Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Folk culture" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Folk culture specialists?
    Autorzy:
    Brzezińska, Anna Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/704380.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    folk culture
    ethnography
    museology
    tradition
    folklore
    Opis:
    Every discipline has its own special terms regarded to be the “difficult” ones. Very often these are part of the achievements of many generations of scholars, in the same time being components of colloquial language. Such an example for ethnology would be „folk culture”. The term is popularly understood as idealized pictures of Polish camp’s social life. For specialists, though, the term is very wide-ranging, multidimensional and set in a specific historical context. Still there is a ground for agrement and creation between academic research and popular understanding that involves activities taken by employees of cultural institutions. In their struggle to respond to a public demand, they face a dilemma of how folk culture should be widespread. On one hand, they see the presented topics to be appealing, they also recognize the possibilities lying in its educational values (craft’s demonstrations and workshops). On the other hand, they are aware of its artificialness and of their setting up meanings yet outdated. These dilemmas may as well be associated to the way ethnologists are educated in the field of regional cultures, where they are trained for potential ‘specialists’ of folk culture.
    Źródło:
    Nauka; 2009, 3
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trwałość czy zmiana? W kręgu ludowych i nieludowych tradycji
    Durability or change? In the circle of folk and non-folk traditions
    Autorzy:
    Wróblewska, Violetta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45890571.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    tradycja
    folklor
    kultura ludowa
    kultura kaszubska
    tradition
    folklore
    folk culture
    Kashubian culture
    Źródło:
    Łódzkie Studia Etnograficzne; 2024, 63; 299-304
    2450-5544
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Etnograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kultura ludowa Rzeszowiaków przełomu XIX i XX wieku - wybrane zagadnienia
    Charitable organizations and confraternities in Glogów Malopolski from 16th to 18th century
    Autorzy:
    Świder, Witold
    Pezda, Janusz
    Zamoyski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1573860.pdf
    Data publikacji:
    2020-12
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    kultura ludowa
    folklor
    taniec
    Rzeszów
    Rzeszowiacy
    folk culture
    folklore
    dance
    Rzeszow people
    Opis:
    Przedmiotem niniejszej pracy jest region Rzeszowszczyzny z wyróżnieniem grupy Rzeszowiaków, w jej wytworach kultury ludowej, ze szczególnym naciskiem na folklor taneczny. Celem jest przede wszystkim próba ukazania i przybliżenia podstawowych, charakterystycznych, a zarazem najistotniejszych aspektów, pozwalających na mówienie o regionie Rzeszowszczyzny, a idąc dalej, samych Rzeszowiaków, jako odrębnym regionie, pod względem tańca, stroju, muzyki i obrzędów. Kultura ludowa okres swojego największego rozkwitu przeżywała w XIX wieku. Miało to związek przede wszystkim z procesem uwłaszczania chłopów, na poszczególnych terenach ziem polskich pod różnymi zaborami przebiegającym nieco odmiennie. Przełom wieków XIX i XX można uznać za jej moment szczytowy, okres międzywojenny - schyłkowy. Zjawisko tańca ludowego w Polsce jest dość skomplikowane. Do początku XX wieku taniec traktowany był jako sztuka użytkowa, wypływał z naturalnego funkcjonowania wsi i wpisywał się w jej codzienność. Do tego okresu niewiele jest specjalnych opracowań w dziedzinie tańca ludowego. Po II wojnie światowej kultura ludowa została uznana za ważny nurt tradycji narodowej, za jeden z istotnych czynników dla tworzenia się ówczesnej kultury. Zostały podjęte rozmaite, prowadzone na szeroką skalę badania nad historycznym procesem jej rozwoju, nad materialnymi i duchowymi formami jej przejawiania się.
    The subject of this work is the Rzeszow region with distinction of the Rzeszowiacy group, in its creations of folk culture, with a special emphasis on dance folklore. The aim of the article is primarily to try to show and approximate the basic, characteristic and at the same time the most important aspects, allowing to talk about the Rzeszow region, and further forward Rzeszowiacy, as a separate region, in terms of dance, costumes, music and rites. Folk culture experienced its greatest heyday in the 19th century. This was mainly related to the process of expropriation of peasants, in different areas of Polish lands under different partitions, which proceeded slightly differently. The turn of the nineteenth and twentieth centuries can be considered its peak moment, the interwar period – the end. Rzeszow's dance folklore is a very diverse and multifaceted phenomenon. Focusing only on the areas around Rzeszow, its immediate surroundings, on the one hand, allows to discuss it in a rather diligent way, but at the same time does not allow to show the most important differences (and often many common moments) that occur throughout Rzeszow - and it is such comparisons that can fully make the reader aware of the peculiarities of the region. The phenomenon of folk dance in Poland is quite complicated. Until the beginning of the 20th century, dance was treated as a utilitarian art, came out of the natural functioning of the village and became part of its everyday life. Until this period, there are only few special studies in the field of folk dance. After the Second World War, folk culture was considered an important trend of national tradition, as one of the important moments for the formation of the then culture. Various large-scale research has been undertaken on the historical process of its development, on the material and spiritual forms of its manifestation.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 31-50
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antymuzyka i antyinstrumenty w tradycji kulturowej ziem polskich
    Anti-music and Anti-instruments in the Cultural Tradition of Poland
    Autorzy:
    Przerembski, Zbigniew Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731700.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    kultura ludowa
    zwyczaje i obrzędy ludowe
    folklor
    muzyka ludowa
    ludowe instrumenty muzyczne
    folk culture
    folk customs and rituals
    folklore
    folk music
    folk music instruments
    Opis:
    W tradycji muzycznej należącej do jej niepisanego nurtu, przekazywanego międzypokoleniowo, w relacji mistrz – uczeń, bez pośrednictwa pisma (zwłaszcza nutowego), oprócz manifestacji dźwiękowych mieszczących się w szeroko pojętym zakresie muzyki, istniało zjawisko określane mianem antymuzyki, rozbrzmiewającej zazwyczaj podczas różnego rodzaju rytuałów przejścia. Antymuzyka zawiera się w szerszym pojęciu wrzawy obrzędowej, rozumianej jako aktywność akustyczna inicjowana w celu apotropaicznym. Stanowi ona odwrotny biegun zjawisk dźwiękowych, które konwencjonalnie przyjęło się uważać za muzykę, stanowiąc wobec niej swego rodzaju opozycję. Antymuzyka związana jest w kulturze tradycyjnej z czasem obrzędowym, będącym odwróceniem czasu „normalnego”, nieobrzędowego. W kulturze polskiej i europejskiej (ale też innych kontynentów) od wieków utrzymywało się przekonanie, że różnego rodzaju głośne manifestacje akustyczne należą do szerokiego spektrum zabiegów ochronnych przeciwko złym mocom, które, jak wierzono, miały wykazywać wzmożoną aktywność w czasie i miejscach interpretowanych w etnologii i antropologii kulturowej jako graniczne, przejściowe, znamienne zawieszeniem dotychczasowego porządku, powrotem do pierwotnego chaosu i otwarciem kontaktu z zaświatami. Obrzędowa wrzawa mogła też być wzniecana podczas sprawowania różnych zwyczajów i obrzędów cyklu rocznego, m.in. kolędowania, rytuałów zapustnych, śródpościa, wielkopostnych, wielkanocnych, wiosennych, sobótkowych, dożynkowych czy zaduszkowych. W cyklu ludzkiego życia przejściowe były: czas narodzin, inicjacja seksualna, ślub, zgon. Za miejsca przejścia uważano lokalne granice, rozstaje dróg, ale też pustkowia, cmentarze, wzgórza czy duże drzewa. Wrzawa obrzędowa, antymuzyka może mieć postać wokalną lub instrumentalną, a częściej quasiinstrumentalną, z użyciem narzędzi dźwiękowych czy nawet różnych przypadkowych przedmiotów antyinstrumentów, a także antyinstrumentów, będących parodią czy zaprzeczeniem „normalnych” instrumentów. Należały do nich przede wszystkim diabelskie skrzypce i burczybas.
    Apart from sonic manifestations belonging to the sphere of music as broadly conceived, the musical tradition transmitted orally through the generations from master to pupil, without the agency of writing (and music notation in particular), also comprises a phenomenon referred to as anti-music, usually performed during various rites of passage. Anti-music is part of the wider notion of ritual noise, conceived as acoustic activity initiated for apotropaic purposes. It is poles apart from those sonic phenomena conventionally regarded as music. In traditional culture, anti-music is associated with ritual time, which constitutes a reversal of ‘ordinary’ non-ritual time. For centuries, in Polish and European culture (and also that of other continents), there was a conviction that various loud sonic manifestations belonged to the broad spectrum of means for protecting people against evil forces, which were supposedly more active in places and times which cultural ethnology and anthropology interpret as borderline or transitional, distinguished by the suspension of the previously existing order, a return to primaeval chaos and an opening-up of contact with the otherworld. Ritual noise could also be a part of various customs and rites belonging to the annual cycle, such as carolling, Mardi Gras, mid-Lent, Easter and spring celebrations, Midsummer Night, harvest festivals and All Souls’ Day. Within the cycle of human life, rites of passage were associated with birth, sexual initiation, marriage and death. The places considered as points of transition included local boundaries and crossroads, but also wildernesses, graveyards, hills and big trees. Ritual noise or anti-music can take vocal, instrumental or, more frequently, quasi-instrumental forms, using various sound-producing tools or even random objects, as well as anti-instruments, which are a parody and a contradiction of ‘normal’ instruments. Such anti-instruments include, first and foremost, the so-called devil’s fiddle and the Kashubian friction drum called the burczybas.
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 2; 121-140
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Desakralizacja folkloru − jej przejawy muzyczne i kulturowe
    Autorzy:
    Dadak-Kozicka, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668993.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    folklore
    folk culture
    folk songs
    folk beliefs
    hermeneutics of folklore
    mythologization of folklore
    folklor
    kultura ludowa
    pieśni ludowe
    wierzenia ludowe
    hermeneutyka folkloru
    mitologizacja folkloru
    Opis:
    The religious dimension of traditional culture – crucial to the understanding of the rituals which form a commentary on the cycle of the life of nature (annual rituals) and the life of humankind (family rituals) – is of particular importance, but it is also difficult to research. The ethnologists who documented folklore were sensitive to this aspect of culture (i.e. the suprasensory life) even as early as the eighteenth century, but they did not know how to document it correctly, and imposed their own ideas – e.g., deistic ones – on the mentality and the imagination of the rustic population as revealed in their art. Incomplete (i.e., concerned with selected aspects of culture and art) and not very accurate documentation (searching for folklore’s original versions, e.g., the brothers Grimm) resulted in the creation of standards of fairytales or songs which make reading their content and interpreting their form correctly more difficult today. Yet in folklore the content, the form and the function were organically bound together. This rather inadequate documentation encouraged erroneous interpretations, and even the mythologising of folklore in later periods, Documentation was shaped to fit in with the assumptions and ideas of the researchers, thus falsifying, in particular, the unique character of folk symbolism and poetics, the distinctiveness of folk thinking. In fact, it was not until the nineteenth century that Oskar Kolberg created reasonably full and reliable documentation of folk art – viewed in the context of traditional culture and nature – in his monumental work Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce [People, their customs, way of life, speech, legends, proverbs, rituals, magic, games, songs, music and dances] (1856–1890 – 33 volumes). Ritual folklore, still quite active at that time, reveals both the multifunctionality of forms (associated with the musical and poetic styles), as well as the hierarchical order of functions and values – from the religious, through ethical, aesthetic, cognitive and socialising ones, to the ludic function.At the same time ritual folklore reveals a tendency towards an increasingly prominent emphasis on the ludic function, at the expense of functions concerned with belief, religion and philosophy. This can be seen in the gradual disappearance of archaic ritual chants with original tonal-melodic patterns, slow tempos and a-metric structure. These chants were a manifestation of a contemplative-reflective attitude towards the world and towards life, regarded as sacred. In the twentieth century, harvest chants represented a relic of this attitude. The unique nature of rustic culture expressed in these chants was investigated by E. JagiełłoŁysiowa (Elementy stylów życia ludności wiejskiej [Elements of lifestyles of the rural population], 1978). She emphasised the changes taking place in the attitudes of peasants towards nature, and in particular towards the nourishing Mother Earth and work on the land; these were losing the religious dimension in favour of an economic approach towards all work, while the ritual celebrations were gradually becoming predominantly a form of entertainment. Replacing the ritual chants with ditties, frequently of a lewd character (at one time these forms complemented each other), is a symptom of the changes – the disappearance of the contemplative-reflective attitude to the life of nature and humankind, the loss of the sacral dimension. The archaic style of chanting thus disappears as well.
    The religious dimension of traditional culture – crucial to the understanding of the rituals which form a commentary on the cycle of the life of nature (annual rituals) and the life of humankind (family rituals) – is of particular importance, but it is also difficult to research. The ethnologists who documented folklore were sensitive to this aspect of culture (i.e. the suprasensory life) even as early as the eighteenth century, but they did not know how to document it correctly, and imposed their own ideas – e.g., deistic ones – on the mentality and the imagination of the rustic population as revealed in their art. Incomplete (i.e., concerned with selected aspects of culture and art) and not very accurate documentation (searching for folklore’s original versions, e.g., the brothers Grimm) resulted in the creation of standards of fairytales or songs which make reading their content and interpreting their form correctly more difficult today. Yet in folklore the content, the form and the function were organically bound together. This rather inadequate documentation encouraged erroneous interpretations, and even the mythologising of folklore in later periods, Documentation was shaped to fit in with the assumptions and ideas of the researchers, thus falsifying, in particular, the unique character of folk symbolism and poetics, the distinctiveness of folk thinking. In fact, it was not until the nineteenth century that Oskar Kolberg created reasonably full and reliable documentation of folk art – viewed in the context of traditional culture and nature – in his monumental work Lud, jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce [People, their customs, way of life, speech, legends, proverbs, rituals, magic, games, songs, music and dances] (1856–1890 – 33 volumes). Ritual folklore, still quite active at that time, reveals both the multifunctionality of forms (associated with the musical and poetic styles), as well as the hierarchical order of functions and values – from the religious, through ethical, aesthetic, cognitive and socialising ones, to the ludic function.At the same time ritual folklore reveals a tendency towards an increasingly prominent emphasis on the ludic function, at the expense of functions concerned with belief, religion and philosophy. This can be seen in the gradual disappearance of archaic ritual chants with original tonal-melodic patterns, slow tempos and a-metric structure. These chants were a manifestation of a contemplative-reflective attitude towards the world and towards life, regarded as sacred. In the twentieth century, harvest chants represented a relic of this attitude. The unique nature of rustic culture expressed in these chants was investigated by E. JagiełłoŁysiowa (Elementy stylów życia ludności wiejskiej [Elements of lifestyles of the rural population], 1978). She emphasised the changes taking place in the attitudes of peasants towards nature, and in particular towards the nourishing Mother Earth and work on the land; these were losing the religious dimension in favour of an economic approach towards all work, while the ritual celebrations were gradually becoming predominantly a form of entertainment. Replacing the ritual chants with ditties, frequently of a lewd character (at one time these forms complemented each other), is a symptom of the changes – the disappearance of the contemplative-reflective attitude to the life of nature and humankind, the loss of the sacral dimension. The archaic style of chanting thus disappears as well.
    Źródło:
    Pro Musica Sacra; 2013, 11
    2083-4039
    Pojawia się w:
    Pro Musica Sacra
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narzędzia powrotu. Ludowe, wiejskie i chłopskie w poezji Piotra Szewca
    Tools of Return: the Folk, the Rural and the Peasant in the Poetry of Piotr Szewc
    Autorzy:
    Tomczok, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/54138956.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    narzędzia wiejskie
    kabała żydowska
    ludowość
    folklor
    wieś
    Piotr Szewc
    peasant tools
    Jewish Kabbalah
    folk culture
    folklore
    village
    Opis:
    Rozważaniom towarzyszy założenie, że poezję Szewca należy przede wszystkim widzieć w układzie poglądów badaczy starszej generacji, a nie w kontekście najnowszych dyskusji o miejscu polskiej wsi w kulturze. Wpływ na to miały – w zakresie, który będzie mnie tu przede wszystkim interesował, refleksji na temat wsi – wspomnienia poety z okresu dzieciństwa i wczesnej młodości, przypadającego na lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte. Prawdopodobnie większość poetyckich obrazów wsi w tej poezji została ukształtowana w wyniku najwcześniejszych doświadczeń. Analizowane wiersze pochodzą z rożnych okresów życia poety, część z nich czeka dopiero na publikację. W artykule została wykorzystana wiedza z zakresu socjologii wsi, filozofii rzeczy oraz kabały żydowskiej. Obiektem najintensywniejszego namysłu są podręczne wiejskie narzędzia. Autorka stawia pytanie, z czego wynika ich obecność w wierszach, do czego służą, dlaczego Szewc pamięta o nich w sposób szczególny. Rozważa też, jak na tym tle definiowane są pojęcia elementarne, takie jak wiejskie, chłopskie, ludowość czy folklor, co z kolei prowadzi do uwag o charakterze ogólniejszym, czym dzisiaj w poezji jest ludowość i w jaki sposób jej obecna wersja współgra z tradycją. 
    The following considerations are accompanied by the assumption that the poetry of Szewc should be primarily viewed in the framework of opinions represented by the researchers of the older generation and not in the context of the recent discussions about the place of Polish village in the culture. Influential – to the extent most interesting to the author: the reflection concerning the village – were poet’s memories from the time of his childhood and early adulthood, which coincided with the 60s and the 70s. Most probably the majority of poetic village visions in his poetry was formed as a result of the earliest experiences. The analysed poems come from different periods in poet’s life, some of them are still awaiting their publication. In the article the knowledge regarding village sociology, philosophy of things and the Jewish Kabbalah was utilised. The object of the utmost intensive consideration were the handy peasant tools. The author poses a question as to their presence in the poems, their role and the reason why Szewc remembers them in this particular way. The author also reminiscences over the way the elementary ideas of village, peasantry, folk culture or folklore are being defined, which leads to the remarks of a more general character on what is the folk culture in today’s poetry and in what way its modern version coexists with the tradition.
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2020, 17, 4; 441-452
    2083-7658
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Anielskie tropy w literackiej twórczości Gustawa Morcinka
    Angelic tropes in the literary work of Gustaw Morcinek
    Autorzy:
    Goszyc-Góreczna, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2216779.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach
    Tematy:
    Anioł
    anielski
    Gustaw Morcinek
    demonologia
    literatura
    Górny Śląsk
    kultura ludowa
    folklor
    Angel
    angelic
    demonology
    literature
    Upper Silesia
    folklore
    folk culture
    Opis:
    Istoty anielskie, ze względu na przypisane im niezwykłe charyzmaty oraz ich przynależność do świata transcendencji, od zarania dziejów mieszczą się w centrum zainteresowań człowieka, co z kolei znajduje swoje odzwierciedlenie w literaturze, zwłaszcza w bajkach i baśniach, które gatunkowo są równie ezoteryczne jak postać samego anioła. Stworzenia te zwykle określane są jako byty niematerialne z atrybutami, takimi jak skrzydła i aureola. Gdy postaci te są upersonifikowane, reprezentują cechy typowo ludzkie: dobroć, opiekuńczość, życzliwość, współczucie, co sprawia, że anioły stają się jeszcze bliższe człowiekowi. Niniejszy artykuł to efekt przeprowadzonych interdyscyplinarnych badań obejmujących takie dyscypliny naukowe, jak: literaturoznawstwo, kulturoznawstwo oraz religioznawstwo. Poczynione studia dotyczą metodyki wprowadzania anielskich wątków do utworów literackich Gustawa Morcinka. Celem analizy było przedstawienie, w jaki sposób motyw anioła funkcjonuje w twórczości pisarza, jaka jest jego rola oraz to, jakim metamorfozom poddana została postać tego skrzydlatego niebiańskiego ducha w wybranych dziełach autora. W oparciu o wybraną literaturę podmiotu oraz na podstawie analizy naukowych dyskursów podejmujących kwestię anielskich istot wykazano, że kultura ludowa wytworzyła wiele innych niż biblijne funkcji skrzydlatych istot. Morcinkowe anioły określają dobro (ze względu na przypisane im pozytywne cechy charakteru oraz funkcje). Psocą, figlują, ale ich działanie przynosi pozytywne skutki, wspólnie z górnikami fedrują dla Jezuska, czasem ulegają uczłowieczeniu i przybierają postać kobiety lub też Skarbnika – Anioła Stróża górników. Stają się też ramieniem sprawiedliwości dla człowieka, któremu wymierzają karę za przewinienia, jakie popełnił przeciw Bogu. Współcześnie zainteresowanie istotą anioła jest pokłosiem bogatej wyobraźni ludowej a sama postać coraz częściej staje się popularnym tematem badań m.in. etnologów, folklorystów, a także literaturoznawców. Wcześniejsze, ludowe wyobrażenia o aniołach, były skonkretyzowane, przedstawiały anioły w sposób jednoznaczny, jako nieodłącznie powiązane z pojęciem folkloru. Z czasem jednak wizerunek ten zaczął się zmieniać. Aktualnie poddawany jest rozmaitym metamorfozom, czego dowodzą omówione w artykule teksty Gustawa Morcinka.
    Angelic beings, due to the extraordinary charisms assigned to them and their belonging to the world of transcendence, have been the centre of human interest since the dawn of time, which in turn is reflected in literature, especially in fairy tales and fairy tales, which are as esoteric as the figure of the angel himself. These creatures are usually referred to as immaterial beings, whose attributes are wings and halo. When these figures are personified, they represent typically human qualities: kindness, caring, and compassion, which makes angels even closer to man. This article is the result of interdisciplinary research covering such scientific fields as literary, cultural, and religious studies. The studies concern the methodology of introducing angelic motifs into the literary works of Gustaw Morcinek. The analysis aimed to present how the motif of the angel functions in the writer’s work, what its role is and what metamorphoses the figure of this winged celestial spirit was subjected to in selected works of the author. Based on the selected literature on the subject and based on the analysis of scientific discourses dealing with the issue of angelic beings, it has been shown that folk culture has produced many functions other than the biblical functions of winged beings. Morcinek’s angels determine the good (due to their positive character traits and functions). They spoil, they prank, but their action brings positive results; they are mining for Jesus together with the miners, and sometimes they become humanized and take the form of a woman or the Treasurer – the Guardian Angel of miners. However, it happens that they become a system of justice for a man whom they punish for the offences he has committed against God. Nowadays, interest in the angel’s essence is the result of a rich folk imagination and is increasingly becoming a popular research topic, i.a.: ethnologists, folklorists, and literary scholars. Earlier, folk ideas about angels were concretized, unambiguously depicting angels as inherent in the concept of folklore. Over time, however, this image began to change. Currently, it is undergoing various metamorphoses, as evidenced by the texts of Gustaw Morcinek discussed in the article.
    Źródło:
    Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy; 2021, 2(62); 65-85
    2084-5464
    Pojawia się w:
    Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The muzykant as a product of nature and of culture
    Autorzy:
    Przerembski, Zbigniew Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/780293.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    music
    folklore
    folk music
    traditional musician
    folk musician
    traditional rites
    folk rites
    nature
    culture
    magic
    Opis:
    The article considers of the relations between nature and culture in reference to the traditional (folk) musician (‘muzykant’). His functions went beyond the strictly musical. Historical and ethnographical sources mention his supernatural abilities, his sacred and magical activities. He has been ascribed magical power, allowing him to influence the forces of nature and people’s health. The powers of him were believed to derive from his metaphysical practices and connection to nature. Some times he was accused of having links with demonic creatures. His ritual function, possibly taken over from the priests or shamans of pagan cults, endured in folk rites. In the rites of passage (during some family and annual ceremonies), in times of transition, places of crossing, traditional (folk) musician can take part in making a ritual din, believed as an effective manner against to demonic powers. It was a music awry, parody of music, eyen its inversion - a sort of ‘anti-music’, performed on ‘antiinstruments’, or on simple instruments.
    Źródło:
    Interdisciplinary Studies in Musicology; 2009, 8; 119-136
    1734-2406
    Pojawia się w:
    Interdisciplinary Studies in Musicology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturotwórcza rola Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Rzeszowie (1969-2019)
    Autorzy:
    Grudzień, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095866.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    folklore
    Polish diaspora
    festival
    community
    integration
    folk music
    culture
    Rzeszow
    dance
    ensemble
    Opis:
    Since 1967, Światowy Festiwal Polonijnych Zespołów Folklorystycznych [World Festival of Polish Community Folklore Ensembles] has been organized in Rzeszow. After over 50 years, the 18th edition was organized of this unique event taking place every three years in the capital of Outer Subcarpathia. During each edition, the festival attracts over 1,200 Poles living in various parts of the world, from North America to Australia. Ultimately, the Festival has become one of the biggest events of the Polish diaspora in the world. Among the main ideas of the festival has been integration of Polish communities abroad and propagation of Polish culture among Poles living abroad. Many cultural and social developments testify to the culture-forming role of the Festival which enjoys a high rank and significance in the system of forging the Polish diaspora’s bonds with the mother country. For decades, folklore has been an important element of the emotional relation with Poland’s history and culture, a symbol of the ties with the nation and the regional tradition.
    Źródło:
    Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2020, 9; 7-15
    2299-4645
    Pojawia się w:
    Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Politika o folklóre – folklór v politike (na príklade Slovenska)
    POLITICS ABOUT FOLKLORE, FOLKLORE IN POLITICS. THE CASE OF SLOVAKIA
    Autorzy:
    Krekovičová, Eva
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611270.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    folklore
    political folklore
    communist ideology
    nationalist ideology
    stage-like folklorism
    the commercialisation of tradition
    popular culture
    folk songs
    European stereotype of an uncouth peasant
    the era of socialism
    folklor
    folklor polityczny
    ideologia komunistyczna
    ideologia nacjonalistyczna
    estradowy folkloryzm
    komercjalizacja tradycji
    kultura popularna
    pieśni ludowe
    europejski stereotyp nieokrzesanego wieśniaka
    epoka socjalizmu
    Opis:
    Zmiany polityczne i ideologiczne zachodzące w krajach europejskich, które po upadku komunizmu przechodzą drogę od totalitaryzmu ku demokracji, odbijają się w językach narodowych. Autorka pokazuje, jak na Słowacji po roku 1989 funkcjonowało w publicznych mediach słowo folklor. Stało się ono narzędziem dyskusji, propagandy i walki politycznej, razem z innymi stereotypowymi i sloganowymi hasłami typu lud, ludowość, naród, tożsamość etniczna i narodowa, słowackość. Od lat 50. folklor był na Słowacji wiązany z ideologią komunistyczną, w okresie rządów Mecziara z polityką ekstremalnie nacjonalistyczną i antyeuropejską. Spowodowało to utożsamienie w oczach wielu folkloru z estradowym folkloryzmem, anachronicznymi formami kultury, komercjalizacją tradycji i koniec końców pociągnęło za sobą dewaluację pojęcia, przydanie mu negatywnych konotacji. W języku polityków i dziennikarzy pejoratywnie pojmowany termin folklor pojawił się zwłaszcza w sytuacji walki przedwyborczej w roku 1998, w połączeniach takich jak folklor polityczny i sytuacja folklorystyczna dla nazwania zjawisk mało ważnych, marginalnych, anachronicznych, prowincjonalnych, nawet antydemokratycznych. Tak używała wyrazu część opozycji inteligenckiej, nawiązując do starego europejskiego stereotypu nieokrzesanego wieśniaka. Po wyborach w 1998 roku terminu folklor w języku polityki używa się rzadziej, ujawnia się też „druga twarz” folkloru na gruncie kultury popularnej, zabawowej, zwłaszcza komercyjnej muzyki w stylu pop, jazzu i rocka. Aktualizowane są – dla celów politycznych – tradycyjne pieśni ludowe i pieśni nawiązujące do epoki socjalizmu i spółdzielni produkcyjnych.
    Political and ideological changes in European post-communist countries, which experience transition from totalitarianism to democracy, are also reflected in the respective national languages. The article analyzes the functioning of the Slovak word for folklore, which, along with other stereotypical and cliché expressions like the people, nation, ethnic and national character, Slovak identity, have become a tool of propaganda and political struggle. Since the 1950’s, folklore in Slovakia was associated with the communist ideology, and under Mecziar with extremely nationalistic and anti-European politics. Therefore, it grew to be associated with stage-like folklorism, anachronistic forms of culture, commercialization of tradition and has eventually led to a devaluation of the concept, which has acquired negative connotations. Folklore as a pejorative term appeared in the language of politicians and journalists especially during the campaign of 1998. Terms like political folklore or folkloristic situation were used to refer to phenomena of little importance, marginal, anachronistic, provincial or even antidemocratic. Such was the practice among some of the opposition, whose members, recruiting from the intelligentsia, made use of an old European stereotype of an uncouth peasant. After 1998, the term has been used in political discourse less frequently. Folklore is also present in pop culture, especially in pop, jazz and rock music. Traditional folk songs, as well as those referring to the socialist era and state collective farms, are being remade for political reasons.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 63-76
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies