym postaci na brytyjskiej scenie politycznej. Po śmierci spory o charakter jego poglądów, które określano jako „konserwatywne”, „liberalne” bądź wprowadzano podział na „wczesnego, liberalnego Burke’a” i „późnego, konserwatywnego Burke’a”, przyciągały uwagę wielu polityków i badaczy. Także na początku XXI w. idee Burke’a budzą szerokie zainteresowanie, co wskazuje na ich znaczenie, ale też na trudności z ich interpretacją. Already during his life, Edmund Burke (1730–1797) was one of the most controversial and intellectually influential persons on the British political scene. After his death, disputes over the character of his views and opinions, described as “conservative” or “liberal”, or divided into the “early liberal Burke” or “late conservative Burke”, attracted attention of many politicians and scholars. At the beginning of the twenty-first century, too, they spark widespread interest, which indicate their importance, but also troubles with their interpretation.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedetemptim progrediensis… Lukrecjusz i Morgan
Pedetemptim progrediensis… Lucretius and Morgan
Autorzy:
Rygielska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507721.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Lewis Henry Morgan
Lukrecjusz
ewolucjonizm
kultura
antropologia kultury
historia idei
Laboratorium Kultury
Lucretius
evolutionism
culture
cultural anthropology
history of ideas
Opis:
Autorka wykorzystuje w artykule metodę porównawczą w jej wariancie filologicznym by wskazać istotne podobieństwa między myślą Lukrecjusza i Morgana w zakresie ujmowania rozwoju ludzkiej kultury jako całości. Zestawia „katalog wynalazków” oraz opisy zawarte w V księdze De rerum natura… Lukrecjusza z „epokami etnicznymi” wyróżnionymi przez Lewisa Henry’ego Morgana w Społeczeństwie pierwotnym… Oprócz kryteriów ich wyróżnienia oraz celów badawczych wskazanych przez autora Ligi... istotne są również używane przez niego pojęcia powolnego, stopniowego rozwoju (development) oraz postępu. Ważny jest także problem skali umysłu (scale of mind) i rozumu, jako czynników umożliwiających rozwój człowieka i jego kultury. Pod uwagę zostały wzięte zarówno bezpośrednie nawiązania do filozoficznego traktatu, jak i podobieństwa wymagające rekonstrukcji dokonywanej na podstawie drobiazgowej lektury obu dzieł: starożytnego i dziewiętnastowiecznego.
In this article author uses a comparative method in its philological variant in order to point out significant similarities between the thoughts of Lucretius and Morgan in scope of taking human cultural development as a whole. She juxtaposes “catalog of inventions” and other descriptions included in Lucretius’ book V De rerum natura with “ethical periods” distinguished by Lewis Henry Morgan in Ancient society. Apart from the criterion of their distinction and research objectives, indicated by the author of The League of Iroquois there are important concepts of slow, gradual development and progress, as well as the problem of the scale of mind and reason, as a factor allowing for both human and cultural development. Taken under consideration here, were both direct references to the philosophical treatise as well as similarities, which required reconstruction on basis of meticulous study of both the ancient and nineteenth-century texts.
Źródło:
Laboratorium Kultury; 2014, 3; 17-55
2084-4697
Pojawia się w:
Laboratorium Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium jednej metafory
A study into one metaphor
Autorzy:
Ronge, Gerard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1205023.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
humanism
literary community
politics of literture
poetics
history of idea
literary ethics
wspólnota literacka
polityka literatury
poetyka
historia idei
etyka literatury
humanizm
Opis:
Tekst jest recenzją książki Barbary Kaszowskiej-Wandor Res publica (post) litteraria. Od poetyki wspólnoty do postliteratury. Badanie etymologii metafory „republiki literackiej” prowadzi autorkę do rozważania fundamentalnych pytań dotyczących roli literatury w kształtowaniu wspólnot społecznych i pytań o sposoby wywierania przez literaturę wpływu na rzeczywistość polityczną. Rozległa erudycja badaczki i stosowane przez nią odważne rozwiązania metodologiczne pozwalają jej udzielić na te pytania – bardzo stare i często uważane za nierozstrzygalne – oryginalnych, nieoczywistych odpowiedzi.
The paper reviews Barbara Kaszkowska-Wandor’s book Res publica (post) literaria. Od poetyki wspólnoty do postliteratury. The study into the etymology of the metaphor of the “literary republic” leads the author to consider fundamental questions concerning the role of literature in shaping communities and the ways in which literature impacts political reality. The author’s erudition and bold methodological solutions allow her to answer those questions – often old and considered to be unanswerable – in an original, unobvious way.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 22; 120-125
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy wolności i ich prawne implikacje
Dilemmas of Freedom and their Legal Implications
Autorzy:
Łuszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927265.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność
filozofia prawa
historia idei
godność osoby ludzkiej
freedom
human dignity
philosophy of law
history of ideas
Opis:
Każda instytucja prawna zaczyna się od idei, zatem to pewna myśl jest pierwotna w stosunku do wytworzonej przez legislatora normy prawnej. To sprawia, że analiza owej idei jest poznawczo istotna i nie można jej lekceważyć. Wolność jest jednym z podstawowych praw gwarantowanych przez współczesny konstytucjonalizm. Artykuł jest analizą filozoficznoprawnego rozumienia pojęcia wolność i sposobów przenoszenia go na grunt prawa. Autor stawia tezę, że pojęcie wolności jest dla europejskiego prawnika pojęciem nieostrym, na fundamencie którego trudno zbudować system prawny. Z jednej strony pojęcie to wydaje się oswojone i trudno je bezpośrednio zanegować, ale jego zdefiniowanie a tym bardziej przyjęcie konsekwencji jakie się z ową definicją wiążą jest dyskusyjne.
Each legal institution begins from an idea, therefore a thought is primary in relation to the legal norm created by the legislator. This makes the analysis of this idea is significant and cannot be ignored. Freedom is one of the fundamental rights guaranteed by the contemporary constitutionalism. The article is an analysis of the philosophical and legal understanding of the concept of freedom and the ways of its transfer to the law. The author claims that the concept of freedom is a vague concept for a European lawyer, on the foundation of which it is difficult to build a legal system. On the one hand, this concept seems familiar and it is difficult to directly deny it, but its definition, and even more so, the adoption of the consequences associated with this definition is debatable.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 159-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia tomistyczna w środowiskach integryzmu katolickiego w Polsce
Thomism in Polish Roman Catholic Integristic movement today
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078918.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
tomizm
integryzm katolicki
filozofia współczesna
historia idei
thomism
Roman Catholic Integrism
contemporary philosophy
history of ideas
Opis:
The article concerns the Thomistic philosophy present in the mainstream of Polish Roman-Catolic integrism, i.e. among the supporters and adherents of the Priestly Society of the Saint Pius X (FSSPX). The main aspects of this environment's activities were presented in terms of philosophical issues. The article is based on the latest publications and effects of this environment, based on the author's own research. As a result of research, it was found that Catholic traditionalists often refer to Thomistic philosophy, as recommended by popes and Christian philosophers in the 19th and the first half of the 20th century. According to the Catholic authors in Poland, advocating the pre-Vatican II tradition, Thomistic philosophy is not only a useful tool for expressing a realistic and religious vision of the world, but also an effective means of practicing apologetics for the traditionally understood Catholic vision of the world, man and society. The advantages of Thomism in this environment are: realism, objectivity, openness to divine revelation, respect for history, catholic holiness and supernaturalism. According to traditionalists, Thomism is the only perpetual philosophy and rescue against nihilism, subjectivism and individualism of our time, always recommended by popes.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2019, 8; 215-228
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Régionalisme polonais – inspirations françaises. Reconnaissance
Polish regionalism – French inspirations. Reconnaissance
Regionalizm polski – inspiracje francuskie. Rekonesans
Autorzy:
Kasprzyk, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27288088.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
regionalizm
historia idei
relacje polsko-francuskie
decentralizacja
edukacja
nauka
regionalism
history of ideas
Polish-French relations
decentralization
education
science
Opis:
Le texte présenté est une tentative de synthèse des orientations intellectuelles françaises influençant le régionalisme polonais. Des phénomènes que l’on peut qualifier d’annonciateurs du régionalisme propre – le développement de la recherche sur l’histoire de localités et de territoires particuliers, le folklore, les travaux géographiques et linguistiques, le développement d’un journalisme local ou d’activités artistiques et éducatives – s’inscrivent dans un large courant d’activités patriotiques, ce qui constitue une différence essentielle entre les conditions dans lesquelles le régionalisme s’est développé en Pologne et en France au tournant du XXe siècle. Indépendamment de ce qui précède, les courants scientifiques, politiques et culturels français ont été suivis de près en Pologne, gagnant ici de nombreux partisans, également parmi les régionalistes.
Prezentowany tekst stanowi próbę bilansu francuskich orientacji intelektualnych mających wpływ na regionalizm polski. Zjawiska, które traktować można jako zwiastujące właściwy regionalizm – rozwój badan nad dziejami poszczególnych miejscowości i ziem, prace folklorystyczne, geograficzne, literaturoznawcze, językoznawcze, rozwój muzeów i prasy lokalnej, aktywność artystyczna i oświatowa – wpisane były w szeroki nurt działań patriotycznych, co zasadniczo różnicuje warunki w jakich regionalizm rozwijał się w Polsce i we Francji na przełomie XIX i XX w. Niezależnie od tego, francuskie prądy naukowe, polityczne i kulturalne śledzone były nad Wisłą, znajdując tu licznych zwolenników także wśród regionalistów.
The text presented is an attempt at summarizing French intellectual orientations influencing Polish regionalism. Phenomena that can be treated as heralding regionalism per se – the development of research on the history of particular localities and lands, folklore, geographic and linguistic works, development of local journalism or artistic and educational activities – were embedded in a wide stream of patriotic activities, a fact that provides an essential difference between the conditions in which regionalism developed in Poland and France at the turn of the 20th century. Irrespective of the above, French scientific, political and cultural cur-rents were closely followed in Poland, gaining many supporters here, also among regionalists.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2023, 29; 7-25
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tezy do problemu historii filozofii
Problem of History of Philosophy Thesis
Autorzy:
Noras, Andrzej J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488251.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
historia pojęć
historia idei
historia problemów
filozoficzna historia filozofii
history of philosophy
history of concepts
history of ideas
history of problems
philosophical history of philosophy
Opis:
Artykuł jest próbą systematyzacji poglądów na temat historii filozofii. Punktem wyjścia analiz są koncepcje występujące w filozofii pokantowskiej, w której ujawniają się znaczące różnice w rozumieniu historii filozofii. Może ona być rozumiana jako doksografia, jako historia pojęć, jako historia idei, jako historia problemów czy wreszcie jako filozoficzna historia filozofii. Autor prezentuje główne założenia każdego z przywołanych ujęć historii filozofii, wskazując jednocześnie na szczególną wartość historii filozofii ujętej jako historia problemów oraz jako filozoficzna historia filozofii. Dodatkowo odwołuje się do polskich badaczy problemu, a mianowicie Kazimierza Twardowskiego, Zbigniewa Kuderowicza czy Mieczysława Gogacza. Osobną pozycję w zaprezentowanych analizach zajmuje hermeneutyka i charakterystyczna dla niej krytyka stanowiska zaprezentowanego przez Wilhelma Diltheya.
The article is an attempt to systematize views on the subject of history of philosophy. Starting point of the analysis are the conceptions occurring in the post-Kantian philosophy, where significant differences in understanding the history of philosophy reveals themselves. History of philosophy may be understood as doxography, as a history of concepts, as history of idea, as a history of problems or, finally, as a philosophical history of philosophy. Author presents main assumptions of each of before mentioned approaches, pointing to the special value of history of philosophy treated as a history of problems and philosophical history of philosophy. Additionally author appeals to Polish researchers of that problem being Kazimierz Twardowski, Zbigniew Kuderowicz or Mieczysław Gogacz. Separate position in presented analysis takes hermeneutics and her characteristic criticism of the position presented by Wilhelm Dilthey.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 5-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Metodą — nauka, celem — religia”: Idee okultystycznej alternatywy religijnej w ujęciu genetycznym
“Method—Science, Purpose—Religion”: The Ideas of an Occult Religious Alternative in Genetic Terms
Autorzy:
Stępień, Maciej B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807097.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia idei
ezoteryka zachodnia
okultyzm
magia
the history of ideas
western esotericism
occultism
magic
Opis:
Artykuł omawia genezę okultyzmu jako nurtu ezoteryki zachodniej na podstawie najnowszych badań akademickich dotyczących gnozy i ezoterycznych tradycji w kulturze zachodniej. Badania o takim profilu są obecnie prowadzone z punktu widzenia nowego podejścia do tej interdyscyplinarnej dziedziny badań, zarysowanego w ostatniej dekadzie XX wieku. E.A. Tiryakyana socjologiczne rozumienie okultyzmu jako „praktyki tego, co ezoteryczne” jest w niniejszym artykule określone jako przestarzałe. Musi ono zostać zastąpione przez nową definicję, biorącą pod uwagę najnowsze, oparte na źródłach badania historyczne dotyczące ezoteryki zachodniej. Okultyzm był zarówno teorią, jak i praktyką, stanowiąc wyraźną, duchową (i magiczną) alternatywę dla chrześcijaństwa, stworzoną i rozwiniętą pod koniec XIX wieku na Zachodzie jako odpowiedź na mesmeryzm i spirytyzm. Początki okultyzmu wyjaśnione są w kategoriach idei, które go zrodziły (mesmeryzm, swedenborgizm, romantyzm). Następnie przedstawione są główne pojęcia okultyzmu oraz scharakteryzowane są trzy kluczowe postaci (P.B. Randolph, É. Lévi i A. Crowley), tak aby zasadnicza treść doktryn okultystycznych stała się jasna. Okultyzm był przedstawiany jako „system” i „nauka”, które zmierzają do sformułowania spójnego nauczania dotyczącego rozwijania intuicyjnych mocy jego adeptów, a jako swój cel ostateczny ustanowił otwartą szansę na osobiste i swobodne wejście w wyższe, duchowe światy i wymiary, bez hipnotycznych transów i pośrednictwa „mediów”. Okultyści podążali za obietnicą wejścia do wyższych, kosmicznych hierarchii, uważanych przez nich za opiekunów i strażników ludzkości, interweniujących w historię w celu zapewnienia postępu ludzkości i promowania coraz to nowych kandydatów (to znaczy samych okultystów) wzwyż ścieżki mającej prowadzić do osiągnięcia boskiego statusu bytowego – statusu równego temu, który przypisywano członkom owych ekskluzywnych, kosmicznych kręgów.
This paper discusses the origins of occultism as a current of Western esotericism based on recent academic studies on Gnosis and esoteric traditions in Western culture. Such studies are now carried out from the standpoint of a new approach to this interdisciplinary field of research, formulated in the last decade of the 20th century. It is argued that E.A. Tiryakyan’s sociological apprehension of occultism as ‘practice’ of that which is ‘esoteric’ is outdated, and needs to be replaced with a new one, taking into account the most recent, source-based studies on western esotericism: occultism was both theory and practice, and constituted a distinct, spiritual (and magical) alternative to Christianity, conceived and developed in the late 19th century in the West as a response to mesmerism and spiritualism. The origins of occultism are explained in terms of the ideas that gave birth to it (mesmerism, Swedenborgianism, romanticism). Next, the main concepts of occultism are presented, and three of the key figures (P.B. Randolph, É. Lévi, and A. Crowley) are characterized to showcase what the essential content of occultist doctrines was. Styled as a ‘system’ and ‘a science’ occultism sought to formulate a coherent teaching regarding the training of intuitive powers of its adepts, and set as their end-purpose an open chance of entering higher, spiritual worlds and dimensions personally and freely, without hypnotic trances and mediations from the ‘mediums’ of the day. Occultists were also promised the possibility of joining higher cosmic hierarchies, believed by them to be the custodians and guardians of humankind, intervening in the history to ensure human progress and promote ever new candidates (that is, the occultists themselves) to the status of godlike entities, equal members of these cosmic, exclusive circles.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2017, 8, 4; 69-91
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka konceptu Macieja Kazimierza Sarbiewskiego w kręgu historii idei
Maciej Kazimierz Sarbiewski’s Conceptist Poetics within the History of Ideas
Autorzy:
Kołos, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365808.pdf
Data publikacji:
2017-03-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
aesthetics
epigram
punch line
concept
sarbiewski
formulaic poetics
baroque
History of Ideas
epigramat
estetyka
pointa
koncept
Sarbiewski
poetyka sformułowana
barok
historia idei
Opis:
Twórczość teoretyczna Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, cieszy się stałym zainteresowaniem badaczy, którzy najwięcej uwagi poświęcają problematyce koncepcji i estetyki poezji, chrystianizacji antyku czy imitacji horacjańskiej. Wieloaspektowa refleksja autora przynależącego do „przejściowej” formacji intelektualnej w dziejach europejskiej myśli zachęca jednak równie silnie do studiów z zakresu historii idei, które sytuują przedmiot poznania na styku zautonomizowanych dziedzin nauki. Traktat De acuto et arguto poświęcony konceptycznej strukturze epigramatu, stanowi nie tylko świadectwo barokowej teorii literatury, lecz również, czytany w dialogu z innymi pismami Sarbiewskiego, odsłania konsekwentną kosmologię rzeczywistości.
The theoretical writings of Maciej Kazimierz Sarbiewski have provided a constant focal point of scholarly interest, most often in the context of the study of problems relating to poetry’s concepts and aesthetics, the Christianization of antiquity, or the imitation of Horace. The multifaceted thought of this author, who belonged to a transitional intellectual formation in the history of European thought, can and should nonetheless likewise inspire studies in terms of the history of ideas, which place the object of knowledge at the intersection of artificially separated areas of knowledge. Sarbiewski’s treatise De acuto et arguto, devoted to his conceptist structure of the epigram, represents not only an enunciation of baroque literary theory, but also, read in dialogue with his other writings, reveals a consistent cosmological vision of reality.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 7; 6-17
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hegel, Lelewel i rewolucje
G.W.F. Hegel, Joachim Lelewel and revolutions
Autorzy:
Junkiert, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170186.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history of ideas
Polish-German intellectual relations in the 19th century
revolution
G.W.F. Hegel (1770–1831)
Joachim Lelewel (1786–1861)
Joachim Lelewel
G.W.F. Hegel
rewolucja
historia humanistyki
historia idei
polsko-niemieckie relacje intelektualne
Opis:
This article examines the problems facing a comparative study of the reception of the idea of revolution in some selected writings of G.W.F. Hegel and Joachim Lelewel. Paying due attention to the specificity of the philosophical and historical approach, the article analyses the similarities and differences in Hegel's and Lelewel's appraisals of the revolutionary legacy. It also brings to light a misrepresentation of Lelewel's take on the subject in the German translation of his writings. That said, Hegel's thought remains of vital importance for both Lelewel, who is not convinced by it, and his translator H.J. Handschuch, who eagerly embraces it.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 6; 765-786
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 25

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies