- Tytuł:
-
Prognozowanie zasięgu strefy rozrzutu odłamków skalnych dla robót strzałowych w kopalniach odkrywkowych
Predicting the flyrock zone radius for blasting works in open cast mines - Autorzy:
-
Pyra, J.
Dworzak, M.
Biessikirski, A.
Twardosz, M.
Kłósko, P. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/394505.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
- Tematy:
-
rozrzut odłamków skalnych
zagrożenia
roboty strzałowe
górnictwo odkrywkowe
flyrock
hazards
blasting works
open pit mining - Opis:
-
Prowadzenie eksploatacji z wykorzystaniem materiałów wybuchowych w odkrywkowych zakładach górniczych wiąże się z szeregiem zagrożeń, które należy uwzględnić w trakcie prowadzenia robót strzałowych oraz na etapie ich projektowania. Odpowiednio zaprojektowane i starannie wykonane roboty zapewniają kontrolę nad tymi zagrożeniami oraz pozwalają na przewidzenie zasięgu i intensywności ich oddziaływania na otoczenie. Jednym z zagrożeń jest rozrzut odłamków skalnych, niebezpieczny dla załogi i maszyn pracujących w zakładzie górniczym, a także otoczenia kopalni. Jest to zagrożenie niezwykle istotne, lecz trudne do jednoznacznego oszacowania. Na przestrzeni lat opracowano wiele sposobów analitycznego wyznaczenia poziomu tego zagrożenia. Część opracowanych zależności opiera się na wynikach badań terenowych, zaś część na teoriach z zakresu fizyki i balistyki. Na wielkość strefy rozrzutu ma wpływ szereg czynników geologiczno-górniczych. Część z nich na chwilę obecną, dzięki coraz szerzej rozpowszechnianym narzędziom geodezyjnym, tj. skaner laserowy, czy urządzenie typu Boretrak, możemy bardzo precyzyjnie zmierzyć (geometria ociosu, dewiacja otworów strzałowych, rzeczywisty zabiór), a niektóre tylko oszacować (m.in. występowanie ukrytych przerostów gliny lub krasów na podstawie raportów z pracy wiertnicy lub zwiercin). W artykule zaprezentowano wybrane czynniki, które wpływają na zasięg strefy oraz sposoby ich minimalizacji. Ponadto opisano wybrane metody i wzory empiryczne do szacowania zasięgu strefy oraz zaprezentowano zmienność wartości szacowanych w zależności od zmiany parametrów siatki otworów strzałowych oraz użytych środków strzałowych. W artykule dokonano również przedstawienia wybranych rozwiązań numerycznych w zakresie szacowania zasięgu rozrzutu odłamków skalnych. Algorytmy te pozwalają na wstępną ocenę dynamiki rozrzutu odłamków dla zadanych warunków brzegowych, co może stanowić perspektywiczny kierunek rozwoju aktualnie stosowanej metodologii.
Conducting exploitation using explosives in open pit mines involves a number of risks that have to be addressed during the designing of blasting operations. Thoroughly designed and carefully executed blasting works provide a control over these hazards and allow for proper assessment of their impact on the nearby environment. One of those dangers is the flyrock dispersion, dangerous for the crew and machines working in the open cast mines, as well as the nearby surroundings. This is an extremely important threat but difficult to unequivocally estimate. Over the years many analytical methods have been developed to determine the level of this threat. Several developed dependence relations are based on the results of field tests, and some are based on the theories of physics and ballistics science. The size of the flyrock zone is affected by a number of geological-mining factors. At the present time, some of these risks, thanks to increasingly popular geodetic instruments such as a laser scanner or a borehole-deviation measurement system (eg Boretrak®), can be measured very precisely (the geometry of the free face, the deviation of the blast hole, the actual burden), and some only estimate (including the occurrence of hidden clay or karst overgrowth on the basis of drilling reports or bore dust). The article presents selected factors influencing the range of the flyrock zone and ways of minimizing them. In addition, selected methods and empirical models have been described for estimating the range of the flyrock zone and the variability of the estimated values based on the variation of the blast-pattern parameters and used blasting units. The article also presents selected numerical solutions for estimating the flyrock range. These algorithms allow for an initial evaluation of shear scatter dynamics for given boundary conditions, which may be a prospective development direction of the currently applied methodology. - Źródło:
-
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 101; 247-264
2080-0819 - Pojawia się w:
- Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł