Wszystkie pola: archeologia historyczna - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Sacred Hill (Święta Góra) in the Masurian Lakeland. An early medieval hillfort or a military camp from the middle of the 17th century?
Autorzy:: Karczewski, Maciej
Karczewska, Małgorzata
Pluskowski, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1364663.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:: archeologia historyczna
Mazury
grodzisko
obóz wojskowy
Opis:: Stanowisko określane jako Święta Góra znajduje się na Pojezierzu Mazurskim. Zajmuje ono młodoglacjalne wyniesienie, ograniczone od wschodu i południa doliną rzeki Staświnki, a od zachodu rynną jeziora Wojnowo. Od północy wyniesienie to zamyka sztuczny wał odcinkowy. Do II wojny światowej wykopaliska prowadzili tu: H. Lorek (1881 r.), H.K. Hess von Wichdorff (1922– 1923 r.). Kolejne prace wykopaliskowe miały miejsce w 2005 r. i w latach 2011–2013 r. Ostatnie z wykopalisk były częścią projektu “The Ecology of Crusading” finansowanego przez European Research Council. Wyniki badań dostarczyły informacji o zasiedlaniu Świętej Góry we wczesnej epoce żelaza, rozwiniętej fazy okresu wędrówek ludów, oraz we wczesnym i późnym średniowieczu. Badaniom w latach 2005 i 2011–2013 towarzyszyły analizy paleośrodowiskowe i geoarcheologiczne. Ich wyniki umożliwiły szczegółową rekonstrukcję wczesnośredniowiecznego krajobrazu w sąsiedztwie Świętej Góry, oraz relacji człowiek – środowisko w czasach przed i po podboju Galindii przez Krzyżaków. Kluczowe znaczenie w ustaleniu wstępnej chronologii i funkcji północnego wału miały badania przeprowadzone w 2013 r. W przecinającym go poprzecznie wykopie archeologicznym ujawniona została struktura jego konstrukcji. Wskazywała ona jednoznacznie na nowożytną chronologię wału, potwierdzoną również przez odkryte w nim fragmenty późnośredniowiecznych naczyń siwionych oraz jeden fragment nowożytnej ceramiki z zieloną polewą szklaną. Zatem północny wał nie był reliktem wczesnośredniowiecznego pruskiego grodziska. Powstał zapewne w czasach Księstwa Pruskiego, prawdopodobnie około połowy XVII w., jako element fortyfikacji obozu wojskowego.
Źródło:: Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 306, 4; 676-694
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:: Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: O zapomnianym pałacu Sapiehów w Dubnie na Podlasiu
About the forgotten Sapieha Palace in Dubno in Podlasie
Autorzy:: Andrzejewska, Aldona
Karwowska, Halina
Andrzejewski, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28766361.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Podlasie
Dubno
Sapiehowie
archeologia historyczna
badania zespołów rezydencjonalnych
historical archeology
research on residential complexes
Opis:: Sapiehowie to jeden z najpotężniejszych rodów magnackich Wielkiego Księstwa Litewskiego, wywodzący się z ziem dzisiejszej Białorusi i Rosji. Jeden z nich Iwan Sapieha był pierwszym wojewodą podlaskim. W 1512 r. został właścicielem wsi Dubno, gdzie od przełomu XVI i XVII w. funkcjonował zespół dworski, który na przełomie XIX i XX w. został zrujnowany i zapomniany. W latach 2006–2010 i 2013 przeprowadzono wykopaliskowe badania archeologiczne, m.in. dzięki dotacjom z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Sąsiedztwa Polska-Białoruś-Ukraina INTERREG IIIA/TACIS CBC 2004-2006 oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Prace archeologiczne uzupełniono badaniami nieinwazyjnymi, geomorfologicznymi, przyrodniczymi, fotografią lotniczą oraz stosownymi kwerendami źródłowymi. Prace te przyniosły niezwykle interesujące rezultaty. Okazało się bowiem, że odkryto ukryte pod powierzchnią ziemi relikty tej rezydencji. W efekcie przeprowadzonych prac archeologiczno-architektonicznych można było zrekonstruować w znacznej mierze ten zespół rezydencjonalny składający się z pałacu, kaplicy, innych budynków pomocniczych, jak: karczma, oranżeria, lamus. Jednak najbardziej spektakularnym wynikiem było odkrycie pałacu, nazywanego Kamienicą Wielką. W trakcie badań rozpoznany został rzut kamienicy na poziomie parteru oraz zlokalizowany w piwniczce skarbczyk. Opisana Kamienica Wielka jest typowym dla XVII w. zespołem budynków dworskich. Jednak jest jednym z pierwszych na Podlasiu obiektów, które zostały odkryte w miejscu, gdzie na powierzchni ziemi śladami dawnej świetności były tylko ułamki ceramiki naczyniowej i gruz ceglany. Tak więc badania archeologiczne przywróciły do świadomości społecznej i wprowadziły do „obiegu naukowego” zapomnianą rezydencję Sapiehów, jednego z najznakomitszych rodów Rzeczpospolitej Szlacheckiej.
The Sapieha family is one of the most powerful magnate families of the Grand Duchy of Lithuania, originating from the lands of today’s Belarus and Russia. One of them, Iwan Sapieha, became the first voivode of Podlasie. In 1512, he became the owner of the village of Dubno, where a manor complex operated from the turn of the 16th and 17th centuries, which was ruined and forgotten at the turn of the 19th and 20th centuries. In the years 2006–2010 and 2013, archaeological excavations were carried out (among others thanks to subsidies from the European Regional Development Fund under the Neighborhood Program Poland-Belarus-Ukraine INTERREG IIIA/TACIS CBC 2004-2006 and the Ministry of Culture and National Heritage. for non-invasive, geomorphological and natural research, aerial photography and relevant source queries. This work has produced very interesting results. It turned out that the relics of this residence hidden underground were discovered. As a result of the conducted archaeological and architectural works, this residential complex consisting of a palace, a chapel, and other auxiliary buildings, such as an inn, orangery, or a storehouse, can be reconstructed to a large extent. However, the most spectacular result was the discovery of the palace, known as the Great House. During the research, the plan of the tenement house on the ground floor level and a vault located in the basement were recognized. The described Kamienica Wielka is a manor house typical of the 17th century. However, it is one of the first objects in Podlasie that were discovered in a place where only fragments of pottery and brick debris were traces of its former glory on the surface of the earth. Thus, archaeological research brought back the forgotten residence of the Sapieha, one of the most eminent families of the Polish Nobility, to the “scientific circulation” and brought it back to the “scientific circuit”.
Źródło:: Eastern Review; 2022, 11, 1; 55-76
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:: Eastern Review
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Zespół poklasztorny norbertanek w Strzelnie : wybrane problemy rekonstrukcji średniowiecznej i nowożytnej
The Former Premonstratensian Convent Complex in Strzelno. Select Problems of the Reconstruction of Mediaeval and Modern Development
Autorzy:: Hewner, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/536311.pdf
Data publikacji:: 2001
Wydawca:: Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:: zespół poklasztorny norbertanek w Strzelnie
klasztor norbertanek w Strzelnie
Strzelno
klasztor norbertanek
rekonstrukcja średniowieczna
Kujawy Brzeskie
gotycki klasztor
archeologia historyczna
kościoły romańskie
klasztor romański
barokowy klasztor
Opis:: The former Premonstratensian convent complex in Strzelno, in the past one of the largest in the Greater Poland- Kujawy region, was subject to structural transformations in the course of several centuries. The existence of the Romanesque convent, probably created at the time of the foundation of two churches (the rotunda and the monastic basilica) is testified not only by the in situ extant Romanesque portal adjoining the n orthern basilica, but also by the newly discovered (today: walled up) passage in the northern arm of the transept of the church of the Holy Trinity. In the wake of the fires and cataclysms which affected the Strzelno churches at the end of the thirteenth century and during the fourteenth century, the object was given a purely defensive character. The greatest construction intervention, apart from the re designing of the basilica in the Gothic style, was the granting of a Baroque form to the rotunda of St. Prokop (Holy Cross), excluded from religious cult at the end o f the eighteenth century. Repair conducted upon the initiative of the Prussian government did not prevent devastation and, consequently, the pulling down of the Gothic-Baroque object in 1813— 1898. The historical qualities of the Strzelno churches were discovered during the in te r-w a r period, and work on the restoration of the Romanesqu character of the rotunda was completed in 1948-1952, albeit it was conducted not totally in accordance with the principles of conservation.
Źródło:: Ochrona Zabytków; 2001, 2; 143-156
0029-8247
Pojawia się w:: Ochrona Zabytków
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki