Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Feminizm"" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Prawdziwy i fałszywy feminizm
True and False Feminism
Autorzy:
Zdybicka, Zofia J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015804.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
feminizm
emancypacja
feminizm liberalny
feminizm radykalny
feminizm marksistowski
geniusz kobiety
równość i pluralizm
płeć
płciowość
heteroseksualizm
homoseksualizm
feminism
emancipation
liberal feminism
radical feminism
Marxist feminism
woman's genius
equality and plurality
sex
gender
heterosexuality
homosexuality
Opis:
Feminism is a movement that tends to change the unfavourable cultural, social, and political relations on behalf of women. The feministic movement has developed in our cultural circle since the 18th century and has taken on various forms. One should mention here the following: feminism as a right strife conducted by women to recognise their dignity, make them equal with respect to citizen rights, ensure equal (with men) access to education that would enable them to obtain a job and enlarge their opportunities in economical, social, political, and religious life – always taking into account their different sex and preserving their vocation as wives and mothers. This is true feminism, which is now defined as a new or Christian feminism, feminism – as an ideology stemming from radical liberalism, socialism, freudism, and post-modernism − strikes woman's identity and in the most radical manifestations it regards sex as a cultural category, and advocates absolute freedom. Thus understood feminism leads to deformation in social life by undermining familial ties and the right to live for the unborn children (abortion). This is false feminism, such that undermines women’s identity and dignity.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 2; 83-102
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emancypacja, feminizm, sufrażyzm w słownikach języka polskiego
Emancypacja, feminizm and sufrażyzm in dictionaries of the Polish language
Autorzy:
Jankowska, Kornelia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116565.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nazwy ruchów społecznych kobiet
emancypacja
feminizm
sufrażyzm
słowniki języka polskiego
women’s social movements
emancipation
feminism
suffragism
dictionaries of Polish language
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu są nazwy ruchów społecznych mających na celu zabieganie o równouprawnienie kobiet, takich jak emancypacja, feminizm i sufrażyzm. Przybliżone zostały w nim losy tych wyrazów oraz ich derywatów w polszczyźnie na przestrzeni lat. Wykorzystano słowniki języka polskiego, począwszy od dziewiętnastowiecznych, poprzez dwudziestowieczne, aż do współczesnych. Oglądowi poddano przede wszystkim zawarte w nich definicje, ale także kwalifikatory oraz przykłady użycia. Ustalono chronologię badanych pojęć oraz ewolucję znaczenia na przestrzeni lat. Zwrócono także uwagę na liczbę derywatów – na ich przybywanie i zanikanie. Na końcu oceniono przydatność słowników w badaniu losów wyrazów w polszczyźnie, stwierdzając, że możliwe jest wydobycie z nich wielu interesujących informacji. Uzyskanie bardziej szczegółowej wiedzy na temat użycia danego wyrazu wymaga jednak ekscerpcji tekstowej.
This article is devoted to names of social movements led by women, such as emancypacja, feminizm and sufrażyzm. It presents history of these words and their derivates in polish language, based on informations obtained from dictionaries – old and new. Author looked into definitions, qualifiers and examples of usage. It helped with establishing chronology and semantic changes of subjected words. Then author evaluated usefulness of dictionaries in this kind of research. It turned out that they can be helpful but don’t give all needed informations.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2021, 55; 207-219
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język a emancypacja, feminizm, gender
Language vs. emancipation, feminism, gender
Autorzy:
Woźniak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594051.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nazwy żeńskie
emancypacja
feminizm
gender
historia języka polskiego
female names
emancipation
feminism
history of polish language
Opis:
W artykule omówiono zmiany stosunku wobec żeńskich nazw tytułów i zawodów od początku XX w. do czasów współczesnych, uwzględniając zarówno praktykę (uzus), jak i refleksję metajęzykową. Ocenę oraz zakres stosowania feminatywów ukazano na tle zmieniającej się sytuacji społecznej i zawodowej kobiet oraz w powiązaniu z ideologiami motywującymi te zmiany. Takie ujęcie problemu pozwoliło zaobserwować charakterystyczne tendencje: wyrazem emancypacji kobiet była maskulinizacja języka ich dotyczącego, co stało się tendencją dominującą zwłaszcza po 1945 r.; feminizm (w Polsce aktywny dopiero od lat 90. XX w.) wystąpił z hasłami przeciwstawienia formacjom męskim derywatów żeńskich, zaś genderowa idea nieokreślania płci znalazła wyraz w obyczaju określanym jako splitting.
The article investigates the changes in the attitude towards female names of professional titles and jobs since the beginning of 20th century until now, with particular regard to both practice (usus) and metalinguistic reflection. The evaluation and range of use of female names was presented against the altering social and professional situation of women and in relation to the ideologies behind these changes. Such approach enabled the observation of characteristic tendencies: the effect of the emancipation of women was the masculinization of the language referring to females, which became a dominating tendency especially after 1945; feminism (inactive in Poland until 90’s) claimed the opposition to masculine formations of female derivatives, and gender idea of unspecified sex was expressed in the custom of so-called “splitting”.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2014, 60; 295-312
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak urodzić samą siebie?
How to give birth to yourself?
Autorzy:
Wojciechowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009086.pdf
Data publikacji:
2019-01-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
emancipation
feminism
literature
romanticism
emancypacja
feminizm
literatura
romantyzm
Opis:
Recenzja książki: Katarzyna Czeczot. 2016. Ofelizm. Romantyczne zawłaszczenia, feministyczne interwencje. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.
The book review: Katarzyna Czeczot. 2016. Ofelizm. Romantyczne zawłaszczenia, feministyczne interwencje. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2018, 29, 3; 148-153
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mary Wollstonecraft i feministyczna krytyka Emila J.J. Rousseau
Autorzy:
Wodzik, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706292.pdf
Data publikacji:
2012-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
M. Wollstonecraft
J.J. Rousseau
Oświecenie
emancypacja
pedagogika,feminizm
ruch sufrażystek
Opis:
Mary Wollstonecraft i Jean-Jacques Rousseau, jako przedstawiciele Oświecenia, oboje poświęcili swoje dzieła wychowaniu. Wollstonecraft w rozprawie Wołanie o prawa kobiety wielokrotnie odnosiła się do ogólnej koncepcji płci oraz kobiecości zawartych w Emilu, czyli o wychowaniu Rousseau. W powieści tej francuski filozof opisał, jak powinno wychowywać się jednostki w duchu naturalizmu. Kolejne etapy rozwoju Emila wieńczy jego wejście w okres dojrzałości, kiedy to spotyka swą wybrankę Zofię i jest gotów do założenia własnej rodziny. Rousseau opisał Zofię jako skromną, niewyedukowaną kobietę, której głównym zadaniem jest podobać się swemu przyszłemu mężowi. Tę wizję kobiecości skrupulatnie krytykuje Wollstonecraft. Podważa ona przesądy o „kobiecej naturze” oraz postuluje otwarcie koedukacyjnych szkół. Argumentuje też za taką samą edukacją dla dziewczynek jak dla chłopców, widząc w tym sposób na poprawę losu kobiet w społeczeństwie, przez co społeczeństwo może tylko zyskać. Prócz tego wprowadza pojęcie patriotycznego macierzyństwa. Artykuł przedstawia stanowiska obojga filozofów oraz wskazuje na podstawowe różnice między ich poglądami. Dodatkowo umieszcza twórczość Wollstonecraft w szerszym kontekście feministycznym.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 4; 349-361
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzyk zatrzymany w stopklatce
A Scream Captured in Freeze Frame
Autorzy:
Jagielski, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850807.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Ewa Petelska
Czesław Petelski
historie ludowe
emancypacja
feminizm
folk histories
emancipation
feminism
Opis:
Bilet powrotny (1978) Ewy i Czesława Petelskich kończy zatrzymany w stopklatce krzyk głównej bohaterki. Gest ten autor ujmuje metaforycznie, dostrzegając w nim nadciągającą pod koniec lat 70. XX w. katastrofę całej kultury lewicowej. Kadr ten zapowiada blokadę w kinie polskim narracji emancypacyjnych (ludu, kobiet) i stopniowe wymazywanie z przestrzeni kultury tradycji lewicowej. Autor analizuje krzyżujące się w filmie Petelskich różne podmioty emancypacji. Obraz bohaterki, która podlega podwójnemu zniewoleniu – klasowemu (nędza) i genderowemu (patriarchat), każe zapytać: czy projekt emancypacji klas ludowych może utrwalać opresję kobiet? Z kolei czy projekt emancypacji kobiet rozmontowuje nierówności klasowe? Do problemu wypartych historii ludowych i konfliktów klasowych badacze i artyści (ale nie filmowcy) wrócili w drugiej dekadzie XXI w., co sugeruje, że zatrzymany w stopklatce obraz podporządkowanych innych zostanie w kulturze polskiej odblokowany.
Bilet powrotny (Return Ticket, 1978) by Ewa and Czesław Petelski ends with the main heroine’s scream captured in a freeze frame. The author of the article takes this gesture metaphorically, perceiving in it the impending catastrophe of the whole left-wing culture in the late 1970s. This frame heralds the imminent constraint on (people’s, women’s) emancipation narratives in Polish cinema and the gradual erasure of the left-wing tradition from the cultural field. The author analyses the various subjects of emancipation intersecting in Petelskis’ film. The image of the heroine, who is subjected to double subjugation, i.e., due to class (poverty) and gender (patriarchy), makes him ask, on the one hand, if the project of emancipation of social classes perpetuates the oppression of women. On the other hand, does the project of women’s emancipation dismantle class inequalities? Researchers and artists (but not filmmakers) have returned to the problem of repressed folk histories and class conflicts in the second decade of the 21st century, which suggests that the image of the subjugated others from Bilet powrotny, captured in a freeze frame, will be unlocked in Polish culture.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 118; 6-20
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Roses or Bread? Anti-Communist Narration in Feminist Readings of Anna Świrszczyńska’s Poetry”
Chleba czy róż? Antykomunistyczna narracja w feministycznych odczytaniach Anny Świrszczyńskiej
Autorzy:
Szopa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009578.pdf
Data publikacji:
2019-05-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
socialism
emancipation
feminism
anti-communism
genealogy
socjalizm
emancypacja
feminizm
antykomunizm
genealogia
Opis:
The article discusses the question of feminist interpretations of the poetry of Anna Świrszczyńska, one of the most recognized Polish poets of international renown, whose works and activity are often associated with a strong feminist worldview. Many interpreters of Świrszczyńska’s poetry did not focus enough on the origin of the poet’s feminist attitude, claiming that it was rather exceptional and rare for the period of the Polish People’s Republic. Contrary to the narration established by the interpreters of her poetry after 1989, I argue that Świrszczyńska’s feminist sensitivity was not an isolated and individual phenomenon, as it emerged in a time of increased women’s activity and the development of the socialist project for women’s equality deployed in Poland after 1945. I believe that both the political activity of communist women and the grassroots actions taken by the working-class women in the socialist state became the main factors in shaping Świrszczyńska’s feminist worldview. The Polish feminist narrative after 1989, however, due to its anti-communist approach to the problem of feminism in the Polish People’s Republic, did not include the history of the Polish left-wing women’s movement. This results from applying to the Polish history of women’s movements 1) liberal notions of feminist agency; 2) Western feminist theories devoid of Marxist paradigm; and 3) a normative definition of feminism understood only in terms of anti-systemic activity. By taking into account Świrszczyńska’s political and cultural activity, I emphasize the necessity of filling the gaps in the story of Polish women’s movement. Such a strategy is inevitably connected with the necessity of remodelling the genealogy of Polish feminism, redefining the notion of agency, and feminism itself.
Niniejszy artykuł stanowi analizę feministycznych interpretacji poezji Anny Świrszczyńskiej, jednej z najbardziej rozpoznawalnych poetek w Polsce, której twórczość charakteryzuje wyraźnie feministyczna wrażliwość. Wiele interpretatorek i interpretatorów poezji Świrszczyńskiej nie dociekało, skąd wziął się ów światopogląd poetki, twierdząc raczej, że jak na czasy PRL-u był on zjawiskiem wyjątkowym i rzadkim. W przeciwieństwie do narracji ustanowionej po 1989 roku przez interpretatorki tej poezji, uważam, że feministyczny światopogląd Świrszczyńskiej nie był zjawiskiem indywidualnym i odosobnionym, ponieważ wyłonił się w kontekście wzmożonej aktywności kobiet i w czasie wdrażania socjalistycznego projektu równości kobiet po 1945 roku. Uważam, że zarówno polityczna działalność komunistek, jak i oddolne akcje przeprowadzane przez kobiety z klasy robotniczej miały znaczący wpływ na światopogląd poetki. Jednakże kształtująca się po 1989 roku feministyczna narracja zdominowana była przez antykomunistyczny paradygmat i nie uwzględniła w historii polskiego feminizmu lewicowych ruchów kobiecych. Skutkowało to aplikowaniem do historii polskich ruchów kobiecych: 1) liberalnego ujęcia feministycznej sprawczości; 2) zachodnich teorii feministycznych pozbawionych paradygmatu teorii marksistowskich; 3) normatywnej definicji feminizmu ograniczonej wyłącznie do działalności opozycyjnej. Przyglądając się poetyckiej aktywności Świrszczyńskiej, staram się podkreślić konieczność uzupełnienia luk w historii polskich ruchów kobiecych. Strategia ta wiąże się nieodłącznie z koniecznością przemyślenia genealogii polskiego feminizmu oraz redefinicji pojęcia feministycznej sprawczości.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 31, 1; 72-92
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestępczość kobiet w wybranych teoriach kryminologicznych – konteksty płci kulturowej
The criminal activity of women in selected criminological theories – cultural gender contexts
Autorzy:
Andraszczyk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371390.pdf
Data publikacji:
2018-02-16
Wydawca:
Fundacja Pedagogium
Tematy:
przestępczość kobiet
kryminologia
wiktymizacja
paternalizm
feminizm
emancypacja
female crime
criminology
victimization
paternalism
feminism
emancipation
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest rekonstrukcja wybranych teorii kryminologicznych. Świadomie pomijam koncepcje o innym profilu, koncentrując się na kategorii płci kulturowej jako kluczowej. Celem moich rozważań nie jest przedstawienie całościowej wizji kryminologicznych koncepcji przestępczości kobiet lecz tylko pewnego jej wycinka. Treść narracji jest zatem częściowo reprezentatywna dla przedstawionego problemu, a w dalszych eksploracjach podejmę próbę uwzględnienia perspektyw teoretycznych w innych nurtach, które związane są ze studiami nad kobiecością (ang. gender studies).
The criminal activity of women in selected criminological theories – cultural gender contexts Abstract: The aim of this text is to reconstruct selected criminological theories. I consciously ignore concepts of a different profile, focusing on gender as a key category. The aim of my deliberations is not to present a comprehensive vision of the criminological conceptsof female crime, but only a certain portion of it. The content of the narrative is therefore partly representative of the problem presented, and in further explorations I will attempt to take into account theoretical perspectives in other trends related to studies on femininity (gender studies).
Źródło:
Resocjalizacja Polska; 2017, 14; 85-92
2081-3767
2392-2656
Pojawia się w:
Resocjalizacja Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy nauczaniem Kościoła katolickiego a feminizmem – potencjał edukacyjny herstorii na przykładzie świętej Tekli
Between Catholic Church’s Teaching and Feminism – Educational Potential of Herstory Based on Saint Thecla’s Life
Autorzy:
Achremowicz, Hanna
Kamińska-Sztark, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549956.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
herstoria
feminizm
emancypacja
dyskursy
narracje
historia mówiona
Opis:
Artykuł zarysowuje problematykę dialogu Kościoła katolickiego z szeroko pojętym feminizmem w kontekście autorskiej strategii edukacyjnej wyrastającej z historii (herstorii) pierwszych wieków chrześcijaństwa. Przez odwołanie do postaci mało znanej współcześnie, świętej Tekli, zostanie wzmocniona koncepcja wychowania w poszanowaniu równości płci wynikającej bezpośrednio z aktu stworzenia, ugruntowanej przez akt zbawienia i – jako taka – obecnej w nauczaniu Kościoła katolickiego. Będąc równe przed Bogiem, kobiety powinny mieć równe prawa w poszukiwaniu ścieżek poznania go i służenia mu. Współczesne nurty ruchu wyzwolenia kobiet odbierane są często jako wrogie nauczaniu Kościoła katolickiego. Tymczasem dzieje wczesnych wieków chrześcijaństwa wskazują na szacunek, jakim darzone były kobiety, ich niezaprzeczalną rolę w budowaniu wspólnoty, męczeństwo, determinację, mądrość i piękno. Przyjęcie takiej strategii edukacyjnej stanowi swoiste „zdjęcie klosza” (metafora Sylvii Plath), a poznanie herstorii kobiet, które budowały chrześcijaństwo, może służyć za inspirację do osobistego (nie tylko duchowego) rozwoju kobiet w Kościele katolickim.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2019, 9, 2/1; 63-75
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs emancypacyjny w wybranych współczesnych serialach filmowych z postaciami kobiet w rolach głównych. Rozważania na temat opresji społecznej, seksualnej i religijnej
Emancipation discourse in selected modern TV series with female characters in the lead roles. Reflections on social, sexual, and religious oppression
Autorzy:
Konieczna, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49359899.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
TV series
woman
rebel
emancipation
power feminism
serial fabularny
kobiety
bunt
emancypacja
feminizm siły
Opis:
Seriale stanowią dzisiaj nieodłączny element kultury medialnej, a ich tematyka często dotyczy różnych form przemocy wobec kobiet oraz zmagań bohaterek z zewnętrzną opresją. Przedmiot rozważań stanowią wybrane współczesne seriale filmowe z postaciami kobiet w roli głównej. Celem refleksji badawczej jest przedstawienie sposobów ukazywania kobiet w serialach zrealizowanych w drugiej dekadzie XXI wieku. Przeprowadzona analiza potwierdza tezę, że seryjne narracje są odbiciem skrywanych i przemilczanych problemów kobiet, poruszają zagadnienia przemocy seksualnej, domowej, psychicznej i religijnej opresji. Bohaterki seriali o tematyce emancypacyjnej zmagają się z ustalonymi przez patriarchalne społeczeństwo, rodzinę czy wspólnotę religijną normami zachowań, przeciwko którym się buntują. W artykule zwrócono uwagę na zmiany społeczno‑kulturowe w przedstawianiu postaci kobiet i obecność refleksji na temat wielokulturowej i religijnej tożsamości oraz granic kulturowej asymilacji i integracji.
Nowadays, TV series are an integral part of media and popular culture. Many of them focus on various forms of violence against women and tell of protection against external oppression. This article focuses on selected modern TV series with female characters in lead roles; it aims to discuss ways of portraying women in TV series produced in the 2010s. The analysis confirms the thesis that TV series reflect the hidden, concealed problems of women, dealing with issues of sexual, domestic, and psychological violence, and religious oppression. The protagonists of these series struggle with and rebel against behavioral norms set by their patriarchal society, family, or religious community. The paper discusses sociocultural changes in showing women characters in TV series, issues of multicultural and religious identity, and the limits of cultural assimilation and integration.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2023, 15, 1; 31-42
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chiny wobec decyzji traktatu wersalskiego – Ruch 4 Maja. Stan środowiska międzynarodowego Chin i zmiany systemu stosunków międzynarodowych w regionie Dalekiego Wschodu
China Against the Decision of the Versailles Treaty – May 4 Movement. The State of Chinas International Environment and Changes in the System of International Relations in the Far East Region
Autorzy:
Mencel, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927917.pdf
Data publikacji:
2021-06-02
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
Chiny
Ruch 4 Maja
Ruch na rzecz Nowej Kultury
rewolucja Xinhai
rewolucja październikowa
pokojowa konferencja w Paryżu
komunizm
społeczeństwo obywatelskie
konfucjanizm
nacjonalizm
emancypacja
feminizm
China
May 4 Movement
Movement for New Culture
October Revolution
Peaceful Conference in Paris
communism
civil society
Confucianism
nationalism
emancipation
feminism
Xinhai Revolution
Opis:
Ruch 4 Maja był pierwszym w Chinach ogólnospołecznym ruchem sprzeciwu, którego awangardę stanowiła inteligencja akademicka i kulturalna zorientowana wielowymiarowo przeciwko ortodoksyjnym zasadom więzi i relacji społeczno-politycznych i kulturowych w Państwie Środka oraz niezdolności władzy cesarskiej do sprawowania władzy i budowania pozycji Chin w środowisku międzynarodowym. Sprzeciw Ruchu wywołały także decyzje podjęte podczas konferencji wersalskiej po zakończeniu I wojny światowej sprowadzające Chiny, według ogólnospołecznej opinii, do roli wasala, zwłaszcza w obliczu wyróżniającej się pozycji lokalnego wroga – Japonii. W artykule podjęto próbę zdefiniowania głównych przyczyn stymulujących wybuch społecznego sprzeciwu, jego wektory i skutki. Podjęto próbę syntetycznego ujęcia zmian w środowisku międzynarodowym i ich wpływu na pozycję Chin w stosunkach międzynarodowych w okresie poprzedzającym wybuch I wojny światowej, zaangażowanie Chin w działaniach wojennych oraz skutki, jakie decyzje traktatu wersalskiego spowodowały dla tego państwa, mające bezpośredni związek z wykształceniem się Ruchu 4 Maja.
Decisions made after World War I at the Paris Peace Conference had serious political consequences on a global scale. In Europe, new state entities disintegrated and created, the balance of power of the main po-wers changed, with the United States of America taking the first posi-tion. A bipolar system of international relations developed gradually. It reached its final form after World War II. Under the influence of the idealistic vision of the world of American President, Woodrow Wilson, the League of Nations was created. It was a universal international organization the main task of which was to ensure the "territorial integrity and political independence” of its members and to supervise the implementation of the provisions of the Versailles Treaty, regulating the global principles of international political and economic relations. They were expressed by W. Wilson in the so-called "14 points", announced in Congress on January 8, 1918. However, China was not among the beneficiaries of the "new world order" despite the fact that the Middle Kingdom participated in the war on the side of the Entente countries. The decisions made during the Paris conference were against China's raison d'état. For this reason, the country was still an economic base for strengthening its position as superpowers, especially Japan, which had been granted the rights to German concessions in China. The public protest resulted in the revolutionary May 4 Movement, which spread from Beijing to all major cities of the Republic of China, revealing the new face of Chinese society. The 100-year anniversary of these events gives rise to considerations aimed at determining the proper causes of the outbreak of the May 4 Movement and its impact on shaping internal social relations and changes occurring in the social and political space in China. The consi-derations presented in this lecture focused mainly on a synthetic appro-ach to the issue of changes occurring in the international environment, especially the policy of the powers towards China and phenomena obse-rved in Chinese society, resulting in the May 4 Movement. The material, published in subsequent volumes of "Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywi-stość", is presented in four parts, due to the need to analyse a wide range of factors influencing the shaping of the social movement in China. In the first part, an attempt was made to indicate the conditions of the state of China's international environment and changes in the system of international relations in the Far East region in the period preceding the outbreak of World War I until its end. The changes observed in the Chinese political and economic system under the pressure of external factors and reactionary internal phenomena will be presented in the following part of the lecture. The third part will focus on the analysis of the phenomena occurring in Chinese society, especially in the context of the creation of civil society and the rejection of the Confucian tradition under the influence of liberal, socialist ideology and communism, of which the May 4 Movement was a consequence. The conclusion will involve an attempt to show the influence of the May 4 Movement on the socio-political phenomena seen during the rule of the Communist Party of China.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2020, XVII; 201-225
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies