Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kosmos" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Kosmos i jego bogowie według Pistis sophia IV 136
Kosmos und seine Götter in Pistis Sophia IV 136
Autorzy:
Zmorzanka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947663.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Pistis sophia
kosmos
cosmos
Opis:
Der Gegenstand des Artikels ist die Analyse des kurzeń kosmogonischen Mythos in Pistis Sophia IV 136. Am Anfang prasentiert die Autorin den Inhalt des Mythos und unterscheidet zwei Hauptmotive. Das erste stellt den Zusammenbruch Sabaoths und seiner Archonten (die urspriinglich zum Kónigreich des Lichts gehórten Geister) dar. Das zweite zeigt die Gestaltung des Kosmos durch Gott Jeu ais Gefangnis fur gefallene Geister. Die Autorin zeigt den gnostizischen/gnostischen Motiv der Archonten mit der Geschichte von gefallenen Engeln, die in der Form von Midrasch zu Genesis 6, 2-4 im athiopischen Buch Hennoch entwickeln wurde. Dann richtet sie die Aufmerk-samkeit auf die im Mythos enthaltenen astrologischen Fragen, wie die Wirkung des Schicksals (heimarmene), die Berufung der planetarischen Gótter - Kronos (Saturn), Ares (Mars), Hermes (Merkur), Aphrodite (Ven- us) und Zeus (Jupiter) und auch der Kalender. In der Frage des Kalenders erklart sich die Verfasserin fur die Anschauung von Benno Przybylski, dargestellt im Auf- satz The Role of Calendrical Data in Gnostic Literaturę, VigCh 34 (1989) 56-70, daB die agyptische Zeitrechnung in Pistis Sophia angenommen worden ist. Ihrer Meinung nach zeugen davon die Zahlen: 360 Archonten und 5 planetarische Gótter (den 5 agyptischen Góttem entsprechen 5 epagomenale Tage), was die Ziffer 365 gibt, also die Zahl der Tage im agyptischen Jahr. Die Verfasserin behauptet, daB die Annahme des agyptischen Kalenders verdeutlicht, warum in dieser Erzahlung zwei Planeten - Mond und Sonne - unbeachtet bleiben.
Źródło:
Vox Patrum; 2008, 52, 2; 1355-1369
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magia światła
The magic of light
Autorzy:
Solecka, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323754.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
fotometria
spektrometria
kosmos
photometry
spectrometry
cosmos
Opis:
Światło w naszym życiu odgrywa fundamentalną rolę. Dostarcza nam informacji nie tylko o naszym otoczeniu, ale przede wszystkim dzięki niemu poznajemy Świat a w obecnych czasach nawet daleki Wszechświat. Dzięki nowoczesnym narzędziom astronomicznym mamy kosmos na „wyciągnięcie ręki”. Obserwowane światła docierają do nas z wielu ciał niebieskich takich jak: gwiazdy, mgławice, galaktyki. Poprzez analizę parametrów widma, fale elektromagnetyczne dostarczają nam wiele informacji o ich budowie, funkcjonowaniu, procesach, które w nich zachodzą. Publikacja ta, przybliża czytelnikowi, na czym polega podstawowa analiza spektralna światła. W jaki sposób określa się temperaturę ciał niebieskich oraz ich skład chemiczny. Wspomina też, jakie są współczesne narzędzia optycznych obserwacji astronomicznych, które dostarczają astronomom coraz bardziej szczegółowych informacji z dalekiego kosmosu oraz niepowtarzalnych obrazów.
Light plays a fundamental role in our lives. It provides us with information not only about our surroundings, but, above all, thanks to it we learn about the world and, these days, even the distant universe. Thanks to modern astronomical tools we have the cosmos at our "fingertips". The observed lights reach us from many celestial bodies such as stars, nebulae, galaxies. By analyzing the parameters of the spectrum, electromagnetic waves provide us with a lot of information about their structure, functioning, processes that occur in them. This publication, introduces the reader to what the basic spectral analysis of light is. How the temperature of celestial bodies and their chemical composition are determined. It also mentions what are the modern tools of optical astronomical observations, which provide astronomers with increasingly detailed information from the distant cosmos and unique images.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2023, 12, 2; 78--88
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys ojcem wszechrzeczy. Punktualizm filozoficzny (część pierwsza: od metafizyki do ewolucji kosmosu i biosfery)
Crisis is the Father of All Things. Punctuated Equilibrium as a Philosophical Concept (Part one: from Metaphysics to the Evolution of Cosmos and the Biosphere)
Autorzy:
Breczko, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31231891.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Krise
Punktualismus
Stephen Jay Gould
Metaphysik
Kosmos
Biosphäre
crisis
punctuated equilibrium
metaphysics
cosmos
biosphere
kryzys
punktualizm
metafizyka
kosmos
biosfera
Opis:
W artykule przedstawiam pewien całościowy pogląd na kryzys, nawiązując do punktualizmu ewolucyjnego Stephena Goulda oraz dokonując jego filozoficznej ekstrapolacji: począwszy od dynamicznych ujęć metafizycznych, poprzez ewolucję kosmosu, aż do ewolucji biosfery (podobnie ujętą historię ludzkości zamierzam zaprezentować w kolejnym artykule). Twierdzę, że ewolucja na różnych poziomach bytu zachodzi w podobnym „rytmie”. W fazie pierwszej obiekt (struktura) znajduje się w stanie względnej równowagi i powolnych (gradualistycznych) przemian. Fazę tę kończy katastrofa, jakieś nagłe zdarzenie (zewnętrzne uderzenie albo wewnętrzne „pęknięcie), rozpoczynając fazę gwałtownych przemian, którą można określić jako kryzys sensu largo. Owe gwałtowne przemiany narastają aż osiągają moment krytyczny, moment kulminacji i przesilenia, który można nazwać kryzysem sensu stricto. Po tym kryzysie albo ma miejsce rozpad danego obiektu („śmierć”), albo przetrwanie, ale obiektu już wyraźnie zmienionego. Pojawia się nowa jakość (nowa całość), która przechodzi ponownie w stan względnej równowagi i powolnych przemian. Wskazuję też na opór, jaki wzbudzała – wśród filozofów, astronomów oraz przyrodników – dynamiczna wizja bytu, sugerując jednocześnie, że owa sympatia do stałości jest jedną z odmian idoli plemiennych Bacona.
In diesem Artikel stelle ich eine gewisse ganzheitliche Sicht der Krise vor, indem ich mich auf Stephen Goulds evolutionären Punktualismus beziehe und ihn philosophisch extrapoliere: von dynamischen metaphysischen Darstellungen über die Evolution des Kosmos bis hin zur Evolution der Biosphäre (ich beabsichtige, in einem späteren Artikel eine ähnlich gerahmte Geschichte der Menschheit darzustellen). Ich behaupte, dass die Evolution auf den verschiedenen Ebenen des Seins in einem ähnlichen "Rhythmus" verläuft. In der ersten Phase befindet sich das Objekt (die Struktur) in einem Zustand des relativen Gleichgewichts und der langsamen (graduellen) Veränderung. Diese Phase endet mit einer Katastrophe, einem plötzlichen Ereignis (einem äußeren Aufprall oder einem inneren "Bruch"), das eine Phase gewaltsamer Transformationen einleitet, die als Krise sensu largo beschrieben werden kann. Diese gewalttätigen Transformationen steigern sich, bis sie einen kritischen Moment erreichen, einen Moment des Höhepunkts und des Übergangs, der als Krise sensu stricto bezeichnet werden kann. Auf diese Krise folgt entweder der Zerfall des betreffenden Objekts ("Tod") oder sein Fortbestehen, allerdings in einem deutlich veränderten Zustand. Es entsteht eine neue Qualität (ein neues Ganzes), das wieder in einen Zustand des relativen Gleichgewichts und der langsamen Transformation übergeht. Ich weise auch auf den Widerstand hin, den die dynamische Vision des Seins bei Philosophen, Astronomen und Naturwissenschaftlern hervorgerufen hat, und behaupte, dass diese Sympathie für die Fixierung eine der Varianten von Bacons Idolen des Stammes ist.
In this article, I present a holistic view of a crisis, referring to Gould’s concept of “punctuated equilibrium” and making its philosophical extrapolation: from dynamic metaphysical approaches, through the evolution of cosmos, to the evolution of the biosphere (in the next article, I intend to present a similarly framed history of mankind). I argue that evolution on different levels of being occurs in a similar “rhythm.” In the first phase, the object (structure) is in a state of relative balance and slow (gradual) changes. This phase ends with a catastrophe, some sudden event (an external blow or an internal “rupture”), initiating a phase of rapid change that can be described as a crisis in the broad sense. These violent transformations grow until they reach a critical moment, a moment of culmination and solstice, which can be called a crisis in the strict sense. After this crisis, there is either the disintegration of the object (“death”), or the survival, but of the object already clearly changed. A new quality (a new whole) appears, which returns to a state of relative balance and slow changes. I also point to the resistance that such a dynamic vision of being elicited from philosophers, astronomers, and naturalists, suggesting that this sympathy for constancy is a variety of Baconian tribal idols.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2023, 35; 31-57
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflekcje na temat zjawisk fizycznych związanych z ruchem ciał w przestrzeni
Reflections on the physical phenomena associated with the movement of bodies in space
Autorzy:
Kamusiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/222024.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
zjawiska fizyczne
przestrzeń kosmiczna
kosmos
physical phenomena
outer space
cosmos
Opis:
W pracy rozpatrzono możliwości odrzucenia aksjomatu o stałej prędkości światła w dowolnie przyjętym układzie odniesienia i wykazano że aksjomat ten nie jest koniecznością warunkującą wyjaśnienie znanych eksperymentów dotyczących rozchodzenia się światła. Wykazano również, że znane zależności między masą a energią ciał oraz masą fotonów i częstotliwością fali świetlnej można wprowadzić nie odwołując się do transformacji Lorenza i odrzucając aksjomat stałej prędkości światła w dowolnie przyjętym inercjalnym układzie odniesienia. Uzasadniono, że prędkości ciał względem przyjętego inercjalnego układu odniesienia mogą być większe od wartości "C".
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2005, R. 46 nr 4 (163), 4 (163); 13-74
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Science and the Religious Rhetorics of the Ineffable: A Comparison Between Two Cosmoses
Nauka i religijna retoryka o tym, co niewysłowione. Porównanie między dwoma Kosmosami
Autorzy:
Cummings, Lance
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954244.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
rhetoric
science
religion
cosmos
ineffable
retoryka
nauka
religia
kosmos
niewysłowione
Opis:
Since Thomas Kuhn’s revolutionary look at the social construction of science, research into the rhetorics of science has shown how science is a persuasive form of discourse, rarely as transparent and self-evident as is often understood. Rhetorical studies have taken this cue to examine how science is constructed through available means beyond mere logic. Arguably, the resurgence of creationist beliefs in political discourse has brought on a new impetus in science to persuade the “hearts and minds” of the American population, inspiring Neil deGrasse Tyson’s remaking of Carl Sagan’s 1980 documentary "Cosmos". Using Rudolph Otto’s, "The Idea of the Holy", this article will define religion as an ineffable experience that creates “creature-consciousness,” or a sense of awe and insufficiency towards something outside the self, while also producing a sense of identification or “oneness.” The ineffable experience is core to the public making of science, just as the ineffable experience plays a defining role in religions. Though science and religion are often seen as mutually exclusively (sometimes in opposition), identifying the ineffable experience as a shared ground can provide opportunities for science and religion to dialogue in new ways.
Od czasu rewolucyjnego spojrzenia Tomasza Kuhna na społeczną konstrukcję nauki badania nad retoryką nauki pokazały, że nauka jest perswazyjną formą dyskursu, rzadko tak przejrzystą i oczywistą, jak często jest rozumiana. Badania retoryczne podjęły ten wątek, analizując, jak konstruowana jest nauka za pomocą środków innych niż logika. Odrodzenie kreacjonistycznych przekonań w dyskursie politycznym dało nowy impuls w nauce, aby przekonać „serca i umysły” Amerykanów i zainspirowało Neila deGrasse Tysona do przygotowania nowej odsłony fi lmu dokumentalnego pt. "Cosmos" autorstwa Marka Carlosa Sagana z 1980 roku. Na bazie książki "The Idea of the Holy" Rudolpha Otto, artykuł ten definiuje religię jako niewysłowione doświadczenie, które tworzy „świadomość istoty”, a także poczucie podziwu i niewystarczalności wobec czegoś poza sobą, jednocześnie tworząc poczucie tożsamości lub „jedności”. Niewysłowione doświadczenie jest podstawą publicznego podejmowania tematu nauki, podobnie jak niewysłowione doświadczenie odgrywa decydującą rolę w religiach. Choć nauka i religia są często postrzegane jako wzajemnie wykluczające się (czasami opozycyjne), określenie niewysłowionego doświadczenia jako wspólnej płaszczyzny może zapewnić nowe możliwości dialogu pomiędzy nauką i religią.
Źródło:
Res Rhetorica; 2017, 4, 2; 15-28
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrystologia Romana Rogowskiego w kontekście mistyki
Roman Rogowski’s Christology in the Context of Mysticism
Autorzy:
Ferdek, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37526090.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
christology
mysticism
mystery
cosmos
liturgy
chrystologia
mistyka
tajemnica
kosmos
liturgia
Opis:
Zazwyczaj mistykę oddziela się od dogmatu. Dogmat daje poznanie teoretyczne, natomiast mistyka daje doświadczenie rzeczywistości, o której mówi dogmat. Te dwa odrębne sposoby mówienia o rzeczywistości próbuje powiązać ze sobą Roman Rogowski. Na bazie wydarzenia z góry Tabor Rogowski kładzie podwaliny mistycznej chrystologii. Dla trzech apostołów − Piotra, Jakuba i Jana − góraTabor była doświadczeniem chrystologicznego dogmatu: „Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego” (Mt 16,16). To doświadczenie dało apostołom jakby eksperymentalne poznanie Chrystusa. Mistyczna chrystologia Rogowskiego konkretyzuje tezę prawosławnego teologa Włodzimierza Łosskiego: nie ma chrystologii bez mistyki, a mistyka jest szczytem chrystologii. Od strony formalnej mistyczna chrystologia Rogowskiego nie przybiera formy traktatu teologicznego w ścisłym znaczeniu. Zbliża się ona do teologii narratywnej, która jest zbiorem opowiadań dotyczących tematów związanych z wiarą. Rogowski nie tylko dał podwaliny mistycznej chrystologii na bazie historiozbawczego znaczenia gór, lecz także ukazał znaczenie gór dla człowieka będącego homo viator. Dla Rogowskiego po górach, które Bóg podtrzymuje w istnieniu, wędruje człowiek będący obrazem Boga. Góry są ramą lub ekranem objawiającego się Boga, bo w akcie stworzenia przez Tego, który jest Tajemnicą, otrzymały coś z Jego tajemnicy. Ta tajemnica gór podpowiada rozumowiistnienie Boga, a trwoga i fascynacja wywoływane górami dają odczuć Boga. Ta górska mistyka jest jednak tylko przedpolem tej mistyki, której Piotr, Jakub i Jan doświadczyli na górze Tabor.
Typically, mysticism is separated from dogma. Dogma gives theoretical knowledge, while mysticism gives experience of the reality about which the dogma speaks. Roman Rogowski tries to connect these two separate ways of talking about reality. On the basis of the event from above on Mount Tabor Rogowski lays the foundations for mystical Christology. For the three Apostles: Peter, James andJohn, Mount Tabor was an experience of Christological dogma: “You are the Messiah, the Son of the living God” (Mt 16:16). This experience gave the Apostles an experimental knowledge of Christ. Rogowski’s mystical Christology concretizes the thesis of the Orthodox theologian Vladimir Nikolaievich Lossky: there is no Christology without mysticism, and mysticism is the pinnacle of Christology. From the formal side, Rogowski’s mystical Christology does not take the form of a theological treatise in the strict sense. It is close to narrative theology, which is a collection of stories about topics related to faith. Rogowski not only laid the foundations for mystical Christology based on the historical saving significance of mountains, but also showed the importance of mountains for man as a homo viator. For Rogowski, a man who is the image of God wanders around the mountains that God sustains in existence. The mountains are the frame or screen of God revealing himself, because in the act of creation by the One who is Mystery, they received something of His mystery. This mystery of the mountains suggests to the mind the existence of God, and the fear and fascination caused by the mountains make one feel God. This mountain mysticism, however, is only a foreground of the mysticism that the three Apostles: Peter, James and John, experienced on Mount Tabor.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2024, 18, 1; 67-79
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyptyk o „ekologicznym” domostwie bycia — dawniej i dziś
Diptych on the “Ecological” Home of Being — Before and Today
Autorzy:
Bajor, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233897.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
technology
nature
cosmos
upbringing
beauty
technika
natura
kosmos
wychowanie
piękno
Opis:
Jednym z przejawów współczesnego kryzysu kulturowego i cywilizacyjnego jest kryzys ekologiczny, spowodowany nadmierną eksploatacją i dewastacją naturalnego środowiska życia. Przyczyn tego zjawiska upatruje się w fałszywym myśleniu i zawężonej perspektywie poznawczej, ukierunkowanej wyłącznie na utylitarne przetwarzanie świata i redukcję człowieka do roli środka w pogoni za zyskiem ekonomicznym. Już na początku XX wieku egzystencjaliści, tacy jak Martin Heidegger i Gabriel Marcel, a współcześnie także m.in. Joseph Ratzinger (Benedykt XVI), ostrzegali przed tymi niebezpieczeństwami, postulując powrót do takich idei, jak integralne poznanie człowieka, Boga i świata, ukierunkowane na mądrość, kontemplację, braterstwo, pokorę i ascezę w sensie skromności zamierzeń. Nie są to jakieś nowe idee wymyślone na potrzeby chwili; wszystkie można odnaleźć w starożytnym dziedzictwie kultury europejskiej, zwłaszcza w zapomnianym i pogardzanym średniowieczu, którego mądrość i bogate pokłady sensu wciąż pozostają nieodkryte. Celem artykułu jest wskazanie na wybrane dzieła średniowiecznych mistrzów, które zawierają niezrównane syntezy wiedzy o całej rzeczywistości, pięknie świata przyrody, godności człowieka, sensie życia i jego ostatecznych celach mogą inspirować, uczyć i karmić dzisiejszego zagubionego, wygłodzonego duchowo człowieka.
One of the manifestations of the contemporary cultural and civilizational crisis is the ecological crisis caused by the overexploitation and devastation of the natural living environment. The root cause of this phenomenon is seen in false thinking and a narrowed cognitive perspective directed exclusively towards utilitarian processing of the world and the reduction of man as a means in the pursuit of economic gain. Already at the beginning of the 20th century, existentialists such as Martin Heidegger and Gabriel Marcel, as well as contemporary Joseph Ratzinger, warned of these dangers, postulating a return to such ideas as integral knowledge of man, God and the world directed towards wisdom, contemplation, fraternity, humility and asceticism in the sense of modesty of intention. These are not some new ideas invented for the moment; they are all to be found in the ancient heritage of European culture, especially in the forgotten, despised Middle Ages, whose wisdom and rich deposits of meaning still remain undiscovered. The works of the medieval masters containing unsurpassed syntheses of knowledge about the whole of reality, the beauty of the natural world, human dignity, the meaning of life and its ultimate goals can inspire, teach and nourish today's lost, spiritually starved man.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2023, 14, 2; 7-25
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o nieskończoność Kosmosu
Controversies over the Infinity of Cosmos
Autorzy:
Lemańska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012849.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nieskończoność
Kosmos
model Wszechświata
infinity
cosmos
model of the universe
Opis:
In the paper the main models of the universe are presented, and the role of the infinity in these models is outlined. The infinity appears as the definitive justification for the existence of the universe.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 189-206
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek – natura – sacrum. O tajemnicy istnienia na wybranych przykładach polskiej literatury wieku XIX i XX
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644086.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
human
nature
sacrum
mystery
metamorphosis
cosmos
poetry
człowiek
natura
kosmos
tajemnica
metamorfoza
poezja
Opis:
Im Artikel werden ausgewählte Gedichte von Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronislawa Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna und (kontextbezogen) Jan Kasprowicz interpretiert. Die Relektüre wurde unter Anwendung der Triade Mensch ˗ Natur ˗ Sacrum vollzogen, die die Betrachtung der sakralisierten Welt bedingt. Ein solcher Ausgangspunkt gestattete die Schilderung von verwirrter, kosmischer und geheimnisvoller Provenienz der anthropomorphisierten Figuren (z. B. Natur oder Krieg) und die Hervorhebung ihrer psychischen und physischen Metamorphosen. Bei der Analyse wurde auch vergleichende Mythenforschung und ökumenische Kritik herangezogen, die den Ausgangspunkt für die Erkundung der tieferen semantischen Schichten der Texte bilden, was zu ihrer neuen Auslegung führt.
The article is an interpretation of the literary works by Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronisława Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna and (contextually) Jan Kasprowicz. The proposed rereading of these texts involves the triad human – nature – sacrum, which determines the perception of a sacralized literary world. Such perspective enables to show the vague, cosmic and arcane provenances of anthropomorphic characters (human, nature, war etc.) in the selected works and allows to underline their psychological and physical metamorphoses. Comparative mythology and ecumenical criticism were used as a starting point for the analysis, which paved the way for the deeper semantic layers of the texts, resulting in new interpretations.
W artykule poddano interpretacji wybrane dzieła Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa, Stanisława Przybyszewskiego, Bronisławy Ostrowskiej, Kazimiery Iłłakowiczówny i (kontekstowo) Jana Kasprowicza. Swoistej re-lektury dokonano z wykorzystaniem triady człowiek – natura – sacrum, warunkującej postrzeganie sakralizowanego świata. Taki punkt wyjścia pozwolił na przedstawienie niejasnych, kosmicznych i tajemniczych proweniencji antropomorfizowanych bohaterów (na przykład natury czy wojny), a także podkreślenie ich psychicznych i fizycznych metamorfoz. W analizie wykorzystano mitoznawstwo porównawcze i krytykę ekumeniczną, stanowiące punkt wyjścia do docierania do głębokich warstw semantycznych tekstów, co pozwoliło na nowe odczytania.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek – natura – sacrum. O tajemnicy istnienia na wybranych przykładach polskiej literatury wieku XIX i XX
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644169.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
human
nature
sacrum
mystery
metamorphosis
cosmos
poetry
człowiek
natura
kosmos
tajemnica
metamorfoza
poezja
Opis:
Im Artikel werden ausgewählte Gedichte von Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronislawa Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna und (kontextbezogen) Jan Kasprowicz interpretiert. Die Relektüre wurde unter Anwendung der Triade Mensch ˗ Natur ˗ Sacrum vollzogen, die die Betrachtung der sakralisierten Welt bedingt. Ein solcher Ausgangspunkt gestattete die Schilderung von verwirrter, kosmischer und geheimnisvoller Provenienz der anthropomorphisierten Figuren (z. B. Natur oder Krieg) und die Hervorhebung ihrer psychischen und physischen Metamorphosen. Bei der Analyse wurde auch vergleichende Mythenforschung und ökumenische Kritik herangezogen, die den Ausgangspunkt für die Erkundung der tieferen semantischen Schichten der Texte bilden, was zu ihrer neuen Auslegung führt.
The article is an interpretation of the literary works by Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronisława Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna and (contextually) Jan Kasprowicz. The proposed rereading of these texts involves the triad human – nature – sacrum, which determines the perception of a sacralized literary world. Such perspective enables to show the vague, cosmic and arcane provenances of anthropomorphic characters (human, nature, war etc.) in the selected works and allows to underline their psychological and physical metamorphoses. Comparative mythology and ecumenical criticism were used as a starting point for the analysis, which paved the way for the deeper semantic layers of the texts, resulting in new interpretations.
W artykule poddano interpretacji wybrane dzieła Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa, Stanisława Przybyszewskiego, Bronisławy Ostrowskiej, Kazimiery Iłłakowiczówny i (kontekstowo) Jana Kasprowicza. Swoistej re-lektury dokonano z wykorzystaniem triady człowiek – natura – sacrum, warunkującej postrzeganie sakralizowanego świata. Taki punkt wyjścia pozwolił na przedstawienie niejasnych, kosmicznych i tajemniczych proweniencji antropomorfizowanych bohaterów (na przykład natury czy wojny), a także podkreślenie ich psychicznych i fizycznych metamorfoz. W analizie wykorzystano mitoznawstwo porównawcze i krytykę ekumeniczną, stanowiące punkt wyjścia do docierania do głębokich warstw semantycznych tekstów, co pozwoliło na nowe odczytania.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spojrzenie z bliska. Koncepcja kosmosu i ciał niebieskich jako świata oswojonego kulturowo
A View From Up Close: The Concept of the Cosmos and Celestial Bodies as Culturally Tamed World
Autorzy:
Błahut, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44922361.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
antropologia astronomiczna
filozofia nauki
kosmos
Syriusz
Wenus
cultural astronomy
philosophy of science
cosmos
Sirius
Venus
Opis:
The concept of the cosmos, shaped in ancient Greek philosophy, has a different meaning today. This change of meaning reflects rejection of the idea of the cosmos as order established by the gods. The author of the article, as a cultural anthropologist and amateur astronomer, describes this problem by analyzing selected examples of the concepts of the cosmos and of celestial bodies, such as Venus and Sirius. These concepts are examples of alternative knowledge that was an important component of cultural systems. Also touched upon in the article are issues of epistemology and philosophy of science.
Pojęcie kosmosu ukształtowane w starożytnej filozofii greckiej ma współcześnie odmienną treść, co odzwierciedla porzucenie idei kosmosu jako ustanowionego przez bogów porządku. Autor artykułu, jako antropolog kulturowy i adept astronomii, opisuje ten problem, analizując wybrane koncepcje kosmosu oraz takich ciał niebieskich, jak Wenus czy Syriusz. Koncepcje te to przykłady alternatywnej wiedzy, która była ważnym składnikiem systemów kulturowych. Na drugim planie podjętych w tym artykule rozważań brane są pod uwagę kwestie dotyczące epistemologii i filozofii nauki.
Źródło:
Adeptus; 2021, 17
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perychoreza substancji Boskiej wewnątrz-boska i zewnątrz-boska
Autorzy:
Liszka, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830511.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
substance
perichoresis
relation
God
world
human being
cosmos
substancja
perychoreza
relacja
Bóg
świat
człowiek
kosmos
Opis:
Rdzeniem teologii jest wyjaśnianie tego, w jaki sposób powiązane są różne rzeczywistości: trzy Osoby i jedna substancja, Bóg i świat, substancja duchowa i materialna, substancja i jej wewnętrzne wyposażenie. Niniejszy artykuł rozpoczyna się od refleksji nad wnętrzem Boga a następnie rozwija się w refleksji nad powiązaniem Boga z czasem, historią, przestrzenia i materią, a przede wszystkim z ludźmi.
The core of theology is to explain in what way different realities are connected to one another: three Persons and one substance, God and the world, the spiritual and material substance, substance and its inner stuff. This article begins with a reflection on the interior of God and then goes on to develop into a reflection on the connection of God with time, history, space and matter, but first of all with people. 
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2018, 52; 209-228
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A proposal for a non-antagonistic approach to disorder and order in cluttering
Propozycja nieantagonistycznego ujęcia bezładu i porządku w giełkocie
Autorzy:
Kaźmierczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408983.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cosmos
chaos
chaosmos
non‑antagonistic approach
cluttering
ład (kosmos)
bezład (chaos)
ujęcie nieantagonistyczne
giełkot/mowa bezładna
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie innego niż w kategorii „zaburzenia płynności” rozumienia giełkotu, tj. jako złożonego bezładu językowo‑komunikacyjnego. Zaproponowano komplementarne ujęcie zjawisk ładu i bezładu, nawiązując do nieantagonistycznej mityczno‑religijnej koncepcji kosmosu i chaosu, humanistycznych, w tym lingwistycznych adaptacji teorii chaosu oraz rozważań na temat idei chaosmosu. W polskojęzycznych publikacjach logopedycznych wskazano przykłady ujmowania chaosu i porządku w giełkocie jako sił wzajemnie się warunkujących, nieantagonistycznych. Artykuł wieńczą postulaty otwarcia na (neuro)różnorodność, budowania pomostów pomiędzy różnymi porządkami językowo‑komunikacyjnymi oraz respektowania przez odbiorców wystarczająco uporządkowanego sposobu mówienia, sposobu porozumiewania się osoby z giełkotem.
The aim of this article is to present a different understanding of cluttering: not in the category of ‘fluency disorders’, but as a complex language and communication dis-order. A complementary approach to the phenomena of order and disorder was proposed in relation to the non‑antagonistic mythical and religious concept of the cosmos and chaos, linguistic adaptations of the theory of chaos, and considerations on the idea of chaosmos. Polish‑language speech therapy literature shows the examples of perceiving chaos and order in cluttering as mutually conditioning, non‑antagonistic forces. The article closes with postulates of opening to (neuro)diversity, bridging gaps between different language and communication orders as well as respecting by the recipients a sufficiently structured way of speaking, a way in which a clutterer communicates.
Źródło:
Logopaedica Lodziensia; 2023, 7; 67-78
2544-7238
2657-4381
Pojawia się w:
Logopaedica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmiczny wymiar pełni zbawienia w Chrystusie Paschalnym w ujęciu ks. Wacława Hryniewicza
The Cosmic Dimension of the Fullness Salvations in Paschal Christ in the Seizure of Waclaw Hryniewicz
Autorzy:
Murawska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601529.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
pełnia zbawienia
Pascha Chrystusa
kosmos
Zmartwychwstanie
życie wieczne
czas
Duch Święty
wniebowstąpienie
Paruzja
Wcielenie
Hryniewicz
Resurrection
Paschal Christ
fullness of salvation
Incarnation
Parousia
Holy Spirit
cosmos
eschatology
Opis:
Pełnia zbawienia jako rzeczywistość ostateczna (finalna) jest ważnym tematem obecnym w nauczaniu Kościoła i w literaturze teologicznej. Różne nurty myśli teologicznej pokazują złożoność problemu oraz wielość dróg, na których poszukuje się coraz pełniejszych interpretacji wydarzeń ostatecznych. Wśród nich obecna jest myśl Wacława Hryniewicza. Jego zasługą jest zaprezentowanie takiego ujęcia, w którym kosmiczny wymiar pełni zbawienia jest ściśle związany z Paschą Chrystusa, pojmowaną integralnie z innymi wydarzeniami paschalnymi, co też zostanie przedstawione w niniejszym artykule.
The reflection of Hryniewicz concerning the fullness of the salvation concentrates first of all on the Paschal Christ, treated integrally in the Incarnation of the Son, in His Ascension, and the Parousia, and then embraces the man saved by Jesus Christ. In the cosmic perspective of Resurrection of Christ he takes into account the role of Holy Spirit. Hryniewicz thinks that all, what took place in the Body of Christ, is a prototype, a reason and an anticipation of this, what is supposed to take place in the entire cosmos. In the entire reflection the indistinct division is scratched on the eschatology individual and general. With the essential present motif in the reflection in the theology of Hryniewicz is the problem of the tension between times and eternity. In solution of the matter he uses the category of the time changed, what grants to statements with him related the hypothetical character.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2015, 9, 2; 131-147
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Касмаганiчны мiф Максiма Гарэцкага
Mit kosmogoniczny Maksyma Gareckiego
M. Haretski’s cosmogonic myth
Autorzy:
Леська, Лiлiя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945030.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian literature of the early 20th century
crisis
myth
cosmogonic myth
chaos
cosmos
childhood myth
harmony
renewal
kryzys
mit
literatura białoruska na początku xx wieku
kosmogoniczny
kosmos
odrodzenie
mit w dzieciństwie
harmonia
Opis:
W artykule dokonano analizy mitologicznego modelu Maksyma Gareckiego, który tworzono etapami, od kosmogonii i etymologii do antropologii, a następnie do eschatologii. Kosmologiczne otwieranie się świata w autorskim mitologizmie pisarza następuje na specjalnych przestrzenno-czasowych współrzędnych, których elementami składowymi są obrazy Chaosu. Na początku bohaterowie M. Gareckiego próbują znaleźć się w pierwotnym Chaosie, okrzepnąć na tak zwanym ojcowskim łonie, które metaforycznie przejawia się w obrazach błota, rodzinnego domu, drzewa wszechświata (axis mundi). Mityczno-poetycka koncepcja drzewa wszechświata w autorskim mitologizowaniu wyraża sytuację uniwersalną – wybór między życiem a śmiercią, który w określonych sytuacjach jest gwarancją duchowości i stabilności.
The article considers M. Haretski’s mythological model, which was built stepwise, from cosmogony and etymology to anthropology, and later – to eschatology. The cosmological disclosure of the world in the writer’s mythology occurs in the distinctive spatial-temporal coordinates, the initial constituents of which are represented by the images of Chaos. Primarily, M.Haretski’s characters aspire to appear in initial Chaos, to gain strength in the so-called parental bosom, which is metaphorically represented in the images of bog, parental home, world tree. The mythical-poetic concept of the world tree in the author’s mythologization reflects the most universal situation – the choice between life and death, which, in some cases, guarantees spirituality and stability.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies