Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Filozofia teoria" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Czy zastosowanie teorii decyzji do prawa prowadzi do paradoksu?
    Autorzy:
    Małecka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/705604.pdf
    Data publikacji:
    2012-06-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    filozofia prawa
    teoria prawa
    teoria podejmowania decyzji
    ekonomicznaanaliza prawa
    metodologia ogólna
    Opis:
    W artykule podejmuję się wykazania, że akceptacja twierdzeń dotyczących zastosowania teorii podejmowania decyzji do analiz prawa, formułowanych przez zwolenników podejścia do prawa zwanego ekonomiczną analizą prawa (ang. law & economics), prowadzi do paradoksu. Uważam, że na gruncie law& economics nie można bez popadania w paradoks pogodzić ze sobą twierdzeń o tym, że teoria podejmowania decyzji leży u podstaw ekonomicznych analiz prawa i dostarcza prawodawcy wiedzy niezbędnej do skutecznego wpływania na zachowania adresatów norm, z przekonaniem, że prawo stanowi instrument oddziaływania na zachowania. Przedstawiam rozumowanie, które prowadzi do paradoksalnych wniosków oraz jego ilustrację, opartą na analizach prowadzonych w pracach zwolenników law & economics. W zakończeniu formułuję hipotezy na temat możliwych źródeł powstania paradoksu.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 2; 229-244
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan wyjątkowy w perspektywie filozofii prawa. Próba definicji
    Autorzy:
    Adamska, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1157970.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-11
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    stan wyjątkowy
    ustawodawstwo wyjątkowe
    dyktatura konstytucyjna
    kryzys polityczny
    filozofia prawa
    teoria polityki
    Opis:
    Celem pracy jest próba definicji stanu wyjątkowego na gruncie filozofii prawa. Natura tego terminu jest zarówno prawna, jak i polityczna, przez co stanowi on przedmiot zainteresowania różnych nauk społecznych. Hybrydalny charakter stanu wyjątkowego pociąga za sobą trudności definicyjne, prowadząc do sceptycyzmu definicyjnego. Tezą pracy jest, że wobec niemożności sformułowania kryterialnej definicji stanu wyjątkowego, należy zastąpić ją definicją paradygmatyczną która, korzystając z dorobku m.in. filozofii, historii czy nauk politycznych, może znaleźć zastosowanie na gruncie różnych ujęć metodologicznych. W tym celu przedstawiono przegląd różnych rodzin definicyjnych (stan wyjątkowy jako fakt normatywnie uregulowany, jako dyktatura konstytucyjna, jako fakt polityczny i jako pusta prawna). Następnie na podstawie elementów wspólnych w przeanalizowanych definicjach wyodrębniono elementy konstytuujące stan wyjątkowy: wystąpienie sytuacji kryzysowej, zawieszenie norm powszechnie obowiązujących i czasowość owego zawieszenia, które to elementy zostały w dalszej części pracy omówione. Przedstawiona definicja ma służyć pomocą w kwalifikacji określonych fenomenów jako stanu wyjątkowego w obliczu wzrostu zainteresowania ustawodawstwem wyjątkowym w kontekście zagrożenia terrorystycznego.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 5-16
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Subject Matter of Philosophy of Law
    Przedmiot filozofii prawa
    Autorzy:
    Kostecki, Dawid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22738064.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-12
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Tematy:
    philosophy of law
    methodology
    legal sciences
    research methods
    filozofia prawa
    metodologia
    teoria prawa
    metody badawcze
    Opis:
    The question about the subject matter of philosophy of law belongs to fundamental issues of this academic discipline. Although there are more and more new concepts, this dispute has not been unanimously resolved. The purpose of the article is not only the presentation of existing views of the doctrine regarding the question what is the subject matter of philosophy of law?, but an attempt to answer the question how does the evolution of the subject matter of philosophy of law influence the development directions of philosophical and legal problems? Taking into consideration the fact that each of the philosophical systems defined thematical scope of philosophy of law in a different way, systematisation is necessary.
    Pytanie o przedmiot filozofii prawa należy do rudymentarnych zagadnień tej dyscypliny akademickiej. Pomimo pojawiania się coraz to nowych koncepcji, spór ten nie został ostatecznie rozstrzygnięty. Celem artykułu nie jest tylko prezentacja dotychczasowych stanowisk doktryny w zakresie, jaki jest przedmiot filozofii prawa, lecz próba odpowiedzi na pytanie, jak ewolucja przedmiotu filozofii prawa wpływa na rozwój kierunków problematyki filozoficznoprawnej? Biorąc pod uwagę fakt, że każdy z systemów filozoficznych nieco inaczej zakreślał obszar tematyczny filozofii prawa należy dokonać systematyzacji.
    Źródło:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2020, 15, 17 (2); 97-115
    2719-3128
    2719-7336
    Pojawia się w:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawiedliwość wykładni prawa
    Justice in legal interpretation
    Autorzy:
    Bogucki, Olgierd
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1595949.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    justice
    legal interpretation
    theory of law
    theory of legal interpretation
    philosophy of law
    sprawiedliwość
    wykładnia prawa
    teoria prawa
    teoria wykładni prawa
    filozofia prawa
    Opis:
    Czy można mówić o sprawiedliwości wykładni prawa? Celem artykułu jest uzasadnienie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie oraz bliższa eksplikacja znaczenia (a raczej znaczeń) takiej pozytywnej odpowiedzi. Cel ten jest realizowany metodą analizy pojęciowej – analizy głównych pojęć związanych ze sprawiedliwością i wykładnią prawa. Na podstawie analizy sformułowano kilka podstawowych twierdzeń. Po pierwsze, sprawiedliwość prawa i sprawiedliwość wykładni prawa są dwoma różnymi zagadnieniami. Jeżeli chcemy mówić o sprawiedliwości przy wykładni prawa, to będzie to przede wszystkim sprawiedliwość proceduralna. W przypadku procesu wykładni mamy do czynienia z niedoskonałą sprawiedliwością proceduralną. Można jednak zauważyć również pewne cechy czystej sprawiedliwości proceduralnej. Proceduralna sprawiedliwość w przypadku wykładni prawa oznacza niearbitralność przy stosowaniu reguł wykładni, co w konsekwencji pozwala na rozstrzyganie między różnymi wariantami interpretacyjnymi reprezentującymi różne materialne koncepcje sprawiedliwości. Tym więcej jest sprawiedliwości proceduralnej przy wykładni prawa, im bardziej rozbudowany jest zespół reguł dotyczących jej dokonywania. Mimo że realizowanie tak rozumianej sprawiedliwości jest warunkiem koniecznym uzyskania materialnie sprawiedliwego wyniku, nie może go jednak gwarantować, a w szczególności nie może gwarantować pełnej etycznej słuszności wyniku.
    Can we talk about justice in the interpretation of law? The aim of the article is to justify positive answer to this question and closer explication of the meaning (or rather meanings) of this answer. This aim is implemented by method of conceptual analysis – analysis of the main concepts related to justice and legal interpretation. Several statements have been made on the basis of the analysis. First of all, the justice of law and the justice of legal interpretation are two separate issues. If we are talking about justice in the process of legal interpretation, we mean, above all, procedural justice. In the case of legal interpretation, there is an imperfect procedural justice, which, however, shows a significant resemblance to pure procedural justice. Procedural justice in the interpretation of law means non-arbitrariness in judging between different interpretive variants representing different substantial concepts of justice. The more procedural justice there is in interpreting the law, the more exhaustive the set of rules for making it. Although the implementation of justice understood in this way is a prerequisite for achieving a substantially just result, it can not guarantee it, and in particular can not guarantee a full ethical rightness of the result.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 7-22
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sąd jak inkarnacja Ludu. Dekonstrukcja idei ludowego konstytucjonalizmu
    Court as the incarnation of the People. Deconstruction of the idea of popular constitutionalism
    Autorzy:
    Barut, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531467.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    filozofia prawa
    teoria demokracji
    ludowy konstytucjonalizm
    Bruce Ackerman
    philosophy of law
    theory of democracy
    popular constitutionalism
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest analiza idei ludowego konstytucjonalizmu sformułowanej w amerykańskiej filozofii prawa. Autor wychodzi od stwierdzenia deficytu legitymacji współczesnej władzy politycznej, a co za tym idzie jej wytworu – prawa pozytywnego. Rozwiązaniem tego problemu ma być idea polityki deliberacyjnej, polegającej na społecznej dyskusji oraz prawa responsywnego, tworzonego poprzez aktywność wielu podmiotów, w którym znajdują odzwierciedlenie zróżnicowane tożsamości i sposoby widzenia świata. Deliberacyjność polityki i responsywność prawa mogą jednak oznaczać albo społeczną realność – rzeczywistą dyskusję nad prawem i polityką albo ideę regulatywną, do realizacji której może zbliżać się działalność organów o charakterze elitarnym. W amerykańskiej filozofii prawa idea ludowego konstytucjonalizmu stanowić miała odpowiedź na postulat jego legitymizacji prawa poprzez zapewnienie społeczeństwu, a w szczególności przedstawicielom „nowych ruchów społecznych”, takich jak „ruch obrony praw obywatelskich” w latach 60-tych, bezpośredniego udziału w jego tworzeniu i stosowaniu, była wyrazem zaniepokojenia, które wyrażali również autorzy lewicowi w obliczu prawotwórczych orzeczeń Sądu Warrena. Przeformułowanie tej idei, dokonane w szczególności przez Bruce’a Ackermana, czyli uznanie za wyraz ludowego prawodawstwa orzecznictwa amerykańskiego Sądu Najwyższego stanowi wyraz zmiany rozumienia, czy wręcz dekonstrukcji podstawowych idei filozoficzno-prawnych i filozoficzno-politycznych, takich jak reprezentacja i demokracja. Następstwem jest oderwanie pojęcia ludu od związku z określoną empiryczną zbiorowością. Proces ten jawi się jako aspekt zjawiska ideowego wykraczającego poza kontekst amerykański, to jest legitymizacji, według kryterium realizacji hasła ochrony praw człowieka, organów o charakterze elitarnym, przykładem koncepcje Pierre’a Rosanvallona czy Dominique Rousseau. Autor wskazuje na niebezpieczeństwa związane z tym trendem: radykalna zmiana znaczenia słów powoduje irracjonalizację dyskursu społecznego, a oparcie legitymacji sądu konstytucyjnego na prawach człowieka może wyłączyć możliwość jego krytyki.
    The subject of this article is an analysis of the idea of popular constitutionalism formulated in American philosophy of law. The starting point for the author is to identify the lack of legitimacy of contemporary government, and consequently its product – the positive law. The solution to this problem is supposed to be the idea of deliberative politics, based on social discussion and responsive law, created through the activity of many subjects, reflecting differentiated identities and ways of seeing the world. Deliberative politics and the responsiveness of law may, however, mean either a social reality, real discussion on law and politics, or a regulatory idea which the activities of elite bodies may advance. In American philosophy of law, the idea that popular constitutionalism was to respond to the postulate of legitimisation of the law by providing the public, and in particular, representatives of ’new social movements‘ such as ‘the civil rights movement‘ in the 1960s, direct participation in its creation and application, was an expression of concern also expressed by the authors of the left in the face of the law-making judgments of the Warren Court. The reformulation of this idea, made in particular by Bruce Ackerman, or its identification with American Supreme Court’s jurisprudence, is an expression of a change in understanding or even deconstruction of fundamental political and legal ideas such as representation and democracy. The consequence is the detachment of the concept of the People from a relation to a particular empirical community. This process appears as an aspect of the ideological phenomenon that goes beyond the American context, i.e. legitimacy, according to the criterion of realizing the slogan of protection of human rights, of elitist bodies. The examples are: the conceptions of Pierre Rosanvallon, and Dominique Rousseau. The author of the article points out the dangers of this movement. The radical shifting of the meaning of words causes irrationalisation of public discourse, and the legitmisation of the role of played by constitutional court as a defender of human rights can exclude all possibilities of the criticism of its lawmaking.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 2(15); 13-25
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ius or lex? The evolution of the concept of law in continental Europe
    Autorzy:
    Kotowski, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24988468.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Stowarzyszenie SILGIS
    Tematy:
    theory of law
    statutory law
    philosophy of law
    European Union
    teoria prawa
    prawo ustawowe
    filozofia prawa
    Unia Europejska
    Opis:
    The paper analyses the evolution of the concept of law in continental Europe in order to answer the research question – to what extent European law and the direction of its development is closer to the idea of ius or lex. The former obviously implies treating law in a stratified manner. Positive law is limited by an unchanging and not fully human-dependent order of values. The idea of lex, on the other hand, is embedded in the positivist primacy of statute law. The history of European culture has been associated with the mutual inhibition of these two macro-conceptions of law. Meanwhile, the federative legal order of the Union, which is emerging before our eyes, seems to refer exclusively to the idea of lex.
    Źródło:
    GIS Odyssey Journal; 2023, 3, 1; 123--136
    2720-2682
    Pojawia się w:
    GIS Odyssey Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Leon Petrażycki był socjologiem?
    Was Leon Petrażycki a sociologist?
    Autorzy:
    Kojder, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046339.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    socjologia
    Petrażycki
    filozofia prawa
    psychologiczna teoria prawa
    ewolucjonizm
    sociology
    Petrazycki
    philosophy of law
    psychological theory of law
    evolutionism
    Opis:
    Postawione w tytule artykułu pytanie  jest pytaniem retorycznym szczególnie dla osób, które znają twórczość i koleje życia Leona Petrażyckiego. Jednak nie można zaprzeczyć twierdzeniu, ze miejsce Petrażyckiego w nauce socjologii jest więcej niż skromne. Jedną z przyczyn jest prawdopodobnie to, że Petrażycki zdecydowanie odrzucał tradycyjną koncepcję socjologii jako „nauki o społeczeństwie”, która zmierza do opisania i wyjaśnienia wszelkich „zjawisk społecznych”, Sądził, że „socjologia przedstawia coś w rodzaju muzeum patologii naukowej”. Niemniej jednak Petrażycki zajmując się intersubiektywnymi, społecznymi formami prawa problemy te traktował socjologicznie, z pomysłowością pierwszorzędnego socjologa, analizował społeczne uwarunkowania prawa, a z drugiej strony – oddziaływanie prawa na życie społeczne. Dążenie Petrażyckiego do zmiany nastawienia socjologii oraz do przebudowy jej metodologicznych pod¬staw nie spotkało się z szerszym zainteresowaniem. Głównym tego powodem było to, że zamierzonego już w 1907 roku dzieła poświęconego socjolo-gii nie zdołał w następnych latach doprowadzić do końca i opublikować. Jego wizja socjologii pozostała więc w zasadzie nieznana. W niniejszym artykule przedstawiono więc główne zainteresowania naukowe Petrażyckiego i ich rozwój, oraz podejście do różnorodnych zagadnień naukowych, które podejmował. Przedstawiony opis jego aktywności naukowej oraz analiza części zachowanych prac , które nie uległy zniszczeniu podczas II wojny światowej  pozwalają w ogólnym zarysie odtworzyć główne tezy wykreowanej i praktykowanej przez Niego wizji socjologii.  Główną konkluzją opracowania jest, to, że na podstawie posiadanych informacji, koncepcję Petrażyckiego zaliczyć należy do nurtu socjo¬logii ewolucjonistycznej, a za jej główne źródło inspiracji — uznać darwinizm, gdyż autora Teorii prawa i państwa interesowały głównie procesy przy¬stosowania  się  psychiki  ludzkiej  do  warunków  życia zbiorowego i współtworzenie tych warunków w procesie zarażania się emocjonalno-intelektualnego.
    The question posed in the title of the article is a rhetorical question, especially for people who know the creativity and life of Leon Petrażycki. It cannot be denied that Petrazycki’s place in the science of sociology is more than insignificant. One of the reasons is probably that Petrażycki strongly rejected the traditional concept of sociology as „social science”, which aims to describe and explain all „social phenomena”. He thought that „sociology represents something like a museum of scientific pathology”. Nevertheless, Petrażycki, dealing with intersubjective, social forms of law, treated these problems sociologically, with the ingenuity of a first-rate sociologist, he analyzed the social conditions of law, and on the other hand - the impact of law on social life. Attempt to change the attitude of sociology and to rebuild its methodological made by Petrażycki did not meet with wider interest. The main reason for this was that the work on sociology intended already in 1907 could not be completed and published in the following years. His vision of sociology, therefore, remained virtually unknown. In this article, are presented main scientific interests of Petrażycki, as well as the approach to various scientific issues which he undertook. The presented description of his scientific activity and analysis of some of the preserved works that were not destroyed during World War II allow us to reconstruct the main theses of the sociology he created and practiced.  The main conclusion of the study is that based on the information available, Petrazycki’s concept belongs to the evolutionary sociological trend. Darwinism should be regarded as its main source of inspiration, because the author of “Theory of Law and State” was mainly interested in the processes of adapting the human psyche to the conditions of collective life and co-creating these conditions in the process of emotional and intellectual contagion.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2019, 62, 2; 99-116
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola wartości w interpretacji prawa. Ujęcie normatywne
    The Role of Values in Legal Interpretation: The Normative Approach
    Autorzy:
    Bogucki, Olgierd
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531567.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    interpretacja prawa
    teoria prawa
    filozofia prawa
    aksjologia
    legal interpretation
    theory of law
    philosophy of law
    axiology, ‘componential’ theory of values
    Opis:
    Artykuł przedstawia i analizuje pewną teorię wartości i ich roli w interpretacji prawnej. W artykule teoria ta została nazwana „składnikową” teorią wartości. Zgodnie z tą teorią wartości w prawie tworzą struktury oparte na ocenach globalnych – kompleksowych sądach aksjologicznych uwzględniających wszystkie istotne w danym przypadku wartości i stopnie ich realizacji. Podstawowym twierdzeniem teorii jest twierdzenie o izomorfii między globalną oceną a treścią normy prawnej. „Składnikowa” teoria wartości stanowi podstawę normatywnego modelu interpretacji. Zgodnie z tym modelem interpretator powinien zrekonstruować ocenę globalną i wybrać jeden możliwy wynik interpretacji – jedną normę postępowania – która będzie najbardziej spójna z tą oceną. Aby zrekonstruować wspomnianą ocenę globalną interpretator powinien uwzględnić tekst prawny, orzecznictwo i doktrynę, materiały legislacyjne i domniemanie interpretacyjne. Artykuł rekonstruuje filozoficzne założenia wspomnianej teorii i modelu. Artykuł wskazuje, że podstawową wartością wskazanego modelu normatywnego jest intersubiektywność interpretacji prawnej jako element praworządności. W artykule wskazano również, że opisana teoria i model są oparte na pozytywizmie prawniczym, ale mają również znaczące powiązania z hermeneutyką prawniczą, Dworkina teorią prawa oraz argumentacyjnymi ujęciami prawa. Ponadto, opisana teoria wydaje się również zakładać słabą współmierność wartości.
    The article presents and analyses a certain theory of values and their role in legal interpretation. The article calls it a ‘componential’ theory of values. According to the theory, values in law create structures based on global assessments: comprehensive axiological judgements that consider all the relevant values and degrees of their realization. The basic theorem of the theory is the theorem on isomorphy between the global assessment and the content of the legal norm. This ‘componential’ theory is the basis of the normative model of legal interpretation. According to this model, the interpreter should reconstruct the global assessment and choose the one possible result of interpretation – the one norm of conduct – which will be the most consistent with this judgement. In order to reconstruct the aforementioned global assessment, the interpreter should consider the legal text, case law and legal literature, legislative materials and interpretative presumption. The article reconstructs the philosophical presumptions behind the aforementioned theory and model. The article points out that the fundamental value behind the normative model is the intersubjectivity of legal interpretation as an element of the rule of law. The article also indicates that the theory and model described above are based on legal positivism, but with significant connections with legal hermeneutics, Dworkin’s theory of law, and argumentative approaches to law. In addition, the theory seems to presume weak commensurability of values.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 96-108
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O behawioralnym podejściu do badania prawa, paradoksie, do którego prowadzi i sposobie jego przezwyciężenia
    On the behavioural approach in jurisprudence, the paradox it causes and the way to overcome it
    Autorzy:
    Małecka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1194374.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    philosophy of law
    legal theory
    decision theory
    economic analysis of law
    general methodology of legal sciences
    Petrażycki
    filozofia prawa
    teoria prawa
    teoria podejmowania decyzji
    ekonomiczna analiza prawa
    metodologia nauk prawnych
    Opis:
    W artykule przedstawiam podstawowe założenia behawioralnego podejścia do analiz prawa i wykazuję, że akceptacja twierdzeń dotyczących zastosowania nauk behawioralnych do analiz prawa, formułowanych przez zwolenników tego podejścia, prowadzi do paradoksu. We współczesnej refleksji nad prawem, prowadzonej zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, twierdzi się, że wyniki badań nauk behawioralnych mogą znaleźć zastosowanie w kontekstach prawnych. Odwołania do wiedzy o działaniu mają umożliwić z jednej strony adekwatne wyjaśnienie (przez teoretyków) wpływu prawa na działania, z drugiej zaś – skuteczne wpływanie (przez prawodawców) na zachowania i decyzje adresatów norm prawnych. Analizuję, czy aktualne badania i ustalenia nauk behawioralnych pozwalają na formułowanie tak daleko idących wniosków i rekomendacji dotyczących treści norm prawnych oraz ich oddziaływania na decyzje adresatów norm, jak te spotykane w omawianych i krytykowanych pracach. Pokazuję, w jaki sposób paradoksów można uniknąć, nawiązując do koncepcji teoretycznych Leona Petrażyckiego, a w szczególności metodologicznych aspektów jego rozważań.
    The claim of the paper is that postulates of law making, as well as of analyzing law on the basis of thescientific knowledge on the behavioral regularities lead to paradoxical consequences. I present basic assumptions of the behavioral approach to analysis of law and the reasoning which results in the paradox. In the contemporary research on law, one may observe an increasing interest, especially in the United States and Western Europe, in the development and outcomes of behavioral sciences. References to these sciences are justified from the theoretical perspective (behavioral theories and methods should enable better understanding of the behavioral impact of law), as well as from the policy perspective (they should make possible more effective influences on people’s behavior). In the paper I analyze whether current findings of behavioral sciences allow for formulating such far-reaching conclusions concerning the content of legal norms and their behavioral impact. It will be demonstrated how paradoxes could be avoided, when taking into account concepts and analyses of Leon Petrażycki, especially methodological aspects of his work.
    Źródło:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2013, 1, 41; 19-42
    1231-0298
    Pojawia się w:
    Nauka i Szkolnictwo Wyższe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauka prawa w ujęciu niemieckiej szkoły historycznej
    Legal Science in the Perspective of the German Historical School
    Autorzy:
    Tabak, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22792718.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Tematy:
    niemiecka szkoła historyczna
    romantyzm
    teoria prawa
    filozofia prawa
    prawo zwyczajowe
    German Historical School
    Romanticism
    theory of law
    philosophy of law
    customary law
    Opis:
    Niemiecka szkoła historyczna w prawie jest XIX-wiecznym prądem intelektualnym w niemieckiej nauce prawa. Mając za podstawę ideologię romantyzmu, szkoła kładła nacisk na historyczne uwarunkowania prawa, co stało w opozycji do klasycznie zrozumiałego prawa naturalnego, wpisanego w każdy rozum ludzki przez transcendentny i osobowy Absolut. Najważniejsze poglądy szkoły zostały określone przez Gustava von Hugo i przede wszystkim przez Friedricha Carla von Savigny’ego. Podstawowym założeniem przyjętym przez szkołę historyczną jest to, iż prawo to nie zbiór regulacji nadanych arbitralnie przez daną władzę, lecz raczej wyraz przekonań określonej wspólnoty, uwarunkowany przez takie czynniki, jak język, zwyczaj, czy praktyka przyjęta w konkretnym środowisku. U podstaw prawa danego narodu leży „duch narodu”, czyli Volksgeist. W ramach niemieckiej szkoły historycznej można wyodrębnić dwa kierunki – romanistyczny i germanistyczny. Romaniści, do których zalicza się m.in. Savigny’ego, twierdzili, iż „duch narodu” może został odkryty w wyniku recepcji prawa rzymskiego, podczas gdy nurt germanistyczny, reprezentowany przez K.F. Eichorna, J. Grimma, G. Beselera, czy O. von Gierke za wyraz „ducha narodu” uznawał rodzime prawo niemieckie wywodzące się ze średniowiecza.
    The German Historical School of Jurisprudence is a 19th-century intellectual movement in the study of German law. With Romanticism as its background, it emphasized the historical limitations of the law. The Historical School is based on the writings and teachings of Gustav von Hugo and especially Friedrich Carl von Savigny. The basic premise of the German Historical School is that law is not to be regarded as an arbitrary grouping of regulations laid down by some authority. Rather, those regulations are to be seen as the expression of the convictions of the people, in the same manner as language, customs and practices are expressions of the people. The law is grounded in a form of popular consciousness called the Volksgeist. The German Historical School was divided into Romanists and the Germanists. The Romantists, to whom Savigny also belonged, held that the Volksgeist springs from the reception of the Roman law. While the Germanists (K.F. Eichhorn, J. Grimm, G. Beseler, O.von Gierke) saw medieval German Law as the expression of the German Volksgeist.
    Źródło:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2018, 13, 15 (2); 291-300
    2719-3128
    2719-7336
    Pojawia się w:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena moralna zachowania braci Kowalczyków na tle formuły Radbrucha i teorii partyzanta Carla Schmitta
    The moral evaluation of brothers Kowalczyk’s behaviour on the background of the Radbruch’s formula and theory of Carl Schmitt
    Autorzy:
    Chybiński, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2068604.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
    Tematy:
    moralność
    formuła Radbrucha
    Gustav Radbruch
    Carl Schmitt
    teoria partyzanta
    filozofia prawa
    teoria prawa
    sprawiedliwość
    bezpieczeństwo
    morality
    Radbruch's formula
    theory of Carl Schmitt
    theory of the partisan
    philosophy of law
    theory of law
    justice
    safety
    Opis:
    Celem artykułu jest ocena moralna zachowania braci Kowalczyków, którzy w październiku 1971 roku wysadzili aulę Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Zamach ten był reakcją na zaplanowane odznaczenie milicjantów tłumiących strajk robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970 roku. Czyn ten będziemy rozpatrywać w oparciu o formułę Radbrucha i teorię partyzanta Carla Schmitta. Pierwsza z nich zakładała, że może istnieć system prawny, którego ustawy będą sprzeczne z zasadami moralnymi. Natomiast druga teoria opisywała zachowania partyzantów, którzy walczyli z reżimem komunistycznym w Hiszpanii. Pomoże nam to lepiej zrozumieć działanie Jerzego i Ryszarda Kowalczyków, spojrzeć na nich z innej perspektywy i być może znaleźć odpowiedź na pytanie: Czy byli to zwykli zbrodniarze, czy może bohaterowie, o których warto dziś pamiętać?
    The point of this article is a moral evaluation of brothers Kowalczyk’s behaviour, who blew up the hall of Higher Pedagogical School in Opole in Ocotber 1971. The attack was a reaction to the planned honoring of policemen, who supressed a riot of workers in Gdansk in 1970. We will consider this accident basing on Radbruch’s formula and Carl Schmitt’s theory. The first of this suggests, that there might be a legal system, whose law will be contrary to the moral principles. The second theory describes behaviour of the partisan, who fought against communists in Spain. It should help us to better understand behaviour of George and Richard Kowalczyk - to look at them from a different perspective and perhaps find the answer of the question - were they regular criminals or maybe heros, that are worth remembering?
    Źródło:
    Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2017, 1; 167--174
    2544-7262
    Pojawia się w:
    Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyka orzecznicza organów dyscyplinarnych dotycząca przestrzegania reguł deontologicznych obejmujących stosunki adwokata z klientem odnoszące się do biegu jego sprawy
    The jurisprudence of disciplinary bodies regarding the observance of deontological rules including attorney-client relations pertaining to the course of his case
    Autorzy:
    Tarnacka, Agata Hiacynta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451643.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    legal philosophy
    legal ethics
    theory of law
    ethical rules
    ethics
    deontology
    advocacy
    materialne prawo dyscyplinarne
    filozofia prawa
    etyka prawnicza
    teoria prawa
    reguły etyki
    zasady etyki
    deontologia
    adwokatura
    Opis:
    Artykuł zatytułowany „Praktyka orzecznicza organów dyscyplinarnych dotycząca przestrzegania reguł deontologicznych obejmujących stosunki adwokata z klientem odnoszące się do biegu jego sprawy” został sporządzony przy wykorzystaniu metody formalno-dogmatycznej oraz dogmatyczno-prawnej, z elementami metody historyczno-prawnej. Artykuł odnosi się do prawa dyscyplinarnego materialnego i procesowego. Za cel rozważań postawiono analizę reguł etycznych i odnoszących się do nich orzeczeń organów dyscyplinarnych. Analizowana materia należy do ważkich, bowiem ma znaczenie dla całego wymiaru sprawiedliwości, na co wskazują orzeczenia Sądu Najwyższego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
    The article entitled “The jurisprudence of disciplinary bodies regarding the observance of deontological rules covering the relations of a lawyer with the client relating to the course of his case” was drawn up using the formal-dogmatic and dogmatic-legal method, with elements of the historical and legal method. The article refers to substantive and procedural disciplinary law. The aim of the considerations was to analyze the ethical rules and the decisions of disciplinary bodies relating to them. The analyzed matter is important, because it is important for the entire justice system, as shown by the rulings of the Supreme Court and the European Court of Human Rights.
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2018, 39, 4; 153-168
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kariera uczonego i tworzenie idei w warunkach fundamentalnych zmian strukturalnych. O Leonie Petrażyckim raz jeszcze
    A Scholar’s Career and Idea Generation Under Conditions of Fundamental Structural Changes. About Leon Petrażycki Once Again
    Autorzy:
    Dębska, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/42558145.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    filozofia prawa
    socjologia prawa
    Leon Petrażycki
    Pierre Bourdieu
    kapitał naukowy
    trajektoria biograficzna
    teoria pola naukowego
    philosophy of law
    sociology of law
    scientific capital
    biographical trajectory
    scientific field theory
    Opis:
    W artykule proponuje się podejście do naukowej biografii z perspektywy projektu naukowego Pierre’a Bourdieu. Wybór Leona Petrażyckiego (1867-1931), filozofa i socjologa prawa, nie bez przesady rzec: w Polsce ikony ogólnych nauk o prawie, podyktowany jest faktem, iż jego trajektoria daje wgląd w ciekawe procesy zachodzące w polu naukowym, a nawet szerzej, społecznym, na przełomie wieków aż do lat 30. wieku XX. Jest więc Petrażycki „szczególnym przypadkiem tego co możliwe”, czyli niejako „produktem” epoki, naznaczonej wprawdzie silnymi podziałami geopolitycznymi, które korespondowały z nierównym przepływami idei między narodowymi polami naukowymi, ale jednocześnie charakteryzującej się wysoką płynnością granic pól społecznych, pomiędzy którymi (do pewnego momentu) sprawnie się porusza (nauka, publicystyka, polityka). Jest również ciekawa badawczo, gdyż ujawnia wpływ struktur społecznych na zajmowanie pozycji naukowej i stanowiska dyskursu, a także ukazuje sposoby sublimacji porażki. Artykuł stanowi więc uzupełnienie dotychczasowych perspektyw, jak również ma charakter programowy, w tym sensie, że posłużyć może jako inspiracja dla podobnych przedsięwzięć w przyszłości.
    This paper proposes an approach to scientific biography from the perspective of Pierre Bourdieu’s theoretical project. The choice of Leon Petrażycki (1867–1931), a philosopher and sociologist of law, who might be called an icon of the philosophy of law in Poland, results from the fact that his trajectory gives an insight into the interesting processes taking place in the scientific field, as well as in other social fields at the turn of the century up to the 1930s. Thus, L. Petrażycki is a ‘special case of what is possible’, a ‘product’ of the era. An era marked, on the one hand, by strong geopolitical divisions, corresponding to unequal flows of ideas between national scientific fields, on the other hand, characterized by high fluidity of the boundaries of social fields (science, journalism, politics), between which (up to a certain point) L. Petrażycki adroitly ‘moves’. Petrażycki’s trajectory is also interesting research-wise, as it reveals the influence of social structures on scientific positions occupied and positions takings in discourse. Furthermore, it shows how scientific failure is sublimated. Therefore, the article complements previous perspectives and is programmatic in that it can inspire similar endeavours in the future.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2024, 38, 1; 19-33
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozważania nad prawem i zwyczajem w systemie prawa kontynentalnego
    Размышления о праве и правовом обычае в континентальной правовой системе
    Розгляд права та звичаїв у системі континентального права
    The legal structure of the instrument for withholding the driving license of a child-support debtor evading support obligations
    Autorzy:
    Mielewczyk, Dominik Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090165.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-09
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    звичай
    звичаєве право
    соціальні норми
    правотворчі факти
    м’яке право
    валідація правових норм
    універсалістський підхід
    теорія права
    філософія права
    соціологічні науки
    правовой обычай
    обычное право
    социальные нормы
    правотворческие факты
    мягкое право
    валидация правовых норм
    универсалистский подход
    теория права
    философия права
    социологические науки
    custom
    customary law
    social norms
    law-making facts
    soft law
    validation of legal norms
    universal approach
    theory of law
    philosophy of law
    sociological sciences
    zwyczaj
    prawo zwyczajowe
    normy społeczne
    fakty prawotwórcze
    miękkie prawo
    walidacja norm prawnych
    uniwersalistyczne ujęcie
    filozofia prawa
    teoria prawa
    nauki socjologiczne
    Opis:
    Artykuł podejmuje temat zakresów pojęciowych zwyczaju oraz prawa, w tym prawa zwyczajowego i tzw. miękkiego prawa, a także ich holistycznego ujęcia w ramach funkcjonowania państwa w systemie civil law. Rozważania poświęcono nie tylko teorii i filozofii prawa, lecz także dorobkowi nauk socjologicznych. Autor poszukuje uniwersalistycznego ujęcia wynikających z analizy zjawisk, które wiążą się z zajmowaniem przez badaczy rozbieżnych stanowisk w literaturze przedmiotu. Wykazuje, że ich systemowe znaczenie i definicja są wynikiem istnienia i rozpoznawania przez system prawny określonych faktów prawotwórczych oraz wprowadzenia spójnej regulacji dostosowanej do współczesnych wymagań. W interesie ustrojodawcy leży bowiem powinność odpowiedniej walidacji norm prawnych pozwalająca utrzymać spójność porządku prawnego, w tym określenia zamkniętego katalogu źródeł prawa. Niniejsza praca dostarcza niezbędnych wniosków i spostrzeżeń systemowych, stanowiących postulaty dla przyszłej regulacji ustrojowej.
    У статті розглядаються концептуальні обсяги звичаю та права, зокрема загального права та так званого м’якого права, а також їх цілісний підхід до функціонування держави в системі цивільного права. Стаття присвяченa не лише теорії та філософії права, а й досягненням соціологічних наук. Автор шукає універсалістський підхід до явищ, які випливають із аналізу явищ, пов’язаних із розбіжними позиціями дослідників у літературі з цього питання. Показано, що їх системне значення та визначення є результатом існування та визнання правовою системою певних правотворчих фактів та існування цілісного нормативного акту, адаптованого до сучасних вимог. В інтересах законодавця, щоб правові норми були належним чином підтверджені для підтримки узгодженості правового порядку, включаючи визначення закритого каталогу джерел права. Ця робота подає необхідні висновки та системні уявлення, які становлять постулати для майбутнього системного регулювання.
    В статье рассматриваются концептуальные сферы действия закона и правового обычая, а также холистический подход к ним в рамках функционирования государства. Рассуждения посвящены не только теории и философии права, но и достижениям социологических наук. Автор ищет универсалистский подход к вытекающим из анализа явлениям, которые связаны с занятием несовпадающих позиций исследователями в литературе по данной теме. Он показывает, что их системное значение и определение являются результатом существования и признания правовой системой определенных правотворческих фактов, а также наличия когерентного регулирования, приспособленного к современным требованиям. Таким образом, в интересах законодателя находится надлежащая валидация правовых норм, позволяющая сохранить когерентность правового порядка, включая определение закрытого каталога источников права, а также обеспечение необходимых выводов, представляющих собой постулаты для будущего системного регулирования.
    The Article discusses the conceptual scopes of custom and law, including customary law and soft law, as well as their holistic approach to the functioning of the state in the civil law system. The work has been focused not only on the theory and philosophy of law, but also on the achievements of sociological sciences. The Author is looking for an universalistic approach to the phenomena in question resulting from the analysis, which are characterized by researchers taking divergent positions in the literature on the following subject. It shows that their systematic meaning and definition result from the existence and recognition by the legal system of certain law-making facts and the existence of a coherent regulation adapted to modern needs. It is the essential role and interest of the legislator to properly validate legal norms allowing for the coherence of the legal order, including the definition of a closed catalogue of the sources of law. The following work provides the necessary conclusions and systemic insights, which constitute the postulates for the future regulatory structure.
    Źródło:
    Studia Prawnicze KUL; 2022, 2; 235-258
    1897-7146
    2719-4264
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies