Wszystkie pola: paleontologia - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Heterochrony in the evolution of Late Devonian Ammonoids
Autorzy:: Korn, D
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20486.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: ewolucja
Prionoceratidae
skamienialosci
goniatyty
morfologia
famen
paleontologia
muszle
dewon
Opis:: n the goniatite family Prionoceratidae, the transition from Mimimitoceras to Balvia provides an example of rapid size decrease resulting from progenesis. In the Prionoceras-Mimimitoceras stock the adult conch continued to be of rather uniform shape and size (about 60 mm) and species diversification was expressed mostly in changing juvenile morphology. In the Balvia branch, which had developed in the Wocklumeria Stufe, the adult size diminished strongly (not more than 16 mm). Progenetic Balvia displays conch morphology of ancestral Mimimitoceras juveniles, with distinct ornamentation types that were added terminally.
Ewolucja goniatytów Prionoceratidae w późnym famenie, w szczególności przejście od Mimimitoceras do Balvia, jest przykładem szybkiego ewolucyjnego zmniejszania rozmiarów dorosłych osobników w wyniku progenezy. W obrębie gałęzi Prionoceras-Mimimitoceras muszle dojrzałych osobników osiągały około 60 mm średnicy, nie zmieniając istotnie kształtów w trakcie wzrostu. Różnice między gatunkami objawiają się więc głównie w morfologii młodocianych muszli. W gałęzi Balvia która wyodrębniła się w piętrze woklumeriowym, rozmiary dorosłych osobników nie przekraczają 16 mm. Progenetyczna Balvia wykazuje więc cechy morfologiczne młodocianych osobników wyjściowego Mimimitoceras, ale z odmienną ornamentacją na końcowych stadiach ontogenezy.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 1; 21-36
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Relationships of the Devonian Strobilepis and related Pensylvanian problematica
Autorzy:: Hoare, R D
Mapes, R H
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/21828.pdf
Data publikacji:: 1995
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Multiplacophora
Pensylwania
skamienialosci
Strobilepis
paleontologia
skleryty
dewon
Opis:: Reinterpretation of the North American Strobilepis spinigera Clarke 1888 from the Devonian and the find of Diadeloplax paragrapsima gen. et sp. n. from the Pennsylvanian provide the basis for the recognition of a new class of uncertain affinity, Multiplacophora. The range of the class is Middle Devonian (Erian) to Pennsylvanian (Morrowan). Multiplacophora differ from the order Hercolepadida and the classes Thambetolepida and Polyplacophora in the number, shape, and arrangement of plates; the presence of large spines; and the complexity of internal canal systems in the plates and spines.
Środkowodewońska Strobilepis należy do najbardziej tajemniczych skamieniałych organizmów młodszego paleozoiku. Autor ilustruje i analizuje muzealne okazy Strobilepis (w tym również identyfikowane niegdyś jako ślimaki i chitony) dowodząc, że poszczególne skleryty ułożone były liniowo na grzbiecie zwięrzecia a więc odmiennie niż morfologicznie i strukturalnie podobne płytki sylurskiej Hercolepas i dewońskiego Protobalanus. Z późnego karbonu stanu New York pochodzą podobne do Strobilepis zestawy sklerytów opisane jako Diadeloplax paragrapsima gen. et sp. n. Dla tych dwu form utworzona została nowa gromada Multiplacophora z rzędem Strobilepida.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1995, 40, 2; 111-128
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Tentaculites from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains
Autorzy:: Hajlasz, B
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20835.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Gory Swietokrzyskie
fauna
stratygrafia
skamienialosci
zywet
Polska
tentakulity
fran
paleontologia
mieczaki
dewon
Opis:: The Givetian and Frasnian strata of the Holy Cross Mountains, including chiefly biostromal sequence of the Kowala Formation, and the Dziewki Limestone of the Silesian Upland, yielded nine benthic and seven planktic tentaculite species. The tentaculites reveal strong affinities with coeval faunas of the East European Platform, and only two species from the oldest Givetian units (Stringocephalus-bearing strata), namely Homoctenus hanusi and Nowakia postotomari, are known primarily from the European Variscan belt. Stylioline succession allows recognition of the Middle/Late Devonian boundary in pelagic facies of the Kostomłoty area.
Fauna tentakulitów z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i antykliny Siewierza wykazują duże analogie z jednowiekową fauną Europy Wschodniej (głównie Platformy Rosyjskiej), a jedynie stratygraficznie najstarsze gatunki (przede wszystkim Homoctenus hanusi), dowodzą związków z dewonem Czech i Niemiec. Wykazano znaczenie tych mięczaków dla korelacji utworów żywetu i franu oraz zarysowano możliwość wykorzystania sekwencji styliolin do rozpoznawania granicy żywetu z franem w basenowych facjach strefy kostomłockiej.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 385-394
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Brachiopod assemblages in the Devonian Kowala Formation of the Holy Cross Mountains
Autorzy:: Racki, G
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20858.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: spiriferidy
Gory Swietokrzyskie
fauna
atrypidy
skamienialosci
Ambocoeliidae
Polska
paleontologia
ramienionogi
dewon
Opis:: Brachiopod faunas from the Devonian stromatoporoid-coral series (Kowala Formation) of the southern Holy Cross Mts comprise at least 60 species, atrypids and ambocoeliid spiriferids being the most common. Largely monospecific bottom-level pioneer assemblages colonized intershoal and open shelf environments of the Late Givetian Sitkówka bank complex to the Frasnian Dyminy reef complex, and some lagoonal habitats of the older Givetian Stringocephalus bank. The associations dwelling organic buildups were more diverse and specialized. Faunal dynamics of the brachiopods were controlled primarily by eustatic cycles and the evolution of the carbonate shelf. Generally this was a four-step succession from the stringocephalid to the ambocoeliid, atrypid (or cyrtospiriferid), and rhynchonellid faunas. Twenty two species are reviewed,Praewaagenoconcha(?) sobolevi sp. n., Desquamatia globosa aequiconvexa subsp. n., and D. g. sitkowkensis ssp. n. are proposed. Two poorly-known species of Gürich (1896), Tenticospirifer lagoviensis and Ilmenia(?) elatior, are redescribed.
Fauna ramienionogowa z dewońskiej serii stromatoporoidowo-koralowcowej (Formacji z Kowali) południowej części Gór Świętokrzyskich zawiera co najmniej 58 gatunków. Atrypidy i spiriferidy Ambocoeliidae są najbardziej szeroko rozpowszechnione. Slabo zróżnicowane, często jednogatunkowe pionierskie zespoły poziomu dna („level-bottom”) kolonizowały otwartomorskie i śródpłyciznowe środowiska późnożyweckiego sitkówczańskiego kompleksu ławicowego („bank complex”) i dymińskiego kompleksu rafowego franu, jak i niektóre lagunowe biotopy stringocefalowej ławicy biostromalnej starszego żywetu. Asocjacje zamieszkujące budowle organiczne były bardziej zróżnicowane i wyspecjalizowane. Dynamika faunistyczne ramienonogów była kontrolowana w pierwszym rzędzie przez cykle eustatyczne i evolucję środowiskową szelfu węglanowego. Generalnie była to cztero-etapowa sukcesja od fauny stringocefalowej przez ambocelidową, atrypidową i (lub) cyrtospiriferidową po rynchonellidową. Dwadzieścia dwa gatunki są przedstawione, a z nich Praewaagenoconcha(?) sobolevi sp. n. i 2 podgatunki Desquamatio, globosa (aequiconvexa i sitkowkensis) zaproponowano jako nowe. Nadto, opisano 2 słabo poznane gatunki Güricha (1896), Tenticospirifer lagoviensis i Ilmenia(?) elatior.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 297-357
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Devonian athyridoid brachiopods with double spiralia
Autorzy:: Balinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22262.pdf
Data publikacji:: 1995
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Anoplotheca
karbon
Gory Swietokrzyskie
budowa anatomiczna
Coelospira
Biernatella
Biernatellidae
Helenathyris
paleontologia
Kayseria
bifiola
Eobiernatella rackii
dewon
diplospiralium
Opis:: A double-spired athyridoid, morphologically transitional between Early Devonian Helenathyris and Late Devonian Biernatella has been identified in the Givetian of the Holy Cross Mts., Poland. It appears that in the course of evolution between these brachiopods dental plates and cardinal plate atrophied. The biernatellids may have developed a diplospiralium independently of Triassic diplospirellids. They originated either from the Siluro-Devonian lineage represented by Coelospira, Anoplotheca, Bifida and Kayseria or, more likely, they can be derived from their pre-Devonian common ancestors. Biernatellids were probably well adapted to environments with a poor supply of food. Eobiernatella rackii gen. et sp. n., Biernatella ovalis sp. n., and B. lentiformis sp. n. are proposed.
Wśród paleozoicznych i mezozoicznych ramienionogów ze spiralnie skręconym aparatem ramieniowym trzykrotnie rowinął się skomplikowany szkielet ramion w postaci diplospiralium. Po raz pierwszy diplospiralium pojawiło się w górnym sylurze w szczepie reprezentowanym przez Coelospira i kontynuowanym do środkowego dewonu przez rodzaje Anoplotheca, Bifida i Kayseria. Po raz drugi diplospiralium rozwinęło się u dolnodewońskiej Helenathyris i jej środkowo- i górnodewońskich potomków z rodziny biernatellidów. W triasie pojawiły się diplospirellidy i hungarospirellidy stanowiące szczepy atyridów z diplospiralium. W tym samym czasie diplospiralium wykształciło się też u spiriferidów Koninckinellidae. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań nad rozprzestrzenieniem rodziny Biernatellidae w dewonie Polski. Z żywetu Laskowej (Góry Świętokrzyskie) opisano Eobiernatella rackii gen. et sp. n., który jest najstarszym przedstawicielem tej rodziny stanowiącym jednocześnie ogniwo pośrednie między dolnodewońskim Helenathyris a głównie frańską Biernatella Baliński. W obrębie Biernatella opisano trzy gatunki: B. ovalis sp. n., B. lentiformis sp.n. i B. polonica Baliński, których występowanie stwierdzono w szeregu odsłonięciach w Górach Świętokrzyskich reprezentujących różne poziomy od górnego żywetu do najwyższego franu.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1995, 40, 2; 129-148
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Trilobites from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains
Autorzy:: Chlupac, I
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20635.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Gory Swietokrzyskie
taksony
skamienialosci
zywet
Polska
fran
paleontologia
fauna trylobitowa
dewon
Opis:: Three species of Givetian and Frasnian trilobites have been recognized in the stromatoporoid-coral platform and Dyminy reef complex (Kowala Formation) of the southern part of the Holy Cross Mts, and two more in deeper facies of the Kostomłoty area. Representatives of the genus Scutellum, common in the shallow-water (related to carbonate buildups) associations of the Variscan Europe, are most widespread and diversified. Cyrtodechenella(?) declinans sp. n., Phacops (Chotecops) zofiae sp. n., and Scutellum mariae sp. n. are proposed.
W oparciu о nowe kolekcje, pochodzące ze stanowisk głównie w obrębie platformy stromatoporoidowo-koralowcowej i dymińskiego kompleksu rafowego (Formacja z Kowali) południowej części Gór Świętokrzyskich oraz z głębszych facji obszaru kostomłockiego, opisano faunę trylobitową żywetu i franu oraz przedyskutowano różne aspekty jej występowania. Wyróżniono 5 taksonów, w tym 3 nowe gatunki: Cyrtodechenella(?) declinarts sp. n., Phacops (Chotecops) zofiae sp. n. i Scutellum mariae sp. n. Przedstawiciele rodzaju Scutellum są najbardziej szeroko rozpowszechnieni i zróżnicowani. Wykazują oni ścisłe pokrewieństwa z płytkowodnymi asocjacjami środkowej i zachodniej (waryscyjskiej) Europy, związanymi z różnorodnymi budowlami węglanowymi.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 395-406
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Evolution of the embryonic development in lingulid brachiopods
Ewolucja rozwoju zarodkowego u lingulidow
Autorzy:: Balinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20146.pdf
Data publikacji:: 1997
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: lingulidy
Gory Swietokrzyskie
fauna kopalna
ewolucja zwierzat
skamienialosci
embriogeneza
paleontologia
ramienionogi
protegulum
dewon
Opis:: The style of embryonic development in the lingulids has changed through time; that of Recent lingulids is not primitive for the group. The shell of Devonian lingulids consists of two valves already at the embryonic stage, whereas in Recent lingulids the protegulum originates as a single plate, subsequently folded in two. The protegulum of the Devonian lingulids is a cup-shaped, subcircular plate, usually with a characteristic radial sculpture suggesting the presence of marginal setae, similar to those occurrilg in early juvenile stages of Recent discinids. Devonian protegula are 81 to 100 µm in width and thus are three times smaller than protegula of the Recent Lingula utd Glottidia, and twice as small as those of the Late Cretaceous Lingula sp. The embryonic development of lingulids underwent important modification during last 370 Ma.
Na kilkudziesięciu okazach lingulidów z późnego dewonu antykliny Dębnika i Gór Świętokrzyskich stwierdzono wystepowanie okrągławej, wypukłej tarczki o szerokości 81-100 µm usytuowanej w najbardziej apikalnej częsci obu skorup. Tarczka ta jest wyraźnie odgraniczona od muszli larwalnej. Brak jest na niej koncentrycznych linii przyrostowych charakterystycznych dla muszli larwalnej i postlarwalnej. Nie ulega wątpliwości, że tarczka ta odpowiada muszli zarodkowej, czyli protegulum. Jest to pierwszy przypadek tak dobrego zachowania protegulum u kopalnych lingulidów. W porównaniu z protegulum współczesnej linguli i gtotidii jest ono trzy rzy mniejsze, a ponadto charakteryzuje się szczególną morfologią, na którą składają się promieniste fałdki, centralnie usytuowana wklęslość oraz wałeczkowato zgrubione brzegi. Również protegula późnokredowych lingul odbiegają znacznie od muszli zarodkowej form późnodewońskich (Fig. 5). Można przypuszczać, że różnice w budowie muszli zarodkowej odzwierciedlają różnice w szczegółach anatomicznych stadium embrionalnego późnodewońskich, późnokredowych i współczesnych lingulidów. Zapewne więc w czasie ostatnich 370 milionów lat rozwój zarodkowy lingulidów uległ znacznej modyfikacji, co podważa dość powszechnie przyjmowany pogląd o wyjątkowym konserwatyzmie ewolucyjnym tej grupy ramienionogów.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 1; 45-56
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Crinoid assemblages in the Polish Givetian and Frasnian
Autorzy:: Gluchowski, E
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20713.pdf
Data publikacji:: 1993
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Gory Swietokrzyskie
fauna liliowcowa
taksony
region slasko-krakowski
faza rafowa
skamienialosci
Polska
zywet
fran
paleontologia
faza platformowa
dewon
Opis:: Givetian and Frasnian crinoid faunas of the Holy Cross Mts and Silesia-Cracow Region are arranged in fourteen assemblages. Their diversity decreases generally from northern to southern regions reflecting crinoid habitat differentiation during either platform or reef phases of facies development. Distributional patterns are superimposed on a six-step general succession of the faunas which was mainly controlled by environmental changes related to eustatic cycles. Nine crinoid species have been identified by calyces, thirteen species are based on stems attributed to calyx genera, and forty-eight kinds of columnals, probably representing distinct species, are classified within artificial supraspecific units. Of them thirteen are new: Anthinocrinus brevicostatus sp. n., Asperocrinus brevispinosus sp. n., Calleocrinus bicostatus sp. n., Calleocrinus kielcensis sp. n., Exaesiodiscus compositus sp. n., Kasachstanocrinus tenuis sp. n., Laudonomphalus pinguicostatus sp. n., Noctuicrinus? varius sp. n., Ricebocrinus parvus sp. n., Schyschcatocrinus delicatus sp. n., Schyschcatocrinus multiformis sp. n., Stenocrinus raricostatus sp. n., and Urushicrinus perbellus sp. n.
Na podstawie kolekcji pochodzących z 40 stanowisk opisano faunę liliowców z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i regionu śląsko-krakowskiego. Spośród 70 wyróżnionych taksonów tylko 9 zidentyfikowano w oparciu o kielichy, a 13 innych reprezentowanych jedynie przez fragmenty łodyg przypisano do rodzajów uprzednio zdefiniowanych kielichami. Pozostałe typy łodyg, prawdopodobnie reprezentujące odrębne gatunki, sklasyfikowano w obrębie sztucznych jednostek kategorii ponadgatunkowych. Wśród nich opisano 13 nowych gatunków: Anthinocrinus brevicostatus sp. n., Asperocrinus brevispinosus sp. n., Calleocrinus bicostatus sp. n., Calleocrinus kielcensis sp. n., Exaesiodiscus compositus sp. n., Kasachstanocrinus tenuis sp. n., Laudonomphalus pinguicostatus sp. n., Noctuicrinus? varius sp. n., Ricebocrinus parvus sp. n., Schyschcatocrinus delicatus sp. n., Schyschcatocrinus multiformis sp. n., Stenocrinus raricostatus sp. n. i Urushicrinus perbellus sp. n. Fauna liliowcowa reprezentowana jest przez 14 zespołów liliowcowych wyróżnionych na podstawie analizy podobieństw taksonomicznych 60 prób i określonych nazwami dominujących taksonów: Anthinocrinus (Ab), Amurocrinus (Ai), Calleocrinus (Ck), Glyphidocrinus (G), Calleocrinus-Schyschcatocrinus (CkSm), Kasachstanocrinus-Marettocrinus (KtMa), Marettocrinus-Facetocrinus (MkFq), Schyschcatocrinus-Floricrinus (SdF), Schyschcatocrinus-Stenocrinus (SdSr), Schyschcatocrinus-Tjeecrinus (SdTi), Schyschcatocrinus (Smd), Schyschcatocrinus-Marettocrinus (SmMk), Stenocrinus-Noctuicrinus? (SrNv) i Tantalocrinus-Gilbertsocrinus (TsGv). Paleogeograficzne rozprzestrzenienie i skład taksonomiczny zespołów liliowcowych odzwierciedlają zróżnicowanie środowisk liliowcowych. Mniejsze taksonomiczne zróżnicowanie faun liliowcowych w południowej części obszaru świętokrzyskiego, wskazuje na mniej korzystne dla liliowców warunki środowiskowe w obrębie platformy stromatoporoidowo-koralowcowej, zwłaszcza w fazie platformowej rozwoju facjalnego. W czasie fazy rafowej następuje zmiana charakteru i pewne ujednolicenie składu taksonomicznego faun liliowcowych na całym obszarze. Jednak ich zróżnicowanie taksonomiczne jest generalnie mniejsze niż w fazie platformowej co świadczy o niekorzystnych zmianach w środowiskach liliowcowych. Istotne zmiany taksonomicznego zróżnicowania faun liliowcowych powodowane zasadniczymi zmianami środowiskowymi pozostają w ścisłym związku z ponadregionalnymi wydarzeniami eustatycznymi. Wśród liliowców z żywetu i franu obszaru świętokrzyskiego zaznacza się następstwo sześciu faun liliowcowych, których rozwój wyraźnie wiąże się z kolejnymi cyklami transgresywno-regresywnymi: G. vetulus/N. ?varius (If - faza transgresywna), A. imatschensis (If - faza regresywna), A. brevicostatus (IIа), T. simplex (IIb), C. kielcensis (IIc) i T. insectus (IId).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 35-92
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Devonian phoebodont shark teeth
Autorzy:: Ginter, M
Ivanov, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20101.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Trinacodus
zeby
Syberia Zachodnia
phoebodontidy
skamienialosci
zywet
ichtiolity
Gory Swietokrzyskie
Omalodus
rekiny
Phoebodus fastigatus
Phoebodus
morfologia
paleontologia
Ural
dewon
Opis:: Shark teeth of the phoebodont type are the most common and diverse group of Upper Devonian ichthyoliths in the pelagic facies of the Holy Cross Mountains (Poland), South Urals and Timan (Russia). They were also found in the Givetian of Kuznetsk Basin (western Siberia). The morphology and function of tooth apparatus of Phoebodus was possibly similar to that of the recent shark Chlamydoselachus anguineus. A significant loss of diversity and relative productivity has been observed among the phoebodonts in the earliest Famennian. A new genus, Omalodus gen. n., and three new species of Phoebodus, Ph. bifurcatus sp. n., Ph. fastigatus sp. n. and Ph. turnerae sp. n. are proposed.
Wśród ichtiolitów, występujących w facjach pelagicznych górnego dewonu obrzeżenia Platformy Wschodnioeuropejskiej (w Górach Świętokrzyskich, na Południowym Uralu i w prowincji timańsko-peczorskiej; Fig. 1), do najczęściej spotykanych należą zęby rekinów typu phoebodontowego. Zostały one znalezione także w górnym żywecie Basenu Kuźnieckiego (zachodnia Syberia). Korona tych zębów składa się z trzech głównych, smukłych wierzchołków prawie równej długości. Pomiędzy wierzchołkami głównymi mogą występować drobniejsze wierzchołki pośrednie. W zależności od kształtu i nachylenia podstawy zęba względem płaszczyzny korony wyróżnia się trzy rodzaje phoebodontidów: Omalodus gen. n., o podstawie skierowanej w stronę wargową; Phoebodus St. John & Worthen, o symetrycznej podstawie skierowanej w stronę językową; oraz Thrinacodus St. John & Worthen, charakteryzujący się podstawą wygiętą także w stronę językową, ale o niesymetrycznym zarysie i skręconą dodatkowo w osi prostopadłej do korony. Poszczególne gatunki z rodzaju Phoebodus rozróżnia się na podstawie drobnych cech morfologicznych podstawy i korony zęba, a w szczególności: zarysu podstawy, położenia i wielkości guzka zawiasowego oraz ornamentacji wierzchołków. Zęby rekinów z rodzaju Phoebodus były ułożone w szczęce i funkcjonowały prawdopodobnie w sposób zbliżony do aparatu szczękowego dzisiejszego rekina Chlamydoselachus anguineus Garman (patrz Gudger 1937). Różnicę stanowi wzmocnienie połączenia między kolejnymi, nakładającymi się na siebie zębami w spirali zębowej Phoebodus za pomocą guzków zawiasowych i wgłębień w podstawach (Fig. 2). Z górnego żywetu Basenu Kuźnieckiego opisano nowy rodzaj Omalodus gen. n. (Fig. 3H-M) oraz nowy gatunek Phoebodus fastigatus sp. n. (Fig. ЗА, В, G). W górnym dewonie obrzeżenia Platformy Wschodnioeuropejskiej znaleziono sześć gatunków phoebodontidów, w tym dwa nowe: frański Ph. bifurcatus sp. n. (Figs 4A-F, 5D-H) i fameński Ph. turnerae sp. n. (Fig. 8A-H). Istnieje znacząca luka w zapisie paleontologicznym phoebodontidów w poziomach P. linguiformis - P. triangularis (Fig. 9).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 1; 55-75
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: A recovery from sublethal damage to the shell of a Devonian spiriferoid brachiopod
Autorzy:: Balinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22576.pdf
Data publikacji:: 1993
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: regeneracja
fauna
drapieznictwo
skamienialosci
uszkodzenia mechaniczne
skorupka ramieniowa
paleontologia
Cyrtiorina
muszle
ramienionogi
dewon
skorupka nozkowa
Opis:: A shell of the Famennian spiriferoid brachiopod Cyrtiorina sp., from the Dębnik anticline in southern Poland, displays a severe damage, probably the result of a bite by a jawed or clawed predator. The injury comprises several indentations on the pedicle valve and partial disarticulation of the shell exposing large areas of soft tissue in living animal. The brachiopod successfully repaired the damage, demonstrating its ability to recover from sublethal injuries. It is suggested that the attacker may have been repelled of the brachiopod’s soft tissues, as has been observed in some Recent articulates.
Ślady drapieżnictwa w stanie kopalnym nie należą do znalezisk częstych. Tym niemniej zostały one opisane u ramienionogów w szeregu publikacjach. Najczęściej występującymi śladami działalności drapieżników na muszlach ramienionogów są niewielkie wywiercone otworki zwykle przypisywane drapieżnym ślimakom (Sheehan & Lasparence 1978; Brunton 1966; Boucot 1981; Rugierro 1990). Inną kategorią uszkodzeń muszli ramienionogów spowodowanych przez drapieżniki są ślady ugryzień i złamań (Tasch 1973; Alexander 1981; Boucot 1981). W pracy opisano muszlę spirifera Cyrtiorina sp. z uszkodzeniami w postaci płytkich wgnieceń na skorupce nóżkowej (spowodowanymi zapewne przez drapieżnika wyposażonego w szczęki lub szczypce) oraz wyłamanym częściowo mechanizmem zawiasowym muszli, co spowodowało zsunięcie się lewej strony skorupki ramieniowej o ok. 30°. Spowodowało to odsłonięcie na czynniki zewnętrzne dużych powierzchni ciała miękkiego. Mimo znacznych, prawie śmiertelnych uszkodzeń ramienionóg został porzucony przez drapieżnika i po pewnym czasie zdołał całkowicie zregenerować muszlę przywracając zdolność do szczelnego zamknięcia skorup. Samo porzucenie przez drapieżnika poranionego ramienionoga może wskazywać na fakt, że już dewońskie zawiasowce miały zdolność emisji substancji odstraszających, podobnie jak czynią to współcześni przedstawiciele tych ramienionogów (Thayer 1985).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 111-118
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Givetian and Frasnian ostracod associations from the Holy Cross Mountains
Autorzy:: Malec, J
Racki, G.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20585.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: skamienialosci
platykopidy
Polska
zywet
Gory Swietokrzyskie
Fellerites tuimazesis
Microcheilinella fecunda
paleokopidy
podokopidy
paleontologia
Buregia jazwicensis
fran
dewon
Opis:: Variable bioclastic-biostromal-marly Posłowice facies within the Late Givetian open-shelf Jaźwica Member in the SW part of the Holy Cross Mts contain palaeocopid-podocopid ostracod associations of moderate diversity (18 species) dominated by Microcheilinella fecunda and Fellerites tuimazensis. More deepwater and stagnant environments of the Bolechowice micrite-marly facies, supported similarly differentiated (12 species) but less equitable associations with platycopids Uchtovia rejrathensis and palaeocopids Buregia jazwicensis as a main component. Other late Givetian, and Frasnian reef and lagoonal microfaunas are mostly impoverished (at least in generic terms) and strongly predominated by podocopids, mostly Bairdiocypris. Late Givetian associations from the Kostomłoty basin are marked by the metacopid Polyzygia symmetrica, and the planktic entomozoid Ungerella torleyi Polenovula beckeri sp. n., Clavofabellina poslovicensis sp. n., Buregia jazwicensis sp. n., and Bairdia zbikowskae sp. n. are proposed.
Urozmaicona, detrytyczno-marglisto-biostromalna facja posłowicka w obrębie górnożyweckiego otwartomorskiego Ogniwa z Jaźwicy w południowo-zachodniej części Gór Świętokrzyskich wyróżnia się silniej zróżnicowaną (18 taksonów) asocjacją paleokopidowo-podokopidową, zdominowaną przez Microcheilinella fecunda i Fellerites tuimazesis. Natomiast bardziej głębokowodne, stagnujące biotopy, odpowiadające mikrytowo-marglistej facji bolechowickiej, były zasiedlone przez uboższą (12 gatunków) asocjację z platykopidami Uchtovia refrathensis i paleokopidami Buregia jazwicensis w rolach głównych. Inne późnożyweckie i frańskie rafowo-lagunowe mikrofauny są z reguły mało zróżnicowane rodzajowo i z bardzo dużym udziałem podokopidów, głównie z rodzaju Bairdiocypris; euryfacjalny gatunek B. samsonowiczi może być kluczem do korelacji wiekowej amfiporowych sekwencji lagunowych franu. Żyweckie asocjacje z zachodniej części basenu łysogórskiego charakteryzują się obecnością metakopidów, przede wszystkim Polyzygia symmetrica, oraz planktonicznych entomozoidów Ungerella torleyi. Nowe gatunki Polenovula beckeri sp. n., Clauofabellina poslovicensis sp. n., Buregia jazwicensis sp. n. i Bairdia zbikowskae sp. n. zostały opisane z Ogniwa z Jaźwicy.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 359-384
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Tabulate corals from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains and Silesian Upland
Autorzy:: Nowinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22808.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna
Tabulata
skamienialosci
Polska
zywet
sklerogabki
koralowce
Gory Swietokrzyskie
taksony
stratygrafia
Heliolitida
Chaetetida
morfologia
paleontologia
fran
dewon
Opis:: Tabulate corals and single species each of the heliolitid anthozoans and chaetetid sclerosponges mostly from the Givetian and Frasnian stromatoporoid-coral series of the Holy Cross Mts and the Silesia-Cracow Region are reviewed from an ecological and stratigraphical point of view. Thamnopora, or the branched pachyporids, and massive alveolitids are usually the most significant reef-builders. The most distinctive fauna, with Caliapora battersbyi and Heliolites porosus, thrived in the earlier Givetian bank habitats. Late Givetian biostromal-complex associations with Alveolites obtortus, Striatopora enigmatica, and especially Alveolitella fecunda, as well as the succeeding Frasnian Alveolites-dominated reef-complex faunas with A. maillieuxi, and later with A. tenuissimus, Aulocystis and syringoporids, are far more uniform. In addition, a local Coenites laminosa-Chaetetes yunnanensis fauna is recognized in the Middle Givetian of the Kostomłoty area. The transitional biogeographic position for Polish tabulate assemblages between Variscan Europe and Russia is clearly evident. Forty eight species have been identified. Pachyfavosites polonicus sp. n., Striatopora enigmatica sp. n., Alveolitella polygona sp. n., Armalites minimus sp. n., and Syringoporella raritabulata sp. n., Alveolites edwardsi frasnianus subsp. n., and Caliapora battersbyi minor subsp. n. are proposed.
Pospolite i zróżnicowane koralowce Tabulata, jak też rzadsze Heliolitida (inne koralowce) i Chaetetida (sklerogąbki), z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i regionu Siewierza zostały opisane i przedyskutowane pod względem biostratygraficznym. Następstwo tych koralowców wstępnie ujęto w 4 szeroko rozpowszechnione zespoły (fauny), z których dwa są żyweckie (Caliapora battersbyi - Heliolites porosus, zastąpiony w sekwencji przez Alveolites obtortus - Striatopora enigmatica), a dwa - frańskie (Alveolites maillieuxi - Aulacystis tikhyi, wyżej - Alveolites tenuissimus). Nadto, wyróżniono specyficzną faunę Coenites laminosa-Chaetetes younnanensis, ograniczoną do środkowego żywetu regionu łysogórskiego. Nowe dane potwierdzają koncepcję biogeograficznie przejściowego charakteru polskiej fauny tabulatowej między Zachodnią i Wschodnią Europą. Zidentyfikowano 59 taksonów, w tym 5 gatunków i 2 podgatunki nowe: Pachyfavosites polonicus sp. n., fawositid o małym, półkulistym korallum z grubościennymi koralitami, wykazujący pewne analogie morfologiczne z żyweckim P. polymorphus; Striatopora enigmatica sp. n., pachyporid o gałązkowym korallum, który mimo wyraźnej homeomorfii z S. tenuis (eifel-żywet), różni się od niej większymi koralitami i silniej rozwiniętymi denkami w aksialnej strefie korallum: Alveolites edwardsi frasnianus subsp. n.; Alveolitella polygons, sp. n., z bardzo cienkościennymi, pryzmatycznymi koralitami w osiowej strefie gałązek i bardzo drobnymi porami; Caliapora battersbyi minor subsp. n.; Armalites minimus sp. n., syringoporid z rzadko występującego rodzaju, charakteryzujący się ekstremalnie małymi średnicami koralitów; Syringoporella raritabulata sp. n., syringoporid różniący się od znanych gatunków tego rodzaju niezwykle dużymi średnicami koralitów i zonalnością w rozmieszczeniu denek.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 183-216
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Givetian and Frasnian calcareous microbiotas of the Holy Cross Mountains
Autorzy:: Racki, G
Sobon-Podgorska, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/21904.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: zielenice
skamienialosci
Polska
zywet
Trochiliscus
Devonoscale
Gory Swietokrzyskie
kalcysferoidy
glony
stratygrafia
Bevocastria
paleontologia
fran
dewon
wapienie
mikroskamienialosci
Opis:: Each developmental phase of the Givetian to Frasnian carbonate complex of the southern Holy Cross Mts is marked by distinctive calcareous microbiota. The Stringocephalus bank deposits contain a very rich, well-preserved microproblematica (of chiefly ?algal origin) dominated by calcispheroids, and many calcified cyanobacteria and green algae with filamentous Bevocastria, tubiform Devonoscale, and charophyte Trochiliscus. In the late Givetian biostromal complex more sparse microfossil associations occur, with the exception of locally abundant semitextulariid foraminifera (mainly Nanicella) and tubiform dasyclad(?) Jansaella. Also in the Frasnian back-reef facies, only limited and poorly preserved calcispheroids are identified. Contrarily, reef- and fore-reef microbiotas were present in great profusion. Microbial mats (including calcified cyanobacteria Renalcis and Sphaerocodium), associated with locally frequent solenoporids and multichambered foraminifera (Nanicella, also many nodosariids in the later Frasnian) played a significant depositional role and evidence progressive shoaling conditions within the Dyminy reef-complex.
Poszczególne fazy rozwojowe żywecko-frańskiego kompleksu węglanowego południowej części Gór Świętokrzyskich charakteryzują się specyficznym zespołem mikroskamieniałości wapiennych. Osady ławicy stringocefalowej zawierają szczególnie bogato reprezentowane i dobrze zachowane mikroproblematyki (?głównie pochodzenia glonowego) silnie zdominowane przez kalcysferoidy (kalcysfery i pokrewne „jednokomorowe otwornice”), szereg kalcyfikujących cjanobakterii i glonów zielenic, np. nitkowate Bevocastria, rurkowate Devonoscale oraz ramienice Trochiliscus. W poźnożyweckim kompleksie biostromalnym występuje bardziej uboga asocjacja mikroskamieniałości, poza miejscami licznymi semitekstularidami (głównie Nanicella), a zwłaszcza zielenicami (?Dasycladacae) Jansaella. Również z frańskich facji zarafowych znane są tylko mało zróżnicowane kalcysferoidy. Natomiast mikrobiocenozy rafowe i przedrafowe franu są bardzo bogate - przede wszystkim w cjanobakterie (np. kalcyfikujące formy Renalcis i Sphaerocodium), a miejscami też w solenoporidy i różnorodne wielokomorowe otwornice (Nanicella, w młodszym franie - nodozaridy). Odgrywały one znaczącą rolę biosedymentacyjną i dokumentują progresywne spłycanie biotopów kompleksu rafowego.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 255-289
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Succession of coral associations during a Givetian transgressive-regressive cycle in Queensland
Autorzy:: Zhen, Y Y
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22955.pdf
Data publikacji:: 1996
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Calceola
sedymentacja
Disphyllum
koralowce
piaskowce wapniste
zbiorniki morskie
stromatopory
Grypophyllum
Endophyllum columna
korale
paleontologia
Chostophyllum
korale czteropromienne
dewon
Dendrostella trigemme
Opis:: The small solitary coral dominated, Grypophyllum-Chostophyllum association, a pioneer coral community, is widely distributed at the base of the Givetian Burdekin Formation of north Queensland in the mixed arkose-carbonate sediments. It is succeeded by fasciculate coral dominated, Dendrostella trigemne association, which is mainly associated with wackestone or bioclastic calcirudite of inner shelf, lagoonal or protected environments. The Australophyllum-Sanidophyllum association, Blysmatophyllunt-Iotuaphgllum schlueteri association, and Spongophgllstm association, all dominated by in situ, large massive coral colonies, formed biostromal deposits on the margins of the basin. They developed in nearshore environments during the maximum flooding in the region. The Aphyllum salmoni-Stringophgllum (Neospongophyllum) bipartitum association indicates relatively deeper, mid-outer shelf environments connected with maximum flooding in the depocentre and least terrigenous influx. The massive coral dominated Endophyllum columna-Stringophyllum (Stringophyllum) isactis association, developed in the initial regressive phase, forms a distinctive biostromal unit at the top of the Burdekin Formation. The Lekanophyllum association developed at the base of the Cultivation Gully Formation in a very shallow nearshore environment with a large terrigendus influx as a result of the basin wide, relatively rapid regression. It is characterised by the abundant occurrence of solitary corals and large sized, cerioid Endophyllum columna, which often formed micro-atolls. Rugose corals were better adapted than stromatoporoids to survive of mud inllux.
Kopalny zapis środkowodewońskiejj transgresji morskiej (maximum we wczesnym żywecie) w północnej części stanu Queensland pozwala na prześledzenie sukcesji zespołów koralowców w miarę rozwoju i zaniku zbiornika morskiego. Pierwsze korale pojawiły się w tym regionie podczas sedymentacji wapnistych piaskowców w stropie Big Bend Arkose. Dominują w tym zespole pojedyncze korale Grypophyllum i Chostophyllum; występuje tam również swobodnie leżąca na dnie Calceola. Jest to epoka największego zróżnicowania gatunkowego korali, ale większość z nich to formy pojedyncze, z niewielkim udziałem gałązkowych. Pełnomorskim warunkom niewątpliwie odpowiada nadległa formacja Burdekin, sięgająca 500 m miąższości. Udział korali pojedynczych zmniejsza się stopniowo (wraz z tym i zróżnicowanie taksonomiczne zespołów), pojawiają się natomiast masywne kolonie. Biostromy z koralami i stromatoporami rozprzestrzeniały się w jej trakcie ku obszarom uprzednio przybrzeżnym. Stadium transgresywne reprezentuje dolna część formacji z koralami Dendrostella trigemme i Disphgllum; stadium regresywne część górna z koloniami. Endophyllum columna; w obydwu spory udział mają korale o masywnych koloniach. Pośrodku występuje zespół maximum transgresji zdominowany przez korale pojedyncze i gałązkowe. Korale, glony i stromatopory były głównym źródłem osadu wapiennego. Zapis regresji kontynuuje nadległa formacja Cultivation Gully, złożona z wapiennych mułowców, łupków i drobnoziarnistych piaskowców, odpowiadająca stosunkowo szybkiej fazie regresywnej. Dopływ terrygenicznego materiału klastycznego był głównym czynnikiem, który doprowadził do zaniku sedymentacji węglanowej na szelfie. Korale czteropromienne stosunkowo lepiej od stromatopor znosiły dopływ piasku i mułu, tworząc małe biostromy nawet w płytkich przybrzeżnych środowiskach piaszczystych.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 1; 59-88
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: A new atrypid genus [ Brachiopoda ] from the Frasnian of Poland
Nowy rodzaj atrypy [ Brachiopoda ] z franu Polski
Autorzy:: Balinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20299.pdf
Data publikacji:: 1997
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
Waiotrypa sulcicarina
atrypidy
wymieranie gatunkow
Polska
famen
Brachiopoda
ramienionogi
Anatrypa kadzielniae
Atrypida
paleontologia
fran
dewon
Opis:: A new atrypid Waiotrypa sulcicarina gen. et sp. n. from the late Frasnian of the Holy Cross Mountains is proposed. The new genus is close to Iowatrypa Copper, 1973 from which it differs mainly in having a keeled pedicle valve and sulcate brachial valve. Waiotrypa is one of the latest atrypids prior to extinction of the order at the end of the Frasnian.
Jedną z grup nabardziej dotkniętych wielkim wymieraniem na granicy fran-famen były ramienionogi z rzędu Atrypida. W późnym franie wykazują one wyraźne ubozenie zróżnicowania taksonomicznego by wymrzeć całkowicie z końcem franu. Badania szczegółowej dynamiki zmian zróżnicowania taksonomicznego atrypidów mają zatem kluczowe znaczenie dla zrozumienia procesów wymierania. Niniejsza praca jest wstępnym opracowaniem - bardziej kompleksowe zespołowe opracowanie zróżnicowania faun ramienionogów w obliczu wielkiego wymierania na granicy fran-famen znajduje się w przygotowaniu. Opisany tu nowy rodzaj i gatunek atrypida Waiotrypa sulcicarina należy do ostatnich przedstawicieli tej grupy. Gatunek ten występuje w górnofrańskich wapieniach odsłoniętych w kamieniołomie na Górze Łgawej i w przekopie drogi koło Kowali (Góry Świętokrzyskie) reprezentujących poziom Palmatolepis rhenana. Nowy atrypid wykazuje duże podobieństwo do frańskiej Iowatrypa Copper, od której jednak różni się przede wszystkim występowaniem środkowej zatoki na skorupce grzbietowej i kilowatego siodła na nóżkowej. Do Waiotrypa należy zapewne zaliczyć niektóre atrypidy opisane jako Anatrypa kandzielniae (Gürich) z franu Rosji (Nalivkin 1930, 1947, 1951) i Kazachstanu (Alekseeva 1962).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 3; 427-435
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "paleontologia" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język