Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dialect word" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Pochodzenie i znaczenie wyrazu szkulepa
    Autorzy:
    Waniakowa, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676382.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    history of the word
    etymology
    word szkulepa
    meaning
    dialect
    Opis:
    The origin and meaning of the word szkulepaThe article deals with the history and etymology of the word szkulepa ‘jade’, ‘old cow’, ‘old, ugly woman’. It exists in the Doroszewski’s dictionary as an old word with no etymology. The author presents the lexicographical history of the word in Polish and reflects on its origin and morphological structure. She explores for this purpose various dictionaries of foreign languages as follows: Russian, Byelorussian and Lithuanian. She confirms that probably related words appear only in Lithuanian. Then she analyses the morphology of the discussed word. Finally, she comes to a conclusion that the word szkulepa comes into existence on the Lithuanian-Byelorussian borderland and makes a hybrid consisting of the Lithuanian lexical morpheme škùl-, which exists in a few Lithuanian words, and the unproductive Byelorussian suffix -ep-a.  Происхождение и значение лексемы szkulepaСтатья посвящена этимологическому анализу лексемы szkulepa ‘дряхлая коняга’, ‘старая корова’, ‘старая, некрасивая женщина’. Данное слово отмечено в словаре под редакцией Дорошевского с пометой устарелое и без этимологии. Автор представила лексикографическую историю слова, обсуждая его происхождение и морфологическую структуру. Для этого использовались разные словари: русские, белорусские, литовские. Оказывается, что родственные слова можно найти лишь в литовском языке. На основе морфологического анализа можно сделать вывод, что слово szkulepa образовалось на литовско-белорусском пограничье и является гибридом, состоящим из литовской лексической морфемы škùl-, встречающейся в нескольких литовских словах, и непродуктивного белорусского суффикса -ер-а.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charaszaj, czyszczacz, kastrun, krasacz, misiak… Kilka uwag o leksykalnym i słowotwórczym zróżnicowaniu nazw człowieka kastrującego zwierzęta (na przykładzie gwar małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego)
    Diversity of names for a person who castrated (castrates) animals - a couple of remarks from the fields of lexicology and word formation (on the example of the dialects of the lesser Poland and Masovia linguistic borderland)
    Autorzy:
    Marciniak-Firadza, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683860.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    dialektologia
    gwary
    leksyka
    słowotwórstwo
    dialectology
    dialect
    lexis
    word formation
    Opis:
    Social, economic and cultural transformations of the Polish countryside over the last few dozen years have resulted in the disappearance of many professions, such as, i.a. the profession of an animal castrator, who worked mostly in pig farms. The aim of this paper is to indicate the semantic elements in derivational bases (charaszać, charszować, czyścić, kastrować, krasać, miśić, miśkować) and formal exponents constituting derivatives to name a person who castrates animals (‑acz, ‑aj, ‑ak, ‑ek, ‑nik, ‑ajko, ‑ciel, ‑un, ‑ator, ‑arz, ‑ø). Apart from that, the author intends to discuss the geographical range of those derivatives, not only in the borderland region, but in the whole Polish dialect area. Moreover, the paper discusses the issues of lexical, see kras‑ak / mis‑ak, kastrow‑ak / kras‑ak and word-formation variants, see czyszcz‑acz - czyszcz‑ak - czyszcz‑arz - czyśc‑iciel. The analysed material originates in the dialects of the Lesser Poland and Masovia borderland and it was collected in 2008–2011 from 32 villages.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 55-66
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polisemia werbalna w gwarach
    Verbal polysemy in dialects
    Autorzy:
    Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594037.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    dialect
    word formation
    verb
    polysemy
    gwara
    słowotwórstwo
    czasownik
    polisemia
    Opis:
    The subject presented in the article is consistent with a discussion that has been taking place among linguists for years to define the phenomenon of polysemy in the language and setting bondaries between polysemy and monosemy. Thoise issues have been discussed multiple times in relation to general and historical, whereas, the subject of polysemantic words in dialects, in particular, verbal derivates, has not been widely described so far. The reason for this condition seems to be fragremantirity of lexico-graphic data and relatively little progress of works related to dialect wordformation. The purpose of this article is to present verbal polysemy origin mechanisms in dialects based on the available dialect sources and to compare his state with historical Polish language.
    Podjęty w artykule temat wpisuje się w trwającą od lat dyskusję językoznawców dotyczącą problemu definiowania zjawiska wieloznaczności w języku oraz stawiania granic między polisemią a monosemią. Zagadnienia te były kilkakrotnie poruszane w odniesieniu do polszczyzny ogólnej oraz historycznej, natomiast problem wyrazów polisemantycznych w gwarach, w szczególności derywatów czasownikowych, nie był jak dotąd szeroko opisywany. Za przyczynę takiego stanu rzeczy uznaje się fragmentaryczność danych leksykograficznych oraz stosunkowo niewielkie zaawansowanie prac nad słowotwórstwem gwarowym. Celem artykułu jest pokazanie mechanizmów powstawania polisemii werbalnej w gwarach na podstawie dostępnych źródeł gwarowych oraz porównanie tego stanu z polszczyzną historyczną.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 43-57
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motywacja czasowników w gwarach
    Verbs motivation in dialects
    Autorzy:
    Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594062.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    gwara
    słowotwórstwo
    czasownik
    motywacja
    dialect
    word formation
    verb
    motivation
    Opis:
    Artykuł wpisuje się tematycznie w krąg zagadnień związanych z motywacją derywatów w słowotwórstwie gwarowym. Kwestia wielomotywacyjności rzeczowników była już kilkakrotnie omawiana w odniesieniu do konkretnych kategorii nominalnych. Celem artykułu jest natomiast ukazanie problemów związanych z ustalaniem kierunku motywacji dla werbalnych formacji gwarowych. Punktem wyjścia jest ukazanie rozbieżności w definiowaniu istoty pojęcia motywacji oraz zaprezentowanie omawianych w literaturze językoznawczej rodzajów motywacji. Dalsza część artykułu omawia dylematy związane z określeniem rodzaju i kierunku motywacji na przykładzie konkretnych czasowników pochodzących z gwar południowomazowieckich.
    The article thematically places itself in a circle of issues related to motivation of derivates in a dialectword-formation. The subject of multiple motivation of nouns has been frequently discussed in relation to specific nominal categories. Whereas, the purpose of this article is to present the issues connected with establishing motivation direction for dialect verbal formations. The starting point is to show discrepancies in defining the essence of motivation itself as well as to present types of motivations in linguistics literature. The subsequent part of the article discusses dilemmas related to specifying the type and direction of motivation based on the example of specific verbs originating from the southern Mazovia dialects.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 5-16
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tautologia przedrostków werbalnych w gwarach
    Tautology of verbal prefixes in dialects
    Autorzy:
    Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594346.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    gwara
    słowotwórstwo
    czasownik
    tautologia
    dialect
    word formation
    verb
    tautology
    Opis:
    Prefiksy werbalne, obok dwóch podstawowych funkcji: semantycznej i gramatycznej, mogą pełnić także funkcję tautologiczną. Proces tworzenia czasownikowych derywatów synonimicznych był żywy w polszczyźnie historycznej i przetrwał do dziś na gruncie gwarowym. Celem artykułu jest ukazanie procesów powstawania derywatów tożsamych na przykładzie materiału werbalnego pochodzącego z gwar południowomazowieckich, wskazanie ewentualnych przyczyn zjawiska tautologii oraz próba ustalenia, gdzie kończy się tautologia a zaczyna semantyka prefiksu.
    Verbal prefixes, apart from two basic functions i.e. semantical and grammatical, may also serve tautological functions. The process of creating verbal synonymous derivatives was alive in historical Polish language and remained alive in dialects. The purpose of this dissertation is to present the processes of creating corresponding derivatives on the example of a verbal material of southern Mazovian dialects, point possible causes of tautology phenomenon, as well as an attempt to determine where tautology ends and where prefix semantics starts.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2016, 63; 5-16
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Burka w ludowej interpretacji. Na przykładzie wypowiedzi mieszkańców wsi regionu lubelskiego
    Burka in Folk Interpretation. The Study Based on Field Recordings of Village Residents of the Lublin Region
    Autorzy:
    Pelcowa, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1831379.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    burka
    gwara
    słowo
    znaczenie
    Lubelszczyzna
    dialect
    word
    meaning
    the Lublin region
    Opis:
    Artykuł dotyczy słowa burka, a także form pokrewnych: burek, burczak, burczanka i burocha. Burka to w gwarach Lubelszczyzny nazwa wieloznaczna, określająca pięć pokrewnych desygnatów i notowana w pięciu różnych znaczeniach: 1) ‘okrycie wierzchnie z grubego, ciemnego sukna lub filcu, mające postać peleryny z kapturem, używane podczas podróży’, 2) ‘duża chusta wełniana w kratę, z frędzlami, zakładana przez kobiety na ramiona i na głowę’, 3) ‘ciepła spódnica wełniana’, 4) ‘wełniany lub lniany fartuch do pasa’, 5) ‘fartuch do pasa zakładany do pracy w polu i w gospodarstwie’. Układy terenowe zostały przedstawione na dołączonej mapie, a analizy językowe oparte na obserwacji zachowań językowych 800 osób w wieku 70–90 lat, mieszkańców 400 wsi Lubelszczyzny.
    The paper deals with the word burka and its synonyms: burek, burczak, burczanka i burocha. The word burka found in the Lublin dialects refers to five related designata, meaning: 1) ‘an overwear made of thick dark cloth or felt having the form of a cape worn during the travel’; 2) ‘a large checked woolen headscarf with fringes put by women over the head and shoulders’; 3) ‘warm woolen skirt’; 4) ‘woollen or linen waist apron’; 5) ‘work and farmhouse apron’. The map of the geographic boundaries of the linguistic forms discussed has been drawn on the basis of the linguistic usage collected from eight hundred 70–90 year old residents of 400 villages of the Lublin region.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 145-155
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dukawka, gulgot, sepioł…, czyli jak w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego nazywa się człowieka, który się jąka, bełkocze czy sepleni
    Dukawka, gulgot, sepioł…, it means how in local dialects of the Małopolska-Mazovian linguistic borderland people who stutter, sputter or lisp are named
    Autorzy:
    Marciniak-Firadza, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594201.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    dialect
    lexicon
    word formation
    expression language
    gwara
    leksyka
    słowotwórstwo
    ekspresja językowa
    Opis:
    Unless in literary language, in local dialects there are more linguistic measures which are used to form expressive names, mainly marked negatively. These expressive derivatives with the negative connotations are created at the participation of semantic and morphological means. The purpose of the article is to show some semantic elements building the expressive value (pejorative) of derivatives, included in root words and formal exponents forming these derivatives. This article revolves around the lexical bases which are etymologically different and derivational diversity. Apart from that the creation of the chosen names associated with pathology of speech stayed was discussed. Analysed material was gathered with questionnaire method during the exploration of the area of the borderland. The abundance of synonyms described in the article is proving the sensitivity of the society to the phenomena of the pathological speech, as well as great power and diversity of emotional experiences, caused by disorders of speech and the perception of speech.
    Gwary charakteryzują się większą różnorodnością środków językowych służących powstawaniu nazw ekspresywnych, przeważnie nacechowanych negatywnie, niż język literacki. Te ekspresywne derywaty o ujemnej konotacji powstają przy udziale środków semantycznych i słowotwórczych. Celem artykułu jest wskazanie przede wszystkim elementów znaczeniowych budujących wartość ekspresywną (pejoratywną) derywatów, zawartych w podstawach słowotwórczych i formalnych wykładników tworzących te derywaty. Zwrócono uwagę na zjawiska oboczności leksykalnej podstaw obocznych etymologicznie i wariantywności słowotwórczej. Poza tym został omówiony sposób tworzenia wybranych nazw związanych z patologią mówienia. Materiał poddany analizie został zebrany metodą kwestionariuszową w takcie eksploracji terenowej obszaru pogranicza. Obfitość synonimów przedstawionych w artykule dowodzi zarówno wyczulenia uwagi społecznej na zjawiska mowy patologicznej, jak i dużej siły i różnorodności doznań emocjonalnych, powodowanych przez zaburzenia w mówieniu i percepcji mowy.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 187-202
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Категорія нижчої міфології в системі світоглядних уявлень карпатських українців
    ‘Lesser Mythology’ in the Carpathian Ukrainians’ System of Worldview Notions
    Autorzy:
    Наугольник, Данута
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/635493.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    lesser mythology
    demon
    category
    character
    figure
    dialect
    word
    title
    term
    adjective
    Opis:
    ‘Lesser  mythology’  played  an  important  role  in  the  worldview  notions  of  the  Carpathian Ukrainians (Hutsuls, Boykos and Lemkos) during the nineteenth and twentieth centuries. It combines notions  about  various  demonic  figures,  which  may  be  divided  into  three  types: figures  of unearthly  origin;  transformed  human  souls;  people  in  possession  of  secret knowledge and supernatural qualities. The terms used to define the representatives of lesser mythology  varied from region  to  region.  A  range  of  euphemisms  was  also  used.  The coexistence between the living and the undead gave rise to many taboos relating to magic. 
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 3
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rekcja a polisemia czasowników w gwarach polskich
    Rection vs. polysemy of verbs in Polish dialects
    Autorzy:
    Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850473.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    dialectology
    dialect
    verb
    word building
    polysemy
    rection
    dialektologia
    gwara
    czasownik
    słowotwórstwo
    polisemia
    rekcja
    Opis:
    Artykuł poświęcono dwóm ważnym zagadnieniom: semantyce i składni werbalnej w gwarach polskich. Na zależności między tymi płaszczyznami języka zwracano już uwagę w opracowaniach historycznych i współczesnych. Bardzo trudno rozstrzygnąć, które czasowniki mają charakter polisemiczny, a które są jedynie wariantami semantycznymi tego samego leksemu. Próbowano zatem zbadać, w jakim stopniu kryterium syntaktyczne może okazać się przydatne w rozwiązaniu problemu polisemii werbalnej w gwarach, w których mamy do czynienia ze słownictwem ludowym, często uwikłanym w indywidualny kontekst zdaniowy i sytuacyjny. Analizie semantycznej i składniowej poddano czasowniki wieloznaczne zaczerpnięte ze słownika gwarowego Mieczysława Szymczaka.
    The article describes two important issues, semantics and verbal syntax in Polish dialects. The relationship between these levels of language has been emphasized in historical and contemporary studies. It is very difficult to decide which verbs are polysemic, and which are only semantic variants of the same lexeme. Therefore, attempts have been made to investigate the extent to which the syntactic criterion may prove useful in solving the problem of verbal polysemy in dialects. Here, we deal with folk vocabulary, often entangled in an individual sentence and situational context. The semantic and syntactic analyses were performed on ambiguous verbs taken from Mieczysław Szymczak’s dialect dictionary.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2023, 16; 41-51
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    About certain dependence of word formation on the structure of the lexical and semantic field
    O pewnej zależności słowotwórstwa od struktury pola leksykalno-semantycznego
    Autorzy:
    Sierociuk, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007919.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    dialect
    word formation in dialects
    impact of new lexemes on the word forming structure
    gwara
    słowotwórstwo w gwarach
    oddziaływanie nowych leksemów na budowę struktury słowotwórczej
    Opis:
    This article presents the situation caused by the interference of new lexical units foreign to a specific dialect. Words transparent with respect to word formation, like grabisko, siekierzysko, kosisko, stylisko, documenting the idiom of the formant -isko with the noun base (in names of the components of simple tools) change their characteristics under the influence of an increasingly popular form like styl ‘handle’. Consequently, the structure of the type kosisko ‘handle, hilt, grips of a scythe’ (with a noun basis) is being replaced by the type kosisko ‘the metal part of a scythe, the chine’ (with a verb basis). Similar transformations are taking place with grabisko.
    W artykule rozpatrzona została sytuacja wywołana ingerencją nowych, obcych konkretnej gwarze jednostek leksykalnych. Przejrzyste słowotwórczo wyrazy typu grabisko, siekierzysko, kosisko, stylisko dokumentujące łączliwość formantu -isko z podstawą rzeczownikową – w kategorii nazw części składowych prostych narzędzi – zmieniają swoją charakterystykę pod wpływem oddziaływania upowszechniającej się formy typu styl ‘trzonek’. W konsekwencji zamiast struktury typu kosisko ‘trzonek, rękojeść kosy’ (z podstawą rzeczownikową) zaczyna dominować typ kosisko ‘metalowa część kosy, która kosi’ (z podstawą czasownikową). Podobne przeobrażeniom poddaje się także grabisko.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2020, 13; 183-190
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Наголос у структуруванні українського діалектного континууму (дисертація на здобуття наукового ступеня доктора філологічних наук зі спеціальності 10.02.01 – українська мова. Інститут української мови НАН України)
    Emphasis in structuring the Ukrainian dialect continguum (Thesis for a scientific Degree of doctor of philological sciences. Institute of the Ukrainian language of NAS of Ukraine)
    Autorzy:
    Кобиринка, Галина
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850461.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    dialect stress
    accentuation type
    accent paradigm
    paroxitonic emphasis
    word stress trends
    dialectal space
    dialect
    territorial variant
    діалектний наголос
    акцентний тип
    акцентна парадигма
    парокситонне наголошування
    тенденції наголошування
    діалектний простір
    говірка
    територіальний варіант
    Opis:
    Простежено наголошування іменників, прикметників, числівників, займенників в українських говірках через призму наголошування рухомого / нерухомого наголосу. Зауважено, що моделі, принципи вивчення й опису діалектної акцентної системи певною мірою корелюють із принципами, методами дослідження акцентної системи літературного стандарту, водночас мають свою специфіку, яка полягає передусім в обізнаності, орієнтації дослідника в просторі та часі; необхідності брати до уваги не тільки кодифіковану норму, а й ареал досліджуваної діалектної системи, історію його формування, вікову характеристику мовців. Виявлено, що кожна частина мови має свої риси в граматичній структурі; це передбачило застосування різних прийомів дослідження наголошування до кожної з них. Проаналізовано функціонування фіксованого наголосу на другому складі з кінця слова – парокситонного, що виразно протиставлений вільному рухомому наголосу; запропоновано удокладнене визначення парокситонного наголошування: фіксоване наголошування на другому складі з кінця слова, що може бути постійною ознакою, та парокситонеза на тлі вільного рухомого наголосу. Представлено акцентуаційні портрети українських зон, з’ясовано, що акцентуація є важливим аргументом у визначенні материнської основи новожитніх, перехідних та переселенських (острівних) говірок. Запропоновано південно-західний тип наголошування кваліфікувати як територіальний літературно-нормативний варіант. Підкреслено, що такий тип наголосу – це типова південно-західна риса, один iз лінгвальних маркерів цього регіону.
    The article views the accent in nouns, adjectives, numerals and pronouns in Ukrainian dialects from the perspective of accent types (fixed / lexical stress). Namely, to some extent the models, the principles of studying and describing the dialectal accent system correlate with the principles, methods of studying the accent system of the literary standard. At the same time, the latter have their own specifics, primarily awareness and researcher orientation in space and time. We need to take into account not only the codified norm but also an area of the dialectal system study, the history of its formation and the age-related characteristics of the speakers.Emphasis Has been placed on the fact that every part of speech has its traits in a grammatical structure, which involves the use of different methods of emphasis. The study analyzes fixed stress placed on the penultimate syllable of a word – a paroxiton, which is definitely opposed to lexical stress. The proposed identified determination of paroxitonic emphasis: fixed stress on the penultimate composition of a word, which may be a constant feature, and paroxitonosis against lexical stress. In the accentuational portraits of Ukrainian zones it was found out that accentuation is an important argument in determining the maternal basis of new-life, transitional and resettlement (island) dialects. The Southwest type of stress is proposed as a territorial literary-normative variant. It is emphasized that this type of akcent is a typical southwestern feature, one of the lingual markers of the region In question.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2022, 15; 83-91
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O pograniczu słowotwórczo-leksykalnym werbalnych struktur wieloznacznych w gwarach polskich
    Про словотвірно-лексичне пограниччя вербальних полісемантичних структур у польських говірках
    Autorzy:
    Ejsmunt-Wieczorek, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015576.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    говірка
    словотвір
    семантика
    пограниччя
    дієслово
    полісемія
    словотвірна категорія
    dialect
    wordbuilding
    semantics
    borderland
    verb
    polisemy
    word-building category
    gwara
    słowotwórstwo
    semantyka
    pogranicze
    czasownik
    polisemia
    kategoria słowotwórcza
    Opis:
    Jest to kolejny z cyklu artykuł, poświęcony zjawisku polisemii werbalnej w gwarach polskich. Wychodząc od zagadnienia pogranicza słowotwórczo-leksykalnego, w artykule podjęto problem funkcji kategorialnych formantów tworzących konstrukcje czasownikowe tożsame formalnie, które m.in. w wyniku przesunięć znaczeniowych, implikują dublety oraz ciągi polisemantyczne. Problem zilustrowano na przykładach pochodzących z eksploracji terenowej pogranicza małopolsko-mazowieckiego oraz z dostępnych źródeł publikowanych, zawierających dokumentację dialektalną.
    Це чергова стаття, присвячена питанню вербальної полісемії в польських говірках, яке досі не досліджувалось. Зважаючи на питання словотвірно-лексичного пограниччя, у статті зроблено спробу визначення категоріальних функцій формантів, які уворюють формально тотожні дієслівні конструкції, що внаслідок зміщення значень імплікують дублети і полісемантичні ряди. Питання проілюстровано прикладами, записаними під час польових досліджень малопольсько-мазовецького пограниччя, а такох доступними публікованими джерелами, що містять діалектну документацію.
    This is another article in the series devoted to the unexplored phenomenon of verbal polysemy in Polish dialects. Starting from the word-lexical borderline issue, the article deals with the problem of categorical functions of formants forming formally identical verbal constructions, which include, as a result of semantic shifts, imply doublets and poly-semantic strings. The subject is illustrated by examples from the field exploration of the Lesser Poland-Masovian borderland and from available published sources containing dialectal documentation.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 137-150
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies