Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Zimna Wojna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
„Utrzymać Iran po stronie Zachodu”. Ewolucja polityki Stanów Zjednoczonych wobec kryzysu irańskiego (1951–1953)
“Keeping Iran on the Side of the West”. The Evolution of US Policy towards the Iranian Crisis (1951–1953)
Autorzy:
Fatalski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234862.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
USA
Iran
oil industry
nationalism
cold war
ropa naftowa
nacjonalizm
zimna wojna
Opis:
Artykuł ukazuje ewolucję polityki USA wobec kryzysu międzynarodowego wywołanego w 1951 r. nacjonalizacją przemysłu naftowego w Iranie. Temat jest przedstawiony w oparciu o nowo opublikowane dokumenty archiwalne.
The article discusses the evolution of US policy towards the international crisis provoked by the nationalization of the Iranian oil industry in 1951. The article is based on newly published archival documents.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2023, 55, 1; 149-174
0419-8824
2451-1323
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Il vento del Baltico”: dagli scioperi di Danzica al riconoscimento di Solidarność, la Polonia del "Corriere della Sera" (luglio–agosto 1980)
„The wind from the Baltic”: from the strikes in Danzig to the recognition of Solidarność, the Poland of the "Corriere della Sera" (July–August 1980)
Autorzy:
Bellifemine, Onofrio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20448434.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zimna wojna
„Corriere della Sera”
dziennikarstwo włoskie
Solidarność
Wałęsa
cold war
Italian journalism
Walesa
„Solidarność”
Opis:
This work describes how Corriere della Sera reported the great workers’ strikes in Gdansk (August 1980). The Polish events immediately attracted the attention of the Italian press also due to the important role played by Pope John Paul II. Corriere della Sera, one of the oldest and most important Italian newspapers is the point of reference for the moderate liberal bourgeoisie. Thanks to the work of reporters and intellectuals such as vittorio Zucconi, Sandro Scabello, Leo valiani, enzo Biagi, Alberto ronchey has recounted these events in an absolutely interesting and original way.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2023, 34, 1; 59-79
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zimnej wojny na ukształtowanie i rozwój międzynarodowego prawa kosmicznego
The Impact of the Cold War on the Formation and Development of International Space Law
Autorzy:
Topolski, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308698.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
cold war
international space law
space
space race
zimna wojna
międzynarodowe prawo kosmiczne
przestrzeń kosmiczna
wyścig kosmiczny
Opis:
Początek zimnej wojny miał miejsce wraz z rozpadem koalicji antyhitlerowskiej w 1945 r., a sam konflikt trwał do upadku i rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w 1991 r. Zimnowojenny wyścig zbrojeń był przejawem wielopłaszczyznowej rywalizacji pomiędzy Wschodem a Zachodem. Jedną ze sfer konfliktu był wyścig kosmiczny. Jego apogeum nastąpiło w latach 1957–1985. Wraz z umieszczeniem pierwszego sztucznego satelity „Sputnik 1” w 1957 r. przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich na orbicie okołoziemskiej, rozpoczęły się działania zmierzające do podboju przestrzeni kosmicznej. Głównym celem badawczym w prezentowanym artykule jest próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zimna wojna wpłynęła na ukształtowanie i rozwój międzynarodowego prawa kosmicznego, a także w jaki sposób kształtowała się polityka kosmiczna Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej oraz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w okresie zimnej wojny? Jaka materia prawna została uregulowana w aktach międzynarodowego prawa kosmicznego w okresie zimnej wojny? W jaki sposób normy i zasady międzynarodowego prawa kosmicznego wprowadzone w okresie zimnej wojny wpływały na stosunki pomiędzy Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich? W celu zweryfikowania głównego celu badawczego oraz pytań badawczych posłużono się metodą dogmatyczno-prawną, która pozwoliła na usystematyzowanie międzynarodowych norm prawnych, regulujących aktywność w przestrzeni kosmicznej w czasie trwania konfliktu zimnowojennego. Główne źródła, które zostały wykorzystane w artykule, to konwencje międzynarodowe wypracowane na gruncie Organizacji Narodów Zjednoczonych, dane zawierające zestawienia najważniejszych misji kosmicznych w okresie od 1957 r. do 1985 r. oraz dorobek doktryny międzynarodowego prawa kosmicznego z czasów zimnej wojny.
The beginning of the Cold War took place with the collapse of the anti-Hitler coalition in 1945, and the conflict itself lasted until the collapse and disintegration of the Union of Soviet Socialist Republics in 1991. The Cold War arms race was a manifestation of the multifaceted rivalry between East and West. One sphere of conflict was the space race. The apogee of the space race occurred between 1957 and 1985. With the launch of the first artificial satellite “Sputnik 1” in 1957 by the Union of Soviet Socialist Republics into orbit around the Earth, efforts to conquer space began. The main research objective of this article is to answer the question of how the Cold War influenced the formation and development of international space law. The author will also provide answers to specific research questions, such as: How was the space policy of the United States of America and the Union of Soviet Socialist Republics shaped during the Cold War? What legal matter was regulated in acts of international space law during the Cold War period? How did the norms and principles of international space law introduced during the Cold War period affect relations between the United States of America and the Union of Soviet Socialist Republics? To verify the main research objective and research questions, the author used the dogmatic-legal method to systematize the international legal norms governing space activity during the Cold War conflict. The main sources used in the article are the international conventions developed on the grounds of the United Nations, data containing summaries of the most important space missions in the period from 1957 to 1985, and the body of doctrine of international space law from the Cold War era.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 317-333
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Looking Back at the Cold War and P-3C Anti-Submarine Warfare (ASW) 40 Years Ago
Autorzy:
Stanton, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/98602.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
cold war
nuclear deterrence
submarine-launched ballistic missile (SLBM)
anti-submarine warfare (ASW)
zimna wojna
odstraszanie jądrowe
SLBM
ZOP
Opis:
While many have already forgotten the tense times of the Cold War, it is increasingly important to relook at those events to provide context and references as we engage in increasingly tense relationships with Russia and China. During the 44 years of the Cold War, trillions of dollars were spent as millions of Americans, Allies and our Soviet and Warsaw Pact counterparts – served and stood watches on bases, remote outposts, ships, submarines, aircraft, and missile siloes to maintain an uneasy balance of powers during dangerous times. The Cold War affected several generations and hundreds of thousands were killed or injured while serving to maintain stability and the peace. This paper briefly reviews macro events of the Cold War, nuclear deterrence, and US and Soviet naval expansion. It also provides a micro look at Navy P-3C Anti-Submarine Warfare (ASW) patrol operations in the late 1970s, and technologies including early digital computers, trackballs, inertials, data link, touch screens, sonobuoys, and magnetic anomaly detection. Reviewing the Cold War and a focus on extensive and expensive Allied ASW operations can serve to remind us of the complexity of these operations, the danger of the times, lessons-learned, and the sacrifices by both sides while maintaining constant vigils around the world during tense times.
Chociaż wiele osób zapomniało już o napiętych czasach zimnej wojny, coraz ważniejsze staje się ponowne przyjrzenie się tym wydarzeniom w celu przedstawienia kontekstu i odniesień, w miarę jak angażujemy się w coraz bardziej napięte stosunki z Rosją i Chinami. W ciągu 44 lat zimnej wojny biliony dolarów zostały wydane, jako że miliony Amerykanów, Alianci oraz nasi Sowieccy odpowiednicy wraz z Układem Warszawskim służyli, będąc gotowi do ataku podczas wart w bazach, w odległych posterunkach, na statkach, okrętach podwodnych, statkach powietrznych i silosach rakietowych, aby utrzymać niełatwą równowagę sił podczas tych niebezpiecznych czasów. Zimna wojna dotknęła kilku pokoleń, setki tysięcy osób zostało zabitych lub rannych, służąc utrzymaniu stabilności i pokoju. Niniejszy artykuł zawiera krótki przegląd makrowydarzeń związanych z zimną wojną, odstraszaniem jądrowym oraz ekspansją Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych i ZSRR. Zapewnia również mikrospojrzenie na operacje zwalczania okrętów podwodnych (ZOP) Marynarki Wojennej P-3C pod koniec lat 70. XX w. oraz technologie obejmujące wczesne komputery cyfrowe, manipulatory kulkowe, bezwładności, łącza danych, ekrany dotykowe, boje sonarowe oraz wykrywanie anomalii magnetycznych. Przegląd zimnej wojny oraz skupienie się na rozległych i kosztownych operacjach alianckich ZOP może nam przypomnieć o złożoności tych operacji, niebezpieczeństwie czasów, wyciągniętych z nich wnioskach i poświęceniach obu stron, przy jednoczesnym zachowaniu stałej czujności na całym świecie w napiętych czasach.
Źródło:
Przegląd Nauk o Obronności; 2017, 2, 4; 13-47
2450-6869
Pojawia się w:
Przegląd Nauk o Obronności
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wykupywanie towarów spożywczych trwa”, czyli rzecz o reakcjach społeczeństwa polskiego na kryzys kubański na przykładzie województwa szczecińskiego
‘Buying out foodstuffs is going on’, or Something about the Polish Society’s Reactions to the Cuban Crisis Exemplified with the Szczecin Voivodeship
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591194.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Cuban crisis
cold war
the history of the PRL (Polish People’s Republic)
kryzys kubański
zimna wojna
historia PRL
Opis:
1962 saw one of the biggest political crises between the super-powers of that time: the USA and the USSR. Never before during the cold war had the lives of the inhabitants of the whole globe been threatened with a total extinction. Was the Polish society conscious of that? Was it prepared for a confrontation, which must have ended in a different way from all the wars that had been waged before? In the documents drawn up by party’s activists and by SB (Public Security Service) functionaries October 1962 constitutes an interesting problem. But that does not refer to decisions made by high-ranking officials. Archival material provides a lot of information concerning the attitude of the society. Therefore it is feasible to answer the question whether the Polish society was conscious of a possible result of the conflict; whether buying out foodstuffs and other necessities could secure their lives; whether the Polish people were interested in and excited about the conflict at all. The author attempts to answer those questions in the article, and – at the same time – to prove that the sources in the archives of the IPN (Institute of National Remembrance) might be useful in investigating problems of social history.
W 1962 roku doszło do jednego z największych kryzysów politycznych pomiędzy ówczesnymi supermocarstwami: USA i ZSRR. Jeszcze nigdy, w okresie zimnowojennym, życie mieszkańców całego globu nie było tak zagrożone zagładą. Czy społeczeństwo polskie zdawało sobie z tego sprawę? Czy było przygotowane na konfrontację, która musiałaby zakończyć się zupełnie inaczej aniżeli konflikty wojenne prowadzone dotychczasowymi metodami? W dokumentach wytworzonych przez działaczy partyjnych oraz funkcjonariuszy SB, październik 1962 roku stanowi istotny i interesujący problem. Nie dotyczy on decyzji, które podejmowano na najwyższych szczeblach władzy, bo nie to jest najważniejsze. Materiały archiwalne dostarczają wielu wiadomości na temat postawy społeczeństwa. Można zatem podjąć próbę odpowiedzi na pytania: czy społeczeństwo polskie miało świadomość, czym może się zakończyć ta swoista próba sił? Czy fakt wykupywania towarów pierwszej potrzeby mógł w jakikolwiek sposób zabezpieczyć ich życie? Czy w ogóle Polaków interesował i emocjonował ten konflikt? Na takie oraz inne pytania postarano się odpowiedzieć w artykule, pokazując jednocześnie, że źródła pozostające w zasobach archiwalnych IPN mogą być przydatne do badania historii społecznej.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 2; 133-144
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contemporary generations of offensive and defensive weapons
Współczesne generacje broni ofensywnej i defensywnej
Autorzy:
Szpakowska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955804.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
offensive weapon
defensive weapon
weapon diversity
nuclear weapon
cold war
broń ofensywna
broń defensywna
różnorodność broni
broń jądrowa
zimna wojna
Opis:
Niniejszy artykuł porusza problematykę rozróżniania broni ofensywnej i defensywnej w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego oraz jego wpływu na ewolucję wojen ze szczególnym uwzględnieniem czasów współczesnych. Na szczególną uwagę zasługuje broń nuklearna ze względu na swą dualną naturę – zarówno broni ofensywnej jak i defensywnej, co poskutkowało między innymi wykształceniem się strategii odstraszania przeciwnika. Co więcej, pojawienie się jej w arsenałach mocarstw powoduje, iż polityka międzynarodowa cechuje się znacznie większą rozwagą, a terytorialna koncepcja bezpieczeństwa straciła na znaczeniu. Poprzez analizę najważniejszych źródeł zagrożeń militarnych autorka konkretyzuje swe rozważania na przykładzie Polski i jej współczesnej sytuacji w obliczu omawianych zagadnień. Głównym problemem badawczym poruszanym w niniejszym artykule jest odpowiedź na pytanie, jaki wpływ na prowadzenie polityki międzynarodowej w kontekście bezpieczeństwa militarnego mają współczesne generacje broni?
Źródło:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2019, 7; 211-224
2543-6961
Pojawia się w:
Studia Administracji i Bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres zainteresowania radzieckiego cywilnego wywiadu naukowo-technicznego w okresie rządów Michaiła Gorbaczowa. Z perspektywy wymiany informacji wywiadowczej pomiędzy MSW PRL a KGB ZSRR
The spectrum of Soviet interests in the field of civil scientific intelligence in Mikhail Gorbachev’s time. From the perspective of the intelligence exchange between Polish People’s Republic and the USSR
Autorzy:
Sikora, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/501880.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
technologia
nauka
wywiad
szpiegostwo
zimna wojna
ZSRR
PRL
technology
science
intelligence
espionage
cold war
Soviet Union
Polish People’s Republic
Opis:
Już w latach 50. XX w. luka technologiczna pomiędzy państwami kapitalistycznymi a blokiem komunistycznym była ewidentna, na niekorzyść tego ostatniego. Wraz z odprężeniem w relacjach międzynarodowych w latach 70. kraje RWPG zdołały przyswoić część zachodnich technologii, zakupując licencje. Najważniejsze rozwiązania, zwłaszcza w zakresie elektronicznych systemów sterowania oraz chemii organicznej, były jednak nadal poddane przez zachodnioeuropejskie koncerny ścisłej ochronie. Transfer technologii hamowało dodatkowo zaostrzone u progu dekady lat 80. amerykańskie embargo na tzw. produkty podwójnego zastosowania. W niniejszym przyczynku autor wysuwa tezę, że ZSRR zmobilizował wywiady państw RWPG na rzecz masowego przenikania do zachodnich ośrodków naukowo-badawczych i produkcyjnych w celu zdobycia pożądanych z punktu widzenia gospodarki ZSRR (oraz pozostałych państw RWPG) technologii, i tym samym przełamania zachodnich restrykcji handlowych. Akcent został położony na stronę radziecką w celu sygnalnego wypełnienia luki obejmującej – z punktu widzenia badań nad wywiadem naukowo- -technicznym KGB ZSRR – drugą połowę lat 80. XX w. Analizą objęto przede wszystkim katalogi i opisy zadań przekazywanych przez KGB polskiemu MSW, a także raporty polskiego wywiadu ze spotkań roboczych z radzieckimi partnerami. Dzięki zachowanym w Archiwum IPN dokumentom można określić jakość i ilość przemycanych i wymienianych materiałów, a ponadto zidentyfikować kraje, instytucje i firmy, które znajdowały się w zainteresowaniu wywiadu ZSRR. Oprócz wiedzy dotyczącej samych technologii oba wywiady wymieniały się także doświadczeniem w zakresie pozyskiwania i obsługi agentów. Wśród najważniejszych konkluzji analizy należy wymienić: systematyczny wzrost ilości przekazywanych w obie strony informacji; pozornie zrównoważone zainteresowanie ZSRR technologiami cywilnymi i wojskowymi przy rzeczywistym transferze informacji do i z Polski zdominowanym przez zastosowania cywilne; przewagę technologii elektronicznych i informatycznych, a także biotechnologicznych i medycznych, przy mniejszym zainteresowaniu obu stron wymianą w zakresie przemysłu ciężkiego i energetyki.
Technological gap in development between both sides of iron curtain became obvious already during the fifties of the twentieth century. Along with the détente-era communists countries managed to import some vital technological solutions by purchasing production-lines or signing license-agreements. However real high-tech, especially in such branches as automatic control or organic chemistry, was either protected by private companies interested in maintaining its export-monopoly, or embargoed as so called dual-use components, by western governments, inspired by USA especially since the beginning of the eighties. Main thesis of this paper claims that Moscow encouraged satellite-states to launch massive clandestine undertakings, in order to break those legal restrictions and acquire modern solutions for the economy of the Soviet Union and their own as well. The accent is put on the Russian partner, because the activity of the scientific-technical arm within KGB in the late eighties – comparing to the previous period – is still not enough examined by historians. Analysis involved lists of requested technologies and task-descriptions passed from KGB to Polish intelligence as well as Polish reports on debriefings with the representatives of the Russian partner. Insight in those files, stored in the Archive of IPN, enables to estimate profile and quantity of smuggled and exchanged material. Moreover we can point out targeted countries, state’s organizations or private companies. Both sides exchanged experience in recruiting, handling and paying agents, which is also discussed in the paper. Basic conclusions are as follows: the amount of the information being shared was growing systematically; theoretically the spectrum of Soviet interest in the area of science and technology was rather evenly distributed between the civil and military applications; however the information transfer to and from Poland was de facto predominantly of the civil nature; electronic and IT on one hand, biotechnology and medicine on the other hand dominated information-stream, making heavy industry and energetic a secondary field of activity
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2015, 7, 12; 66-87
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polskiej Kronice Filmowej 1948-1953
The Image of the United States of America in the Polish News Reel 1948-1953
Autorzy:
Rabiński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929366.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska Kronika Filmowa
propaganda
Stany Zjednoczone Ameryki
zimna wojna
PRL
Polish News Reel
United States of America
cold war
Polish People's Republic
Opis:
The article contains an analysis of the contents of fragments of the Polish News Reel from the years 1948-1953 concerning the United States of America in the context of political, international, military, economic and social issues. The image of the USA shown in the Polish News Reel did not have a lot in common with the reality and it was part of the vision of the world created for the needs of the propaganda. The propaganda machine, a part of which was the Polish News Reel, in order to achieve the aims it planned used a whole palette of propaganda techniques and rules: selecting the prepared material, generalizations, the use of characteristic clusters of ideas (“war incendiaries”, “American perpetrators of genocide”, “new SS--men”, “dollar bondage”), joining the information layer with the interpretation one. All this was done with the use of the modern medium, that is the film. Joining the picture, sound and commentary layers, as well as the peculiar physical conditions obtaining during the Polish News Reel show gave the viewer a possibility to experience deeply the presented scenes, to get involved emotionally in them, and hence to identify with the imposed interpretation of the viewed material.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 2; 171-196
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola broni nuklearnej w procesie budowania zimnowojennego ładu i jej wpływ na bezpieczeństwo międzynarodowe
Role of the nuclear weapon inprocess of building the cold war order and its influence on international security
Autorzy:
Malik, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068614.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
broń nuklearna
odstraszanie
zimna wojna
rozbrojenie nuklearne
kontrola zbrojeń
bezpieczeństwo międzynarodowe
nuclear weapon
deterrance
cold war
nuclear disarmament
arms control
international security
Opis:
Artykuł przedstawia broń nuklearną jako strategiczny instrument kształtujący stosunki międzynarodowe. Szczegółowo opisuje jej rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa międzynarodowego w latach 1945 - 1990. W kompleksowy sposób ujmuje proces rozbrojenia.
The article presents nuclear weapon as a strategic instrument that forms international relations. Its role in security ensuring between 1949 and 1990 is closely depicted. The disarmament and arms control process is enclosed in a comprehensive way.
Źródło:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2017, 1; 21--32
2544-7262
Pojawia się w:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Emerging Sino-American Cold War
Rozpoczynająca się chińsko-amerykańska zimna wojna
Autorzy:
Dadak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029579.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
world dominance
tariffs
global economic competition
cold war
U.S.-China relations
dominacja nad światem
wojna celna
współzawodnictwo gospodarcze na arenieświatowej
zimna wojna
stosunki amerykańsko-chińskie
Opis:
The Donald Trump presidency ushered in a new era of Sino-American relations. Under Trump, American policies towards the Asian Giant evolved from antagonistic and confrontational to seemingly close and warm to eventually turn into an open economic and political conflict. The present “decoupling” of the two economies initiated by the Trump administration may be seen as an attempt to divide the world into two camps and this process may shape global politics, economics, and military affairs for decades to come. The emerging struggle for world dominance has features resembling the Soviet-American cold war. But the Soviet Union posed only a major military and ideological threat while China is quickly becoming an economic superpower and uses this strength to pry out entire regions from the American sphere of influence. China has created international trade and financial structures that challenge the dominance of the American-led World Bank and the International Monetary Fund. The Asian competitor is also taking steps to replace the U.S. dollar with its own currency in international markets.
Prezydentura Donalda Trumpa rozpoczęła nową erę w stosunkach amerykańsko-chińskich. Pod rządami Trumpa amerykański kurs w stosunku do tego azjatyckiego giganta ulegał częstym zmianom, od nieprzyjaznego i konfrontacyjnego poprzez na pozór bliski i ciepły – aż w końcu przybrał postać otwartego politycznego i gospodarczego konfliktu. Obecna, zapoczątkowana przez administrację Trumpa faza sporu, mająca na celu „rozdzielenie” obu gospodarek, może być postrzegana jako próba dokonania podziału świata na dwa obozy i ten proces w najbliższych dekadach może kształtować światową politykę, kwestie gospodarcze i wojskowe. Te wyłaniające się zmagania o dominację nad światem mają wiele podobieństw do amerykańsko-sowieckiej zimnej wojny, z tym że ZSRR stanowił tylko zagrożenie wojskowe i ideologiczne, podczas gdy Chiny w szybkim tempie stają się gospodarczą superpotęgą i używają tego czynnika, by wyrwać całe regiony z amerykańskiej strefy wpływów. W sferze obrotów i finansów międzynarodowych Chiny stworzyły struktury, które stanowią wyzwanie dla dominacji kierowanych przez USA Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego. Azjatycki rywal podejmuje także kroki mające na celu zastąpienie na światowych rynkach amerykańskiego dolara przez swoją własną walutę.
Źródło:
Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2021, 1; 129-163
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radzieckie desantowo-transportowe atomowe okręty podwodne
The Soviet nuclear submarines landing and transport
Autorzy:
Miśnik, B.
Kustra, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/93314.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Sztuki Wojennej
Tematy:
Związek Radziecki
Stany Zjednoczone
atomowe okręty podwodne
atomowe desantowe okręty podwodne
zimna wojna
Soviet Union
United States
nuclear submarines
nuclear submarines landing
cold war
Opis:
Artykuł jest poświęcony problematyce radzieckich atomowych okrętów podwodnych specjalnego przeznaczenia. Przedstawiono w nim charakterystykę tych okrętów oraz porównano ich możliwości i parametry taktyczno-techniczne.
This article is dedicated to issues related to Soviet nuclear submarines for special purposes. This article looks at the characteristics of these ships and compares their capabilities and tactical parameters.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej; 2017, 4(109); 23-35
2543-6937
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Sztuki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Planowanie operacyjne NORTHAG w okresie zimnej wojny
The Operational Planning of NORTHAG during the Cold War
Die NORTHAG-Operationsplanung im Kalten Krieg
Autorzy:
Jeschonnek, Friedrich K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22774678.pdf
Data publikacji:
2023-12-21
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
wojny lądowe
NORTHAG
planowanie obronne
obraz wojny
zimna wojna
land wars
defence planning
cold war
Northern Army Group
war picture
Landkriegführung
Verteidigungsplanung
Kalter Krieg
Kriegsbild
Opis:
Północna Grupa Armii (NORTHAG) była w przypadku wybuchu wojny odpowiedzialna za odpieranie ataków wojsk Układu Warszawskiego (UW) w rejonie granicy na Nizinie Północnoniemieckiej. Planowanie zakładało walkę ruchową w dwóch bitwach: w pierwszej bitwie ważne było, aby cztery korpusy z Holandii, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Belgii skutecznie broniły się manerwowo przed konwencjonalnym i zmasowanym atakiem pierwszego rzutu operacyjnego wojsk UW. W drugiej bitwie NORTHAG miał wykorzystać swoje rezerwy do zniszczenia przełamanych sił przeciwnika za pomocą kontrataków. Siły powietrzne NATO z 2 Floty Lotnictwa Taktycznego (2nd Tactical Air Fleet, 2 ATAF) miały działać jednocześnie na terytorium nieprzyjaciela jako głębokie wsparcie powietrzne (Air Interdiction) przeciwko drugiemu rzutowi operacyjnemu i strategicznemu przeciwnika. Przy skutecznym prowadzeniu walki konwencjonalne siły i środki miały być wykorzystywane tak długo, jak to możliwe, aby uniknąć eskalacji nuklearnej. Dzięki dalekowzrocznemu i skoordynowanemu planowaniu operacyjnemu (General Defence Plans, GDP) w czasie pokoju, w które zaangażowane były wszystkie szczeble, możliwe było wiarygodne odstraszanie przeciwnika, co przyczyniało się do zapobiegania wojnie. Wnioski wyciągnięte z planowania NORTHAG podczas zimnej wojny są warte uwagi w kontekście przyszłego planowania obronnego NATO w Europie Wschodniej.
In the event of the outbreak of war, the Northern Army Group (NORTHAG) was to defend the border areas on the North German Plain against attacks by Warsaw Pact (Układ Warszawski, UW) troops. The planning for which assumed a two-stage battle: the first required the four corps from the Netherlands, Germany, Great Britain and Belgium to effectively defend themselves against the presumed massive, conventional first wave attack by UW forces. The second stage involved NORTHAG using its reserves to counterattack and destroy the fragmented enemy units. NATO air forces from the 2nd Tactical Air Fleet (2 ATAF) were to operate simultaneously in enemy territory to provide deep air support (Air Interdiction) against the enemy’s second-line operational and strategic echelons. If the conflict was to be conducted effectively, conventional forces and means were to be used for as long as possible to avoid nuclear escalation. Thanks to far-sighted and coordinated operational planning (General Defense Plans, GDP) at all levels during peacetime, it was possible to reliably deter the enemy, which contributed to the prevention of war. The lessons learned from NORTHAG planning during the Cold War are worthy of attention with regards to future NATO defense planning in Eastern Europe.
Die Heeresgruppe NORD (NORTHAG) war verantwortlich, im Kriegsfalle Angriffe der Truppen des Warschauer Paktes grenznah in der norddeutschen Tiefebene abzuwehren. Hierzu wurde ein bewegliches Gefecht in zwei Schlachten geplant: In der Ersten Schlacht kam es für die vier Korps aus den Niederlanden, Deutschland, Großbritannien und Belgien darauf an, gegen die Erste Operative Staffel erfolgreich konventionell und beweglich zu verteidigen. In der Zweiten Schlacht setzte die NORTHAG ihre verschiedenen Reserven ein, um durchgebrochene Kräfte mit Gegenschlägen zu vernichten. Die NATO-Luftwaffen der 2. Taktischen Luftflotte (2nd Tactical Air Fleet, 2. ATAF) wirkten zugleich in der gegnerischen Tiefe gegen die 2. Operative und Strategische Staffeln durch Abriegelung aus der Luft (Air Interdiction). Mit einer erfolgreichen Gefechtsführung sollte so lange wie möglich mit konventionellen Kräften und Mitteln gekämpft werden, um eine nukleare Eskalation zu vermeiden. Durch vorausschauende und abgestimmte Einsatzplanungen (General Defence Plans, GDP) zu Friedenszeiten, in die alle Ebenen eingebunden waren, konnte eine glaubhafte Abschreckung erreicht und zur Kriegsverhinderung beigetragen werden. Die Erkenntnisse aus den Planungen der NORTHAG während des Kalten Krieges sind es wert, als Erfahrungen bei der zukünftigen NATO-Verteidigungsplanung in Osteuropa berücksichtigt zu werden.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV(LXXV), 3(285); 127-155
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się francuskiej doktryny obronnej 1944-1949
Working out of french defense doctrine 1944-1949
Autorzy:
Musiał, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/222824.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
stosunki międzynarodowe
polityka obronna
Francja
USA
ZSRR
Europa
Niemcy
zimna wojna
porządek jałtański
international relations
defense policy
France
Soviet Union
Europe
Germany
cold war
Jalta order
Opis:
Po drugiej wojnie światowej Francja zmuszona była do wypracowania nowej polityki obronnej, dostosowanej do nowego układu sił. W okresie od 1944 roku do czerwca 1948 roku stało się to absolutnym priorytetem kształtowanej przez gen. de Gaulle’a w okresie wojny i tuż po niej francuskiej polityki obronnej. Od zakończenia konferencji londyńskiej wśród polityków francuskich nastąpiło istotne przewartościowanie w widzeniu głównego zagrożenia dla kraju i miejsce Niemiec zajął ZSRR, a za jedyne mocarstwo zdolne do przeciwstawienia się Rosjanom uznano Stany Zjednoczone. Zamierzano działać na rzecz szerszego związania polityki obronnej Amerykanów z Europą i w konsekwencji dążyć do zmiany ich strategii wojskowej. Powstanie państwa zachodnioniemieckiego i narodziny paktu północnoatlantyckiego w 1949 roku są cezurą zamykającą pierwszy okres kształtowania się francuskiej doktryny obronnej w najważniejszym dla niej obszarze europejskim i transatlantyckim.
Following World War II France had to work out a new defense policy, suitable for new arrangement of powers. From 1944 to June 1948 this became a priority of the French policy pursued by gen. de Gaulle during the war and just on its close. From the end of the London Conference there was a major change in perceiving the main threat to France by French politicians. Germany was replaced by the Soviet Union and the USA was recognized as the only power that could counter the Russians. They intended to make efforts to connect the American defense policy with Europe on a wider scale and as a consequence persuade them to change their military strategy. The birth of the West-German state and NATO in 1949 marked the end of the first stage in working out the French defense doctrine in the most important for France European and transatlantic area.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2010, R. 51 nr 2 (181), 2 (181); 133-148
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zadania, kierunki rozwoju i potencjał bojowy radzieckiej marynarki wojennej w latach zimnej wojny
Tasks, development and combat potential of Soviet Navy during the Cold War
Autorzy:
Szubrycht, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912564.pdf
Data publikacji:
2021-06-10
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
Soviet Navy
cold war
Warsaw Pact versus NATO
navy development
combat potential
radziecka marynarka wojenna
potencjał bojowy
zimna wojna
rozwój marynarki wojennej
Układ Warszawski versus NATO
Opis:
W artykule przedstawiono poglądy wyższych dowódców radzieckich (adm. Gorszkowa, Kasatonowa i marszałka Sokołowskiego) na kierunki rozwoju, zadania oraz potencjał radzieckiej marynarki wojennej w latach zimnej wojny. Przeprowadzone analizy potwierdzają, że w okresie zimnej wojny w ZSRR o kierunkach rozwoju sił zbrojnych, w tym marynarki wojennej, decydowały przede wszystkim poglądy przywódców politycznych, a nie dowódców wojskowych. W artykule przedstawiono ponadto analizę porównawczą wielkości okrętowej salwy rakietowej i torpedowej państw Układu Warszawskiego i państw NATO, ze szczególnym uwzględnieniem potencjału ZSRR i USA. Ważnym aspektem publikacji jest analiza zmian potencjału ilościowego najważniejszych klas okrętów nawodnych i podwodnych ZSRR w latach 1960–1990. Dane do wykonania analiz potencjałowych pochodzą z roczników Jane's Fighting Ships z lat 1960-1990, które pozwoliły zweryfikować poglądy przedstawiane przez admirałów Gorszkowa i Kasatonowa.
The article presents the views of senior Soviet officers (adm. Gorshkov, Kasatonov, and marshal Sokolowski) on the development, tasks and combat potential of the Soviet Navy during the Cold War. The analysis confirms, that during the Cold War in the USSR, the directions of development of the navy were determined primarily by the views of political leaders, not military commanders. The article presents an analysis of numbers of the ship's missile and torpedo salvo from the Warsaw Pact and NATO countries, with particular emphasis on the potential of the USSR and the USA. An important aspect of the publication is the analysis of the changes in the quantitative combat potential of the Soviet surface and submarines in the years 1960–1990. Data for the performance of potential analyses come from the Jane's Fighting Ships yearbooks from 1960-1990, which allowed to verify the views presented by admirals Gorshkov and Kasatonov.
Źródło:
Colloquium; 2021, 13, 2; 137-153
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Restrykcje handlowe Zachodu wobec krajów bloku komunistycznego na przełomie lat 50. i 60. XX wieku
Western trade restrictions against the communist bloc countries in the late 1950s and early 1960s
Autorzy:
Klimiuk, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/121536.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Obronnej
Tematy:
II wojna światowa
druga wojna światowa
handel międzynarodowy
handel Wschód-Zachód
zimna wojna
restrykcje handlowe
embargo
blok komunistyczny
COCOM
stosunki radziecko-amerykańskie
World War II
international trade
East-West trade
cold war
trade restrictions embargoes
communist bloc
Soviet- American relations
Opis:
Podział polityczny i militarny na dwa bloki Wschodu i Zachodu stał się po II wojnie światowej nieuchronną konsekwencją. W płaszczyźnie gospodarczej pierwszą ofiarą zimnowojennej rzeczywistości okazał się handel międzynarodowy, a przede wszystkim wymiana handlowa między krajami kapitalistycznymi i krajami bloku komunistycznego. Apogeum ograniczeń we wzajemnym handlu przypada na przełom lat 1952/53. Jakkolwiek zasadniczy zwrot na gorsze w stosunkach (nie tylko gospodarczych) między krajami dwóch systemów społeczno-ekonomicznych, a zwłaszcza między USA i Związkiem Radzieckim nastąpił dopiero w 1948 r., to jednak intensywny rozwój handlu trwał jedynie do 1946 roku. W tym czasie nic jeszcze nie zapowiadało zasadniczej zmiany trendu rozwojowego. Żadne względy ekonomiczne nie przemawiały za ograniczeniem stosunków handlowych ze Związkiem Radzieckim czy z innymi krajami socjalistycznymi. Polityczną zapowiedzią pogorszenia stosunków politycznych, a w konsekwencji również gospodarczych i handlowych między państwami bloku radzieckiego a państwami Europy Zachodniej i Stanami Zjednoczonymi było słynne przemówienie Winstona Churchilla w Westminster Collage w Fulton w dniu 5 marca 1946 roku, a więc zaledwie w 10 miesięcy po zakończeniu II wojny światowej w Europie.
Political and military division into two blocks, Eastern and Western one, constituted an inevitable outcome of the World War II. In economic terms international trade, particularly an exchange between capitalist countries on one hand and communist bloc countries on the other hand, proved to be the first victim of the Cold War. The apogee of restrictions in mutual trade between the two blocs was observed at the turn of years 1952-1953. Though, a fundamental deterioration of the relationship (not just in economic terms) between the two socio-economic systems, and especially between the US and the Soviet Union, took place as late as in 1948, an intensive development of trade lasted until 1946 only. At that time, there were no sings of fundamental change in the development trend. No economic considerations justified the restriction of trade relations with the Soviet Union and with other socialist countries. Deterioration of political relations, and consequently of economic and trade relations between the countries of the Soviet bloc and the countries of Western Europe and the United States was looming; however, after Winston Churchill’s famous speech at Westminster College in Fulton on 5 March 1946, mere 10 months after the World War II had ended in Europe.
Źródło:
Wiedza Obronna; 2015, 2-3; 129-155
0209-0031
2658-0829
Pojawia się w:
Wiedza Obronna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies