- Tytuł:
-
Skutki powodzi roztopowej w roku 2006 w uregulowanym odcinku delty śródlądowej rzeki Nidy
Consequences of the spring flood in year 2006 on the regulated part of middle delta in the Nida river - Autorzy:
- Struzynski, A.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/61739.pdf
- Data publikacji:
- 2006
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
- Tematy:
-
doliny rzeczne
rzeka Nida
dolina Nidy
powodzie roztopowe
ochrona przeciwpowodziowa
waly przeciwpowodziowe
uszkodzenia walow przeciwpowodziowych
rozmycia
szkody powodziowe - Opis:
-
Rzeka Nida przepływa przez południową cześć Polski, obejmując
swym zasięgiem głównie województwo świętokrzyskie. Nida, jako najdłuższa
rzeka województwa licząca 151,2 km, odwadnia południową
część Gór Świętokrzyskich i środkowo-północną część Niecki Nidziańskiej.
W przeważającej części jest nieuregulowaną rzeką nizinną o średnim
spadku 0,65 promila.
Obszar Doliny Nidy pomiędzy przekrojami Stara Wieś i Pińczów
został mocno przekształcony przez człowieka. Poza pełną regulacją rzeki
na odcinku Stara Wieś–Motkowice i częściową Motkowice–Pińczów,
w opisanym rejonie wykonano również prace melioracyjne. Rzeka Nida
w środkowym biegu jest w przeważającej części obwałowana, co powoduje,
że duży obszar powyżej oraz w rejonie delty śródlądowej jest wyłączony
z pełnienia funkcji zbiornika retencji przeciwpowodziowej. Dodatkowo
umocnienia te są zaniedbane. Zbyt wąska rozstawa wałów
powoduje, że wiele wezbrań wiosennych osiąga rzędną ich korony.
Powoduje to silne obciążenie konstrukcji obwałowań. Piaszczyste podłoże
i dość gwałtowne powodzie wiosenne są dodatkowo przyczyną częstych
awarii wałów przeciwpowodziowych. Woda, która wdziera się
przez uszkodzony wał, wnosi na okoliczne pola duże ilości rumowiska,
a następnie zalega na zawalu. Zmeliorowana dolina przeznaczona jest
w dużym stopniu pod użytki zielone, z tego powodu zbyt długie zaleganie
wody w dolinie może spowodować pojawienie się procesów gnilnych.
Planowane jest poddanie badanego obszaru zabiegom renaturyzacyjnym.
Celem artykułu jest określenie jakości funkcjonowania istniejących
wałów przeciwpowodziowych na odcinku od 78+300 do 76+200,
wykonanie oceny zagrożenia powodziowego i skutków powodzi po
wykonaniu prac renaturalizacyjnych na tle powodzi wiosennej w roku 2006. Na opisywanym obszarze wykonywane są regularne pomiary geodezyjne
i hydrauliczne (przekroje poprzeczne koryta Nidy, przekroje
dolinowe oraz pomiary tachimetryczne, pomiary prędkości wody i spadku,
pomiary granulometryczne i transportu rumowiska). Po powodzi
wiosennej w roku 2006 wykonano pomiary geodezyjne, pomiary prędkości
wody i spadku zwierciadła wody w rejonie zniszczeń na obszarze
pomiędzy Starą Wsią a Motkowicami. Wykonano również pomiary
tachimetryczne w rejonie Delty i wizję lokalną po powodzi w rejonie
niepoddanym regulacji; poniżej Pińczowa (okolice Krzyżanowic). W artykule
przedstawiono wyniki pomiarów dwóch rozmyć wału przeciwpowodziowego.
Pierwsze powstało w odległości 76+840, a drugie – 76+640;
około 500 metrów powyżej mostu w Motkowicach. Badany obszar porównano
z innymi obszarami delty śródlądowej, na których prowadzone
są wieloletnie badania przez zespół pracowników Katedry Inżynierii
Wodnej AR w Krakowie.
The Nida River flows trough the southern part of Poland. The basin of this river is localized mainly in Swietokrzyskie province. It is a longest river in this province (151.2 km) flowing in it's upper part trough the southern part of the Swietokrzyskie Mountains. In most part Nida is a not regulated lowland river, characterized by the slope of about 0.65 promiles. The Nida River valley between cross-sections Stara Wies and Pinczow had been strongly transtormed. Between villages Stara Wies and Motkowice, the typical river training had been done. The river also was partially trainned on the distance between Motkowice and Pińczów as well as in the short distance below Pinczow. The Nida River embankments are localized in the middle part so a big part of the river valley cannot be used as a small retenition. These narrowly distributed fortiffications are in a weak condition, what causes that spring flood waves which often reach the top of the embankments can easily destroy the embankments and flush onto the valley some of their parts together with the sandy substratum from below. The water flowing trough the destroyed part of the embankment transports the high volume of sand from the riverbed which, after the pass of floody flow, deposites on the river valley. Also the water cannot easily go back to the river channel. Both of those phenomenons are disadvantageous because of the landuse of this area as a feeding grounds and meadows. For improving of the current state, the renaturalization works are proposed. In the area of middle delta the long term measurements in situ and field reconaissance have been performed since 2003 by the scientists of the Department of Water Engineering, AU Krakow (bathymetry in river channel and in the river valley, flow velocity measurements and bedload characterization). After the flood in 2006 the main attention was focused on the region where damages of embankments were found. There were two damages between Stara Wies and Motkowice. First of them was localized in cross-section 76+840, and the second in cross-section 76+640, about 500 meters upstream from the bridge in Motkowice. The main goal of this paper is to present the current use of the embankments of the Nida River in on th esection km 78+300 – km 76+200 after the 2006 spring flood. Also the prognosis of the flood risk as well as the results of the flooding after the renaturalization works is presented. The land use of the presented area was compaired to the other parts of the middle delta and to cross-sections localized downstream. - Źródło:
-
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587 - Pojawia się w:
- Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł