Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "czasownik" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
L’aspect du verbe pronominal à valeur passive : sur la nature des confusions
Aspekt czasowników zwrotnych o znaczeniu biernym
Autorzy:
Bień, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954324.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aspekt
czasownik zwrotny bierny
czasownik zwrotny nijaki
aspect
middle construction
Opis:
Artykuł jest krótką analizą aspektu czasowników zwrotnych o znaczeniu biernym i nijakim, w sposób szczególny uwydatniającą różnorodność (pomieszanie) pojęć oraz definicji tejże kategorii gramatycznej w literaturze językoznawczej. Za przyczynę takiego stanu rzeczy, autor uznał mylenie cech funkcjonalnych aspektu leksykalnego z cechami aspektu gramatycznego, morfosyntaktyczną złożoność czasownika zwrotnego, oraz rolę kontekstu leksykalnego we właściwej interpretacji aspektowej zdania.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 5; 105-112
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonisms among the Belarusian Names of Cognitive Events
Polonizmy wśród białoruskich nazw procesów kognitywnych
Autorzy:
Rudenka, Alena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837699.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
verb
aspect
valency
borrowing
polonism
czasownik
aspekt
rekcja
zapożyczenie
polonizm
дзеяслоў
трыванне
валентнасць
запазычанне
паланізм
Opis:
Semantic study of verbs – names of cognitive events - in the Belarusian language has not been conducted before. As a separate lexical-semantic subsystem, verbs with the semantics of mental events were not considered on the material of other languages. The relevance of the article is due to the lack of a comprehensive description of this lexical and semantic sphere. The aim of the article is a comprehensive description of the names of cognitive events in the Belarusian language. The study reveals the semantic and syntactic characteristics of each verb and the types of relationships between them. The lexical values are determined accordingly; the type of each token chosen by the verb's mode of action, i.e Aktionsart; actant type of the verb and its syntagmatic connections. Polonisms are singled out and described in the article. Names of cognitive events are verbs with the semantics ‘вырашыць, ‘угадаць’, ‘зразумець’, ‘даведацца’, ‘запомніць’, ‘успомніць’, ‘вынайсці’ [decide, conclude, guess, understand, learn, remember, recall, invent]. Of the forty units, seven lexemes are borrowed from the Polish language or the Polish language has acted as an intermediary in their borrowing. In the subgroup with the semantics ‘вырашыць, зрабiць вывад’ [decide, conclude] the lexemes дэдукаваць, разважыць, размеркаваць, разрахаваць [deduce, reflect, distribute, calculate] were borrowed in Belarusian through the Polish language. Three other Polonisms have a common semantics of ‘зразумець’, ‘даведацца’ [understand, learn]. The lexemes дапяць і распрацаваць [finish and develop] were borrowed from the Polish language. The Belarusian word асэнсаваць [sense] has Latin roots, but it got into Belarusian through Polish mediation. At the same time, the verb formation exists today only in the Belarusian language. All these polonisms, except of the modern borrowing дапяць [achieve your own, finish], were already used in the old Belarusian language. They are transitive - the same rule was inherent in these verbs in the Polish language. The new borrowing дапяць [achieve your own, finish] is used without object or with an added sentence.
Badanie semantyki czasowników – nazw procesów kognitywnych – na materiale języka białoruskiego nie było dotychczas podejmowane. Jako specjalny podsystem leksykalno-semantyczny czasowniki w znaczeniu „procesy mentalne” na materiale innych języków również nie był wcześniej poddany badaniu. Aktualność tego artykułu wynika z braku kompleksowego opisu niniejszego zagadnienia leksykalno-semantycznego. Celem artykułu jest całościowy opis nazw procesów kognitywnych w języku białoruskim. Badaniu poddane zostały cechy semantyczne i składniowe każdego czasownika oraz rodzaje relacji między nimi. Zgodnie z czym definiowane są znaczenia leksykalne, typ każdego leksemu według rodzaju czynności; aktantnу typ czasownika oraz jego związki syntagmatyczne. W artykle zwraca się również uwagę, które czasowniki zapożyczono z języka polskiego i które przez jego pośrednictwo. Nazwy procesów kognitywnych zostały podzielone na kilka grup z semantyką ‘decydować, wnioskować’, ‘zgadnąć’, ‘zrozumieć’, ‘dowiedzieć się’, ‘zapamiętać’, ‘przypomnieć’. Spośród czterdziestu jednostek siedem zapożyczono z języka polskiego lub język polski pełnił rolę pośrednika w ich zapożyczeniu. W podgrupie semantycznej ‘decydować, wnioskować’ za pośrednictwem języka polskiego do białoruszczyzny zapożyczono leksemy дэдукаваць, разважыць, размеркаваць, разрахаваць. Trzy kolejne polonizmy mają semantykę ‘zrozumieć’, ‘dowiedzieć się’. Z języka polskiego zapożyczono wyrazy дапяць i распрацаваць. Brus. асэнсаваць ma korzenie łacińskie, ale do białoruszczyzny został zapożyczony przez polskie pośrednictwo. Wszystkie te leksemy, z wyjątkiem niedawnego zapożyczenia дапяць, były używane już w okresie starobiałoruskim. Są one przechodnie – taka sama rekcja była typowa dla tych czasowników w języku polskim. Czasownik дапяць używany jest bez obiektu lub ze zdaniem podrzędnym dopełnieniowym.
Семантычнае вывучэнне дзеясловаў – найменняў кагнiтыўных падзей – у беларускай мове раней не праводзiлася. Як асобная лексiка-семантычная падсiстэма дзеясловы з семантыкай ментальных падзей не разглядалiся i на матэрыяле iншых моў. Актуальнасць артыкула абумоўлена адсутнасцю цэласнага апiсання гэтай лексiка-семантычнай сферы. Мэтай артыкула з’яўляецца комплекснае апiсанне назваў кагнітыўных падзей у беларускай мове. Падчас даследавання выяўляюцца семантычныя і сінтаксічныя характарыстыкі кожнага дзеяслова і вiды адносiн паміж імі. У адпаведнасцi з гэтым вызначаюцца лексiчныя значэннi; тып кожнай абранай лексемы па спосабу дзеяслоўнага дзеяння; актантны тып дзеяслова i яго сiнтагматычныя сувязі. Асобна вылучаны і апісаны ў артыкуле паланізмы. Найменні ментальных падзей – гэта дзеясловы з семантыкай ‘вырашыць, зрабiць вывад’, ‘угадаць’, ‘зразумець’, ‘даведацца’, ‘запомніць’, ‘успомніць’, ‘вынайсці’. З сарака адзінак сем запазычана з польскай мовы або польская мова адыграла ролю пасрэдніцы ў іх запазычанні. У падгрупе з семантыкай ‘вырашыць, зрабiць вывад’ праз польскую мову прыйшлі ў беларускую лексемы дэдукаваць, разважыць, размеркаваць, разрахаваць. Яшчэ тры паланізмы маюць агульную семантыку ‘зразумець’, ‘даведацца’. З польскай мовы запазычаны дапяць і распрацаваць. Бел. асэнсаваць мае лацінскія карані, але ў беларускую трапіла праз польскае пасрэдніцтва. Пры гэтым дзеяслоўнае ўтварэнне сёння існуе толькі ў беларускай мове. Усе гэтыя паланiзмы, акрамя сучаснага запазычання дапяць, ужываліся ўжо ў старабеларускай мове. Яны з’яўляюцца пераходнымі – такое ж кіраванне было ўласцівае гэтым дзеясловам і ў польскай мове. Новае запазычанне дапяць ужываецца безаб’ектна ці з даданым дапаўняльным сказам.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 249-268
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le fonctionnement du système verbal français dans la Grammaire critique du français, de Marc Wilmet, 5e édition, 2010
The Verbal System in the Work Grammaire critique du français, by Marc Wilmet, 5th Edition, 2010
Funkcjonowanie francuskiego systemu czasowego według Grammaire critique du français Marca Wilmeta, wydanie 5, 2010
Autorzy:
Kalinowska, Irène-Marie
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882987.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Gustave Guillaume
czasownik
tryb
czas
aspekt
język francuski
guillaumism
verb
mode
tense
aspect
French
Opis:
Teoria Gustawa Guillaume’a do dziś odbija się szerokim echem w pracach wielu językoznawców. Wpływ Guillaume’a widoczny jest także w publikacjach z zakresu dydaktyki, w których sposób określania i reprezentacji czasu w języku bezsprzecznie nosi znamiona jego myśli teoretycznej. W wydanej w 2010 r. krytyce gramatyki francuskiej Marc Wilmet proponuje współczesnemu czytelnikowi wnikliwą syntezę guillaumowskiego systemu. W swoim dziele Grammaire critique du français Wilmet przedstawia teorię francuskiego systemu czasowego, której zarówno mocne strony, jak i elementy możliwe do zaaplikowania w dydaktyce języka prezentuje przedłożony artykuł.
Gustave Guillaume’s theory has influenced the works of a large number of linguists. His influence reached academic literature, in which the determination approach as well as the time representation in the language undisputably bear his print. Marc Wilmet has summarized that demanding system  and offers a consistent presentation of it to the present-day public. In his work Grammaire critique du français (2010), he presents, amongst others, a theory of the French verbal system of which we analyse, in this article, the strengths as well as the applicability for teaching / educational purposes.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 10; 21-58
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Багатозначне дієслово як аспектуальний кластер (на матеріалі полісеманта колоти)
Czasownik polisemiczny jako klaster aspektowy (na materiale polisemantu колоти)
Рolysemantic verb as an aspectual cluster (the polysemant колоти/stab)
Autorzy:
Kalko, Walentyna
Kalko, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343566.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
isolative
correlative
aspect cluster
imperfective
perfective
multiple category formation
aspectual class
aspect
izolatyw
korelatyw
imperfektyw
perfektyw
polikategorialność
klaster gatunkowy
aspekt
Opis:
W artykule rozwinięta zostaje aspektologiczna koncepcja Laury Jandy. Refleksja idei tej uczonej o materiale imperfektywnych par gatunkowych prowadzi do wniosku, iż każdy czasownik polisemiczny jest potencjalnie klastrem gatunkowym. Klaster aspektowy składa się z dwóch segmentów: gatunkowego i czynnościowego. Segment gatunkowy ma trzy główne przejawy, których specyfika pozwala wyróżnić cztery rodzaje klastrów: 1) klaster polikategorialny jako integracja korelatywnych i izolatywnych imperfektywów; 2) klaster poliprefiksowy jako integracja korelatywnych i różnie prefiksowanych korelatywnych imperfektywów; 3) bi-implicative klaster jako integracja bezprefiksowego i prefiksowego imperfektywu-korelatywu ze wspólnym perfektywno-korelatywnym (tradycyjne trójki gatunkowe); 4) klaster kombinowany jako integracja dwóch lub więcej z wyżej wymienionych klastrów. Segment czynnościowy klastra aspektowego jest reprezentowany przez kombinację co najmniej trzech wariantów leksykalnych i semantycznych: jednego imperfektywu i dwóch lub więcej perfektywów należących do różnych podklas czynnościowych.
The article represents Laura Yanda’s aspectological conception. Her conclusions prove that each polisemantic verb may be an aspect cluster. Reflections on this scholar’s ideas about the material of imperfective genre pairs leads us to the conclusion that every polysemous verb is potentially a genre cluster. An aspectual cluster consists of two segments: genre and action. The aspect segment has three main manifestations, the specificity of which makes it possible to distinguish four types of clusters. The first is a polycategorical cluster as an integration of imperfectives-correlative and imperfectives-isolative. Second, a polyprefix cluster as an integration of imperfectives-correlative and multi-prefix perfective-correlative. The third is a bi-imperfective cluster as an integration of non-prefixed and prefixed imperfective-correlatives with a common perfective-correlative (traditional species triplets). Type four is a combined cluster as an integration of two or more of the above clusters. The action segment of an aspectual cluster is represented by a combination of at least three lexical-semantic variants: one imperfective and two or more perfectives belonging to different actional subclasses.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2023, 11, 1; 41-53
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies