Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ethnology" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
Antropologia polityczna – między etnologią a politologią
Political anthropology – between ethnology and political science
Autorzy:
Muciek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833064.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antropologia
etnologia
nauka o polityce
antropologia polityczna
polityka
myśl polityczna
anthropology
ethnology
political science
political anthropology
politics
political thought
Opis:
The purpose of this article is to present the political anthropology as a subdiscipline of anthropology and political science, because the term exists in both.However, both the term and the subject of research, as well as methodological approaches are differ. This situation should develop political anthropology, especially in political science, but it didn’t. Political anthropology has a long tradition in Western science. As a field of anthropology has a little over 100 years,from the position of political science dates back to its origin in ancient Greece. Political anthropology was included in the curriculum in higher education.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 42, 3; 195-215
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysięga kobiety ciężarnej u Żydów
The oath of a pregnant woman among the Jews
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498883.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Maurycy Allerhand
etnologia
prawo zwyczajowe żydowskie
praktyka sądowa
ethnology
Jewish customary law
judicial practice
Opis:
Artykuł jest kolejnym przykładem zainteresowania prof. Maurycego Allerhanda zagadnieniami etnologicznymi, a w tym wypadku prawem zwyczajowym i zwyczajem u Żydów i wpływem tego na praktykę prawną, w tym na postępowania sądowe. Ten krótki a nieznany szerzej tekst oparty jest na praktyce Autora. Co ciekawe, powstał mniej więcej w tym okresie, kiedy uczonemu rodziła się córka Maria Anna (w 1896 r.), a nieco ponad rok później syn Joachim Herman (w 1897 r.).
The article is another presentation of the scholarly interests of Professor Maurycy Allerhand in the field of ethnology, and in this particular case of customary law and custom among the Jews, and its influence on legal practice, including court proceedings. This short and widely unknown text is based on Allerhand’s practice. Interestingly, it was created more or less at the time when the scientist’s daughter Maria Anna (1896), and a little over a year later, his son Joachim Herman (1897) were born.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 1(5); 154-159
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Konkurs Antropologiczny” na Pomorzu: przykład popularyzacji wiedzy antropologicznej przez ośrodek etnologii gdańskiej
Autorzy:
Buliński, Tarzycjusz
Szaszkiewicz, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1200353.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
konkurs antropologiczny
etnologia
upowszechnianie wiedzy
edukacja
Uniwersytet Gdański
anthropology contest
ethnology
disseminating knowledge
education
University of Gdansk
Opis:
Artykuł prezentuje jeden z cyklicznych projektów Studenckiego Koła Naukowego Etnologów i Zakładu Etnologii i Antropologii Kulturowej na Uniwersytecie Gdańskim, jakim jest „Konkurs Antropologiczny” organizowany w latach 2013–2018. Celem projektu była m.in. promocja etnologii jako kierunku studiów na Uniwersytecie Gdańskim, szerzenie wiedzy o antropologii jako nauce interdyscyplinarnej oraz zwiększenie świadomościkulturowej wśród licealistów. Cztery odsłony projektu różniły się między sobą zarówno sposobem organizacji, jak i tematyką. Formuła projektu z każdą odsłoną przybierała inny format – od testu, po eseje fotograficzne, materiały filmowe i mikro-badania etnograficzne oparte na wywiadzie etnograficznym. W artykule zaprezentowano zasady organizacji „Konkursu Antropologicznego”, tematy poszczególnych edycji oraz trudności i dylematy związane z upowszechnianiem wiedzy etnologicznej i antropologicznej wśród młodzieży.
The article presents one of the cyclical projects at the Student Circle for Ethnological Research and the Ethnology and Cultural Anthropology Division at the University of Gdańsk, namely, the “Anthropology Contest” organized from 2013 to 2018. The aim of the project were, among others, to promote Gdańsk ethnology, to spread knowledge about anthropology as an interdisciplinary science, and the increase cultural awareness among high school students. The four editions of the project differed from each other in both organization and theme. The formula of the project took on a different format, from test to photographic essays, film materials and micro-ethnographic research based on ethnographic interview. The article presents the format of the “Anthropology Contest” organization, topics of individual editions, as well as difficulties and dilemmas related to the dissemination of ethnological and anthropological knowledge among the young people.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2020, 59; 129-148
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwszy tom Ludu - Manifest Programowy antropologii/ etnologii/ etnografii - ludoznawstwa polskiego
Autorzy:
Koźmińska, Joanna
Sokolewicz, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597319.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
historia etnologii
etnologia
krytyka naukowa
kultura ludowa
Lud - czasopismo
społeczeństwo pierwotne
ethnology
cultural anthropology
ethnography
ancient society
Polish Ethnological Society
Opis:
Wydanie we Lwowie przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze w 1895 roku pierwszego tomu Ludu faktycznie pełniącego funkcję czasopisma ogólnokrajowego, było wielkim wydarzeniem. To ZWAK, Wisła i właśnie Lud, dzięki ruchliwości swoich twórców  i ich rozległych krajowych oraz światowych kontaktach, mogły w podzielonym przez zaborców kraju stanowić forum wymiany myśli, przedstawiania w całości dorobku etnologów, dzielenia się doświadczeniami.            Na grunt Polski przenosiły myśl Herdera, myśl nurtu romantycznego budując jeden z tak istotnych dla kultury narodowej mitów założycielskich - mit kultury ludowej.  Przyswajały anglosaskie teorie ewolucjonizmu i tak ważną dla nas koncepcję społeczeństwa pierwotnego i jego reprezentację w postaci kultury ludowej. Pierwszy tom Ludu był swoistym Manifestem Programowym, którego następstwa można było obserwować w badaniach etnologicznych  aż do końca lat 60.XX wieku.            W artykule zwracamy uwagę na początki krytyki naukowej w etnologii polskiej na przykładzie pierwszego tomu Ludu oraz innych czasopism etnograficznych XIX i pierwszej połowy XX wieku. Jest to wyraz niezgody z naszej strony na głoszony w latach 70. XX wieku pogląd, że tak zwana „etnografia tradycyjna” reprezentowała (zgodnie z argumentami filozoficznej szkoły poznańskiej J.Kmity) przednaukowy etap rozwoju nauki, co spychało rezultaty jej badań do lamusa historii. Temu wnioskowaniu sprzyjała sytuacja zmiany paradygmatu co wydawało się stawiać nieprzekraczalne granice między „tradycyjna” i „nową” etnografią. Czy jednak dość starannie odczytujemy stare teksty? Jak je obecnie interpretujemy ? powstają liczne pytania o rozumienie zasad krytyki naukowej kiedyś i dziś. Jaką naukę możemy wyciągnąć ze starych tekstów?  
The importance of the first issue of Lud (1895) consisted in its character of a manifesto. It presented a proposal of ethnological research in Poland to be carried out in practice until the end of 1960s. At the same time it marked the beginning of more critical approach in the discipline, as well as the programme of social engagement of Polish intelligentsia in collecting information about the folk culture. In a country divided by the partitions of Poland between Russia, Prussia, Austria it was Lud that together with ZWAK and Wisła provided the intelligentsia educated in different foreign universities with a forum for exchange of thoughts and experiences, discussion of research, theory, new philosophy currents (evolutionism, the concept of primitive society), etc., preparing Polish scholars and intellectuals for taking part in debates within the international academic world. On the other hand, the form provided by Lud resulted instrumental for construction of one of the fundamental Polish national myths: the one of folk culture.
Źródło:
Lud; 2018, 102
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le mariage en Sarthe et en Bretagne entre 1913 et 1952
Małżeństwo w Sarthe i Bretanii w latach 1913-1952
Autorzy:
Le Gallo, Cécile
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954781.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etnologia
małżeństwo
I poł. XX wieku
Sarthe
Bretania
ethnology
marriage
first half of XX century
Bretagne
Opis:
Artykuł ten jest wynikiem badań etnologicznych dotyczących rytuałów zawarcia związku małżeńskiego w latach 1913-1952 we Francji - w Bretanii oraz w regionie Sarthe. W pierwszej części przedstawia on. jak sani dzień zaślubin wyglądał w obu regionach; autorka starała się odtworzyć zwyczaje nowożeńców oraz obyczaje świąteczne związane /. zaślubinami. Cześć druga jest krótką analizą pojęcia uczucia szczęścia i jego obecności (bądź nieobecności) w badanych obrzędach dnia zaślubin; uwypukla ona różnice w mentalności mieszkańców obu regionów.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 97-115
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od roli do posłannictwa. Włodzimierza Staniewskiego praktykowanie teatru
From Role to Mission. Włodzimierz Staniszewskis Theatre Practising
Autorzy:
Dorak-Wojakowska, Lilianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192347.pdf
Data publikacji:
2011-12-06
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
teatr
rola
prototeatr
parateatr
rytuał
etnooratorium
etnologia
antropologia teatru
theatre
role
proto-theatre
paratheatre
ritual
ethno-oratorio
ethnology
theatre antropology
Opis:
Artykuł ten opisuje jeden z aspektów twórczości teatralnej Włodzimierza Staniewskiego, założyciela i twórcy Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, jednej z ważniejszych placówek artystyczno-badawczych w Polsce. Teatr Włodzimierza Staniewskiego ma na swoim koncie kilka znaczących produkcji teatralnych, które są efektem szerokiego programu badawczego, na który składają się Wyprawy, Zgromadzenia i Przedstawienia. To, co wyróżnia twórczość Staniewskiego, to misyjny charakter pracy jego zespołu. Jest to misja artystyczna, niemniej z takim poświęceniem wypełniana, że urosła ona dziś do rangi posłannictwa kulturalnego. Złożyły się na nią kulturotwórcze inspiracje Staniewskiego służące powiązaniu refleksji naukowych z praktyką poszukiwań teatralnych. W praktyce działania te polegają na odkrywaniu rodzimej kultury ludowej, czy też „kultury tubylczej”, jak chętnie nazywał ją sam Staniewski, postrzeganej jako sprawdzian odbioru żywego materiału, który można artystycznie przetwarzać i w nim poszukiwać źródeł aktorstwa. Autor niniejszego artykułu przedstawia zagadnienie teatru i aktorstwa w świetle romantycznej idei powrotu do natury, będącej dziś przypomnieniem o „ekologicznej” powinności kultury współczesnej wobec ziemi rodzimej, zwanej też „ziemią ojców”. Według Staniewskiego wszelkie środki wyrazu wywodzą się lub pozostają w ścisłym związku z muzycznością ziemi. Muzyczność jest sposobem odczuwania świata, a zarazem jest jego cechą wewnętrzną, w tym sensie jest ona czymś, co jest blisko ducha. Kształtuje ona człowieka, jego odczuwanie, a nawet myślenie, kształtuje tym samym aktora. Aktorzy teatru Staniewskiego odwołują się do tradycji rozumianej jako bezpośredni kontakt z ludźmi, mieszkańcami środowisk wiejskich, z których sposobu bycia, zachowania, działania, a nawet twarzy można wyczytać znaki kultury. Teatr Staniewskiego określany jest dziś jako teatr ożywionej w przestrzeni pieśni. I choć obecnie Włodzimierz Staniewski i jego zespół czerpią inspiracje z kultury antycznej, to głównym ich celem  jest próba odpowiedzi na pytanie jak żyć, jak postępować wobec drugiego człowieka i innej kultury. Na tym też polega posłannictwo tego teatru – jest nim kultywowanie tego, co niesie z sobą organiczne powiązanie twórczości teatralnej z naturą i całym obszarem międzykulturowej wymiany.
The article describes one of the aspects of Włodzimierz Staniewski’s theatre work. He was the founder and creator of “Gardzienice” Centre for Theatre Practices, one of the most important artistic and research institutions in Poland. Włodzimierz Staniewski’s theatre has several significant theatre productions to his credit. They result from a comprehensive research programme which consists of Expeditions, Gatherings and Performances. What distinguishes Staniewski’s work is the missionary nature of his team’s work. It is an artistic mission, nevertheless performed with such sacrifice that it has assumed the proportions of a cultural mission. It resulted from Staniewski’s culture-forming inspirations aimed at connecting scientific reflections with the practice of theatre search. In practice, these activities involve discovering native folk culture, or “indigenous culture, as Staniewski himself used to call it, perceived as a test of the reception of live material, which can be artistically processed and searched for the origins of acting. The author of this article presents the problem of theatre and acting in the light of the Romantic idea of returning to nature, currently reminding of the “ecological” obligation of contemporary culture towards the homeland, also called “the land of the forefathers”. According to Staniewski, all means of expression derive from or remain in close connection with the musical nature of the land. The musical nature is a way of feeling the world, and at the same time its internal characteristic, in this sense it is something close to the spirit. It shapes man, his feeling, and even thinking, thus shaping an actor. The actors of Staniewski’s Theatre refer to tradition understood as direct contact with people, country dwellers, whose manner, behaviour, actions, and even faces reveal the signs of culture. Staniewski’s Theatre is currently defined as the theatre of a song revived in space. And although today Włodzimierz Staniewski and his team draw inspirations form ancient culture, they main aim is still an attempt to answer the question about how to live, how to deal with people and other cultures. And this is also the mission of his theatre – i.e. cultivating all that is carried by the organic connection between theatre work and nature as well as the whole area of intercultural exchange.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2011, 10, 20; 133-162
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wśród zapisków na marginesie: dziedzictwo „niepokornej” dyscypliny
Among Notes on the Margin: the Legacy of an “Unruly” Discipline
Autorzy:
Kozik, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047569.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
etnologia
dziedzictwo kulturowe
badania terenowe
metodologia
Polski Atlas Etnograficzny
ethnology
heritage
field research
methodology
Polski Atlas Etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas]
Opis:
The aim of this article is to re-examine the methodology of ethnographic research vis a vis the influence of methodology on the shaping of ethnology and cultural anthropology as a scientific discipline. Field research, which presupposes the scholar’s active participation and involvement in the life of the group under investigation, as well as the accompanying challenges to such an approach, are here treated as elements that shape the heritage of ethnology, reinforcing its power and securing its place among other disciplines. The author has undertaken the anthropological analysis of excerpts from field notebooks and subjective records by scholars involved in the creation of the Polski Atlas Etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas].
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2020, 20
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ETNICYZOWANIE PRZEDMIOTÓW I JEGO SKUTKI. O ROLI UKRAIŃSKICH ZBIORÓW ETNOGRAFICZNYCH W POLSCE
THE ETHNICISING OF OBJECTS AND ITS RESULTS. ON THE ROLE OF UKRAINIAN ETHNOGRAPHIC COLLECTIONS IN POLAND
Autorzy:
Arkadiusz, Jełowicki,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433054.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Ukraińcy
zbiory etnograficzne
etnologia
etniczność
muzealium
Ukrainians
ethnographic collections
ethnology
ethnicity
musealium
Opis:
Categorising and contextualising objects in collections is a natural feature of museum professionals and collectors, which they do both with their own collections and others. Assigning given features to objects is connected with their description (e.g. academic) as well as with inventory and storage requirements. Another reason for such practices may also be mentioned here – the need to classify the world of objects and ideas. One of the categories most frequently used in such operations is the ethnic and cultural (or identity and cultural) category, particularly favoured by ethnologists and ethnographers – hence the non-European, non-Polish, Slavonic, Lithuanian, Ukrainian or even Lemko, Boyko etc. collections in museums (and not only there). Specific comparison of ethnic collections (in this case, Ukrainian) allows at least a few significant questions to be posed regarding the way they function. Firstly, concerning the history of mutual inter-ethnic relations; secondly, concerning their role in Polish ethnographic collecting; thirdly, concerning their impact on the identity of ethnic groups; and concerning the point of ethnicising objects; and finally concerning the impact on the self-reflection of ethnology. The author replies to the questions raised on the basis of his research in 2010–2012 in over ten Polish museums and collections. While presenting the results of his queries, he tries simultaneously to indicate the multidimensional and multi-context way such collections function in Polish culture.
Naturalną cechą muzealników i kolekcjonerów jest kategoryzowanie i kontekstualizowanie obiektów w zbiorach. Czynią to zarówno z własnymi kolekcjami, jak i „obcymi”. Nadawanie konkretnych dystynkcji przedmiotom jest związane z samym ich opisem (np. naukowym), ale i z potrzebami inwetaryzacyjnymi, magazynowymi. Można tutaj wymienić jeszcze jeden powód takich praktyk. Jest nim potrzeba uporządkowania świata rzeczy i idei. W tych zabiegach jednym z najczęstszych jest stosowanie kategorii etniczno-kulturowych (lub tożsamościowo-kulturowych), szczególnie ulubionych przez etnologów, etnografów. Stąd w muzeach (i nie tylko) mamy takie typy zbiorów, jak np.: pozaeuropejskie, niepolskie, słowiańskie, litewskie, ukraińskie czy wreszcie łemkowskie, bojkowskie itd. Swoista komparatystyka zbiorów etnicznych (w tym przypadku ukraińskich) pozwala na zadanie co najmniej kilku ważnych pytań dotyczących ich funkcjonowania. Po pierwsze o historię wzajemnych stosunków międzyetnicznych; po drugie o ich rolę w polskim kolekcjonerstwie etnograficznym; po trzecie o wpływ na tożsamość grup etnicznych; także o sens etnicyzowania przedmiotów; wreszcie o wpływ na autorefleksję etnologii. Autor odpowiada na postawione pytania bazując na swoich badaniach prowadzonych w latach 2010–2012 w kilkunastu polskich muzeach i kolekcjach. Przedstawiając wyniki kwerend, stara się przy tym wskazać na wielopłaszczyznowe i wielokontekstowe funkcjonowanie owych zbiorów w kulturze polskiej.
Źródło:
Muzealnictwo; 2017, 58; 208-213
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapiski ludoznawcze z życia Żydów. Wiara w znaczenie imion
Folklore records of Jewish life: Belief in the meaning of names
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498895.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
antropologia kulturowa
etnologia
kultura żydowska
regulacje prawne dotyczące ludzkich imion
cultural anthropology
ethnology
Jewish culture
the law of humane names
Opis:
The article appeared first in the journal of the Polish Ethnological Society (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze) “Lud” in 1899. It concerns the observation of the significance of names in the Jewish culture and faith. The author describes what is the significance of christening (giving names) by the Jewish people and portrays existing rules in this regard partly derived from the Jewish religion, and partly from the Jewish tradition.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2018, 1, 1-2; 138-140
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ćwierćwiecze działalności naukowo-badawczej uniwersyteckiego ośrodka etnologicznego w Cieszynie
A quarter of a century of research at the University of Silesia’s ethnological center in Cieszyn
Autorzy:
Odoj, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20678993.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
cieszyński ośrodek etnologiczny
etnologia
antropologia kulturowa
Śląsk
pogranicze kulturowe
Cieszyn ethnological center
ethnology
cultural anthropology
Silesia
cultural borderland
Opis:
The academic center of ethnological research in Cieszyn has a clearly defined profile, which distinguishes it from other centers of this kind in Poland. Its specificity results primarily from the research interests of the staff, which focus on the issues of cultural and ethnic borderlands and on contemporary socio-cultural transformations, including the role of tradition in the life of postmodern communities. The rich and multifaceted achievements over the past twenty-five years of the center’s operation can be seen as an obligation on the part of the researchers encouraging them to make further consistent efforts to consolidate its position on the map of ethnological studies in Poland, to make their research more effective, and to enhance and broaden international cooperation. A materialization of the idea of creating a permanent ethnological research institution in Silesia, the center plays an important and admittedly unique role in integrating research on cultural phenomena and processes in Central Europe.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2021, 21, 2; SEIA.2021.21.02.01, 1-26
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cezaria Anna Baudouin de Courtenay- -Vasmer-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa (1885-1967)
Cezaria Anna Baudouin de Courtenay-Vasmer-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa (1885-1967)
Autorzy:
Zamojska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194800.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Cezaria Anna Baudouin de Courtenay
Jan Baudouin de Courtenay
Stefan Ehrenkreutz
Janusz Jędrzejewicz
Max Vasmer
ethnography
ethnology
slavonic studies.
Maksymilian Vasmer
etnografia
etnologia
slawistyka.
Opis:
Cezaria Baudouin de Courtenay-Jędrzejewiczowa (1885-1967) należała do wąskiego grona kobiet naukowców czynnych w okresie międzywojennym. Na jej sukces złożyły się nie tylko wrodzone zdolności, wytrwałość i talent organizacyjny, ale i wiele korzystnych zbiegów okoliczności. Córka wybitnego językoznawcy, Jana Baudouina de Courtenay, z domu wyniosła niemały kapitał intelektualny, ale i wsparcie rodziny dla swych naukowych ambicji. Dzięki temu wsparciu - i wyjątkowym okolicznościom politycznej odwilży w Rosji po 1905 roku - zdołała ukończyć studia wyższe na Uniwersytecie Petersburskim. Jej zainteresowania pozostawały wówczas pod silnym wpływem osobowości ojca i ogniskowały się wokół kwestii językoznawczych - chociaż szybko poza zjawiskami językowymi zaczęła dostrzegać kulturowe, kierując swą uwagę na problematykę antropologiczną. Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka łaciny w gimnazjach żeńskich w Warszawie, jednak przeprowadzka do Wilna otworzyła przed nią możliwości pracy jako wykładowca akademicki - co udało się osiągnąć dzięki habilitacji na Uniwersytecie Warszawskim w 1922 roku. W latach następnych, najpierw jako zastępca profesora, a od 1929 roku profesor nadzwyczajny etnologii i etnografii Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, zorganizowała wileński ośrodek etnograficzny, nawiązała liczne więzi z lokalnymi stowarzyszeniami wspierającymi przemysł ludowy, stworzyła Muzeum Etnograficzne i rozpoczęła systematyczne badania terenowe miejscowego folkloru. W 1934 roku przeniosła się do Warszawy, gdzie uzyskała nominację na profesora zwyczajnego etnografii Polski Uniwersytetu Warszawskiego. Również Warszawa zawdzięcza jej zorganizowanie i ożywienie działalności tutejszej Katedry Etnografii, wyodrębnienie ze zbiorów państwowych Muzeum Etnograficznego, wykształcenie grona oddanych i utalentowanych uczniów. Po wybuchu drugiej wojny światowej Cezaria Baudouin de Courtenay przez Rumunię wyjechała na Bliski Wschód, gdzie prowadziła badania naukowe i uczestniczyła czynnie w tworzeniu polskich instytucji naukowych: Towarzystwa Studiów Iranistycznych w Teheranie, Biura Studiów Bliskiego i Środkowego Wschodu, Polskiego Humanistycznego Instytutu Naukowego w Jerozolimie. Po wojnie osiadła w Anglii, gdzie działała m.in. w Polskim Towarzystwie Naukowym na Obczyźnie i Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie, którego rektorem była od 1958 roku.  Wiele komentarzy wzbudzało jej życie prywatne: trzykrotna mężatka w czasach, gdy rozwody były z trudem akceptowane społecznie, za każdym razem wybierała mężczyzn nieprzeciętnych: jej pierwszym mężem był Maksymilian Vasmer, kolega ze studiów w Petersburgu, a w przyszłości profesor w Berlinie i gwiazda światowej slawistyki, drugim - Stefan Ehrenkreutz, działacz PPS, a następnie profesor dawnego prawa litewskiego na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie i ostatni tegoż Uniwersytetu rektor, trzecim - Janusz Jędrzejewicz, działacz PPS i POW, współpracownik Józefa Piłsudskiego, minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i premier RP Nieżyczliwi twierdzili, że pozycja zwłaszcza ostatniego małżonka nie pozostawała bez wpływu na naukową karierę Cezarii Baudouin de Courtenay. W takich sytuacjach zwykle odwołujemy się do wyroku upływającego czasu: w wypadku naszej bohaterki wypada on chyba korzystnie dla niej: jej prace są nadal wznawiane, a idee i koncepcje - wciąż żywe i cenione. Strona internetowa Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW wita nas jej zdjęciem jako „matki założycielki”.
Cezaria Baudouin de Courtenay-Jędrzejewiczowa (1885-1967) belonged to the narrow circle of women researchers active in the interwar period. Her success was was attained not only through her inborn skills, perseverance and talent for organization, but also through many favorable coincidences. Daughter of the prominent linguist Jan Baudouin de Courtenay, she left her home with a substantial intellectual Capital, but also with her family’s support for her scientific ambitions. Thanks to this support - and the unique circumstances of the improved political situation in Russia after 1905 - she managed to complete her studies at the University of Saint Petersburg. Her interest remained highly influenced by the personality of her father and focused around the issue of linguistics - although beyond the phenomena of language she quickly started to recognize the cultural ones, directing her attention to the anthropology issues. She started her professional activity as a teacher of Latin in female secondary schools in Warsaw, however her moving to Vilnius opened possibilities for her working as an academic lecturer - what could be achieved by habilitation at the University of Warsaw in 1922. In the following years, first as Deputy Professor, and from 1929 as Assistant Professor of  Ethnology and Ethnography at the University of Stefan Batory in Vilnius, she organized an ethnographic center in Vilnius, established numerous relationships with local associations supporting the folk industry, created a Museum of Ethnography and began systematic field studies of the local folklor. In 1934 she moved to Warsaw, where she received a nomination for Professor of Polish ethnography at the University of Warsaw. Warsaw also owes her the organization and the revitalization of the ethnography department, the extracting from the collections of the State Museum of Ethnography, the education of a group of dedicated and talented students. After the outbreak of the second world war, Cezaria Baudouin de Courtenay flew through Romania to the Middle East, where she conducted research and participated actively in the creation of Polish scientific institutions: the Iranistic Studies Society in Tehran, the Office of Middle and the Middle East Studies, the Polish Humanist Institute of Science in Jerusalem. After the war, she settled in England, where she acted, among others, in the Polish Scientific Organization Abroad and the Polish Abroad University, where as from 1958 she was the Rector. Her private life raised many comments: married three times at a time when divorce was barely acceptable socially, every time she chose distinguished men: her first husband was Maximilian Vasmer, a classmate from her studies in St Petersburg, and in the futurę, Professor in Berlin and the star of world Slavonics, the second - Stefan Ehrenkreutz, activist of the Polish Socialist Party, and afterward Professor of the Old Lithuanian Law at the University of Stefan Batory in Vilnius and the last Rector of this University, the third - Janusz Jędrzejewicz, activist of the Polish Socialist Party and The Polish Army Organization, a co-worker of Józef Piłsudski, the Minister of Religions and Public Education and Prime Minister. The unfriendly ones claimed that the position of the last spouse did not remain without influence on the scientific career of Cezaria Baudouin de Courtenay. In such situations, we normally appeal to the judgment of passing time: in the case of our heroine it is probably favorable for her: her work are still reissued, and her ideas and concepts are still alive and appreciated. The website of the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of The Warsaw University welcomes us with her photograph as the “mother founder".
Źródło:
Nauka i Szkolnictwo Wyższe; 2011, 2, 38; 15-25
1231-0298
Pojawia się w:
Nauka i Szkolnictwo Wyższe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cudze chwalicie..., czyli uwag kilka o znaczeniu zbiorów etnologicznych Muzeum Misyjno-Etnograficznego w Pieniężnie
You Glorify the Foreign ... a few Remarks About the Importance of Ethnological Collections in Missionary and Ethnographic Museum in Pieniężno
Autorzy:
Nadolska-Styczyńska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480682.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
etnologia
kolekcja
misje
muzeum
Pieniężno
museum
collection
ethnology
missions
Opis:
Artykuł poświęcony jest kolekcji etnologicznej Muzeum Misyjno-Etnograficznego w Pieniężnie. Autorka podjęła próbę przybliżenie znaczenia tego zbioru z punktu widzenia polskiego muzealnictwa etnologicznego. Stara się określić miejsce, jakie zajmuje i jakie mogłaby zajmować omawiana kolekcja pośród zbiorów pozaeuropejskich naszych muzeów etnograficznych. Po przypomnieniu dziejów i charakteru muzeum autorka omawia wybrane zespoły obiektów, wskazując muzealia unikatowe lub istotne z punktu widzenia wystawiennictwa, popularyzacji i nauki. Wskazuje także na braki i trudności, z jakimi muzeum się boryka, m.in. te związane z opracowaniem naukowym zbioru.
The article is devoted to the ethnological collection of the Mission and Ethnographic Museum in Pieniężno. The author attempted to present the significance of this collection from the point of view of Polish ethnological museology. It tries to determine the place it occupies and which the collection could occupy, among the non-European collections of our ethnographic museums. After recalling the history and character of the museum, the author discusses selected sets of objects, pointing out unique or significant exhibits from the point of view of exhibition, popularization and science. It also indicates the deficiencies and difficulties that the museum is facing, including those related to the scientific study of the collection.
Źródło:
Nurt SVD; 2020, 1; 8-28
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formacja etnologiczna w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie
Ethnological Formation in the Missionary Theological Seminary of the Divine Word Missionaries in Pieniężno
Autorzy:
Pawlik, Jacek Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150795.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
seminarium misyjne
Instytut Anthropos
formacja
etnologia
animacja misyjna
księża werbiści
mission seminary
Anthropos Institute
formation
ethnology
mission animation
Divine Word Missionaries
Opis:
Artykuł przedstawia formację etnologiczną w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie (MSD), jej zakorzenienie w „tradycji Anthropos”, pracę naukowo-dydaktyczną kadry w zakresie etnologii i religioznawstwa oraz aktywność praktyczną studentów. Rozpoczynając rozważania od działalności pierwszego seminarium duchownego werbistów w Sankt Gabriel koło Wiednia, autor zwraca uwagę, że szczególnie w latach 30. XX wieku był to prężny ośrodek formacyjny i naukowy, który nie tylko kształcił setki studentów, ale również mógł się poszczycić wyjątkową kadrą naukową. Tam zrodziła się tradycja Anthropos, która wychodząc od postawy Arnolda Janssena i Józefa Freinademetza oraz działalności Wilhelma Schmidta została zaszczepiona na całe Zgromadzenie Słowa Bożego. Tradycja ta była impulsem do podjęcia badań etnologicznych przez pokolenia werbistów związanych z MSD w Pieniężnie oraz międzykulturowego ukierunkowania formacji misyjnej. Choć Pieniężno jako ośrodek formacyjny nie odgrywa dziś znaczącej roli, tradycję Anthropos kontynuują domy formacyjne i instytuty badawcze werbistów w krajach pozaeuropejskich.
The article presents the ethnological formation in the Missionary Seminary of the Divine Word Missionaries in Pieniężno its roots in the Anthropos tradition, research and teaching of the staff in the field of ethnology and religious studies, and practical activity of students. Beginning with the activity of the first seminary of the Divine Word in Sankt Gabriel near Vienna the author points out that it was a thriving formation and research centre especially in the 1930s, which not only educated hundreds of students but also boasted an exceptional academic staff. There the Anthropos tradition was born which, starting from the attitude of St. Arnold and Joseph Freinademetz and the activities of Fr. Wilhelm Schmidt were instilled in the entire Congregation of the Divine Word. This tradition was an impulse to undertake ethnological research by generations of Divine Word Missionaries related to the seminary in Pieniężno and intercultural orientation of mission formation. Although Pieniężno as a formation centre does not play a significant role today the Anthropos tradition is continued by formation houses and research institutes of the Divine Word Missionaries in non-European countries.
Źródło:
Nurt SVD; 2021, 2; 49-66
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między faktem, wyobraźnią i refleksją. Parę uwag o wzajemnych relacjach socjologii i antropologii
Sociology and anthropology within facts, imagination and reflection. Some remarks on interdyscyplinary relationships
Autorzy:
Rancew-Sikora, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374121.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
socjologia jakościowa
antropologia społeczna/kulturowa
etnologia
dyskurs interdyscyplinarny
socjologia wiedzy
qualitative sociology
social/cultural anthropology
ethnology
interdisciplinary discourse
sociology of knowledge
Opis:
In the article the author tries to find a path connecting sociology, ethnology, and anthropology as closely interrelated social sciences. She takes into account their fields of exploration and methods of reasoning that imply different role of scientists’ imagination, reflexivity, and the importance of conceptual models versus empirical ob - servations. Also, she points out historical experiences and social processes that have significant influence on pure intellectual argumentations providing some examples from Poland.
W artykule autorka poszukuje dróg łączących i różnicujących socjologię, etnologię i antropologię. W swojej argumentacji bierze pod uwagę tematykę badań, naukową wyobraźnię, autorefleksję i zróżnicowane relacje między pracą teoretyczną i badaniami terenowymi. Wskazuje też na niektóre uwarunkowania historyczne i procesy społeczne, które miały ważny wpływ na czysto intelektualne debaty prowadzone w ramach omawianych dyscyplin, odwołując się między innymi do wybranych przykładów z Polski
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2013, 9, 3; 90-107
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu przeszłości: Trudne dzieje Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) w dwóch współczesnych filmach dokumentalnych
Searching for the Past: The difficult History of Easter Island (Rapa Nui) Depicted in Two Contemporary Documentaries
Autorzy:
Jakubowska-Vorbrich, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148067.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Chile
Wyspa Wielkanocna
Rapa Nui
posągi pai
film dokumentalny
etnologia
Easter Island
documentary film
ethnology
moai statues
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje dwa współczesne filmy dokumentalne dotyczące Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui): Buscando a Isla de Pascua, la película perdida [Poszukując zaginionego filmu Isla de Pascua] (2014) oraz Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [Duch przodków] (2015). Pierwszy film opowiada historię odnalezienia i restauracji innego filmu dokumentalnego – z lat 60. – i przywrócenia go wyspiarskiej społeczności, jest to więc film o kompozycji szkatułkowej. Drugi dokument opowiada o podróży do Europy z zamiarem (fikcyjnym) odzyskania rapanujskiego posągu moai, będącego eksponatem w Muzeum Brytyjskim. Możemy go zatem nazwać filmem drogi. Oba dokumenty poruszają tematykę historyczną. społeczną i kulturalną, nie stroniąc od trudnych motywów z przeszłości i teraźniejszości Rapa Nui.
The paper presents and analyses two contemporary documentaries about Easter Island (Rapa Nui): Buscando a „Isla de Pascua”, la película perdida [In Search for the Lost Film, Isla de Pascua] (2014) and Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [The Spirit of the Ancestors] (2015). The first movie tells the story of the discovery and restoration of another documentary, realised in the 60., as well as of bringing it back to the Rapanui community. We can call it a nested film. The other documentary is about a travel to Europe, undertaken with a (fictitious) purpose of repatriating a Rapanui stone statue – moai – exhibited in the British Museum. It can be deemed a kind of a road movie, then. Both documentaries address historical, social and cultural issues, without omitting difficult moments from Rapa Nui’s past and present times.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2021, 29, 3-4 (113-114); 75-88
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies