Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "shale-gas" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Modele opodatkowania węglowodorów na świecie. Założenia ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym oraz innych zmian prawno-podatkowych dotyczących eksploatacji węglowodorów w Polsce.
Oil and gas taxation models. The new tax regime for the exploration and extraction of hydrocarbons in Poland.
Autorzy:
Skołucka, Katarzyna
Sobiczewski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441213.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
prawo
Polska
gaz z łupków
law
Polska
shale gas
Opis:
W każdym państwie stosowane są inne metody opodatkowania eksploatacji węglowodorów. Wyróżniamy jednak kilka podziałów sposobu opodatkowania wydobycia węglowodorów na świecie. Najistotniejszy jest podział na trzy systemy poboru podatków, które mogą występować łącznie. Ustawa z dnia 25 lipca 2014 r. o specjalnym podatku węglowodorowym w Polsce wejdzie w życie 1 stycznia 2016 roku, choć same podatki będą pobierane według zasad w niej przewidzianych dopiero od 1 stycznia 2020 roku. O ile rozwiązania dotyczące stawki podatków nie budziły po przedstawieniu pierwszych propozycji większych wątpliwości, to zaniepokojenie wywołały niektóre zapisy dotyczące sposobu poboru danin. W czasie trwania prac legislacyjnych przyjęto zmiany, które częściowo były odpowiedzią na zastrzeżenia branży i ekspertów. Najważniejszą z nich jest przesunięcie obowiązywania nowych podatków do 2020 roku.
Although there are many the oil and gas corporate tax regimes, the three main groups could be distinguished. The taxation regime that applies in Poland to the oil and gas industry consists of a mixture of corporate income tax (CIT), VAT, capital gains tax (CGT), excise duty and real estate tax (RET). The new tax regime for the exploration and extraction of hydrocarbons in Poland will come into force in 2016. However, some tax holidays are envisaged in a transition period lasting till 2020.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2012, 12; 30-45
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kampanie informacyjne dotyczące poszukiwań gazu łupkowego.
Information campaigns regarding the shale gas exploration in Poland.
Autorzy:
Sawicki, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441378.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
gaz z łupków
Polska
kampania informacyjna
shale gas
Polska
information campaign
Opis:
Wraz z zainicjowaniem w 2009 roku fazy poszukiwawczej za gazem z łupków, konieczne okazało się przeprowadzenie kampanii informacyjnej dotyczącej aspektów prawnych, administracyjnych, technologicznych i środowiskowych kolejnych etapów związanych z wydobyciem gazu ziemnego z łupków. Polska na tle innych krajów w Unii Europejskiej jest wciąż, mimo znacznego spadku liczby koncesji, liderem poszukiwań gazu ziemnego z łupków. Poparcie dla poszukiwań tego surowca jest znacznie wyższe niż w innych krajach. Nie wynika to jednak ze skoordynowanej akcji informacyjnej na poziomie rządowym i samorządowym, lecz głównie z nadziei mieszkańców na pojawienie się nowych miejsc pracy lub mniejszych rachunków za energię. Kampanie powinny także uwzględniać poszukiwania innych niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego. Podczas wydobycia gazu z łupków również stosuje się technologię szczelinowania hydraulicznego. W celu uniknięcia protestów związanych z eksploatacją węglowodorów tego rodzaju surowca, koniecznym wydaje się informowanie o skutkach środowiskowych oraz o aspektach finansowych.
Although the oil and gas exploration in Poland has a long history, the hydrocarbon exploration and production from unconventional fields developed only recently. This new activity determined the need for a complex information campaign. All relevant aspects (e.g. waste management, profit distribution, etc.) should be included, and the information campaign should not be limited only to shale gas in Poland.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2012, 12; 59-72
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty środowiskowe przy wydobyciu gazu z łupków
Influence of the shale gas extraction on the environment
Autorzy:
Machowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126096.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
gaz z łupków
hydrauliczne szczelinowanie
środowisko
shale gas
hydraulic fracturing
environment
Opis:
Ekolodzy, troszczący się o środowisko, obawiają się zanieczyszczenia wody pitnej chemikaliami stosowanymi jako dodatki do wody używanej do szczelinowania łupków. Na głębokościach, gdzie zalegają łupki, nie ma wody pitnej, a dodatki stosowane w procesie szczelinowania nie powinny mieć wpływu na zdrowie człowieka. Typowy płyn szczelinujący w 98-99,5% składa się z wody i piasku. Pozostałe 0,5-2% stanowią dodatki chemiczne, które usprawniają proces szczelinowania (zmniejszają tarcie, zapobiegają korozji, zahamowują rozprzestrzenianie się bakterii itd.). Wiele z tych substancji stosowanych jest w produkcji artykułów używanych na co dzień w gospodarstwach domowych, takich jak: kosmetyki, szampony czy środki czyszczące. Woda użyta w procesie szczelinowania hydraulicznego może być wykorzystana ponownie po oczyszczeniu. Oczyszczanie wody obejmuje usunięcie: zawiesin, gazu, ciekłych węglowodorów, H2S i CO2 oraz obróbkę przeciwbakteryjną.
Environmentalists fear that potable water might be polluted with chemicals added to water used for shale fracturing. At the depth of shale gas deposits there is no potable water and the additives used in fracturing should have no impact on human life. Shale has low matrix permeability, so to extract gas from the shale deposits it is necessary to create fractures to provide permeability. Modern technology developed in recent years introduced hydraulic fracturing, sometimes called fracking, triggers off many artificial fractures around well bores. Typical liquid used for fracturing consists of 98.0-99.5% water and sand, and remaining 0.5-2.0% are chemical additives improving fracturing process; (lowering friction, preventing corrosion, limiting bacteria spreading, etc.) Great number of these substances is used in manufacturing housekeeping necessities, eg cosmetics, shampoos or other household cleaners. Water used in the process of hydraulic fracturing could be, after purification, reused. Purification consists in removing suspensions, gas, liquid hydrocarbons, hydrogen disulfide (H2S) and carbon dioxide (CO2), and in antibacterial treating.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 667-671
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natural gas economy in the United States and European markets
Gospodarka gazem ziemnym na rynku amerykańskim i europejskim
Autorzy:
Szurlej, A.
Janusz, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216204.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
niekonwencjonalne złoża gazu
gaz z łupków
LNG
liberalizacja
natural gas
unconventional gas
shale gas
liberalisation
Opis:
W latach 2001–2012 międzynarodowy obrót gazem ziemnym zwiększył się o 86,4%, przy czym zauważalny jest stopniowy wzrost znaczenia technologii LNG. W 2005 r. udział przypadający na LNG w całkowitym obrocie stanowił 26%, a w 2012 r. – 32%. Światowe zużycie gazu ziemnego w 2012 r. w porównaniu do roku poprzedniego zwiększyło się o około 2% i osiągnęło 3,3 bln m3. W Ameryce Północnej odnotowano znaczący wzrost zużycia – 27,5%, natomiast w przypadku krajów UE zauważalny jest spadek konsumpcji tego paliwa – 2,3%. Autorzy przedstawili zmianę udziału gazu ziemnego w strukturze zużycia energii pierwotnej na rynku europejskim oraz amerykańskim, zauważalne jest umocnienie się roli tego surowca energetycznego w przypadku rynku amerykańskiego (2011 r. – 28,3%; 2012 r. – 30,0%) oraz lekki spadek w Europie (2011 r. – 24,2%; 2012 r. – 23,9%). Artykuł przedstawia ponadto zmiany jakie nastąpiły w obszarze uzależnienia od importu gazu na rynku amerykańskim (spadek importu gazu ziemnego dzięki zagospodarowaniu niekonwencjonalnych złóż gazu) oraz europejskim (spadek pozyskania gazu ze z własnych złóż, wzrost znaczenia importu gazu, w tym LNG). Ponadto przedstawiono zmiany cen gazu ziemnego na rynku europejskim, amerykańskim oraz ceny LNG dostarczanego do Japonii, a także zaprezentowano i skomentowano tendencje zmian cen gazu ziemnego dla odbiorców przemysłowych i gospodarstw domowych w USA, Kanadzie (znaczący wpływ na spadek cen miała „rewolucja łupkowa”) i wybranych państwach UE. Zaprezentowano i omówiono wpływ zmian na globalnym rynku gazu ziemnego na sektor gazowy w Polsce w ciągu ostatnich lat. Przybliżono także podejmowane działania w zakresie stworzenia konkurencyjnego rynku gazu ziemnego w Polsce.
From 2001–2012, international trade in natural gas increased by 86.4%, with LNG technology visibly growing in importance. In 2005, the share of LNG in the total turnover accounted for 26%, while in 2012 for 32%. In 2012, global natural gas consumption, compared to the previous year, increased by 2%, reaching 3,3 bcm. North America recorded a significant increase of 27.5% in the consumption of gas, whereas in EU countries the consumption of this fuel decreased by 2.3%. This paper examines how the share of natural gas in primary energy consumption has changed in the European and American markets; the role of this energy source has been strengthening in the US market (28.3% in 2011; 30.0% in 2012) while showing a slight decline in Europe (24.2% in 2011; 23.9% in 2012). The analysis also presents the changes that occurred in terms of dependency on gas imports in the US market, with natural gas imports decreasing due to the development of unconventional gas deposits. In comparison, in the European market lower gas recovery from domestic reserves has meant increased importance of gas imports, including LNG. The paper presents changes in natural gas prices in the European and American markets, along with the prices of LNG delivered to Japan. In addition, it reviews trends in natural gas prices for industrial consumers and households in Canada and the United States (where the ‘shale revolution’ has significantly affected a drop in prices), as well as in selected EU countries. Finally, the impact in recent years of the global natural gas market on the gas sector in Poland is examined. Highlighted are the actions undertaken to establish a competitive gas market.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 4; 77-94
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko Prezydium Polskiej Akademii Nauk dotyczące gazu ziemnego znajdującego się w warstwach łupkowych (tzw. „gazu łupkowego”)
The statement of the presidium of the Polish Academy of Sciences concerning natural gas in shales (shale gas)
Autorzy:
Kleiber, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216045.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
gaz z łupków
Polska Akademia Nauk
natural gas
shale gas
Polish Academy of Sciences
Opis:
Przedstawiono stanowisko Prezydium Polskiej Akademii Nauk dotyczące gazu ziemnego znajdującego się w warstwach łupkowych (tzw. gazu łupkowego), uchwalone w dniu 11.03.2014 r. Stanowisko zostało przygotowane na podstawie raportów cząstkowych odpowiednich Komitetów Polskiej Akademii Nauk. Przedstawia ono ocenę obecnego stanu poszukiwań złóż takiego gazu, dotychczasowego stanu rozpoznania jego zasobów, a także wybranych aspektów środowiskowych i ekonomicznych związanych z potencjalnym zagospodarowaniem złóż gazu ziemnego z formacji łupkowych w Polsce. Stanowisko prezentuje także opinię Polskiej Akademii Nauk na temat koniecznych badań naukowych i badawczo-rozwojowych, ich organizacji wspomagających poszukiwanie i rozpoznawanie złóż takiego gazu oraz potencjalne przyszłe zagospodarowanie takich złóż.
The statement presented from the Presidium of the Polish Academy of Sciences, related to natural gas in shale strata (so-called shale gas), was adopted on the 11th of March, 2014. The statement was prepared on the basis of partial reports from the appropriate Committees of the Polish Academy of Sciences. It presents a concise assessment of the current state of the exploration of shale gas, the state of recognition of its resources, as well as selected environmental and economic aspects related to the potential development of shale gas resources in Poland. The statement also presents the opinion of the Polish Academy of Sciences on the scope of necessary scientific and R&D works and their organization, which should aid in the prospecting and exploration of deposits of shale gas, as well as their potential future development.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 2; 5-14
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Key factors in shale gas modeling and simulation
Modelowanie i symulacja niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego z łupków - kluczowe parametry
Autorzy:
Klimkowski, Ł.
Nagy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218884.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gaz z łupków
gaz niekonwencjonalny
symulacja numeryczna
szczeliny hydrauliczne
wydobycie gazu
stymulacja
szczelinowanie hydrauliczne
kluczowe parametry
sweet spot
Blue Gas
shale gas
unconventional gas
reservoir simulation
hydraulic fractures
shale gas extraction
stimulation
hydraulic fracturing
key parameters
Opis:
Multi-stage hydraulic fracturing is the method for unlocking shale gas resources and maximizing horizontal well performance. Modeling the effects of stimulation and fluid flow in a medium with extremely low permeability is significantly different from modeling conventional deposits. Due to the complexity of the subject, a significant number of parameters can affect the production performance. For a better understanding of the specifics of unconventional resources it is necessary to determine the effect of various parameters on the gas production process and identification of parameters of major importance. As a result, it may help in designing more effective way to provide gas resources from shale rocks. Within the framework of this study a sensitivity analysis of the numerical model of shale gas reservoir, built based on the latest solutions used in industrial reservoir simulators, was performed. The impact of different reservoir and hydraulic fractures parameters on a horizontal shale gas well production performance was assessed and key factors were determined.
W celu udostępnienia zasobów gazu ziemnego ze złóż łupkowych i maksymalizacji wydajności horyzontalnych odwiertów eksploatacyjnych stosowane jest wielostopniowe szczelinowanie hydrauliczne. Modelowanie efektów stymulacji oraz przepływu płynów w ośrodku o ekstremalnie niskiej przepuszczalności jakim jest skała łupkowa różni się znacznie od modelowania złóż konwencjonalnych. W związku ze złożonością zagadnienia występuje znaczna ilość parametrów mających wpływ na przebieg wydobycia. Dla lepszego zrozumienia specyfiki złóż niekonwencjonalnych konieczne jest określenie wpływu poszczególnych parametrów na całość procesu wydobycia gazu oraz identyfikacja tych o największym znaczeniu. W efekcie może się to przełożyć na projektowanie bardziej efektywnego sposobu udostępnienia zasobów gazu ze złóż łupkowych. W ramach niniejszego opracowania przeprowadzono analizę wrażliwości numerycznego modelu symulacyjnego złoża gazu z łupków zbudowanego w oparciu o najnowsze rozwiązania stosowane w prze mysłowych symulatorach złożowych. W wyniku tej analizy określono parametry o kluczowym wpływie na przebieg eksploatacji i maksymalizację wydobycia gazu ze złoża.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 4; 987-1004
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywy gazu z łupków w Polsce
Perspectives on shale gas in Poland
Autorzy:
Kryzia, D.
Gawlik, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394189.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
niekonwencjonalne złoża gazu
gaz ziemny
gaz z łupków
rynek gazu
unconventional gas deposits
natural gas
shale gas
natural gas market
Opis:
Polska jest obecnie postrzegana jako jeden z czołowych potentatów obszarów występowania niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego, w tym zwłaszcza gazu w łupkach (ang. shale gas). Według oszacowań amerykańskiej agencji EIA (U.S. Energy Information Administration) zasoby tego gazu stawiają Polskę na jedenastym miejscu światowego rankingu. Opublikowany w marcu 2012 r. raport Państwowego Instytutu Geologicznego (PIG) nie jest tak optymistyczny, niemniej jednak w Polsce kontynuowane są prace poszukiwawczo-rozpoznawcze, które mają doprowadzić do udokumentowania faktycznych zasobów gazu ziemnego w tego typu formacjach. Artykuł ma charakter przeglądowy i kompiluje najistotniejsze doniesienia naukowe mające istotny wpływ na perspektywy rozwoju gazu z łupków w Polsce. Zwrócono uwagę na dynamiczny rozwój techniki i technologii eksploatacji, jaki obserwuje się w Ameryce Północnej, co już obecnie zmienia światowy rynek gazu. Omówiono szanse, jakie może dać przemysłowa eksploatacja tego surowca dla rozwoju gospodarki Polski. Wskazano, że wydobycie gazu z łupków może zmienić strukturę wytwarzania energii elektrycznej, a także podnieść bezpieczeństwo energetyczne kraju. Scharakteryzowano bariery utrudniające szybką realizację prac poszukiwawczych niezbędnych dla udokumentowania zasobów. Wysokie koszty wierceń - zarówno na etapie poszukiwania i rozpoznawania, jak również wfazie eksploatacji - stanowią jeden z najistotniejszych problemów rozwoju wydobycia gazu z łupków. Rozważono kwestie dotyczące ekonomiki wydobycia gazu ziemnego z łupków. Przedyskutowano kierunki zagospodarowania możliwych do wydobycia ilości gazu, analizując m.in. możliwości jego eksportu. Poruszono problem braku odpowiedniej infrastruktury gazowej. Omówiono najczęściej padające argumenty ze strony przeciwników eksploatacji gazu ziemnego ze złóż łupkowych: o charakterze ekologicznym, ekonomicznym, społecznym i prawym, odnosząc się do niektórych z nich. W podsumowaniu podkreślono, że chociaż przyszły rozwój wydobycia gazu z łupków w Polsce stanowi szansę dla rozwoju kraju, to wciąż jego eksploatacja pozostaje niepewna i do momentu potwierdzenia faktycznych zasobów tego surowca - stanowi znak zapytania.
Poland is now seen as one of the most promising areas where unconventional gas deposits occur, particularly shale gas. According to the U.S. agency EIA, the reserves of that gas rank Poland at eleventh place in the world. Recent Polish estimates are not as optimistic, but Poland has undertaken intensive geological and exploratory surveys that will lead to geological documentation of resources and reserves of this fuel. This article presents a review of the situation and compiles the most relevant scientific reports with a significant impact on the prospects for shale gas development in Poland. It has been noted that the dramatic development of exploitation technology observed recently in the U.S. has already changed the world gas market. The opportunities which the industrial exploitation of shale gas may bring to the Polish economy are discussed. The article states that shale gas exploitation may change the structure of electricity production and increase the energy security of the country. The authors characterize the barriers that hinder the rapid completion of exploration necessary to document the resources. The high cost of drilling at the stage of exploration and during the operational phase is one of the most important challenges of developing gas production from shale. The article considers issues relating to the economics of natural gas from shale deposits. It shows the possible consumption channels of the exploited gas volumes, analyzing, among other things, the possibility of shale gas exports. The research also highlights the lack of proper infrastructure. The arguments most frequently raised by the opponents of shale gas exploitation from the ecological, economic, social, and legal perspectives are cited with commentary. The summary points out that while the future development of shale gas production in Poland is promising, it remains uncertain.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 82; 5-20
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowa analiza przekształceń chemizmu płynów technologicznych stosowanych w pozyskiwaniu gazu z łupków (shale gas) metodą szczelinowania hydraulicznego
Model analysis of chemistry transformation of the technological fluids used in obtaining gas from shale (shale gas)
Autorzy:
Krogulec, E.
Sawicka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062537.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
płyn szczelinujący
szczelinowanie hydrauliczne
modele hydrogeochemiczne
gaz z łupków
fracturing fluid
hydrogeochemical models
shale gas
Opis:
Analiza rezultatów badań modelowych pozwoliła na wstępną ocenę zmian warunków hydrogeochemicznych zachodzących w otworze wiertniczym po wykonaniu w nim szczelinowania hydraulicznego przeprowadzanego w celu poszukiwania i eksploatacji gazu z łupków (shale gas). Symulowane w modelowaniu hydrogeochemicznym zmiany składu dotyczyły przede wszystkim chemizmu samego płynu szczelinującego. Wykonano modele symulacyjne stanu po szczelinowaniu, tj. modelujące możliwe zmiany płynu zwrotnego i potencjalne problemy techniczne wynikające z procesu szczelinowania, oraz modele stanu prognozowanego, tj. pozwalające na przewidywanie możliwych scenariuszy zdarzeń. Oprócz modeli mieszania płynu szczelinującego z roztworem formacyjnym opracowano także modele potencjalnego mieszania płynu szczelinującego z wodami podziemnymi o charakterze użytkowym. Analizy modelowe tego typu przeprowadzono dla różnych scenariuszy, m.in. w celu uzyskania mieszaniny o parametrach umożliwiających jej powtórne, efektywne użycie w kolejnym procesie szczelinowania.
Analysis of the results of model research allowed for a preliminary assessment of changes in hydrogeochemical conditions occurring in the borehole after execution of hydraulic fracturing for the exploration and exploitation of gas from shale (shale gas). Changes, simulated in the hydrogeochemical modelling, concerned mainly the composition of fracturing fluid chemistry. The following simulation models were made: of the state after fracturing, i.e. modeling of the possible changes of the fracturing fluid and potential technical problems resulting from the fracturing process, and of the prediction state, i.e. models that allow forecasting possible scenarios of events. In addition to the models of mixing the fracturing fluid with the formation solution, models of mixing the potential fracturing fluid with the useful groundwater were also developed. Model analyses of this type were carried out for different scenarios, in order to obtain a mixture showing capabilities for its second, effective usage in the next process of fracturing.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 451 Hydrogeologia z. 13; 161--168
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of shale rock fracturing equipment operation on atmospheric air quality
Wpływ pracy urządzeń do szczelinowania skał łupkowych na jakość powietrza atmosferycznego w trakcie wykonywania zabiegu
Autorzy:
Bogacki, M.
Macuda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218850.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
poszukiwania gazu
gaz z łupków
emisja do powietrza
oddziaływanie na środowisko
gas prospecting
shale gas
atmospheric emissions
environmental impact
Opis:
The hydraulic fracturing jobs performed on shale rocks are connected with atmospheric emissions of dusts and exhaust gases from high-power motors supplying pump aggregates used for fracturing operations and from other technological devices. The total power of motors driving technological systems depends on the specific character of deposit and well and may range between a dozen to tens of thousands kW. An exemplary set of technological systems used for frac jobs is presented in figure 1. The following substances are emitted to the atmosphere during engine operation, e.g. nitrogen oxides (NOx), sulfur dioxide (SO2), carbon oxide (CO), dust PM10, ammonia, benzo(a)pyrene (B(a)P), benzene, toluene, xylene, formaldehyde, acetaldehyde, acrolein. As a consequence admissible concentrations of these substances in air can be exceeded. The influence of dust and gaseous emissions accompanying shale rock fracturing jobs is addressed in this paper. Model analyses were performed. An exemplary model of a process used for simulating propagation of atmospheric emissions in a specified calculation area (1,150 m × 1,150 m) were based on the analysis of hydraulic fracturing jobs performed in wells in Poland and abroad. For making calculations more actual, the model was located in the Gdańsk area and was ascribed its typical meteorological and orographic parameters. In the center of this area a rig site 150 m x 150 m was distinguished. The emission field was generated by 12 high-power engines supplying pump aggregates, 1680 kW each. The time of work of particular engines was established for 52 hrs (13 frac jobs, each lasting 4 hrs). It was assumed that all engines will operate simultaneously and using 100% of their power. Attention was paid to the correct modelling of the real emission field. Technical parameters of motors and the applied fuels were characterized. Emission indices were worked out by, e.g. U.S. Environmental Protection Agency or European Environment Agency. The calculations of air pollutions from analyzed motors were performed with a mathematical modelling method using Gaussian plum. The results of calculations could be used for evaluating spatial distribution of maximum 1 hour concentrations (S1), incidence of exceeding admissible 1 hour concentration values (P(D1)), percentile 99.8 or 99.726 from 1 hour concentrations and average concentrations (Sa) for selected most important for the air quality contaminants, i.e. NOx (as NO2), SO2, CO, PM10, benzo(a)pyrene, benzene, toluene, xylene, formaldehyde, acetaldehyde and acrolein. The results of calculated air concentrations of selected substances on the rig border are listed in table 9, whereas spatial distributions of NOx and PM10 concentrations in figures 3 to 8. The analysis of the obtained results did not reveal cases of exceeding Polish emission standards. However, nitrogen oxide (NOx) or dust PM10 can be expected to exceed these values, e.g. in a situation when the total power installed in motors driving technological systems in the course of hydraulic fracking will be higher than assumed in the analyses. The results of calculations show to a significant impact of nitrogen oxides (NOx) and dust PM10 emissions on air quality. The risk that emission standards are exceeded beyond the rig area is conditioned both by technological factors (total power of operating motors, parameters of combusted fuel, reduced emission technologies applied to engines, duration of frac jobs, etc.) and a number of external factors, e.g. meteorological and orographic factors or high level of emitted substances in air within the rig area.
Proces hydraulicznego szczelinowania skał łupkowych wiąże się z emisją do powietrza zanieczyszczeń pyłowo-gazowych z silników wysokoprężnych dużej mocy napędzających agregaty pompowe do szczelinowania skał oraz inne urządzenia technologiczne. Łączna moc silników napędzających urządzenia technologiczne uzależniona jest od specyfiki złoża oraz specyfiki odwiertu i waha się od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy kW. Przykładowy zestaw urządzeń technologicznych wykorzystywanych w procesie szczelinowania zamieszczono na rysunku 1. Podczas pracy silników do atmosfery emitowane są między innymi następujące substancje: tlenki azotu (NOx), ditlenek siarki (SO2), tlenek węgla (CO), pył PM10, amoniak, benzo(a)piren (B(a)P), benzen, toluen, ksylen, formaldehyd, acetaldehyd, akroleina. Skutkiem emisji mogą być przekroczenia dopuszczalnych, określonych prawem wartości stężeń substancji w powietrzu. W artykule skoncentrowano się na ocenie wpływu na jakość powietrza atmosferycznego emisji substancji pyłowo-gazowych towarzyszących procesowi szczelinowania skał łupkowych. Badania miały charakter modelowy. W oparciu o analizę przebiegu szeregu procesów szczelinowania hydraulicznego wykonywanych na wiertniach zlokalizowanych w Polsce i za granicą zbudowano przykładowy model procesu, który posłużył do wykonania symulacji propagacji zanieczyszczeń emitowanych substancji w powietrzu w zadeklarowanym obszarze obliczeniowym stanowiącym teren o wymiarach 1150 m × 1150 m. Dla urealnienia wyników obliczeń umiejscowiono model badanego obszaru w okolicach Gdańska i przypisano mu charakterystyczne dla tego rejonu parametry meteorologiczne i orograficzne. W środku analizowanego obszaru zlokalizowano teren wiertni o wymiarach 150 m x 150 m. Pole emisji kształtowane było przez 12 silników wysokoprężnych napędzających agregaty pompowe, każdy o mocy 1680 kW. Czas pracy pojedynczego silnika ustalono na 52 godziny w roku (13 zabiegów szczelinowania, każdy trwający 4 godziny). W obliczeniach założono, że podczas trwania szczelinowania wszystkie silniki będą pracowały równocześnie i będą obciążone w 100 %. W artykule dużo uwagi poświęcono poprawnemu zamodelowaniu rzeczywistego pola emisji. Scharakteryzowano parametry techniczne silników oraz zużywanych przez nie paliw. Zaadoptowano na potrzeby obliczeń modelowych wskaźniki emisji opracowane między innymi przez Amerykańską Agencję ds. Środowiska, czy Europejską Agencję ds. Środowiska. Obliczenia propagacji w powietrzu zanieczyszczeń pochodzących z analizowanych silników wykonano metodą modelowania matematycznego wykorzystując w tym celu model smugi Gaussa. Wyniki obliczeń pozwoliły na ocenę rozkładu przestrzennego stężeń maksymalnych 1-godzinnych (S1), częstości przekroczeń wartości dopuszczalnej stężeń 1-godzinnych (P(D1)), percentyla 99,8 lub 99,726 ze stężeń 1-godzinnych oraz stężeń średniorocznych (Sa) dla wybranych, najbardziej istotnych z punktu widzenia wpływu na jakość powietrza zanieczyszczeń tj.: NOx (jako NO2), SO2, CO, PM10, benzo(a) pirenu, benzenu, toluenu, ksylenu, formaldehydu, aldehydu octowego oraz akroleiny. Wyniki obliczeń stężeń wybranych substancji w powietrzu na granicy wiertni zestawiono w tabeli 9, natomiast rozkłady przestrzenne stężeń NOx oraz PM10 przedstawiono na rysunkach 3-8. Analiza wyników obliczeń nie wykazała wprawdzie dla analizowanego przypadku występowania przekroczeń obowiązujących w Polsce standardów imisyjnych, ale w przypadku takich zanieczyszczeń jak tlenki azotu (NOx) czy pył PM10 istnieje realne zagrożenie wystąpienia takich przekroczeń, między innymi w sytuacji, gdy łączna moc zainstalowana w silnikach napędzających urządzenia technologiczne w czasie procesu szczelinowania będzie wyraźnie większa niż przyjęta w opisanych badaniach. Wnioski z przeprowadzonych obliczeń wskazują na istotny wpływ na jakość powietrza emisji tlenków azotu (NOx) i pyłu PM10. Ryzyko wystąpienia przekroczeń obowiązujących standardów imisyjnych poza granicą wiertni jest uwarunkowane zarówno czynnikami technologicznymi (łączna moc pracujących silników, parametry spalanego paliwa, zastosowane w silnikach techniki ograniczenia emisji, czas trwania szczelinowania itp.) jak i szeregiem czynników zewnętrznych takich jak czynniki meteorologiczne, orograficzne czy wysoki poziom tła emitowanych substancji w powietrzu w lokalizacji wiertni.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 4; 897-912
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka zagospodarowania odpadów wydobywczych powstających przy poszukiwaniu gazu ze złóż niekonwencjonalnych w aspekcie ochrony środowiska
Problems of extractive waste produced when prospecting unconventional gas deposit in environment protection aspect
Autorzy:
Macuda, J.
Starzycka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394959.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ze złóż niekonwencjonalnych
gaz z łupków
odpady wydobywcze
gospodarka odpadami
unconventional gas
shale gas
extractive wastes
waste management
Opis:
W artykule przedstawione zostały najważniejsze uwarunkowania związane z odpadami wydobywczymi wytwarzanymi podczas prac poszukiwawczych i rozpoznawczych węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych (w tym gazu z łupków). Uwzględnione zostały odpady wydobywcze powstające podczas różnych etapów poszukiwania: etapu wiercenia otworu, jak również odpady generowane w trakcie późniejszych prac wykonywanych w otworze (np. zabiegów stymulacji złoża — w tym szczelinowania hydraulicznego, testów produkcyjnych itp.). W pracy podsumowano stan prac poszukiwawczych gazu ze złóż niekonwencjonalnych w Polsce — według stanu na dzień 2 września 2013 r. wykonano 48 otworów rozpoznawczych za gazem z łupków, a cztery kolejne znajdowały się w fazie wiercenia. Przedstawiona została ilościowa i jakościowa charakterystyka tych odpadów, z uwzględnieniem parametrów determinujących sposób ich zagospodarowania. W skali kraju ilość odpadów wytworzonych podczas poszukiwania węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych stanowi niespełna 0,1% wszystkich wytwarzanych w danym roku odpadów. Zarówno ilości, jak i właściwości odpadów wytwarzanych podczas prac poszukiwawczo-rozpoznawczych za gazem z łupków są zmienne dla każdego odwiertu i zależą zarówno od czynników geologicznych, jak też technologii wiercenia i późniejszych prac w otworze. W kolejnych latach powstać może rocznie około 105 000 Mg odpadów wydobywczych z podgrupy 0105 związanych z poszukiwaniem i wydobyciem gazu z łupków. W pracy omówiono możliwe sposoby zagospodarowania odpadów wydobywczych powstających przy poszukiwaniu i rozpoznawaniu węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych oraz związane z tym problemy i wyzwania na przyszłość. Cechą utrudniającą zagospodarowanie omawianych odpadów jest wysoka zawartość wody i związana z tym konsystencja (koloidalno-szlamista w przypadku odpadów wiertniczych i płynna w przypadku płynu zwrotnego). Utrudnieniem jest także zmienny oraz trudny do przewidzenia skład chemiczny odpadów.
The article presents the most important factors related to the management of extractive waste produced during exploration and prospecting of hydrocarbons from unconventional sources (including shale gas). Extractive waste generated during various stages of the exploration: drilling stage, as well as waste generated in the course of the subsequent borehole work (e.g. deposit stimulation treatments --including hydraulic fracturing, production tests, etc.) were included. This paper summarizes the state of unconventional gas exploration in Poland. As of September 2, 2013, 48 exploratory boreholes for shale gas were drilled, and four more were in the drilling phase. The quantitative and qualitative characteristics of the waste were presented, including the parameters that determine the method of their development. Nationally, the amount of waste generated during the exploration of hydrocarbons from unconventional sources is less than 0.1 % of the total generated waste in a given year. Both the quantity and characteristics of the waste generated during shale gas exploration work vary for each borehole and depend on both geological factors as well as the drilling technology and subsequent borehole work. In subsequent years approximately 105,000 tons of mining waste of the 0105 subgroup relating to the exploration and extraction of shale gas may be created annually. The paper discusses possible ways of management of mining waste resulting from the exploration and prospecting of hydrocarbons from unconventional sources and the associated problems and challenges for the future. What makes the management of these wastes difficult is the high water content and the resulting consistency (colloid slurry in case of drilling waste and fluid in case of flowback). The variable and difficult to predict chemical composition of waste is also a hindrance.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 259-271
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ eksploatacji złóż gazu łupkowego na wody ujmowane do celów pitnych. Przypadek Lubelszczyzny
Impact of Shale Gas Exploitation on the Drinking Water Reservoirs. Case of Lublin Region
Autorzy:
Cel, W.
Kujawska, J.
Czechowska-Kosacka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818565.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
gaz z łupków
woda pitna
jakość wody
szczelinowanie hydrauliczne
shale gas
drinking water
water quality
hydraulic fracturing
Opis:
The energy supply which would not contribute to climate change is biggest challenge facing modern civilization Bottom line is that the supply of energy is essential for the development of human civilization. In the very near future, shale gas may constitute an important source of energy. Poland has significant shale gas deposits. Polish Geological Institute estimated its amount at around 346–768 billion cubic meters. However, exploration works meets with large protests of residents, who are afraid of the contamination of drinking water. Considering the number of protests, it seems reasonable to undertake research on the development of water quality monitoring system in the shale gas exploitation site. The basic rule of this monitoring is to determine what chemicals are introduced into wells. The next step is to select water intakes located nearby. This paper presents and evaluates the quality of water taking into account inorganic compounds added to drilling fluids and fracturing fluids. The study contains the results on the content of trace metal ions, chlorides, nitrates, phosphates and sulphates. The study does not assess organic compounds content which can be added to the fluids in the process of hydraulic fracturing.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 2; 1224-1238
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja łupkowa a zmiany na rynku gazu skroplonego
The ‘shale gas revolution’ and changes on the LNG market
Autorzy:
Janusz, P.
Kaliski, M.
Szurlej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216224.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
gaz ziemny
gaz skroplony
gaz z łupków
import gazu
eksport
bezpieczeństwo energetyczne
natural gas
LNG
shale gas
import
export
energy security
Opis:
Sukces w zakresie zagospodarowania niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego, a szczególnie gazu z formacji łupkowych – tzw. rewolucja łupkowa – jest najbardziej widoczny w Ameryce Północnej. Sukces ten był możliwy dzięki zaangażowaniu firm, jednostek naukowych, a także wsparciu ze strony rządu amerykańskiego poprzez stworzenie systemu ulg i zachęt dla firm inwestujących w niekonwencjonalne złoża gazu ziemnego (Nonconventional Fuel Tax Credit). Prace nad doborem odpowiednich technologii (odwierty horyzontalne oraz szczelinowanie hydrauliczne), które doprowadziły do rewolucji w wydobyciu gazu ze złoża Barnett Shale, trwały 18 lat. Rewolucja łupkowa odmieniła niekorzystną, spadkową tendencję wydobycia gazu ziemnego w USA. Dzięki systematycznemu wzrostowi wydobycia gazu ziemnego, USA od 2009 r. są na pierwszym miejscu pod względem wydobycia gazu na świecie, praktycznie są już samowystarczalne, a w niedalekiej przyszłości będą eksporterem netto gazu ziemnego. Gaz ten w formie skroplonej trafi na europejskie rynki w 2016 r.; strona polska oczekuje, że import gazu ziemnego z USA umożliwi obniżkę cen na krajowym rynku gazu ziemnego. Mając na uwadze obecnie obowiązujące procedury w zakresie uzyskiwania zgody na eksport gazu, dużą wagę przywiązuje się do negocjowanej umowy handlowej pomiędzy USA i UE (The Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP). [...]
Success in developing unconventional natural gas deposits, and in particular shale gas deposits, the so-called shale gas revolution, is most apparent in North America. This success was made possible because of the involvement of companies, scientific bodies, as well as because of the support of American government by setting up a system of tax breaks and incentives for companies investing in non conventional natural gas deposits (Non-Conventional Fuel Tax Credit). The process of developing appropriate technologies (horizontal drilling and hydraulic fracturing) that led to the revolution in producing gas from the Barnett Shale, took 18 years. The shale gas revolution has changed the undesirable and downward trend in producing natural gas in the US. By steadily increasing the production of natural gas, the United States have been ranked first, since 2009, in terms of the production of gas worldwide. They are practically self sufficient now, and in the near future they will be a net exporter of natural gas. The gas, in liquefied form, will be supplied to the European markets in 2016. Poland expects that the imports of natural gas from the US will possibly drive down the prices on the domestic natural gas market. Taking into account the current procedures for obtaining the consent for exportation of the gas, great importance is attached to the Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP). [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 3; 5-24
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forecasts and/or scenarios, including quantification of the distance, timing and costs
Prognozy i/lub ich scenariusze, w tym kwantyfikacja obszaru prognozowania, czasu i kosztów
Autorzy:
Kaliski, M.
Krupa, M.
Sikora, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219460.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gaz ze złóż niekonwencjonalnych
gaz z łupków
gaz łupkowy
prognoza
zasoby gazu ziemnego
infrastruktura
unconventional gas
shale gas
forecast
environmental impact
gas resources
infrastructure
Opis:
The paper addresses the problem of the forecasting and possible development of gas production from unconventional plays in Poland. As authors underline the potential of Polish shale gas is quite similar to US shales. Due to geological conditions, stage of development, size and location in more urban areas some experts compare Polish shale plays to Marcellus even. Document stated that from geographical and infrastructural points of view one can identify five different directions for export of natural gas surplus from Poland. It is important to notice that currently none of those routes physically exists - it means, that at present there are no infrastructure (or access to such infrastructure) for exporting of the Polish natural gas.
Dokument adresuje problemy prognozowania i możliwości rozwoju produkcji gazu ze złóż niekonwencjonalnych w Polsce. Autorzy konstatują, że potencjał polskiego gazu łupkowego wydaje się być bardzo podobny do amerykańskiego. Ze względu na warunki geologiczne, etap rozwoju, wielkości i lokalizacje złóż w obszarach bardziej miejskich, niektórzy eksperci porównują polski gaz z łupków nawet do amerykańskiego złoża Marcellus. W artykule stwierdzono, że biorąc pod uwagę warunki geograficzne i infrastrukturalne można zidentyfikować do pięciu różnych ewentualnych kierunków eksportu nadwyżek gazu z Polski. Zauważono, że obecnie żadna z opisanych dróg nie istnieje fizycznie - oznacza to, że obecnie nie ma infrastruktury (a nawet dostępu) do takiej infrastruktury) dla ewentualnego eksportu polskiego gazu ziemnego.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 425-441
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Confined phase envelope of gas-condensate systems in shale rocks
Krzywa nasycenia układów gazowo-kondensatowych w nanoporowych skałach
Autorzy:
Nagy, S.
Siemek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219556.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
gaz niekonwencjonalny
gaz z łupków
gaz kondensatowy
kondensacja kapilarna
adsorpcja
krzywa nasycenia
Blue Gas
unconventional natural gas
shale gas
gas condensate
capillary condensation
adsorption
phase envelope
nanopores
Opis:
Natural gas from shales (NGS) and from tight rocks are one of the most important fossil energy resource in this and next decade. Significant increase in gas consumption, in all world regions, will be marked in the energy sector. The exploration of unconventional natural gas & oil reservoirs has been discussed recently in many conferences. This paper describes the complex phenomena related to the impact of adsorption and capillary condensation of gas-condensate systems in nanopores. New two phase saturation model and new algorithm for search capillary condensation area is discussed. The algorithm is based on the Modified Tangent Plane Criterion for Capillary Condensation (MTPCCC) is presented. The examples of shift of phase envelopes are presented for selected composition of gas-condensate systems.
Gaz ziemny z łupków (NGS) oraz z ze złóż niskoprzepuszczalnych (typu ‘tight’) staje się jednym z najważniejszych zasobów paliw kopalnych, w tym i następnym dziesięcioleciu. Znaczący wzrost zużycia gazu we wszystkich regionach świata zaznacza się głównie w sektorze energetycznym. Rozpoznawanie niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego i ropy naftowej w ostatnim czasie jest omawiane w wielu konferencjach. Niniejszy artykuł opisuje złożone zjawiska związane z wpływem adsorpcji i kapilarnej kondensacji w nanoporach w złożach gazowo-kondensatowych. Pokazano nowy dwufazowy model równowagowy dwufazowy i nowy algorytm wyznaczania krzywej nasycenia w obszarze kondensacji kapilarnej. Algorytm bazuje na kryterium zmodyfikowanym płaszczyzny stycznej dla kapilarnej kondensacji (MTPCCC). Przykłady zmiany krzywych nasycenia są przedstawiane w wybranym składzie systemów gazowo- kondensatowych.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 4; 1005-1022
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarowanie wodami w procesie potencjalnej eksploatacji gazu z łupków w Polsce
Water management in the process of potential shale gas exploitation in Poland
Autorzy:
Woźnicka, M.
Mikołajków, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085907.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
gospodarka wodna
niekonwencjonalne złoża węglowodorów
gaz z łupków
zasoby wód podziemnych
ochrona wód podziemnych
water management
unconventional gas deposits
shale gas
groundwater resources
groundwater protection
Opis:
Gospodarowanie wodami w procesie możliwej eksploatacji gazu ze złóż niekonwencjonalnych jest jednym z najistotniejszych zagadnień aktualnie rozwijającej się w Polsce gałęzi przemysłu wydobywczego. W artykule przedstawiono uwarunkowania technologiczne oraz środowiskowe systemu obiegu wody w procesie wydobycia gazu z łupków oraz wskazano rekomendowany sposób postępowania, mający zagwarantować racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych oraz ich ochronę przed potencjalnym zanieczyszczeniem.
Water management in the case of potential shale gas exploitation is the most important issue of this developing process in Poland at present. The paper presents the technical and environmental conditions of water management in the hydraulic fracturing process and a recommended way for rational use of water resources and their protection.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 645-649
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies