Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "contemporary Polish" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Kiklewicz, Aleksander (2021) Lingwistyka na bieżąco. Wypisy i komentarze Lublin: Episteme; pp. 277
    Autorzy:
    Giwojno, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2231680.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-06
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    Aleksander Kiklewicz
    linguistics
    contemporary Polish language
    Opis:
    The author of the reviewed book skillfully interconnects two linguistics components, namely interesting extracts from the corpus of contemporary Polish, as well as professional and substantive linguistic analyses, both of which make this book a perfect popular–scientific compendium. This well thought–out combination of the above-mentioned components undoubtedly makes Professor Kiklewicz’s work an excellent introduction to the broad domain of contemporary linguistic studies, as well as a vivid illustration of changes noticed in contemporary Polish. As such, it fits perfectly to the trend of popularizing knowledge about the contemporary Polish language.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2022, 15; 343-344
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z tygodnia na tydzień, z powieści na powieść, z meczu na mecz jako przykłady nieswobodnych grup syntaktycznych
    From week to week, from novel to novel, from match to match as Examples of Constrained Syntactic Groups
    Autorzy:
    Gębka-Wolak, Małgorzata
    Moroz, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045418.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    contemporary Polish language
    lexis
    syntax
    multisegmental lexical unit
    Opis:
    The article has verified a hypothesis suggesting that the sequences mentioned in the title and similar to them are constrained syntactic groups, i.e., they do not form a regular combination of simple signs. The verification has been conducted on the basis of a three-stage procedure taking into account the semantic features and inner qualities of the studied expressions, namely, their composition as well as the structural and linear links between segments. It has been indicated that the components of the studied sequences jointly express meaning which can be considered as a form of perlocution: ‘something changes within fragments of time undergoing observation whose measure is determined by a variable component’. Moreover, it has been demonstrated that the two components of a sequence that can be exchanged can be realized not only by standard measures of time (second, minute, hour, week), but also by nouns referring to events (match, meeting, term). Also, there is a presentation of the basic limitations in the realization of a variable component and a mutual linear arrangement of variable and constant components. A characteristic of the expressions of the type from week to week, from novel to novel, from match to match is supplemented by the remarks concerning their external syntax.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 2; 9-24
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O jednostkach trójargumentowych z ciągiem czuć
    On Three-argument Units with Sequence czuć [feel]
    Autorzy:
    Cejmer, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568052.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    verbs of perception
    units of language
    semantics
    contemporary Polish language
    Opis:
    The paper constitutes a semantic analysis of the unit of language containing the verb of perception czuć (feel). The aim of the analysis is to establish the proper shape of the lexical unit. The author aubstantiates the recognition of two shapes: [ktoś] czuje [coś] [czymś] and [ktoś] czuje [coś] [gdzieś], and then she demonstrates the semantic adequacy of these two, while simultaneously, pointing to the difference in the form of the argument relating to the sensory organ. The remainder of this article consists in the comparison of Polish units with their English and French equivalents. As a result of this comparison, certain similarities between the Polish and foreign units are indicated: the similar three argument shape of the discussed units, as well as, possible alternative formal realizations of the argument relating to the sensory organ.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2014, 11; 69-86
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesny język polski w oczach ludzi starszych
    Contemporary Polish language by seniors
    Autorzy:
    Łuczyński, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1963470.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    gerontolingwistyka
    współczesny język polski
    świadomość językowa
    gerontolinguistics
    contemporary Polish language
    language awareness
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie poglądu ludzi starszych na temat współczesnej polszczyzny i zmian w niej następujących. Materiału na potrzeby niniejszych analiz dostarczyły badania ankietowe, przeprowadzone w grupie 43 osób w wieku od 57 do 83 lat. Starsi ludzie wykazują żywe zainteresowanie tym, co się dzieje w dzisiejszej polszczyźnie, co potwierdzają zarówno same wyniki ankiety, jak również chętny udział respondentów w badaniu. Seniorzy żywo reagują na aktualne zjawiska pojawiające się w języku, są w stanie wskazać je wskazać, ocenić i skomentować.
    The aim of the article is to present older people's opinions on the contemporary Polish language and the changes occurring in it. The research material comes from a survey conducted in a group of 43 people aged 57 to 83. Older people show a keen interest in what is happening in today's Polish. This is confirmed by the results of the questionnaire as well as by the willing participation of respondents in the survey. Seniors react vividly to current phenomena taking place in the language. They are able to indicate them, evaluate and offer comments on them.
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 111-127
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O konstrukcjach typu anoreksja, anorektyk, anorektyczka we współczesnej polszczyźnie
    On the constructions such as anoreksja, anorektyk, anorektyczka in the present-day Polish language
    Autorzy:
    Seniów, Adrianna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591172.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    contemporary Polish language
    word formation
    names of disorders
    polszczyzna współczesna
    słowotwórstwo
    nazwy zaburzeń
    Opis:
    W artykule omówiłam korelację między rzeczywistością pozajęzykową a językiem na przykładzie dwunastu obecnych w najnowszej polszczyźnie rzeczowników: alkoreksja, anoreksja, bigoreksja, brideoreksja, ciążoreksja, drunkoreksja, manoreksja, ortoreksja, permareksja, pregoreksja, tanoreksja, vigoreksja oraz powstałych od nich derywatów. Wymienione leksemy nazywają różnego typu zaburzenia psychiczne i wiążą się z dominującym współcześnie modelemżycia, na który składa się m.in. dążenie człowieka do doskonałości w wielu obszarach społecznego funkcjonowania, nadmierną samokontrolą własnych zachowań, co z kolei staje się jedną z przyczyn występowania różnego typu chorób. Odzwierciedleniem tych zjawisk w języku jest szereg nowych, obecnych w polszczyźnie od niedawna, nazw zaburzeń określających te zjawiska oraz nazw osób nimi dotkniętych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że można mówić o występowaniu serii nazw zaburzeń z członem -reksja (tanoreksja), utworzonych od nich derywatów mutacyjnych z formantem -yk (tanorektyk), od których powstają derywaty modyfikacyjne z sufiksem -ka (tanorektyczka). Mechanizm ten jest produktywny i możne w przyszłości prowadzić do pojawienia się w polszczyźnie kolejnych, nowych leksemów realizujących ten schemat.
    The article presents a correlation between the extra-linguistic reality and the language exemplified with twelve nouns functioning in the present-day Polish language: alkoreksja, anoreksja, bigoreksja, brideoreksja, ciążoreksja, drunkoreksja, manoreksja, ortoreksja, permareksja, pregoreksja, tanoreksja and vigoreksja and their derivatives. The above mentioned lexemes refer to various psychological disorders and are connected with the model of life, dominant at the moment, in which the human being strives after perfection in many spheres of social functioning and after excessive self-control over their own behaviour, which – in turn – leads to many ailments. Those phenomena are reflected in a series of new nouns depicting such disorders and the people suffering from them. According to the analysis that has been carried out it may be claimed that there are names for psychological disorders with the suffixes -reksja (tanoreksja), created from the mutational derivatives with the formant -yk (tanoretyk), which are the basis for modificational derivatives with the suffix -ka (tanorektyczka). This mechanism is productive and in the future may lead to other new lexemes based on the same pattern.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2018, 17; 291-302
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co jest kobietą we współczesnej polszczyźnie?
    What’s a woman in contemporary Polish langauge?
    Autorzy:
    Młynarczyk, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2116563.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    frazematyka
    współczesna polszczyzna
    motywacja frazeologizmów
    phrasematic
    contemporary Polish language
    motivation of phraseological units
    Opis:
    Celem artykułu jest charakterystyka pod względem formalnym i semantycznym metaforycznego połączenia wyrazowego Coś jest kobietą nierejestrowanego dotychczas w słownikach frazeologicznych. Autorka przedstawia konteksty, w których frazem ten został poświadczony, określa jego ustabilizowaną postać, a także najważniejsze składniki znaczenia globalnego.
    The purpose of this paper is to characterise formally and semantically the metaphorical word combination Coś jest kobietą, which has not been registered in phraseological dictionaries yet. The author presents contexts in which this phraseme has been attested, establishes its fixed form, as well as the most important elements of the global meaning.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2021, 55; 195-206
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tematyczny podział zapożyczeń leksykalnych występujących w artykułach prasowych poświęconych zmianom klimatu
    Autorzy:
    Wojtyńska-Nowotka, Milena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2151991.pdf
    Data publikacji:
    2022-05
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    climate change
    global warming
    contemporary Polish language
    foreign lexis
    thematic circles
    linguistic statistics
    Opis:
    This paper presents an analysis of the borrowed lexis used in press articles concerned with climate change. The aim of the research was to describe the thematic structure of foreign words, which refl ects the way in which global warming is perceived by the contemporary human being. The results of the conducted analysis have demonstrated that the greatest share belonged to the vocabulary related to the functioning of the human being in the society. The sphere related to the world of animate and inanimate nature was ranked second.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2022, 794, 5; 93-107
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neologizmy słowotwórcze w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego (na materiale haseł opracowanych do lutego 2022 roku). Część 1: Substantywne derywaty proste
    Polish Derivational Neologisms in Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego (Language Observatory of University of Warsaw) (on the Basis of Entries Compiled to the End of February 2022). Part I: Substantival Derivatives
    Autorzy:
    Rybarski, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35181693.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    contemporary Polish language
    word formation
    derivational neologisms
    productive affixes
    Language Observatory of University of Warsaw
    Opis:
    This article constitutes the first part of paper cycle devoted to 1,117 Polish derivational neologisms in Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego (Language Observatory of University of Warsaw). Its aim is to present and analyze 572 new substantival derivatives in the Polish language. The author divides them into groups of derivational neologisms created by the use of the same formative technique and affix. He states that 529 of them were formed by the use of 37 suffixes, 19 – with 8 prefixes, 16 – by the change of paradigm and 8 – by adding prefix and suffix simultaneously. The study concludes that the biggest class of described new substantival derivatives in contemporary Polish language consists of suffixal structures. As for morphemes used to create them, suffixes -ka, -(ów)ka and -(ow’)ec turned out to be the most productive.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 2; 129-149
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybór i nieokreśloność jako komponenty semantyczne przymiotnika dowolny
    Autorzy:
    Grochowski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459326.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    semantyka
    składnia
    współczesny język polski
    przymiotnik
    zaimek nieokreślony
    semantics
    syntax
    contemporary Polish language
    adjective
    indefinite pronoun
    Opis:
    The choice and indefiniteness as semantic features of the adjective dowolny ‘any’
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 104-111
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sukienka w kolorze zmrożonego sorbetu mango – czyli kilka słów o barwach na blogu modowym Macademian Girl
    A frozen mango sorbet coloured dress: A few remarks on colours on the fashion blog by Macademian Girl
    Autorzy:
    Zarzeczna, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591627.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    contemporary Polish language
    non-basic Polish colour names
    language of fashion blogs
    polszczyzna współczesna
    niepodstawowe nazwy barw w języku polskim
    język blogów modowych
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu była analiza i interpretacja niepodstawowych nazw barw, które wyekscerpowano z 91 postów zamieszczonych na blogu modowym Macademian Girl, czyli Tamary Gonzalez Perei, w okresie od 3 stycznia 2015 roku do 9 czerwca 2016 roku. Klasyfikacji materiału badawczego dokonano na podstawie podziału znaczeniowych źródeł niepodstawowych nazw barw zaproponowanego przez Ryszarda Tokarskiego, który rozbudowano o inne typy motywacji, jakie ujawniły się w toku prowadzonej analizy. Wyekscerpowany do analizy materiał stanowiło łącznie 117 leksemów, które autorka bloga zastosowała w 322 realizacjach tekstowych. Wśród analizowanych jednostek językowych znalazły się pojedyncze leksemy, konstrukcje analityczne, a także struktury deskrypcyjne, wyrażane najczęściej w formie porównań. Przeprowadzona analiza wykazała, że Tamara Gonzalez Perea wykazuje niezwykłą wrażliwość na zjawisko barw – dostrzega drobne różnice w tonacjach i nasyceniu poszczególnych kolorów, zwraca uwagę na niuanse, odróżnia subtelne odcienie, z wyjątkowym znawstwem łączy kolory. Interpretacja wyekscerpowanego materiału pozwoliła wykazać, że wszystkie zastosowane przez autorkę bloga techniki opisu poszczególnych stylizacji, w których właściwe zdefiniowanie koloru odgrywa pierwszorzędną rolę, mają na celu wskazanie czytelnikom, że styl prezentowany przez blogerkę jest godny naśladowania, szykowny i modny. Macademian Girl celowo i świadomie wykorzystuje możliwości, jakie otwiera przed nią język, co powoduje, że to właśnie opis słowny – nie fotografia – zaczyna odgrywać pierwszoplanową rolę.
    The purpose of the article is the analysis and interpretation of the non-basic colour names, excerpted from 91 posts published on the fashion blog by Macademian Girl, i. e. Tamara Gonzalez Perea, from 3rd January 2015 to 9th June 2016. The classification of the research material was made based on the division of the semantic sources of the non-basic names of colours proposed by Ryszard Tokarski, supplemented with the other types of motivation, revealed during the analysis. The material excerpted for analysis comprised together 117 lexemes used by the author in 322 text realisations. The analysed linguistic units included the single lexemes, analytic constructions, and the descriptive structures expressed most frequently in the form of comparisons. The performed analysis demonstrated that Tamara Gonzalez Perea displays a remarkable sensitivity to colours. She perceives slight differences in colour schemes and saturation, pays attention to nuances, distinguishes subtle hues, and matches colours with excellent expertise. The interpretation of the excerpted material has shown that all the description techniques used by the author to depict the particular fashion creations in which the proper defining of colour is of primary importance, are intended to convince the readers that the style presented by the blogger is worth imitating, smart, and fashionable. Macademian Girl deliberately and consciously takes advantage of the possibilities offered by language, as a result of which it is the verbal description – and not the photography – that begins to play a crucial role.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2017, 16; 283-297
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy ubiorów damskich (na podstawie postów na blogu modowym Macademian Girl z lat 2017–2019)
    Names of women’s clothing (based on the posts on the fashion blog Macademian Girl from the years 2017–2019)
    Autorzy:
    Zarzeczna, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2010846.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    contemporary Polish language
    names of clothes
    language of fashion blogs
    polszczyzna współczesna
    nazwy części garderoby w języku polskim
    język blogów modowych
    Opis:
    Celem niniejszych badań jest prześledzenie mechanizmów funkcjonowania najnowszego słownictwa modowego, należącego do profesjolektu grupy zawodowej związanej z branżą modową. Do analizy wybrano 50 leksemów (z których przeważająca większość to zapożyczenia cytatowe z języka angielskiego), które nie mają poświadczenia we współczesnych słownikach języka polskiego ani w Narodowym Korpusie Języka Polskiego. Do badań włączono również neosemantyzmy o charakterze metaforycznym oraz metonimicznym, z których wiele nabyło nowe znaczenie pod wpływem języka angielskiego. Celem analizy jest również wykazanie, że Tamara Gonzalez Perea, tworząc posty na blogu w dużej mierze, posługuje się pożyczkami z języków obcych, pragnąc w ten sposób wpisywać się w światowe trendy modowe. Spośród 197 używanych przez autorkę bloga nazw określających części garderoby (łącznie z dodatkami) zapożyczenia właściwe i semantyczne stanowią niemal 25% słownictwa (47 nazw). Przeprowadzona analiza pokazuje, że słownictwo związane z modą jest silnie uzależnione od wpływów angielskich, ponieważ obecnie angielszczyzna jest właśnie tym językiem, którym posługują się największe i najbardziej znane domy mody z całego świata. Stwarza to możliwość zbudowania wspólnoty związanej tożsamymi upodobaniami, a także dotarcia do jak największej liczby potencjalnych odbiorców. Pozostaje również w zgodzie z panującą powszechnie tendencją do internacjonalizacji słownictwa, która ma niwelować bariery w komunikowaniu się między ludźmi.
    The purpose of this study is to investigate the mechanisms of functioning of the latest fashion vocabulary belonging to the professiolect of the fashion industry. Fifty lexemes were selected for analysis (of which a vast majority were loanwords from English), not found neither in the contemporary Polish language dictionaries nor in the National Corpus of the Polish language. Included were also metaphoric and metonymic neosemanticisms of which many acquired new meaning under the influence of English. The purpose of the analysis was also to demonstrate that Tamara Gonzalez Perea in her blog posts largely uses loanwords form foreign languages out of her desire to become part of the global fashion trends. From among 197 names of clothes (including accessories) used by the blog’s author, the proper and semantic loanwords constitute nearly 25 per cent of the vocabulary (47 names). The performed analysis demonstrated that the fashion vocabulary is strongly affected by the English influences, as today English is used by the greatest and best known fashion houses in the world. This makes possible to build a community of same likes and reach the largest potential audience. It is also in line with the common tendency to internationalize the vocabulary in order to overcome communication barriers.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2021, 20; 229-241
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekraczanie granic składni semantycznej Stanisława Karolaka
    Autorzy:
    Kleszczowa, Krystyna
    Termińska, Kamilla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567880.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    syntax
    predicative-argumentative structure
    model of the concept of persuasion
    contemporary Polish language
    language evolution
    składnia
    struktura predykatowo-argumentowa
    model pojęcia nakłaniania
    współczesny język polski
    ewolucja języka
    Opis:
    The authors – participants of the seminar devoted to the “Comparative syntax of predicative expressions in Polish, French and Italian”, conducted by Stanisław Karolak in the 1970s – decided to suggest an extension of the PSPA concept of syntax (podstawowa struktura predykatowo-argumentowa – the basic predicativeargumentative structure). They selected the predicates of persuasion because they studied them during their work with Professor Karolak (consult the Bibliography). For this purpose, they developed the abstract predicative-argumentative structure for a greater class, thus nullifying the requirement of the identity of the root as well as the differences in the content of the particular predicates. Therefore we may say that it is a model of the concept of persuasion. The validity of linking the exponents of the abstract predicate which have dissimilar roots is accounted for by the semantic morphological-syntactic restrictions, therefore the model that is put forward may be referred to as the conceptual model which is supported by the paradigmatic syntax. The model covers powodować ‘to cause something’, which is a clear indication that the predicates of persuasion belong to a more general class of causatives. In order to reject the plethora of various types of causation, the authors applied a morphologicalsyntactic filter.In the further part of the text the authors put forward an internal division of the concept of persuasion on the basis of syntactic and morphological exponents. Therefore a separate class is constituted by the predicates of the benefit for x (prosić ‘to ask for something’, błagać ‘to beg’, the former modlić kogoś o coś); a different group is constituted by the predicative expressions such as the following radzić ‘to advise somebody to do something’, zalecać ‘to recommend somebody to do something’, podszeptywać ‘to suggest something to somebody’, in which the resultative event is beneficial to y; the class of predicates with the meaning ‘x acts intentionally so that y does not do Z2’ (odciągać ‘to dissuade from’, odwodzić ‘to discourage from’, ostrzegać ‘to warn against’, wyperswadować ‘to reason somebody out of something’, zabraniać ‘to forbid’, powstrzymywać ‘to keep somebody from doing something’). The focus of the authors is on the class of predicates which takes into account evaluation, especially negative evaluation: podpuszczać ‘to lead somebody on’, judzić ‘to incite’, podżegać ‘to instigate’ etc.The model that is presented in the article enables us to establish and interpret the area of language in question not only in the modern Polish language, but also in the historical Polish language. Moreover, the model may be applied to comparative studies.
    Autorki, uczestniczki konwersatorium nt. „Składnia konfrontatywna wyrażeń predykatywnych w języku polskim, francuskim i włoskim”, prowadzonym przez Stanisława Karolaka w latach siedemdziesiątych, postanowiły zaproponować rozszerzenia koncepcji składni PSPA (podstawowej struktury predykatowo-argumentowej). Wybrały predykaty nakłaniania, bo takimi zajmowały się w czasie prac z Profesorem Karolakiem (zob. bibliografia). W tym celu zbudowały abstrakcyjną strukturę predykatowo-argumentową dla większej klasy, uchylając wymóg identyczności rdzenia, także różnice w treści poszczególnych predykatów, powiedzieć zatem można, że to model pojęcia nakłaniania. Zasadność wiązania różnordzennych wykładników abstrakcyjnego predykatu tłumaczą semantyczne restrykcje morfologiczno-składniowe, zatem zaproponowany model można nazwać schematem myślowym podpartym składnią paradygmatyczną. W modelu mieści się powodować, co jest wyraźnym sygnałem, że predykaty nakłaniania należą do ogólniejszej klasy kauzatywów. Żeby odrzucić bogactwo różnych typów kauzacji, stosują filtr morfologiczno-składniowy.W dalszej części tekstu autorki proponują wewnętrzny podział pojęcia nakłaniania na podstawie wykładników składniowych i morfologicznych. Tak więc osobną klasę tworzą predykaty korzyści dla x-a (prosić, błagać, dawne modlić kogoś o coś); inną grupę tworzą wyrażenia predykatywne typu radzić, zalecać, podszeptywać, w których zdarzenie skutkowe jest korzystne dla y-a; wyraźnie kształtuje się klasa predykatów znaczeniu ‘x działa intencjonalnie, aby y nie robił Z2’ (odciągać, odwodzić, ostrzegać, wyperswadować, zabraniać, powstrzymywać). Najwięcej uwagi poświęcają klasie predykatów uwzględniających wartościowanie, zwłaszcza wartościowanie negatywne: podpuszczać, judzić, podżegać itd. Zaproponowany w artykule model pozwala zakreślić i zinterpretować interesujący nas obszar języka nie tylko we współczesnej polszczyźnie, ale również w polszczyźnie historycznej, co więcej - daje się stosować do studiów konfrontatywnych.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2017, 14
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies