Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rule of law" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zarys konstruktywnej krytyki mitologizującej „Wspaniałą Trzecią Władzę” apologetyki
Outline of constructive critique of „Glorious Third Power’s” apology
Autorzy:
Ławniczak, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940827.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
judykatura
demokracja
nomokracja
judicature
democracy
rule of law
Opis:
Kwestia odpowiedniego umiejscowienia sądownictwa w strukturze władzy państwowej oraz charakteru judykatury nie jest błaha. Władza sądownicza generalnie podlega mniejszym przemianom niż reszta aparatu państwowego. Sprawia to, że może powstać wrażenie jej aksjologicznej oraz historiozoficznej przewagi nad bardziej nasączonymi Duchem Czasu legislatywą i egzekutywą. Rodzi to pokusę wzmacniania znaczenia Trzeciej Władzy, domniemanie bardziej odpornej na rozmaite błędy i wypaczenia. Wydaje się jednak, że w sporym stopniu mamy do czynienia ze złudzeniem, ponieważ sądownictwo jest zbyt mocno związane z państwowością, aby można było liczyć na to, że doskonale zachowa swoje stare walory w ponowoczesnym świecie.
The problem of the position of judicature in the structures of state power and justiciary’s identity is important. Judicial power generally is less inclined for changes than the rest of state’s machinery. In the effect it’s possible the appearance of impression of its axiologic and historiozofic preponderance over more connected with Time’s Spirit legislative and executive. So arises the temptation for strengthening of Third Power as more resistant for errors and distortions. However, it is probably an illusion, because justiciary is too strongly connected with statehood, so the hope for resistance of many good ancient values in the corp of judiciary is deceptive.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 2 (36); 67-84
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o kształtowaniu się instytucji ombudsmana w Polsce i Meksyku, 1990–2022
Remarks on the Shaping of the Ombudsman Institution in Poland and Mexico, 1990–2022
Autorzy:
Czarnecki, Łukasz
Krawiec, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197717.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ombudsman
demokracja
Meksyk
Polska
rule of law
democracy
Mexico
Polska
Opis:
The ombudsman institution has become a barometer of implementing the rule of law, democracy and transparency system. Does the fact that the institution of the ombudsman was established in authoritarian countries influence its activities today? This question will be the subject of a comparative analysis of Poland and Mexico, in which there has been a democratic transformation in recent decades. In conclusion, it should be observed that despite the historical and political differences, we are dealing with a similar context and mechanism of functioning of the ombudsman institution. Both countries have an authoritarian past and both underwent a democratic transformation in the 1990s. and both struggle with contemporary forms of authoritarian forms of power.
Współcześnie instytucja ombudsmana stała się barometrem wdrażania systemu rule of law, demokracji i transparentności. Czy fakt, iż instytucja ombudsmana powstała w państwach autorytarnych ma wpływ na jego działalność współcześnie? Pytanie to będzie przedmiotem analizy porównawczej Polski i Meksyku, w których doszła w ostatnich dekadach do transformacji demokratycznej. W konkluzji należy zaobserwować, że pomimo różnic historyczno-ustrojowych, mamy do czynienia z podobnym kontekstem i mechanizmem funkcjonowania instytucji ombudsmana. Oba kraje mają przeszłość związaną z formą ustroju autorytarną i oba przeszły transformację demokratyczną w latach dziewięćdziesiątych i oba zmagają się ze współczesnymi formami autorytarnych form władzy.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 181-191
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 grudnia 2015 r. (sygn. akt K 34/15)
Commentary on the Judgment of the Constitutional Tribunal of 3 December 2015 (Ref. No. K 34/15)
Autorzy:
Rulka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2005079.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
sąd konstytucyjny
demokracja
rządy prawa
constitutional court
democracy
rule of law
Opis:
Glosowane orzeczenie dotyczy głośnego problemu wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego na stanowiska opróżniane w okresie przypadającym na zakończenie dotychczasowej kadencji parlamentu i rozpoczęcia nowej jego kadencji. Autor dokonuje krytycznej oceny wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
The ruling relates to the problem of selection judges of the Constitutional Court on the positions vacated between end of the current parliamentary term and start of new tenure. The author criticizes the judgment of the Constitutional Court.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2017, 9, 1; 119-136
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada rządów prawa i przemiany ustrojowe w Polsce
The Rule of Law and Political and Economic Transformation in Poland
Autorzy:
Godłów-Legiędź, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/575179.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
Tematy:
rządy prawa
transformacja ustrojowa
demokracja
liberalizm
rule of law
transition
democracy
liberalism
Opis:
The aim of this paper is to shed new light on what the rule of law really means in Poland’s post-socialist transition. In the first part of the article, we focus on the interpretations of the rule of law principle and its relationship to the democratic principle of majority rule. We highlight two different interpretations of the rule of law that stem from the negative and positive concepts of freedom. In the second part, we look for the causes behind the rule of law crisis in Poland. Referring to the course of Poland’s political and economic transition, we refer to the disputes around the Balcerowicz Plan as well as the tendency to interpret the rule of law in light of the positive concept of freedom. We also mention the confrontational style of the political discourse and the process of “legislative inflation.” The paper attempts to defend the thesis that undermining the role of the Constitutional Tribunal in such circumstances is not the way to rectify faults in the social system, but it may deepen the “legislative inflation” process, turning Poland away from the path of reform and reconciliation.
Artykuł ma dwa cele: pogłębienie rozumienia relacji między zasadą rządów prawa i demokracją oraz próbę wyjaśnienia przyczyn kryzysu rządów prawa w Polsce. Napisany został na podstawie badania literatury źródłowej i literatury przedmiotu. W artykule przyjęto interdyscyplinarną perspektywę ekonomii instytucjonalnej. Prezentacja koncepcji rządów prawa ujawnia, że nie ma jednej niebudzącej wątpliwości interpretacji tej zasady. Trudności wynikają z braku jednolitej interpretacji wolności i sprawiedliwości. W ślad za negatywną koncepcją wolności idzie koncepcja rządów prawa, w której akcentuje się konieczność ograniczenia władzy, wagę procedur prawnych i sprawiedliwości formalnej, czyli równego traktowania wszystkich obywateli. Przekonanie o konieczności urzeczywistniania przez państwo sprawiedliwości społecznej prowadzi do rozszerzenia interpretacji rule of law w duchu wolności pozytywnej. Skłonność do interpretacji rule of law w duchu pozytywnej koncepcji wolności jest ważnym źródłem kryzysu rządów prawa w Polsce. Syntetyczne spojrzenie na bieg wydarzeń i spory w Polsce pokazują, że wśród różnych przyczyn kryzysu rządów prawa w Polsce można wskazać także specyfikę sytuacji transformacji, konfrontacyjny styl dyskursu politycznego i proces pomieszania rządzenia ze stanowieniem prawa. W takiej sytuacji podważanie instytucji Trybunału Konstytucyjnego nie jest drogą do uzdrowienia sytuacji, lecz może pogłębiać proces inflacji prawa i oddalać społeczeństwo od drogi reformy opartej na stopniowym doskonaleniu prawa.
Źródło:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2017, 289, 3; 5-27
2300-5238
Pojawia się w:
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy demokratyczne rządy prawa stwarzają warunki możliwości dla obywatelskiego zaangażowania?
Does a Democratic Rule of Law Create Opportunity for Civic Engagement?
Autorzy:
Sawicka, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965959.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
obywatelskie zaangażowanie
partycypacja
rządy prawa
demokracja
konflikt
civic engagement
participation
rule of law
democracy
conflict
Opis:
Celem artykułu jest zarysowanie relacji zachodzącej między rządami prawa a obywatelskim zaangażowaniem w sferę publiczną oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy rządy prawa (the rule of law) mogą stanowić skuteczne narzędzie zapobiegające transformacji demokracji w tyranię większości; czy mogą również stanowić optymalne warunki możliwości dla demokracji. Innymi słowy, czy rządy prawa służą demokracji i politycznemu zaangażowaniu, czy raczej ograniczają spontaniczność obywatelskiego działania, ponieważ nie można pogodzić stabilności z wolnością obywateli? Obecna jurydyzacja sfery publicznej (ekspansja prawa w różne dziedziny społecznej egzystencji) marginalizuje ważność i zakres obywatelskiej obecności w procesie decyzyjnym w imię praworządności i neutralności instrumentów kontroli oraz dokonywanych przez władzę wyborów. Czy zatem skutecznym wyjściem z tej sytuacji może okazać się otwarcie koncepcji rządów prawa na ideę polityczności i poszerzenie przestrzeni oddolnej partycypacji?
The aim of the article is to outline the relationship between the rule of law and civic engagement in the public sphere and to attempt to answer the question whether the rule of law can be an effective tool in preventing the transformation of democracy in a tyranny of the majority; whether it can also create optimal conditions for democracy to develop. In other words, does the rule of law serve democracy and political engagement or does it rather limit the spontaneity of civic activity because stability cannot be reconciled with the freedom of citizens? The current ‘juridification’ of the public domain (the expansion of law into various areas of social existence) marginalises the validity and scope of civic presence in the decision-making process in the name of law-abidingness and the neutrality of instruments of control and of choices made by the ruling power. Can the effective solution to this situation be the opening of the concept of the rule of law to the idea of political nature and the expansion of the domain of grassroots participation?
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2019, 11, 1; 134-149
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyzwania pandemiczne a przemiany w prawie i praktyce ustrojowej wybranych państw europejskich
Pandemic Challenges Versus Changes in the Law and System Practice Selected European Countries
Autorzy:
Robel, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2047309.pdf
Data publikacji:
2022-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Pandemia Covid-19
praworządność
demokracja
rządy prawa
konstytucja
Covid-19 pandemic
rule of law
democracy
constitution
Opis:
The article presents the changes that have taken place in the laws and systemic practice of states as a result of counteracting the crisis related to the Covid-19 pandemic. The author, pointing to pandemic challenges as well as actions taken by governments of states belonging to the Council of Europe, pointed out that the peculiar bluntness of changes could be most noticed in the construction and implementation of regulations on states of emergency. On the other hand, the issue of modifying the constitution was approached more carefully.
W artykule zaprezentowano przemiany, jakie zaszły w prawie i praktyce ustrojowej państw w wyniku przeciwdziałania kryzysowi związanemu z pandemią Covid-19. Autor wskazując na wyzwania pandemiczne jak i na działania podejmowane przez rządy wybranych państw należących do Rady Europy, wskazał iż swoiste tępo zmian najbardziej można było dostrzec w ramach konstruowania i wprowadzania w życie przepisów dotyczących stanów nadzwyczajnych. Ostrożniej podchodzono natomiast do kwestii modyfikacji konstytucji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 2(66); 65-76
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesna demokracja. Aksjologia zachodnioeuropejskiego systemu politycznego
Modern democracy. Axiology of western European political system
Autorzy:
Musiał-Kidawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326473.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
państwo prawa
demokracja
dobro wspólne
prawa mniejszości
rządy prawa
rule of law
democracy
common good
rights of minorities
Opis:
Publikacja przedstawia teoretyczne aspekty funkcjonowania państwa prawa. Państwo prawa istniejące w wymiarze społecznym i politycznym realizuje się współcześnie w systemie demokratycznym. Istotą tego systemu pozostaje aktywne uczestnictwo obywateli w życiu wspólnoty, szacunek dla praw mniejszości oraz rządy prawa zabezpieczające przed tyranią tłumu.
The publication presents the theoretical aspects of the functioning of the rule of law. State law existing in the social and political realized today in a democratic system. The essence of this system remains active participation of citizens in community life, respect for minority rights and the rule of law to prevent the tyranny of the crowd.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 92; 217-230
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Council of Europe’s Attitude Towards New Challenges for Democracy, the Rule of Law and the Protection of Human Rights
Stosunek Rady Europy do nowych wyzwań w dziedzinie demokracji, praworządności i ochrony praw człowieka
Autorzy:
Jaskiernia, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567771.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
Russia
Ukraine
Council of Europe
democracy
rule of law
Ukraina
Rosja
prawa człowieka
demokracja
Rada Europy
praworządność
Opis:
The Council of Europe plays a special role in promoting democracy, the rule of law and the protection of human rights. The events of recent years, and especially Russia’s aggression against Ukraine, have significantly changed the conditions for the implementation of the Council of Europe’s mission. The author analyzed, based on the resolution of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe 2473 (2022) “Strengthening the role of the Council of Europe as a cornestone of the European political architecture”, the activities of the Council of Europe aimed at seeking its role in the emerging new political architecture of Europe. Russia’s aggression against Ukraine may create conditions for a new look at the opportunities offered by the Council of Europe for European development and create a climate for intensifying forms of cooperation between European international organizations in the event of new threats to European development.
Rada Europy odgrywa szczególną rolę w zakresie promowania demokracji, praworządności i ochrony praw człowieka. Wydarzenia ostatnich lat, a zwłaszcza agresja Rosji na Ukrainę, w sposób istotny zmieniły uwarunkowania realizacji misji Rady Europy. Autor poddał analizie, w oparciu o uchwałę Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy 2473 (2022) „Wzmocnienie roli Rady Europy jako kamienia węgielnego europejskiej architektury politycznej” działania Rady Europy ukierunkowane na poszukiwanie jej roli w kształtującej się nowej architekturze politycznej Europy. Agresja Rosji na Ukrainę może stworzyć warunki do nowego spojrzenia na szanse, jakie oferuje Rada Europy dla rozwoju Europy oraz stworzyć klimat do intensyfikacji form współpracy między europejskimi organizacjami międzynarodowymi w przypadku pojawienia się nowych zagrożeń dla rozwoju Europy.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 223-235
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma konstytucyjna w Kirgistanie. Wyzwania i zagrożenia dla demokracji i państwa prawa
Constitutional Reform in Kyrgyzstan. Challenges and Threats to Democracy and the Rule of Law
Autorzy:
Veretilnyk, Oleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035981.pdf
Data publikacji:
2022-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
prawa człowieka
demokracja
praworządność
Kirgistan
Azja Środkowa
human rights
Central Asia
Kyrgyzstan
democracy
rule of law
Constitution
Opis:
The collapse of the USSR in 1991 led to the emergence of five independent states in Central Asia: Kazakhstan, Uzbekistan, Tajikistan, Turkmenistan and Kyrgyzstan. Four of them established an authoritarian form of government, while Kyrgyzstan became the only democratic state in the region. This may change after the referendum on constitutional reform, which is scheduled for 2021. The amendments to the Constitution provide for the extension of the president’s powers, which, according to many Kyrgyz researchers, may lead to the transformation of Kyrgyzstan into an authoritarian state. This article presents the results of the analysis of the draft amendment to the Constitution of the Kyrgyz Republic initiated by the new president of the country, Sadyr Japarov.
Po upadku Związku Radzieckiego w 1991 r. w regionie Azji Środkowej powstało pięć państw niepodległych: Kazachstan, Uzbekistan, Tadżykistan, Turkmenistan i Kirgistan. W czterech z nich utworzono rządy autorytarne. Natomiast Republika Kirgiska została jedynym państwem demokratycznym w regionie. To jednak może się zmienić po referendum w sprawie reformy konstytucyjnej, które jest zaplanowane w kraju na 2021 r. Zmiany do Konstytucji przewidują rozszerzenie uprawnień prezydenta, co zdaniem wielu badaczy kirgiskich może doprowadzić do transformacji Kirgistanu w kolejne państwo autorytarne w poradzieckiej Azji Środkowej. W niniejszym artykule są przedstawione wyniki analizy projektu nowelizacji Konstytucji Republiki Kirgiskiej inicjatorem której wystąpił nowy prezydent kraju Sadyr Dżaparow.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 1 (65); 185-199
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Council of Europe Activity for Culture
Działalność Rady Europy w obszarze kultury
Autorzy:
Chyc, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097133.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Council of Europe
culture
rule of law
democracy
human rights
cultural heritage
Rada Europy
kultura
praworządność
demokracja
prawa człowieka
dziedzictwo kulturowe
Opis:
The article is devoted to issues related to the activities of the Council of Europe for culture. The aim of the study was to show that the Council of Europe is an important international organization. The author analyzed the literature on the subject devoted to the Council of Europe, and characterized the legal achievements of this organization and its activities in the field of culture. Initiatives and cultural projects of the Council of Europe were discussed. A thesis has been put forward that the Council of Europe is a significant international organization which protects the cultural heritage of Europe. The functions of the Council of Europe and its importance as an organization operating in the field of culture, as well as guarding the acquis communautaire and principles based on the rule of law, democracy and respect for human rights, were analyzed. The article is a synthetic presentation of the role of the Council of Europe in the international arena. It presents, i.a., the ongoing discussion about the crisis of international organizations and shows the significant importance of the Council of Europe in shaping appropriate international relations in Europe.
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom związanym z działalnością Rady Europy na rzecz kultury. Celem opracowania było wykazanie, że Rada Europy jest ważną organizacją międzynarodową. Autorka przeprowadziła analizę literatury przedmiotu poświęconej Radzie Europy, a także scharakteryzowała dorobek prawny tej organizacji oraz działalność w zakresie kultury. Omówione zostały inicjatywy oraz projekty kulturalne Rady Europy. Postawiono tezę, że Rada Europy jest znaczącą organizacją międzynarodową, która stoi na straży dziedzictwa kulturowego Europy. Dokonano analizy funkcji Rady Europy i jej znaczenia jako organizacji działającej w obszarze kultury, jak również stojącej na straży dorobku prawnego oraz zasad opartych na praworządności, demokracji i poszanowaniu praw człowieka. Artykuł stanowi syntetyczne przedstawienie roli Rady Europy na arenie międzynarodowej. Przytoczono m.in. toczącą się dyskusję o kryzysie organizacji międzynarodowych i wykazano istotne znaczenie Rady Europy w kształtowaniu się odpowiednich relacji międzynarodowych w Europie.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 2; 81-110
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Proposal to Create the European Union Mechanism to Monitor Democracy, the Rule of Law and Fundamental Rights, and the Council of Europe Reaction
Propozycja utworzenia mechanizmu Unii Europejskiej monitorującego demokrację, praworządność i prawa człowieka oraz reakcja Rady Europy
Autorzy:
Spryszak, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920770.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rule of law
democracy
fundamental rights
EU
Member States
Council of
Europe
rządy prawa
demokracja
prawa podstawowe
UE
Państwa Członkowskie
Rada Europy
Opis:
The rule of law is one of the founding values of the EU, as indicated in Art. 2 TEU. This provision recognizes that the rule of law is a core value, inherent to liberal democracy, and one which characterized the Union and its Member States. Taking into account this context, as well as the deficiencies of the EU mechanism to enforce the rule of law within the Member States, European Parliament called on the Commission to establish a new tool to address rule of law backsliding in Member States. In October 2016, Parliament addressed recommendations to the Commission on the establishment of EU mechanism on democracy, the rule of law, and fundamental rights (EU pact for DRF) in the form of an international agreement. The new mechanism should integrate and complement the existing mechanism, should be evidence-based, objective, addressing the Member States and EU. The author analyzes this initiative and tries to answer why it was not fully realized. Additionally, he presents a reaction to that initiative of the Council of Europe. There is no doubt, that realization of the EU Pact for DRF would inf luence the Council of Europe and weaken its role as a main European mechanism in the area of protection of democracy, rule of law, and human rights.
Rządy prawa są jedną z założycielskich wartości UE, jak to zostało określone w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Przepis ten uznaje, że rządy prawa są rdzeniem demokracji, który powinien charakteryzować Unią i jej Państwa Członkowskie. Biorąc to pod uwagę jak też definicje mechanizmu UE w zakresie wdrażania rządów prawa w państwach członkowskich, Parlament Europejski wezwał Komisję to utworzenia nowego instrumentu realizacji rządów prawa w państwach członkowskich. W październiku 2016 Parlament zalecił Komisji utworzenie mechanizmu UE dotyczącego demokracji, rządów prawa i praw podstawowych (EU pact DRF) w formie międzynarodowego porozumienia. Nowy mechanizm powinien integrować i uzupełniać istniejące mechanizmy, powinien bazować na dowodach oraz obiektywnie odnosić się do Państw Członkowskich i UE. Autor analizuje tę inicjatywę i próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego nie została w pełni zrealizowana. Dodatkowo prezentuje reakcje na nią Rady Europy. Nie ulega bowiem wątpliwości, że realizacja tego Paktu UE mogłaby mieć wpływ na Radę Europy i osłabiłaby jej rolę jako głównego europejskiego mechanizmu w obszarze ochrony demokracji, rządów prawa i praw człowieka.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 475-486
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Authoritarianism as a “Wicked Problem” in Contemporary International Relations
Autorzy:
Ficek, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150986.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
authoritarianism
democracy
dictatorship
political regime
the rule of law
“wicked problem”
autorytaryzm
demokracja
dyktatura
reżim polityczny
rządy prawa
„niegodziwy problem”
Opis:
This study aims to explore the concept of authoritarianism, which – presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to present-day International Relations (IR), both theoretically and practically. The author of the article defines the concept of authoritarianism as a form of the political system in which the power and material resources of the state have been centralised, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state – both politically and economically – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The applied research method allows for interpreting the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for politically stable and economically developed ones. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimise some of the most despotic, autocratic, and hegemonistic forms of the political systems in modern times.
Niniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach „niegodziwego problemu” współczesnego świata – wydaje się być poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki bądź elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób zostały ograniczone na płaszczyźnie politycznej i gospodarczej możliwości integracyjne państwa autorytarnego z globalnym systemem stosunków międzynarodowych, a istotne instytucje administracyjne państwa zostały zmanipulowane, zafałszowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza pozwala na reinterpretację omawianych zagadnień w złożonej – choć specyficznej – formie systemowej, charakterystycznej nie tylko dla krajów i regionów niestabilnych czy politycznie upadłych, ale także państw politycznie stabilnych i gospodarczo rozwiniętych. Przeprowadzana analiza pozwala ponadto na przedstawienie i reinterpretację problemu współczesnych reżimów autorytarnych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale często legitymizują jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych systemów politycznych czasów współczesnych.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2022, 65, 2; 97-118
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Authoritarianism as a “Wicked Problem” in Contemporary International Relations
Autorytaryzm jako „niegodziwy problem” we współczesnych stosunkach międzynarodowych
Autorzy:
Ficek, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340772.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
autorytaryzm
demokracja
„niegodziwy problem”
reżim polityczny
dyktatura
rządy prawa
authoritarianism
democracy
wicked problem
political regime
dictatorship
the rule of law
Opis:
This study aims to explore the concept of authoritarianism, which - presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to presentday International Relations (IR), both in theoretical and practical dimensions. The concept of authoritarianism is defined in the article as a form of political system in which the power and material resources of the state have been centralized, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state - both in the political and economic dimension – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The research method applied allows for the interpretation of the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for those which are politically stable and economically developed. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimize – and repeatedly even validate – some of the most despotic, autocratic, and hegemonist forms of the political systems in modern times.
Opracowanie ma na celu przedstawienie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach tzw. niegodziwego problemu współczesnego świata – wydaje się poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych (IR), i to zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki lub elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób możliwości integracji państwa autorytarnego – zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym – z globalnym systemem stosunków międzynarodowych pozostają ograniczone, a istotne instytucje administracyjne państwa zmanipulowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza umożliwia reinterpretację omawianych zagadnień w odniesieniu do złożonej – choć specyficznej – systemowej formy, charakterystycznej nie tylko dla państw i regionów politycznie niestabilnych i upadających, ale także struktur stabilnych politycznie i rozwiniętych gospodarczo. Niniejsza analiza pozwala na ukazanie problemu współczesnych autorytarnych reżimów politycznych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale także legitymizują – a niejednokrotnie nawet uprawomocniają – nawet jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych form ustrojowych funkcjonujących we współczesnym świecie.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 24, 3; 95-115
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unia Europejska wobec narodowych aspiracji Katalończyków
European Union in the face of the Catalanians national aspirations
Autorzy:
Szul, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47041423.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Catalans
democracy
EU
nation
national identity
rule of law
Spain
state
demokracja
Hiszpania
Katalończycy
naród
państwo
praworządność
tożsamość narodowa
UE
Opis:
Two identities coexisted and competed among Catalans: some considered themselves a regional variant of the Spanish nation, while others claimed to represent a separate nation. While four decades ago the first orientation prevailed, today the second attitude is more common. National identity has largely replaced ethno-regional identity. Catalans distinguish between the concepts of "nation" and "state," according to which there can be a nation without a state as well as a nationality residing in more than one state, while mostly in Western Europe these concepts are not distinguished: states are nations and nations without a state do not exist. The European Union was built on the basis of this very formal-political definition of a nation. Nations without a state in the EU have been "crammed" into the category of ethnic groups, which the EU does not deal with, or into the category of regions completely dependent on the states on whose territory they are located. Having changed the identity of the Catalans, it is difficult to "cram" them into the category of an ethnic group, so they have become a problem for the European Union. The purpose of this article is to explain the situation that has led to a contradiction between the rule of law and the principle of democracy in the EU. The rule of law was the basis for the EU institutions' ignoring the Catalan declaration of independence in 2017, but on the other hand, the concern for democracy resulted in the refusal to surrender to Spain the Catalan leaders who were on EU territory and were being prosecuted by the Spanish authorities.
Wśród Katalończyków współistniały i rywalizowały dwie tożsamości: część z nich uważała się za regionalną odmianę narodu hiszpańskiego, podczas gdy inni twierdzili, że reprezentują osobny naród. Podczas gdy jeszcze przed czteroma dekadami przeważała pierwsza orientacja, współcześnie częstsza jest ta druga postawa. Tożsamość narodowa w znacznym stopniu zastąpiła etniczno-regionalną. Katalończycy odróżniają pojęcia „naród” i „państwo”, zgodnie z którymi może istnieć naród bez państwa jak też naród zamieszkujący w więcej niż jednym państwie, podczas gdy przeważnie w Europie Zachodniej pojęć tych się nie rozróżnia: państwa są narodami a narodów bez państwa nie ma. Unia Europejska została zbudowana na bazie tej właśnie formalno-politycznej definicji narodu. Narody bez państwa w UE zostały „wtłoczone” do kategorii grup etnicznych, którymi UE się nie zajmuje, lub do kategorii regionów całkowicie zależnych od państw, na terytorium których się znajdują. Po zmianie tożsamości Katalończyków trudno „wtłoczyć” ich do kategorii grupy etnicznej, dlatego stali się oni dla Unii Europejskiej problemem. Celem artykułu jest wyjaśnienie sytuacji, która doprowadziła do sprzeczności między zasadą praworządności a zasadą demokracji w UE. Praworządność była podstawą zignorowania przez instytucje UE katalońskiej deklaracji niepodległości z 2017 roku, ale z drugiej strony dbałość o demokrację spowodowała odmowę wydania Hiszpanii przebywających na terytorium UE, ściganych przez hiszpańskie władze przywódców katalońskich.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2023, 46; 87-103
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trójpodział władz a dobro wspólne
Tripartite separation of powers and the common good
Autorzy:
Łączkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692928.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tripartite separation of powers
appointment of public authorities
democracy
rule of law
apparent separation of powers
trójpodział władz
powoływanie władz publicznych
demokracja
państwo prawa
pozorny podział władz
Opis:
The tripartite separation of powers is an inherent feature of the rule of law characterising democratic systems. The separateness of public authorities is largely determined by the way they are selected. The opposite of the separation of powers is the power of a single person or the omnipotenceof a single political power. This situation may arise not only from  revolutionary (forced) events, but may also result from legally won democratic elections which the victorious parties invoke, justifying their efforts to permanently monopolise the most important institutions that influence the socio-political and economic activity (including public media and NGOs). Even if they received only a dozen or so percent support from the general public entitled to vote as a result of the electoral law in force, they unjustifiably invoke the ‘sovereign will’, altering the constitutional principles of the political system by means of ordinary legislation. What is particularly dangerous is when the above phenomena are being covered with appearances of the maintenance of the tripartition of powers and a merely formal existence of all democratic institutions that have been, in fact, subordinated to the political will of a single centre of power. Such phenomena are contrary not only to the fundamental democratic principles of the rule of law, but they also threaten the deeper values of the common good which has a collective and individual value. Their violation directly threatens the constitutional system of the state and undermines the legitimate interests of individual citizens. It is therefore worth taking care to ensure that the real (and not simulated) tri-partition of powers is not eroded.
Trójpodział władz stanowi nieodłączną cechę państwa prawa charakteryzującego ustroje demokratyczne. O odrębności władz publicznych w dużym stopniu decyduje sposób ich wyłaniania. Przeciwieństwem trójpodziału władz jest władztwo jednej osoby lub wszechwładza jednej siły politycznej. Źródłem takiej sytuacji mogą być nie tylko wydarzenia rewolucyjne (siłowe), lecz także legalnie wygrane wybory demokratyczne, na które zwycięskie ugrupowania się powołują, uzasadniając dążenia do trwałego zmonopolizowania najważniejszych instytucji wpływających na aktywność społeczno-polityczną i gospodarczą (włączając w to media publiczne oraz organizacje pozarządowe). Nawet jeżeli w wyniku obowiązujących reguł wyborczych uzyskały zaledwie kilkunastoprocentowe poparcie ogóły uprawnionych do głosowania, bezpodstawnie powołują się na „wolę suwerena”, zmieniając ustawodawstwem zwykłym konstytucyjne zasady ustrojowe, Szczególnie niebezpieczne jest przykrywanie powyższych zjawisk pozornym zachowaniem trójpodziału władz i jedynie formalnym istnieniem wszystkich demokratycznych instytucji przy faktycznym ich podporządkowaniu woli politycznej pochodzącej od jednego ośrodka władzy. Takie zjawiska są sprzeczne nie tylko z podstawowymi zasadami demokratycznych państw prawa, ale zagrażają głębszym wartościom dobra wspólnego, mającego walor zbiorowy i indywidualny. Ich naruszenie zarówno bezpośrednio zagraża konstytucyjnemu ustrojowi państwa, jak i godzi w słuszne interesy poszczególnych obywateli. Warto więc dbać o to, aby rzeczywisty (a nie pozorowany) trójpodział władz nie ulegał erozji.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 33-38
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies