Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "health care" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Sztuczna inteligencja a zdrowie pracownika – nowe wyzwania
Artificial Intelligence and employees health – new challenges
Autorzy:
Walusiak-Skorupa, Jolanta
Kaczmarek, Paulina
Wiszniewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23382776.pdf
Data publikacji:
2023-09-08
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
ochrona zdrowia
służba medycyny pracy
sztuczna inteligencja
rewolucja technologiczna
systemy uczące się
zdrowie i bezpieczeństwo pracownika
health care
occupational health services
artificial intelligence
technological revolution
learning systems
worker’s health and safety
Opis:
Wstęp Obecność sztucznej inteligencji (artificial intelligence – AI) w wielu dziedzinach życia społecznego staje się powszechna. Wykorzystuje się ją m.in. w medycynie, handlu, motoryzacji, obsłudze klienta, rolnictwie i produkcji w warunkach fabrycznych. Roboty pojawiły się w środowisku pracy po raz pierwszy w latach 60. XX w. – od tego czasu inteligentne systemy stały się dużo bardziej zaawansowane. Rozszerzanie funkcjonalności AI w środowisku pracy pogłębia ryzyko zagrożeń dla zdrowia człowieka. Mogą mieć one charakter fizyczny (brak odpowiedniej kontroli nad maszyną, wypadki) lub psychiczny (technostres, automatyzacja prowadząca do wykluczenia zawodowego, zmiany na rynku pracy, pogłębiające się różnice społeczne). Materiał i metody Celem artykułu jest wskazanie, na podstawie wybranej literatury, możliwych zastosowań AI oraz potencjalnych korzyści i zagrożeń dla człowieka w kontekście współczesnego środowiska pracy. W artykule podkreślono wagę odpowiednich przepisów unijnych gwarantujących poszanowanie praw zatrudnionych. Wyniki Głównym obszarem zainteresowań autorek było współczesne środowisko pracy oraz konsekwencje zdrowotne związane z dostępem do inteligentnych technologii wynikające np. ze zwiększonej kontroli pracownika. Wnioski Autorki uważają, że nowa rzeczywistość z powszechnym wykorzystaniem AI wymaga analizy jej wpływu na sytuację psychospołeczną i zdrowotną człowieka. Tym samym konieczne są ramy prawne określające zakres monitoringu i zbierania wrażliwych danych.
Background The presence of artificial intelligence (AI) in many areas of social life is becoming widespread. The advantages of AI are being observed in medicine, commerce, automobiles, customer service, agriculture and production in factory settings, among others. Workers first encountered robots in the work environment in the 1960s. Since then, intelligent systems have become much more advanced. The expansion of AI functionality in the work environment exacerbates human health risks. These can be physical (lack of adequate machine control, accidents) or psychological (technostress, fear, automation leading to job exclusion, changes in the labour market, widening social differences). Material and Methods The purpose of this article is to identify, based on selected literature, possible applications of AI and the potential benefits and risks for humans. Results The main area of interest was the contemporary work environment and the health consequences associated with access to smart technologies. A key research area for us was the relationship between AI and increased worker control. Conclusions In the article, the authors emphasize the importance of relevant EU legislation that guarantees respect for the rights of the employed. The authors put forward the thesis that the new reality with the widespread use of AI, requires an analysis of its impact on the human psycho-social and health situation. Thus, a legal framework defining the scope of monitoring and collection of sensitive data is necessary.
Źródło:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety; 2023, 74, 1; 227-233
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane ekonomiczne konsekwencje zmian demograficznych w Polsce – perspektywa krótko- i długoterminowa
Selected economic consequences of demographic changes in Poland: short- and long-term perspectives
Autorzy:
Szweda-Lewandowska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16539498.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
population ageing
labour market
social security
health care
long‑term care
Opis:
Demographic changes affect practically all dimensions of socio-economic life. Dynamic ageing of the Polish population and double ageing create new challenges, both in the individual and collective dimensions, in the field of preparation for old age. The emergence of new social issues and intensification of the existing ones make it necessary to implement new solutions. The increased and constantly growing percentage of old people and the oldest old creates many new challenges not only for public authorities, but also for entrepreneurs and employers. Due to the complexity of the consequences of the demographic changes, the subject of the article are the consequences for four selected areas: the labour market, social security, health care, and long-term care.
Źródło:
Studia BAS; 2023, 3(75); 9-26
2080-2404
2082-0658
Pojawia się w:
Studia BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformacja systemu ochrony zdrowia w Polsce (1989–2003)
Transformation of the Health Care System in Poland (1989–2003)
Autorzy:
Bielecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33905248.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
political transformation
health care system
health care
health policy
health safety
transformacja ustrojowa
system ochrony zdrowia
służba zdrowia
polityka zdrowotna
bezpieczeństwo zdrowotne
Opis:
Transformacja ustrojowo-polityczna, jaka dokonała się na przełomie 1989/1990 r. w Polsce, zmieniła wiele obszarów życia społecznego. Jednym z nich była ochrona zdrowia. Zmiany społeczno-polityczne zasadniczo zmieniły sektor ochrony zdrowia, wprowadzając nowe zasady działania służby zdrowia, a także zupełnie odmienne finansowanie. W niniejszym opracowaniu starano się przedstawić transformację systemu ochrony zdrowia w Polsce na przełomie 1989/1990 roku oraz odpowiedzieć na pytanie jak transformacja ustrojowa wpłynęła na zmiany w sektorze ochrony zdrowia. Polski sektor ochrony zdrowia przechodził liczne przeobrażenia. Jego zasadnicza transformacja rozpoczęła się na przełomie 1989/1990 r., a dość ważne przemiany zaszły w latach 1997–2003. Przedmiotowa hipoteza będzie weryfikowana za pomocą następujących metod badawczych: behawioralnej oraz instytucjonalno-prawnej.
The social and political transformation that took place at the turn of 1989/1990 in Poland changed many areas of social life. One of them was health protection. Socio-political changes have fundamentally changed the health care sector, introducing new principles of operation of the health service and completely different financing. This study attempts to determine the transformation of the health care system in Poland at the turn of 1989/1990 and how the systemic transformation influenced changes in the health care sector. Its fundamental transformation began at the turn of 1989/1990, and quite important changes took place in 1997–2003. The hypothesis in question will be verified by the following research methods: behavioral and institutional-legal.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 549-578
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonowanie przedszkola Golvsengane w Nordfjordeid w Norwegii
The functioning of Golvsengane kindergarten in Nordfjordeid in Norway
Autorzy:
Van Damme, Małgorzata
Jacewicz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049817.pdf
Data publikacji:
2021-07-30
Wydawca:
Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku
Tematy:
przedszkole
dzieci w wieku przedszkolnym
nauczyciele – pedagodzy – wychowawcy (kadra pedagogiczna)
planowanie i dokumentowanie pracy
opieka zdrowotna
opieka psychologiczno-pedagogiczna
współpraca ze środowiskiem
kindergarten
preschool children
teachers - educators - educators (teaching staff)
planning and documenting work
health care
psychological and pedagogical care
cooperation with the community
Opis:
W artykule dokonano charakterystyki edukacji przedszkolnej w Norwegii na przykładzie pracy przedszkola w Nordfjordeid. Opis kadry i wychowanków poprzedza krótka historia związana z powstaniem placówki i miejscem jej usytuowania. Szczególną uwagę skoncentrowano na funkcjonowaniu przedszkola, planowaniu i prowadzeniu zajęć, spacerów, wycieczek, uroczystości, aranżacji kącików zainteresowań. Zaakcentowano opiekę zdrowotną, pomoc pedagogiczno-psychologiczną, logopedyczną oraz współpracę ze środowiskiem (w tym środowiskiem rodzinnym dziecka). Zawarto w nim też ocenę pracy placówki w oparciu o obowiązujące uregulowania prawne.
The article presents pre-school education in Norway on the example of a kindergarten in Nordfjordeid. The description of the staff and pupils is preceded by a short history related to the establishment of the facility and its location. Special attention has been paid to the functioning of the kindergarten, planning and conducting classes, walks, excursions, celebrations, and the arrangement of interest corners. Health care, pedagogical and psychological assistance, speech therapy and cooperation with the environment (including the child's family environment) have been highlighted. The article includes an assessment of the facility's work based on current legal regulations.
Źródło:
Zagadnienia społeczne; 2021, 1, 15; 113-144
2353-7426
Pojawia się w:
Zagadnienia społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zdrowia pracujących przed zakażeniem koronawirusem SARS-CoV-2 wywołującym COVID-19 – aktualny stan wiedzy i zalecenia
Health protection of employees against SARS-CoV-2 coronavirus infection causing the COVID-19 disease – the current state of knowledge and recommendations
Autorzy:
Świątkowska, Beata
Walusiak-Skorupa, Jolanta
Juszczyk, Grzegorz
Gierczyński, Rafał
Socha, Krzysztof
Lipińska-Ojrzanowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082618.pdf
Data publikacji:
2021-02-03
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
zalecenia
ochrona zdrowia
pracownicy
COVID-19
pandemia
SARS‑CoV-2
recommendations
health care
employees
pandemic
Opis:
Pandemia COVID-19 – mimo wprowadzanych ograniczeń i działań zapobiegawczych – w niedługim czasie rozprzestrzeniła się i dotarła także do Polski. Dostosowanie do dynamicznie zmieniającej się sytuacji epidemiologicznej wymaga szybkiej implementacji efektywnych działań prewencyjnych. Celem tej publikacji jest dostarczenie wszystkim osobom zaangażowanym w system opieki profilaktycznej – pracownikom, pracodawcom i profesjonalistom służby medycyny pracy – aktualnej wiedzy dotyczącej sytuacji epidemiologicznej związanej z SARS‑CoV-2 oraz połączonych z nią zaleceń i rozwiązań. W celu analizy tej problematyki przeprowadzono przegląd piśmiennictwa, wykorzystując internetowe bazy medycznych doniesień naukowych: PubMed, SCOPUS i Web of Science Core Collection. Literaturę uzupełniono o opracowania zagadnień znajdujących się na rzetelnych stronach internetowych, m.in. serwisach Ministerstwa Zdrowia (MZ) i Światowej Organizacji Zdrowia. Dane dotyczące zachorowań i zgonów z powodu COVID-19 pochodzą z raportów udostępnianych przez MZ, danych publikowanych na stronach Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz globalnego serwisu analitycznego ourworldindata.org. W chwili złożenia publikacji w Polsce odnotowano 34 154 przypadki zakażeń i 1444 zgony z powodu koronawirusa. Dane z opublikowanych badań sugerują, że wirus przenosi się głównie drogą kropelkową lub przez kontakt z zanieczyszczonymi przedmiotami i powierzchniami. Dlatego przy braku możliwości zastosowania skutecznej szczepionki działania prewencyjne opierają się głównie na strategiach minimalizujących ryzyko transmisji patogenu. Oprócz omówienia aktualnej sytuacji epidemiologicznej, procedur diagnostycznych, grup ryzyka i charakterystyki przebiegu COVID-19 w artykule przedstawiono zalecenia i zaproponowano rozwiązania dla pracodawców i pracowników dotyczące zapobiegania transmisji SARS‑CoV-2 oraz aktualnie obowiązujące przepisy prawa i zalecenia dotyczące badań profilaktycznych pracowników w okresie pandemii. W dalszej kolejności omówiono COVID-19 w aspekcie choroby zawodowej oraz wskazano inne zagrożenia zdrowotne związane z pandemią. Sytuacja epidemiologiczna dotycząca koronawirusa wskazuje na konieczność podejmowania natychmiastowych i skutecznych działań minimalizujących transmisję zakażenia wśród pracowników oraz opracowania procedur postępowania w celu szybkiej i skutecznej zdolności do lokalizowania i wygaszania ognisk COVID-19 w zakładach pracy.
The COVID-19 pandemic, despite the restrictions and preventive measures applied, has rapidly spread and reached Poland. The adaptation to the dynamically changing epidemiological situation requires a prompt implementation of effective preventive measures. The aim of the publication is to provide current knowledge to all persons involved in the preventive care system, i.e., employees, employers and professionals of occupational medicine, about the epidemiological situation related to SARS‑CoV-2, as well as recommendations and possible solutions. In order to analyze these issues, a review of literature was conducted based on medical research databases: PubMed, SCOPUS, and the Web of Science Core Collection. The literature was supplemented with studies found on websites of the Ministry of Health and the World Health Organization. Data on the cases of and deaths due to COVID-19 come from reports provided by the Ministry of Health, data published on the websites of the European Center for Disease Prevention and Control, and ourworldindata.org. By the time of submitting the publication, 34 154 cases and 1444 deaths due to coronavirus had been recorded in Poland. Data from published studies suggest that the virus is mainly transmitted via droplets or through contact with contaminated objects and surfaces. Therefore, in the absence of an effective vaccine, preventive actions are based mainly on strategies that minimize the risk of pathogen transmission. In addition to discussing the current epidemiological situation, diagnostic procedures, risk groups and COVID-19 characteristics, the paper presents recommendations and proposed solutions for employers and employees regarding the prevention of SARS‑CoV-2, along with currently applicable laws and recommendations on employee prophylactic examinations during the pandemic. Subsequently, COVID-19 was discussed in the aspect of an occupational disease and other health threats related to the pandemics. The epidemiological situation regarding coronavirus indicates the need to take immediate and effective actions to minimize infection transmission among employees, and to develop procedures for a quick and effective ability to locate the COVID-19 outbreaks in workplaces.
Źródło:
Medycyna Pracy; 2021, 72, 1; 69-87
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okiem pracownika systemu: niewłaściwa alokacja środków finansowych w ochronie zdrowia. Część i – diagnoza
From The Perspective of The System Employee: How Finances in The Health Care System Are Wasted. First Part – Diagnosis
Autorzy:
Michalik-Marcinkowska, Urszula
Izdebski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373373.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
finanse
polityka zdrowotna
ubezpieczenia
świadczenia medyczne
finances
health care
insurance policy
medical benefits
Opis:
W artykule omówiono finansowe aspekty funkcjonowania polskiego systemu ochrony zdrowia. Przedstawiono źródła jego finansowania i prawne aspekty działania oraz przytacza wzorce stosowane w innych krajach. Skupiono się na obszarach marnotrawienia środków finansowych w systemie zdrowotnym, omówiono przede wszystkim nieodpowiednie rozdysponowanie funduszy oraz wadliwe rozwiązania w zakresie ubezpieczeń zdrowotnych. Analiza zawiera również odniesienia do obecnej sytuacji zdrowotnej związanej z pandemią COVID-19.
The article concerns the financial aspects of the Polish health care system. It presents the sources of its financing as well as its legal aspects, it also mentions health care patterns from other countries. The authors focus on the biggest areas of financial mismanagement in the health care, such as inadequate allocation of funds and faulty functioning of the health insurance system. The article refers also to the current health crisis connected with the COVID-19 pandemic.
Źródło:
Społeczeństwo i Polityka; 2021, 2(67); 65-75
1733-8050
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ośrodki zdrowia jako ogniwo publicznej służby zdrowia w Drugiej Rzeczypospolitej
Health centers as a link of the public health service in the Second Polish Republic
Autorzy:
Pasterski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340579.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
health care
health centers
history of health care
health care in the years 1918-1939
prevention of infectious diseases
opieka zdrowotna
ośrodki zdrowia
profilaktyka chorób zakaźnych
historia służby zdrowia
służba zdrowia w latach 1918-1939
Opis:
Artykuł przedstawia okoliczności powstania i główne pola działalności ośrodków zdrowia w okresie międzywojennym. Pierwsze w Polsce ośrodki zdrowia powstały w 1925 r. według koncepcji amerykańskiej Fundacji Rockefellera. Ich funkcjonowanie miało przyczynić się do rozwoju edukacji zdrowotnej, poprawy warunków sanitarnych, stanu higieny, popularyzacji wiedzy o żywności, a przede wszystkim umożliwić korzystanie z opieki medycznej i porad lekarskich wszystkim mieszkańcom kraju. Z czasem w wyniku rozwoju systemu i wzrostu liczby ośrodków nastąpiła ich specjalizacja, wzrosły też kompetencje zatrudnionego w nich personelu. Przed wybuchem II wojny światowej ośrodki zdrowia skupiły się na działalności profilaktycznej, leczniczej oraz zwalczaniu powszechnych chorób zakaźnych, do których zaliczano m.in. gruźlicę, jaglicę czy choroby weneryczne. Działalność ośrodków zdrowia przyczyniła się do poprawy wiedzy z zakresu higieny i profilaktyki chorób zakaźnych, dostępu do lecznictwa oraz upowszechnienia służby zdrowia w całym kraju.
The article presents the circumstances of the establishment and the main activities of health centers in the interwar period. The first health centers in Poland were established in 1925 according to the concept of the American Rockefeller Foundation. Their functioning was to contribute to the improvement of health education, sanitation, hygiene, knowledge about food, and above all, to allow access to medical care and medical advice for all inhabitants of the country. Over time, as a result of the development of the entire system and the increase in the number of centers, there occurred a broadening of their specializations and improvement of the competences of their staff. Before the outbreak of World War II, health centers focused on prevention, treatment and combating common infectious diseases, which included tuberculosis, trachoma or venereal diseases among others. The activities of health centers contributed to the improvement of knowledge in the field of hygiene and prevention of infectious diseases, access to treatment and the dissemination of health care throughout the country.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 20, 3; 41-54
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podwójna praktyka pielęgniarek w Polsce na tle aktualnych zasobów kadrowych
Dual practice of nurses in Poland against the current staff resources
Autorzy:
Malinowska-Lipień, Iwona
Gabryś, Teresa
Kózka, Maria
Gniadek, Agnieszka
Wadas, Tadeusz
Ozga, Edyta
Brzostek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082634.pdf
Data publikacji:
2021-04-09
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
pielęgniarki
opieka zdrowotna
zasoby kadrowe
podwójna praktyka pielęgniarek
podwójne zatrudnienie
wielozadaniowość
nurses
health care
staff resources
nurses’ dual practice
dual employment
holding multiple jobs
Opis:
Wstęp: Zatrudnienie pracowników sektora opieki zdrowotnej równolegle w 2 miejscach pracy (tzw. podwójna praktyka) jest powszechnym zjawiskiem niemal we wszystkich krajach. W Polsce możliwość zatrudnienia w ≥2 miejscach pracy pojawiła się wraz ze zmianami polityczno-społecznymi i reformą sytemu opieki zdrowotnej. Mimo że problem ten podlega licznym badaniom, w Polsce nadal nie jest znana skala tego zjawiska, motywy i potencjalne skutki mogące mieć wpływ zarówno na pracowników, jak i na cały system opieki zdrowotnej. Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 1023 pielęgniarek zatrudnionych w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej na terenie województwa małopolskiego. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz (ankieta). W opracowaniu statystycznym wykorzystano nieparametryczny test U Manna-Whitneya oraz test niezależności χ2. Dla wszystkich analiz przyjęto maksymalny dopuszczalny błąd I rodzaju α = 0,05, za statystycznie istotne uznano p ≤ 0,05. Wyniki: Staż pracy badanych pielęgniarek/pielęgniarzy wynosił 1–43 lat, średnio – 23 lata (SD = 11,1). Osoby >40 r.ż. stanowiły 77,5% (N = 793) grupy badanej, w tym 38,2% (N = 391) było między 41 a 50 r.ż. oraz 39,3% (N = 402) to osoby >50 r.ż. Spośród badanych 44,0% (N = 450) pracowało w 2 miejscach pracy, w tym 93,5% na stanowisku pielęgniarki, realizując ponad 160 godz. w miesiącu (39%). Decydującym powodem podjęcia dodatkowego zatrudnienia (93,3% badanych) były względy materialne. Wnioski: Względy finansowe są głównym powodem, dla których prawie połowa badanych pielęgniarek podejmuje dodatkowe zatrudnienie w wymiarze dwukrotnie przekraczającym obciążenie zawodowe. Badania sugerują potrzebę weryfikacji Centralnego Rejestru Pielęgniarek i Położnych (CRPiP) w celu wskazania liczby podwójnych etatów i osób pracujących w zawodzie pielęgniarek nie tylko w południowym regionie Polski, ale i całego kraju. Wyniki obrazują potrzebę prowadzenia dalszych badań dotyczących przyczyn i konsekwencji podwójnego zatrudnienia zarówno dla pielęgniarek, jak i wpływu tego zjawiska na jakość opieki i bezpieczeństwo pacjentów.
Background: Employment of health care workers simultaneously in 2 workplaces (the so called dual practice) is a common phenomenon in almost every country. In Poland, a possibility of employment in 2 or more workplaces arose with the socio-political changes and the reform of the health care system. In Poland, the scale of the phenomenon, as well as its motifs and potential effects influencing both employees and the whole health care system, are still not known despite numerous studies being conducted to that end. Material and Methods: The study group consisted of 1023 nurses (males and females) employed in public and non-public health care facilities in the territory of the Lesser Poland Voivodeship. The research tool was the authors’ poll questionnaire. In the statistical elaboration, the non-parametric Mann-Whitney U test and the χ2 independence test were used. For all the analyses, the maximum permissible error of type I, α = 0.05, was accepted, and p ≤ 0.05 was recognized as statistically significant. Results: Work experience of the nurses studied ranged 1–43 years, on average it was 23.1 years (SD = 11.1). Persons aged >40 years accounted for 77.5% (N = 793), out of whom 38.2% (N = 391) were aged 41–years and 39.3% (N = 402) >50 years. In the study group, 450 (44%) people were employed in 2 workplaces, out of whom 93.5% in the nurse position, working >160 h/month (39%). A decisive reason to take up an additional job (93.3% of the study group) were financial matters. Conclusions: Financial matters are the main reason for which almost half of the studied nurses undertake additional employment, in the scope twice as high as the work load. Research suggests the need to verify the Central Registry of Nurses and Midwives in order to precisely estimate the number of dual practice positions and the number of persons employed as nurses not only in the south of Poland but also in whole country. The results point to the necessity of further research concerning both the reasons for and consequences of dual practice for nurses, and the impact of this phenomenon on the quality of care and patient safety.
Źródło:
Medycyna Pracy; 2021, 72, 2; 113-121
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samodzielność wydatkowania środków publicznych a samorządowy program polityki zdrowotnej
Public Spending Discretion and the Local Government Health Care Policy Program
Autorzy:
Moś, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1773892.pdf
Data publikacji:
2021-07-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ochrona zdrowia
samorząd terytorialny
samodzielność finansowa
samodzielność
wydatkowa
programy polityki zdrowotnej
nadzór nad samorządem terytorialnym
health care
local government
financial independence
spending discretion
local
government health care policy programs
local government supervision
Opis:
W obrębie samodzielności finansowej jednostki samorządu terytorialnego (j.s.t.) ponosząc wydatki na zadania własne, korzystają z konstytucyjnej samodzielności wydatkowania. Nie jest ona nieograniczona i podlega nadzorowi regionalnych izb obrachunkowych. Nadzór ten sprawowany jest na podstawie kryterium legalności, a jakakolwiek ingerencja władcza w decyzję j.s.t. nastąpić może dopiero ex post. W szczególności nie jest dopuszczalna ingerencja w decyzje finansowe samorządu w sferze wydatkowania na etapie podejmowania tych decyzji. Wykonując zadania własne z zakresu ochrony zdrowia, j.s.t. opracowują, wdrażają i realizują samorządowe programy polityki zdrowotnej (s.p.p.z.). W procedurze opracowywania projektu s.p.p.z. podlega on opiniowaniu przez Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (nadzorowanego przez ministra właściwego do spraw zdrowia). Jednym ze stosowanych podczas tego opiniowania kryteriów jest kryterium skutków finansowych dla jednostek samorządu terytorialnego. Negatywna opinia uniemożliwia realizację samorządowego programu polityki zdrowotnej. Ponieważ opinia taka dokonywana jest ex ante, jej oparcie na kryterium skutków finansowych dla j.s.t. powoduje systemową niespójność z samodzielnością wydatkowania j.s.t., nadzorowaną jedynie ex post przez regionalną izbę obrachunkową. Dostrzegając ogólną zasadność uczestnictwa Prezesa AOTMiT w procedurze oceny samorządowych programów polityki zdrowotnej, w artykule sfomułowano wnioski de lege ferenda zmierzające do zniwelowania obserwowanej niekoherencji.
Local government units (abbrev.: l.g.u.) bear expenses on their own tasks under public spending discretion – a rule within the constitutional financial independence. However, spending discretion is not unfettered and is subject to supervision of regional chambers of audit (Polish: “regionalne izby obrachunkowe”). The supervision is based on legality critierion. Any interference with the l.g.u.’s decision is allowed only ex post. In particular, it is not permitted to interfere within the spending decisions of local government on the at the decision-making stage. Performing tasks related to health care, l.g.u. draw up, implement and carry out local government health care policy programs. At the drawing up stage, the program is assessed by the President of the Agency of Health Care Technology Assessment and Tariff System (Polish: “Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji”, Polish abbrev.: AOTMiT; agency is supervised by the minister responsible for health care issues). Assessing, the AOTMiT’s President applies criterion of financial implications to the local government unit. Negative assessment prevents l.g.u. from carrying out the program. Such assessment, being done ex ante, results in systemic incoherence with the spending discretion, since the spending discretion is supervised and may be interfered only by regional chamber of audit, considering legality criterion. Thus, de lege ferenda conclusions were formulated to overcome the said incoherence, recognizing general purposefulness of involving AOTMiT’s President in the procedure of assessing local government health care policy programs.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2021, 31, 2; 61-75
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U źródeł współczesnych modeli ochrony zdrowia
At the sources of modern health protection models
Autorzy:
Reszczyński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2046176.pdf
Data publikacji:
2021-06
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
zdrowie
ochrona zdrowia
modele finansowania ochrony zdrowia
zabezpieczenia społeczne
ubezpieczenia zdrowotne
polskie systemy ochrony zdrowia
health
health care
health care financing models
social security
health insurance
Polish health care systems
Opis:
Publikacja omawia istniejące współcześnie systemy ochrony zdrowia i ich źródła. Składa się z dwóch głównych części. W pierwszej analizowane jest pojęcie „zdrowie”, będące przedmiotem ochrony, z punktu widzenia medycznego, a także jego rozumienie prawne, zależne od kształtu regulacji normatywnych gwarantujących tę ochronę. W tym zakresie ewolucja historyczna i zmiany w sposobie pojmowania zadań państwa doprowadziły do oddzielenia od siebie ochrony zdrowia publicznego i zdrowia indywidualnego. Kluczowe dla funkcjonowania systemów ochrony zdrowia indywidualnego jest ich finansowanie. Artykuł szczegółowo charakteryzuje istniejące w tym zakresie modele, ich uwarunkowania i konsekwencje. W drugiej części publikacja przedstawia polskie doświadczenia w zakresie organizacji i finansowania opieki zdrowotnej w sferze indywidualnej na przestrzeni ostatnich 100 lat. Cechuje je ewolucja od zdecentralizowanego modelu ubezpieczeniowego, przez jego centralizację, do modelu budżetowego, a następnie powrót do scentralizowanego modelu ubezpieczeniowego. Obecna praktyka stara się respektować podstawowe wartości leżące u podstaw dawnych rozwiązań, boryka się jednak ustawicznie z problemem deficytu środków. W ich poszukiwaniu i dążeniach do optymalizacji systemu odchodzi się od rozwiązań czysto modelowych w kierunku pragmatycznych. Prowadzi to do powstawania systemów mieszanych, do konwergencji przeciwstawnych początkowo modeli wyjściowych, a jednocześnie rodzi niepewność co do przyszłego kształtu prawnego systemu ochrony zdrowia.
The publication discusses the current health care systems and their sources. It consists of two main parts. The first analyzes the concept of "health" that is the subject of protection, from the medical point of view, and its legal understanding, depending on the shape of the normative regulations guaranteeing this protection. In this respect, historical evolution and changes in the way of understanding the tasks of the state have led to the separation of public health and individual health protection. Funding is essential for the functioning of individual health care systems. The article describes in detail the models existing in this field, their conditions and consequences. In the second part, the publication presents Polish experiences in the field of organization and financing of healthcare in the individual sphere over the last 100 years. They are characterized by an evolution from a decentralized insurance model, through its centralization, to a budget model, and then a return to a centralized insurance model. The current practice tries to respect the basic values underlying the old solutions, but it is constantly struggling with the problem of the deficit of funds. In their search and efforts to optimize the system, purely model solutions are being moved to the pragmatic ones. This leads to the emergence of mixed systems, to the convergence of initially opposing models, and at the same time creates uncertainty as to the future shape of the legal healthcare system.
Źródło:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko; 2021, 1/2021 (7); 5-38
2544-6916
2544-7858
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaangażowana filozofia ochrony zdrowia
Engaged Philosophy of Health Protection
Autorzy:
Jagiełłowicz, Alina Bernadetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41205195.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
engaged philosophy
emergency
synergic effect
health care
peace
filozofia zaangażowana
emergencja
efekt synergiczny
ochrona zdrowia
pokój
Opis:
W studium omówiono koncepcję zaangażowanej filozofii ochrony zdrowia; za jej twórcę można uznać Juliana Aleksandrowicza, polskiego lekarza i humanistę. Dyskursywne tło analizy stanowią problemy moralne współczesnego świata, rozwiniętego pod względem ultratechnologicznym oraz informacyjnym. Wyeksponowano potrzebę przewartościowania spuścizny neopozytywistycznej i nowego systemowego projektowania metodologii prozdrowotnej, uwzględniającego ochronę zdrowia na poziomie jednostkowym oraz zaprowadzanie ładu „dobrze stworzonej natury” i pokoju w globalnej społeczności. Według tej koncepcji cel ów osiągnąć można dzięki procesowi integrowania rewolucji naukowo-technicznej z rewolucją humanistyczną, zgodnie z holistyczną interpretacją zdrowia definiowanego w kategoriach emergentnej, dynamicznej i witalnej całości osiąganej jako efekt synergiczny. W modelu filozofii zaangażowanej idea autokreacji przyjmuje wartość „subiektywnego zdrowia”, znajdując przeciwwagę w „zobiektywizowanej chorobie”. Nie pozostaje ona obojętna na etyczny wymiar wyboru życia albo śmierci, określanego w charakterze alternatywy wykluczającej. W studium zastosowano metodę badań jakościowych. Uzasadniono podstawowe tezy filozofii zaangażowanej, ujęte w świetle problemu ochrony.
The text considers the concept of engaged philosophy of health protection. The recognized precursor of this philosophy is Julian Aleksandrowicz, a Polish doctor and humanist. Moral problems of the contemporary world, developed in the aspect of ultratechnology and information, are a discursive background of the presented analysis. The paper highlights a need of revaluating the neopositivitist legacy and systemic projects of pro-health methodology. The methodology includes the ideas of health protection at the individual’s level as well as of implementing order and peace in global society. According to this concept the aim can be achieved through integrating the scientific–technical revolution with the humanistic one and with the holistic interpretation of health. Health is defined in the category of emergent, dynamic and vital whole, reached as a synergic effect. In the model of the engaged philosophy the idea of self-creation assumes the value of „subjective health,” its counterweight is “objectified disease.” It is not indifferent to the ethical dimension of choice between life or death, determined in the character of an exclusive alternative. The study uses the method of qualitative research. The basic theses of engaged philosophy , defined in the light of the health care problem have been justified.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 337-355
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KSZTAŁTOWANIE POSTAW MIŁOŚCI WE WSPÓLNOCIE KOŚCIOŁA W ŚWIETLE ENCYKLIKI JANA PAWŁA II EVANGELIUM VITAE
Shaping the attitudes of love in the church community in the light of the encyclical of John Paul II «Evangelium vitae»
Autorzy:
JAKUBIAK, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/483425.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
kultura życia
rodzina
środki masowego przekazu
służba zdrowia
solidarność
aborcja
eutanazja
przemoc
młodzież
miłość
culture of life
family
mass media
health care
solidarity
abortion
euthanasia
violence
youth
love
Opis:
Shaping the attitudes of love in the church community in the light of the encycli- cal of John Paul II Evangelium vitae. Showing the important impact of the Church on the attitude of introducing specific intentions and deeds into the culture of life was the subject of the above reflection. The source was the teaching of John Paul II based on the Evangelium vitae encyclical and the Familiaris consortio adhortation. The Pope distinguishes in them aspects that indicate the ways of the formation of man and communities towards love. We can therefore focus on a family that can not live without love. Then, observing the contemporary world closely with the Holy Father, we see many times in the mass media, the promotion of bed human behaviors against people, however, the Pope shows the paths of healthy solutions. Follow- ing the thought of John Paul II, we look at the invaluable role of the Health Service. She, how eloquently and creatively touches, the weakest and the smallest, with merciful love. The Pope illustrates the role of the preaching of the Gospel of Life by spiritual per- sons, whose eloquent voice, God always wants to use. The last group, which has an impact on the spread of human love and culture of life is the international community and a mul- titude of politicians who exercise power, who, when they recognize the principles of social life: subsidiarity and solidarity, and the most, right to life of every human being, will serve the man well on earth and in eternity. Consideration of these contents is an opportunity to reflect on attitudes that are patronized by love and its Giver, God.
Przedmiotem naszej refleksji było ukazanie oddziaływania Kościoła na kształtowanie kultury życia. Źródłem było nauczanie Jana Pawła II, zwłaszcza encyklika Evangelium vi- tae i adhortacja Familiaris consortio. Papież wskazuje drogi ku miłości w formacji człowieka i wspólnot. Rodzina nie może żyć bez miłości. Natomiast świat współczesny, zwłaszcza środki przekazu masowego, niejednokrotnie prezentują i upowszechniają zachowania ludzkie przeciwne człowiekowi. Papież ukazuje drogi rozwiązań, m.in. nieocenioną rolę służby zdrowia. Ona dotyka miłosierną miłością najsłabszych i najmniejszych. Papież podkreśla rolę przepowiadania Ewangelii życia przez osoby duchowne, których głosem chce zawsze posłużyć się Bóg. Wpływ na rozszerzanie się miłości ludzkiej i kultury życia ma wspólnota międzynarodowa, rzesza polityków i sprawujących władzę. Oni winni respektować zasady życia społecznego, zatem pomocniczości i solidarności, a nade wszystko prawo do życia każdego człowieka. Źródłem i Dawcą miłości jest Bóg.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2019, XVI/16; 129-151
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stopnia gotowości pacjentów do współpłacenia za świadczenia opieki zdrowotnej
Autorzy:
Wyszkowska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913199.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
lekarz specjalista
dopłata do świadczeń
ochrona zdrowia
współfinansowanie
specialist physician
co-payment for health services
health care
co-financing
Opis:
Celem opracowania było poznanie gotowości pacjentów do dokonywania dopłat do specjalistycznych świadczeń zdrowotnych oraz poznanie akceptowanego poziomu dopłat w opiniach anonimowych respondentów. Dla przeprowadzenia badań i zebrania danych opracowano kwestionariusz ankiety. Kwestionariusz został zamieszczony na portalu internetowym. Ankietowani wybierali właściwy dla nich wariant odpowiedzi. Wszystkie pytania miały charakter pytań zamkniętych. Bazę danych założono w programie Excel. W obliczeniach uwzględniono 527 kompletnie wypełnionych kwestionariuszy. Analiza zgromadzonych danych pokazała, jaka jest kwota akceptowalna dla dokonywania dopłat do specjalistycznych wizyt lekarskich. Według osób wypowiadających się ustalona kwota powinna być równa dla wszystkich, a do grup społecznych uprzywilejowanych powinno się zaliczać tylko osoby niepełnosprawne i przewlekle chore. Najczęściej chęć dopłaty deklarowały osoby z wyższym poziomem miesięcznego dochodu netto na jedną osobę w gospodarstwie domowym oraz z poziomem wykształcenia wyższym i średnim. Badania pokazały, że osoby młodsze częściej akceptowały wprowadzenie dopłat aniżeli osoby starsze. Z uwagi na fakt, że w bazie analizowanych danych w strukturze wieku przewagę stanowiły osoby młodsze, w deklarowanym posiadanym poziomie wykształcenia najmniej liczną grupą były osoby z podstawowym poziomem wykształcenia i większość respondentów była mieszkańcami miast, uzyskane wyniki badań pozwoliły na wysnucie potrzebnych i ciekawych spostrzeżeń, nie upoważniają jednak do uogólnień, inspirują do poszerzenia bazy danych i prowadzenia kolejnych analiz.
The purpose of the study was to learn more about readiness to pay for specialist health services and to learn about the acceptable level of co-payments through the opinions of anonymous respondents. A questionnaire was developed to conduct the survey and collect the data. The questionnaire was posted on an internet website and the respondents chose an appropriate answer variant. All questions were closed ones. The database was created in Excel. The analysis included 527 completed questionnaires. The analysis of the data collected identified the amount of acceptable co-payments for specialist medical consultations. According to the respondents, the co-payment amount should be equal for everyone, and privileged social groups should include only disabled and chronically ill people. The willingness to co-pay was declared most often by those with a higher monthly net income per person in a household and with a higher and secondary education. The study has shown that younger people accepted the subsidies more than the elderly. Due to the fact that younger people were the most represented in the data the least numerous declared level of education was basic education while the majority of respondents were urban residents, hence the results illustrated a number of essential and interesting observations. However, they cannot be applied as generalizations, although they inspire further expansion of the scope of the data collected and the conducting of further analyzes.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2020, 64; 181-193
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona zdrowia jako obowiązek państwa. Ewolucja polskiego ustroju konstytucyjnego w aspekcie przepisów dotyczących zdrowia
Health Care as a Duty of the State. Evolution of the Polish Constitutional System in Terms of Health Rules
Autorzy:
Romaniuk, Piotr
Brukało, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832967.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ochrona zdrowia
konstytucja
polityka zdrowotna państwa
prawa socjalne
health care
constitution
health policy
social rights
Opis:
Gwarancja prawa do zdrowia przeszła ewolucję zbieżną z historią nowożytnych ustrojów państwowych: od ujęcia indywidualistycznego aż po postrzeganie przez pryzmat podstawowych potrzeb socjalnych. Celem pracy jest przegląd konstytucji polskich w aspekcie unormowań determinujących kształt polityki zdrowotnej państwa. Zakreślono ewolucję treści odnoszących się do zdrowotnego aspektu zabezpieczenia społecznego, a także źródła regulacji charakteryzujących dzisiejszy model ustrojowy. Polskie regulacje odnoszące się do zdrowia w ograniczonym zakresie pojawiły się w Konstytucji Marcowej, by ulec degradacji na mocy Konstytucji Kwietniowej. Było to zbieżne z ewolucją modelu ustrojowego, gdzie druga z wymienionych konstytucji stanowiła przejaw ciążenia ku autorytaryzmowi niechętnemu gwarancjom praw jednostkowych. Poszerzenie skali regulacji odnoszących się do polityki zdrowotnej nastąpiło w 1952 r. Konstytucja obecnie obowiązująca kontynuuje ujęcie zapoczątkowane w poprzednim modelu ustrojowym, jednak wykazując znamiona ewolucji w stronę ujmowania zdrowia przez pryzmat jego środowiskowych i behawioralnych determinantów. Należy oczekiwać dalszych zmian w tym kierunku.
Guarantees of the right to health has evolved in convergence with the history of the modern political systems: from the individualistic approach, to the perception from the perspective of basic social needs. The aim of this study is to review Polish constitutions in terms of regulations determining the shape of state health policy. The evolution of provisions relating to the health aspect of social security, as well as the source of contemporary regulatory model has been outlined. Polish regulations relating to health in a limited scale appeared in the March Constitution, to be degraded by the April Constitution. This was in line with the evolution of the political model, where the second mentioned constitution was a manifestation of tendency towards authoritarianism reluctant to guarantee the individual rights. The regulations relating to health policy has been widely expanded in 1952. The Constitution currently in force continues the approach initiated in the previous political model, but it shows symptoms of evolution in the direction of regulating health in context of its environmental and behavioral determinants. Further changes in this direction should be expected in future.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2015, 43, 1; 101-124
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawa pacjenta w działalności wybranych polskich organizacji eksperckich - think tanków
Patients’ Rights in the Activities of Selected Polish Expert Organizations − think tanks
Autorzy:
Kmieciak, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832851.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawa człowieka
prawa pacjenta
ochrona zdrowia
leczenie
szpitalne
think tank
human rights
patient rights
health care
treatment
hospital
Opis:
Prawa pacjenta należy zaliczyć do czołowych elementów debaty dotyczącej ochrony zdrowia człowieka. Odnoszą się one do szczególnej relacji, jaka istnieje pomiędzy osobą chorą oraz ekspertem medycznym. Pacjent w trakcie wizyty u lekarza/pielęgniarki, opowiada często o szczególnych, intymnych problemach. Stan ten powoduje, iż znajduje się on na znacznie gorszej pozycji niż np. lekarz. Pojawienie się idei praw pacjenta miało na celu poprawę sytuacji, w jakiej znajdują się osoby leczone. Mowa w tym miejscu o osobach, których dobra bywały niejednokrotnie naruszane w trakcie terapii. Od pewnego czasu − także w Polsce − obserwujemy pojawienie się urzędów, którym celem jest ochrona praw pacjenta oraz kontrola zgłaszanych naruszeń. Jak się jednak okazuje, pełną niezależność w podejmowaniu podobnych działań mają organizacje pozarządowe. We wspomnianej grupie na szczególną uwagę zasługują ośrodki eksperckie think tanki. Ośrodki te podejmują stałą analizę sytuacji dotyczącej bezpieczeństwa państwa, problemów edukacyjnych oraz problemów zdrowotnych. W artykule ukazano działania dwóch, podobnych ośrodków: Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, które mają aktualnie szczególny wpływ na kształt debaty dotyczącej ochrony praw człowieka korzystającego z usług systemu ochrony zdrowia.
Patients' rights are the leading element of the debate concerning to the protection of human health. They refer to the special relationship that exists between a sick person and a medical expert. The patient, during his visits to the doctor / nurse, talks often about specific, intimate problems. This situation causes that patient is on a much weaker position than the doctor. The emergence of the idea of patients' rights was intended to improve the situation in which people are treated. It's mostly about people whose goods were often violated during of therapy. For some time -also in Poland- we observe the emergence of offices, which aims to protect patients' rights and control of the reported infringements. As it turns out, full independence in undertaking similar actions, have mostly NGOs. In that group for special attention deserve centers known as, think tanks. These centers take the constant analysis of the situation regarding: security, educational problems and health problems. In the proposed article, will be shown the action of two similar centers, that have a particular impact on the level of debate on the protection of the rights of people using the health care system services.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2016, 44, 1; 131-144
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies