- Tytuł:
-
Ciało i gnoza w wybranych utworach Stanisława Lema
Body and Gnosis in Selected Works of Stanisław Lem - Autorzy:
- Kwosek, Jacek
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/29433534.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
- Tematy:
-
Stanisław Lem
gnostycyzm
ciało
Gnosticism
body - Opis:
-
Artykuł ukazuje zbieżność niektórych wątków w twórczości Stanisława Lema dotyczących ciała z niektórymi ujęciami gnostycyzmu. Omówione zostały następujące utwory: Cyberiadzie, Bajkach robotów, Dziennikach gwiazdowych, Wizji lokalnej i w Masce. W analizowanych utworach pojawia się motyw ciała ludzkiego w oczach Obcych (scil. robotów i kosmitów). Postrzegane jest ono jako odrażające – podobnie jak ludzkie zwyczaje. Wątek ten jest zbieżny z gnostycką wrogością wobec ciała. Odpowiednikami złośliwego Demiurga z mitów gnostyckich są u Lema Bann i Pugg oraz inni nieudolni kreatorzy. Lem ukazuje ciało ludzkie jako niedoskonałe i będące produktem przypadku, a nawet błędu czy wybryku natury, co odpowiada gnostyckiej tezie, że człowiek żyje na świecie w wyniku pomyłki lub katastrofy w Pleromie. W utworach Lema pojawia się też negatywna ocena seksualności, tak jak w gnostycyzmie. Wreszcie, istotnym elementem gnostycyzmu jest poczucie obcości w świecie – wątek ten obecny jest w Masce. Na końcu podjęta zostaje próba wyjaśnienia zbieżności między lemowskim i gnostyckim ujęciem ciała.
The article shows the convergence of some motifs in Stanisław Lem’s work on the body with some approaches to body in Gnosticism. The following works were discussed: The Cyberiad, Fables for Robots, The Star Diaries, Inspection at the Scene of the Crime and The Mask. In the analyzed works, the theme of the human body appears in the eyes of Aliens and robots. It is perceived as disgusting – just like human habits. This theme coincides with the Gnostic hostility towards the body. The counterparts of the malicious Demiurge in Gnostic myths are in Lem’s works Bann and Pugg, and other inept creators. Lem portrays the human body as imperfect and the product of chance, even a mistake or a freak of nature, which corresponds to the Gnostic thesis that man lives in the world as a result of a mistake or a catastrophe in the Pleroma. In Lem’s works there is also a negative assessment of sexuality, as in gnosticism. Finally, an important element of Gnosticism is a sense of alienation in the world – this theme is present in The Mask. Finally, an attempt is made to explain the convergence between the Lem’s and the Gnostic views of the body. - Źródło:
-
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 53-70
2657-3261 - Pojawia się w:
- Studia Pigoniana
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł