Temat: Old-Polish literature - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Medycyna ze staropolskiego kalendarza
Medicine from the Old Polish calendar
Autorzy:: Piskała, Magdalena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1397839.pdf
Data publikacji:: 2020-12-31
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:: medycyna
kalendarz
piśmiennictwo staropolskie
astrologia
medicine
calendar
Old Polish literature
astrology
Opis:: The article is devoted to the subject of health and disease present in Old Polish calendars until the end of the 18th century. The calendars are a peculiar source for research on the period, as those popular texts accurately reflect the preferences and interests of their common readers. The calendars included astrological advice and also influenced the medical subjects they presented. Advice, comments and other information on the subject were present both in the calendar and in the prognostic part in many different forms, even poetry. The connection between calendars and medicine was so strong that the health advice was given even by the authors who did not specialise in astrology. The medico-astrological advice was usually of low quality, which was often pointed out by satirists.
Źródło:: Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 149-166
1509-0957
Pojawia się w:: Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Chorobotwórcza moc komet. O poszukiwaniu przyczyn morów w piśmiennictwie staropolskim
Autorzy:: Piskała, Magdalena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2029705.pdf
Data publikacji:: 2021-12-14
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Old-Polish literature
astrology
comets
epidemic
literatura staropolska
astrologia
komety
epidemia
Opis:: Szybko szerzące się i siejące spustoszenie zarazy nie były w dawnej Polsce rzadkością. Ówczesna wiedza medyczna nie potrafiła właściwie wytłumaczyć natury chorób zakaźnych i sposobu ich przenoszenia się, więc pojawiało się wiele różnych teorii objaśniających ich przyczyny. Niektórzy podejrzewali wrogów i niewiernych o zatruwanie powietrza i wody, inni wybuch epidemii przypisywali bożemu gniewowi bądź niefortunnemu układowi ciał niebieskich zwiastującemu nieszczęście. Najbardziej zgubne skutki przypisywano kometom; pojawienie się komety odczytywano bądź to jako znak, bądź jako przyczynę nadciągających katastrof, pośród których poza morowym powietrzem wymieniano trzęsienia ziemi, królewskie zgony, wojny i zamieszki. Astrologiczne wyjaśnienie plag okazało się niezwykle trwałe i stało się powszechnynie występującym motywem piśmiennictwa temu problemowi poświęconego, co nie znaczy, że było akceptowane bez zastrzeżeń.
Rapidly spreading and ravaging diseases were not a rarity in Old Poland. The medical knowledge of the era could not properly explain the nature of infectious diseases and the mechanism of their spreading, so there were many different attempts at explaining their causes. Some suspected their enemies and infidels of poisoning air and water; others attributed pestilence to God’s wrath or to unfavourable configurations of heavenly bodies that were said to bring misfortune. The most devastating effects were attributed to comets; a comet’s appearance was seen either as a sign or as a cause of impending disasters, which, apart from pestilent air, included earthquakes, deaths of kings, wars, and tumults. Astrological explanation of the plagues proved to be very persistent and became a stock motif in the literature devoted to the subject, which, however, does not mean that it was accepted without criticism.
Źródło:: Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 58-73
2299-8365
Pojawia się w:: Tematy i Konteksty
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Retoryczna forma i funkcje prozdrowotnych treści w staropolskich kalendarzach
Rhetorical form and functions of health-related content in Old-Polish calendars
Autorzy:: Piskała, Magdalena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/39744019.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:: kalendarz
literatura staropolska
retoryka
medycyna
astrologia
calendar
Old-Polish literature
rhetoric
medicine
astrology
Opis:: Artykuł omawia związki staropolskich kalendarzy z medycyną. Ich podstawą była astrologia oraz utylitarność tych druków. Przeanalizowano wątki dotyczące zdrowia, miejsca ich prezentacji i funkcji, jaką pełniły w almanachach, z retorycznej perspektywy. Różnorodny materiał, od naukowych artykułów po krótkie porady, wiersze, przysłowia i prognostyki chorobowe wybrano z kalendarzy krakowskich, gdańskich, zamojskich i poznańskich. Uwzględniono ewolucję kalendarza, ale też trwałość staropolskiego modelu i obecności niektórych jego elementów aż do dziś.
The article discusses the connections of Old-Polish calendars with medicine, which were predicated upon the science of astrology and the utilitarian character of these popular prints. It analyses the health-related motifs, their place within the calendars, and their functions as seen from a rhetorical point of view. Varied content, from scholarly articles through succinct pieces of advice, verse, proverbs, and health forecasts, has been selected from almanacs published in Cracow, Gdansk, Zamosc, and Poznan. The article takes into account the evolution of the calendar genre as well as the persistence of some of its elements which survive until this day.
Źródło:: Res Rhetorica; 2024, 11, 1; 106-120
2392-3113
Pojawia się w:: Res Rhetorica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Old-Polish literature" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język