Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "slavic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Ein mögliches keltisches Lehnwort im Slavischen
A possible Celtic loanword in Slavic
Autorzy:
Vykypěl, Bohumil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699958.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology
Celtic
Slavic
Opis:
The author discusses the possibility to explain Slavic *voldyka as a Celtic loanword.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2012, 17, 3; 137-139
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania nad etymologią gromu
Autorzy:
Witczak, Krzysztof Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1680427.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Balto-Slavic languages
etymology
Greek-Slavic isoglosses
Indo-European languages
semantics
word-formation
Opis:
The Polish appellative grom m. ‘thunderclap’ (< Proto-Slavic *gromъ m. ‘thunder, thunderclap, roar of a thunder’) should be associated with Greek βρόμος m. ‘any loud noise; crackling of fi re; roar of a thunder; roaring of a storm; rage, fury’. Both these nouns derive from the Proto-Indo-European archetype *gu̯rómos m. ‘loud noise; thunder, thunderclap, roar of a thunder’ (originally nomen actionis with the meaning ‘roaring; thundering’, derived from the root *gu̯rem- ‘to roar, to thunder’, cf. Gk. βρέμω ‘to roar; to clash, ring (of arms); to shout, rage (of men)’, pol. grzmieć ‘to thunder’). The comparison of PSl. *gromъ with Gk. χρόμος m. ‘neighing or whinnying (of horse)’ is semantically doubtful.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 779, 10; 9-19
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slavic *edī̆n- ‘one’ and Winter’s law
Autorzy:
Woodhouse, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699928.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology
Slavic
language contact
second syllable
Opis:
Three approaches to the etymology of Slavic * - are developed under two complementary assumptions about the age of the forms reconstructed with short second syllable. These three approaches are tested to determine which best yields the spread of attested accentual and other forms listed in representative sources. Derivations containing the PIE neuter deictic *hed as first component are found to be the most fruitful if it is assumed that anlaut laryngeals remained in Slavic until the completion of both Winter’s law and the subsequent loss by dissimilation of one or more laryngeal reflexes, including the laryngeal component of PIE *d, in this compound word, all these reflexes having merged by this time in some kind of glottal constriction. Comments are also offered on the etymologies of Slavic * (ъ)và and Lith. võs.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2012, 17, 3; 151-178
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The terms for ‘woodpecker’ in the dialects of the Slavic languages
Називите за ‘клукајдрвец’ во словенските дијалекти: според материјалите на ОЛА
Autorzy:
Јанкулоски, Давор
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084824.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
woodpecker
Slavic languages
dialects
geographical distribution
etymology
Opis:
In this article, the author analyzes the terms for ‘woodpecker’ in the dialects of the Slavic languages, using the materials of the General Slavic Linguistic Atlas (OLA). The analysis contains two parts: the fi rst refers to the geographical distribution of the terms for ‘woodpecker’ in the Slavic-speaking area according to the stations covered by the OLA – about 850 settlements in the Slavic-speaking territory; the second part includes etymological and semantic analysis of the individual terms. From the analysis, it can be concluded that there is a great lexical diversity of these terms in the dialects of the Slavic languages, although the term dětьlъ is dominant in the Slavic-speaking area. Lexical diversity largely depended on the surrounding. Other factors, such as the contacts with other linguistic populations, infl uenced too. Recognizing the origin of the individual terms, we can establish that the forms are most often processed by onomatopoeia. But apart from the audacious perception, the motives for naming the woodpecker arose from the visual perception – the color of the feather, as well as the abilities characteristic of this kind of bird.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 39-47
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
David L. Gold’s English, Jewish and other etymologies
Autorzy:
Stachowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699942.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology
word history
Jewish
Germanic
Romance
Slavic
methodology
Opis:
Thirty-one etymological studies published in a new volume by David L. Gold are discussed in this article. A general characteristics of David L. Gold’s etymological work and methodology is given at the end of the study.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2013, 18, 4; 167-195
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The semantics and etymology of Proto-Slavic lexemes of sacredness and their continuation in Polish folk rituals
Autorzy:
Jarmakowski, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44771995.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Proto-Slavs
etymology
Slavic mythology
Scythian mythology
folklore
Opis:
The article deals with some aspects of the problem of the participation of Iranian peoples in the process of formation of the Proto-Slavic cultural and linguistic community, which has been discussed for many years. By taking as a basis the methodology of semiotic study of language and culture in its diachronic aspects, an attempt was made to reconstruct the cultur[1]al contexts in which Proto-Slavic tradition incorporated, in the form of the words *bogъ and *svętъ – elements of Scythian mythology. By juxtaposing historical, linguistic, and ethnographic materials, a corpus of several motifs (“mythologemes”) was reconstructed, which could have accompanied the processes of the so-called “Iranian inversion”, which are very well known for Slavic philology, but less for anthropological and mythological reconstructions.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2023, 2/288; 41-54
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hasła z gwiazdkami w "Słowniku prasłowiańskim" (1974–2001) pod redakcją Franciszka Sławskiego
Autorzy:
Lewaszkiewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38631082.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Proto-Slavic language
etymology
Slavic etymological dictionaries
Franciszek Sławski
Oleg N. Trubachev
język prasłowiański
etymologia
słowiańskie słowniki etymologiczne
Oleg N. Trubaczow
Opis:
Volumes 5–8 of the Proto-Slavic Dictionary (Słownik prasłowiański, 1974–2001), edited by Franciszek Sławski, include 116 asterisked entries; 109 of them concern the Etymological Dictionary of Slavic Languages (Ėtimologicheskiĭ slovarʹ slavianskikh iazykov, 1974–2018), edited by O. N. Trubachev, and the remaining 7 – other authors and Slavic dictionary sources. The entries in question almost exclusively contain strongly critical assessment of reconstruction and etymologisation of particular items of Slavic lexis proposed in those publications. Although the asterisked entries (authored mainly by Sławski) are certainly of high scholarly standard, some of the proposals they criticise should be considered viable. Possibly, those hypotheses can be positively verified in the future, when we have a more extensive knowledge on historical and modern Slavic dialectal lexis and appellative vocabulary preserved in onomastic material.
W tomach 5–8 Słownika prasłowiańskiego (1974–2001) pod redakcją Franciszka Sławskiego znajduje się 116 artykułów hasłowych z gwiazdkami – 109 dotyczy Etymologicznego słownika języków słowiańskich (1974–2018) pod redakcją O. N. Trubaczowa, 7 zaś innych autorów i kompendiów slawistycznych. Hasła z gwiazdkami zawierają prawie wyłącznie jednoznacznie krytyczne oceny rekonstrukcji prasłowiańskich i innych przejawów etymologizowania leksyki słowiańskiej. Hasła z gwiazdkami (zredagowane głównie przez F. Sławskiego) zasługują na wysoką ocenę. Część skrytykowanych etymologii należy jednak potraktować jako wartościowe hipotezy. Być może w przyszłości zostaną one pozytywnie zweryfikowane, gdy lepiej poznamy dawną oraz istniejącą współcześnie słowiańską leksykę gwarową i słownictwo pospolite zawarte w słowiańskich materiałach onomastycznych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Этимологические этюды по восточнославянской лексике: 1) "хороший"; 2) о следах иранского влияния в мифологическом ономастиконе: "хорс", "моговей-птица" и "вострогот"
Etymological Studies on East Slavic Vocabulary: 1) Horošiĭ; 2) about the Traces of the Iranian Influence on the Mythological Onomasticon: Xors, Mogoveĭ-bird and Vostrogot
Autorzy:
Ююкин, Максим
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031342.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
horošiĭ
Russian folklore
etymology
East Slavic languages
Iranic languages
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 2; 335-351
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Note on the Balto-Slavic and Indo-European Background of the Proto-Slavic Adjective *svętъ ‘Holy’
Autorzy:
Majer, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682403.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
saint
etymology
Proto-Slavic
Proto-Indo-European
Caland System
Opis:
The standard etymological explanation of the Proto-Slavic adjective *svętъ ‘holy, saint’ – a word of extreme literary, cultural and religious importance in the Slavic world – concentrates on the formal match with Lithuanian šventas ‘id.’ and Avestan spəṇta‑ ‘life-giving, holy’ (PIE *ḱwen‑to‑, from the root *ḱwen‑). This article highlights the verbal formation seen in Latvian svinêtsvin svinẽjo ‘celebrate, venerate’, generally recognized as another reflex of the root *ḱwen‑ in Balto-Slavic, but without due attention to the formal implications. It is argued that both in Av. and in BSl. the adjective spəṇta‑/*svętъ behaves as an item participating in the so-called ‘Caland System’ (a set of arbitrary morphological alternations reconstructible for Proto-Indo-European).  
Źródło:
Studia Ceranea; 2017, 7; 139-149
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Altertümliche Termini der rumänischen Viehzucht slavischer Herkunft
Autorzy:
Leschber, Corinna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678977.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Proto-Slavic language
Romanian language
animal husbandry
contact linguistics
etymology
Opis:
Archaic Animal Husbandry Terminology of Slavic Origin in the Romanian LanguageThis article analyses a number of Romanian dialectal words and expressions associated with: (1) coat colours of farm animals, like ‘black’, ‘pied’, ‘spotted white’, ‘piebald’ and ‘light brown’; and (2) different types of sheep earmarks. The study indicates that many archaic terms used to denote these meanings are Slavic in origin. In some cases, the very phonetics of the Romanian words in question proves beyond doubt that they are early borrowings from the Proto-Slavic language.Archaiczna rumuńska terminologia hodowlana pochodzenia słowiańskiegoArtykuł poddaje analizie szereg dialektalnych rumuńskich słów i wyrażeń oznaczających (1) maści zwierząt hodowlanych, np. ‘czarna’, ‘pstra’, ‘biała nakrapiana’, ‘łaciata’, ‘jasnobrązowa’ oraz (2) rodzajów piętn na uszach owiec. Archaiczne terminy używane na określenie tych znaczeń w rumuńskich dialektach mają nierzadko pochodzenie słowiańskie. W niektórych przypadkach już sama fonetyka rozpatrywanego słowa bezspornie dowodzi, że jest ono wczesną pożyczką z języka prasłowiańskiego.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O сложности взаимовлияния близ-кородственных языков (на примере выражения сбить с панталыку)
On the Problem of Language Contact Between Closely Related Languages: On the exemple of Russian expression sbit’ s pantalyku
Autorzy:
Николаева, Елена
Николаев, Сергей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031526.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
loanword
phraseological unit
East Slavic languages
Polish language
linguistic affinity
etymology
Źródło:
Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 4; 741-750
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
О роли внутренней формы слова в древних славянских переводах Библии
Autorzy:
Кожинова [Kozhinova], Алла [Alla]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678813.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
inner form of the word
etymology
translation
Slavic languages
the Bible
Opis:
On the Role of the Inner Form of the Word in Historical Translations of the Bible into Slavic LanguagesThis article investigates the role of the inner form of the word in the process of translation, which is seen as a mediated form of verbal creation. Although the process of both oral and written translation has been traditionally viewed as entirely synchronic (i.e. unaffected by the deep layers of the semantic structure of the lexical unit), there are numerous examples indicating that etymologies of words may be reflected in the target text. The case in point is best illustrated with instances from historical translations of biblical texts into Slavic languages examined in this study. O roli formy wewnętrznej słowa w historycznych przekładach Biblii na języki słowiańskie Niniejszy artykuł analizuje rolę wewnętrznej formy słowa w procesie przekładu, uznawanym za zapośredniczoną formę twórczości słownej. Pomimo że proces ten, zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej, uważa się za całkowicie synchroniczny (co oznacza, że głębokie warstwy struktury semantycznej jednostki leksykalnej nie mają na niego wpływu), istnieje wiele przykładów świadczących o tym, że etymologia słów często znajduje mniejsze lub większe odbicie w tekście docelowym. Doskonałą ilustracją tego zjawiska są przykłady pochodzące z historycznych przekładów tekstów biblijnych na języki słowiańskie, zaprezentowane w przedstawionej analizie.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne badania etymologiczne – nowe możliwości i perspektywy
Contemporary etymological research – new possibilities and perspectives
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375718.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
etymology
etymological dictionaries
Internet
Slavic languages
etymologia
słownik etymologiczny
języki słowiańskie
Opis:
The article offers an insight into the Slavonic contemporary etymological research and its new possibilities. Modern etymology has witnessed a sea change that can be referred to as a digital breakthrough. Thanks to the Internet and electronic media the etymologists today have easier access to historical linguistic, dialectal and onomastic sources as well as to etymological dictionaries. They also better access to many monographs and studies. Moreover, today the etymologist has no problems making use of analogous materials published in foreign languages, the obtaining of which in the past had posed a major problem. This will clearly accelerate progress in etymological research, thereby opening up new vistas for etymology. We can research effectively the origins of dialectal and colloquial words as well as words no longer in use, a task which had earlier been very difficult.1`19-142
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 129-142
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Український пантелик та його рецепція у слов’янських мовах (до походження фразеологізму збити з пантелику)
Ukrainian "Pantelyk" and Its Reception in Slavic Languages (The Origin of the Idiom "Zbyty z Pantelyku")
Autorzy:
Даниленко, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031459.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
East Slavic languages
Polish language
linguistic affinity
primary source
phraseology
etymology
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 2; 319-334
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oleksandr Melnyczuk jako etymolog i komparatysta
Autorzy:
Chernysh, Tetiana O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678896.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Oleksandr Mel′nychuk
historical-comparative studies
etymology
word family
Slavic languages
Opis:
Oleksandr Mel′nychuk as an Etymologist and ComparatistOleksandr Mel′nychuk (1921–1997) made a great contribution to the theory and methodology of historical-comparative studies of genetically related languages. His work mainly concerned three areas: the word family approach to the study of Slavic, Indo-European and non-Indo-European languages, the theory of monoglottogenesis, and the historical typology of Slavic languages. After a brief overview of his life and work, this study focuses on the first area, outlining the principal features of the word family approach he developed, both theoretically and with regard to research on the origin of particular Slavic lexical items. Ołeksandr Melnyczuk jako etymolog i komparatystaOłeksandr Melnyczuk (1921–1997) wniósł znaczący wkład w rozwój teorii i metodologii badań historyczno-porównawczych pokrewnych języków. W swej pracy skupiał się głównie na trzech obszarach: podejściu gniazdowym do badania leksyki słowiańskiej, indoeuropejskiej i pozaindoeuropejskiej, teorii monoglottogenezy oraz typologii historycznej języków słowiańskich. Wychodząc od krótkiego zarysu biografii badacza i jego dorobku naukowego, niniejszy artykuł skupia się na pierwszym z wymienionych kierunków jego zainteresowań: przedstawia główne elementy podejścia gniazdowego w ujęciu Melnyczuka zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i w odniesieniu do badań nad etymologią poszczególnych słowiańskich jednostek leksykalnych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies