Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Constitution of Poland" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 56
Tytuł:
Źródła prawa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Sources of law in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Połomski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036759.pdf
Data publikacji:
2019-06
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
Tematy:
źródło prawa
norma prawna
konstytucja
umowa międzynarodowa
trybunał konstytucyjny
promulgacja
sources of law
legal provision
constitution
international agreement
Constitutional Tribunal
promulgation
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą zarysu struktury norm prawnych w ustroju państwa. Już w ogólnym znaczeniu struktury zawierają się takie jej atrybuty jak uporządkowanie, organizacja, hierarchia, właściwości i relacje – co pozwala potraktować strukturę (w szczególności normatywną) w ujęciu systemowym. Elementarnym tworzywem tego systemu są normy prawne, czyli reglamentowane komunikaty, które odwzorowują narzucony przez legislatywę porządek prawny. Typizacja źródeł prawa deleguje adresatom tych komunikatów (obywatelom, organom państwowym) pewien schemat postępowania, konstytuujący zasadę legalizmu. Kontrolne kompetencje Trybunału Konstytucyjnego (TK) sprowadzają się do odkodowywania (stwierdzania lub zaprzeczania) praworządności dyrektyw w świetle stosowania norm z przepisów prawa. W artykule położono merytoryczny nacisk na zjawisko sprzężenia norm krajowych z regulacjami (umowami) międzynarodowymi. Poddano pod wątpliwość ukształtowaną praktykę traktowania nowelizacji umów – jako części krajowego porządku prawnego – bez ich każdorazowego wewnętrznego promulgowania. Podano również przykład braku wyraźnego stanowiska (uzasadnienia) TK, jakie było zajmowane w przedmiocie zasady nullum crimen sine lege scripta – zabraniającej kryminalizacji czynów w drodze aktów rangi podustawowej.
This article is an attempt to outline the structure of legal provisions in the state system. In the general sense of the structure, there are such attributes as orderliness, organization, hierarchy, properties and relationships – which allows to regard the structure (particularly in a normative sense) as a systemic approach. Legal norms, or rationed messages are the elementary link of this system, which reflect the legal order imposed by the legislation. The typification of the sources of law gives the recipients of these communications (citizens, state authorities) a certain pattern of behavior, constituting the principle of legalism. The control powers of the Constitutional Tribunal (CT) concentrate on decoding (affirming or denying) the legality of directives in the light of the application of norms stated by the law. The article puts a substantive emphasis on the phenomenon of coupling national standards with the international regulations (agreements). The established practice of treating the amendment of contracts as a part of the national legal order was undermined without any internal promulgation. An example of the lack of a justification of the Constitutional Tribunal was also presented, which was taken into consideration according to the principle of nullum crimen sine lege scripta – which forbids the criminalization of acts by means of subordinate acts.
Źródło:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko; 2019, 1/2019 (3); 58-65
2544-6916
2544-7858
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Significance of the Constitutional Public Interest Clause for the Process of Amending the Constitution of Republic of Poland
Znaczenie konstytucyjnej klauzuli interesu publicznego w procesie zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Bisztyga, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918775.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
public interest
general clause
constitution
constitutional amendment
: interes publiczny
klauzula generalna
konstytucja
zmiana konstytucji
Opis:
The purpose of the article is to conduct an axiological reflection using the notion of public interest, on preparation and the procedure for amending the constitution. The article provides a theoretical attempt to capture and place public interest in the broadly socially and publicly understood process of constitutional change. This attempt is not dictated solely by the desire to conduct theoretical – legal and intellectual speculation. This is supported by the increasing voices of the need to amend the existing constitution, which are often superficial, populist and de facto formulated from the position of the supremacy of the state over the individual. The time-varying connotations of the general public interest clause are related to the axiology of selected constitutional principles. The public interest, understood at a given moment in the development of social life, should be a determinant of the process broadly, i.e. both the social and the legislative sense of the constitutional amendment. Similarly, the very direction of constitutional changes should be an expression of social interest.
Celem artykułu jest przeprowadzenie aksjologicznej refleksji z wykorzystaniem pojęcia interesu publicznego, nad przygotowaniami i procedurą zmiany konstytucji. Nie jest nim natomiast rozwinięcie komentarza do konstytucyjnej regulacji trybu zmiany konstytucji. Artykuł dostarcza teoretycznej próby ujęcia i ulokowania interesu publicznego w szeroko, społecznie i publicznie pojętym procesie zmiany konstytucji. Podjęcie tej próby nie jest dyktowane wyłącznie chęcią przeprowadzenia teoretyczno-prawnej i intelektualnej spekulacji. Przemawiają za tym podnoszące się głosy o potrzebie zmiany obowiązującej konstytucji, które często mają charakter powierzchowny, populistyczny i de facto są formułowane z pozycji nadrzędności państwa względem jednostki. Zmienne w czasie konotacje generalnej klauzuli interesu publicznego pozostają w związkach z aksjologią wybranych zasad naczelnych konstytucji. Interes publiczny pojmowany w danym momencie rozwoju życia społecznego powinien stanowić determinantę procesu szeroko, to jest zarówno społecznie, jak i legislacyjnie pojętego sposobu zmiany konstytucji. Podobnie sam kierunek zmian konstytucji powinien stanowić wyraz interesu społecznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 49-60
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres i treść Konstytucji RP z 1997 r.
The scope and content of the Constitution of the Republic of Poland of 1997
Autorzy:
Szmyt, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729330.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
constitution
political system
Opis:
The author of the article argues that constitutions are written in a well-thought-out manner, in view of the scope of matters to be considered, their subjective content, particular sequence and internal composition. Constitutional issues mostly reflect general experiences of a number of countries, but also unique solutions of the country’s own historical experience. The Constitution of the Republic of Poland of 1997 is an act founded, in principle, on liberal-democratic philosophy which takes into account experiences from systemic transformation since 1989, and reflecting political and axiological compromises made during the preparation thereof. In the conclusion, the author finds, above all, that the Constitution meets the current standards of European constitutional law. Apart from some deficiencies mentioned in the article, the author does not find need for any considerable modification or supplement, unless a substantial change is to be made in the philosophy of political system on which it is framed.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2012, 4(36); 229-234
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpośrednie stosowanie art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Direct application of Article 45 paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Chmielarz-Grochal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941054.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
bezpośrednie stosowanie konstytucji
wykładnia ustaw w zgodzie z konstytucją
art. 45 ust. 1 Konstytucji
prawo do sądu
constitution
direct application of constitution interpretation of laws in accordance with the constitution Article 45 paragraph 1 of the Constitution
right to a fair trial
Opis:
Problem bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji wiąże się z rolą tego aktu w systemie prawa i praktyce jego stosowania. Przepis art. 45 ust. 1 Konstytucji znajduje zastosowanie w działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów. W postępowaniu sądowokonstytucyjnym przepis ten przyjmowany jest za samoistny wzorzec kontroli konstytucyjności prawa, z kolei sądy najczęściej współstosują go z przepisami ustaw, w tym za pomocą techniki wykładni w zgodzie z Konstytucją. Rezultatem bezpośredniego stosowania art. 45 ust. 1 Konstytucji jest przenoszenie do orzecznictwa zasad i wymagań związanych z konstytucyjnym prawem do sądu (w tym z pojęciem sprawy konstytucyjnej) i wynikającymi z niego gwarancjami.
The problem of direct application of constitutional regulation is related to the role of the Constitution as a legal act in the legal system and the practice of its application. Article 45.1 of the Constitution is applied both by the Constitutional Tribunal and courts. In constitutional proceedings the Article is considered to be a standalone benchmark for establishing if the regulation is in accordance with the Constitution, whereas courts usually apply it jointly with given acts, interpreting them in such a way that leads to be within the Constitution. Direct application of Article 45.1 of the Constitution results in transmission of rules and requirements related to constitutional right to judgement (including a constitutional case) and ensuant guarantees to judicature.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 67-101
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Language of the Preamble to the Constitution of the Republic of Poland and its Functions
O języku Preambuły do Konstytucji RP i jego funkcjach
Autorzy:
Doliwa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177696.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Preambuła
konstytucja
funkcje języka
preamble
constitution
language functions
Opis:
The object and purpose of this paper is to reflect on the linguistic form of the preamble to the current Constitution of the Republic of Poland. Like all preambles, it has a specific form that is clearly different from ordinary texts formulated in the language of the law, and as a result, its normative character is sometimes questioned in the doctrine. The text of the preamble performs a number of functions: descriptive, expressive, impressionistic, as well as performative (causal), and poetic, and can be analyzed through the lens of each of them. Thus, the analysis of the preamble differs from that of a typical utterance formulated in the language of the law.
Przedmiotem i celem artykułu jest refleksja nad językową formą preambuły do obowiązującej Konstytucji RP. Jak wszystkie preambuły, ma ona specyficzną formę, która wyraźnie różni się od zwykłych tekstów formułowanych w języku prawa, przez co jej normatywny charakter bywa kwestionowany w doktrynie. Tekst preambuły pełni szereg funkcji: opisową, ekspresyjną, impresyjną, a także performatywną (sprawczą) i poetycką, i może być analizowany przez pryzmat każdej z nich. Analiza preambuły różni się zatem od analizy typowej wypowiedzi sformułowanej w języku prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 365-374
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP
Judges and the limits of democratic power in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piotrowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693193.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
judiciary
constitution
democracy
constitutional interpretation
judicial independence and independence of judges
władza sądownicza
konstytucja
demokracja
wykładnia konstytucji
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
Opis:
The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and  above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.
Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 215-229
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu „czwartej władzy” w Konstytucji RP z 1997 roku. Analiza instytucjonalno-prawna przepisów Konstytucji
In Search of the “Fourth Estate” in the Constitution of Republic of Poland of 1997. Institutional-Legal Analysis of the Rules of the Constitution
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231646.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
podział władzy
czwarta władza
Konstytucja
nowelizacja Konstytucji
power
division of power
fourth estate
constitution
constitutional amendment
Opis:
CEL NAUKOWY: Głównym celem naukowym artykułu jest analiza kwestii, czy w świetle przepisów Konstytucji RP jakikolwiek podmiot spoza jej art. 10 mógłby równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy – pełnić rolę „czwartej władzy”. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytania, czy według Konstytucji jakiś podmiot mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”, a jeśli nie, to jak należy zmienić Konstytucję, aby wprowadzić do niej „czwartą władzę”. W artykule wykorzystano analizę instytucjonalno-prawną przepisów Konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem: językowo-logicznej, systemowej, doktrynalnej oraz sądowej wykładni przepisów Konstytucji. PROCES WYWODU: Merytoryczną część artykułu rozpoczynają uwagi o konstytucyjnej zasadzie podziału władzy. Następnie przedstawione są rozważania o pojęciu „czwartej władzy” z perspektywy konstytucyjno-prawnej oraz analiza przepisów Konstytucji nakierowana na odnalezienie podmiotu, który mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”. Artykuł kończą propozycje wprowadzenia zmian do Konstytucji, które pozwolą suwerenowi, samorządowi terytorialnemu oraz organom kontroli państwowej i ochrony prawa równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W świetle przepisów Konstytucji RP żaden podmiot nie pełni roli „czwartej władzy”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potrzebne jest wprowadzenie do Konstytucji RP zmian wzmacniających pozycję ustrojową Narodu, samorządu terytorialnego, organów kontroli państwowej i ochrony prawa oraz prokuratury, które mogłyby pełnić rolę „czwartej władzy”.
RESEARCH OBJECTIVE: The main research objective of this article is the analysis if in the light of the rules of the Constitution of Poland is there any entity not mentioned in art. 10 which could balance the constitutional position of the legislative and executive power – perform the role of the “fourth estate”. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic research problem is an attempt to answer the question if according to the Constitution any entity could perform the role of the “fourth estate” and how the Constitution should be amended to introduce the “fourth estate”. The institutional-legal analysis of the rules of the Constitution was used with particular emphasis on the language-legal, systematic, doctrinal and judiciary interpretation. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article starts with the comments on the constitutional principle of the division of power. Next, considerations on the term “fourth estate” and analysis of the rules of the Constitution are focused on finding an entity that could perform the role of the “fourth estate”. The article ends with propositions of the amendments to the Constitution that would allow the sovereign, territorial self-government and organs of state control and defense of law to balance the constitutional positions of the legislative and executive powers. RESEARCH RESULTS: In the light of the rules of the Constitution of Republic of Poland there is no entity performing the role of the “fourth estate”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: It seems necessary to introduce amendments to the Constitution of the Republic of Poland that would strengthen the constitutional position of the Nation, territorial self-government, state control and defense of law organs, as well as the public prosecutor’s office, which will allow them to perform the role of the “fourth estate”.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 105-123
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Legislative Veto” of Senate – The Controversial Element of the Legislative Procedure Under the Rules of the Constitution of Republic of Poland of 1921
„Weta legislacyjne” Senatu – kontrowersyjny element procedury ustawodawczej na podstawie przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 r.
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940919.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Sejm
Senate
bicameralism
constitution
parliamentarism
Senat
bikameralizm
konstytucja
parlamentaryzm
Opis:
The Polish Constitution from 1921 established the bicameral model of the parliament composed of Sejm and Senate. The Article 35 para. 2 of the Constitution clearly sanctioned the right of the Senate to reject the whole draft of the bill adopted by the Sejm. However, neither this rule nor any other rule of the Constitution precised the consequences of such practice. This loophole in the constitutional rules caused controversies among constitutional law experts from that time and remains controversial even at present. The main aim of the article written within the constitutional-legal perspective is to present the position of the most prominent legal experts and the position of the author on the analyzed issue.
Polska Konstytucja z 1921 r. przewidywała dwuizbowy model parlamentu składające- go się z Sejmu i Senatu. Artykuł 35 ust. 2 Konstytucji wyraźnie ustanowił prawo Senatu do odrzucenia całego projektu ustawy uchwalonego przez Sejm. Jednakże, ani ten ani żaden inny przepis Konstytucji nie precyzował konsekwencji takiego działania. Ta luka prawna w przepisach Konstytucji wywołała kontrowersje wśród ówczesnych konstytucjonalistów i pozostaje przedmiotem kontrowersji nawet obecnie. Głównym celem artykułu pisanego z perspektywy prawno-ustrojowej jest prezentacja stanowisk najważniejszych prawników oraz autora odnośnie do analizowanego zagadnienia.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 39-51
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New or Just Amended? On the Legality of the “Major Change” to the Constitution of the Republic of Poland
Nowa czy tylko nowelizowana? O legalności „dużej zmiany” Konstytucji Rzeczypospolitej
Autorzy:
Dudek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348151.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
constitution
amendment to the constitution
legality
referendum
konstytucja
zmiana konstytucji
legalność
Opis:
The article has a scientific and research dimension and addresses an important problem related to the most fundamental legal act of the Polish legal system, i.e. the Constitution of the Republic of Poland of 1997. The problem concerns the decision whether it is legally permissible and lawful in the light of this Constitution to amend it as a whole, i.e. adopt a new constitution with the simultaneous repeal (derogation) of the current one, or on the contrary: the Constitution of 1997 can only be amended (partially amended), but as a normative act de lege lata it is “unrepealable”. Although a number of publications have tackled the issues of the process of adopting and amending the constitution of Poland and other states in the scientific literature, an original position on this subject has recently been presented. According to Professor Janusz Trzciński, the current constitution rules out the admissibility of its overall change, and for such a process, it would be necessary to amend it in advance, clearly providing for (introducing) the possibility of such a comprehensive modification. The author of this article puts forward an opposite thesis: the Constitution of the Republic of Poland of 1997 is not an immutable act, and its Article 235 does not preclude its application for the procedure of adopting a new constitution, combined with the repeal of the binding force of the existing constitution. The novelty of the research results lies not so much in the thesis itself (in Polish science such a view dominates), but rather in the argumentation behind it, covering not only dogmatic-legal aspects, but also historical and comparative ones. This means a certain new cognitive value in the sphere of science, which also has a potential application value, i.e. it can be taken into account in the event of a possible legislative work in the Polish Parliament aimed at adopting a new constitution.
Artykuł ma wymiar naukowo-badawczy i dotyczy istotnego problemu wiążącego się z fundamentalnym aktem prawnym polskiego systemu prawnego – Konstytucją RP z 1997 r. Problem dotyczy rozstrzygnięcia, czy w świetle tej Konstytucji jest prawnie dopuszczalna i legalna jej całościowa zmiana, czyli uchwalenie nowej konstytucji z jednoczesnym uchyleniem (derogacją) obecnej, czy też przeciwnie – Konstytucja z 1997 r. może być wyłącznie nowelizowana (zmieniano częściowo), ale jako akt normatywny de lege lata jest „niederogowalna”. Jakkolwiek problematyce procesu uchwalania i zmiany konstytucji polskiej i innych krajów poświęcono w literaturze naukowej szereg publikacji, niedawno przedstawiono oryginalne stanowisko w tym przedmiocie. Według Profesora Janusza Trzcińskiego obowiązująca konstytucja wyklucza dopuszczalność swej całościowej zmiany, a dla ewentualnego przeprowadzenia takiego procesu konieczne byłoby uprzednie dokonanie jej zmiany, wyraźnie przewidującej (wprowadzającej) możliwość zmiany całościowej. Autor niniejszego artykułu stawia tezę opozycyjną: Konstytucja RP z 1997 r. nie jest aktem niezmienialnym, a jej art. 235 nie wyklucza swego zastosowania dla przeprowadzenia procedury uchwalenia i przyjęcia nowej konstytucji, połączonej z uchyleniem mocy obowiązującej dotychczasowej konstytucji. Oryginalność wyników badań dotyczy nie tyle samej tezy (w nauce polskiej pogląd taki dominuje), a raczej jej argumentacji, obejmującej nie tylko aspekty dogmatycznoprawne, lecz także historyczne i porównawcze. Oznacza to pewną nową wartość poznawczą w sferze nauki, posiadającą również potencjalny walor aplikacyjny, czyli możliwą do uwzględnienia w przypadku ewentualnego podjęcia w przyszłości w parlamencie polskim prac legislacyjnych zmierzających do uchwalenia nowej konstytucji.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 5; 35-53
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja RP a waluta euro
The Constitution of the Republic of Poland and euro
Autorzy:
Łączkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693894.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
euro currency
constitution
development
waluta euro
konstytucja
suwerenność
rozwój
Opis:
There are many reasons why joining the eurozone may be beneficial for Poland. Above all it would mean joining the group of states that have a decisive influence on Europe’s future. Poland would not only increase real influence on the most important decisions concerning our continent, but would also have a greater impact on the guarantees of its own security. Moreover, there areeconomic reasons for adopting the single currency that will facilitate faster economic development and accelerate the levelling of differences in the living standards between Poles and citizens of the most developed countries of the world. The adoption of the single currency should not be confused with the loss or limitation of sovereignty or threats to cultural values. Preparations for accession to the eurozone require a number of measures, including amendments to the Constitution.
Przystąpienie Polski do strefy euro może być dla niej korzystne z wielu powodów. Przede wszystkim oznaczałoby dołączenie do grupy państw, które mają decydujący wpływ na dalsze losy Europy. Polska nie tylko zwiększyłaby realny wpływ na najważniejsze decyzje dotyczące naszego kontynentu, lecz także uzyskałaby przez to większy wpływ na gwarancje swojego bezpieczeństwa. Ponadto za przyjęciem wspólnej waluty przemawiają względy ekonomiczne, umożliwiające szybszy rozwój gospodarczy oraz przyspieszenie wyrównywania różnic w poziomie życia Polaków i obywateli najwyżej rozwiniętych państw świata. Przyjęcia wspólnej waluty nie należy mylić z utratą lub ograniczaniem suwerenności oraz z zagrożeniami dla wartości kulturowych. Przygotowania do przystąpienia do strefy euro wymagają licznych działań, w tym nowelizacji Konstytucji.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 3; 11-15
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjny obowiązek prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom
The Constitutional Obligation Pursue Policies Ensuring the Ecological Security of Current and Future Generations
Autorzy:
Szwed, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074670.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ecological security
constitution
protection of the environment
article 74 (1) of the Constitution of the Republic of Poland
ochrona środowiska
konstytucja
bezpieczeństwo ekologiczne
art. 74 ust. 1 Konstytucji RP
Opis:
The subject of the analysis in the publication is Art. 74 sec. 1 of the Constitution of the Republic of Poland. According to this article, public authorities are obliged to pursue a long-term environmental policy that not only meets current needs, but also recognizes the right of future generations to live in a healthy environment. The publication contains a general discussion of constitutional regulations relating to the environment, and then presents the views of doctrine and jurisprudence within the scope of understanding the term “ecological security” used in Art. 74 sec. 1. The consequences of the obligation to conduct a policy ensuring ecological security for present and future generations were discussed. Finally, reference was made to current problems and challenges resulting from concern for the condition of the environment in Poland.
Przedmiotem analizy w artykule jest art. 74 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie z nim na władzach publicznych spoczywa obowiązek prowadzenia długofalowej polityki środowiskowej odpowiadającej nie tylko bieżącym potrzebom, ale także uznającej prawo przyszłych pokoleń do życia w zdrowym środowisku. W publikacji dokonano ogólnego omówienia regulacji konstytucyjnych odnoszących się do środowiska naturalnego, a następnie przedstawiono poglądy doktryny i orzecznictwo w zakresie rozumienia użytego w art. 74 ust. 1 sformułowania „bezpieczeństwo ekologiczne”. Omówiono konsekwencje jakie oznacza nakaz prowadzenia polityki zapewniającej bezpieczeństwo ekologiczne obecnym i przyszłym pokoleniom. Na koniec odniesiono się do bieżących problemów i wyzwań wynikających z troski o stan środowiska w Polsce.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 65-77
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Calculation of Time Limits Resulting from the Constitution of the Republic of Poland from April 2, 1997 (Selected Issues)
Obliczanie terminów regulowanych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (wybrane zagadnienia)
Autorzy:
Orłowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940936.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
time
legal event
time limit
time limit calculation
legislative
proceedings
the Sejm term of office
konstytucja
czas
zdarzenie prawne
termin
obliczanie terminu
postępowanie ustawodawcze
kadencja sejmu
Opis:
Time limits are a normative approach to time, the passing of time is then a legal event (an element of a legal event). The provisions of the 1997 Constitution repeatedly use different types of time limits, but do not indicate how they are calculated. It seems that the time limits specified in days, months and years should be calculated according to computatio civilis, thus taking into account certain conventional rules. Such a time limit ends at the end of the last day of the time limit, but usually starts at the beginning of the day following the day the event, with which the legal provision relates the beginning of the time limit, occurred. Time limits determined using shorter time units (e.g. in hours) should be calculated according to computatio naturalis, i.e. strictly from one moment to another. Such conclusions can be reached using various methods of interpretation, but the most appropriate seems to be the use of analogy from the law.
Terminy są normatywnym ujęciem czasu, upływ czasu stanowi wówczas zdarzenie prawne (element zdarzenia prawnego). Przepisy Konstytucji z 1997 r. wielokrotnie posługują się różnymi rodzajami terminów, ale nie wskazują sposobu ich obliczania. Wydaje się, że terminy określone w dniach, miesiącach oraz latach powinny być liczone według computatio civilis, a więc z uwzględnieniem pewnych reguł konwencjonalnych. Termin taki kończy się wraz z upływem ostatniego dnia terminu, natomiast rozpoczyna się najczęściej wraz z początkiem dnia następującego po dniu, w którym nastąpiło zdarzenie, z którym przepis prawa wiąże rozpoczęcie biegu terminu. Terminy wyznaczone za pomocą krótszych jednostek czasu (np. w godzinach) powinny być liczone według computatio naturalis, a więc w sposób ścisły, tj. od chwili do chwili. Do takich wniosków można dojść posługując się różnymi metodami wykładni, najwłaściwsze wydaje się jednak zastosowanie analogii z prawa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 315-328
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suspension, Withdrawal and Exclusion of a Member State from the International Civil Aviation Organization in Reference to the Legal Regulations of the Constitution of the Republic of Poland
Zawieszenie, wystąpienie i wykluczenie państwa członkowskiego z Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego w nawiązaniu do regulacji prawnych Konstytucji RP
Autorzy:
Kubas, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21375436.pdf
Data publikacji:
2023-12-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
konstytucja
organizacja międzynarodowa
państwo
członkostwo
constitution
international organization
state
membership
Opis:
Nabycie członkostwa państw w organizacjach międzynarodowych uzależnione jest jedynie od ich indywidualnej i niezależnej woli. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 90 wskazuje na taką możliwość, nie odnosi się jednak do procedury wystąpienia państwa członkowskiego z organizacji międzynarodowej, jego wykluczenia lub też zawieszenia uprawnień. Więź członkowska może jednak ulec ograniczeniu poprzez skuteczną procedurę zawieszenia uprawnień członkowskich. Nie jest to jednakże jedyna forma sankcjonowania zachowań państw należących do organizacji międzynarodowych, w tym także do Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego. Z inicjatywy ICAO państwo członkowskie może zostać wykluczone z tej organizacji, z kolei z inicjatywy państwa członkowskiego może ono wystąpić z tej organizacji. ICAO przewiduje w swoich przepisach statutowych każdą ze wskazanych procedur, prezentując jednocześnie konkretne przyczyny wszczynania postępowań w tym przedmiocie.
The acquisition of membership of states in international organizations depends only on their individual and independent will. Article 90 of the Constitution of the Republic of Poland refers to such a possibility, but does not refer to the procedure for the withdrawal of a Member State from an international organisation, its exclusion or suspension of rights. However, the membership bond may be limited by an effective procedure for suspending membership rights. However, this is not the only form of sanctioning the behavior of states belonging to international organizations, including the International Civil Aviation Organization. At the initiative of ICAO, a Member State may be excluded from that organisation, and at the initiative of a Member State it may withdraw from that organisation. ICAO provides for each of the indicated procedures in its statutory provisions, presenting at the same time specific reasons for initiating proceedings in this regard.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (2); 153-164
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe zapisy konstytucyjne RP w edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju
The main provisions in the Constitution of the Republic of Poland addressing sustainable development
Autorzy:
Piontek, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/271777.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
Tematy:
edukacja
rozwój zrównoważony
konstytucja
constitution
sustainable development
education
Opis:
The article indicates a constitutional fixation of the principle and concept of sustainable development (article 5, 20 and 30 of the Constitution of the Republic of Poland) and the significance of these provisions for the science and the education process. Nevertheless, when doing science and education in practice, these provisions are frequently neglected and ignored. The consequences however have not been subject of evaluation from the viewpoint of complying with the Constitution.
Źródło:
Problemy Ekologii; 2009, R. 13, nr 5, 5; 235-236
1427-3381
Pojawia się w:
Problemy Ekologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do życia w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
The Right to Life in the Light of Poland’s Constitution
Autorzy:
Bułajewski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/512524.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
right to life
Polska
constitution
Opis:
The right to life occupies a very notable place not only in Poland’s Constitution, but also in international treaties that are binding upon Poland. The previous constitutions either did not include this right or placed it in their final sections. Chapter II of the Constitution (which formulates the right to life) also occupies a very important place in the hierarchy of constitutional norms. There is no doubt that this high position of the right to life, both in Poland’s constitution and in international treaties which are binding on Poland, is not accidental. Of all the rights listed in the catalogue of human rights, this right holds a supreme position. No state can guarantee other rights without effectively implementing and assuring that its observance. The right to life is a non-derogated element of respect for human dignity and freedom. It appears that the regulation of this fundamental right by Poland’s Constitution results from the compromise between Catholics, who support protection of life from the moment of conception, and atheists, who prefer using more general terms in such legal acts. As has been rightly observed, “when comparing the provision of art. 38 of Poland’s Constitution to the international standards of protection of human rights that are binding on Poland, one notices that the Polish legislator has decided to legally protect the life of every person, whereas the international treaties formulate the requirement of protection of the right to life. This apparently minute difference has significant consequences with regards to the positive duties of the state and, in this sense, the Polish solution imposes higher standards of protection on the Polish state. Such phrasing of the standard imposes not only the duty to protect all people from arbitrary deprivation of life by organs of the state, but also the duty to maintain appropriate policies regarding the protection of human life in all areas where it is exposed to real dangers. Compared to the normative approach to this right in the constitutions of many European countries, the regulation of the right to life in Poland's constitution undoubtedly constitutes a modern outlook on the problem of individual rights. The Polish regulation of the right to life not only meets international standards of protection of human rights, but assures better protection of this fundamental right.
Źródło:
Studia Ełckie; 2011, 13; 269-283
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 56

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies