Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the electoral law" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
‘Soft Law’ in the Mechanism of the International and National Protection of the Constitutional Electoral Rights
Miękkie prawo w kontekście mechanizmu międzynarodowej i narodowej ochrony konstytucyjnych praw wyborczych
Autorzy:
Fedorenko, Vladyslav
Nesterovych, Volodymyr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963041.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
soft law’
mechanism of the international and national protection
constitutional electoral rights
electoral law
elections
miękkie prawo
mechanizm ochrony międzynarodowej i narodowej
konstytucyjne prawa wyborcze
prawo wyborcze
wybory
Opis:
The publication explores the phenomenology and content of ‘soft law’ in the international and national law and reveals the designation of ‘soft law’ in protecting the electoral rights of the citizens. ‘Soft law’ is intended to mean optional international documents, most of which are resolutions of the intergovernmental organisations containing statements, commitments, guidelines, common positions or statements on policy or intentions. ‘Soft law’ documents are usually adopted by the statutory bodies of the international organisations on issues that reflect new problems, tendencies or trends in the field of electoral law, for which there is no political will or the accordance of all the member states in the form of a classical international treaty. When it comes to the content, the ‘soft law’ documents are all kinds of statements, obligations, guidelines, codes of conduct, codes of ethics, guidelines and standards, common positions or statements of policy or intentions.
Artykuł omawia fenomenologię i zakres elementów składowych miękkiego prawa w kontekście prawa międzynarodowego i praw narodowych, a także znaczenie prawa miękkiego dla ochrony obywatelskich praw wyborczych. Prawo miękkie oznacza zbiór niewiążących prawnie instrumentów międzynarodowych, z których większość to porozumienia zawarte przez różne organizacje międzyrządowe. Na porozumienia te składają się oświadczenia, zobowiązania, wytyczne, wspólne stanowiska, założenia polityk czy oświadczenia woli. Instrumenty z kategorii prawa miękkiego bywają zazwyczaj uchwalane przez organy ustawowe organizacji międzynarodowych i dotyczą spraw odzwierciedlających nowe ważne problemy, nurty czy trendy w domenie praw wyborczych, co do których brakuje woli politycznej czy zgodności wśród państw członkowskich – wyrażonych w postaci standardowych traktatów międzynarodowych. Jeśli chodzi o zakres elementów składowych stanowiących prawo miękkie, obejmuje on wszelkiego rodzaju oświadczenia, zobowiązania, wytyczne, kodeksy postępowania, kodeksy etyczne, normy, standardy, wspólne stanowiska, założenia polityk czy też oświadczenia woli.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 3; 178-195
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hawajskie prawodawstwo wyborcze w latach 1840–1864
Hawaiian electoral legislation in the years 1840–1864
Autorzy:
Rakowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585336.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
prawo wyborcze
Królestwo Hawajów
historia ustroju Hawajów
electoral law
the Kingdom of Hawaii
Hawaiian constitutional history
Opis:
Dzieje Królestwa Hawajów (1810–1893) to historia szybkiej modernizacji i westernizacji społeczeństwa wysp, w tym jego systemu prawnego. Hawajskie prawo wyborcze rozwijało się od 1840 r., to jest od ustanowienia wybieralnej Izby Reprezentantów. Wydany wtedy edykt stanowił mało precyzyjną regulację zasad wyłaniania deputowanych, na których głosowano wysyłając listy do władcy. Ustawa wyborcza z 1850 r. okazała się aktem znacznie bardziej nowoczesnym. Podkreślić przy tym należy, że prawo głosu było wówczas powszechne (choć tylko dla mężczyzn). W artykule przedstawiono hawajskie ustawodawstwo wyborcze do reformy przeprowadzonej w 1864 r., gdy nowa ustawa zasadnicza przyniosła istotne zmiany.
The history of the Kingdom of Hawaii (1810–1893) is a story of the rapid modernization and westernization of the island society, including its legal system. Hawaiian electoral law existed since 1840, when The House of Representatives with elective members was established by the first constitution. The edict issued then was an imprecise, even primitive, regulation of the rules of electing deputies. People entitled to vote voted by sending letters to the monarch. The electoral act of 1850 can be regarded as much more modern one. It should be emphasized that at that time the right to vote was universal (though only for male citizens). The article presents the Hawaiian electoral legislation till the reform of 1864, when important changes took place.
Źródło:
Studia Wyborcze; 2019, 27; 109-124
1898-0082
Pojawia się w:
Studia Wyborcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwowa Komisja Wyborcza – historia i współczesność
Nacional Electoral Commission – History and Present Day
Autorzy:
Marciniak, Sylwester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850632.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Państwowa Komisja Wyborcza
skład Państwowej Komisji Wyborczej
sposób powoływania członków Państwowej Komisji Wyborczej
ordynacja wyborcza
National Electoral Commission
personal composition of National Electoral Commission
the way of appointing of members of National Electoral Commission
electoral law
Opis:
This paper aims at sectional presenting of the evolution of the National Electoral Commission (PKW) as the highest and the only permanent election commission in Poland – from the interwar period to the modern times. For that reason, this paper enumerates the members of the first polish National Electoral Commission which was constituted by the regulations of the Electoral System to Sejm of the Republic of Poland of 1922 as well as the way of appointing of PKW in the consecutive electoral statutes. Furthermore, during analysing of the personel of PKW, the author references to the provisions of Code of Good Practice in Electoral Matters adopted by the Venice Commission. The main conclusion of this paper is that contemporary and historical structure of the personal composition of PKW are very similar to each other.
Niniejsze opracowanie stanowi próbę przekrojowego ukazania ewolucji sposobu kształtowania się oraz funkcjonowania Państwowej Komisji Wyborczej jako najwyższego oraz jedynego stałego organu wyborczego właściwego do przeprowadzania wyborów i referendów w Polsce – od czasów dwudziestolecia międzywojennego do współczesności. Przybliżone zostaną personalia członków pierwszego składu Państwowej Komisji Wyborczej powołanej do życia w Ordynacji Wyborczej do Sejmu z 1922 r., jak również sposób powoływania członków PKW w kolejnych ustawach wyborczych. Analizując kwestię składu osobowego, celowe okaże się sięgnięcie do Kodeksu Dobrej Praktyki w Sprawach Wyborczych Komisji Weneckiej. Całość rozważań zwieńczona zostanie ogólną refleksją na temat kształtu składu osobowego PKW na przestrzeni przeszło stu lat.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 89-99
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiana statusu i uprawnień mężów zaufania po uchwaleniu nowelizacji Kodeksu wyborczego z 26 stycznia 2023 r.
Change in the Status and Powers of the Pool Watchers after the Enactment of the January 26, 2023 Amendments to the Election Code
Autorzy:
Skotnicki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850628.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo do prywatności
wybory
kodeks wyborczy
prawo wyborcze
zasada tajności głosowania
mąż zaufania
komisje wyborcze
right to privacy
elections
electoral code
electoral law
the principle of secrecy of voting
electoral commissions
pool watcher
Opis:
The amendment to the Election Code made on 2023 significantly changed the status and powers of the pool watchers. If they observe the voting for at least 5 hours and observe the entire process of determining the results of voting until the signing of the voting protocol, they will receive 40% of the flat-rate allowance of members of ward electoral commissions. The chairmen of ward electoral commissions are obliged to keep records of the working time of the pool watchers. The most controversial issue is granting them the possibility of registering all activities of ward electoral commissions on election day using their own devices recording all activities of the ward electoral commission also during voting. This solution violates the principle of secrecy of voting, the right to privacy, and may be treated as an unacceptable form of pressure on the voter regarding the content of his vote.
Instytucja mężów zaufania funkcjonuje w Polsce od ponad stu lat. Nowelizacja Kodeksu wyborczego dokonana 26 stycznia 2023 r. istotnie zmieniła ich status i uprawnienia. Obecnie, jeżeli przez co najmniej 5 godzin będą obserwowali przebieg głosowania oraz obserwowali cały przebieg ustalania wyników głosowania do momentu podpisania protokołu głosowania, będą otrzymywać 40% zryczałtowanej diety członków obwodowych komisji wyborczych. Na przewodniczących obwodowych komisji wyborczych został w związku z tym nałożony obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy mężów zaufania, co może bardzo obciążyć zakres ich pracy. Najwięcej kontrowersji budzi jednak przyznanie mężom zaufania możliwości rejestracji w dniu wyborów za pomocą własnych urządzeń rejestrujących wszystkich czynności obwodowych komisji wyborczej, w tym również w trakcie głosowania. Rozwiązanie to narusza zasadę tajności głosowania, prawo do prywatności, jak i może być traktowane jako niedopuszczalna forma nacisku na wyborcę odnośnie do treści oddawanego przez niego głosu. Prowadzi to do wniosku, że regulacja ta powinna zostać uchylona.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 45-57
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Harmonization of the electoral law for elections to the European Parliament. Selected Issues
Harmonizacja prawa wyborczego do Parlamentu Europejskiego. Wybrane problemy
Autorzy:
Urbaniak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940772.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Elections to the European Parliament
electoral law
common principles
harmonization
wybory do Parlamentu Europejskiego
prawo wyborcze
zasady wspólne
harmonizacja
Opis:
The European Parliament is the only parliamentary assembly of supranational character in the world, which is not composed of members of national parliaments but elected by direct suffrage. When in 1976 the Council of Ministers of the European Community decided to introduce direct universal suffrage, the elaboration of a uniform electoral procedure common to all Member States was expected to happen in the near future. Until the act was ready Member States could apply their own electoral procedures, whereas the community law regulated only essential matters, necessary to hold the elections in the Community. Obstacles which contributed to problems with the establishment of a uniform electoral system for elections to the European Parliament in the entire European Union led to the adoption of “common principles” of the European Parliament electoral procedures in 2002. Since 2002 several proposals for the modification of the electoral law have been made in each term of the European Parliament, aiming at its harmonisation. The aim of the article is to evaluate whether currently it is possible to modify the election system to the European Parliament, which would go further than the provisions of 2002 and whether it would improve the uniformity of applied electoral procedures.
Parlament Europejski jest jedynym na świecie zgromadzeniem parlamentarnym o charakterze ponadnarodowym, które nie składa się z przedstawicieli parlamentów narodowych, lecz wybierany jest w bezpośrednim głosowaniu. Gdy w 1976 roku Rada Ministrów Wspólnoty Europejskiej decydowała o wprowadzeniu powszechnych i bezpośrednich wyborów, przewidywano opracowanie w nieodległej perspektywie jednolitej procedury wyborczej, wspólnej dla wszystkich państw członkowskich. Do czasu przygotowania tego aktu państwa mogły stosować swoje własne procedury wyborcze, natomiast prawo wspólnotowe regulowało tylko niezbędne zagadnienia, konieczne dla przeprowadzenia wyborów w całej Wspólnocie. Trudności z doprowadzeniem do uchwalenia jednolitego systemu wyborczego do Parlamentu Europejskiego w całej Unii Europejskiej, spowodowały, że w 2002 roku postanowiono przyjąć common principles prawa wyborczego do PE. Od roku 2002, w każdej kadencji Parlamentu Europejskiego pojawiają się propozycje reform prawa wyborczego zmierzających do daleko idącej harmonizacji. Przedmiotem niniejszego artykułu jest ocena czy obecnie możliwe jest zreformowanie systemu wyborczego do Parlamentu Europejskiego, która szła by dalej niż postanowienia z roku 2002 i zwiększała jednolitość stosowanych procedur wyborczych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 6 (34); 95-113
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Distortions of electoral law in the elections to the Polish Sejm and Senate
Autorzy:
Stelmach, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615724.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
electoral law
distortions
elections to the Polish Sejm and Senate
prawo wyborcze
deformacje
wybory do Sejmu i Senatu RP
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę ewolucji parlamentarnego prawa wyborczego w Polsce. Zastosowano metodę analizy systemowej, prawno-porównawczą oraz metody historyczne. Przeprowadzono także analizę statystyczną. Wskazano na czynniki związane z regulacjami prawa wyborczego, które powodują deformację woli obywateli. W szczególności przedstawiono polityczne skutki kolejnych zmian ordynacji wyborczych i ich polityczną konotację. Wykazano w jaki sposób zmiany w prawie wyborczym deformują wolę obywateli. Zbadano również realny poziom legitymizacji władzy ustawodawczej w Polsce przez obywateli.
The paper analyzes the evolution of parliamentary electoral law in Poland, applying the method of systemic analysis, the legal and comparative method and historical methods. A statistical analysis has also been conducted. The paper indicates what factors are related to electoral regulations that result in the deformation of the intentions of citizens. In particular, it discusses the political outcomes of the successive changes of electoral laws and their political context. It presents how the changes to electoral law deform the intentions of citizens. The paper also examines the real level of the legitimization of legislative power in Poland by citizens.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2016, 2; 19-32
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płeć i miejsce na liście kandydatów jako determinanty wyniku wyborczego na przykładzie wyborów samorządowych do Rady Warszawy – aspekty poznawcze i aplikacyjne
Gender and Place on the List of Candidates as Determinants of the Election Result on the Example of Local Elections to the Council of Warsaw – Cognitive and Application Aspects
Autorzy:
Flisowski, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833782.pdf
Data publikacji:
2021-08-19
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
electoral law
determinants of the election result
womenʼs candidacy
representation
parities
ordynacja wyborcza
determinanty wyniku wyborczego
kandydowanie kobiet
reprezentacja
parytety
Opis:
W artykule przedstawiono podstawowe zagadnienia związane ze sposobem tworzenia list kandydatów w wyborach z ordynacją proporcjonalną w Polsce. Autor odwołał się do literatury z tego obszaru naukowego oraz danych Państwowej Komisji Wyborczej, a także do osobistych doświadczeń. Ponadto przeanalizowano wyniki wyborów samorządowych, które odbyły się w Warszawie w latach 2010 i 2018. Stwierdzono silną korelację pomiędzy miejscem zajmowanym przez kandydata i jego płcią a szansami na zdobycie mandatu. Następnie dokonano opisu i oceny skuteczności działań podejmowanych dotychczas przez ustawodawcę, których celem było zwiększenie liczby kobiet na listach wyborczych. Ponadto autor zaproponował rozwiązanie ujawnionych podczas badań wad prawa wyborczego. Mogłoby im zapobiec losowe ustawianie komitetów i kandydatów na listach wyborczych oraz naprzemienne ulokowanie na nich przedstawicieli obu płci.
The article presents the basic issues related to the method of creating lists of candidates for elections with proportional electoral law in Poland. The author referred to literature in this area of science and data from the National Electoral Commission, as well as to personal experiences. The article is based on the analysis of the results of the local elections held in Warsaw in 2010 and 2018. A strong correlation was found between the candidate's position and gender, and the chances of winning a seat. Then, a description and evaluation of the effectiveness of actions taken so far by the legislator, aimed at increasing the number of women on electoral lists, was performed. Finally, the author proposed a solution to the flaws in the election law revealed during the research. They could be prevented by the random setting of committees and candidates on election lists and alternating placement of representatives of both genders on them.
Źródło:
Studia Wyborcze; 2021, 31; 72-98
1898-0082
Pojawia się w:
Studia Wyborcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PROBLEM UJEDNOLICENIA SYSTEMU WYBORCZEGO W WYBORACH DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
THE PROBLEM OF UNIFICATION THE ELECTORAL LAW TO THE EUROPEAN PARLIAMENT
Autorzy:
Wojciechowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441659.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
Tematy:
wybory
prawo wyborcze
Parlament Europejski
integracja europejska
jednolita ordynacja wyborcza
elections
electoral law
the European Parliament
European integration
uniform election rules
Opis:
This paper refers to the problem connected with the unification of the electoral law to the European Parliament. The idea of creating the electoral law which is unified and common for all Member States of the European Union is an initiative of relatively rich tradition. This tradition has been accompanying development of the European Union for several dozen years. The author of this paper talks about the most important historical events relevant to the discussed topic and tries to describe their influence on the current binding legal regulations. According to the accepted legal regulations the European Parliament is an institution appointed in the elections which are carried out not only on the basis of the European Union law, but also on national regulations. Further part of this paper is devoted to the analysis of current legal regulations based on the European law. What is more, national legal regulations adopted in the Member States are assessed and compared in this paper. The last part of this paper is the final conclusion in which the author estimates the outlook for introducing unification of the electoral law in all Member States.
W niniejszym artykule omówiona została problematyka dotycząca unifikacji prawa wyborczego do Parlamentu Europejskiego. Inicjatywa powołania do życia jednolitej, wspólnej wszystkim państwom członkowskim ordynacji wyborczej w wyborach do Parlamentu Europejskiego posiada bardzo długą i bogatą tradycją. W niniejszym opracowaniu jego autor przybliża najważniejsze wydarzenia historyczne związane z analizowanym tematem oraz omawia ich wpływ na kształt aktualnie obowiązujących rozwiązań prawnych. W chwili obecnej Parlament Europejski jest instytucją, której skład wyłaniany jest w wyborach przeprowadzanych zarówno na podstawie prawa Unii Europejskiej, jak i przepisów prawa właściwych poszczególnym państwom członkowskim. W dalszej części opracowania autor dokonuje analizy obowiązujących uregulowań prawnych oraz charakteryzuje systemy wyborcze poszczególnych państw członkowskich w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Całość rozważań wieńczy ocena perspektyw związanych z unifikacją prawa wyborczego w wyborach do Parlamentu Europejskiego.
Źródło:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2013, 3/1; 39-52
2299-1263
2353-0987
Pojawia się w:
Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja mężów zaufania w polskim prawie wyborczym w okresie międzywojennym
Institution of the poll watcher in the Polish electoral law in the interwar period
Autorzy:
Skotnicki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972900.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
mąż zaufania
ordynacja wyborcza
prawo wyborcze
wybory
zasada uczciwych wyborów
election
electoral law
guarantees of fairness of elections
poll-watcher
the principle of fair elections
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie genezy i ewolucji instytucji mężów zaufania w polskim prawie wyborczym okresu międzywojennego. Jej utworzenie wynikało z faktu, iż w komisjach wyborczych w tamtym okresie obok sędziów byli przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, nie było natomiast przedstawicieli wyborców lub podmiotów zgłaszających listy kandydatów. Mężowie zaufania reprezentowali tych, którzy wysuwali kandydatów. Ich zadaniem było obserwowanie przebiegu głosowania i liczenia głosów. Ich zgłaszanie było prawem podmiotu zgłaszającego listę kandydatów, nie był to jednak obowiązek. Przepisy regulujące ich działanie były bardzo lakoniczne, co musiało utrudniać ich pracę. Mogli jednak zawsze składać uwagi do protokołu komisji wyborczej odnośnie do wyników głosowania i wyborów.
The aim of the article is to present the genesis and evolution of the institution of the poll watcher in the Polish electoral law of the interwar period. Its creation resulted from the fact that in the electoral commissions there were representatives of government and self-government administration along with the judges, while there were no representatives of voters or entities reporting the lists of candidates. The poll watcher represented those who put forward candidates. Their task was to observe the course of voting and counting votes. Their submission was the right of the entity submitting the list of candidates, but it was not an obligation. The regulations regulating their operation were very laconic, which made their work difficult. However, they could always comment on the minutes of the electoral commission regarding the results of voting and elections.
Źródło:
Studia Wyborcze; 2018, 25; 85-93
1898-0082
Pojawia się w:
Studia Wyborcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacja powiatów w sejmikach na przykładzie Małopolski
Representation counties in the regional councils (sejmik) on the exampl e of Malopolska
Autorzy:
Flis, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595749.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Malopolska
electoral law
elections to the Polish councils of voivodeships (regional councils)
counties
local politics
Małopolska
prawo wyborcze
wybory do sejmików
powiaty
polityka lokalna
Opis:
W artykule pokazano wpływ podziału terytorialnego oraz obowiązującej ordynacji wyborczej na zachowania wyborcze i w konsekwencji na rezultaty wyborcze. Analiza została dokonana na przykładzie województwa małopolskiego, którego struktura terytorialna jest mocno zróżnicowana. Badaniu poddano wybory do sejmików z 2002, 2006, 2010, 2014 roku. Ich wyniki pokazują, że widoczny jest wzrost liczby głosów oddawanych na tych kandydatów, którzy zdobywają mandaty radnych.
The article shows the influence of territorial division and the existing electoral law on voting behaviors, as well as on electoral outcomes. The analysis was made on the case of the malopolskie voivodeship. The structure of this Polish province is highly diversified. The study involved the elections to regional councils from the years 2002, 2006, 2010, 2014. Their results show that there is a visible increase in the number of votes for those candidates who win seats in the council.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Politica; 2015, 33, 3; 32-57
0867-0617
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Politica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Uliasz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
Data publikacji:
2024-07-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
constitutional principles
democratic legal state
sovereignty of the people
principle of representation
political pluralism
elections
electoral law
zasady konstytucyjne
demokratyczne państwo prawne
suwerenność narodu
zasada przedstawicielstwa
pluralizm polityczny
wybory
prawo wyborcze
Opis:
The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies