Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Językoznawstwo" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Dynamics of Language Change: The Case of Polish barzo > bardzo
    Autorzy:
    Górski, Rafał L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52904101.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    historical linguistics
    language change
    Middle Polish
    corpus linguistics
    Piotrowski’s law
    logistic regression
    językoznawstwo historyczne
    zmiana językowa
    okres średniopolski
    językoznawstwo korpusowe
    prawo Piotrowskiego
    regresja logistyczna
    Opis:
    The paper discusses the benefits and shortcomings of modelling a language change with logistic regression, an approach often called the Piotrowski-Altmann law. It is shown with an example of an isolated change, which occurred in Middle Polish, namely barzo > bardzo. The study is based on a historical corpus of Polish consisting of several hundreds of texts with over 12 million running words. Logistic regression based on the entire dataset shows relatively high goodness of fit, still there are some data points, especially close to the end of the process, which are quite far removed from the idealised trajectory. In the article, the author seeks to answer the question: to what extent the quality of the corpus affects the model. An experiment was conducted: a number of texts were randomly removed in order to create a smaller corpus, containing 90%, 75% and 50% of the texts of the entire set. Since such procedure is repeated 200 times, it is possible to compare the distribution of the scores indicating the goodness of fit of the model. It turns out that the smaller the corpus, the more diverse the goodness of fit, and in some rare cases it is even better than its counterpart for a larger corpus. Still the larger the corpus, the scores indicating goodness of fit tend to be higher.
    W artykule omówiono korzyści płynące z modelowania zmiany językowej za pomocą regresji logistycznej, a także ograniczenia tej metody. Fakt, że zmiana taka powinna dać się opisać we wspomniany sposób, jest nazywany prawem Piotrowskiego-Altmanna. Ilustrujemy to przykładem izolowanej zmiany, jaka wystąpiła w języku średniopolskim, a mianowicie przejściem barzo > bardzo. Dane pozyskano z historycznego korpusu języka polskiego składającego sięz kilkuset tekstów i liczącego około 12 milionów słów. Regresja logistyczna oparta na całym zbiorze danych wykazuje dobre dopasowanie, wciąż jednak istnieją pewne punkty, szczególnie pod koniec procesu, które są doś ćdaleko od wyidealizowanej trajektorii. W artykule autor stara się odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu jakość korpusu wpływa na model. W tym celu przeprowadzano eksperyment: z istniejącego korpusu usuwana jest losowo pewna liczba tekstów, tak aby stworzyć mniejsze korpusy zawierające 90%, 75% i 50% tekstów korpusu wyjściowego. Ponieważ taką procedurę powtarza się 200 razy, możliwe jest porównanie rozkładu wyników wskazujących na dopasowanie modelu. Wyniki wskazują, że im mniejszy korpus, tym większy rozrzut miary dobroci dopasowania, w skrajnych wypadkach nawet lepszy niż dla pełnego korpusu. Większe korpusy dają jednak na ogół lepsze wyniki dopasowania.
    Źródło:
    Studies in Polish Linguistics; 2021, 16, 3; 145-162
    1732-8160
    2300-5920
    Pojawia się w:
    Studies in Polish Linguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Błędy programu do obróbki korpusu, podczas badań korpusowych słownictwa biznesowego i prawnego w języku wietnamskim, na przykładzie programu AntConc
    Errors of corpus research software while researching business and legal corpus of Vietnamese language, the example of AntConc software
    Autorzy:
    Królczyk, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/916637.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    cults of ancestors
    AntConc
    corpus linguistics
    translatology
    kult przodków
    językoznawstwo korpusowe
    translatologia
    Opis:
    Badania korpusowe, jak i językoznawstwo korpusowe są dość młodymi dziedzinami nauki, są też według niektórych najszybciej rozwijającymi się metodą badawczą językoznawstwa. W badaniach korpusowych wykorzystuje się korpusy tekstów i specjalne oprogramowania komputerowe. Oprogramowanie to może być darmowe albo płatne, niestety, nie ważne, na jakie oprogramowanie się zdecydujemy, mogą pojawić się błędy lub program może mieć małą skuteczność. Niska skuteczność programu AntConc jest widoczna podczas badania korpusów języków izolujących. Po wprowadzeniu do programu AntConc korpusu, składającego się z 18 pozycji w języku wietnamskim (tj. 290 stron maszynopisu), poświęconych zagadnieniom zarządzania i prawa, program przedstawiał błędne wyniki. Począwszy od policzenia ilości słów i wytypowaniu jakie pojawiają się najczęściej do tworzenia list konkordancji. Istnieje kilka sposobów na zaradzeniu takiej sytuacji, pierwszą metodą jest „nauczenie” programu AntConc czytania języka wietnamskiego innymi słowy wprowadzenie listy słów które występują w języku wietnamskim. Inną metodą, znacznie trudniejszą i wymagającą dużego nakładu pracy, jest zamiana spacji między sylabami na inny znak który nie był by czytany jako odstęp między słowami przez program AntConc. Jeżeli by zastosować jedną z wyżej wymienionych metod, program ten miał by bardzo wysoką sprawność gdyż język wietnamski nie posiada końcówek fleksyjnych i jest typowym językiem SVO.
    On the one hand corpus research and corpus linguistics are relatively new fields of science but on the other hand, according to some people, there are one of fastest developing methods of linguistic research. To perform a corpus research, it is necessary to have a text corpus and a proper kind of software. The range of software kinds is wide and its easy to find free of charge on or license based software. Nevertheless, what the choice is, it is possible to encounter problems or the software will have low efficiency. Low efficiency of AntConc can be seen while researching a corpus compiled from an isolating language. After processing the corpus, consisting of 18 text items in the Vietnamese language (that is 290 pages of typescript) dedicated to the field of management and law, the software outputted incorrect results. Starting with counting the number of words in a corpus and ending with concordance plotting. There are two ways to deal with this problem. The method involves “teaching” AntConc how to read the Vietnamese language, in other words it is necessary to input a list of all words in the Vietnamese language. The second method is more time consuming because it involves replacing the spaces between syllables to a sign that will not be recognized by the software as a space. Using one of these methods could potentialy end in raising AntConc efficiency.
    Źródło:
    Investigationes Linguisticae; 2014, 31; 5-17
    1426-188X
    1733-1757
    Pojawia się w:
    Investigationes Linguisticae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prozodia semantyczna. Pojęcie, problemy, przydatność
    Semantic prosody. Notion, controversies and usefulness
    Autorzy:
    Kamasa, Victoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475714.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    prozodia semantyczna
    nacechowanie
    konotacje
    kolokacje
    językoznawstwo korpusowe
    semantic prosody
    connotations
    collocations
    corpus linguistics
    Opis:
    Rozwój technologii i związana z nim możliwość obserwacji ogromnych zbiorów tekstów skierowały uwagę badaczy języka na wzorce współwystępowania jednostek w tekście. Niniejszy tekst poświęcony jest jednemu z takich wzorców — prozodii semantycznej. W kolejnych częściach tekstu omawiamy definicję tego zjawiska, związane z nim kontrowersje, takie jak pytanie o jednostkę prozodii semantycznej czy też zasadność założenia o transferze znaczenia między kolokatami. Wskazujemy też najczęstsze sposoby pomiaru prozodii. Tekst kończymy przeglądem zastosowań opisów prozodii semantycznej ze szczególnym na ciskiem na społecznie zorientowane badania nad dyskursem.
    Possibility to observe large samples of texts related to advances in technology have allowed the researchers to see diverse patterns of co-occurrence. In this paper we introduce one of such patterns — semantic prosody. We start with an overview of semantic prosody definitions. Then we move to some controversial points such as the unit of the prosody or the problem of meaning transfer between collocates. We also describe how to determine semantic prosody, to finally conclude with examples of its application focusing on socially oriented discourse analyses.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2015, 29; 105-120
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O roli samodzielnie przygotowanych korpusów w badaniach językoznawczych
    Self-compiled Corpora in Linguistic Research (On the Example of an Internet Corpus)
    Autorzy:
    Zabawa, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192712.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    korpus
    językoznawstwo korpusowe
    język Internetu
    język prasy
    corpus
    corpus linguistics
    Internet language
    press language
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu, o charakterze teoretyczno-przeglądowym, jest omówienie problematyki związanej z budową własnego korpusu językowego. Badacz, chcący skupić się np. na analizie neologizmów, musi oprzeć swoje badania na określonych źródłach: o ile dawniej często wykorzystywano do tego celu prasę, o tyle obecnie znacznie częściej są to korpusy językowe (np. NKJP) oraz Internet. Autor artykułu stawia tezę, że zarówno NKJP, jak i Internet jako całość, nie są jednak najlepszym wyborem w wypadku chęci badania np. najnowszego słownictwa polszczyzny, a już na pewno nie są wystarczające. Jeszcze więcej problemów stwarza wybór języka mówionego jako podstawy analiz. Najlepszym wyjściem, choć jednocześnie najtrudniejszym i najbardziej czasochłonnym, jest budowa własnego korpusu językowego. W artykule wykazano, dlaczego użycie prasy czy Internetu jako całości niekoniecznie jest najlepszym rozwiązaniem, a także omówiono różnego rodzaju aspekty teoretyczne związane z budową własnego korpusu (np. wybór rodzaju tekstów, wielkość korpusu, wykorzystanie narzędzi informatycznych ułatwiających tworzenie korpusu).
    The aim of the present paper, which is of a theoretical character, is to discuss the problems related to the process of the compilation of one’s own linguistic corpus. A linguist who wants to study e.g. neologisms must base his or her analysis on a certain source. Formerly, the language of the press was frequently used as such source; now, however, linguistic corpora and the Internet are utilized more frequently. The author of the paper points out that both the National Corpus of Polish (NKJP) and the Internet as a whole are not the best choices (and are definitely not sufficient) when a linguist intends to study e.g. the newest vocabulary items in Polish. The use of the spoken language as the main source is even more problematic. The best solution, albeit the most difficult and time-consuming at the same time, is the compilation of one’s own linguistic corpus. The paper discusses the inadequacy of regarding the press or the Internet as a whole as the best sources and then proceeds to discuss various theoretical aspects connected with the compilation of one’s own corpus (such as the choice of the type of texts, corpus size, the use of computer tools intended to aid in corpus compilation, etc.).
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 1
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rodzina w dyskursie polskiego Kościoła katolickiego. Badania korpusowe z perspektywy Krytycznej Analizy Dyskursu
    Family in the Discourse of the Polish Catholic Church. Critical Discourse Analysis with Tools of Corpus Linguistics
    Autorzy:
    Kamasa, Victoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475688.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    językoznawstwo korpusowe
    rodzina
    teolingwistyka
    Critical Discourse Analysis
    corpus linguistics
    family
    theolinguistics
    Opis:
    The paper aims at describing the discourse of the Polish Catholic Church upon family. The perspective of Critical Discourse Analysis is adapted and chosen categories suggested by van Leeuwen (2008) are used. The study is conducted on corpus (241-thousand words) of official documents published on website of Polish Bishop’s Conference. Qualitative and quantitative methods are used. The analysis reveals three discursive ways of constructing of the family: family as a part of church’s community, family as week, endangered and needing protection and strong connection between family and national identity.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2013, 27; 139-152
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Traducción del mundo animal: El caso del Vocabulario de lengua guarani de Blas Pretovio
    Translating the Animal World: The Case of the Vocabulario de lengua guarani by Blas Pretovio
    Tłumaczenie świata zwierząt: przypadek Vocabulario de lengua guarani Blasa Pretovio
    Autorzy:
    Stala, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341827.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-19
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    językoznawstwo misyjne
    językoznawstwo korpusowe
    Blas Pretovio
    tłumaczenie
    ekwiwalent leksykograficzny
    słownik dwujęzyczny
    missionary linguistics
    corpus linguistics
    translation
    lexicographical equivalent
    bilingual dictionary
    linguistique missionaire
    linguistique de corpus
    traduction
    équivalent lexicographique
    dictionnaire bilingue
    Opis:
    Le but de cet article est d’analyser les équivalents lexicographiques du dictionnaire bilingue espagnol-guarani du jésuite Blas Pretovio Vocabulario de lengua guarani (1728), dont un exemplaire se trouve aujourd’hui à la Bibliothèque Jagellonne. Les noms d’animaux choisis pour l’analyse forment un champ sémantique dans lequel, comme on peut le supposer, les différences de la réalité extra-linguistique trouveront leur reflet dans divers mécanismes de traduction. Bien qu’à première vue on ait affaire à une liste classique d’équivalents dans un dictionnaire bilingue, il s’avère que la microstructure du dictionnaire en dit long sur la conscience lexicographique de l’auteur, tant pour le definiendum (quels noms semblent importants pour un utilisateur potentiel) que pour le definiens (quels sont les équivalents et comment les noms d’animaux sont traduits, quelles autres informations peuvent se trouver dans les entrées du dictionnaire, etc.). En outre, le travail peut contribuer à l’étude de l’espagnol du XVIIIe siècle et de la langue appelée « le guarani jésuite » utilisé dans les zones d’anciennes réductions, et en même temps fournit des informations sur le monde extra-linguistique et sur les contacts linguistiques et culturels dans les réductions jésuites. L’étude ci-dessus fait partie de ce qu’on appelle « linguistique missionnaire » et tente de compléter le domaine vaste et relativement peu étudié de la lexicographie hispano-américaine.
    Celem niniejszego artykułu jest analiza ekwiwalentów leksykograficznych w dwujęzycznym słowniku hiszpańsko-guarani autorstwa jezuity Blasa Pretovio Vocabulario de lengua guarani (1728), którego kopia znajduje się obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej. Korpus badawczy stanowią wyekscerpowane nazwy zwierząt, ponieważ jest to pole semantyczne, w którym, jak możemy zakładać, różnice w rzeczywistości pozajęzykowej znajdą swoje odbicie w różnorodnych mechanizmach przekładu. Chociaż na pierwszy rzut oka mamy do czynienia z klasyczną listą ekwiwalentów w słowniku dwujęzycznym, okazuje się, że mikrostruktura słownika wiele mówi o świadomości leksykograficznej autora, zarówno jeśli chodzi o definiendum (które nazwy wydają się ważne dla potencjalnego użytkownika) jak i o definiens (za pomocą jakich ekwiwalentów i jak są tłumaczone nazwy zwierząt, jakie inne informacje znajdziemy w hasłach słownikowych itp.). Ponadto praca może stanowić przyczynek do badań nad XVIII-wiecznym hiszpańskim i tzw. jezuickim guarani, używanym na terenach byłych redukcji, a jednocześnie mówi wiele o świecie pozajęzykowym i kontaktach językowo-kulturowych w redukcjach jezuickich. Powyższe studium sytuuje się w ramach tzw. językoznawstwa misyjnego i jest próbą uzupełnienia rozległego i stosunkowo mało rozwiniętego obszaru leksykografii hispanoamerykańskiej.
    The objective of this article is to analyse the lexicographic equivalents in the Spanish-Guarani bilingual dictionary composed by the Jesuit Blas Pretovio, Vocabulary of the Guarani language (1728), a copy of which is currently in the Jagiellonian Library. The research corpus consists of the excerpted names of animals because it is a semantic field in which, we can assume, the differences in the extra-linguistic reality will be reflected in various translation mechanisms. Although at first glance we are dealing with a classic list of equivalents in a bilingual dictionary, it turns out that the microstructure of the dictionary reveals a lot about the author’s lexicographic awareness, whether it is the definiendum (which names seem important to the potential dictionary reader) and the definiens (how the names of the animals are translated, what other information we find in the dictionary entries, etc.). In addition, this study constitutes material to help investigate the state of the Spanish language in the 18th century and the so-called Jesuit Guarani used in the Guarani missions and, to the same degree, it reveals much about the extralinguistic world and linguistic-cultural contacts in the Jesuit reductions. This study, beyond its evident lexicographic focus, is situated within the so-called missionary linguistics and, even partially, is an attempt to help complete the vast and relatively little-explored area of Hispanic-Amerindian lexicography.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 8; 155-179
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korpusy językowe jako narzędzie interpretacji prawa. Amerykańska teoria i praktyka
    Linguistic Corpora as a Tool of Statutory Interpretation: American Theory and Practice
    Autorzy:
    Tobor, Zygmunt
    Zeifert, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1202299.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-11
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    wykładnia prawa
    językoznawstwo korpusowe
    korpusy językowe
    orzecznictwo amerykańskie
    statutory interpretation
    corpus linguistics
    linguistic corpora
    US case law
    Opis:
    W amerykańskiej praktyce orzeczniczej i teorii interpretacji dużą wagę przywiązuje się do pojęcia zwykłego znaczenia (ordinary meaning) tekstu prawnego. W celu ustalenia zwykłego znaczenia sędziowie odwołują się najczęściej do własnej intuicji lub do słowników – obie te metody nasuwają szereg zastrzeżeń, które od lat wyrażane były w literaturze. W ostatnich kilku latach sądy zaczęły w tym celu wykorzystywać również korpusy językowe. Korpusy językowe to elektroniczne zbiory autentycznych tekstów danego języka, które można analizować za pomocą narzędzi informatycznych (m. in. wyszukiwania, list frekwencyjnych, konkordancji, kolokacji). Badania korpusowe wymagają sporej wiedzy lingwistycznej i umiejętności technicznych, w zamian zaś oferują dane statystyczne, które mogą wiele powiedzieć m. in. na temat warstwy semantycznej języka. Użycie korpusów przez sędziów – najpierw sądów stanowych, później również federalnego Sądu Najwyższego – wywołało ożywioną dyskusję akademicką. W polskiej literaturze zagadnienie to nie było dotąd podejmowane, dlatego artykuł ma zasadniczo charakter sprawozdawczy. W pierwszej kolejności przedstawiony zostaje zarys językoznawstwa korpusowego. Następnie odtworzona jest historia wykorzystania korpusów przez amerykańskie sądy. Wreszcie, zreferowana zostaje amerykańska dyskusja na temat korpusów, ze szczególnym uwzględnieniem głosów aprobujących ich wykorzystanie i głosów krytycznych.
    In American adjudicating practice and theory of statutory interpretation, great attention is paid to the notion of ordinary meaning of legal text. In order to determine the ordinary meaning, judges usually refer to their own linguistic intuition or dictionaries – both these methods give rise to a number of reservations that have been expressed in legal literature for years. In the last few years, courts have also started using linguistic corpora for this purpose. Linguistic corpora are electronic collections of authentic texts in a given language which can be analyzed using IT tools (e.g. searches, frequency lists, concordances, collocations). Corpus research requires considerable linguistic knowledge and technical skills, and in return it offers statistical data that can reveal a lot about the semantic layer of language. The use of corpora by judges – first in state courts, later also in the federal Supreme Court – sparked lively academic discussion. In Polish literature, this issue has not been discussed so far, which is why the article is essentially of a reporting nature. First, an outline of corpus linguistics is presented. Then the history of the use of linguistic corpora by US courts is reconstructed. Finally, the legal discussion about corpora in the US is presented, with particular emphasis on voices approving their use and on critical voices.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 80-90
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    WE ARE ALL TRANSLATORS NOW: CONSTITUTIONAL ANALYSIS AS TRANSLATION
    WSZYSCY JESTEŚMY TŁUMACZAMI: WYKŁADNIA KONSTYTUCYJNA JAKO TŁUMACZENIE.
    Autorzy:
    SOLAN, Lawrence M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920719.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    językoznawstwo korpusowe
    język prawny
    legilingwistyka
    the Constitution
    Legal translation
    corpus linguistics
    translation studies
    English Language of the Law
    Opis:
    European courts and legal scholars are accustomed to construing codes that have been in place for long periods of time. In the U.S., most laws are recent enough that the meanings of their words have not changed very much over time. This, however, is not true of the Constitution, which was adopted in the late 18th century. There are debates in the U.S. about how faithful current interpreters of the Constitution should be to the original meaning of the Constitution’s language, and over what it means to be faithful to the original meaning of the Constitution’s language. Should we care about what the original drafters had in mind, or about how the public that voted on the Constitution understood the language? Scholars and judges have turned to old dictionaries for help. Now, however, corpus linguistics has entered the scene, including a new corpus of general 18th century English. In this paper, I will suggest that scholars and judges interested in the meanings of the words as then understood should put themselves in the position of lexicographers writing a bilingual dictionary that translates the terms from a foreign languageinto contemporary English. Such a stance will bring out the many difficult problems in using a corpus as a means of making legal decisions today.
    Inaczej niż europejskie, większość amerykańskich regulacji prawnych została stworzona na tyle niedawno, że terminologia użyta w tekstach prawodawczych nie zdążyła jeszcze zmienić swojego znaczenia. Ta reguła nie tyczy się jednak konstytucji Stanów Zjednoczonych, która została sformułowana w końcu XVIII w. W Stanach Zjednoczonych trwają obecnie dyskusje nad tym, czy właściwie interpretuje się konstytucję oraz jak jej współczesne rozumienie ma się do jej pierwotnego znaczenia. Czy powinniśmy skupiać się na pierwotnym znaczeniu terminów użytych przez autorów konstytucji czy na tym jak te terminy są rozumiane przez ogół współczesnego społeczeństwa, który głosował za przyjęciem konstytucji? Obecnie, w czasach popularności językoznawstwa korpusowego i po stworzeniu rozległego korpusu XVII wiecznej angielszczyzny znalezienie odpowiedzi na to pytanie może być możliwe.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2016, 28, 1; 7-24
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językoznawstwo korpusowe w badaniach medioznawczych – ujęcie historyczne i praktyczne
    Corpus Linguistics in Media Studies – a Historical and Practical Approach
    Autorzy:
    Hess, Agnieszka
    Hwaszcz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340792.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    discourse analysis
    media analysis
    corpus linguistics
    natural language
    processing tools
    analiza dyskursu
    analiza mediów
    językoznawstwo korpusowe
    narzędzia do przetwarzania języka naturalnego
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie korzyści i zagrożeń wynikających z implementacji komputerowego językoznawstwa korpusowego do analizy dyskursu. Autorzy opisują genezę i rozwój narzędzi do przetwarzaniu języka naturalnego (z ang. Natural Language Processing, NLP) w ujęciu historycznym oraz prezentują przykłady ich zastosowania w obszarze nauk społecznych, w szczególności w metodologii nauk o komunikacji społecznej i mediach. Praktyczne ujęcie tematu obrazują fragmentaryczne wyniki badań zrealizowanych w Instytucie Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z konsorcjum CLARIN-PL. Artykuł prezentuje zastosowanie narzędzi NLP w analizie korpusu dyskursu parlamentarnego z lat 1989– 2019 pod kątem uwarunkowań instytucjonalizacji dialogu obywatelskiego w Polsce oraz w analizie porównawczej tematu wielokulturowości w dyskursie rady miasta i dyskursie mediów w Krakowie w okresie 2014–2018 (VII kadencja Rady Miasta Krakowa). Autorzy wskazują, w której fazie i jak lingwistyka komputerowa wpisuje się w szeroki kontekst problematyki związanej z badaniami komunikologicznymi – przede wszystkim jako narzędzie, które może wspierać proces wnioskowania.
    The aim of this paper is to present the benefits and risks of implementing corpus linguistics for discourse analysis. The authors describe the origins and development of Natural Language Processing (NLP) tools in a historical perspective and provide examples of their application in social sciences, particularly in the methodology of Social Communication and Media Sciences. Fragmentary findings of studies carried out at the Institute of Journalism, Media and Social Communication at the Jagiellonian University in collaboration with the CLARIN-PL consortium illustrate a practical approach to the topic. The article presents the application of NLP tools in the analysis of the corpus of parliamentary discourse from 1989-2019 in terms of determinants for the institutionalization of civic dialogue in Poland and also in the comparative analysis of multiculturalism in the city council discourse and media discourse in Krakow between 2014–2018 (7th term of the Krakow City Council). The authors indicate in which phase and at which stage of communication research the use of computational linguistics can support the conclusion.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 25, 4; 118-132
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Linguam novit curia? Analiza korpusowa w prawie karnym – przyczynek do dyskusji
    Linguam novit curia? Corpus analysis in criminal law – the beginning of a discussion
    Autorzy:
    Tobor, Zygmunt
    Zeifert, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1818397.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-29
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    językoznawstwo korpusowe
    analiza korpusowa
    interpretacja prawa
    prawo karne
    znaczenie powszechne
    corpus linguistics
    corpus analysis
    statutory interpretation
    criminal law
    ordinary meaning
    Opis:
    W interpretacji prawa karnego dużą rolę odgrywa domniemanie znaczenia powszechnego (ogólnego, potocznego) wyrażeń ustawowych. Ustalanie znaczenia powszechnego w procesie stosowania prawa odbywa się zwykle na podstawie intuicji językowej organu procesowego lub słowników. W artykule przedstawiono konkurencyjne źródło wiedzy o znaczeniu powszechnym, jakim są korpusy językowe. Wykorzystanie korpusów jako narzędzia wykładni prawa jest od kilku lat intensywnie dyskutowane w literaturze amerykańskiej. Główne zastrzeżenia zgłaszane są w kontekście prawa karnego. Artykuł zawiera przegląd głównych argumentów podnoszonych w amerykańskiej debacie i odniesienie ich do polskiej kultury prawnej. Ponadto, przedstawione zostały przykładowe analizy korpusowe na gruncie spraw karnych, zarówno w kontekście wykładni prawa, jak i oceny językowych elementów stanu faktycznego.
    In the interpretation of criminal law, an important role is played by the presumption of the common (general, colloquial) meaning of statutory expressions. Determining the common meaning in the process of applying the law is usually based on the linguistic intuition of the procedural authority or on dictionaries. In the article, we present an alternative sourceof knowledge about the common meaning of linguistic corpora. The use of corpora as a tool of legal interpretation has been intensively discussed in American literature for several years. The main objections are raised in the context of criminal law. The article reviews the main arguments raised in the American debate and relates them to Polish legal culture. Moreover, some exemplary corpus analyzes in criminal cases are presented, both in the context of legal interpretation and the assessment of linguistic elements of the facts of the case.
    Źródło:
    Forum Polityki Kryminalnej; 2021, 1; 1-25
    2720-1589
    Pojawia się w:
    Forum Polityki Kryminalnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NARODOWY KORPUS JĘZYKA POLSKIEGO – TEORIA I PRAKTYKA. FAKTY, MITY, POTRZEBY
    THE NATIONAL POLISH LANGUAGE CORPUS – THEORY AND PRACTICE. FACTS, MYTHS AND NEEDS
    Autorzy:
    ANDRZEJCZUK, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920108.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    językoznawstwo korpusowe
    legilingwistyka
    język prawny
    polski jezyk prawny
    narodowy korpus języka polskiego
    Polish
    Polish Legal Lenguage
    corpus linguistics
    pros and cons
    analysis
    Opis:
    Wydaje się, że wszyscy twórcy korpusów przywiązują wagę do tego, żeby były one reprezentatywne i zrównoważone. Zaczynają się jednak pojawiać głosy, iż pojęcia te są mało precyzyjne. W niniejszym referacie autorka zamierza wyjść od przemyśleń na temat tych dwóch pojęć, zastanowić się, czy powinny być one ważne dla twórców korpusu i czy mamy jakąkolwiek alternatywę. Alternatywą może być stworzenie korpusu, którego dobór tekstów nie będzie niczego reprezentował poza samym sobą, a mianowicie teksty powinno się dobrać nie na zasadzie „reprezentatywności‖, ale na podstawie ich „celowości. Żeby określić celowość, należy się przyjrzeć potrzebom osób z nich korzystających. Należy też pamiętać, że z korpusów korzystają przede wszystkim nieinformatycy, zatem warto by było utworzyć narzędzie, które będzie miało łatwy, przyjazny dla użytkownika interfejs. Dobrym wzorem będą tryby instalacji programów windowsowych. Instalatory często oferują co najmniej dwie możliwości wyboru: wersję standardową, dla mniej zorientowanego w opcjach i poniekąd we własnych potrzebach użytkownika, jak i wersję niestandardową dla użytkowników o wysokim stopniu świadomości własnych potrzeb, umożliwiającą zainstalowanie tylko tych składników, które są rzeczywiście potrzebne.
    It may seem that all corpora creators aim at establishing representative and balanced corpora. But some think that those two concepts are not precise. The author analyses whether those two concepts are important for corpora creators and whether there is any alternative. One alternative is the creation of a corpus which would represent only itself – texts would be selectednot on the basis of their 'representative character‘ but their 'aim‘. In order to determine the aim of the text, it is necessary to investigate the needs of text users. It should be also born in mind thatcorpora users are usually not computer scientists and therefore they need a user friendly interface. The installation mode of Windows may be a good example here. The installing software usually offers two installation modes: (i) a standard one for users who are not aware of their needs and (ii) an advanced one for users who know exactly what they need.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 133-142
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowy obraz komunizmu w "Dzienniku 1954" Leopolda Tyrmanda. Interpretacja wspomagana metodami i narzędziami lingwistyki komputerowej
    The linguistic view of communism in Leopold Tyrmands Dziennik 1954. Interpretation supported by the methods and tools of computational linguistics
    Autorzy:
    Rykowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50098174.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    digital humanities
    computer linguistics
    literary studies
    corpus linguistics
    stylometry
    Leopold Tyrmand’s works
    humanistyka cyfrowa
    lingwistyka komputerowa
    literaturoznawstwo
    językoznawstwo korpusowe
    stylometria
    twórczość Leopolda Tyrmanda
    Opis:
    Literaturoznawcy nieczęsto ufają narzędziom komputerowym w analizie tekstu. Niniejszy artykuł ma na celu pokazanie, w jaki sposób można wykorzystać istniejące narzędzia, by na podstawie danych pochodzących z analizy cyfrowej zaproponować nowe odczytania danej lektury – w tym przypadku Dziennika 1954 Leopolda Tyrmanda. Przedstawione zostały rozważania natury genologicznej, poparte wynikami badań stylometrycznych, a następnie zbadano obraz komunizmu wyłaniający się z tekstu na podstawie badań korpusowych. Zaproponowane metody łączą więc nie tylko tradycyjną poetykę z nowoczesnymi, komputerowymi analizami, lecz również badania literaturoznawcze z językoznawczymi.
    Literary scholars often do not trust computer tools in the analysis of text. This article aims to show how digital methods can be used to propose new ways of analyzing a given text – namely, Leopold Tyrmand’s Dziennik 1954 – based on data derived from digital analysis. Considerations of a genological nature are presented, supported by the results of stylometric research. A linguisticview of communism emerging from the text is interpreted on the basis of a corpus study. The methods proposed thus combine not only traditional poetics with modern, computer‑based analyses, but also literary and linguistic research.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2023, 15, 2; 141-156
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE WEB AS CORPUS AND ONLINE CORPORA FOR LEGAL TRANSLATIONS
    IL WEB COME CORPUS E CORPORA ONLINE PER LE TRADUZIONI GIURIDICHE
    SIEĆ JAKO KORPUS ORAZ KORPUSY ON-LINE NA POTRZEBY TŁUMACZENIA PRAWNICZEGO
    Autorzy:
    GIAMPIERI, Patrizia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/921148.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistica dei corpora
    Inglese giuridico
    il Web come corpus
    corpora online
    linguaggio giuridico
    traduzioni giuridiche
    językoznawstwo korpusowe
    angielski język prawny i prawniczy
    sieć jako korpus
    język prawny i prawniczy
    przekład prawniczy
    tłumaczenie techniczne
    językoznawstwo komputerowe
    corpus linguistics
    legal English
    Web as corpus
    online corpora
    legal language
    legal translations
    technical translations
    computational linguistics
    Opis:
    Legal language is hallmarked by a pedantic and user-unfriendly jargon whose constructs are all but intuitive, not to mention the legal system specificity which makes it unique in every country. Second language (L2) learners or scholars, hence, may find it difficult to understand the language of the law; whereas translators may consider legal lexical phrases and patterns rather intricate to deal with. The literature claims that a practical way to deepen language knowledge can be found in the Web considered as corpus and in online corpora. This paper is aimed at exploring whether commercial search engines, Web concordancers and online specialised corpora can tackle the issues revolving around legal language. In particular, it will investigate whether Google advanced search and the Leeds Web concordancer  can be used to meet the requirements of legal language learners, scholars and translators. Furthermore, it will address legal language queries (and results) in an online specialised corpus: the COCA. This paper will provide instances of the soundness of the above-mentioned online resources, especially when used jointly as cross-analysis tools. The shortcomings of one can, in fact, be compensated for by the other(s).
    Język prawny i prawniczy cechuje się dokładnością i żargonowością a jego struktury nie są intuicyjne. Na to nakłada się określony system prawny, który sprawia, że język prawny i prawniczy jest w każdym kraju inny. Tak osoby uczące się drugiego języka (L2) jak i naukowcy mogą uznać język prawny za trudny do zrozumienia, tymczasem tłumacze mogą uważać, że jest on skomplikowany i zawiły, jak i jego przekład. Tymczasem literatura przedmiotu wskazuje, że remedium na te problemy może być sieć użytkowana jako korpus oraz korpusy on-line. Celem niniejszego artykułu jest weryfikacja tego, czy komercyjne przeglądarki internetowe, narzędzia konkordancji, korpusy specjalistyczne on-line mogą być przydatne w rozwiazywaniu problemów wynikających z natury języka prawnego i prawniczego. W szczególności badaniu poddaje się przeszukiwanie zaawansowane w przeglądarce Google i narzędzia konkordancji sieciowej Leeds i specjalistyczne korpusy on-line: COCA. W ten sposób wskazuje się sposób wykorzystania powyższych narzędzi sieciowych oraz ich działanie w sytuacji, gdy wykorzystywane są jednocześnie jako narzędzia do analizy krzyżowej.
    Il linguaggio giuridico è caratterizzato da un gergo pedante ed arcaico. Gli studiosi di una lingua straniera, i traduttori ed i professionisti che si approcciano al linguaggio giuridico in lingua straniera, devono tenere presente non solo le peculiarità tecnico-linguistiche, ma anche quelle legate al sistema giuridico di riferimento. Il presente articolo si pone l'obiettivo di mostrare come il Web, considerato come un corpus, può fornire risposte in ambito linguistico e giuridico. In particolare, analizzerà la sintassi di ricerca in Google, il Leeds ed il corpus online COCA. In tal modo si evidenzierà come, usati congiuntamente, questi strumenti possono fornire risposte attendibili in ambito giuridico.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2018, 33, 1; 35-56
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lose one's life and lose one's job with singular they: two constructions, two regional varieties, many practical aspects of working with mega-corpora
    Lose one’s life [stracić życie] i lose one’s job [stracić pracę] z zaimkiem they odnoszącym się do liczby pojedynczej: dwie konstrukcje, dwa warianty regionalne języka angielskiego, wiele praktycznych aspektów pracy z dużymi korpusami tekstów
    Autorzy:
    Rudnicka, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179272.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-24
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    singular they
    corpus linguistics
    mega-corpora
    construction grammar
    american english
    pronoun
    British English
    they odnoszące się do liczby pojedynczej
    językoznawstwo korpusowe
    korpusy językowe
    gramatyka konstrukcyjna
    brytyjski angielski
    amerykański angielski
    zaimek
    Opis:
    The paper compares the usage of singular they with two morphologically similar constructions in British and American English. The constructions in question are lose one’s life and lose one’s job. The results obtained suggest that singular they, at least used with the two constructions in focus of this work, seems to be more widely used in the American variety of English than in the British variety. An additional aim of this work is to present and discuss some practical aspects of working with mega-corpora. The work shows how and where quantitative language studies need to be accompanied by manual and qualitative investigations. The corpora used in this work are the British National Corpus (BNC) and the Corpus of Contemporary American English (COCA).
    Artykuł porównuje użycie zaimka they w odniesieniu do podmiotów w liczbie pojedynczej z dwiema, z punktu widzenia morfologicznego podobnymi do siebie, konstrukcjami w wariancie brytyjskim i amerykańskim języka angielskiego. Badane konstrukcje to lose one’s life [stracić życie] i lose one’s job [stracić pracę]. Uzyskane wyniki sugerują, że they odnoszące się do liczby pojedynczej jest bardziej rozpowszechnione w amerykańskim wariancie języka angielskiego niż w brytyjskim. Dodatkowym celem artykułu jest zaprezentowanie i przedyskutowanie praktycznych aspektów pracy z dużymi korpusami językowymi. Praca wskazuje w których miejscach badania ilościowe muszą iść w parze z badaniami jakościowymi. Korpusy zastosowane do wykonania badania to Brytyjski Korpus Narodowy (BNC) i Amerykański Korpus Współczesnego Języka Angielskiego (COCA).
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 1; 149-162
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE BOLC FOR LEGAL TRANSLATIONS: A TRIAL LESSON
    BOLC DO TŁUMACZEŃ PRAWNYCH I PRAWNICZYCH: LEKCJA PRÓBNA
    Autorzy:
    GIAMPIERI, Patrizia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/921299.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    badania korpusowe tłumaczeń prawnych i prawniczych
    korpusy online
    tłumaczenia prawne i prawnicze
    konsultacja z korpusem
    językoznawstwo korpusowe
    BoLC (Bononia Legal Corpus)
    corpus-based legal translations
    online corpora
    legal translations
    technical translations
    corpus consultation
    corpus linguistics
    Opis:
    This paper will explore how consulting the BoLC (Bononia Legal Corpus; Rossini Favretti, Tamburini and Martelli 2007) can be helpful and advantageous when tackling legal translations. To this aim, a 4-hour trial lesson with experienced translators was organized. Before the workshop, the participants translated a 300-word legal document issued within a civil case. Their translations (from English to Italian) were revised during the trial lesson, where the attendants learned how to consult the BoLC. They also used supplementary online resources, such as dictionaries and/or experts' blogs or fora. The paper findings will remark that despite some drawbacks, such as the absence of POS tagging and lemmatization, and a quite complex search syntax, the BoLC helps dispel doubts and deliver outstanding translation work. Its main usefulness lies in the possibility to find formulaic expressions and collocational use, which can be rather intricate in legal discourse. 
    W artykule dowiemy się, w jaki sposób BoLC (Bononia Legal Corpus; Rossini Favretti, Tamburini i Martelli 2007) może być pomocnym i korzystnym źródłem w tłumaczeniu prawnym i prawniczym. W tym celu zorganizowano 4-godzinną lekcję próbną z doświadczonymi tłumaczami. Przed warsztatami uczestnicy przetłumaczyli 300-wyrazowy dokument wydany w sprawie cywilnej. Ich tłumaczenia (z języka angielskiego na włoski) zostały poprawione podczas lekcji próbnej, w której uczestnicy nauczyli się konsultować swoje wyniki z BoLC. Korzystali również z dodatkowych zasobów internetowych, takich jak słowniki i/lub blogi eksperckie lub fora. Ustalenia w niniejszym artykule dowodzą, że pomimo pewnych wad, takich jak brak tagowania POS i lematyzacji oraz dość złożona składnia wyszukiwania, BoLC pomaga rozwiać wątpliwości i zapewnić zdumiewające wyniki w pracy przy tłumaczeniu. Jego główna użyteczność polega na możliwości znalezienia wyrażeń konwencjonalnych i użycia kolokacyjnego, co może być dość skomplikowane w dyskursie prawnym.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2019, 39, 1; 21-46
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies