Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "nazwy roślin" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Ptasi świat utrwalony w fitonimach
The Bird World Recorded in Plant Names
Птичий мир, закрепленный в фитонимах
Autorzy:
Wierzbicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054672.pdf
Data publikacji:
2021-12-28
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
названия растений
диалектные названия растений
семантика
этимология
nazwy roślin
gwarowe nazwy roślin
semantyka
etymologia
name of plants
dialectical plant names
semantic
etymology
Opis:
Fitonimy są niezwykle interesującą kategorią leksykalną i zawierają w sobie istotne właściwości semantyczne języka polskiego. Próbując odtworzyć proces nominacji poszczególnych gatunków widzimy, jak wiele zależy tu od percepcji człowieka i obserwacji otaczającej go rzeczywistości. Znaczenia zawarte w potocznych, gwarowych i botanicznych nazwach roślin ujawniają nam niezwykle bogaty i barwny świat widziany z perspektywy antropocentrycznej. Szczegółowa analiza semantyczna nazw takich jak jaskółcze ziele, kaczeniec, kurzyślad, kacze pyski, rdest ptasi, ptasie oczko i inne, prowadzi do ciekawych wniosków – nazwy roślin często niosą ze sobą treści metaforyczne, oparte na percepcji zmysłowej i doświadczeniu, a także niejednokrotnie na skojarzeniach z bliskim światowi fauny światem ptaków. W swoim artykule autorka pokaże, że system nominowania roślin w dużej mierze opiera się na konceptualizacji świata i kategoryzacji rzeczywistości.
Фитонимы представляют собой чрезвычайно интересную лексическую категорию и содержат важные семантические свойства польского языка. Пытаясь воссоздать процесс обозначения отдельных видов, мы видим, насколько он зависит от восприятия человека и наблюдения за окружающей действительностью. Значения, закрепленные (записанные?) в разговорных, диалектических и ботанических названиях растений, открывают перед нами чрезвычайно богатый и красочный мир, рассматриваемый с антропоцентрической точки зрения. Подробный семантический анализ таких названий, как jaskółcze ziele (чистотел; буквально ласточкина трава), kaczeniec (календула; буквально утиные ноготки), kurzyślad (пимпернель; буквально куриный след), kacze pyski (буквально утиные клювы), rdest ptasi (горец птичий), ptasie oczko (вероника дубравная; буквально птичий глаз) и других, приводит к интересным выводам – названия растений часто несут метафорическое содержание, основанное на чувственном восприятии и опыте, а часто и на ассоциациях, связывающих флору с миром птиц. В статье автор указывает, что система номинации растений во мно-гом основана на концептуализации мираи категоризации реальности.
Phytonyms are an extremely interesting category of lexis and they contain the significant semantic properties of the Polish language. Trying to recreate the nomination process of individual species, we see how much it depends on the perception of man and observation of the surrounding reality. The meanings contained in the colloquial, dialectical and botanical names of plants reveal to us an extremely rich and colorful world observed by man. Detailed semantic analysis of names such as jaskółcze ziele, kaczeniec, kurzyślad, kacze pyski, rdest ptasi, ptasie oczko and others leads to surprising conclusions – plant names often carry metaphorical content based on sensory perception and experience, and also many times on associations connecting flora with the world of birds. In her speech, the author will show that the system of nominating plants around us is largely based on the conceptualization of the world by people and the categorization of the nearest reality known to man.
Źródło:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2021, 2 (8); 1-14
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etymologiczny słownik polskich gwarowych nazw roślin jako kontynuacja badań zespołu profesora Eugeniusza Pawłowskiego
The Etymological Dictionary of Polish Dialectal Plant Names: As a Continuation of the Research by Professor Eugeniusz Pawłowski’s Team
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459224.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
nazwy roślin
etymologia
nazwy gwarowe
Eugeniusz Pawłowski
names of plants
etymology
dialect names
Opis:
The primary aim of the prospective etymological dictionary of Polish dialectal plant names is to trace the origin of selected Polish dialectal wild plant names in the context of other Slavic and European languages. What is more, the dictionary will present the history of Polish dialectal plant names, their chronology, semantic motivation as well as their semantic evolution. The beginnings of entries will consist of two elements: the Latin scientific plant names and the Polish scientific plant names, which are necessary for the identification of the species. Each entry will comprise all dialectal names for a given species, which will be grouped (together with metaphorical names) according to their semantic motivation. The publication will encompass various registers of plant names (Latin scientific names, Polish scientific names, Polish dialectal names, Slavic names, European names).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 190-202
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odolan – zagadkowa polska gwarowa nazwa kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis L.)
Odolan – the mysterious Polish dialectal name of valerian (Valeriana officinalis L.)
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850430.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
odolan
nazwy roślin
etymologia
motywacja semantyczna
plant names
etymology
semantic motivation
Opis:
The aim of the article is to investigate the origin of the Polish dialectal name odolan, which refers to valerian (Valeriana officinalis L.). On the basis of historical‑comparative analysis of the Slavic language material, it can be concluded that the name odolan is probably a late borrowing from Ukrainian dialects. It is related to the Proto‑Slavic form *odolěn, which is a derivative of the verb *odolěti ‘to defeat, to win’, derived from the Proto‑Slavic *dolja ‘success or failure, good or bad fate, destiny’. The Proto‑Slavic form *odolěn is motivated by the widely known healing and magical properties of valerian, but it is not a calque of Med. Lat. valeriana, because this Latin name is unlikely to be related to the verb valēre ‘to be strong, powerful; have an advantage, dominate’, and is most likely an adjectival derivative from the name of the Roman province of Valeria.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 313-325
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie słownictwo gwarowe w kontekście etymologicznym (na przykładzie nazw roślin)
Polish dialectal vocabulary in an etymological context (the example of plant names)
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008042.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectal vocabulary
etymology
dialectal plant names
semantic motivation
słownictwo gwarowe
etymologia
gwarowe nazwy roślin
motywacja semantyczna
Opis:
W artykule przedstawiono problematykę słownictwa gwarowego z etymologicznego punktu widzenia. Zwrócono uwagę na konieczność badania leksyki gwarowej pod względem etymologicznym, wskazując na wieloaspektowe potrzeby w tym zakresie. Wszystkie prezentowane zagadnienia omówiono na przykładzie gwarowych nazw roślin, uwypuklając konieczność znajomości wszelkich cech botanicznych poszczególnych gatunków w celu ustalenia właściwej motywacji semantycznej nazw. Podkreślono, że w sferze etymologii gwarowych nazw roślin ogromnie ważne są nie tylko ich formy, ale też motywacja semantyczna i historia. To po ich zbadaniu (za pomocą metody historyczno-porównawczej) można wywodzić wnioski etymologiczne, gdzie kluczową rolę odgrywa końcowe stwierdzenie, czy dana nazwa gwarowa rośliny jest autentycznie gwarowa, czy jest odziedziczona lub zapożyczona. Stwierdzono ponadto, że metodologia etymologicznych badań gwarowych, oprócz zwykłych zasad stosowanych w dociekaniach etymologicznych, musi także brać pod uwagę wpływrealiów wiejskich, wierzeń, zwyczajów itd., innymi słowy, całokształtu kultury wiejskiej na motywację semantyczną słownictwa gwarowego. Stąd badania etymologiczne nad słownictwem gwarowym wymagają dużo bogatszego niż zazwyczaj warsztatu etymologicznego i dodatkowej wiedzy z zakresu dialektologii, historii kultury wiejskiej oraz etnologii.
The article presents the issues of dialectal vocabulary from the etymological point of view. Attention has been drawn to the need of studying dialectal vocabulary with regard to the etymology, pointing to the multi-faceted requirements in this respect. All the presented issues have been discussed by using the example of dialectal plant names. Emphasis has been placed on the fact that one should know all the botanical features of individual species in order to determine the proper semantic motivation behind the names. It has been stressed that in the etymology of dialectal names of plants, not only their forms but also the semantic motivation and history are of extreme importance. After examining them (using the historical-comparative method), etymological conclusions can be drawn whether a given dialectal name of a plant is authentically dialectal, inherited or borrowed. Moreover, it has been found out that the methodology of etymological dialectal research, in addition to the typical principles used in etymological surveys, must take into account the influence of rural life, beliefs, customs, etc. In other words, the entire rural culture of the semantic motivation of the dialectal vocabulary needs to be considered. Hence, etymological research into dialectal vocabulary requires more sophisticated etymological techniques and additional knowledge of dialectology, history of rural culture and ethnology.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 247-255
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies