Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "„Kroniki”" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Oryginalne fragmenty kroniki Wiganda von Marburg – opis źródłoznawczy, nowa edycja i polskie tłumaczenie
    Autorzy:
    Kwiatkowski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2052784.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Middle Ages
    writings
    chronicles
    translations
    Teutonic Order
    Prussia
    Wigand von Marburg
    średniowiecze
    piśmiennictwo
    kroniki
    tłumaczenia
    zakon niemiecki
    Prusy
    Opis:
    Artykuł zawiera nową edycję oryginalnych fragmentów kroniki Wiganda von Marburg, które zachowały się do czasów współczesnych. We wstępie do edycji omówiona została jej podstawa rękopiśmienna z uwzględnieniem dotychczasowych wydań, a także przedstawione zostały zasady edytorskie. Edycja obejmuje łącznie 11 fragmentów oryginalnego rymowanego tekstu kroniki napisanej w latach 1393‒1394 w języku średnio-górno-niemieckim. Fragmenty te zachowały się jako resztki dwóch późnośredniowiecznych rękopisów oraz w XVI-wiecznym wydaniu kroniki Caspara Schütza. Do oryginalnego tekstu dołączone zostały odpowiednie fragmenty łacińskiego tłumaczenia kroniki na podstawie nowej edycji z 2017 r.
    The article presents a new edition of the original fragments of Wigand von Marburg’s chronicle that have been preserved. In the introduction, the author discusses its manuscript basis, taking into account its previous editions and the editorial principles. The edition includes a total of eleven fragments of the original text of the chronicle in verse, written in 1393–1394 in Middle High German. These fragments have survived as remains of two late-medieval manuscripts and in the sixteenth-century edition of Caspar Schütz’s chronicle. The original text is supplemented by the relevant extracts of the Latin translation of the chronicle, based on its new edition published in 2017.
    Źródło:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2021, 59; 107-143
    0081-7147
    Pojawia się w:
    Studia Źródłoznawcze. Commentationes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kultura w programach Jerzego Giedroycia
    Culture in Jerzy Giedroyc’s Programmes
    Autorzy:
    Hofman, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1830768.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    emigracja
    dyplomacja kulturowa
    Giedroyc
    kroniki
    funkcje mediów
    emigration
    cultural diplomacy
    chronicles
    media functions
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie tematyki kulturalnej z łamów „Kultury” paryskiej w kontekście kulturotwórczej funkcji mediów oraz medialnych strategii dyplomacji kulturalnej. „Kultura” paryska ukazywała się w latach 1946-2000 jako periodyk Instytutu Literackiego w Paryżu, jej twórcą i redaktorem był Jerzy Giedroyc. Ze względu na odrębność programową (stawka na kontakty z Krajem) i wysokiej próby publicystykę, była postrzegana jako ośrodek myśli politycznej realizujący niepodległościowe założenia ideowe poprzez koncepcje dobrosąsiedzkich stosunków Polski z Ukrainą, Litwą, Białorusią i Niemcami w warunkach geopolitycznych zmian w Europie po upadku ZSRR i zjednoczeniu Niemiec. Artykuły programowe pisali m.in. Juliusz Mieroszewski, Jerzy Stempowski, Bohdan Osadczuk, Leopold Unger. Giedroyc dbał o proporcje materiałów politycznych i kulturalnych w numerach czasopisma, a co ważniejsze – udostępniał łamy twórcom z obszaru ULB. Był pomysłodawcą cyklu kronik, m.in. ukraińskiej, litewskiej, białoruskiej, niemieckiej, oraz przeglądów prasy, które stanowiły podstawowe źródło informacji o życiu emigrantów i o życiu w ich opuszczonych ojczyznach. Giedroyc, za pomocą „Kultury”, realizował strategię oddziaływania na opinię publiczną przez łączenie tematyki politycznej i kulturalnej, gdyż był przekonany, że w ten sposób przyczyni się do odrzucenia stereotypów i umożliwi poznanie wspólnej historii i kultury.
    The article aims to present the cultural matters from Kultura Paryska (Paris-based Culture) in the context of the cultural-creative function of the media and media strategies of cultural diplomacy. Kultura Paryska was published in 1946-2000 as a periodical of the Institute of Literature in Paris, its creator and editor was Jerzy Giedroyc. Due to its program distinctiveness (the stake in contacts with the country) and high publicity effort, it was perceived as a centre of political thought pursuing the independence ideals through the concepts of good neighbourly relations between Poland and Ukraine, Lithuania, Belarus and Germany in the conditions of geopolitical changes in Europe after the dissolution of the USSR and German reunification. The programme articles were written by Juliusz Mieroszewski, Jerzy Stempowski, Bohdan Osadczuk, Leopold Unger, among others. Giedroyc paid attention to the balance of political and cultural content in the issues of the magazine, and what is more important, he let authors from Ukraine, Lithuania and Belarus to publish in the magazine. He was the originator of a series of chronicles, including ones concerning Ukraine, Lithuania, Belarus, Germany, and press reviews, which were the basic source of information about the lives of emigrants and life in their abandoned homelands. Giedroyc, through Kultura, pursued a strategy of influencing public opinion by combining political and cultural matters because he was convinced that in this way he would contribute to the rejection of stereotypes and make it possible to learn about common history and culture.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2021, 49, 1; 11-29
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bolesław Prus jako dziennikarz – stan badań i perspektywy badawcze
    Bolesław Prus as a journalist – current status and perspectives of research
    Autorzy:
    Czachorowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591833.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    idiolect
    journalism
    chronicles
    idiolekt
    publicystyka
    kroniki
    Opis:
    Twórczość Bolesława Prusa była przedmiotem licznych publikacji (szczególnie tych dotyczących języka, bo na nich skupia się autorka), jednak badacze koncentrowali się przede wszystkim na utworach literackich – powieściach, opowiadaniach i nowelach. Na marginesie zainteresowań pozostawał przebogaty dorobek dziennikarski Prusa. Artykuł przybliża ogrom zjawiska – wylicza lata współpracy pisarza z redakcjami, tytuły prasowe, w których zamieszczał swoje teksty i cykle wydawnicze, których był autorem. Podano w miarę pełny i aktualny wykaz prac językoznawczych, w których był opisywany idiolekt Prusa. Sformułowano też listę problemów i zadań badawczych, które należałoby podjąć, aby solidnie i kompleksowo przeanalizować język Prusa dziennikarza.
    The literary heritage of Bolesław Prus has been the subject of numerous publications, especially concerning the language, which remains the article author’s main focus. However, researchers have primarily concentrated on his literary fiction works – the novels, short stories, and novellas. The remarkably rich collection of the journalistic writings of Prus has been so far of marginal interest. This article introduces the reader to this great literary phenomenon – it provides the dates of the author’s collaboration with the editorial offices, press titles where he published his works, and describes his publishing cycles. It offers a current list of linguistic works devoted to the idiolect of Prus. It also addresses a set of problems and delineates the research tasks which are worth undertaking in order to perform a thorough and complex analysis of the language of Prus as a journalist.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2017, 16; 69-80
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwanaście kroków, czyli mirakl o świętym Stanisławie
    Twelve steps or a miracle play about Saint Stanislaus
    Autorzy:
    Ochocki, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1400614.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    Jan Długosz
    chronicles
    miracle play
    Saint Stanislaus
    kroniki
    mirakl
    św. Stanisław
    Opis:
    Jan Długosz w swoich Rocznikach... wypowiada się obszernie o cudownym przywróceniu życia Piotrowi z Piotrawina; do tego nadzwyczajnego zdarzenia miało rzekomo dojść za sprawą św. Stanisława. Niemniej jedno szczególne określenie użyte przez kronikarza zastanawia i budzi domysł, że autor, pisząc o tym niezwykłym epizodzie w żywocie kanonizowanego biskupa krakowskiego, przywoływał na pamięć osobiście oglądane widowisko miraklowe, będące prawdopodobnie właśnie rekonstrukcją wskrzeszenia rzeczonego rycerza. Mogło być ono urozmaiceniem uroczystości zorganizowanych w związku z obchodami dnia wyniesionego na ołtarze w XIII wieku duchownego; możliwe nawet, że wystawione na Wawelu – ówczesna architektura zamku umożliwiała tego typu inscenizację. Mirakl ten nie zachował się do czasów współczesnych, natomiast prezentowany szkic stanowi hipotetyczną próbę jego częściowego odtworzenia.
    Jan Dlugosz in his almanacs speaks extensively about the miraculous coming back to life of Peter of Piotrawin [Piotr z Piotrawina]. This exceptional event was supposed to happen due to St. Stanislavus [święty Stanisław]. However, one specific term used by the chronicler makes one ponder and raise speculation, that the author, writing about the unusual episode in the life of the canonized bishop of Cracow, had recalled a miracle play he had experienced. That miracle play was probably the reconstruction of the resurrection of the aforementioned knight. It might have been prepared for variety’s sake during the celebrations commemorating the day the XIIIc. clergyman was acknowledged a Saint. The play might even have been presented at the Wawel Castle, which architecture allowed for such a staging at that time. The miracle play was lost in the track of time, although the following sketch is a hypothetical trial of its partial reconstruction.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 21-30
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    About Women who “Busied Themselves with Brigandage”: Katarzyna Włodkowa Skrzyńska and Barbara Rusinowska, Forgotten Lady Robbers from the 15th Century
    O kobietach, które „rozbojem się bawiły”. Katarzyna Włodkowa Skrzyńska i Barbara Rusinowska – zapomniane zbójniczki z XV wieku
    Autorzy:
    Stuchlik-Surowiak, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038195.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-01
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Barbara Rusinowska
    Katarzyna Włodkowa Skrzyńska
    zbójniczki
    napady
    średniowiecze
    kroniki
    legendy
    robbers
    heists
    the Middle Ages
    chronicles
    legends
    Opis:
    Historiographic sources contain the memory of two 15th-century female robbers: Katarzyna Włodkowa Skrzyńska and Barbara Rusinowska. The former was the wife of Włodek from Skrzynów of the Swan coat of arms, who lived in Barwałd Castle in the area of Zator and reigned terror in the whole region. We are concerned here with a peculiar phenomenon, that is, a husband–wife duo of robbers, and the fact that they were both of noble birth only spices up this story. Barbara Rusinowska, who was active in the Świętokrzyskie Mountains, was also from a noble family. She attacked manor houses and merchant wagons, and her characteristic trait was her men’s attire. Both bandits were finally captured and executed. The article introduces the life story of these women and compares various (often contradictory) information about their brigandage that has survived in ancient chronicles. In the nineteenth century, Rusinowska became the heroine of a stage drama written by Aleksander Ładnowski.
    O kobietach, które „rozbojem się bawiły”. Katarzyna Włodkowa Skrzyńska i Barbara Rusinowska – zapomniane zbójniczki z XV wieku W źródłach historiograficznych oraz legendach przechowywana jest pamięć o dwóch XV-wiecznych zbójniczkach – Katarzynie Włodkowej Skrzyńskiej i Barbarze Rusinowskiej. Pierwsza była żoną Włodka ze Skrzynna herbu Łabędź, który mieszkał na zamku Barwałd w ziemi zatorskiej i siał postrach w całej okolicy. Mamy więc do czynienia ze swoistym fenomenem, jakim było małżeństwo zbójników, a dodatkowego kolorytu nadaje tej historii fakt, że były to osoby wysoko urodzone. Ze stanu szlacheckiego pochodziła także Barbara Rusinowska, która działała w Górach Świętokrzyskich. Napadała na dwory i wozy kupieckie, a jej cechą charakterystyczną był męski strój. Obie zbójniczki zostały w końcu pojmane i stracone. Artykuł przybliża dzieje życia tych kobiet, a także zestawia różne (często sprzeczne) informacje na temat ich rozbójniczej działalności, które zachowały się w dawnych kronikach. W XIX w. Rusinowska stała się bohaterką dramatu scenicznego autorstwa Aleksandra Ładnowskiego.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2020, 28, 1; 167-179
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Settlement on Lusignan Cyprus after the Latin Conquest: The Accounts of Cypriot and other Chronicles and the Wider Context
    Osadnictwo na Cyprze pod władzą Lusignanów po podboju łacińskim: relacje Cypryjczyków, innych kronikarzy oraz szerszy kontekst
    Autorzy:
    Coureas, Nicholas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597240.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    kroniki
    osadnictwo
    podbój
    Gwidon z Lusignan
    łacinnicy
    Jeruzalem
    Europa
    Syria
    chronicles
    settlement
    conquest
    Guy de Lusignan
    Latins
    Jerusalem
    Europe
    Opis:
    The accounts of various chronicles of the thirteenth to the sixteenth centuries on settlement in Cyprus in the years following the Latin conquest, from the end of the twelfth to the early thirteenth century, will be examined and compared. The details provided by the chronicles, where the information given derived from, the biases present in the various accounts, the extent to which they are accurate, especially in cases where they are corroborated or refuted by documentary evidence, will all be discussed. The chronicles that will be referred to are the thirteenth century continuation of William of Tyre, that provides the fullest account of the settlement of Latin Christians and others on Cyprus after the Latin conquest, the fifteenth century chronicle of Leontios Makhairas, the anonymous chronicle of “Amadi” that is probably dateable to the early sixteenth century although for the section on thirteenth century Cypriot history it draws on earlier sources and the later sixteenth century chronicle of Florio Bustron. Furthermore, the Chorograffia and Description of Stephen de Lusignan, two chronicles postdating the conquest of Cyprus by the Ottoman Turks in 1570, will also be referred to on the subject of settlement in thirteenth century Cyprus. By way of comparison, the final part of the paper examines the extent to which the evidence of settlement in other Mediterranean lands derives chiefly from chronicles or from documentary sources.
    Artykuł bada i porównuje relacje na temat osadnictwa na Cyprze w latach następujących po podboju łacińskim od końca XII do początku XIII w. zamieszczone w różnych kronikach od XIII do XVI w. Omówiono informacje przekazane przez kronikarzy, a także uprzedzenia obecne w różnych relacjach oraz stopień dokładności tych informacji, szczególnie w przypadkach, gdy są one potwierdzone lub obalone przez inną dokumentację. Kroniki, o których mowa, to XIII‑wieczna kontynuacja Wilhelma z Tyru, która zawiera najpełniejszy opis osiedlania się łacinników i innych osób na Cyprze po łacińskim podboju, XV‑wieczna kronika Leontiosa Machairasa, anonimowa kronika „Amadiego”, którą prawdopodobnie można datować na początek XVI w., chociaż w części dotyczącej historii Cypru w XIII w. opiera się ona na wcześniejszych źródłach, oraz późniejsza XVI‑wieczna kronika Florio Bustrona. Ponadto przywoływane są Chorograffia i Opisanie Stefana z Lusignan, dwie kroniki datowane na okres po podboju Cypru przez Turków Osmańskich w 1570 r., poruszające temat osadnictwa na XIII‑wiecznym Cyprze. Dla porównania, końcowa część artykułu bada, w jakim zakresie dowody na osadnictwo w innych regionach basenu Morza Śródziemnego wywodzone są z kronik lub ze źródeł dokumentalnych.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 175-190
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koła Krucjaty Eucharystycznej prowadzone przez oo. bernardynów w świetle zachowanych kronik krucjaty
    Eucharistic Crusade circles by Bernardine Fathers in the lignt of the remaining chronicles of the crusade
    Autorzy:
    Kamiński, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1217977.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Krucjata Eucharystyczna
    bernardyni
    Piotrków Trybunalski
    Kraków
    Skępe
    Krystopol
    Sokal
    o. Franciszek Salezy Majewski OFM
    o. Fidelis Kędzierski OFM
    kroniki
    Eucharistic Crusade
    Bernardine monks
    Cracow
    F. Franciszek Salezy Majewski OFM
    F. Fidelis Kędzierski
    chronicles
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest działalności Kół Krucjaty Eucharystycznej prowadzonych przez OO. Bernardynów w latach 30-tych i 40-tych XX w. w: Piotrkowie Trybunalskim, Lwowie, Krakowie, Skępem, Krystynopolu i Sokalu. Organizacja ta, zaszczepiona na polski grunt przez Urszulę Ledóchowską w 1925 r., stawiała sobie za cel szerzenie wśród dzieci i młodzieży kultu eucharystycznego i w oparciu o ten kult prowadzenie wszechstronnej formacji religijno-społecznej. Krucjata cieszyła się w Polsce międzywojennej ogromną popularnością. Wystarczy wspomnieć, że w 1933 r. istniało w Polsce 400 placówek, podczas gdy 4 lata później liczba ta sięgnęła 2192 gromadząc 185 450 członków. Poszczególne koła powstawały początkowo przy szkołach, a później również na terenie parafii. Pierwszymi placówkami, które zostały objęte opieką duchową przez OO. Bernardynów były: Koło Krucjaty przy Szkole Powszechnej im św. Kazimierza w Piotrkowie Trybunalskim, powstałe w 1931 roku oraz Koło przy Szkole Powszechnej im. św. Kingi, tamże, założone 2 lata później. Jego Opiekunem został o. Franciszek Salezy Majewski OFM. Wielkim propagatorem Rycerstwa Jezusowego, bo taką też nazwę nosiła ta organizacja, był o. Fidelis Kędzierski-założyciel placówek we Lwowie (1936 r.) i Krakowie (1946 r.). Pozostałe jednostki nie zostały odpowiednio udokumentowane. Zachowane kroniki stanowią bogatą bazę źródłową, jeżeli chodzi o strukturę organizacyjną poszczególnych kół, a w szczególności działalności i składu zarządu czy ilości kandydatów w poszczególnych latach. Pewnym problemem jest brak lub znikoma ilość prób wartościowania postaw uczestników Krucjaty przez przełożonych co nie pozwala na pełną ocenę efektów formacji.
    The present article is devoted to the activity of the Eucharistic Crusade circles led by the Bernardine Fathers in the 1930s and the 1940s in Piotrków Trybunalski, Lvov, Cracow, Skępe, Krystynopol and Sokal. The organisation, brought to Poland by Urszula Ledóchowska in 1925, had the aim of spreading the Eucharistic cult among children and young people and – on the basis of this cult – conducting a comprehensive religious and social formation. The Crusade enjoyed a great popularity in inter-war Poland. Suffice it to mention that in 1933 there existed in Poland 400 circles, while only 4 years later there were already 2192 with 185450 members. Respective circles came into existence first at schools and later also at parishes. The first circles to be taken into spiritual care by the Bernardine Fathers were: the Crusade Circle at St Casimir elementary school in Piotrków Trybunalski established in 1931 and the Circle at St Kinga elementary school, therein, established two years later. Its Guardian was Fr Franciszek Salezy Majewski OFM. A great propagator of the Knighthood of Jesus – another name of the organisation – was Fr Fidelis Kędzierski, the founder of the circles in Lvov (1936) and Cracow (1946). The other circles have not been adequately documented. The remaining chronicles are a rich source material as far as the organisational structure of the circles is concerned, especially the activities and the composition of the management or the number of candidates in respective years. However, the lack or a small number of attempts at evaluating the attitudes of the participants of the Crusade by their superiors poses a certain problem and does not allow for a full evaluation of the formation’s effects.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 125; 231-247
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alokucja jako element rytuału bitewnego. Szesnastowieczny kontekst kronikarski (Królestwo Polskie)
    The allocution as the element of the battle ritual. The sixteenth-century chronicle context
    Autorzy:
    Bołdyrew, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46186799.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia wojskowości przełomu średniowiecza i nowożytności
    alokucja
    rytuał wojskowy
    Królestwo Polskie
    kroniki
    late medieval / early modern history of warfare
    allocution
    rite of war
    Kingdom of Poland
    chronicles
    Opis:
    Jeden z elementów rytuału bitewnego (zwłaszcza w ujęciu źródeł o charakterze narracyjnym) stanowiła mowa wodza. Jej zadaniem było podbudowanie morale wojska w obliczu zagrożenia nieuniknionym starciem. Dowodziła ona męstwa i determinacji w realizacji celu militarnego dowódcy oraz zawierała elementy, które podnosiły mające nastąpić wydarzenie (bitwę) do rangi sporu sił wyższych. W tym ujęciu nieprzyjaciela przedstawiano jako emanację sił zła, tym samym budując prostą, binarną opozycję między swoimi/dobrymi a obcymi/innymi/złymi. Taka praktyka była typowym zabiegiem polegającym na odarciu przeciwnika z cech, które uznawano za przymioty godności i prawości. Analiza została oparta na szesnastowiecznych relacjach kronikarskich, m.in. autorstwa Marcina Bielskiego i Macieja Stryjkowskiego oraz dodatkowych tekstach związanych z konkretnymi starciami. Jej wyniki zaprezentowano na szerokim chronologicznie tle porównawczym. Ustalono, że de facto obowiązywały dwa odrębne porządki. Pierwszym z nich był porządek rzeczywisty, w którym do alokucji dochodziło rzadko, a wówczas miała ona lakoniczny charakter. Drugi porządek stanowił kreację literacką na temat bitwy. Im dłuższy był odstęp czasowy między zdarzeniem opisywanym w kronice, a rzeczywistymi wypadkami, tym alokucja stawała się bardziej rozbudowa. Dlatego w artykule uznano ją za element wykreowanego rytuału bitewnego. Stanowiła zatem specyficzne spiętrzenie dramatyczne opowieści, nawet wtedy, gdy nie miała miejsca w rzeczywistości. Dzięki temu narracja kronikarska budowała schematyczny obraz przeszłości, mający odpowiadać zapotrzebowaniu na wykreowanie pewnego rodzaju tożsamości dynastii i państwa. W starciu Królestwa Polskiego z wrogami zawsze bowiem eksponowano element różnić wyznaniowych między chrześcijańskimi wojskami polskimi oraz armiami prawosławnymi lub muzułmańskimi.
    One of the battle ritual’s elements (especially from the narrative sources point of view) was the war chief ’s speech. Its aim was to build up the army’s morale in the face of the inevitable confrontation danger. The speech was proving the commander’s brave and determination in the realisation of military aim and contained the elements, which were elevating the future happening (the battle) to the importance of the forces majeure’s conflict. In this spin the enemy was featured as the forces of darkness’s emanation, what served creation simple binary opposition between ours/the good ones and the aliens/ the bad ones. These practise was the typical measure founded on the tearing the enemy of the qualities treated as the dignity and integrity attributes off. The analyse is based on the sixteenth-century chronicle accounts, including those written by Marcin Bielski and Maciej Stryjkowski and the additional texts concerning particular clash. Its results are presented against the chronologically wide background. It has been determined that de facto two separate types of the allocution applied equally. The first of them was the real type, very rare, short and laconic. The second one was the literary creation in description of the battle. The longer was the lag between the happening described in the chronicle and the moment of description, the more elaborate began the allocution. That is why in the article the allocution is acknowledged as a part of created battle ritual. By extension, it made up specific accumulation of the dramatic points in the tale, even if it was not real. Due to it, the chronicle narration created schematic picture of the past, responding to the requirement of building some kind of the country’s and dynasty’s identity. In connection with this purpose, religious differences between Christian army of Poland and the Russian Orthodox or Muslim military were emphasized in the question of conflict between the Kingdom of Poland and its enemies.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 29-44
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies