Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "soil air" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Analiza źródeł zanieczyszczenia miasta Rzeszowa
    The analysis of the sources of contamination the city of Rzeszow
    Autorzy:
    Kalda, G.
    Kwaśniak, K.
    Sokolan, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/104394.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    zanieczyszczenia
    woda
    powietrze
    gleba
    hałas
    contamination
    water
    air
    soil
    noise
    Opis:
    W artykule prezentowano analizę takich źródeł zanieczyszczenia miasta Rzeszowa, jak zakłady przemysłowe i komunalne, które są źródłami zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych miasta Rzeszowa. Także przeanalizowano zanieczyszczenie gleby miasta, powietrza i środowiska źródłami hałasu. Rozwój gospodarczy miasta Rzeszowa, a przede wszystkim wzrost produkcji przemysłowej oraz procesy urbanizacyjne stwarzają poważne zagrożenie dla zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza i gleby. Pokazano, że zawartości poszczególnych substancji i metali ciężkich w wymienionych jednolitych częściach wód powierzchniowych w Rzeszowie nie przekraczają wartości normatywnych. Do najbardziej rozpowszechnionych zanieczyszczeń gleby Rzeszowa można zaliczyć metale ciężkie (np. ołów, rtęć, miedź, kadm); związki organiczne (pestycydy); sole siarczany, azotany, chlorki. Do głównych źródeł emisji zanieczyszczeń antropogenicznych do gleby na terenie Rzeszowa zalicza się procesy produkcyjne w zakładach przemysłowych; procesy spalania paliw na cele energetyczne i transport. Na stan powierza w Rzeszowie wpływa przede wszystkim emisja liniowa i powierzchniowa. Sektor komunalno-bytowy w dużej mierze odpowiada za zwiększone stężenia pyłu zawieszonego oraz benzo(a)pirenu w sezonie grzewczym. Stosowane w gospodarstwach domowych niskosprawne urządzenia i instalacje kotłowe, ich zły stan techniczny, nieprawidłowa eksploatacja, a także spalanie złej jakości paliw i odpadów komunalnych są główną przyczyną tzw. niskiej emisji. Największe przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu można zaobserwować na obszarach sąsiadujących z drogami krajowymi, drogą wojewódzką, a także w centrum miasta, czyli w miejscach, gdzie odbywa się największy ruch pojazdów.
    The article has presented analysis such sources of contamination the city of Rzeszow, as industrial plants and municipal facilities, which are source devastation surface waters and groundwater the city of Rzeszow. Also analyzed contamination of soil, air and environment the source of noise. Economy development the city of Rzeszow, but the most of all increase industrial productions and urbanization process created real danger for deposits surface waters and groundwater, air and soil. In the article presented analyzed environmental contaminations the city of Rzeszow from industrial and municipal types of sources. Shown, that the contents of individual substances and heavy metals in listed uniform parts of surface waters in Rzeszow not exceed normative values. To the most prevalent Rzeszow soil contaminants may include the heavy metals (e.g. lead, mercury, copper, cadmium); organic compounds (pesticides); salts, sulfates, nitrates, chlorides. To main sources emission of anthropogenic contamination to soil on territory of Rzeszow may include manufacturing processes in industrial plants; combustion of fuels for energy purposes and transport. For condition of air in Rzeszow depends first of all linearly and surface emission. The public utilities sector are largely response for increased concentration of particulate matter and benzo(a)pyren in heating season. Used in households low-efficiency device and boilers, their bad technical condition, incorrect exploitation and also combustion bad quality of fuels and garbage are main cause the so-called low emission. The biggest excessive norms of noise can observed on areas neighbouring with national routes, voivodeship route and also the city-center, in the other words in places, which hosts the largest traffic.
    Źródło:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 4/I; 73-86
    2300-5130
    2300-8903
    Pojawia się w:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inventory of mercury emission to air, water and soil in Poland for year 2013
    Inwentaryzacja emisji rtęci do powietrza, wód i gleby w Polsce w 2013 roku
    Autorzy:
    Panasiuk, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126546.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    emission
    mercury
    air
    water
    soil
    emisja
    rtęć
    powietrze
    woda
    gleba
    Opis:
    Poland is one of major mercury emitter to air in Europe but this emission is constantly decreasing from level 33.3 Mg in 1990. Newest official inventory defined mercury emission to air from industrial processes and fuel combustion in residential sector on level 10.4 Mg annually. Additionally estimation of emission from the use of mercury-containing products was based on model for distribution and emission (0.46 Mg). Dental practice (0.29 Mg) and bodies cremation (0.06 Mg) are next sources of mercury emission to air. Totally 11.2 Mg mercury annually is emitted to air. According to E-PRTR data for 2013, mercury discharge to water was 2.99 Mg with majority of 2.75 Mg from large and medium industrial facilities as well as rest from municipal waste water plants in large towns. Sewage sludge from waste water plants transferred to agriculture is source of mercury emission to soil (0.31 Mg). Mercury discharges to water and soil from dental amalgam in buried bodies (0.16 Mg) are other emission source. In sum mercury emission to air, water and soil in Poland in year 2013 can be estimated on level 14.7 Mg annually. Significant load of 10.4 Mg mercury annually is safely stored in wastes from the use of mercury-containing products and from dental practice.
    Polska jest jednym z głównych emitorów rtęci do powietrza w Europie, ale emisja ta stale spada z poziomu 33,3 Mg w 1990 r. Najnowsza krajowa inwentaryzacja określiła emisję rtęci do powietrza z procesów przemysłowych i spalania paliw w sektorze mieszkaniowym na poziomie 10,4 Mg rocznie. Dodatkowo oszacowanie emisji z użytkowania produktów zawierających rtęć zostało oparte o model dystrybucji i emisji (0,46 Mg). Kolejnymi źródłami emisji rtęci do powietrza są praktyka dentystyczna (0,29 Mg) i kremacja zwłok (0,06 Mg). Łącznie 11,2 Mg rtęci rocznie jest emitowanych do powietrza. Na podstawie danych E-PRTR dla roku 2013 zrzuty rtęci do wód wyniosły 2,99 Mg z większością 2,75 Mg z dużych i średnich zakładów przemysłowych oraz resztą z komunalnych oczyszczalni ścieków w dużych miastach. Osady ściekowe z oczyszczalni ścieków przekazywane do rolnictwa są źródłem emisji rtęci do gleby (0,31 Mg). Innym źródłem emisji są uwolnienia rtęci do wód i gleby z wypełnień amalgamatowych w grzebanych zwłokach (0,16 Mg). W sumie emisja rtęci do powietrza, wód i gleby w Polsce w 2013 r. może być oszacowana na poziomie 14,7 Mg rocznie. Znaczący ładunek 10,4 Mg rtęci rocznie jest bezpiecznie składowany w odpadach z użytkowania produktów zawierających rtęć oraz z praktyki dentystycznej.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2015, 9, 2; 483-488
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scenarios of Mercury Emission to Air, Water and Soil in Poland to Year 2020
    Scenariusze emisji rtęci do powietrza, wód i gleby w Polsce do roku 2020
    Autorzy:
    Panasiuk, D.
    Głodek, A.
    Pacyna, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/389118.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    scenariusze emisji
    rtęć
    powietrze
    woda
    gleba
    emission scenarios
    mercury
    air
    water
    soil
    Opis:
    Among European countries Poland has fourth place in mercury emission to atmosphere in 2005, mainly due to hard and brown coal combustion in energy sector. NILU Polska estimated Polish national mercury emission to air and loads discharged to water and soil for the base year 2008, then it prepared mercury emission scenarios to 2020. Inventory of emission to the atmosphere covered industrial processes, mercury use in products and dental practice. Loads of mercury discharged to water and soil were estimated for large and medium industrial facilities, municipal waste water treatment plants and also for potential mercury release from municipal landfills and dental amalgam in buried bodies. In comparative Status Quo scenario it was assumed that current practices and methods of mercury emission control will be maintained, but the growth of production and consumption will lead to the increase of mercury emission. In EXEC (EXtended Emission Control) scenario mercury emission to air will fall from 17.7 Mg in base year to 6.3 Mg in 2020 and total emission to air, water and soil from 25.7 to 8.9 Mg. In MFTR (Maximum Feasible Technical Reduction) scenario emission to air will achieve level 2.8 Mg Hg in 2020 and total emission to the environment – 3.6 Mg Hg annually.
    W 2005 r. Polska zajmowała czwarte miejsce wśród państw europejskich w emisji rtęci do powietrza, głównie z powodu spalania węgla kamiennego i brunatnego w energetyce. Zespół NILU Polska oszacował krajową emisję rtęci do powietrza oraz ładunki odprowadzane do wód i gleby dla roku bazowego 2008, a następnie przygotował scenariusze emisji rtęci do 2020 r. Inwentaryzacja emisji do powietrza objęła procesy przemysłowe, użytkowanie produktów zawierających rtęć i praktykę dentystyczną. Ładunki rtęci zrzucane do wód i gleby zostały oszacowane dla dużych i średnich zakładów przemysłowych, oczyszczalni ścieków komunalnych oraz dla potencjalnego uwalniania się rtęci ze składowisk odpadów komunalnych i z wypełnień dentystycznych w grzebanych zwłokach. W porównawczym scenariuszu Status Quo założono, że będą utrzymane bieżące praktyki i metody kontroli emisji rtęci, ale wzrost produkcji i konsumpcji będzie prowadzić do wzrostu emisji rtęci. W scenariuszu EXEC (zwiększonej kontroli emisji) emisja rtęci do powietrza spadnie z 17,7 Mg w roku bazowym do 6,3 Mg w 2020 r., a łączna emisja do powietrza, wód i gleby z 25,7 do 8,9 Mg. W scenariuszu MFTR (maksymalnej możliwej technicznie redukcji) emisja do powietrza osiągnie w 2020 r. poziom 2,8 Mg Hg, a łączna emisja do środowiska - 3,6 Mg Hg rocznie.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 8; 839-849
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scenariusze emisji rtęci do powietrza, wód i gleby w Polsce do roku 2020
    Scenarios of mercury emission to air, water and soil in poland to year 2020
    Autorzy:
    Panasiuk, D.
    Głodek, A.
    Pacyna, J. M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/126369.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    scenariusze emisji
    rtęć
    powietrze
    woda
    gleba
    emission scenarios
    mercury
    air
    water
    soil
    Opis:
    W 2005 r. Polska zajmowała czwarte miejsce wśród państw europejskich w emisji rtęci do powietrza, głównie z powodu spalania węgla kamiennego i brunatnego w energetyce. Zespół NILU Polska oszacował krajową emisję rtęci do powietrza oraz ładunki odprowadzane do wód i gleby dla roku bazowego 2008, a następnie przygotował scenariusze emisji rtęci do 2020 r. Inwentaryzacja emisji do powietrza objęła procesy przemysłowe, użytkowanie produktów zawierających rtęć i praktykę dentystyczną. Ładunki rtęci zrzucane do wód i gleby zostały oszacowane dla dużych i średnich zakładów przemysłowych, oczyszczalni ścieków komunalnych oraz dla potencjalnego uwalniania się rtęci ze składowisk odpadów komunalnych i z wypełnień dentystycznych w grzebanych zwłokach. W porównawczym scenariuszu Status Quo założono, że będą utrzymane bieżące praktyki i metody kontroli emisji rtęci, ale wzrost produkcji i konsumpcji będzie prowadzić do wzrostu emisji rtęci. W scenariuszu EXEC (zwiększonej kontroli emisji) emisja rtęci do powietrza spadnie z 17,7 Mg w roku bazowym do 6,3 Mg w 2020 r., a łączna emisja do powietrza, wód i gleby z 25,7 do 8,9 Mg. W scenariuszu MFTR (maksymalnej możliwej technicznie redukcji) emisja do powietrza osiągnie w 2020 r. poziom 2,8 Mg Hg, a łączna emisja do środowiska - 3,6 Mg Hg rocznie.
    Among European countries Poland has fourth place in mercury emission to atmosphere in 2005, mainly due to hard and brown coal combustion in energy sector. NILU Polska estimated Polish national mercury emission to air and loads discharged to water and soil for the base year 2008, then it prepared mercury emission scenarios to 2020. Inventory of emission to the atmosphere covered industrial processes, mercury use in products and dental practice. Loads of mercury discharged to water and soil were estimated for large and medium industrial facilities, municipal waste water treatment plants and also for potential mercury release from municipal landfills and dental amalgam in buried bodies. In comparative Status Quo scenario it was assumed that current practices and methods of mercury emission control will be maintained, but the growth of production and consumption will lead to the increase of mercury emission. In EXEC (EXtended Emission Control) scenario mercury emission to air will fall from 17.7 Mg in base year to 6.3 Mg in 2020 and total emission to air, water and soil from 25.7 to 8.9 Mg. In MFTR (Maximum Feasible Technical Reduction) scenario emission to air will achieve level 2.8 Mg Hg in 2020 and total emission to the environment - 3.6 Mg Hg annually.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 769-774
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strategie ograniczenia zanieczyszczeń wody, atmosfery i gleby w świetle międzynarodowych projektów rolno-środowiskowych realizowanych w IMUZ
    The strategies of reducing water, air and soil pollution in the international agro-environmental projects accomplished in the Institute of Land Reclamation and Grassland Farming
    Autorzy:
    Sapek, A.
    Sapek, B.
    Pietrzak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337912.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    jakość wody
    jakość atmosfery
    gleba
    azot
    fosfor
    water quality
    air quality
    soil
    nitrogen
    phosphorus
    Opis:
    W pracy omówiono zagadnienie rozpraszania składników nawozowych do środowiska w odniesieniu przeważających w kraju poglądów oraz faktów stwierdzonych w ramach realizowanych w IMUZ projektów, zwłaszcza międzynarodowych. Decydenci, a w konsekwencji i społeczeństwo, nie doceniają rolnictwa jako źródła emisji wymienionych składników. Udział rolnictwa w emisji gazowych związków azotu (NH3, N2O i NOx) stanowi około 50% całkowitej ich emisji w skali kraju. Podobny jest udział rolnictwa we wnoszeniu do Bałtyku zwiększającego się od 1990 r. ładunku azotu i fosforu. Wymaga to opracowania, w ramach szerokiej dyskusji wśród kompetentnych zespołów, narodowego programu ograniczenia emisji azotu i fosforu ze wszystkich źródeł oraz wyznaczenia odpowiednich celi strategicznych. W odniesieniu do azotu cel taki powinien zakładać zmniejszenie strat azotu przez zwiększenie jego wykorzystania w produkcji rolnej docelowo do ponad 30% w 2010 r. w skali kraju, podczas gdy obecnie wynosi ono niecałe 20%, a w przypadku fosforu dążenie do zwiększenia jego wykorzystania docelowo do ponad 50% w 2010 r., gdy obecnie wynosi około 30%.
    Environmental dispersion of nutrients is discussed in the paper and confronted with common views and facts established during the projects (mainly international) that have been accomplished in the ILRGF. Authorities, and consequently the society, tend to underestimate the agriculture as a source of nutrient emissions. The contribution of agriculture to the total emission of gaseous forms of nitrogen (NH3, N2O i NOx) amounts c. 50 % in the country. Similar is the share of agriculture in total loads of nitrogen and phosphorus delivered in increasing amounts since 1990 to the Baltic Sea. Thus, it is necessary to elaborate (in a broad discussion among specialists) a national programme of restricting nitrogen and phosphorus emissions from all sources and to establish appropriate strategic targets. Such a target in respect to nitrogen should assume decreasing nitrogen losses through its better utilisation in agricultural production to over 30 % in 2010 while its present utilisation is slightly less than 20 %. In the case of phosphorus the increase of its utilisation should reach 50 % in 2010 at its present utilisation of only 30 %.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 259-280
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza zawartości siarki w biosferze Zamojszczyzny
    Sulphur content analysis of Zamosc Region biosphere
    Autorzy:
    Klikocka, H.
    Wyłupek, T.
    Narolski, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237876.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    dwutlenek siarki
    siarczany
    powietrze
    woda
    gleba
    rośliny rolnicze
    mchy
    sulphur dioxide
    sulfates
    air
    water
    soil
    agricultural crops
    mosses
    Opis:
    W pracy dokonano oceny zawartości siarki w biosferze obszarów leśnych i rolniczych Zamojszczyzny w latach 2000–2011 na tle Polski. Najbardziej zanieczyszczone rejony w Polsce dwutlenkiem siarki to niektóre części województw śląskiego, dolnośląskiego, małopolskiego i mazowieckiego, w których kilka stref uzyskało klasę powyżej wartości dopuszczalnych lub docelowych. Analiza przeprowadzona na terenie Zamojszczyzny wykazała, że zawartość siarki nie przekraczała wartości dopuszczalnych określonych w uregulowaniach prawnych. Stwierdzono, że zawartość siarki w powietrzu wynosiła 2,1÷6,9 μgSO2/m3, natomiast siarczanów w rzekach 10,0÷76,7 gSO42–/m3, w źródłach 18,6÷24,2 gSO42–/m3, w wodach podziemnych 29,3÷166 gSO42–/m3, w glebach leśnych 8,5÷77,7 mgSO42–/kg, w glebach rolniczych 8,1÷18,8 mgSO42–/kg, w mchach 610÷1090 mgSO42–/kg oraz w roślinach rolniczych 1210÷1370 mgSO42–/kg. Ocena stopnia zanieczyszczenia siarką atmosfery, litosfery i hydrosfery oraz fitocenozy Zamojszczyzny jest bardzo korzystna na tle innych regionów w Polsce i z tego względu w badaniach stanu zanieczyszczenia biosfery można ją traktować jako region kontrolny.
    The study assessed sulphur content in the biosphere of forested and agricultural areas of Zamosc region in the period 2000–2011, against the entire territory of Poland. Some areas of Silesian, Lower Silesian, Lesser Poland and Masovian Voivodships are the most polluted with sulphur dioxide regions in Poland. Several zones there were classed as exceeding acceptable or target levels. The analysis of Zamosc Region demonstrated that the sulphur content did not exceed the acceptable limits outlined in legal guidelines. Sulphur content in the air was confirmed at the level of 2.1÷6.9 μgSO2/m3, while sulfate content in the rivers – at the level of 10.0÷76.7 gSO42–/m3, in springs – 18.6÷24.2 gSO42–/m3, in groundwater – 9.3÷166 gSO42–/m3, in forest soils – 8.5÷77.7 mgSO42–/kg, in agricultural soils – 8.1÷18.8 mgSO42–/kg, in mosses – 610÷1090 mgSO42–/kg and in cultivar plants – 1210÷1370 mgSO42–/kg. Assessment results of the levels of atmosphere, lithosphere, hydrosphere and phytocenosis pollution with sulphur in Zamosc Region are very favorable in comparison to other regions of Poland. Therefore, it may serve as a control region in biosphere pollution studies.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2015, 37, 1; 33-42
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ głębokości koleiny i ciśnienia powietrza w ogumieniu na naciski jednostkowe kół ciągników na glebę
    Effect of wheel track depth and air pressure in tyres on tractor wheel loads on the soil
    Autorzy:
    Jurga, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/291161.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    ciśnienie
    ogumienie
    głębokość koleiny
    nacisk jednostkowy
    powierzchnia styku
    koło
    gleba
    air pressure
    tyre
    wheel track depth
    wheel load
    contact
    wheel
    soil
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań zależności nacisków jednostkowych pod przednimi i tylnymi kołami wybranych modeli ciągników od głębokości koleiny oraz ciśnienia powietrza w ogumieniu. Stwierdzono, że w badanym zakresie zmian głębokości koleiny, na każdy 1 cm jej przyrostu, naciski jednostkowe pod kołami przednimi ulegają zmniejszeniu średnio o około 5 kPa, zaś pod kołami tylnymi o 2 kPa. Obniżenie ciśnienia w ogumieniu z wartości zalecanej przy pracach transportowych do minimalnej wartości dopuszczalnej dla aktualnego obciążenia koła, spowodowało zmniejszenie nacisków jednostkowych o 4-23%.
    The paper presents the results of studies on the dependence of the loads of front and rear wheels of selected tractor models on wheel track depth and air pressure in tyres. It has been found that in the case of the tested range of changes in wheel track depth, with a 1 cm increase in the depth, the front wheel loads will decrease by about 5 kPa on average, and rear wheel loads will decrease by 2 kPa. A decrease in the pressure in tyres from the values recommended for transport operations to the minimum value admissible for the current wheel load caused a decrease in wheel loads of 4-23%.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2008, R. 12, nr 4(102), 4(102); 347-351
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sekularne i ekstremalne procesy erozji wodnej gleb na Pojezierzu Drawskim
    Secular and extreme soil erosion processes in the Drawskie Lakeland
    Autorzy:
    Majewski, Mikołaj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/295194.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    gleba
    erozja wodna
    proces sekularny
    proces ekstremalny
    Pojezierze Drawskie
    warunki meteorologiczne
    rzeźba terenu
    litologia
    temperatura powietrza
    opady atmosferyczne
    klimat
    pokrywa śnieżna
    przemarznięcie gruntu
    soil
    water erosion
    secular process
    extreme process
    Drawskie Lakeland
    meteorological conditions
    relief of the terrain
    lithology
    air temperature
    precipitation
    climate
    ice sheets
    Opis:
    Soil erosion by water is one of the most important factors affecting contemporary landscape changes within the lowland geoecosystems in Central Europe. Soil erosion by water mainly depends on: rainfalls (especially its intensity and erosivity), length of slope and its inclination, type of cultivation and usage of land, anti-erosion treatments and susceptibility of soils to erosion. The aim of conducted research was to evaluate conditioning and magnitude of secular and extreme soil erosion processes in the Drawsko Lakeland with special considering of rainfall erosivity index (EI30). The main goal was realised through several research tasks. The first task involved examination of surface runoff and slope wash conditionings, course and quantity in the testing plot located within the Chwalimski Potok catchment. The second task was related to evaluate rainfall impact to soil erosion by water processes. It was realised by computation rainfall characteristics: intensity, kinetic energy and erosivity. In order to assess secular and extreme soil erosion impact to land relief changes, research were provided with additional details by conducting three field experiments with simulated rainfall. Stationary observation and quantitative researches of soil erosion (at testing plots) have been conducting within the Chwalimski Brook catchment for three hydrological years (2012–2014). The slope with the test area is located within the 1st order catchment being a subsystem of the Młynski Brook catchment and then followed by the upper Parsęta catchment. This area covers 4.8 hectares and is characterised by short slopes with small height variances up to 10 meters. Historically, the area was covered with agricultural crops, currently they cover about 10% of the area. The slope is covered with gleyic retisols and its average inclination is about 4 degrees with its south-east exposure. The measuring system of soil erosion covered 5 testing plots with different agricultural use (bare fallow, meadow, potatoes, spring and winter crops). Plots are 42 metres long and 4 metres width. In the bottom edge of each plot catchers with volume of 800 dm3 were installed. In this research, only data from black fallow were considered. Such tillage is recognised as a standard in soil erosion studies. Two experiments have been conducted in this testing plot. The third one has been conducted on slope located within an area of undulated morainic plateau in the Kłuda catchment. The slope is characterised by greater height variances than in Chwalimski Brook catchment. The slope, where the experiment has been conducted, is situated within local closed depression and is covered by sands underlain by boulder clay. Its average slope is about 10° with its southwest exposure. Although annual precipitation in the three-year measurement period was comparable with mean value from multi-year period (1987–2014), its intensity and erosivity were distinguishably lower. Such rainfall conditions are not favourable for extreme soil erosion by water processes, thus any relief forms from such geomorphological processes were not observed in the Drawsko Lakeland. Due to lack of that kind of forms, in 2013 and 2014, three field experiments were conducted. The main aim of experiments was to evaluate the impact of high intensity rainfall on soil surface. The first experiment consisted of 5, the second and the third of 4 rainfall simulations. The rainfall was created by using a purpose-built rain simulator, consisting of 3 and 6 sprinklers placed around the testing plot. Despite the slope inclination in the Kłuda catchment was 2.5 times steeper than Chwalimski Potok’s slope, surface runoff attained smaller volume, because of remarkably higher infiltration rate. In 2012–2014, surface runoff and soil loss has occurred 8 times each year. The maximal monthly surface runoff volume was registered in February 2012, and it equalled 10.1 dm3 m−2 and the maximal soil loss value was registered in May 2013 and equalled 3,198 kg ha−1. Annual runoff volumes were between 31.2 dm3 m−2 in 2012 and 38.8 dm3 m−2 in 2013, whereas annual soil loss values ranged from 740 kg ha−1 in 2012 to 5,700 kg ha−1 in 2013. Soil erosion values caused by simulated rainfall during field experiments were similar or significantly higher than annual values. Surface runoff was between 31.2 dm3 m−2 in the first experiment and 34.2 dm3 m−2 in the second one, whilst soil loss was between 4,632 kg ha−1 and 8,637 kg ha−1. The achieved experiment results have been compared with soil erosion rate achieved from stationary observations. The results show that runoff and soil loss considerably increase during rainfalls with high amount, intensity and erosivity. Furthermore, individual extreme erosive events may exceed annual (secular) soil erosion processes. Conducted stationary research indicates that annual soil erosion primarily depends on individual rainfall and erosive events, which considerably exceed mean values. In order to evaluate the soil susceptibility to erosion by water in the Drawsko Lakeland, high resolution potential and actual soil erosion risk maps were prepared. The qualitative assessment of soil erosion risk was based on geoinformation technologies. The model considers following conditions affecting the size of soil erosion: slope steepness and aspect, topographic factor LS (unit upslope contributing area), lithology, rainfall erosivity (Modified Fournier Index calculated from monthly and annual precipitation data) and land use and land cover from Corine Land Cover 2006. To prepare the map of potential soil erosion risk, land use from Corine Land Cover was not considered. Thematic maps have been reclassified into a 4-degree division. The results of the soil erosion risk assessment in the Drawsko Lakeland reveal the fact that a majority of its area is characterized by moderate or low erosion risk levels. Areas with high erosion risk are mostly located in the northern part of the Lakeland. The achieved results from stationary observations and field experiments may indicate that the soil loss magnitude significantly increases during rainfall with higher intensity, greater totals and accumulated in time rainfall events. This may confirm the high potential of soil erosion by water processes of above- -average magnitude and intensity in the discharge of material from agricultural used slopes.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2020, 39; 1-106
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies