Temat: XX century - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Tynki szlachetne w architekturze z początku XX wieku – problematyka konserwatorska
Stuccoes in architecture of the beginning of the 20th century – conservation issues
Autorzy:: Korpała, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/161249.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:: architektura XX w.
tynk elewacyjny
technologia tradycyjna
tynk szlachetny
wartość historyczna
wartość estetyczna
autentyczność
problem konserwatorski
XX-century architecture
facade render
traditional technology
stucco
historic value
aesthetic value
authenticity aspect
conservatory problem
Opis:: Elewacje XX-wiecznych budynków pokrytych tynkami szlachetnymi wciąż są traktowane z dużą nonszalancją, na skutek czego tynki te są wymieniane lub znikają pod warstwą termoizolacji. Problemem jest niezrozumienie historycznych i estetycznych wartości wypraw tynkarskich, a także brak wiedzy o sposobach ich wykonywania. Wartość materii XX-wiecznej nie jest mniejsza niż tej pochodzącej z epok starszych, a upływ czasu sprawia, że traktowanie jej jako współczesnej staje się całkowicie nieuzasadnione. Podczas modernizacji budynków należy respektować ideowe założenia stylu i dążyć do zachowania w możliwie największym stopniu oryginalnej substancji.
Elevations of 20th century buildings covered with stuccoes are still treated with great nonchalance, as a result of which these stuccoes are replaced or disappear under a layer of thermal insulation. The problem lies in lack of understanding of historical and aesthetic values of plaster coatings as well as lack of knowledge about the methods of their creation. The value of the 20th century matter is not lesser than value of the matter dating from earlier periods, and because the flow of time treating it as contemporary becomes completely unjustified. During modernization of buildings, one should respect ideological assumptions of the style and strive to maintain the original substance to the highest possible degree.
Źródło:: Przegląd Budowlany; 2017, 88, 11; 56-61
0033-2038
Pojawia się w:: Przegląd Budowlany
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Racjonalna intuicja
A Rational Intuition
Autorzy:: Pratelli, Alberto
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/97149.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Instytut Projektowania Architektonicznego. Zakład Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej
Tematy:: architektura XX w.
racjonalna architektura
projektowanie
twentieth-century architecture
rational architecture
design
Opis:: W ciągu ostatnich dwóch stuleci „racjonalne myślenie” było ciągle żywe w architekturze, nawet jeśli istniało w różnych formach; było przywoływane w architekturach, które również bardzo się od siebie różnią. Z drugiej strony, rzadko przywoływano wartości związane z intuicją. Intuicja nie jest jednak przeciwieństwem rozumu. Intuicja pojawia się pierwsza, rozum zaś symbolizuje „jak”. Rezultatem jest coś innego. Intuicja może dostarczyć pomysłów, rozum może dostarczyć wyjaśnień. Wyjaśnienia mogą być a priori, jeśli służą do podejmowania decyzji lub a posteriori, jeśli służą nadawaniu znaczenia całości. Oba wskazują metodę, a nie rezultat. Nie są prawdziwymi przeciwieństwami. Brak intuicji niekoniecznie jest pozbawiony pomysłów; a brak rozsądku różni się od bycia wbrew rozsądkowi... Nie sądzę, by istniały jakieś intuicyjne, a nawet racjonalne architektury, i widzimy tego wiele przykładów w ostatnich stuleciach. Być może lepiej jest unikać szaleństwa rozumu, ale rozsądne szaleństwo jest czasem najlepszym, na co możemy liczyć.
In the last two centuries, “rational thinking” has been continuously alive in architecture, even if in different forms; it has been recalled for architectures that are also very different from each other. Intuition-related values, on the other hand, have rarely been mentioned. But intuition is not in contrast to reason. Intuition comes first, reason represents “how”. The result is something else. Intuition can provide ideas, reason can provide explanations. The explanations can be a priori if they serve to make decisions, or a posteriori if they serve to give meaning to the whole. Both indicate the method, not the result. They have no real opposition. Lack of intuition is not necessarily void of ideas, and lack of reason is different from against reason... I don’t think there are any intuitional or even rational architectures, and we can see a number of examples in recent centuries. Perhaps it is better to avoid the madness of reason, but reasonable folly is sometimes the best we can hope for.
Źródło:: Pretekst; 2019, 9; 53-60
2449-5247
Pojawia się w:: Pretekst
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Architekt Luigi Moretti. Od racjonalizmu do "lart informel" - sztuki informelu
The Architect Luigi Moretti. From Rationalism to Informalism
Autorzy:: Viati Navone, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366633.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Luigi Moretti
architektura XX w.
informel
20th century architecture
Informal Art
Opis:: Twórczość wybitnego architekta włoskiego modernizmu Luigi Morettiego (1907-1973) stanowi odbicie jego rozległych zainteresowań. Szczególnie pasjonował go nurt w sztuce nowoczesnej l'art informel - informel - nowy gatunek nazwany tak pod koniec lat czterdziestych przez francuskiego kolekcjonera i krytyka sztuki Michela Tapiè. Art informel - sztuka nieformalna uprawiana przez wielu młodych artystów, m. in. Alberto Burri, Lucio Fontanę, Jacksona Pollocka czy Georgesa Mathieus, wykreowała wówczas różne techniki i gatunki. Jednym z ważnych zagadnień, wokół których ogniskowały się zainteresowania twórcze Morettiego była historia, a szczególnie dzieła Michała Anioła. Inne to: fascynacja przestrzenią wewnętrzną, którą potrafił ująć i opisać jak nikt inny przed nim we Włoszech, oraz zaciekawienie naukami ścisłymi, które kazało mu poszukiwać ich związku z architekturą i sztuką. Morettiego zajmował również odbiór dzieła sztuki w przestrzeni. Poszukiwał właściwych kątów patrzenia, które dawałyby ogólny i szczegółowy obraz struktury architektonicznej.
The work of the eminent Italian modernist architect Luigi Moretti (1907-1973) reflects his wide interests. He was especially interested in the new art form, which was called Informal Art or Art Autre (Other Art), by the French art critic Michel Tapiè at the end of the forties. Informal Art was created by many young artists such as Alberto Burri, Lucio Fontana, the Jackson Pollock and Georges Mathieu. One of the important issues arround which Moretti's creative interests the history, especially the great works of Michelangelo. The others being his attention to the inner space, resulting in the new way to consider it and to describe its qualities as nobody in Italy had before, and his curiosity for science, which led him to explore its possible connection with architecture and art. Moretti was also interested in the conditions of vision, in how the observer perceives a work of art in its general form and in details; therefore, he looked for the correct angles giving a global and a particular vision of a work of architecture.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 3-41
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Maciej Nowicki (1910–1950) – życie i twórczość
The life and work of Maciej Nowicki (1910–1950)
Autorzy:: Barucki, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/293773.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:: Nowicki Maciej
architektura XX w.
Chandigarh
Paraboleum
Dorton Arena
20th century architecture
Opis:: Praca niniejsza przedstawia pokrótce życie i pracę Macieja Nowickiego – przedwcześnie zmarłego, jednego z najbardziej wizjonerskich architektów XX w. Był jednym z niewielu architektów, których jeden rysunek dokonał rewolucji w projektowaniu i umożliwił powstanie całkowicie nowej dziedziny w przemyśle budowlanym. Jego najbardziej twórczy okres przypadł na lata po zakończeniu drugiej wojny światowej. Był jednym z projektantów odbudowy Warszawy. Został wysłany przez rząd do Nowego Jorku jako przedstawiciel Polski przy projekcie siedziby głównej ONZ. Następnie jego szkic projektu hali w Raleigh „otworzył drzwi” konstrukcjom membranowym. Nowe miasto Chandigarh miało być kolejnym jego dziełem, jednak tragiczna katastrofa lotnicza w Egipcie zakończyła jego błyskotliwą karierę.
This paper presents briefl y the life and work of Maciej Nowicki – prematurely deceased, one of the most visionary architects of the 20th century. He was one of the few architects who’s one drawing has made a revolution in design and made possible the emergence of an entirely new fi eld of construction industry. His most creative period occurred in the years after World War II. He was one of the designers of the rebuilding of Warsaw. He was sent by the government to New York as a representative of Poland in the design of the United Nations headquarters. Then, his sketch of the design of the hall in Raleigh “opened the door” for the appearance of membrane structures. The new city of Chandigarh was next step on his architectural way, but the tragic air accident in Egypt ended his brilliant career.
Źródło:: Architectus; 2014, 4(40); 21-32
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:: Architectus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Miasta Mussoliniego. Architektura i urbanistyka jako instrument polityki państwa faszystowskiego
Cities of Mussolini. Architecture and town planning as an instrument of the fascist state policy
Autorzy:: Burno, F.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/145889.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Włochy
architektura XX w.
faszyzm
Benito Mussolini
Italy
20th century architecture
fascism
Opis:: Artykuł ten jest poświęcony problemowi wykorzystywania architektury jako nośnika znaczeń przez reżim faszystowski we Włoszech w latach 1922-1943. Przedmiotem tego opracowania nie jest jednak sama architektura, ale miasto jako struktura znacząca. Mussolini zdawał sobie sprawę, że architektura jest jednym z najważniejszych, najbardziej dostępnych mediów. Doceniał jej siłę oddziaływania jako instrumentu państwa służącego edukacji mas. Faszystowska ideologia miała przenikać do świadomości obywateli państwa nie tylko dzięki architekturze, ale także dekoracjom plastycznym budowli, pomnikom, muralom, szablonowym napisom, plakatom. Miejską przestrzeń wykorzystywano także w trakcie efemerycznych spektakli władzy, w czasie corocznych obchodów faszystowskich świąt, a także specjalnych wydarzeń, np. wizyt Mussoliniego i niektórych zagranicznych polityków. Mussolini, uważny czytelnik Gustave'a Le Bona i George’a Sorela, uznał architekturę za ważny instrument faszyzacji. Uczynił z miejskich przestrzeni jeden z najważniejszych nośników ideologii. Miasto faszystowskie, także nowe ośrodki miejskie budowane m.in. w regionie Agro Pontino, tworzyło mity: nowego państwa, Mussoliniego-wodza, Rzymu – "duchowego centrum narodu", odrodzonego "imperium śródziemnomorskiego" (EUR, Addis Abeba). Przestrzeń miejska wychowywała, ułatwiała publiczny kult partii i wodza, kształtowała pożądane przez władze zachowania.
This article is dedicated to the problem of using architecture as a carrier of concepts by the fascist regime in Italy in 1922-1943. However, the subject of this study is not only architecture but the city as a meaningful structure. Mussolini was aware of the fact that architecture is one of the most important and most available media. He appreciated its strength as a state instrument used for education of the masses. The fascist ideology was supposed to penetrate into awareness of citizens of the state not only thanks to architecture but also art decorations of buildings, monuments, murals, stencilled inscriptions and posters. The urban space was also used during ephemerid spectacles of the authorities, annual celebrations of fascists holidays e.g. during the visit of Mussolini and some foreign politicians. Mussolini, a dedicated reader of Gustave Le Bon and George Sorel, found architecture to be an important instrument for introducing fascism. He made urban space become one of the most vital carriers of the ideology. Fascist cities and also new urban centres built in regions including Agro Pontino, created the myth of a new state. Mussolini as the duce, Rome as the "spiritual centre of the nation", a reborn "Mediterranean empire" (EUR, Addis Abeba). The urban space was bringing up, facilitating the public cult of the party and its leader, and formed the behaviour requested by the authorities.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 3; 27-51
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Ocena wartości zabytków epoki modernizmu z 1 poł. XX wieku. Propozycja metody klasyfikacji
Evaluation of the value of modernism monuments from the 1st half of the XXth century. Proposals of the classification methods
Autorzy:: Lewicki, Jakub
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/113957.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:: modernizm
architektura XX w.
zabytki XX wieku
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture in the 20th century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection
Opis:: W pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa kulturowego zawartymi w ustawie o planowaniu przestrzennym z 2003 roku. Praca omawia wykorzystanie kryteriów oceny wartości XX-wiecznego budynku zgodnie z aktualnie obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków. Obejmowałyby one wartość artystyczną - formę obiektu lub kompleksu, jego jakość i wpływ - autentyczność idei, materiału, funkcji, materiału konstrukcyjnego, ponadregionalną i lokalną nowość oraz wartość historyczną - miejsca, ludzi, wydarzeń - europejską, ponadregionalną i lokalną. Zasugerowano również, aby zróżnicować wartość zabytków na europejską, ponadregionalną i lokalną. W przypadku poszczególnych zabytków należałoby zastosować następujące kryteria: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości, które można przekształcić oraz wartości utracone, ale potrzebne do odtworzenia. Należałoby zastosować regułę postulującą większy zakres ochrony w przypadku zabytków o wyższej randze. Podstawą do wyboru XX-wiecznych zabytków powinny być dokumenty źródłowe zweryfikowane literaturą i aktualnymi badaniami. Wybór tych obiektów winien być warunkowany następującymi wytycznymi: powinien być prosty i klarowny według dokładnie określonych kategorii i przy możliwie najmniejszej liczbie kryteriów oceny; powinien być zgodny z polskim prawem; musi umożliwiać selekcję zamiast pomnażać w bezmyślny sposób kolejne grupy cennych zabytków i wartości trudnych do zdefiniowania. Ocena wartości modernistycznych zabytków i selekcja najcenniejszych budynków powinny stanowić podstawę do ustalenia rodzaju ochrony zabytków z tego okresu.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.
Źródło:: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2017, 3; 107-124
2543-6422
Pojawia się w:: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Le Corbusier w Warszawie i na Górnym Śląsku
Le Corbusier in Warsaw and Upper Silesia
Autorzy:: Nakonieczny, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366617.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Le Corbusier
Warszawa
Dolny Śląsk
architektura XX w.
Warsaw
Upper Silesia
20th century architecture
Opis:: Rok 2012 zapisze się w pamięci świata kultury obchodami 125 rocznicy urodzin Le Corbusiera (1887-1965), wielkiego architekta XX wieku. Uroczystości rocznicowe w Polsce nie ograniczyły się jedynie do celebrowania daty urodzin guru światowego modernizmu przypadającej na dzień 6 października 1887 roku. Organizator obchodów roku Le Corbusiera - Centrum Architektury w Warszawie - przygotował specjalny program edukacyjno-artystyczny pod nazwą "Le Corbusyear" włączając szacowne instytucje, środowiska twórcze i naukowe z kraju i z zagranicy. Według kuratora obchodów, Grzegorza Piątka, pomysł zrodził się "(...) wokół ideowej obecności i nieobecności Le Corbusiera w Polsce (...), by stworzyć okazję (...) do rozszyfrowania jego śladów w naszych miastach i osadzenia dorobku polskich architektów w światowym kontekście intelektualnym, ale również do refleksji nad żywotnością ideałów modernistycznej urbanistyki(...)" i dotyczył cyklu różnorodnych imprez odbywających się w Warszawie, Katowicach i Tarnowie. Autor artykułu przygotowywał katowicką edycję wydarzenia Le Corbusyear, tworząc koncepcję szlaku tropami idei Le Corbusiera w Katowicach oraz prezentując poniższy tekst podczas warszawskiego spotkania, w którym udział wzięli: Charles Jencks, Arthur Rüegg, Charles Knevitt.
The year 2012 will be remembered in the cultural world as the 125th anniversary of the birth of Le Corbusier (1887-1965), the great architect of the 20th century. In Poland, the organiser of the Year of Le Corbusier - Centrum Architektury (Centre of Architecture) in Warsaw - did not content itself with celebrating the birthday of the guru of global modernism, who was born on 6 October 1887, but also prepared a special educational and artistic programme entitled "Le Corbusyear", and invited the participation of many esteemed institutions, artists and researchers from Poland and all over the world. According to the principal organiser of the celebrations, Grzegorz Piątek, the idea came from "(...) Le Corbusier's ideological presence and absence in Poland (...) in order to create an opportunity to (...) seek traces of his influence in our urban architecture and place the legacy of Polish architects in the global intellectual context, but also to reflect upon the robustness of modernist urban planning ideals (...)". The project entailed a number of events that took place in Warsaw, Katowice and Tarnów. I myself organised Le Corbusyear in Katowice, following the concept of tracing Le Corbusier's ideas in Katowice. This text has been presented at a Warsaw meeting with the participation of Charles Jencks, Arthur Rüegg and Charles Knevitt.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 4; 26-38
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Viana de Lima (1913/1991) - wobec narodzin nowoczesnej architektury europejskiej
Viana de Lima (1913-1991) - a Portuguese architect within the panorama of modern European architecture
Autorzy:: Campos, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366626.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Alfredo Viana de Lima
Portugalia
architektura XX w.
modernizm
Portugal
20th century architecture
modernism
Opis:: Esej ten pragnie umiejscowić dzieła najważniejszego portugalskiego architekta dwudziestego wieku w kontekscie europejskim, omawiajac tło i prezentując projekt domu Casa Cortez w Porto w kontekscie międzynarodowego modernizmu. Budynek ten, rozebrany w 1971 r. uważany jest za pierwszy przykład modernizmu w Portugalii. Wyznaczył też drogę do wielkiej kariery architekta Viany de Limy, zmarłego 20 lat temu. Jego wkład w architekturę modernizmu dopiero dziś zaczyna być przedmiotem zainteresowań i badań naukowych, dzięki którym rozpoznawane są najważniejsze cechy budownictwa północnej Portugalii w latach od 1940-1980. Był to takze złoty wiek aktywności architekta Viana de Limy w takich miastach jak Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, i inne. Prace Viana de Limy koncentrowały sie na wielu polach i obejmowały również nieocenioną dziś działalność w zakresie ochrony dziedzictwa architektonicznego zarówno na terenie Portugalii jak i w innych krajach, zwłaszcza w Brazylii i w Maroku.
The essay intends to situate the production of the most important Portuguese architect of the twentieth century in the European context, framing the draft of a house constructed in the city of Porto in the context of the International Modernism. This work (demolished in 1971) is considered the first Modern housing example in Portugal, and paves the way for a major career of Architect Viana de Lima, who died 20 years ago. His contribution to the architectural movement begins at the moment being the subject of interest in academic research and the discovery of the most important features of the architecture produced in the North of Portugal between 1940 and 1980 - the golden period of activity of the Architect in cities such as Porto, Feira, Bragança, Caminha, Esposende, etc. Its activity was very broad and included also an invaluable contribution in the field of safeguarding built heritage, both in Portugal and other countries in the world, particularly Brazil and Morocco.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 76-91
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Ocena wartości zabytków epoki modernizmu. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Assessing the value of the modernist epoch monuments. Past, present and future
Autorzy:: Lewicki, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/217205.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:: modernizm
architektura XX w.
ocena wartości
waloryzacja
ochrona zabytków
modernism
architecture of 20th c.
century
historical monuments of the 20th century
assessing the value
valorisation
monument protection
Opis:: W pracy omówiono wszystkie dotychczasowe próby oceny wartości zabytków z XX wieku i wymieniono najważniejsze polskie opracowania dokonujące oceny wartości budowli XX-wiecznych. Przedstawiono też kryteria ochrony architektury opracowane w związku z zapisami wprowadzającymi pojęcie dóbr kultury współczesnej zawarte w uchwalonej w 2003 roku ustawie o planowaniu przestrzennym. W pracy zaproponowano zastosowanie kryteriów oceny wartości budowli XX-wiecznych zgodnych z obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Byłaby to wartość artystyczna – forma obiektu lub zespołu i jego jakość i oddziaływanie – europejskie, ponadregionalne i lokalne, wartość naukowa – autentyzm idei, materiału, funkcji oraz konstrukcja, materiał, nowatorstwo ponadregionalne i lokalne oraz wartość historyczna – miejsca, ludzi, wydarzeń – europejska, ponadregionalna i lokalna. Zaproponowano też zróżnicowanie wartości zabytków na rangę europejską (ponadkrajową), ponadregionalną i lokalną. W wypadku pojedynczych zabytków konieczne byłoby zastosowanie następujących kryteriów: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości możliwych do przekształcenia oraz wartości utraconych, koniecznych do odtworzenia/rekonstrukcji. Konieczne byłoby zastosowanie zasady, że im wyższa ranga budowli, tym zakres ochrony jest większy. Podstawę do wyboru wyróżniających się zabytków XX wieku powinny stanowić opracowania źródłowe weryfi kowane przez późniejszą literaturę i współczesne opracowania badawcze. Wybór wyróżniających się budowli XX-wiecznych powinien odznaczać się trzema cechami: powinien być prosty i klarowny przez precyzyjnie określone kategorii oraz operujący możliwie najmniejszą liczbą kryteriów wartościujących, powinien być zgodny z obowiązującym w Polsce prawem i musi dokonywać rzeczywistej selekcji, a nie bezrefl eksyjnie mnożyć kolejne grupy wartościowych zabytków i trudnych do zdefi niowania wartości. Ocena wartości zabytków modernistycznych i wybór budowli najcenniejszych powinny stanowić podstawę do ustalenia różnego zakresu ochrony zabytków z tego okresu. Od kilku lat mówi się o potrzebie oceny wartości polskich zabytków i wydzielenia grup budowli najcenniejszych, które zasługują na pieczołowitą ochronę. Mimo szeregu wypowiedzi na ten temat nie ukazały się dotychczas konkretne propozycje dotyczące zasad kompleksowej ochrony budowli modernistycznych w Polsce.
The work discusses all the attempts at assessing the value of the 20th-century monuments so far and mentions the most important Polish studies aimed at evaluating the 20th-century buildings. It also presents the criteria for architecture protection prepared in relation to regulations introducing the notion of contemporary culture heritage included in the act about spatial planning passed in 2003. The work supports using the criteria for assessing the value of 20th-century buildings in accordance to the currently binding Old Monuments Protection Law. Those would involve artistic value – the form of the object or complex, its quality and impact – European, over-regional and local; scientific value – authenticity of idea, material, function; construction, material, over-regional and local novelty; and historic value – of the place, people, events – European, over-regional and local. It was also suggested to diversify the value of monuments into that of European, over-regional and local rank. In case of individual monuments it would be necessary to apply the following criteria: determining the values absolutely protected, values possible to transform, and values lost but needed to recreate/reconstruct. The rule saying that the higher the rank of the building, the larger the range of protection would have to be applied. The basis for selecting outstanding monuments of the 20th-century should be source documents verified by later literature and current research studies. The selection of outstanding buildings of the 20th century ought to possess three features: it should be simple and clear due to precisely defined categories and using the smallest possible number of evaluating criteria; it should conform with the Polish law; and it must allow for actual selection instead of mindless multiplying of subsequent groups of valuable monuments and values difficult to define. Assessing the value of modernist monuments and selecting the most valuable buildings should constitute the basis for establishing the varying degree of protection for monuments from that period.
Źródło:: Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 38-50
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:: Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Aldo Rossi - architekt i teoretyk. Dylematy architektury po modernizmie
Aldo Rossi - architect and theorist. The dilemmas of architecture after modernizm
Autorzy:: Wojtas-Swoszowska, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366635.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: Aldo Rossi
architektura XX w.
teoria architektury
neoracjonalizm
typologia
analogia
20th century architecture
architectural theory
Neo-Rationalism
typology
analogy
Opis:: Włoski architekt Aldo Rossi (1931-1997) jest nie tylko autorem charakterystycznych budynków, szkiców architektonicznych i projektów z zakresu wzornictwa, ale przede wszystkim twórcą autorskiej teorii architektury neoracjonalnej, mistrzowsko wyłożonej w licznych esejach i rozprawach naukowych. Jego manifest twórczy L'Architettura della città, opublikowany w 1966 roku, stanowiący zbiór podstawowych zasad kształtujących tę teorię, wielki architekt Peter Eisenman przyrównał do teoretycznych traktatów okresu renesansu. Jako dopełnienie tego dzieła w roku 1981 Aldo Rossi napisał poetycką, naukową autobiografię - słynną A Scientific Autobiography, w której już bardzo osobiście pisze na temat architektury, nie unikając kontekstu własnych przeżyć. Dopiero poznanie obydwu publikacji pozwala docenić poetycki wymiar jego surowej architektury. Twórczość projektowa Aldo Rossiego była następstwem jego neoracjonalnej teorii architektury. Do uznanych projektów "manifestów" jego teorii projektowania są blok mieszkalny na osiedlu Gallaratese 2 na Monte Amiata w Miedolanie oraz częściowo zrealizowany cmentarz w Modenie. W obydwu przykładach Aldo Rossi zastosował autorską metodę typologii i analogii. Minęło pół wieku od początków twórczości Aldo Rossiego, mimo to jego teoria projektowania, nie tracąc nic z aktualności spostrzeżeń, z upływem lat zyskała na znaczeniu, a jego łatwe do rozpoznania obiekty architektury oraz inne realizacje, szczególnie te z początkowego okresu twórczości, nadal budzą emocje i zainteresowanie.
The Italian architect Aldo Rossi (1931-1997) is not only the author of characteristic buildings, architectural sketches and design projects; he is, first and foremost, the author of the theory of the Neo-Rational architectural style, presented in a masterly fashion in numerous essays and scientific treatises. His creative manifesto L'Architettura della città, published in 1966, constituting a collection of basic principles shaping the theory, the prominent architect Peter Eisenman compared to the theoretical treatises of the Renaissance. As a supplement to this work, in 1981 Rossi wrote his famous poetic A Scientific Autobiography, in which he writes very personally on the subject of architecture, without avoiding the context of his own experience. It is only by reading both works that we can appreciate the poetic dimension of his severe architectural style. Aldo Rossi's designs were the consequence of his Neo-Rational theory of architecture. Among the most recognized of his projects "manifestoes" of his design theory are a block of flats on the Gallaratese 2 estate on Monte Amiata in Milan and the partly finished cemetery in Modena. In both cases, Rossi used his own method of typology and analogy. Half a century has past since Aldo Rossi began his work, but his design theory, without losing any of its currency, has gained in importance, while his easily recognizable architecture and other projects, especially those from the early years of his career, continue to awaken emotions and interest.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 2; 42-75
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: The evolution of the undulating wall
Ewolucja ściany falującej
Autorzy:: Pabich, Marek
Piórkowska, Marta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2064104.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: PWB MEDIA Zdziebłowski
Tematy:: ściana falująca
linia falista
teoria architektury
Kandyński
architektura XX w.
undulating wall
curved line
architecture theory
Kandinsky
20th century architecture
Opis:: Expressive buildings based on curvilinear geometry became one of many characteristic elements of contemporary architecture. A fascination with irregular, undulating forms has already been visible in the 20th century. However, the sources of the undulating motifs go back to the Baroque period, when buildings with curved façades were one of the best examples of the natural development of architectural thought. The evolution of this idea took place at the beginning of the 20th century. In the following years, the motif of the undulating lines was used by many architects who draw upon its regular or free character. The Authors using the analytical and interpretative method show the evolution of the undulating wall. The Authors use the terms of curved lines defined by Kandinsky. The analysis of selected examples shows the ideological, material, and constructional evolution of the undulating wall, as well as the way of transforming the idea of the undulating line, which returns to its baroque roots, but in a more modern version.
Ekspresyjne budynki o pofalowanej, krzywokreślnej formie stały się jednym z wielu elementów charakterystycznych dla współczesnej architektury. Już w XX wieku widoczna jest fascynacja formami o swobodnym, falującym charakterze. Jednakże źródła motywów falujących sięgają aż do czasów barokowych, w których budynki o krzywokreślnych elewacjach stanowiły naturalny rozwój myśli architektonicznej. Ewolucja tej idei nastąpiła na początku XX wieku i przez następne lata motyw linii falistej był używany przez wielu architektów, którzy korzystali z jej regularnego lub swobodnego charakteru. Za pomocą metody analityczno-interpretacyjnej autorzy opiszą ewolucję, jaką przeszła ściana falująca wykorzystująca linię krzywokreślną zdefiniowaną przez Kandyńskiego. Analiza wybranych przykładów obrazuje ideologiczną, materiałową oraz konstrukcyjną ewolucję ściany falującej, a także sposób przetransformowania idei linii falistej, który wraca do swoich barokowych korzeni, ale w bardziej nowoczesnym wydaniu.
Źródło:: Builder; 2021, 25, 10; 16--22
1896-0642
Pojawia się w:: Builder
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Przestrzeń awangardy – nowa grawitacja
The Space of the Avangarde
Autorzy:: Kwiatkowski, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1366512.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: teoria przestrzeni
architektura XX w.
urbanistyka współczesna
konstruktywizm
suprematyzm
awangarda rosyjska lat 20. XX wieku
theory of space
20th century architecture
contemporary urban planning
constructivism
suprematism
Russian avant-garde of the 1920s
Opis:: Przestrzeń awangardy to synonim idei Nowej Sztuki, sztuki przełomu jaki dokonał się w sztukach wizualnych w pierwszych dekadach XX wieku w Rosji, a później w ZSRR. Jej przedstawiciele zdeterminowani zmianami, jakie przyniosły nowe wynalazki techniczne zwłaszcza w sferze urbanizacji bardzo wierzyli, podobnie jak włoscy futuryści, że to właśnie oni staną się liderami zmian społecznych, nowego postrzegania i kształtowania kultury. Wierzyli w nowe społeczeństwo, które rozerwie wielowiekową strukturę klasową, kiedy jej miejsce zajmie dynamizm i kreatywność w służbie rozwiązań utylitarnych i egalitarnych. Wierzyli w swoją misję, prometeizm nowego, lepszego świata, gdy nastąpi wyzwolenie człowieczeństwa od wszelkich zależności. Takie nastroje społeczne dojrzewały w całej Europie, ale szczególnie silnie obecne były w społeczeństwie rosyjskim już w ostatnich dwudziestu latach przed wybuchem I wojny światowej i można powiedzieć, że wręcz ją poprzedzały. Dlatego też następstwo wydarzeń dawało przedstawicielom Nowej Sztuki wręcz przeświadczenie o swoim profetycznym przesłaniu wolności. Późniejsza rzeczywistość, nadejście epoki totalitarnej, dopisały niestety jakże gorzki epilog dla całej formacji niemal wszystkich wielkich artystów awangardy, ale pomimo ich odrzucenia i niejednokrotnie przedwczesnej śmierci pozostała ich twórczość, przesycona entuzjazmem dla nowej grawitacji – wiary w wielkość człowieczeństwa – w nową, uniwersalną ideę.
The avant-garde is synonymous with the concept of New Art, the breakthrough in art which took place in the visual arts during the first decades of the 20th century in Russia and then in the USSR. Its representatives, determined by the changes brought about by new technical inventions, especially in the sphere of urbanization, were convinced, like the Italian futurists, that they would be at the foreground of social change, new perceptions and shaping of culture. They believed in the new society which would rend apart the class structure of previous ages when its place would be taken by dynamism and creativity in the service of utilitarian and egalitarian solutions. They believed in their mission, the Promethean idea of a new better world, when mankind would be liberated from all subjection. This social mood was developing in the whole of Europe, but was particularly strong in Russian society in the last twenty years before World War I. In fact, one could say it was a prelude to the war. From this sequence of events came the conviction held by representatives of New Art about their prophetic message of freedom. The actual reality, the advance of totalitarianism, was a bitter epilogue for the whole formation, for almost all the great artists of the avant-garde. Nevertheless, though rejected and often dying before their time, their works remained, suffused with enthusiasm for the new gravitation – belief in the greatness of mankind – in the new, universal idea.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 3; 5-30
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Awangarda – od dynamiki ruchu do nowej narracji przestrzeni miejskiej
Avant-garde – from the dynamic of movement to a new narration in urban space
Autorzy:: Kwiatkowski, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/146064.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: teoria przestrzeni
architektura XX w.
urbanistyka współczesna
narracja przestrzeni
kubofuturyzm
awangarda lat 20. XX wieku
theory of space
20th century architecture
contemporary urban planning
urban narration
cubo-futurism
avant-garde of 1920s.
Opis:: Czasy awangardy lat 20. XX wieku przyniosły radykalne przewartościowania w dziedzinie sztuk wizualnych. Odrzucono dotychczasowe doświadczenia akademików, zerwano z perspektywą liniową. Wkrótce również odrzucono apoteozę dynamiki wielkiego miasta, stawiając w jej miejsce kult nowego człowieka, a konkretnie człowieka jako zbiorowości, czyli społeczeństwa zmiany. Miejsce dawnej grawitacji wypływającej z hierarchii przestrzeni miejskiej dającej spójność sceny, czyli kontekst zajął samodzielny przedmiot. Na jego bazie rozpoczęły się nowe poszukiwania postkubistycznej syntezy. Nie przekroczono jednak – jak się okazało aż do dnia dzisiejszego – granicy bezprzedmiotowości.
The avant-garde ideas of the 1920s brought about a radical re-evaluation in visual arts. The scholarly approach to art was rejected, together with linear perspective. The idea of grand cities, no longer glorified, was soon replaced by an apotheosis of new man, yet understood as a community – a society of change. The gravity of spatial hierarchy which had hitherto given context and coherence to a scene was transferred to a single object. On its basis people started to look for a post-cubist synthesis. But the limit of abstraction, as it turns out, was to this day never crossed.
Źródło:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 3; 5-22
0023-5865
Pojawia się w:: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Wybrane przykłady transformacji zespołów poprzemysłowych
Selected examples of the transformation of post-industrial complexes
Autorzy:: Gyurkovich, Mateusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/218291.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:: rewitalizacja
dziedzictwo przemysłowe
architektura XIX w.
architektura XX w.
kontekst historyczny
rozwój zrównoważony
miasto europejskie
revitalisation
industrial heritage
nineteenth-century architecture
twentieth-century architecture
contemporary works
historical context
sustainable development
European city
Opis:: Miasta nieustannie się zmieniają. Rozwijają się, upadają, by potem znów się podźwignąć i prosperować na nowo. W ciągu poprzednich dwóch stuleci ten rozwój był w dużej mierze uzależniony od przemysłu. Przyniósł on między innymi dewastację i skażenie wielu terenów, które niegdyś peryferyjne, nagle zdecydowanie zyskały na „centralności”, wobec procesów metropolizacji i eksurbanizacji. Wiele spośród obiektów opuszczonych z różnych przyczyn przez pierwotnych użytkowników, zwłaszcza z XIX, czy pierwszych dekad XX wieku, w których działalność przemysłowa była niegdyś realizowana, to godne uwagi, uznane za zabytki struktury. Konieczność ich ochrony jest niepodważalna. Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych to priorytet w wielu miastach europejskich, zwłaszcza wobec konieczności utrzymania zrównoważonego rozwoju kontynentu. W artykule przedstawiono studium kilku przypadków adaptacji poprzemysłowych obiektów i zespołów do różnych funkcji, dzięki którym było możliwe ocalenie cennego dziedzictwa architektoniczno-urbanistycznego minionej epoki.
Cities change constantly. They develop, they fall, only to lift themselves up again and prosper anew. Over the course of the past two centuries this development has largely been dependent on industry. It brought with it, among other things, the devastation and pollution of numerous areas, which – although once peripheral – suddenly increased their “centrality”, in light of metropolisation and exurbanisation processes. Many of the buildings that were abandoned for various reasons by their original owners, particularly those from the nineteenth or the first decades of the twentieth century, which once housed industrial operations, are notable structures that have been acknowledged as heritage sites. The necessity to protect them is indisputable. The revitalisation of post-industrial areas is a priority in many European cities, particularly in the face of the necessity of maintaining the continent’s sustainable development. In the article the author presents a study of a number of cases of the adaptation of post-industrial structures and complexes to various functions, thanks to which it was possible to save the valuable architectural and urbandesign- related heritage of a bygone era.
Źródło:: Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 57; 142-157
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:: Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Wpływ brutalizmu na polską architekturę sakralną
Impact of brutalism on the Polish sacral architecture
Autorzy:: Niebrzydowski, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/398221.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:: historia architektury
teoria architektury
architektura XX w.
architektura brutalistyczna
architektura sakralna
architektura polska
history of architecture
theory of architecture
20th century architecture
brutalist architecture
Polish sacral architecture
Opis:: Celem badań przedstawionych w artykule było określenie wpływu brutalizmu na architekturę kościołów w Polsce. Przeanalizowano osiem budynków świątyń wznoszonych w latach 1960-1988, porównując je z tendencjami światowymi. Na tej podstawie wskazano najbardziej wyraziste cechy i elementy brutalistyczne charakterystyczne dla polskiej architektury sakralnej.
The aim of the research presented in the article was to determine the impact of brutalism on the architecture of churches in Poland. The author analyzed eight buildings built in the years 1960-1988, comparing them with global tendencies. On this basis, he identified the most distinctive brutalist features and elements characteristic of Polish sacral architecture.
Źródło:: Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 137-150
2080-9638
Pojawia się w:: Architecturae et Artibus
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "XX century" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język