- Tytuł:
-
Residual rocky forms in the landscape of the Outer Carpathians (Silesian Beskid Mts, Poland) – geotourist and sedimentological case study
Ostańcowe formy skałkowe w krajobrazie Karpat zewnętrznych (Beskid Śląski, Polska) – geoturystyczne i sedymentologiczne studium przypadku - Autorzy:
- Strzeboński, Piotr
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/27323849.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
- Tematy:
-
relict landform
sandstone-conglomerate tor
rocky geosite
geoeducation
geotourism
geodiversity
geoheritage
geoconservation
Carpathian flysch
ostańcowa forma terenu
piaskowcowo-zlepieńcowa skałka
geostanowisko skałkowe
geoedukacja
geoturystyka
georóżnorodność
geodziedzictwo
geoochrona
flisz karpacki - Opis:
-
This study investigated residual landforms developed within of the flysch bedrock in the Outer Western Carpathians as sand-stone-to-conglomeratic tors. The studied relic rocky forms are locally exposed on the valley slopes in the top and plateau parts of the Sile-sian Beskid Mts. The cognitive values of such relic landforms, especially in the context of their morphogenetic traits and shaping of their macro- and microrelief, are well known and described. In contrast to epigenetic processes, the sedimentological aspect of the origin of such siliciclastic rocky deposits is still subject to different approaches in terms of terminology and interpretation. Thus, the aim of this study is to describe the conditions of environmental settings and character of the sediment transport and deposition processes from gravity flows, and to present a depositional system model for such a variety of flysch deposits. This study also attempts to present geotourist and geoed-ucational attractiveness of the tors against the background of regional geodiversity, geoheritage, and geoprotection. The results yielded a synthetic morpho-litho-sedimentological and geotouristic specification of the rocky forms analysed. The residual rocky landforms are polygenic geomorphological elements developed as a consequence of multistage and different scale of morph-forming activity operating on the basis of litho-sedimentological and tectonic assumptions under the influence of denudation processes.
Przedmiotem artykułu są ostańcowe formy terenu rozwinięte na bazie fliszowego podłoża skalnego w zachodnich Karpatach ze-wnętrznych jako skałki od piaskowcowych do zlepieńcowych. Omówione ostańcowe formy skałkowe lokalnie eksponowane są na stokach dolinnych w przyszczytowych i wierzchowinowych partiach Beskidu Śląskiego. Walory poznawcze, jakie ze sobą niosą, w szczególności w kontekście morfogenetycznym oraz kształtowania ich makro- i mikroreliefu, są dobrze poznane i opisane. W przeciwieństwie do procesów epigenetycznych aspekt sedymentologiczny pochodzenia takich silikoklastycznych utworów skałkowych jest natomiast nadal przedmiotem dociekań zarówno w kwestii terminologicznej, jak i interpretacyjnej. Celem badawczym artykułu jest zatem próba przybliżenia warunków środowiskowych ustawień, natury procesów transportu i depozycji osadów ze spływów grawitacyjnych oraz modelu systemu depozycyjnego takiej odmiany utworów fliszowych. Zamierzeniem autora było także przedstawienie geoturystycznej i geoedukacyjnej atrakcyjności ska-łek na tle regionalnej georóżnorodności, geodziedzictwa i ich geoochrony. W rezultacie przedstawiono w ujęciu syntetycznym specyfikację morfologiczną, litologiczną, sedymentologiczną i geoturystyczną badanych form skałkowych. Ostańcowe skałkowe formy terenu stanowią poligeniczne elementy geomorfologiczne rozwinięte w następstwie wieloetapowej i różnoskalowej działalności rzeźbotwórczej zachodzącej w utworach o określonych uwarunkowaniach litologiczno-sedymentologicznych i tektonicznych za pośrednictwem procesów denudacji. - Źródło:
-
Geotourism / Geoturystyka; 2021, 1--2 (64--65); 3--22
1731-0830 - Pojawia się w:
- Geotourism / Geoturystyka
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł