Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rozum–wiara" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 37
Tytuł:
Franz Gruber, Markus Knapp (Hg.). Wissen und Glauben. Theologische Reaktionen auf das Werk von Jürgen Habermas „Auch eine Geschichte der Philosophie”. Mit einer Replik von Jürgen Habermas, Freiburg: Herder 2021, ss. 256
Franz Gruber, Markus Knapp (Hg.), Knowledge and Faith. Theological reactions to the work of Jürgen Habermas "Also a History of Philosophy". With a replica by Jürgen Habermas, Freiburg: Herder 2021, pp. 256
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154464.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Jürgen Habermas
filzofia
rozum
wiara
philosophy
reason
faith
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 439-440
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROZUM – WIEDZA – WIARA DYNAMIKA ZNACZEŃ
REASON – KNOWLEDGE – FAITH: THE DYNAMICS OF MEANING
Autorzy:
Kublikowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488181.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rozum
wiedza
przekonanie
wiara
reason
knowledge
belief
faith
Opis:
The main goal of this paper is to explicate the meaning of such words as “reason”, ”knowledge” and “faith.” In addition, some relationships between these notions are analysed. Two attitudes can be distinguished: “faith — reason/knowledge” and “reason/knowledge – faith”. In the first case faith is initial, but a believer can take a rational (intellectual) effort to analyse what faith is. The second attitude is realised in the rational search to find faith. Many different types of arguments for the sentence “God exists” have been invented over years. These arguments have been the tools used in the cases of both attitudes. The arguments are analysed and discussed. The notion of argument is related to the notion of persuasion. Some different situa- tions can be distinguished: a claim is rightly argued and somebody is persuaded by this claim; a claim is rightly argued, but somebody is not persuaded; a claim is not rightly argued, but some- body is persuaded by such a claim (e.g. by an influential leader); and a claim is not rightly argued and somebody is not persuaded. The attitude “faith — reason/knowledge” (a religious attitude) is existential and practical. It con- sists of some components. One of them is a religious knowledge (doctrine). If a believer confesses his or her faith using the official (institutional) text — called in Latin Credo (The Creed) — then really they believe and accept a set of rational religious beliefs, which belong to the religious knowledge (doctrine). A religious faith, understood as God’s influence, is acknowledged as the basis for such an act of believing and accepting. So the religious attitude consists of a religious faith, beliefs, emotions and also free choice (decision, acceptance). The act of an acceptance does not only concern beliefs. A believer also ac- cepts moral and religious rules (principles). This is the type of morality motivated by religion. A re- ligious attitude is the rational, theoretical and practical synthesis of all these components.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 2; 71-88
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reason and Faith in God
Rozum i wiara w Boga
Autorzy:
Moser, Paul K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488785.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
faith
reason
evidence
God
argument
wiara
rozum
ewidencja
Bóg
Opis:
The topic of “reason and faith in God” has challenged philosophers and theologians since the beginning of their disciplines, and it has left many inquirers confused. The key notions of faith and reason are often left unclear, and this complicates inquiry about faith in God. Many inquirers end up puzzled about the significance of the distinction between reason and faith. This paper outlines an approach to reason and faith in God that explains how faith in God can be well-grounded in reason as evidence, even if reason as an argument does not apply in a case. It identifies distinctive roles for experience and defense in an account of faith in God.
Problem „rozum a wiara w Boga” stanowił wyzwanie dla filozofów i teologów od samego początku istnienia ich dyscyplin, lecz wiele dociekań na ten temat wciąż pozostaje niewyjaśnionych. Nawet kluczowe pojęcia „wiary” i „rozumu” często pozostają niejasne, co komplikuje badanie na temat wiary w Boga. Dla wielu badaczy znaczenie rozróżnienia między rozumem i wiarą ostatecznie okazuje się zagadką. Niniejszy artykuł zarysowuje podejście do zagadnienia rozumu i wiary w Boga, które wyjaśnia, w jaki sposób wiara w Boga może być mocno oparta na rozumie oraz ewidencji przedstawianej przez rozum, nawet jeśli argumentacja rozumowa nie ma zastosowania w danym przypadku dotyczącym wiary w Boga. Artykuł określa również różne role, jakie spełniają doświadczenie oraz argumentacja apologetyczna w wyjaśnianiu wiary w Boga.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 5-20
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Racjonalność wiary – Romano Guardini a Joseph Ratzinger
The Rationality of Faith – Romano Guardini and Joseph Ratzinger
Autorzy:
Bachanek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031170.pdf
Data publikacji:
2020-05-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Guardini
Ratzinger
prawda
rozum
wiara
racjonalność
truth
reason
faith
rationality
Opis:
Romano Guardini was highly valued by Joseph Ratzinger as a lecturer and author of inspiring books. They shared the zealous pursuit for truth,the courage to ask fundamental questions, the boldness to confront the Christian faith with the challenges of contemporary culture, the convictionthat the human mind has high cognitive capacities, and the emphasis on the primate of truth in theology. Both authors highlight the reasonable aspectof the Christian faith. After all, faith relies on the fact that God is Truth. Faith and reason are not contradictory. They can complement one anotherin the process of in-depth cognition. Naturally, as the human mind tries to understand God, it struggles with its own limitations in the face of themystery which exceeds the capacities of the creation.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2020, 90, 1; 105-118
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Faith and reason: what relationship?
Wiara i rozum: jaka relacja?
Autorzy:
Possenti, Vittorio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181884.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Wiara
rozum
chrześcijaństwo
encyklika
filozofia
faith
reason
christianity
encyclical
philosophy
Opis:
Autor w artykule pokazuje, że relacja między wiarą a rozumem jest wewnętrznym rysem chrześcijaństwa od jego początków i biegnie przez całą historię teologii, Kościoła i myśli chrześcijańskiej. Problem ten można ująć w rozmaity sposób. Jednym nich jest zestawienie poglądów czołowych teologów i myślicieli chrześcijańskich, którzy podejmują te zagadnienia. W niniejszym artykule Autor wybiera inne rozwiązanie, które wydaje mu się lepszym. A mianowicie przywołuje dwa dokumenty: encyklikę Wiara i rozum (FR 1998) św. Jana Pawła II, oraz przemówienie Benedykta XVI, wygłoszone na uniwersytecie w Ratyzbonie (2006). Dodatkowo Autor przywołuje list św. Jana Pawła II (liczący ponad sto stron), skierowany do Biskupów, a także krótką mowę akademicką wygłoszoną przez Papieża Benedykta XVI, co pozwala ukazać zasadniczą zbieżność tych wypowiedzi. Wykład wygłoszony w Regensburgu staje się bardziej zrozumiały, gdy osadzimy go na fundamencie encykliki Wiara i rozum.
The article shows that the relationship between faith and reason has been intrinsic to Christianity since its beginnings and runs through the history of theology, of the Church and Christian thought. There are various ways in which the main theme can be introduced: one of them is to consult the foremost theologians and Christian thinkers who have thought and written on this subject. In this paper it appears more opportune to refer to two documents: the Encyclical Faith and Reason (FR, 1998) of St.Pope John Paul II, and the speech given at the University of Regensburg by Benedict XVI (2006). The different aim of the carefully worked out encyclical letter (it is more than one hundred pages long), addressed to the Catholic Bishops by St. John Paul II, and the brief academic speech given by Pope Benedict XVI makes their basic convergence all the more significant. Furthermore, the Regensburg speech is less easily understood without the foundation laid by the encyclical FR.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 1; 3-16
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Giovanni Duns Scoto: Un Teologo Incompreso, un Santo da Riscoprire
John Duns Scotus: A Misunderstood Theologian, a Saint to Be Rediscovered
Jan Duns Szkot: niezrozumiany teolog, wciąż nieodkryty święty
Autorzy:
Panaro, Antonio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1706308.pdf
Data publikacji:
2021-02-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teologia
świętość
doktryna
rozum
wiara
theology
holiness
doctrine
reason
faith
Opis:
Nell’approccio al pensiero di Giovanni Duns Scoto, ci si imbatte in maniera inevitabile con la luminosa testimonianza di vita di un grande santo. Si ha a che fare con “un insieme inseparabile di filosofia, teologia e spiritualità”. Giovanni Duns Scoto, filosofo e teologo del XIII secolo è un autore controverso e originale. Le sue opere in passato hanno avuto più critici e oppositori che sostenitori e discepoli. È un pensatore più moderno di quanto ci si possa immaginare. Non è per niente uno fra i tanti teologi e filosofi del passato, né i suoi scritti servono solo ad impolverare le nostre biblioteche. „Non è un fossile da ammirare, ma è un Maestro vivo e palpitante, pieno di ardore e di preziose intuizioni” di grande attualità. Questo francescano di origine scozzese, nato tra il 1265/66 e morto a Colonia l’8 novembre del 1308 lontano dalla sua patria, è un teologo ed un santo di grande spessore che solo oggi forse possiamo iniziare ad apprezzare.
Badając myśl Jana Dunsa Szkota, nieuchronnie napotyka się na świetlane świadectwo życia tego wielkiego świętego. Mamy tu do czynienia z „nierozerwalną całością filozofii, teologii i duchowości”. Jan Duns Szkot, filozof i teolog żyjący w XIII wieku, jest autorem kontrowersyjnym i oryginalnym. Jego twórczość w przeszłości miała więcej krytyków i przeciwników niż zwolenników i uczniów. Nie jest on bynajmniej jednym z wielu teologów i filozofów przeszłości, a jego pisma nie służą jedynie do zbierania kurzu w naszych bibliotekach. „Nie jest on skamieliną, którą można podziwiać, ale jest żywym i zachwycającym Mistrzem, pełnym zapału i cennych spostrzeżeń” o wielkiej aktualności. Jego myśl jest bardziej nowoczesna, niż można by przypuszczać. Ten franciszkanin szkockiego pochodzenia, który urodził się w 1265 lub 1266 r., a zmarł 8 listopada 1308 r. w Kolonii, daleko od swojej ojczyzny, jest teologiem i świętym o wielkiej głębi, którą być może dopiero dzisiaj zaczynamy dostrzegać.
In approaching the thought of John Duns Scotus, one inevitably encounters the luminous life testimony of a great saint. One is dealing with “an inseparable whole of philosophy, theology and spirituality.” John Duns Scotus, 13th century philosopher and theologian, is a controversial and original author. His works in the past have had more critics and opponents than supporters and disciples. He is a more modern thinker than one might imagine. He is by no means one of the many theologians and philosophers of the past, nor are his writings just gathering dust in our libraries. “He is not a fossil to be admired, but a living and throbbing Master, full of ardour and valuable insights” of great relevance. This Scottish-born Franciscan, born between 1265/66 and died in Cologne on the 8th November 1308, far from his homeland, is a theologian and a saint of great depth that we can perhaps only begin to appreciate today.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 2; 43-64
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Joseph Ratzinger/Benedetto XVI : verso una teologia positiva, incarnata e crocifissa
Autorzy:
Panaro, Antonio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918992.pdf
Data publikacji:
2020-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
teologia
wiara
rozum
nauka
miłość
theology
faith
reason
science
love
Opis:
Celem teologii według Josepha Ratzingera jest przedstawienie jasnej i przystępnej wykładni wiary, której bezpośrednim adresatem jest człowiek współczesny. Dlatego Ratzinger nie stworzył żadnego systemu teologicznego, pozwalającego jak najlepiej przedstawić prawdy wiary w sposób zrozumiały dla człowieka żyjącego dziś. Właśnie dzięki przystępności swojej syntezy teologicznej oraz ze względu na wymiar katechetyczny i głębię refleksji Ratzinger zdobył uprzywilejowane miejsce wśród najwybitniejszych teologów posoborowych. Podczas gdy w epoce pochrześcijańskiej stawia się pod znakiem zapytania całośćzagadnienia wiary, a nie tylko pewne jej prawdy, Ratzinger przedstawia kwestię „wiara–wiedza”, „wierzyć–wiedzieć” w nowym świetle. Ratzinger chciał uwolnić wiarę od kompleksów wobec rozumu, twierdząc, że wiara i zwątpienie tkwią jednakowo w człowieku wierzącym i niewierzącym. Podczas gdy dla pierwszych wiara pojawia się wbrew wątpliwościom, dla drugich jawi się ona, ale za pomocą i w formie wątpliwości. W hermeneutyce jego teologii znajdujemy propozycję teologii pozytywnej, wcielonej i ukrzyżowanej.
The aim of theology, according to Joseph Ratzinger, is to provide a clear and accessible interpretation of faith, which is directly addressed to contemporaryman. Therefore, Ratzinger did not create any theological system that would make it possible to present the truths of faith in the best way possible and in a way that is understandable to the man living today. It is precisely because of the accessibility of his theological synthesis and because of the catechetical dimension and the depth of his reflection that Ratzinger has gained a privileged place among the most eminent post-conciliar theologians. While in the post-Christian era the whole question of faith is called into question, not just certain truths of it, Ratzinger presents the question of “faith-knowledge”, “believe-knowledge” in a new light. Ratzinger wanted to free faith from complexes in front of reason, claiming that faith and doubt are equally present in believers and non-believers. While for the former, faith appears against doubts, for the latter, it appears, but with the help and in the form of doubt. In the hermeneutics of his theology, we find a proposal of positive, incarnate and crucified theology. 
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2019, 57, 2; 131-163
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Faith – Reason: a Problematic Relationship? Theology as an Extension of Faith in Reason
Wiara – rozum: problematyczna relacja? Teologia jako przedłużenie wiary w rozumie
Autorzy:
Navarro Muñoz, Marcelo Javier
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28905334.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
wiara
rozum
Fides et ratio
teologia fundamentalna
faith
reason
fundamental theology
Opis:
In this article the author reviews the interrelationship between faith and reason in the steps of John Paul II’s Encyclical Letter Fides et ratio. He explores briefly historical circumstances following Etienne Gilson. Then, he introduces philosophical and theological considerations of Cornelio Fabro to do theology in the footsteps of Aquinas. From the perspective of Thomism of the Italian philosopher and by recalling the most urgent theological tasks for the third millennium as indicated in Fides et ratio, the author presents general guidelines for the circularity of faith and reason within the context of fundamental theology. Throughout this article he reads Fides et ratio specifically through the Fabrian lens to present a fresh perspective as a contribution to fundamental theology. Finally, he recalls the conclusive recommendation of John Paul II in the aforementioned letter so as to harmonize reason and faith within a Marian framework.
Autor dokonuje przeglądu wzajemnych relacji między wiarą a rozumem w świetle encykliki Jana Pawła II Fides et ratio. Za Etienne Gilsonem omawia pokrótce uwarunkowania historyczne. Następnie przedstawia niektóre filozoficzne i teologiczne rozważania Cornelio Fabra na temat uprawiania teologii śladami Akwinaty. Z perspektywy tomizmu włoskiego filozofa, przywołując najpilniejsze zadania teologiczne na trzecie tysiąclecie wskazane w Fides et ratio, autor przedstawia ogólne wytyczne dotyczące cyrkularności wiary i rozumu w kontekście teologii fundamentalnej. W całym artykule odczytuje Fides et ratio szczególnie przez pryzmat nauczania Cornelio Fabra, aby dać świeży wkład do teologii fundamentalnej. Na koniec autor przypomina rozstrzygające zalecenie Jana Pawła II zawarte we wspomnianym liście, aby zharmonizować rozum i wiarę w ramach maryjnych.
Źródło:
Polonia Sacra; 2021, 25, 3; 169-188
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśleć jak Chrystus. Wybranych Ojców Kościoła rozumienie teologii
To think like Christ. Theology in the perspective of selected Church Fathers
Autorzy:
Gołębiowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516530.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
Ojcowie Kościoła
filozofia
teologia
wiara
rozum
Church Fathers
philosophy
theology
faith
reason
Opis:
Tekst stanowi propozycję krótkiej syntezy zagadnienia teologii w ramach myśli Ojców Kościoła. W oparciu o konkretne utwory literatury wczesnochrześcijańskiej staram się wpierw zdefiniować sam zakres pojęcia „teologia”, tak jak rozumiana była w starożytnym Kościele, a następnie przedstawić rozmaite źródła, z jakich czerpała ta teologia oraz różne drogi, jakimi podążała. Głównym tematem analizy jest jednak teologia spekulatywna reprezentowana przez św. Augustyna z Hippony oraz teologia moralna, za przedstawiciela której można by uznać św. Jana Chryzostoma. Podłożem dla przedstawionej analizy jest jednak napięcie, jakie od początku istnienia myśli kościelnej zaistniało pomiędzy filozofią a Objawieniem oraz wiarą i rozumem.
The article presents a proposal of brief synthesis of the theology case in the thought of Church Fathers. Firstly I try to define scope of the concept of theology based on specific examples of Early Christian literature, as it was understood in the ancient Church, and then I present a variety of sources for the theology and different ways of its evolution. The main theme of the article are specifics of speculative theology of St. Augustine of Hippo and the moral theology, which could be represent by St. John Chrystostom. The foundation of the analysis is, however, tension, which appeared in the Early Church between philosophy and Revelation, faith and reason
Źródło:
Studia Paradyskie; 2017, 27; 23-38
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedność wiary i rozumu w nauce o aniołach św. Tomasza z Akwinu. Angelologia Akwinaty w perspektywie encykliki Fides et ratio Jana Pawła II
The Unity of Faith and Reason in the Teaching on Angels of St. Thomas Aquinas. Aquinas’Angelology from the Perspective of the Encyclical Fides et Ratio by John Paul II
Autorzy:
Dutkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558903.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
wiara
rozum
aniołowie
fideizm
racjonalizm
angelologia
faith
reason
angels
fideism
rationalism
angelology
Opis:
Świętemu Tomaszowi z Akwinu tradycja przypisała miano Doktora Anielskiego ze względu na fakt opracowania przezeń w sposób systematyczny szeregu kwestii z zakresu angelologii. Jan Paweł II odwołując się w Fides et ratio do tego tytułu, przedstawia św. Tomasza jako „mistrza sztuki myślenia i wzór uprawiania teologii”, zwracając zarazem uwagę na wyjątkowość oraz aktualność ujęcia relacji wiary i rozumu, które wypracował Akwinata. Aktualność tego ujęcia wiąże się z faktem, że – jak zauważa Papież – błędne podejścia w tej dziedzinie w postaci fideizmu oraz skrajnego racjonalizmu, które zdominowały kulturę nowożytnej Europy, doprowadziły do jej głębokiego kryzysu. O jego wyjątkowości zaś, decydują – wskazane przez Jana Pawła II – umiejętne godzenie nadprzyrodzonego i rozumnego charakteru aktu wiary oraz umiejętne łączenie jedności wiary i rozumu z niezbędną autonomią dziedzin poznania opartego na wierze oraz refleksji czysto racjonalnej. Choć w samej encyklice nie znajdujemy bezpośrednich nawiązań do problematyki angelologicznej, to jednak właśnie wykład prawd wiary w tej dziedzinie przeprowadzony przez Doktora Anielskiego stanowi wdzięczne źródło przykładów owocnej współpracy dwóch metaforycznych skrzydeł, o których czytamy w Fides et ratio – wiary i rozumu – umożliwiającej wzniesienie się na wyżyny dostępnego człowiekowi poznania.
St. Thomas Aquinas is referred to by Tradition as the Angelic Doctor due to his systematic studies on a number of questions concerning angelology. John Paul II, alluding to this title in Fides et Ratio, presents St. Thomas as a “master of the art of thinking and the model of practicing theology”, directing our attention to the exceptional and always relevant nature of Aquinas’ approach to the relation between faith and reason. As the Pope observes, the relevance of this approach is linked to the fact that erroneous perspectives in this field, in the form of fideism and the extreme rationalism which dominated the culture of modern Europe, have led to an acute crisis. According to John Paul II, the exceptionality of Aquinas’ approach lies in his skilful reconciliation of the supernatural and the rational character of the act of faith, and in his combining faith and reason into a unity, while respecting the indispensible autonomy of cognitive fields based on faith and purely rational reflection. Although there are no direct references to angelology in the encyclical, the presentation by the Angelic Doctor of the truths of faith, in this respect, constitutes a rewarding source of examples of fruitful cooperation between these two metaphorical wings of faith and reason, which in Fides et Ratio enable man to ascend to the heights of knowledge.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2017, 41; 219-231
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le scienze naturali nel processo delle trasformazioni culturali: verso un dialogo interdisciplinare
Natural sciences in the process of cultural transformations: towards interdisciplinary dialogue
Nauki przyrodnicze w procesie przemian kulturowych: perspektywa dialogu interdyscyplinarnego
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015695.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura
dialog
etyka
wiara
rozum
nauka
culture
dialogue
ethics
faith
reason
science
Opis:
Przemiany kulturowe ostatniego okresu przyniosły głęboką zmianę wartościowań dotyczących społecznej roli nauk przyrodniczych. Podczas gdy w początkach XX wieku pozytywizm upatrywał w nauce jedyne źródło wartościowej poznawczo wiedzy, postmodernizm z początku obecnego stulecia traktuje teorie przyrodnicze przede wszystkim jako formę narracji literackiej. W antyintelektualnych nastrojach, wyrażających krytykę oświeceniowej afirmacji racjonalności, ceni się pragmatyczne zastosowania nauki, nie zaś jej funkcje poznawcze. Sytuacja taka stwarza pilną potrzebę interdyscyplinarnej współpracy między filozofami, teologami i przedstawicielami nauk przyrodniczych. W ostatnim okresie podjęto w wielu ośrodkach interdyscyplinarne programy badawcze, które dotyczą różnych aspektów teorii ewolucji, związków między przetwarzaniem informacji w komputerach a neurofizjologią, relacji między naturalizmem metodologicznym a różnorodnymi wersjami naturalizmu ontologicznego. Rozwijane badania stanowią nową jakość we wzajemnych relacjach nauk przyrodniczych z myślą chrześcijańską. Przezwyciężają one zarówno złudzenia scjentyzmu, jak i dominującą w pozytywizmie cząstkową koncepcję prawdy, w której brakuje odpowiedzi na pytania istotne dla całościowej wizji świata. Równocześnie stanowią one również odpowiedź na wizję interdyscyplinarnego dialogu, którą Jan Paweł II ukazał w encyklice Fides et ratio oraz w Liście do George’a Coyne’a SI, skierowanym z racji 300-lecia publikacji Principiów Newtona.
Cultural changes in recent times have brought about a profound change in valuations regarding the social role of natural sciences. While in the early twentieth century positivism saw science as the only source of valuable knowledge, postmodernism at the beginning of this century treats natural theories primarily as a form of literary narrative. In anti-intellectual moods that express criticism of the Enlightenment affirmation of rationality, the pragmatic applications of science are valued, not its cognitive functions. Such a situation creates an urgent need for interdisciplinary cooperation between philosophers, theologians and representatives of natural sciences. Recently, interdisciplinary research programs have been undertaken in many centers, concerning various aspects of the theory of evolution, the relationship between information processing in computers and neurophysiology, the relationship between methodological naturalism and various versions of ontological naturalism. The research in this area introduces a new quality in the mutual relations between natural sciences and Christian thought. This research overcomes both the illusions of scientism and the partial concept of truth that dominates positivism, which lacks answers to questions essential for a comprehensive vision of the world. At the same time, they also respond to the vision of an interdisciplinary dialogue that John Paul II presented in the encyclical Fides et Ratio and in the Letter to George Coyne SI, addressed on the 300th anniversary of the publication of Newton's Principia.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 1; 17-26
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgodność rozumu i wiary w "Summa theologiae" Tomasza z Akwinu
Compatibility of Reason and Faith in "Summa theologiae" of Thomas Aquinas
Autorzy:
Solecka-Karczewska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452481.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
metafizyka
teologia
Tomasz z Akwinu
rozum
wiara
metaphysics
theology
Thomas Aquinas
reason
faith
Opis:
In researching the compatibility of reason and faith in the Summa Theologiae of Thomas Aquinas we begin from the first article of the composition in which Thomas, besides philosophy which is a rational way to the truth, shows us sacra doctrina – research gaining from the revelation of God coming into the world to testify to the truth. Summa Theologiae becomes a synthesis of two ways of knowing, according to article 8 in which St Thomas defines mutual relation of philosophy and theology. The reason furthers the belief in three ways: getting to know the truth about God the natural reason, thanks to that it is possible to refer to the authority of philosophers; refuting the charges which are in the opposite to faith and explaining difficulties (in these two situations philosophy remains autonomy – it is active in the field of revelabilia) and the reasoning in the area of truths inaccessible to reason what is helping in getting from one revealed truth to other (here we can only speak about the subservient role of philosophy in the area revelata). The purpose of the researches is to analyze the unequivocalness of philosophical terms used by St Thomas and checking the cohesion of philosophical explanations formulated both in the truths comprehensible to reason as well as in the area of truths incomprehensible to reason. This is the basic level of verification of compatibility of reason and faith remaining in the philosophy competence. Theology should check how the thesis posed in particular articles result from premises presented by St Thomas from Bible. We analyzed the application of philosophy in refuting the charges against faith where effective method turned out elaborating and redefining terms such as goodness, evil, omnipotence, omniscience, providence, freedom of will. This made possible for St Thomas to overcome the contradiction between goodness and omnipotence of God and evil in the world, between the omniscience of God and the freedom of the will and between the Providence of God and the autonomy of action of creatures. In the field of truths incomprehensible to reason it was not a success to formulate any thesis which is according to Thomas Aquinas’ philosophy. The Treatise on Trinity seems to be divergent with the Treatise on God. The problem is the knowledge of God which is His essence. In turn, the essence is common to the Three Divine Persons what makes impossible awareness of the independence because God’s essence is not composed. Also left unanswered the question of whether the three Persons can think by one intellect. Researching the compatibility of the order of nature with the order of grace turned out to be groundless because of the lack of unambiguous interpretation.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2015, 4; 145-161
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiara szukająca zrozumienia w aspekcie praktyki dążenia ku szczęściu w ujęciu Platona, Plotyna i św. Augustyna
Faith seeking understanding in context of striving to achieve happiness according to Plato, Plotinus and st. Augustine
Autorzy:
Stępień, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612477.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Platon
Plotyn
św. Augustyn
wiara
rozum
Plato
Plotinus
St. Augustine
faith
belief
reason
Opis:
Well known sentence fides quaerens intellectum often mentioned by St. Augustine of Hippo and very popular in medieval theology is often understood in such a way, that act of faith must be prior to rational cognition. Faith is understood in this sentence, as acceptance of Christian Revelation and natural cognition seems to be impossible without prior act of faith. The purpose of this article is to show, that faith or belief is present in the writings of pagan philosophers (especially Plato and Plotinus) as the necessary stage of the process of cognition. It can be seen especially in the context of philosophical life understood as seeking happiness. To enter the path of philosophical life it is necessary for the pupil to listen and believe in the words of the master. Pupil believing in authority of the master must obtain the conviction, that entering the path of the true philosophy is worth the effort and that it is possible to have the higher understanding and knowledge. At the end of the path belief disappears, because pupil can penetrate the higher truth and understand it himself. Analysis of mutual relation of faith and understanding in pagan philos ophers shows that it is not sufficient to point out the priority of faith to classify Christian writers (especially St. Augustine) as theologians rather then philosophers, since this sequence could occur at natural level.
Źródło:
Vox Patrum; 2014, 61; 441-456
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między nauką i religią-uwagi na marginesie pewnej tradycji
Between Science and Religion: In the Context of a Certain Tradition of Reasoning
Autorzy:
Kłos, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012851.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
instinctive thinking
science
assent
religion
reason
faith
myślenie instynktowne
nauka
przyświadczenie
religia
rozum
wiara
Opis:
This paper seeks to show that there is a continuity of the intellectual tradition that started in the nineteenth century and is present now. It depicts the relation between science and religion (reason and faith) in a new light, therefore in the spirit with which the rationalistic approach had been modified. This approach had narrowed reason to speculative intellect and reduced religion to a naturalised principle of social order. The main heroes in the paper are the following authors: John Henry Newman, Lord John Acton, Alfred North Whitehead oraz Michael Novak. In this chronological order, one can observe how different historical contexts may lead to similar conclusions. The milieus of the so-called secular humanists have claimed that there is an irremovable conflict between science and religion, whereas the authors under study argue that the case is not so, that we may easily find a peaceful solution. It appears that neither reason can dispose of faith, nor faith is safe without reason. Additionally, scientific procedures often call for a similar attitude that one finds in religion. The authors under discussion practically apply the principle fides quaerens intellectum and justify its application.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 141-164
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Troska o stałą formację intelektualną młodych prezbiterów w kontekście nowej ewangelizacji
Care of permanent intellectual formation of young presbyters in the context of The New Evangelization
Autorzy:
Celary, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056750.pdf
Data publikacji:
2014-12-07
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
ewangelizacja
filozofia
formacja
prezbiter
rozum
teologia
wiara
evangelization
philosophy
formation
presbyter
mind
theology
faith
Opis:
Ewangelizacja stanowi wyzwanie dla całego Kościoła. W tym dziele uczestniczą w szczególny sposób kapłani. Biskupi i prezbiterzy są przez święceni uzdolnieni i zobowiązani do głoszenia Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego. On bowiem ma słowa życia, czyli odpowiedzi na egzystencjalne pytania człowieka. Młodzi prezbiterzy podejmując odpowiedzialność za wspólnoty kościelne muszą kontynuować swoją formację przez formację permanentną. Ta winna objąć pogłębienie wiedzy teologicznej i filozoficznej. Dzięki temu młodzi księża potrafią owocnie przekazywać naukę Bożą współczesnemu człowiekowi.
Evangelization is a challenge for the whole Church. In this work priests participate in a special way. Bishops and presbyters by the sacrament of Holy Orders are capable and obliged to preach crucifixion and resurrection of Jesus Christ. He possesses words of life which are answers to our existential questions. Young presbyters taking responsibility for church communities have to continue their formation through permanent formation. It should deepen theological and philosophical knowledge. Thanks to that young priests are able to transfer God teaching to contemporary men.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2014, XI/11; 55-74
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 37

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies