Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Awans społeczny"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Awans społeczny kobiet w czasach PRL. Dynamika struktury i sprawczości
Social upward mobility of women in the People’s Republic of Poland. Dynamics of structure and agency
Autorzy:
Andrejuk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413210.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
narracje biograficzne
awans społeczny
kobiety w PRL
biographical narratives
social upward mobility
women in the Polish People’s Republic
Opis:
Artykuł opisuje doświadczenie awansu społecznego kobiet w PRL-u w świetle specyfiki trajektorii zawodowych okresu Polski Ludowej. Podstawą analizy jest badanie biograficzne przeprowadzone wśród respondentów w wieku 72+ na przełomie 2014 i 2015 r. Analiza uwidacznia zarówno aspekty indywidualnego sprawstwa, jak i rolę czynników makrostrukturalnych w przemianach karier kobiet. W PRL-u detradycjonalizacji ról zawodowych towarzyszyło nadal bardzo tradycyjne pojmowanie roli kobiety w rodzinie. Narracje biograficznie wielokrotnie pokazują wybory życiowe respondentek, priorytetyzujące obowiązki domowe i rodzinne ponad rolą pracownicy czy osoby dokształcającej się. W narracjach obecny jest etos pracy skupiony na zespołowości i interesie zakładu pracy, a nie indywidualnej samorealizacji. Badanie biograficzne pokazało też pewne prawidłowości oraz schematy opowiadania, dotyczące poczucia sprawstwa i systemowej konieczności w narracjach biograficznych. Podkreślanie jednostkowej aktywności, indywidualnych aspiracji i zasług pojawia się częściej w relacjach dotyczących tych zdarzeń, które napawają rozmówczynie szczególną dumą, zwłaszcza w wypowiedziach na temat zdobywania wykształcenia związanego z awansem międzygeneracyjnym. Brak poczucia sprawstwa, akcentowanie uwarunkowań systemowych i przypadków losowych, jest charakterystyczny dla narracji o zdarzeniach uznawanych dziś przez rozmówczynie za kłopotliwe, takich jak np. wstąpienie do PZPR.
This article describes the experience of upward social mobility of women in the Polish People’s Republic, in the context of specificity of professional trajectories in communist Poland. The basis for analysis is biographical research, which was conducted among respondents aged 72+ in 2014 and 2015. The analysis presents aspects of individual agency as well as macro-structural factors in shaping and transforming women’s careers. In the Polish People’s Republic the de-traditionalisation of professional roles appeared together with the still traditional understanding of a woman’s role in the family. The biographical narratives expose multiple instances when the respondents’ life choices prioritised household and family duties over career or education. The narratives also present a work ethos focused on team spirit and not individual self-realisation. The biographical research also shows some regularities concerning feelings of agency and systemic necessity in the narratives about life. An emphasis on individual necessity, aspirations, and merits is present in the relations about event which the respondents are proud of (e.g. education). Lack of agency, emphasis on structural factors, and coincidences are more visible in narratives about events which may be evaluated as negative and problematic, e.g. membership in the Polish United Workers’ Party (PZPR).
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2016, 65, 3; 157-179
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awans społeczny a relacje rodzinne w biografiach akademików z klas ludowych
Upward Mobility and Family Relations in the Biographies of Academics From Working Classes
Autorzy:
Łuczaj, Kamil
Kurek-Ochmańska, Olga M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062574.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
edukacja
system rodzinny
awans społeczny
akademicy
klasa robotnicza
education
family system
academics
upward mobility
working class
Opis:
Niniejszy artykuł dotyka problematyki nierówności szans edukacyjnych i możliwości realizacji kariery naukowej przez osoby wywodzące się z klas ludowych, która w polskiej przestrzeni badawczej nie była dotychczas eksplorowana. Podstawowym źródłem danych w niniejszym artykule są narracyjne wywiady biograficzne z pracownikami dydaktyczno-badawczymi polskich uczelni, którzy mimo pochodzenia z mniej uprzywilejowanych rodzin, nieposiadających znacznych zasobów kapitału społecznego, kulturowego i ekonomicznego, zdołali osiągnąć sukces w świecie naukowym. Główne pytanie badawcze brzmi: w jaki sposób konfiguracja różnego rodzaju kapitałów zakumulowanych i mających swoje źródło w rodzinie wiąże się z rozwojem kariery akademickiej w Polsce? Autorzy artykułu proponują upowszechnienie nowych pojęć teoretycznych: „antykapitał rodzinny” oraz „podwyższony kapitał kulturowy”.
This article refers to problems that have not been explored in the Polish research space so far, namely educational opportunities and career paths for academics from working classes. The basic source of data in this article are narrative biographical interviews with academics employees of Polish universities who, coming from a family with modest intellectual traditions, and scarce social, cultural and economic capital, have managed to achieve success in the scientific world. The main research question is: how is the configuration of various types of capital accumulated in the family related to the development of an academic career in Poland? The authors of the article propose the dissemination of new theoretical concepts: “anti-capital of a family” and “upward cultural capital”.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2023, 22, 2; 7-28
2084-3364
2300-7109
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Punkty, czyli złuda modernizacji
Points, or the Illusion of Modernization
Autorzy:
Kula, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372986.pdf
Data publikacji:
2018-03-26
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
social advance
history of Poland after the Second World War
historical sociology
awans społeczny
historia Polski po drugiej wojnie światowej
socjologia historyczna
Opis:
The author’s remarks on Agata Zysiak’s book Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście [Points for Class Origin: Post-War Modernization and the University in a Working-Class City] (2016) primarily concern the question of social advance through education and Zysiak’s outline of this process in Poland after the Second World War. As a participant of that process — first as a student, and later as a teacher — the author suggests that it should be viewed from the perspective of historical sociology.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 1; 265-271
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z kuchni do kopalń – wizja kobiecości w Polskiej Kronice Filmowej w latach 1947–1955
Autorzy:
Bláha, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630789.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish Film Chronicle
woman’s work
social rise
new professions
Polska Kronika Filmowa
praca kobiety
awans społeczny
nowe zawody
Opis:
The article aims to present the picture of a woman created by the producers of Polska Kronika Filmowa (Polish Film Chronicle). The basis for consideration of their role in human society is created by the Chronicle Episodes which were created during the 1947–1955 period, i.e. in the course of the realization of 3 and 6-year economic plans. The analysis of the selected PKF (PFC) comments enables the author to depict the leading prototype of a woman in the propaganda of the Polish government. It also points out the most important features which a Polish woman should have possessed in those days. The authors of PKF present women as very ambitious people, work leaders taking up challenges and, at the same time, being respected. The goal of presenting female workers performing jobs which were reserved for men only was to convince the general public that a woman can still be attractive, even when she is wearing a metallurgist’s uniform.
Artykuł stanowi próbę omówienia obrazu kobiety wykreowanego przez realizatorów Polskiej Kroniki Filmowej. Podstawę źródłową rozważań tworzą wydania kroniki powstałe w latach 1947–1955, czyli w okresie realizacji planów gospodarczych: trzyletniego i sześcioletniego. Z uwagi na bogactwo materiału, konieczna była selekcja tekstów. Analiza wybranych komentarzy PKF pozwala na wskazanie wiodącego w państwowej propagandzie modelu kobiety oraz wypunktowanie najważniejszych cech, jakie powinna posiadać ówczesna obywatelka Polski. Autorzy kroniki przedstawiają sylwetki przewodniczek pracy – kobiet ambitnych, podejmujących wyzwania i cieszących się powszechnym szacunkiem. Sposób prezentowania robotnic wykonujących zajęcia dotychczas zarezerwowane dla mężczyzn miał przekonać, że nawet w uniformie hutnika, są one atrakcyjnymi kobietami.
Źródło:
Acta Humana; 2016, 7
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwersytet i nie-inteligencka opowieść o PRL
The University and a Non-Intelligentsia Narrative of the PPR
Autorzy:
Szumski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372987.pdf
Data publikacji:
2018-03-26
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
PPR
modernization
democratization
egalitarianism
social advance
university
communism
Lodz
intelligentsia
PRL
modernizacja
demokratyzacja
egalitaryzm
awans społeczny
uniwersytet
komunizm
Łódź
inteligencja
Opis:
This review of Agata Zysiak’s 2016 book Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście [Points for Class Origin: Post-War Modernization and the University in a Working-Class City] offers a broad summary of the work and examines it as a general critique of Polish historiography on state socialism. Zysiak’s book opens a discussion on alternatives to national or intelligentsia-based narratives of the past by looking at the story of an unsuccessful experiment to construct a socialist university. However, the author of the review contends that this highly valuable book suffers from a lack of primary-source analysis and omits many post-war experiences.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 1; 251-263
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inteligencja polska, jej ewolucja historyczna przed wojną i w dobie powojennej
Autorzy:
Żarnowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950032.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
national culture
intelligentsia
intellectuals
social liberalism
social advancement
communism
social and cultural globalisation
kultura narodowa
inteligencja
intelektualiści
liberalizm społeczny
awans społeczny
komunizm
globalizacja społeczna i kulturowa
Opis:
The author who, for many decades, worked on the history of Polish intelligentsia in the interwar period, extends his scholarly interest to the whole twentieth and the early twenty-first century. He concludes that the intelligentsia as a social strata begin to be less important than the intelligentsia as a cultural and intellectual elite. The present study sketches a summary of the intelligentsia’s history.
Autor, który przez wiele dziesięcioleci zajmował się historią inteligencji polskiej w latach międzywojennych, rozszerza swe zainteresowania na cały okres XX i początki XXI w. Dochodzi do wniosku, że inteligencja jako warstwa społeczna zaczyna być mniej ważna od inteligencji w rozumieniu elity kulturowej i intelektualnej. Szkic rysuje w skrócie jej dzieje. 
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2018, 79
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testament strażnika wielkiego litewskiego Samuela Kmicica
A Last Will of Lithuanian Grand Sergeant Samuel Kmicic
Autorzy:
Bobiatyński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375795.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
the Sapiehas
officer’s cadre
social advancement
foundation activity
Wielkie Księstwo Litewskie
Sapiehowie
kadra oficerska
awans społeczny
działalność fundacyjna
Opis:
Samuel Kmicic’s last will and testament is a very valuable source for the study of the mechanisms of social and fi nancial advancement of middle-level offi cers of the Lithuanian army in the second half of the seventeenth century. Its author was one of the most important associates of three hetmans: Paweł Jan Sapieha, Michał Kazimierz Radziwiłł, and Kazimierz Jan Sapieha. Th e document contains a number of important information about the clientage and fi nancial ties of the testator, and broadens considerably our knowledge of his foundation activities or family relations.
Testament Samuela Kmicica jest bardzo cennym źródłem do badania mechanizmów awansu społeczno-majątkowego oficerów średniego szczebla armii litewskiej w drugiej połowie XVII wieku. Jego autor był jednym z ważniejszych współpracowników trzech hetmanów – Pawła Jana Sapiehy, Michała Kazimierza Radziwiłła i Kazimierza Jana Sapiehy. Dokument ten zawiera wiele istotnych informacji na temat powiązań klientalnych i finansowych testatora, znacznie też poszerza stan wiedzy o jego działalności fundacyjnej czy też stosunkach rodzinnych. Samuel Kmicic’s last will and testament is a very valuable source for the study of the mechanisms of social and financial advancement of middle-level officers of the Lithuanian army in the second half of the seventeenth century. Its author was one of the most important associates of three hetmans: Paweł Jan Sapieha, Michał Kazimierz Radziwiłł, and Kazimierz Jan Sapieha. The document contains a number of important information about the clientage and financial ties of the testator, and broadens considerably our knowledge of his foundation activities or family relations.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 137-158
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologiczna teoria inteligencji Józefa Chałasińskiego
Józef Chałasiński’s sociological theory of the Polish intelligentsia
Autorzy:
Kulas, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046996.pdf
Data publikacji:
2021-03-08
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
józef chałasiński
the polish intelligentsia
social mobility
cultural mobility
democratization of culture
cultural man
chałasiński józef
inteligencja
awans społeczny
awans
kulturalny
demokratyzacja kultury
człowiek kulturalny
Opis:
Celem tego artykułu jest omówienie stanowiska Józefa Chałasińskiego na temat polskiej inteligencji. Autor artykułu argumentuje, że było ono konsekwencją jego poglądów na pokrewne tematy, jakimi się zajmował: demokratyzację kultury, awans społeczny, napięcia między kulturą szlachecką a (wypartą z polskiego imaginarium) kulturą chłopską, problematykę narodu. W pierwszej części tekstu autor śledzi najważniejsze i obecne w dziele socjologa inspiracje, które ukształtowały jego przekonania. W drugiej części podkreśla, że chociaż Józef Chałasiński nie zostawił na temat inteligencji jednorodnego dzieła, to z rozproszonych pism można wydobyć stosunkowo spójne oraz formowane przez lata stanowisko teoretyczne. Autor artykułu stawia ponadto tezę, że w ujęciu inteligencji przez Chałasińskiego najważniejszą rolę pełniła kultura, zaś krytyka inteligencji miała na celu walkę o demokratyzację kultury. W podsumowującej części tekstu autor podkreśla trwałość podstawowych wątków dotyczących inteligencji u Chałasińskiego oraz towarzyszącą mu przez całą intelektualną biografię nadzieję na zmianę wzoru osobowego reprezentowanego przez inteligencję i zastąpienie go demokratycznym wzorem człowieka kulturalnego, który niezależnie od zawodu czy wykształcenia czynnie uczestniczy w życiu kulturalnym własnego narodu.
This article aims to discuss Józef Chałasiński’s theory on the Polish intelligentsia. The author of the text argues that it should be considered in relation to other topics which Chałasiński tackled: the democratization of culture, social mobility, the problems of the nation, and relations between the culture of the nobility and the culture of peasants (displaced from the Polish imaginary). In the first section of the article, the author traces the most important inspirations that shaped his concept of the intelligentsia. In the second section, he argues that although Józef Chałasiński did not deliver a final work on this subject, a relatively consistent theoretical position can be derived from his writings. The author also puts forward the thesis that according to Chałasiński the most important role in sustaining the intelligentsia’s highest position was played by culture. Therefore, his criticism of the intelligentsia was directed at the democratization of national culture. In the concluding section, the author emphasizes the persistence of several motives on the intelligentsia in Chałasiński’s work and synthesizes his findings on this subject. The author also describes the critical perspective that accompanied Chałasiński throughout his intellectual biography. Chałasiński hoped that the model of personality represented by the intelligentsia should be replaced by a democratic model of a cultural man who could actively participate in the cultural life of the nation, regardless of profession or education.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2021, 70, 1; 15-39
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczelnia: nie tylko nauczanie
Higher places of learning: not only teaching
Autorzy:
Kula, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14795381.pdf
Data publikacji:
2022-06-15
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
places of learning
universities
students
social advancement
the shaping and emancipation of nations
student movements
uniwersytety
studentki i studenci
awans społeczny
kształtowanie i emancypacja narodów
ruchy studenckie
Opis:
Asked about the functions of a higher place of learning, the majority of us would answer: to teach—which would, after all, be consistent with such a name. The objective behind writing this paper was to draw attention to the fact that the functions of universities, of higher places of learning, were historically and continue today to be significantly broader. Among them, the paper draws attention to higher studies being—repeatedly throughout history—a channel for social advancement. The role universities play in shaping the national community, and sometimes also in its liberation or emancipation, is also tackled. The third function confronted is that of students getting involved in political life. In some countries student movements have played a significant political role in their histories, and on more than one occasion have created a community from which graduating students have joined the broad political mainstream. The functions listed above may have occurred with the students having been consciously aware of their necessity, or could have developed spontaneously. It may also have been the case that students’ conscious awareness and spontaneous action coexisted.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2022, 66, 1; 179-195
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak nazwać awans klasowy w warunkach akademickich? Studium z potocznej socjologii etykietowania
How to name upward mobility through academia? A study in the lay sociology of labeling
Autorzy:
Łuczaj, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17889031.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
upward mobility
class identification
higher education
popular class
labeling
awans społeczny
identyfikacja klasowa
szkolnictwo wyższe
klasa ludowa
etykietowanie
Opis:
Artykuł omawia określenia, którymi posługują się osoby awansujące społecznie na drodze kariery akademickiej. Wykorzystując teorię etykietowania, materiał empiryczny został przeanalizowany pod kątem etykiet, którymi badani określali swoją pozycję w strukturze społecznej. Wywiady biograficzne uzupełnione powtórzonymi wywiadami pogłębionymi pozwoliły zidentyfikować pięć rodzajów narracji klasowych: dwie odwołujące się do kryteriów ekonomicznych, dwie do kryteriów kulturowych oraz złożoną narrację „rozszczepionego habitusu”, charakterystyczną dla osób o tożsamości hybrydowej. Analiza wpisuje się w debaty na temat (de-)identyfikacji klasowych oraz badania nad potoczną percepcją struktury społecznej.
This paper discusses the labels used by upwardly mobile academics who chose academic career paths. Building on labeling theory, the empirical material was analyzed in terms of the labels with which the respondents defined their position in the social structure. Biographical interviews supplemented by repeated in-depth interviews identified five types of class narratives: two referring to economic criteria, another two to cultural criteria, and a complex narrative of a “cleft habitus,” characteristic of those with hybrid identities.The analysis is a voice in the debate on class (de-)identifications and research on the lay perception of social structure.
Źródło:
Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2022, 11; 41-64
2450-9078
Pojawia się w:
Studia Krytyczne/ Critical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od chłopa do rolnika. Socjalistyczne opowieści awansu na polskiej wsi w latach sześćdziesiątych
From Peasant to Farmer. Socialist Upward Mobility Stories in 1960s Polish Countryside
Autorzy:
Szcześniak, Magda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14765161.pdf
Data publikacji:
2022-10-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
upward social mobility
working class
peasantry
farmer
class identity
social class
awans społeczny
klasa robotnicza
chłopstwo
rolnik
tożsamość klasowa
klasa społeczna
Opis:
Artykuł poświęcony jest powojennym pamiętnikarskim auto-narracjom pochodzących ze wsi osób, które decydują się - mimo masowych migracji młodzieży wiejskiej do miast - pozostać na wsi i podjąć pracę na rodzinnym gospodarstwie rolnym. Analizowane teksty pochodzą z konkursów pamiętnikarskich organizowanych na początku lat 60 i zostają w artykule opisane jako część rozległego i heterogenicznego archiwum "socjalistycznych opowieści awansu". Podstawą wizji awansu społecznego na wsi jest przemiana tożsamościowa, w obrębie której przedstawiciele klasy chłopskiej – grupy historycznie zdominowanej – mieli stać się rolnikami, przedstawicielami społecznie poważanej grupy zawodowej. Artykuł podejmuje próbę sprawdzenia, na ile ta odgórna wizja awansu zostaje przyjęta przez młodych mieszkańców wsi oraz jakie procesy składają się na tę przemianę. Stawia tezę, że mimo ogólnego poparcia projektu modernizacji wsi i tak definiowanego awansu społecznego przez uczestników i uczestniczki konkursu, pamiętniki mogą być również czytane jako krytyka relacji klasowych w socjalizmie państwowym. 
The article examines texts submitted by inhabitants of rural areas to two diary competitions (“The Young Rural Generation in People’s Poland” [“Młode pokolenie wsi Polski Ludowej”] and “A Month of My Life” [“Jeden miesiąc mojego życia”]) organised in the 1960s. The author views them as examples of socialist upward mobility stories. Although cities and modern urban institutions (universities, factories, Party structures) constituted the most common backdrop of upward mobility in socialist Poland, the dominant socialist ideology—based on a belief in a “worker-peasant alliance”—had to establish trajectories of upward mobility available to those who stayed in rural areas and devoted themselves toagricultural labour. “Peasants”, burdened by the feudal past, were supposed to become “farmers”. This new social class was supposed to comprise people with modern agricultural skills and tools, leading a modern lifestyle. Through analysing the autobiographical writings of the inhabitants of rural areas, the author examines ways in which this new class identity emerged and the how this specific trajectoryof upward mobility was experienced.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2022, 66, 2; 99-124
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krąg rodzinny ks. Andrzeja Chylińskiego (1799–1862), proboszcza parafii Męka w dekanacie sieradzkim
The family circle of Fr. Andrzej Chyliński (1799–1862), Męka parish priest in the Sieradz deanery
Autorzy:
Szkutnik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130058.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
genealogia
biografistyka
awans społeczny
Lubraniec
Męka
drobnomieszczaństwo
duchowieństwo
XIX w.
genealogy
biographical writing
social promotion
lower middle class
clergy
19th century
Opis:
Urodzony w 1799 r. Andrzej Chyliński, po nauce w seminarium we Włocławku, został w 1823 r. wyświecony na księdza. Był początkowo wikariuszem w Mstowie, następnie administratorem w Przystajni, Wilkowiecku, Mierzynie, Woli Grzymalinie, w latach 1833–1843 w Wąsoszu, a w latach 1843–1862 administratorem i proboszczem parafii Męka w diecezji kujawsko-kaliskiej. Pochodził z rodziny rzemieślniczej, z małego prywatnego miasta Lubraniec pod Włocławkiem. Po śmierci ojca, na placówkach duszpasterskich księdza mieszkała jego rodzina, którą niewątpliwie utrzymywał. Pozycja duchownego wpłynęła na mariaże jego sióstr. Pewna akumulacja kapitału, która nastąpiła dzięki pracy brata, zapewne przydała się na posag. Szwagrami kapłana zostali: syn urzędnika – zapewne zubożałego szlachcica oraz syn mieszczan z Kielc. Krąg towarzyski krewnych księdza składał się z przedstawicieli lokalnej szlachty, inteligencji, urzędników niskiego szczebla, fachowców, jak też okolicznych chłopów. By dorównać drobnoszlacheckiemu otoczeniu, duchowny starał się podnieść status społeczny bliskich w aktach określając ich mianem „urodzonych”. Z chęcią ugruntowania aktualnej pozycji i zatarcia drobnomieszczańskiego pochodzenia należy wiązać ingerencję w treść zapisów metrykalnych rodzeństwa księdza, w których usunięto kwalifikatory mieszczańskie „uczciwy” i „sławetny” zastępując je określnikiem „pan”.
After his studies at the seminary in Włocławek, Andrzej Chyliński, born in 1799, was ordained a priest in 1823. He was initially a vicar in Mstów, then an administrator in Przystajń, Wilkowiecko, Mierzyn, and Wola Grzymalina. In the years 1833–1843, he served in Wąsosz, and in the years 1843 to 1862 – that is until his death – he was an administrator and parish priest in Męka in the Kujawsko-Kaliska diocese. He was born in a family of craftspeople and came from a small private town of Lubraniec near Włocławek. After his father’s death, Andrzej Chyliński’s family, who he undoubtedly supported, lived in the priest’s pastoral institutions. The clergyman’s position influenced the marriages of his sisters. A certain accumulation of capital, which was possible thanks to the brother’s work, was perhaps useful for the dowry. The priest’s brothers-in-law were the son of a clerk – probably an impoverished nobleman – and the son of townspeople from Kielce. The social circle of the priest’s relatives consisted of representatives of the local nobility, intelligentsia, low-level officials, skilled workmen, as well as local peasants. In order to match the yeomanry environment, the clergyman tried to raise the social status of his loved ones in various acts and deeds by calling them “born”. The desire to establish the current position and to obliterate the petty-bourgeoisie origin should be associated with interference in the content of the metric records of the priest’s siblings, in which bourgeois qualifiers such as “honest” and “notorious” were removed and replaced by the term “Sir”.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2021, 20, 2; 27-48
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ja-chłopka, ja-miastowa. Doświadczenie migracji ze wsi do miast w pamiętnikarskich relacjach kobiet w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
From a Peasant to a City Woman. Rural-Urban Migration in Female Diaristic Narrations in Peoples Republic of Poland
Autorzy:
Gospodarczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034559.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
tożsamość
awans społeczny
socjologia wsi
społeczności wiejskie
pamiętnikarstwo
migracja wewnętrzna
identity
Diaries
rural sociology
internal migration
social advancement
rural societies
Opis:
W artykule opisane zostaną procesy przemian tożsamościowych kobiet migrujących ze wsi do miast w latach 50. i 60. w Polsce. Na podstawie analizy danych zastanych – pamiętników – opisane zostaną dwa sposoby kreowania własnej tożsamości w stosunku do społecznego obrazu "wiejskości" i "miejskości", oraz społecznego konstruktu kobiecości w kontekście wiejskim i miejskim. Dwa modele migracji zostaną przedstawione na przykładzie dwóch narracji pamiętnikarskich zanalizowanych za pomocą narzędzi właściwych dla metody biograficznej. Pamiętniki analizowane są w kontekście ówczesnego dyskursu modernizacyjnego, w opozycji do powszechnego binarnego sposobu postrzegania miasta (jako przestrzeni modernizującej się, aktywnej, nowoczesnej) i wsi („zacofanej”, tradycyjnej), a także modeli kobiecości właściwych dla tych dwóch przestrzeni. Zadaniem artykułu jest zwrócenie uwagi na specyfikę kobiecego doświadczenia migracji i opisanie sposobów adaptacji do nowego stylu życia.
This article aims to describe the processes of identity changes of rural-urban women migrants in the 1950s and 60's Poland. Based on an analysis of diaries, two ways of creating one's identity in the context of social images of the rural and the urban, as well as social constructs of femininity in urban and rural settings will be described. Two models of migration process will be presented based on two diaristic narrations, analyzed with tools associated with the biographical method. Diaries will be examined in the context of contemporary modernization discourse, in opposition to conventional binary images of the rural (“backward”, traditional) and the urban (modern, active), as well as femininity models associated with rural and urban spaces. The article aims to present the female experience of migration and ways of adapting to a new lifestyle.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2020, 19, 4; 81-98
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspomnienia Wiktorii Hetmańskiej (1902-1985) jako przykład osobistego przeświadczenia o słuszności ustroju totalitarnego w Polsce 1945-1956
The memories of Wiktoria Hetmańska (1902-1985) as an example of personal conviction about historical rightness of the totalitarian regime in Poland in 1945-1956
Autorzy:
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516511.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
„nowy człowiek”
komunizm
stalinizm
ateizm
awans społeczny
ideologia
biografia
„new human”
comunism
stalinism
atheism
social promotion
ideology
biography
Opis:
Czasy reżimu komunistycznego to okres próby wychowania „nowego człowieka” ideowo przekonanego o słuszności dziejowej nastania rządów komunistycznych w Polsce. Narzędziami w tym procesie byli ludzie, którzy zetknęli z założeniami tej ideologii jeszcze w okresie międzywojennym, a trudna sytuacji egzystencjalna, panujące bezrobocie, jedynie utwierdziła ich samych w słuszności tej ideologii. Jedną z osób bezgranicznie przekonanych o słuszności ideologii marksistowsko-leninowskiej była Wiktoria Hetmańska. Obrządek świecki w czasie jej pogrzebu jest tego dowodem.
The period of the comunistic regime was the time of the great attempt to create “the new human” ideologically convinced about historical rightness of the advent of the communistic authority in Poland. The people, who encountered with the assumptions of this ideology during the interwar period were the tools in that process. Difficult conditions of existence and unemployment even more confirmed the rightness of this ideology in themselves. Wiktoria Hetmańska was one of the people, who were absolutely convinced about the rightness of ideology of marxism and leninism. The one of the evidences of such conviction was the secular ceremony of her funeral.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2018, 28; 293-301
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Byle dostatniej, byle nowocześniej”. Dylematy PRL-owskiej modernizacji i samofolkloryzacji w powieści Edwarda Redlińskiego Awans
“Prosperity and Modernity Now!” Self-Folklorization Dilemmas in Edward Redlinski’s Novel Awans
Autorzy:
Tarnowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344016.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
peasantry
people's history of Poland
social advancement
modernity
grotesque
Edward Redliński
nowoczesność
groteska
chłopskość
ludowa historia Polski
awans społeczny
Opis:
Celem artykułu jest rozważenie emancypacyjnego wymiaru samofolkloryzacji – kategorii zaproponowanej przez Ewę Klekot na określenie strategii odzyskiwania głosu przez podmioty podporządkowane, rozumianej jako jeden z ważnych elementów procesów nowoczesności. Materiałem do analizy procesów społeczno-kulturowych okresu powojennego przy użyciu tej kategorii jest powieść Edwarda Redlińskiego Awans (1973), przedstawiająca dylematy samofolkloryzacji mieszkańców fikcyjnej socjalistycznej wsi w kontekście powojennych procesów modernizacyjnych. Analiza tej powieści pozwala zadać pytanie, po pierwsze, o emancypacyjny wymiar samofolkloryzacji, a po drugie, o związki utworu Redlińskiego z przemianami społecznymi w Polsce Ludowej drugiej połowy XX w.
The aim of the article is to consider the emancipatory dimension of self- folklorization – a category proposed by Ewa Klekot to define a strategy of regaining voice by subordinate subjects, understood as an important element of the processes of modernity. The material for the analysis of socio-cultural processes of the post-war period using this category consists in Edward Redliński’s novel Awans (Advancement, 1973), presenting the dilemmas of self-folklorization of inhabitants of a fictional socialist village in the context of post-war modernization processes. The analysis of this novel allows us to ask questions – firstly, about the emancipatory dimension of self-folklorization, and secondly, about the connections between Redliński’s work and social changes in the Polish People’s Republic in the second half of the twentieth century.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 3-4; 101-113
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies