Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "agricultural biogas" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Development barriers of agricultural biogas plants in Poland
    Bariery rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce
    Autorzy:
    Bednarek, Anita
    Klepacka, Anna M.
    Siudek, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24201133.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
    Tematy:
    barrier
    development
    agricultural biogas plant
    Polska
    bariera
    rozwój
    biogazownia rolnicza
    Polska
    Opis:
    The article aims to identify barriers related to developing agricultural biogas plants in Poland. The secondary data was supplemented by primary data from a questionnaire conducted among employees of an enterprise whose biogas production is one of the elements of the circular economy. The results of the research revealed that the majority of respondents indicated external, systemic and developmental obstacles. The largest percentage of responses concerned the lack of stable legal regulations in the scope of renewable energy sources, including biogas plants, and the lack of programs financing the construction of agricultural biogas plants. Moreover, the respondents pointed to the proposals that could improve the development of agricultural biogas plants in the future. The respondents considered updating and ensuring the profitability of investments in the situation of significantly higher expenditures, growing costs of business and debt servicing through the reference price as a significant motivator, as well as inclusion in the support system of tariffs guaranteeing a stable income for at least 15 years. Barriers to developing agricultural biogas plants in Poland remain unchanged, and the awareness of the positive impact of agricultural biogas plants on many levels is still very low.
    Celem artykułu jest rozpoznanie barier jakie związane są z rozwojem biogazowi rolniczych. Uzupełnienie danych wtórnych stanowiły dane pierwotne pozyskane na podstawie kwestionariusza, przeprowadzonego wśród pracowników przedsiębiorstwa, którego produkcja biogazu jest jednym z elementów gospodarki obiegu zamkniętego. Wyniki badań wskazały, iż respondenci w zdecydowanej większości wskazali na przeszkody zewnętrzne, systemowe i rozwojowe. Największy procentowy udział odpowiedzi dotyczył braku stabilnych przepisów prawa w zakresie odnawialnych źródeł energii, w tym biogazowni oraz braku programów finansujących budowę biogazowni rolniczych. Ponadto, respondenci wskazywali na propozycje, które mogłyby w przyszłości usprawnić rozwój biogazowni rolniczych. Respondenci za bardzo ważny motywator uznali aktualizację i zagwarantowanie opłacalności inwestycji w sytuacji znacznie wyższych nakładów, rosnących kosztów działalności i obsługi zadłużenia poprzez cenę referencyjną, a także uwzględnienie w systemie wsparcia taryf gwarantujących stabilny dochód przez co najmniej 15 lat. Bariery rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce pozostają niezmienne, a świadomość pozytywnego oddziaływania biogazowni rolniczych na wielu płaszczyznach wciąż jest bardzo mała.
    Źródło:
    Ekonomia i Środowisko; 2023, 1; 229--258
    0867-8898
    Pojawia się w:
    Ekonomia i Środowisko
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of environmental impact of agricultural biogas plants
    Autorzy:
    Janas, M.
    Zawadzka, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/105842.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia
    Tematy:
    agricultural biogas plant
    biomass
    biogas
    environmental impact
    biogazownia rolnicza
    biomasa
    biogaz
    wpływ na środowisko
    Opis:
    Operation of biogas plants, anaerobic fermentation processes, collection and purification of biogas and its subsequent combustion may be a source of environmental hazard. The construction and operation of biogas plants is inextricably connected with the generation and emission of solid, liquid and gaseous pollutants into the environment. The aim of the work is to analyze environmental hazards resulting from the construction and operation of biogas plants. As part of the work, a comprehensive analysis of their impact on individual components of the environment was made. The effect of biogas plants on atmospheric air, soil and water environment and acoustic climate was analyzed and the potential range of these impacts was presented.
    Źródło:
    Acta Innovations; 2018, 27; 24-30
    2300-5599
    Pojawia się w:
    Acta Innovations
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza ekonomiczna budowy i eksploatacji biogazowi rolniczych w Polsce
    Economic analysis concerning construction and operation of agricultural biogas works in Poland
    Autorzy:
    Kosewska, K.
    Kamiński, J. R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/290266.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    biogazownia rolnicza
    analiza ekonomiczna
    wskaźniki ekonomiczne
    eksploatacja
    agricultural biogas works
    economic analysis
    economic indicators
    Opis:
    Celem pracy była ocena opłacalności inwestycyjnej budowy oraz eksploatacji iogazowni rolniczych w Polsce. Zakres pracy obejmował analizę opłacalności wytwarzania biogazu w biogazowniach rolniczych oraz jego energetycznego wykorzystania w agregacie kogeneracyjnym. Budowa biogazowni rolnicznej w warunkach komercyjnych nie wykazała się wystarczającą efektywnością ekonomiczną. Najbardziej opłacalna jest obecnie budowa dużych (powyżej 500 kW mocy), scentralizowanych biogazowni rolniczych z udziałem co najmniej 75% dotacji w skali całej inwestycji.
    The purpose of the work was to evaluate investment cost-effectiveness for construction and operation of agricultural biogas works in Poland. Work scope included cost-effectiveness analysis for biogas production in agricultural biogas-works, and its use as power source in a co-generating unit. In commercial conditions, construction of agricultural biogas works did not prove to be sufficiently cost-effective from economic point of view. Currently, it is most profitable to build large (over 500 kW of power), centralised agricultural biogas works with minimum 75% subsidy share on the scale of the whole investment.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2008, R. 12, nr 1(99), 1(99); 189-194
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyznaczenie potencjału energetycznego biogazu w wybranym gospodarstwie rolnym
    Determination of the energy potential of biogas in selected farm household
    Autorzy:
    Sikora, J.
    Tomal, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/101440.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    biogaz
    biogazownia rolnicza
    fermentacja metanowa
    odnawialne źródła energii
    biogas
    agricultural biogas plant
    methane fermentation
    renewable energy sources
    Opis:
    Produkcja biogazu w Polsce corocznie zwiększa swój udział w wytwarzaniu energii odnawialnej kraju, a także stanowi doskonałą metodę zagospodarowania odpadów organicznych z rolnictwa oraz przemysłu rolno-spożywczego. Powstały w wyniku fermentacji metanowej biogaz jest wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej jak i cieplnej. Celem pracy było wyznaczenie ilości wydzielanego biogazu, z dostępnej biomasy, uzyskanej w wyniku działalności rolniczej gospodarstwa, zlokalizowanego w miejscowości Kazimierza Wielka. Na podstawie otrzymanych wyników obliczono ilość energii możliwą do uzyskania z dostępnej biomasy w gospodarstwie rolnym. Wszystkie badania nad jakością i ilością wydzielonego biogazu zostały przeprowadzone w laboratorium biogazowni znajdującym się na Wydziale Inżynierii Produkcji i Energetyki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Badaniu zostały poddane następujące frakcje pochodzenia rolniczego: liście buraka cukrowego, korzeń buraka cukrowego, słoma z kukurydzy oraz kiszonka z kukurydzy. Na podstawie dostępnych materiałów oraz przeprowadzonych badań, dobrano generator tłokowy o mocy 350 kW a całkowita energia możliwa do wytworzenia wynosi ok. 2806 MWh. Ma podstawie przeprowadzonej analizy wynika, że badane gospodarstwo rolne może prowadzić działalność związaną z produkcją biogazu, która będzie stanowić dywersyfikacje jego dochodów.
    The production of biogas in Poland each year is increasing its share in renewable energy in the country, it is n excellent method of waste disposal as well. Biogas produced in the process of methane fermentation is used to produce electricity and heat. Determining the amount of biogas produced as a result of methane fermentation of available biomas generated from a selected farm household. This research disseratation was written on the basis of the available literature concerning the production of biogas and renewable energy sources the research methodology was based on the German standard DIN 38414. Using the available materials and research studies, a 350 kW piston generator was chosen; the total energy possible to be generated is approx 2806 MWh. As is clear from the foregoing, farm household under study can engage in the production of biogas,, which will provide additional income for farmers.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2016, III/2; 971-982
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza możliwości produkcji biogazu na bazie gnojowicy oraz kiszonki z kukurydzy
    Analysis of potential for production of biogas based on liquid manure and corn ensilage
    Autorzy:
    Szlachta, J.
    Fugol, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/291438.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    biogazownia rolnicza
    kiszonka z kukurydzy
    biogaz
    opłacalność produkcji
    agricultural biogas production plant
    corn ensilage
    biogas
    production cost-effectiveness
    Opis:
    Analizowano opłacalność produkcji biogazu dla wybranej gminy w kogeneracji, przy użyciu kiszonki z kukurydzy w mieszaninie z gnojowicą w proporcji gnojowica/kiszonka odpowiednio 30/70% oraz 70/30%. Pomijając wpływy tytułem sprzedaży certyfikatów, co może stanowić zysk przedsięwzięć inwestycji biogazowych - wykazano, że przy 70% udziale kiszonki z kukurydzy i cenie jednostkowej tony kiszonki z kukurydzy 60 zł. i więcej opłacalność produkcji biogazu wykazuje wynik ujemny.
    The scope of the analysis covered biogas production cost-effectiveness for a selected borough in cogeneration, using corn ensilage mixed with liquid manure in the following liquid manure/ ensilage ratios: 30/70% and 70/30%, respectively. Apart from income due to certificate sales, which may constitute profit of biogas investment undertakings - it has been shown that at 70% share of corn ensilage and unit price PLN 60 and more for one metric ton of corn ensilage, biogas production cost-effectiveness gives negative result.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2009, R. 13, nr 5, 5; 275-280
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potencjalne możliwości rozwoju biogazowni na przykładzie województwa zachodniopomorskiego
    Potential possibilities for the deveopment of biogas plants on the example of Zachodniopomorskie voivodeship
    Autorzy:
    Jasiulewicz, M.
    Janiszewska, D. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/290452.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    biogazownia rolnicza
    biogaz
    nawóz naturalny
    kiszonka z kukurydzy
    województwo zachodniopomorskie
    potencjał energetyczny
    biomasa
    agricultural biogas plant
    biogas
    manure
    corn silage
    Zachodniopomorskie voivodeship
    energy potential
    biomass
    Opis:
    W pracy przyjęto dwa cele badawcze. Pierwszym celem jest wskazanie gmin o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju biogazowni rolniczych. Drugim celem jest ocena teoretycznego potencjału biomasy wykorzystywanej jako substrat w biogazowniach rolniczych. W artykule wzięto pod uwagę gminy wiejskie oraz miejsko-wiejskie. Poziom uwarunkowań wyznaczono metodą wskaźnika syntetycznego. W artykule wzięto pod uwagę, takie substraty jak: nawozy organiczne, kiszonkę z kukurydzy, kiszonkę z traw, kiszonkę z liści buraków, odpady przemysłu rolno-spożywczego. Z badań wynika, że najkorzystniejsze warunki dla rozwoju biogazowni rolniczych znajdują się w północno-zachodniej części regionu. Oszacowano, iż największą ilość energii można pozyskać z nawozów organicznych oraz kiszonki kukurydzy. Natomiast łączny potencjał energetyczny zasobów znajdujących się w regionie wynosi 638,7 GWh i może zaspokoić 10% zapotrzebowania na energię elektryczną.
    The article assumes two research objectives. The first research objective is to indicate communities that have the best development conditions for agricultural biogas plants. The second research objective is the theoretical evaluation of the biomass potential as a substrate in agricultural biogas plants. The research was conducted on both the rural and urban-rural municipalities. The municipalities determinants levels were determined using the synthetic indicator. The research was conducted on substrates such as: manure, corn silage, grass silage, beet leaf silage, agro - food industry wastes. The research results indicate that the best conditions for the development of agricultural biogas plants are in the north-western part of the region. It was estimated that the maximum quantities of energy can be obtained from organic fertilizers and corn silage. Whereas, the total energy resources potential in the region amounts to 638.7 GWh and can meet 10% of electricity demands.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2013, R. 17, nr 2, t. 1, 2, t. 1; 91-102
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Logistic aspects of the ecological impact indicators of an agricultural biogas plant
    Logistyczne aspekty ekologicznych wskaźników oddziaływania biogazowni rolniczej
    Autorzy:
    Muradin, M.
    Foltynowicz, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950047.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Logistyki
    Tematy:
    life cycle assessment
    agricultural biogas plant
    renewable energy
    ecological performance
    ecological effectiveness
    ecological impact indicators
    analiza cyklu życia
    biogazownia rolnicza
    energia odnawialna
    efektywność ekologiczna
    wskaźniki wpływu ekologicznego
    Opis:
    Background: Poland must fulfill its obligations regarding increasing the share in the production of energy from renewable sources. By 2020, this share for Poland is to amount to a minimum of 15% of green energy consumption in final gross energy consumption. Poland has significant biomass potential that can be used for biogas production. Biogas can be produced in biogas installations installed in landfills, sewage treatment plants or agricultural biogas plants. Literature sources state that in studies of environmental effects concerning the operation of agricultural biogas plants, it is the logistics of the feedstock load that causes the greatest environmental burdens as well as that the distance to which the feedstock is transported significantly affects the growth of global warming potential. In this publication for the first time for Polish conditions will be presented the results of the analysis of logistics aspects and their impact on the ecological impact indicators of four agricultural biogas plants differing in the way the feedstock is provided. Methods: The assessment of ecological impact indicators was carried out using the Life Cycle Assessment (LCA) methodology based on ISO 14040-44 and using the LCIA Impact 2002+ method. In this method 15 impact categories are distinguished to which damage categories: Human health, Ecosystem quality, Climate change and Resources are assigned. Primary data obtained in the tested biogas plants and selected secondary data obtained from the Ecoinvent database v. 3.4 were processed using the SimaPro Ph.D. v. 8.3.0 calculation program. All results are analyzed relative to the functional unit defined as producing 1000 MWh of electricity. The analyzed four agricultural biogas plants are representative examples for particular types of agricultural biogas plants. Results: The results of the calculations show that the greatest environmental effects are related to the stage of providing the raw material in biogas installations, mainly due to the long-distance transport of substrates with the use of heavy transportation equipment. The results of the variant analysis show that transporting slurry with a pipeline would allow for 10-fold reduction of environmental damage in relation to BAU, i.e. transport by means of a farm tractor with a barrel. Conclusions: The logistics aspects of the operation of selected agricultural biogas plants differing in the way the feedstock is provided are one of the main factors affecting their ecological efficiency. The transport of raw materials, both as to the length of the transport route and the means of transport used, impact on the ecological impact indicators of agricultural biogas plants. The obtained positive environmental effects from the production of electricity from biogas are often significantly reduced by inadequate transport of raw materials or their transport over long distances. Further work is required to convince the biogas plants operators on the need of proper logistics solutions. Preferably if based on the results of the presented analyzes, they should consider submitting a logistics management system for the flow of raw materials in a biogas plant, to the certification for example in the ISCC system and REDcert.
    Wstęp: Polska musi wypełnić swoje zobowiązania dotyczące zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii elektrycznej. Do roku 2020 ten udział dla Polski ma wynosić co najmniej 15% całkowitego zużycia energii w końcowym zużyciu energii brutto. Polska ma znaczny potencjał biomasy, który można wykorzystać do produkcji biogazu. Biogaz można produkować w instalacjach biogazowych instalowanych na składowiskach odpadów, oczyszczalniach ścieków lub biogazowniach rolniczych. Źródła literaturowe stwierdzają, że w badaniach skutków środowiskowych dotyczących eksploatacji biogazowni rolniczych, logistyka wsadu surowca powoduje największe obciążenia środowiska. Odległość, na której transportowany jest surowiec, znacząco wpływa na wzrost potencjału globalnego ocieplenia. W niniejszej publikacji po raz pierwszy dla polskich warunków zostaną przedstawione wyniki analizy aspektów logistycznych i ich wpływu na wskaźniki oddziaływania środowiskowego czterech biogazowni rolniczych różniących się sposobem podawania surowca. Metody: Ocena wskaźników oddziaływania ekologicznego została przeprowadzona przy użyciu metodologii Analizy cyklu Życia [Life Cycle Assessment (LCA)] opartej na normie ISO 14040-44 z zastosowaniem metody LCIA Impact 2002+. W tej metodzie wyodrębnia się 15 kategorii oddziaływania, do których zaliczane są takie kategorie szkód jak wpływ na zdrowie ludzi, wpływ na jakość ekosystemu, wpływ na zmiany klimatu i zasoby naturalne. Dane pierwotne uzyskane w badanych instalacjach biogazowych i wybrane dane wtórne uzyskane z bazy danych Ecoinvent v. 3.4 zostały przetworzone przy użyciu programu obliczeniowego SimaPro Ph.D. v. 8.3.0. Wszystkie wyniki były analizowane w odniesieniu do jednostki funkcjonalnej zdefiniowanej jako wytworzenie 1000 MWh energii elektrycznej w biogazowni rolniczej. Analizowane cztery biogazownie rolnicze są reprezentatywnymi przykładami dla poszczególnych rodzajów biogazowni rolniczych. Wyniki: Wyniki analiz wskazują, że największe negatywne efekty środowiskowe związane są z etapem dostarczania surowca do instalacji biogazowych, głównie ze względu na transport wsadu na duże odległości przy użyciu ciężkiego sprzętu transportowego. Wyniki analizy wariantowej pokazują, że transport gnojowicy za pomocą rurociągu pozwoliłby na 10-krotne zmniejszenie szkód środowiskowych w stosunku do BAU, tj. transportu za pomocą ciągnika rolniczego z beczką. Wnioski: Aspekty logistyczne działania wybranych biogazowni rolniczych różniących się sposobem podawania surowca są jednym z głównych czynników wpływających na jego efektywność ekologiczną. Transport surowców, zarówno pod względem długości trasy transportu, jak i wykorzystywanych środków transportu, wpływa na wskaźniki oddziaływania ekologicznego biogazowni rolniczych. Uzyskany pozytywny wpływ na środowisko wynikający z produkcji energii elektrycznej z biogazu jest często znacznie ograniczany przez niedostateczny transport surowców lub ich transport na duże odległości. Konieczne są dalsze prace, aby przekonać operatorów biogazowni o potrzebie odpowiednich rozwiązań logistycznych. Najlepiej, gdyby w oparciu o wyniki przedstawionych analiz rozważyli poddanie systemu zarządzania logistyką przepływu surowców w biogazowni certyfikacji np. w systemie ISCC oraz REDcert.
    Źródło:
    LogForum; 2018, 14, 4; 535-547
    1734-459X
    Pojawia się w:
    LogForum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognozowany wpływ projektowanej biogazowi rolniczej w Złotnikach Małych k/Kalisza na glebę oraz wodę gruntową i powierzchniową
    Forecast impact of prospective agricultural biogas plant in Złotniki Małe n/Kalisz upon soil and underground and surface water
    Autorzy:
    Mastyński, J.
    Małecka, I.
    Staszewski, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/407619.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
    Tematy:
    klimat
    geomorfologia
    gleba
    woda gruntowa
    woda powierzchniowa
    biogazownia rolnicza
    proces technologiczny
    energia elektryczna
    energia cieplna
    climate
    geomorphology
    soil
    underground water
    surface water
    agricultural biogas plants
    technological process
    electric power
    heat energy
    Opis:
    Planowana biogazownia rolnicza o mocy elektrycznej około 1.2 MW z możliwością rozbudowy do 1,9 MW, przewidywana jest w miejscowości Złotniki Małe KkKalisza. Powierzchnia terenu przewidzianego pod inwestycje wynosi około 2,58ha. Podstawową działalnością planowanej biogazowi będzie skojarzenie technologii produkcji energii elektrycznej i cieplnej w agregatach kogeneracyjnych. Do produkcji biogazu tj. niezbędnego paliwa wykorzystana będzie fermentacja metanowa związków organicznych. Podstawowym wsadem będzie mieszanina kiszonki roślinnej oraz gnojowicy. Poziom wody gruntowej płytko zalegającej (0,69 - 0,94 m. p.p.t.) na terenie przeznaczonym pod budowę biogazowni, jest ściśle powiązany z poziomem wody (wodostanem) w rzece Bawół.
    The prospective agricultural biogas plant of app. 1.2 MW scalable up to 1.9 MW should be built in Złotniki Małe n/Kalisz. The area of the land under investment occupies app. 2.58 ha. The basic activity of the intended biogas plant will involve association of electric and heat power in cogenerating aggregates. Methane fermentation of organic compounds will be used to produce biogas, which is the necessary fuel. The basic charge will be a mix of plant silage and manure. The level of shallow underground water (0.69 - 0.94 m underground) in the area where the biogas plant is intended is closely related to the water level in the Bawół river.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2012, 5-6; 58-68
    2082-6702
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies