Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polska Ludowa (PRL)," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Prawo o stowarzyszeniach jako instrument nadzorowania działalności zgromadzeń zakonnych w latach 1949-1989
    Law on Associations as an instrument to supervise the activities of religious congregations in the years 1949-1989
    Autorzy:
    Ordon, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043938.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    People's Republic of Poland
    Catholic Church
    religious orders
    the Law on Associations
    freedom of conscience and religion
    freedom of association
    associations in Poland
    anti-religious activities
    communist regime
    repression against religious orders
    Church-State relations
    religious organization
    religious freedom
    Law on Religion
    PRL
    Marxist-Leninist ideology
    ideologia marksistowsko-leninowska
    kościoły i związki wyznaniowe
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Kościół Katolicki
    zakony
    Prawo o Stowarzyszeniach
    reżim komunistyczny
    ograniczenia wolności religijnej w PRL
    Polska Ludowa
    zgromadzenia zakonne w PRL
    relacje państwo-kościół
    komunizm
    Kościół w PRL
    Opis:
    W Polsce po II wojnie światowej, prowadzona wówczas przez władze komunistyczne polityka wyznaniowa miała swe źródło w założeniach systemu marksistowsko-leninowskiego, ateistycznego w swej istocie, a w konsekwencji tego, wrogiego kościołom i związkom wyznaniowym. Ponieważ w Polsce przeważającą większość społeczeństwa stanowili wierni Kościoła katolickiego, toteż właśnie przeciwko instytucjom tego Kościoła skierowany został niemal cały impet antyreligijnej kampanii ówczesnych władz. Jedną z metod walki było instrumentalne stosowanie przepisów prawa stanowionego. Artykuł ukazuje takie właśnie wykorzystywanie przepisów rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 27 października 1932 r. – Prawo o stowarzyszeniach. Wszystkie zgromadzenia zakonne zostały podporządkowane przepisom tego prawa po wejściu w życie dekretu z 5 sierpnia 1949 r. Środkiem represji wobec zgromadzeń zakonnych Kościoła katolickiego stały się wówczas przepisy dotyczące nie tylko legalizacji zrzeszeń, czy likwidacji już działających, ale nawet te określające sprawowanie nadzoru nad działalnością tych zalegalizowanych zrzeszeń. W niniejszym opracowaniu pokazane zostały przykłady instrumentalnego wykorzystywania przepisów Prawa o stowarzyszeniach do kontrolowania i utrudniania działalności zgromadzeniom zakonnym.
    In Poland, after World War II, religious policy, led then by the communist government, was rooted in the Marxist-Leninist system that was atheistic in nature and, as a consequence, hostile to churches and religious associations. In Poland, the vast majority of the population were Catholic, so almost full brunt of anti-religious campaign of the then authorities was directed against the institutions of the Catholic Church. One of the methods of fighting was instrumental application of the provisions of statutory law. The article describes such an application of the Regulation of the President of the Republic of Poland of 27 October 1932 - Law on Associations. All congregations had to comply with the provisions of this law after the entry into force of the Decree of 5 August 1949. Thus, the rules relating not only to legalization or liquidation of the associations already operating, but even those defining supervision over the activities of these legalized associations  have become the means of repression against religious congregations of the Catholic Church. In this paper, the author presented examples of the instrumental application of the provisions of the Law on Associations to monitor and obstruct the activities religious orders.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2016, 19; 237-261
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Przypadki klerykalizmu” wśród słuchaczy Szkoły Prawniczej w Szczecinie (1950–1951) oraz ich dyscyplinarne następstwa
    “Cases of clericalism” among students of Szczecin Law School (1950–1951) and their disciplinary consequences
    Autorzy:
    Kaźmierski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050740.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wolność sumienia i wyznania
    PRL
    Polska Ludowa
    Szkoła Prawnicza w Szczecinie
    reżim komunistyczny
    kształcenie sędziów
    freedom of conscience and religion
    People’s Poland
    People's Republic of Poland
    Szczecin Law School
    training of judges
    Opis:
    W 1946 r. władze Polski Ludowej zdecydowały się na wyjątkowe dopuszczenie do sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez osoby, które ukończyły utworzone przez Ministra Sprawiedliwości średnie szkoły prawnicze. Absolwenci tych szkół nie legitymowali się dyplomem wyższych studiów prawniczych. Nie odbywali też aplikacji sądowej. Przed podjęciem nauki w takich szkołach byli w większości absolwentami jedynie siedmiu klas szkoły powszechnej. Szkoła Prawnicza w Szczecinie funkcjonowała w latach 1950–1951. Kształcenie w niej było silnie zideologizowane w duchu marksizmu-leninizmu, a uzewnętrznianie bądź deklarowanie wiary religijnej przez słuchaczy spotykało się ze zdecydowaną reakcją kierownictwa szkoły i mogło zakończyć się nawet skreśleniem z listy słuchaczy. Celem niniejszego artykułu jest omówienie „przypadków klerykalizmu” wśród słuchaczy Szkoły Prawniczej w Szczecinie, co autor czyni, odwołując się do akt archiwalnych szkoły zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Szczecinie. Co istotne, absolwenci tej szkoły niejednokrotnie obejmowali w krótkim czasie wysokie urzędy w lokalnym wymiarze sprawiedliwości oraz stanowili większość członków „Grupy Agitatorów” komórki PZPR przy Sądzie Wojewódzkim w Szczecinie.
    In 1946, the authorities of the so-called People’s Poland decided to allow graduates of secondary law schools, specifically those established by the Minister of Justice, to administer justice. Graduates of these schools did not hold a university law degree, nor had they completed judicial training. Before beginning their education in such schools, most students had completed only seven years of primary school. Szczecin Law School operated from 1950 to 1951. The education offered there was strongly ideologized in the spirit of Marxism-Leninism. Students who demonstrated or declared religious faith were met with strong reactions from school management, including disciplinary consequences in the form of expulsion from the school. As such, the present paper aims to discuss “cases of clericalism” among students of Szczecin Law School by analyzing the school’s archival records held in the State Archives in Szczecin. It is important to note that, in a short period of time, graduates of this school often took high office within the local judiciary. They also constituted the majority of members of the “Group of Agitators”, a section of the Polish United Workers’ Party at the Voivodeship Court in Szczecin.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 323-336
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjna zasada oddzielenia państwa od kościoła w działalności Wydziału do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Krośnie wobec Kościoła Katolickiego
    The constitutional principle of separation of church and state in the operation of the Department of Religious Affairs in the Voivodeship office in Krosno against the Catholic Church
    Autorzy:
    Dyda, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043972.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Polish People’s Republic
    Department for Religious Affairs
    Catholic Church
    separation of Church and State
    sacred architecture
    Church-State relations
    religious organization
    religious freedom
    freedom of conscience and religion
    religious communities
    communist regime
    Polska
    budownictwo sakralne
    oddzielenie państwa od kościoła
    Wydział do Spraw Wyznań
    związek wyznaniowy
    wolność sumienia i religii
    wolność sumienia i wyznania
    relacje państwo-kościół
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    rozdział kościoła i państwa
    Kościół w PRL
    kościoły i związki wyznaniowe
    Krosno
    reżim komunistyczny
    Polska Ludowa
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza działań Wydziału do Spraw Wyznań w Krośnie wobec Kościoła Katolickiego w perspektywie realizacji konstytucyjnej zasady oddzielenia państwa od kościoła. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 roku stanowiła, że kościół jest oddzielony od państwa (art. 70 ust. 2) i jednocześnie może swobodnie wypełniać swoje funkcje religijne (art. 70 ust. 1). Regulacja ta dotyczyła także innych związków wyznaniowych. Ówczesna nauka prawa konstytucyjnego pojmowała tę swobodę jako wolność głoszenia doktryny, organizowania zgromadzeń religijnych, udzielania posług, nauczania, tworzenia zakonów, utrzymywania kontaktów z zagranicznymi współwyznawcami. Swoistym standardem wobec Kościoła Katolickiego stało się dyskryminujące stosowanie prawa. Za przykład takiej sytuacji można uznać blokowanie i ograniczanie budownictwa sakralnego za pomocą środków prawnych – zwłaszcza karnych i administracyjnych. Wydział do Spraw Wyznań w Krośnie zasadę oddzielenia państwa od kościoła pojmował jako pełną laicyzację życia społecznego prowadząc m.in. akcję przeciwdziałania rozwojowi budownictwa sakralnego oraz podejmowania inicjatyw duszpasterskich przez kler katolicki (zwłaszcza w zakresie duszpasterstwa młodzieży).
    The subject matter of this article is the analysis of the action of the Department for Religious Affairs in Krosno against the Catholic Church in the light of the constitutional principle about Church and State separation. The Constitution of the Polish People’s Republic of 22 July 1952 set forth the separation of Church and State (Art. 70, para. 2) and stipulated that the Church can freely carry out its religious functions (Art. 70, para. 1). This provision applied also to other religious associations. Under the constitutional law at that time, this freedom was understood as the freedom to proclaim doctrine, organize religious assemblies, provide ministry and teaching, establish religious orders, and maintain contacts with the believers abroad. The law was used to discriminate against the Church, which became a kind of standard. For example, legal measures, especially penal and administrative sanctions, were employed to block and restrict the construction of buildings used for religious purposes. The constitutional principle concerning Church and State separation was understood by the Department of Religious Affairs in Krosno as a total secularization of social life. For example, it was used to justify taking actions against the development of buildings used for religious purposes or against any pastoral activities undertaken by the Catholic clergy, especially concerning the youth ministry.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2017, 20; 335-372
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Władza ludowa contra brat Kloc. Z frontu walki z nielegalnym handlem dewocjonaliami w powiecie kozielskim w 1965 r.
    Communist authorities contra Brother Kloc. The battlefront against the illegal trade of devotional items in the Koźle district in 1965
    Autorzy:
    Szymański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044040.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    People’s Republic of Poland
    trade in the period of People’s Republic of Poland
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    church-state relations
    monks
    clergy
    Church in the period of People’s Republic of Poland
    law on religion
    Catholic Church
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    PRL
    handel w PRL
    wolność sumienia i religii
    relacje państwo-kościół
    zakonnicy
    duchowni
    osoba duchowna
    Kościół w PRL
    Kościół Katolicki
    Opis:
    W artykule przedstawiony został casus jednego z zakonników Kościoła Katolickiego. Zdaniem autora przypadek ten dobrze ilustruje realia, w jakich przyszło żyć duchowieństwu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wojciech Kloc, ze Zgromadzenia Braci Albertynów, prowadził handel dewocjonaliami w celu zarobienia pieniędzy na remont dachu domu zakonnego. Z tego powodu został zatrzymany przez milicję przed jednym z kościołów w Kędzierzynie (powiat kozielski), gdzie odebrano mu dewocjonalia, którymi handlował oraz pieniądze, które przy nim znaleziono. Czyn, którego się dopuścił zakonnik, został zakwalifikowany jako przestępstwo w świetle ustawy z 1958 r. o zezwoleniach na wykonywanie przemysłu, rzemiosła, handlu i niektórych usług przez jednostki gospodarki nieuspołecznionej. Sąd Powiatowy w Koźlu skazał brata Wojciecha Kloca na karę grzywny, nakazał pokrycie kosztów sądowych, a także orzekł przepadek dewocjonaliów na rzecz Skarbu Państwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
    The article presents the case of one of the monks of the Catholic Church. In the author’s opinion, this case is a good illustration of the realities of the clergy in the period of People’s Republic of Poland. Wojciech Kloc from the Albertine Brothers traded devotional objects in order to earn funds for the renovation of the roof of the monastery. For this reason, he was detained by the militia in the vicinity of one of the churches in Kędzierzyn (the Koźle district). The militia took away both the devotional items he was trading and the money found on him. The monk’s deed was recognised as a crime under the Act of 1958 on the permissions for non-public economic units to be engaged in industry, craft, trade and some services. The District Court in Koźle sentenced Brother Wojciech Kloc to a fine, ordered him to pay the court costs and ordered forfeiture of the devotional items to  the State Treasury. The present article is based on the archival documents from the Archives of the Institute of National Remembrance.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 191-200
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawa operacyjnego sprawdzenia kryptonim „Zakonnik”. Inwigilacja ks. Henryka Surmy przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1974-1977
    The case of operational investigation (code name: “Monk”). Invigilation of Rev. Henryk Surma by Security Service in the years 1974-1977
    Autorzy:
    Szymański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043515.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Security Office
    People’s Republic of Poland
    surveillance
    freedom of conscience and religion
    Church-State relations
    monks
    clergy
    Church in the period of People’s Poland
    religious freedom
    Law on Religion
    Urząd Bezpieczeństwa
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    inwigilacja
    wolność sumienia i religii
    relacje państwo-kościół
    zakonnicy
    duchowni
    osoba duchowna
    Kościół w PRL
    prawo wyznaniowe
    Opis:
    Celem opracowania jest ukazanie na przykładzie jednego z zakonników sposobu postępowania Służby Bezpieczeństwa wobec duchownych, którzy znaleźli się w spektrum zainteresowania tej instytucji, z uwagi na podejrzenie prowadzenia „antypaństwowej” działalności. Tego rodzaju sprawy operacyjnego sprawdzenia zakładane były przez Służbę Bezpieczeństwa PRL bardzo często i miały na celu sprawdzenie doniesień o prowadzeniu przez duchownych działalności uznawanej przez władze komunistyczne za wrogą ustrojowi PRL. Ks. Henryk Surma, nie godząc się na komunistyczne ograniczenia praw człowieka, ani na dążenia władz PRL zmierzające do marginalizacji Kościoła, próbował na własną rękę pozyskać środki na remont kościoła parafialnego, wykorzystując przy tym swoje prywatne kontakty z obywatelami RFN. Podejrzany o działania antypaństwowe, poddany został przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa wszechstronnej kontroli i naciskom. Ostatecznie inwigilację zakończono po kilku latach, nie udowodniwszy duchownemu działania na szkodę PRL. Akta sprawy pokazują, że ks. Surma był dobrym duszpasterzem, który za swe zaangażowanie zapłacił zainteresowaniem ze strony Służby Bezpieczeństwa. Artykuł oparty został na materiałach archiwalnych zgromadzonych w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
    The aim of the study is to depict, using the case of one of the monks as an example, the operational activity of Security Service towards the clergy, who were the focus of attention of this institution due to suspicions of conducting “anti-state” activity. Such cases of operational investigation were frequently launched by Security Service in the Polish People’s Republic, and they aimed at verifying allegations of activity considered to be hostile to the communist regime. Rev. Henryk Surma, who did not consent to the communist restrictions of human rights and the authorities’ efforts to relegate the Church to the periphery of society, made attempts to gain the resources for the renovation of his parish church using his private connections with citizens of the Federal Republic of Germany. Suspected of conducting anti-state activity, he was subjected to numerous forms of control and pressure. Ultimately, the investigation was closed after several years, and the charges of conducting activity against the Polish People’s Republic were not proved. The records of the case show that Rev. Surma was a good priest whose commitment attracted the attention of Security Service. The present article is based on the archival documents from the Archive of the Institute of National Remembrance.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 221-238
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ prawodawstwa okresu Polski Ludowej na przepisy prawa wyznaniowego III Rzeczypospolitej Polskiej – wybrane zagadnienia
    The influence of the legislation of the Polish People’s Republic on the law on religion of the Third Republic of Poland – selected issues
    Autorzy:
    Krzysztofek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043470.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-18
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Polish People’s Republic
    freedom of conscience and religion
    churches and other religious organizations
    Marxist-Leninist ideology
    PRL
    Law on Religion
    religious freedom
    Church-State relations
    religious organization
    Polska Ludowa
    wolność sumienia i wyznania
    prawo wyznaniowe
    kościoły i inne związki wyznaniowe
    ideologia marksistowsko-leninowska
    wolność religijna
    wolność sumienia i religii
    relacje państwo-kościół
    Opis:
    Okres Polski Ludowej (1944-1989) nie bez przyczyny jest uznawany za czas, gdy prawo stanowiło instrument w rękach władzy, a prawa człowieka i obywatela były jedynie iluzoryczne. Specyfika prawa okresu Polski Ludowej polegała na interpretowaniu go przez pryzmat powszechnie przyjmowanej przez decydentów politycznych ideologii marksistowsko-leninowskiej. Choć wydawało się, że konstytucja z 1952 r. gwarantuje obywatelom wolność sumienia i wyznania a wspólnotom religijnym swobodę pełnienia funkcji religijnych, to przepisy szczegółowe i wykładnia konstytucji prowadziły do całkowicie odmiennych wniosków. Jednakże w pewnej części prawodawstwo lat 1944-1989 nadawało się do inkorporowania w nowe realia wolnej Polski po 1989 r. Nieraz wymagało to dokonania korekt i dostosowania go do państwa prawa, jakim stała się III Rzeczpospolita Polska, czasem wymagało odrzucenia prawa niesprawiedliwego i nie gwarantującego wskazanej w konstytucji z 1997 r. wolności sumienia i religii. Można wskazać również przepisy, które dopiero w wolnej Polsce znalazły urzeczywistnienie, w latach Polski Ludowej pozostając martwą literą prawa. Ale fakt, że nie odrzucono całości rozwiązań prawnych z lat 1944-1989 jest wyrazem woli utrzymania ciągłości prawa i dostrzeżenia pośród gąszczu aktów prawnych okresu Polski Ludowej tych, które po transformacji ustrojowej mogły pozostać aktami obowiązującymi, spełniającymi standardy państwa prawa.
    The period of the Polish People’s Republic is known as the time when the law was an instrument in the hands of the authorities, and human and citizens’ rights were only illusory. The specificity of the law during this period resulted from its being interpreted through the Marxist-Leninist ideology commonly accepted by the political decision-makers. Although the Constitution of 1952 seemed to guarantee the freedom of conscience and religion to citizens and the freedom of fulfilling religious functions to religious communities, the interpretation of the Constitution led to completely different conclusions. However, in some parts the legislation of 1944-1989 was suitable for the incorporation into the new realities of the free Poland after 1989. This incorporation often required making adjustments and adapting it to the Third Republic of Poland ruled by law; sometimes it also required rejecting an unfair law that did not guarantee the freedom of conscience and religion ensured in the Constitution of 1997. One can also point out some provisions that were a dead letter of the law during the time of the Polish People’s Republic and were only realized in the free Poland. But the fact that not all the legal solutions from 1944-1989 were rejected is an expression of the will to maintain the continuity of the law and to single out those legal acts that after the political transformation could remain in force as acts that meet the standards of the state of law.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2018, 21; 301-322
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadzór państwa nad punktami katechetycznymi na przykładzie działań administracji w Zielonej Górze wobec Kościoła gorzowskiego
    State supervision over religious instruction centres - an example of state administration in Zielona Gora and its activities toward the church organization in Gorzow Wielkopolski
    Autorzy:
    Mazurkiewicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912692.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    Catholic Church - communist authorities conflicts (Poland)
    church-state relations (People' Republic of Poland)
    clergy
    freedom of conscience and religion
    Peoples Republic of Poland
    relations between the state and churches
    religion education in Polish school
    kościoły i inne związki wyznaniowe
    nauka religii
    prawo wyznaniowe
    relacje państwo - kościół
    wolność sumienia i wyznania
    PRL
    Polska Rzeczpospolita Ludowa
    Opis:
    Bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej władze komunistyczne przystąpiły do ograniczania wpływu Kościoła na środowisko szkolne. Pomimo zobowiązania do nieutrudniania nauczania religii w szkołach, podjętego w „Porozumieniu” z 1950 r., przystąpiły do zmniejszania godzin lekcji religii i usuwania katechetów. W związku z tym, już w roku szkolnym 1952/1953, Kościół przystąpił do organizowania punktów katechetycznych. Chwilowa zmiana nastąpiła na fali „odwilży” w roku 1956, kiedy to szkoły stały się na nowo miejscem nauczania religii. Stan ten trwał jednak tylko do roku 1961, bowiem wtedy wraz z ustawą z dnia 15 lipca ostatecznie usunięto katechezę ze szkoły, a wszelką działalność oświatowo – wychowawczą poddano nadzorowi Ministerstwa Oświaty. Na jej podstawie wydane zostało zarządzenie w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych i instrukcja w sprawie ich rejestracji. Stały się one podstawą do uzurpowania sobie przez władze komunistyczne prawa do wizytowania i kontrolowania zajęć prowadzonych w punktach katechetycznych. W parafiach Kościoła gorzowskiego znajdujących się na terenie województwa zielonogórskiego władze wyznaniowe i oświatowe próbowały zmusić księży do podporządkowania się wydanym przepisom, jednak zdecydowana postawa Kurii gorzowskiej powodowała, że jedynie nieliczni księża rejestrowali punkty katechetyczny i pobierali wynagrodzenie za nauczanie religii. Również niewielu księży godziło się na wizytowanie lekcji religii odbywających się w pomieszczeniach kościelnych i składanie sprawozdań z nauczania. Widząc nieskuteczność zarówno działań administracyjnych, jak i bezprawnych nacisków polegających na zastraszaniu, szantażowaniu i karaniu księży nauczających w punktach katechetycznych, w połowie lat 70-tych władze państwowe praktycznie zrezygnowały z nadzoru nad punktami katechetycznymi, a w październiku 1981 r. uchyliły krzywdzące Kościół przepisy uznając przy tym, że katecheza parafialna jest wewnętrzną sprawą kościołów i związków wyznaniowych.
    Immediately after World War 2, the communist authorities began to curb the Church's influence on the educational environment. Despite the commitment not to obstruct religious education in schools, undertaken in the Church-State Agreement of 1950, the authorities decided to reduce the number of religion classes and expel the instructors. In response, already in the school year 1952/1953, the Church initiated the establishment of religious instruction centres. A temporary change occurred during the political 'thaw' in 1956, when religion was re-established as a school subject. This condition, however, lasted no longer than until 1961; according to the newly enacted law of 15 July 1961, religious instruction was ultimately removed from educational establishments, and the supervision over the entire educational activity was to be exercised by the Ministry of Education. The provisions of the new law provided for the management of religious instruction centres and instructed on their official registration. Consequently, the communist authorities were vested with special powers to visit and monitor the activities of such centres. In the parishes of the Gorzow Church located in the Zielona Gora region, the authorities responsible for handling denominational and educational affairs tried to make priests comply with the regulations, but the unyielding stance of the Gorzow Curia resulted in merely few priests registering their religious instruction classes and accepted remuneration for the teaching. Also, few priests consented to the authorities visiting religion classes held in the church premises and reporting on the instruction. Confronted with the ineffectiveness of both administrative action and unlawful pressure involving intimidation, blackmailing and punishing the priests conducting religion classes in the centres, in the mid-1970s, the authorities practically abandoned the control of such establishments, and in October 1981 repealed the unfair regulations recognizing that any religious instruction in parishes is an internal matter of churches and religious associations.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 111-139
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies