Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "staroobrzędowcy" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Koncept młodość w utworach poetyckich staroobrzędowców z regionu augustowskiego
    Autorzy:
    Pawlaczyk, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1832549.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-22
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    koncept młodość
    utwory poetyckie
    staroobrzędowcy
    dwujęzyczność
    the concept youth
    poetry
    the Old Believers’
    bilingualism
    Opis:
    The Old Believer’s in Poland live in three regions: Augustów, Suwałki and the Mazurian Lakeside. In one of them (the Augustow region) there are people, who have developed their own system of transcription of the Russian dialect to create their memorable texts. Nowadays it is the only literature in the Old Believers’ community. This specific kind of poetry is a very important source of knowledge about history, culture and traditions minority group. Because of the specific self-made system of transcripion and themes related to the local community, the poems uniqe. Moreover, they are also interesting because of their thematic diversity, containing many popular folk topics. One of them is the theme of youth. The concept of “youth” evokes many associations among the representatives of the older generation. The local poets writing about the past rely on their own observations and present only its positive aspects.
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2019, 19; 361-372
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi teoretyczne na temat zmiany kodu w monologach starowierców mieszkających w Polsce
    Theoretical remarks on code-switching in monologues of the Old Believers living in Poland
    Autorzy:
    Głuszkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676355.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    code-switching
    code-mixing
    bilingualism
    Old Believers
    Russian dialect
    Polish language
    przełączanie kodów
    mieszanie kodów
    dwujęzyczność
    staroobrzędowcy
    rosyjska gwara
    język polski
    Opis:
    The Old Believers living in Poland are a bilingual community. Although they managed to maintain their religion, culture and language through ages, their language situation as well as the structure of the dialect have been undergoing severe changes. In spite of Polish loan translations and borrowings present in the Russian dialect, the Old Believers tend to switch the code between sentences and inside of them. The article is an approach to find an appropriate theoretical approach to characterize the phenomenon of code switching and code mixing in monologues, i.e. these cases of switching which are caused neither by the change of interlocutor nor by the change of communicative situation.
    Mieszkający w Polsce staroobrzędowcy są społecznością dwujęzyczną. Choć na przestrzeni kilku stuleci udało im się zachować swoją religię, kulturę i język, ich sytuacja językowa oraz struktura dialektu wciąż podlegają poważnym zmianom. Oprócz zapożyczeń i kalk z języka polskiego przejawem tych zmian jest tendencja do przełączania kodów pomiędzy zdaniami i wewnątrz nich. Artykuł stanowi próbę znalezienia podejścia teoretycznego, które byłoby odpowiednie do opisu zjawisk przełączania i mieszania kodów w monologach, czyli tych przypadków zmiany języka wypowiedzi, które nie są spowodowane zmianą rozmówcy ani sytuacji komunikacyjnej.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 159-173
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola imiesłowów przysłówkowych uprzednich w wyrażaniu stosunków temporalnych w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców mieszkających w Polsce
    The role of past adverbial participles in expressing temporal relationships in the Russian dialect used by the Old Believers living in Poland
    Autorzy:
    Paśko-Koneczniak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594072.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    staroobrzędowcy
    imiesłów przysłówkowy uprzedni
    rosyjska gwara
    dwujęzyczność
    temporalność
    Old Believers
    past adverbial participle
    Russian dialect
    bilingualism
    temporariness
    Opis:
    Przedmiotem rozważań jest analiza znaczeń i relacji temporalnych wyrażanych za pomocą imiesłowów przysłówkowych uprzednich w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców mieszkających w P olsce. Analizowane przykłady zostały wyekscerpowane z materiału zgromadzonego współcześnie oraz pochodzącego z badań z lat 1950–1970 prowadzonych przez Irydę Grek-Pabisową i Irenę Maryniakową. Rosyjska gwara staroobrzędowców określana jest jako najbardziej zbliżona do grupy zachodniej środkowowielkoruskich gwar akających, tzw. grupy pskowskiej. Imiesłowy przysłówkowe uprzednie na -(f)šy mają w gwarze staroobrzędowców szerokie zastosowanie i tworzone są zarówno od czasowników nieprzechodnich, jak i przechodnich. W odróżnieniu od rosyjskiego języka literackiego w gwarze staroobrzędowców mieszkających w Polsce formy imiesłowowe na -(f)šy występują w funkcji orzeczenia. W badanej gwarze staroobrzędowców imiesłowy przysłówkowe uprzednie mogą wyrażać m.in. czynność przeszłą, której skutki są aktualne w momencie mówienia; cechę lub stan subiektu w teraźniejszości lub przeszłości; cechę lub stan obiektu, która jest rezultatem czynności przeszłej; czynność uprzednią w stosunku do innej czynności przeszłej; tzw. conclusivus, czyli wnioskowanie na temat realizacji czynności; możliwy rezultat w teraźniejszości; możliwe zdarzenie przyszłe w przeszłości; możliwą czynność następczą w przyszłości; uprzedniość zdarzenia w przyszłości; czynność lub stan towarzyszące innej czynności, która ma miejsce w teraźniejszości; równoczesność dwóch czynności w przeszłości.
    The article is an analysis of meanings and temporal relationships expressed by means of past adverbial participles in the Russian dialect spoken by the Old Believers living in Poland. Linguistic samples have been excerpted from the recently collected material as well as from the research which was carried out by Iryda Grek-Pabis and Irena Maryniak between the 1950s and the 1970s. The Russian dialect used by the Old Believers is considered closest to the western group of Central Russian akanie dialects, the so-called Pskov group. Past adverbial participles ending in -(f)šy are widely used in the Old Believers’ dialect and they are formed on the basis of both transitive and intransitive verbs. In contrast to the standard variety of Russian, in the dialect used by the Old Believers inhabiting Poland, adverbial forms ending in -(f)šy can function as predicates. In the researched dialect, past adverbial participles can be used to express, for example, an activity performed in the past whose result is still present at the moment of speaking, a feature or state of the subject in the present or in the past, a feature or state of the object which is the result of an activity performed in the past, an activity anterior to another activity in the past, a conclusive meaning, a possible result in the present, a probable future activity expressed in the past, a possible consequence in the future, an activity anterior to another activity in the future, an activity or state accompanying another activity in the present, or two activities happening at the same time in the past.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 371-384
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Akcentuacja zapożyczonych leksemów czasownikowych w gwarze staroobrzędowców mieszkających w regionie suwalsko-augustowskim
    Stress patterns in loan verb lexemes in the dialect used by the Old Believers living in the Suwałki-Augustów region
    Autorzy:
    Paśko-Koneczniak, Dorota Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967566.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Old Believers
    loan lexemes
    stress pattern
    stress
    borrowing
    Suwałki-Augustów Region
    bilingualism
    staroobrzędowcy
    leksemy zapożyczone
    system akcentuacyjny
    akcent
    zapożyczenie
    region suwalsko-augustowski
    bilingwizm
    Opis:
    The aim of the article is to present the stress pattern phenomenon in loan verb lexemes which function in the Russian dialect of the Old Believers from the Suwałki-Augustów Region. In the last decades, the insular dialect, separated from the general Russian language, has been influenced by the Polish language. Such influence is visible, in particular, in the vocabulary, in the form of loan translations and idiomatic expressions. Stress patterns, along with the root vocabulary and the morphological system, still remains one of the indicators of the Russian essence of the dialect. The native vocabulary of the Old Believers’ dialect maintains Russian accentuation patterns. A similar situation is observed in the case of stress patterns in lexemes borrowed from Polish, which undergo a stress accentuation adaptation; that is, they feature a shift in the place of the stress in relation to the source language. In loan verb morphemes, one can notice the pattern of stress which is not fixed and depends upon the morphological form or, sometimes, the paroxitonic stress, which results from the influence of the Polish language.
    Celem artykułu jest zaprezentowanie zjawiska akcentuacji w zapożyczonych leksemach czasownikowych, funkcjonujących w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców z regionu suwalsko-augustowskiego. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat badana gwara wyspowa, odseparowana od rosyjskiego języka ogólnego, podlega znacznemu wpływowi języka polskiego. Wpływ polszczyzny widoczny jest szczególnie w zasobie leksykalnym w postaci zapożyczeń, kalk i w idiomatyce. Akcentuacja obok rdzennego zasobu leksykalnego i systemu morfologicznego nadal pozostaje jednym z wyznaczników rosyjskości gwary. Rodzimy zasób leksykalny badanej gwary staroobrzędowców zachowuje rosyjski system akcentuacyjny. Podobnie rzecz się ma z systemem akcentuacyjnym w leksemach zapożyczonych z języka polskiego, które podlegają adaptacji akcentuacyjnej, czyli następuje w nich przesunięcie miejsca akcentu w stosunku do języka dawcy. W zapożyczonych leksemach czasownikowych mamy do czynienia ze zmiennością akcentu uzależnioną od formy morfologicznej, niekiedy również z akcentem paroksytonicznym, wynikającym z wpływu języka polskiego.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 186-197
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Białoruskie elementy językowe w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców mieszkających w regionie suwalsko-augustowskim
    Elements of the Belarusian language in the Russian dialect used by the Old Believers living in the Suwałki-Augustów region
    Autorzy:
    Paśko-Koneczniak, Dorota Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676624.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Old Believers
    Suwałki-Augustów region
    island dialect
    borrowing
    bilingualism
    influence of the Belarusian language
    staroobrzędowcy
    region suwalsko-augustowski
    gwara wyspowa
    bilingwizm
    zapożyczenia
    białoruskie elementy językowe
    Opis:
    The article deals with the Belarusian elements in the Russian dialect of the Old Believers living in Poland. The Old Believers arrived in Poland in the second half of the 18th century. At present they live in the Suwałki-Augustów region in the north-eastern Poland. They inhabit mostly two villages in the county of Suwałki, namely Gabowe Grądy and Bór, which are very close to each other, and three towns: Augustów, Suwałki and Sejny. The dialect used by the Polish Old Believers represents the western Central Great Russian dialects characterized by akanie, the so-called Pskov group. They share features which are typical of Pskov. The dialect was also influenced by other north-eastern Belarusian dialects, that is, the ones which were closest to the areas originally inhabited by Old Believers, who migrated in phases. After each phase, their dialect came to reflect some new linguistic influences. A large number of lexemes directly borrowed from Polish, or via the Belarusian language, are found in this dialect, which is also characterized by other features common in Belarusian dialects or the Bulgarian language. By way of illustration, they include the following features: the prosthetic j-, prosthetic v-, the occurrence of the endings –im and –ym in the case of singular masculine adjectives in the locative, promotion of the endings –i and –y in the case of the plural masculine and neutral nouns in the nominative, and the occurrence of lexemes borrowed from the Belarusian language.
    Artykuł poświęcony jest problematyce białoruskich elementów językowych w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców mieszkających w Polsce. Staroobrzędowcy pojawili się na terytorium Polski w drugiej połowie XVIII w. Obecnie mieszkają w regionie suwalsko-augustowskim w północno-wschodniej Polsce. Największe skupisko staroobrzędowców znajduje się w dwóch sąsiadujących ze sobą wsiach powiatu augustowskiego – Gabowych Grądach i Borze, oraz w miastach Augustów i Suwałki. Gwara polskich staroobrzędowców należy do narzecza zachodniego środkowowielkoruskich gwar akających, tzw. grupy pskowskiej i charakteryzuje się typowymi cechami pskowskimi. Na gwarę wpływały także północno-wschodnie gwary białoruskie, czyli gwary znajdujące się najbliżej terenów macierzystych staroobrzędowców. Migracja staroobrzędowców była etapowa i po każdym etapie ich gwara odzwierciedlała nowe wpływy językowe. W gwarze widoczna jest duża ilość leksemów zapożyczonych bezpośrednio z języka polskiego lub za pośrednictwem języka białoruskiego. Badana gwara charakteryzuje się cechami wspólnymi z gwarami białoruskimi lub językiem białoruskim, np. protetycznym j-, protetycznym v-, występowaniem końcówek –im, –ym w miejscowniku liczby pojedynczej w przymiotnikach rodzaju męskiego, upowszechnieniem końcówek –i, –y w mianowniku liczby mnogiej rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego, występowaniem leksemów zapożyczonych z języka białoruskiego.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 207-218
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Отправная точка для исследований русского говора старообрядцев в Польше
    The Starting Point for the Research on the Russian Subdialect of the Old Believers in Poland
    Punkt wyjścia do badań rosyjskiej gwary staroobrzędowców w Polsce
    Autorzy:
    Глушковски, Михал
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38437511.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    staroobrzędowcy
    dialektologia
    dwujęzyczność
    interferencja
    wyspa językowa
    perspektywa diachroniczna
    Old Believers
    dialectology
    bilingualism
    interference
    language island
    diachronic perspective
    Opis:
    The main aim of this article is to discuss the findings of a monograph published half a century ago in the context of the evolution of the Russian subdialect of the Old Believers in Poland since then. In their diachronic studies, contemporary researchers need to find a starting point for comparison – in the present study it is the first and so far the only comprehensive monographic description of the language of the Old Believers living in Poland: Rosyjska gwara starowierców w województwach olsztyńskim i białostockim (1968) [The Russian Subdialect of the Old Believers in the Olsztyn and the Białystok Provinces]. This article compares characteristic features of the dialect in question in the 1960s and today on the basis of the latest scholarly works and language materials. It also considers the value of the study published fifty years ago.
    Главная цель статьи – проверить актуальность изданной полвека назад работы на фоне эволюции русского говора старообрядцев в Польше. Современные исследователи в диахронических исследованиях должны найти отправную точку – в настоящем анализе эту функцию выполняет первое и пока единственное комплексное монографическое описание языка старообрядцев в Польше Rosyjska gwara starowierców w województwach olsztyńskim i białostockim (1968) [Русский говор староверов в ольштынском и белостокском воеводствах]. Автор сопоставляет характерные черты рассматриваемого диалекта в 60-х гг. ХХ в. с его современным состоянием на основе последних исследований и языковых материалов.
    Głównym celem artykułu jest zweryfikowanie aktualności klasycznej monografii na tle ewolucji dialektu rosyjskich staroobrzędowców w Polsce. Współcześni naukowcy w swoich badaniach diachronicznych muszą znaleźć punkt wyjścia do porównań – w niniejszej analizie jest nim pierwszy i jak dotąd jedyny kompleksowy opis języka staroobrzędowców w Polsce, zawarty w monografii Rosyjska gwara starowierców w województwach olsztyńskim i białostockim (1968). Artykuł porównuje charakterystyczne cechy omawianego dialektu w latach 60. XX wieku i jego dzisiejszy stan na podstawie najnowszych opracowań i materiałów językowych. W tekście dyskutowana jest również aktualność powstałego przed pół wieku dzieła.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 263-281
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Недостатки и достоинства разных систем транскрипции при записи говора старообрядцев в Польше
    Advantages and disadvantages of different types of phonetic transcription for notation of the dialect of Old Believers in Poland
    Wady i zalety różnych systemów transkrypcji przy zapisie fonetycznym gwary polskich staroobrzędowców
    Autorzy:
    Яскульски [Jaskólski], Адам [Adam]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967596.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    bilingualism
    Russian dialect
    Polish language
    language island
    Old Believers
    phonetics
    phonetic transcription
    dwujęzyczność
    fonetyka
    gwara rosyjska
    język polski
    staroobrzędowcy
    transkrypcja fonetyczna
    wyspa językowa
    двуязычие
    фонетика
    русский говор
    польский язык
    старообрядцы
    фонетическая транскрипция
    языковой остров
    Opis:
    The author presents the problems associated with the phonetic representation of the dialect of the Old Believers in Poland in the conditions of bilingualism. The Old Believers’ Russian dialect is has been under influence of the Polish language for over a century. On the phonetic level the main expressions of interference are: pronunciation of palatal consonants [ś], [ź], [ć], [ʒ́], [ń] instead of Russian soft coronal consonants [s’], [z’], [t’], [d’], [n’] as well as pronunciation of the labial glide [w] instead of Russian velarized lateral consonant [ł]. In the conditions of bilingualism using only a Russian phonetic transcription seems to be insufficient, since it does not include signs for notation sounds which turned up in the Russian dialect under the influence of Polish phonetics. With reference to the mentioned above one should use a more universal transcription system. Since in the studied dialect numerous elements of two languages are coexisting and both of them are Slavonic languages, the author proposes the use of Slavonic transcription system for notation of Polish Old Believers’ speech.
    W artykule autor przedstawia problemy związane z zapisem fonetycznym gwary polskich staroobrzędowców w warunkach dwujęzyczności, a także proponuje sposoby ich rozwiązania. Rosyjska gwara polskich staroobrzędowców podlega stałemu wpływowi języka polskiego. Głównymi przejawami interferencji na poziomie fonetycznym jest wymowa spółgłosek palatalnych [ś], [ź], [ć], [ʒ́], [ń] na miejscu rosyjskich miękkich przedniojęzykowych spółgłosek [s’], [z’], [t’], [d’], [n’], a także wymowa glajdu wargowego [w] zamiast rosyjskiej welaryzowanej spółgłoski lateralnej [ł]. W warunkach dwujęzyczności niewystarczającym wydaje się użycie tylko rosyjskiego systemu transkrypcji, ponieważ brakuje w nim znaków do oznaczenia dźwięków, które pojawiły się w gwarze polskich staroobrzędowców pod wpływem polskiej fonetyki. W związku z powyższym powinien być użyty bardziej uniwersalny system transkrypcji lub system mieszany, wykorzystujący znaki różnych alfabetów fonetycznych. Ponieważ w badanej gwarze współistnieją liczne elementy dwóch języków i obydwa te języki są słowiańskie, do jej zapisu fonetycznego optymalny wydaje się slawistyczny system transkrypcji.
    В данной статье рассматриваются проблемы, связанные с фонетической записью говора старообрядцев, проживающих в Польше в условиях двуязычия, а также предлагаются способы их решения. Русский говор старообрядцев подвергается постоянному влиянию польского языка. Основными проявлениями интерференции на фонетическом уровне являются: произношение палатальных согласных [ś], [ź], [ć], [], [ń] вместо русских мягких переднеязычных согласных [s’], [z’], [t’], [d’], [n’], произношение лабиального глайда [w] вместо русского зубного веляризованного латерального [ł]. В условиях двуязычия русская система транскрипции не в состоянии исчерпывающе отразить все интересующие нас явления, поскольку в ней отсутствуют знаки для обозначения звуков, появившихся в русском говоре старообрядцев вследствие воздействия польской фонетики. Для записи говора польских старообрядцев должна использоваться система транскрипции более универсального назначения или система, использующая знаки разных фонетических алфавитов. В условиях сосуществования различных элементов двух языков, оба из которых, к тому же, славянские, для фонетической записи говора польских старообрядцев оптимальной представляется славистическая транскрипционная система.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 174-185
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies