Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Aksjologia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Pedagogika prawa: paternalizm normodawcy czy relatywizm normy?
Autorzy:
Zamelski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1409252.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
pedagogika prawa
legislacja
norma prawna
aksjologia prawa
paternalizm
relatywizm
Opis:
Przedmiotem opracowania jest stosunek pedagogiki i prawa do pozornie przeciwnych sobie zjawisk paternalizmu i relatywizmu w normach prawnych. Prawo na różne sposoby oddziałuje na społeczeństwo, czego wyrazem są różne postawy przyjmowane przez ludzi wobec norm prawnych. Jedną z najważniejszych form społecznego oddziaływania prawa jest funkcja wychowawcza. Pedagogika prawa postuluje odejście od popularnych obecnie metod legislacji opartych na paternalizmie prawodawcy lub relatywizmie norm prawnych na rzecz umacniania wolności osób, rodzin i wspólnot oraz postaw sprzyjających korzystaniu z niej przez ludzi w sposób konstruktywny i odpowiedzialny.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2019, 3, 32; 119-127
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słuszność jako argument w dyskursie prawniczym na podstawie analizy wybranego orzecznictwa
Equity as an argument in legal discourse on example of the case law
Autorzy:
Smyczek-Gołębiewska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849520.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Instytut Dyskursu i Dialogu
Tematy:
słuszność
dyskurs prawniczy
argumentacja
aksjologia prawa
equity
legal discourse
argumentation
axiology of law
Opis:
Celem artykułu jest analiza słuszności w polskim orzecznictwie sądowym w kontekście jego stosowania jako narzędzia argumentacji. Autorka szuka odpowiedzi na następujące pytania: czy sądy orzekają tylko na podstawie przepisów czy może biorą pod uwagę również inne czynniki np. względy słuszności? W jakim celu sądy powołują się na argument ze słuszności? Prawo ma być sztuką tego, co dobre i słuszne, jednak staje się to niemal sloganem, jeśli nie zostaje dookreślone, w jakim celu i jaka dobroć bądź słuszność jest stosowana. W artykule przedstawione są również przykłady z orzecznictwa potwierdzające tezę, że zmiany zachodzące w społeczeństwie mają wpływ na sposób orzekania przez sądy.
The aim of the article is to analyze the equity in Polish jurisprudence in the context of its use as an argumentation tool. The author seeks answers to the following questions: do courts adjudicate only on the basis of law regulations or do they also take into account other factors, e.g. equity considerations? For what purpose do the courts invoke the argument of equity? The law is supposed to be the art of what is good and right, but it becomes almost a slogan if it is not specified for what purpose and what kind of goodness or righteousness is used. The article also presents examples of case law confirming the thesis that changes in society affect the way courts adjudicate.
Źródło:
Dyskurs & Dialog; 2020, II, 3 (5); 137-153
2658-2368
2658-2406
Pojawia się w:
Dyskurs & Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria słuszności w polskim orzecznictwie sądowym
The category of equity in Polish jurisprudence
Autorzy:
Smyczek-Gołębiewska, Sara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037234.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
equity
jurisprudence
application of law
axiology of law
słuszność
orzecznictwo
stosowanie prawa
aksjologia prawa
Opis:
Przedmiotem artykułu jest filozoficzno-prawna analiza kategorii słuszności w orzecznictwie polskich sądów. Autorka wyróżnia dwa główne sposoby powoływania się na słuszność przez sądy: 1) pośredni – przez zastosowanie przepisu zawierającego klauzulę generalną wskazującą na słuszność lub na inne wartości oraz 2) bezpośredni – wskutek dobrowolnego powołania się na słuszność w ramach dyskrecjonalnej władzy sędziego. Autorka przedstawia przykłady z orzecznictwa polskiego pokazujące, w jakim celu sądy powołują się na słuszność z własnej inicjatywy. Odwołanie do słuszności może zarówno potwierdzać rezultaty przeprowadzonej wykładni, jak i się im sprzeciwiać. Sądy wykorzystują argument ze słuszności także w uzasadnieniu cząstkowych decyzji kluczowych dla podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia, a nawet przy mniej wiążących ustaleniach (jak np. postulatach za zmianą prawa). W zakończeniu sformułowane są wnioski dotyczące rozumienia słuszności a casu ad casum oraz wykraczaniu w tym względzie praktyki orzeczniczej poza ramy nakreślone przez ustawodawcę. Autorka formułuje wniosek, że w wielu przypadkach sąd nadaje znaczenie słuszności dopiero na etapie stosowania prawa, podczas procesu interpretacji i dobierania argumentów na potrzeby orzeczenia. Ponadto wyprowadza konkluzję, że sądy często odwołują się do słuszności z pominięciem wyjaśnienia tego pojęcia czy uzasadnienia jego zastosowania. W związku z tym, można pokusić się o refleksję, że niemożliwe jest uniknięcie choć niewielkiej dozy subiektywizmu przy odwołaniu się do słuszności.
The article provides a philosophical and legal analysis of the category of equity in the jurisprudence of Polish courts. The author distinguishes two main ways of invoking equity by courts: 1) indirect − by applying a provision containing a general clause indicating equity or other values, and 2) direct − by voluntarily invoking equity under the discretionary power of a judge. The author presents examples from Polish jurisprudence showing why courts rely on equity on their own initiative. An appeal to equity may confirm the results of the performed interpretation, or it may oppose them. Courts use the argument of equity also when justifying partial decisions that are crucial for making a final decision, and even with less binding decisions, such as demands for a change in the law. At the end, conclusions are formulated regarding the understanding of equity a casu ad casum and the going beyond the framework outlined by the legislator in this respect. The author concludes that in many cases the court gives meaning to equity only at the stage of applying the law, during the process of interpreting and selecting arguments for the purposes of a judgment. Moreover, it is concluded that courts often refer to equity without explaining this concept or justifying its application. Therefore, one may be tempted to conclude that it is impossible to avoid even a small dose of subjectivism when invoking equity.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 4; 19-30
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Serce rozumne – o państwie, prawie i polityce w dialogu między rozumem a religią
A wise heart – about the state, law and politics in a dialogue between reason and religion
Autorzy:
Borsiak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/964994.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
secularization
religion
natural law
constitutional state
axiology of law
sekularyzacja
religia
prawo naturalne
państwo konstytucyjne
aksjologia prawa
Opis:
Praca przedstawia oraz komentuje dyskusję, która odbyła się między kardynałem Josephem Ratzingerem a filozofem Jürgenem Habermasem. Dotyczyła ona obecnej sekularyzacji oraz miejsca religii w liberalnym państwie konstytucyjnym. Stanowi ona przykład, jak prowadzić tego typu dyskurs w sposób mający na celu osiągniecie porozumienia i wskazujący na korzyści, jakie mogą od siebie czerpać obydwie „sfery”. Autor stara się wskazać źródła podobnej diagnozy, którą stawiają obydwaj myśliciele, a także wskazać, w jaki sposób wnioski płynące z dyskusji wpływają na postrzeganie roli prawa we współczesnym państwie.
The paper presents and comments on the discussions that took place between cardinal Joseph Ratzinger and philosopher Jürgen Habermas. It concerned the current secularization and a place of religion in a liberal constitutional state. This is an example of how this type of discourse can be carried out in a manner intended to reach an agreement and pointing to the benefits the two „spheres” can draw upon each other. The author attempts to identify a source of a similar diagnosis which is established by both thinkers as well as to indicate how conclusions of the discussions affect the perception of the role of law in the modern state.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2015, 75
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administrative Law Values – Attempts at Methodological Order
Wartości w prawie administracyjnym – próby porządku metodologicznego
Autorzy:
Kostecki, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344074.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administration
administrative law
axiology of law
values
philosophy of law
administracja
prawo administracyjne
aksjologia prawa
wartości
filozofia prawa
Opis:
The appeals to values and the renaissance of axiological thought in the various legal dogmas naturally prompt a methodological order. The article is a voice in the debate on attempts to systematize values in administrative law. On the grounds of positive law, one usually reaches only to justify the thetic validity of norms. In administrative law, which concerns human beings, it is especially common to reach for the axiological basis of the validity of the law – hence the number of value classifications is considerable. The meanders of axiological reflection in administrative law are entering a higher level of complexity. The axiology of administrative law is very complex due to the great diversity of administrative law, and any typologies are contractual in nature. The doctrine is generating new catalogues of values. Each of them is threatened by a form of relativism. The author undertakes an analysis of the proposed classifications, pointing out the advantages and disadvantages of the various solutions. The purpose of the article is to present justifications for the separation and classification of values in administrative law and to confirm the relevance of axiological reflection within the framework of the legal dogma indicated. The main methods used in the text are formal-dogmatic and comparative.
Odwołania do wartości i renesans myśli aksjologicznej w poszczególnych dogmatykach prawniczych naturalnie skłaniają do zachowania porządku metodologicznego. Artykuł jest głosem w debacie na temat prób systematyzacji wartości w prawie administracyjnym. Na gruncie prawa pozytywnego sięga się zwykle jedynie do uzasadnienia tetycznego obowiązywania norm. W prawie administracyjnym, które dotyczy człowieka, szczególnie często sięga się do aksjologicznych podstaw obowiązywania prawa – stąd liczba klasyfikacji wartości jest znaczna. Meandry refleksji aksjologicznej w prawie administracyjnym wchodzą na coraz wyższy poziom skomplikowania. Aksjologia prawa administracyjnego jest bardzo złożona ze względu na dużą różnorodność prawa administracyjnego, a wszelkie typologie mają charakter umowny. Doktryna generuje coraz to nowe katalogi wartości. Każdy z nich zagrożony jest pewną formą relatywizmu. Autor analizuje proponowane klasyfikacje, wskazując zalety i wady różnych rozwiązań. Celem artykułu jest prezentacja uzasadnień wyodrębniania i klasyfikacji wartości w prawie administracyjnym oraz potwierdzenie doniosłości refleksji aksjologicznej w ramach wskazanej dogmatyki prawniczej. Główne metody zastosowane w tekście to metoda formalno-dogmatyczna oraz metoda porównawcza.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 239-248
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law and Human Rights: A Few Theoretical Remarks in the Perspective of Internal Integration of Legal Sciences
Aksjologia prawa a prawa człowieka. Kilka uwag teoretycznych w perspektywie integracji wewnętrznej nauk prawnych
Autorzy:
Liżewski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344075.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology of law
value
human rights
integration of legal sciences
aksjologia prawa
wartości
prawa człowieka
integracja nauk prawnych
Opis:
The aim of the article is to link two research problems. The first of them concerns the determination of the relationship between the axiology of law and human rights. The task of the second is a presentation of this relationship from the perspective of the internal integration of legal sciences. The article explains the mutual relations between the axiology of law and human rights. The following theses are proposed. The first is that human rights, due to their axiological character, are an integral part of the axiology of the entire legal system. At the level of the Constitution of the Republic of Poland, these are included in the rules of the state system. In essence, they contribute to building an integrated value system. The second thesis materializes in the statement that human rights integrate not only the branches of law, but also legal sciences. They are present in every branch of law, i.e. in constitutional, criminal and civil law, labour law, legal theory and international law. They become the subject of scientific reflection in various legal sciences. For these reasons, human rights perform very important functions in the internal integration of legal sciences. The third thesis concerns the level of international law. Human rights, through the European protection system, integrate the European legal space. The protection standards of the European Court of Human Rights play the main role. They contribute to building a common European axiological dimension of human rights.
Celem artykułu jest powiązanie dwóch problemów badawczych. Pierwszy z nich dotyczy określenia relacji między aksjologią prawa a prawami człowieka. Zadaniem drugiego jest przedstawienie tej relacji z perspektywy wewnętrznej integracji nauk prawnych. W artykule wyjaśniono wzajemne relacje między aksjologią prawa a prawami człowieka. Sformułowane zostały następujące tezy. Po pierwsze, prawa człowieka – ze względu na swój aksjologiczny charakter – stanowią integralną część aksjologii całego systemu prawnego. Na poziomie Konstytucji RP są one zawarte w zasadach ustroju państwa. W istocie przyczyniają się one do budowania zintegrowanego systemu wartości. Druga teza materializuje się w stwierdzeniu, że prawa człowieka integrują nie tylko gałęzie prawa, lecz także nauki prawne. Są one obecne w każdej gałęzi prawa, tj. w prawie konstytucyjnym, karnym i cywilnym, prawie pracy, teorii prawa i prawie międzynarodowym. Stają się przedmiotem refleksji naukowej w różnych naukach prawnych. Z tych powodów prawa człowieka pełnią bardzo ważne funkcje w wewnętrznej integracji nauk prawnych. Trzecia teza dotyczy poziomu prawa międzynarodowego. Prawa człowieka poprzez europejski system ochrony integrują europejską przestrzeń prawną. Główną rolę odgrywają standardy ochrony Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przyczyniają się one do budowania wspólnego europejskiego wymiaru aksjologicznego praw człowieka.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 287-304
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie wartości w orzecznictwie sądów administracyjnych
The notion of value in the judicial decisions of administrative courts
Autorzy:
Plewa, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14794970.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
values
principles of law
axiology of law
judicial decisions of administrative courts
wartości
zasady prawa
aksjologia prawa
orzecznictwo sądów administracyjnych
Opis:
Sądy administracyjne w uzasadnieniach orzeczeń posługują się terminem „wartość”. Pojęcie to już w sferze języka naturalnego ma co najmniej cztery znaczenia. W języku prawniczym stosowanym w orzecznictwie przybrało nowe znaczenia na użytek praktyki sądowej. Celem artykułu jest przedstawienie wyników analizy orzecznictwa sądów administracyjnych pod kątem używania terminu „wartość” oraz przypisywanych mu znaczeń. Autor przedstawia słownikowe definicje omawianego terminu, jego aspekty teoretycznoprawne, tj. relacje wartości-oceny, wartości-zasady, oraz cztery znaczenia terminu „wartość” używane w orzecznictwie sądów administracyjnych, tj. wartość w sensie ekonomicznym, wartość w odwołaniu do innych systemów ocen (poza ekonomicznym), wartość dowodowa, wartość w sensie odnoszącym się do systemu ocen prawodawcy. Wnioski dotyczą aksjologicznej warstwy uzasadnień orzecznictwa i powoływania się przez sądy administracyjne w orzecznictwie na wartości przypisywane prawodawcy.
Administrative courts use the term "value" in their justifications of judgments. This concept has at least four separate meanings in the sphere of the natural language. In the legal language, it is used in judicial decisions and it consequently acquired new meanings for use in judicial practice. The purpose of this article is to present the results of the analysis of the judicial decisions of administrative courts in terms of using the term "value" and the meanings assigned to it. The article presents dictionary definitions of the discussed term, its theoretical and legal aspects, i.e. the relationships of values-evaluation, values-principle as well as four meanings of the term "value" which are used in the judicial decisions of administrative courts, i.e. value in the economic sense, value in relation to other evaluation systems (except the economic one), evidential value, and value in the meaning related to the legislator's evaluation system. The conclusions concern the axiological layer of the justifications of the judicial decisions as well as administrative courts adducing to the values assigned to the legislator in the judicial decisions.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2023, 75, 1; 217-231
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Law Towards Family: Friend or Foe
Prawo wobec rodziny – sojusznik czy zagrożenie
Autorzy:
Zamelski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792457.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
aksjologia prawa
filozofia społeczna
prawo rodzinne
pedagogika prawa
prawo naturalne
axiology of law
social philosophy
family law
law education
natural law
Opis:
Rodzina i państwo należą do elementów immanentnie związanych z życiem człowieka: rodzina na mocy prawa naturalnego, państwo na mocy prawa stanowionego, które wynika z naturalnej ludzkiej potrzeby życia zbiorowego. Pomiędzy naturalnymi prawami i obowiązkami rodziny a prawem stanowionym zachodzą wzajemne oddziaływania, często powstaje konkurencja, czasami również sprzeczności. Rodzina potrzebuje prawa pozytywnego ze względu na konieczność zorganizowania życia społecznego, jednak nie każde rozwiązanie normatywne jest korzystne dla rozwoju osobowego i wspólnotowego człowieka. Potencjalnie niebezpieczne mogą okazać się nakazy, zakazy oraz uprawnienia mocne i słabe, przy czym sytuacja taka ostatecznie dowodzi braku kompetencji aksjologicznych lub prakseologicznych po stronie prawodawcy i organów stosujących prawo. Kluczem do uczynienia z prawa stanowionego prawdziwego sojusznika rodziny jest jego zgodność z niezmiennym prawem naturalnym, co wymaga stałej diagnozy i refleksji nad zmieniającą się rzeczywistością.
The family and the state are two elements inherently linked to people’s lives: the family under natural law and the state under positive law, the latter emerging from the natural human need for collective life. There is constant interplay between the natural family rights and obligations and positive law, sometimes even competition or contradictions. The family needs positive law because social life needs proper organization, but not every normative solution is conducive to the personal and community development of a person. Strong and weak rights, bans and orders may prove potentially dangerous, and this ultimately proves the absence of axiological or praxeological competence of the legislator and public enforcers. The key to making positive law a true family’s ally is for that law to abide by perpetual natural law, which requires a constant diagnosis of and reflection on the changing reality.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2019, 14, 16 (2); 141-151
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie prawa antykryzysowego – dylematy aksjologiczne
Creating anti-crisis law – axiological dilemmas
Autorzy:
Dębska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531542.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
regulacje antykryzysowe
aksjologia prawa
atak terrorystyczny
stanowienie prawa
Trybunał Konstytucyjny
anti-crisis regulations
legal axiology
terrorist attack
law-making process
Constitutional Court
Opis:
W artykule Autorka podejmuje próbę wskazania niektórych trudności aksjologicznych, które napotyka prawodawca w procesie stanowienia prawa. Są one wyraźnie zauważalne w przypadku regulacji prawnych wprowadzanych nagle, w odpowiedzi na sytuacje kryzysowe, nacechowane z zasady silnie wartościująco. Użyty w artykule przykład – wykorzystanie samolotu pasażerskiego do zamachu terrorystycznego – ma nie tylko ukazać dylematy, które w takiej sytuacji musi rozstrzygnąć prawodawca przygotowując stosowne przepisy prawne, ale również stać się pretekstem dla wzbogacenia dyskusji nad aksjologiczną płaszczyzną badania prawa. Artykuł koncentruje się w szczególności tzw. naturalnej bezradności prawa w kwestiach aksjologicznych, inflacji prawa i problemie odpowiedzialności. Autorka konkluduje, że wskazane przez nią kwestie nie znajdują rozwiązana na tle aktualnego orzecznictwa konstytucyjnego, które to potraktowane zostało jako punkt odniesienia poruszanych przez nią zagadnień.
The aim of the article is to indicate some of the axiological problems faced by the legislator in the law-making process. They are clearly visible in those legal regulations that are introduced in response to crisis situations. The presented example – terrorist attack by hijacking a plane – is not only used to demonstrate dilemmas which in this situation must be settled by the legislator preparing relevant legal provisions, but it is also a pretext for enriching the discussion on the axiological aspect of the law. The article focuses on the so-called natural helplessness of law in axiological matters, law inflation and the problem of responsibility. The author concludes that issues indicated in the article cannot be solved in the light of current Constitutional Court’s judgements, which are treated as a reference point of the discussed issues.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 2(3); 34-46
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia prawa Stanisława Czepity
Axiology of law by Stanisław Czepita
Autorzy:
Smolak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146701.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Stanislaw Czepita
axiology of law
ontology of values
analysis of law
natural law theory
Stanisław Czepita
aksjologia prawa
ontologia wartości
analiza prawa
iusnaturalizm
Opis:
Celem opracowania było wskazanie podstawowych założeń aksjologii prawa oraz, szerzej rzecz ujmując, postawy badawczej Stanisława Czepity. Jeśli chodzi o drugą kwestię, S. Czepita był analitykiem prawa. Analityczne źródła jego badań przejawiają się w trzech warstwach. Po pierwsze, ogromną wagę przypisywał analizie pojęciowej, po drugie, traktował bardzo poważnie nauki szczegółowe o prawie, w tym w szczególności naukę prawa cywilnego, po trzecie, programowo nawiązywał do rozważań z zakresu semiotyki języka, filozofii języka oraz językoznawstwa. Jeśli chodzi o aksjologię prawa, wymienić należy dwa ustalenia. Po pierwsze, można zauważyć zmianę, jaka zaszła w poglądach S. Czepity dotyczącą poznania wartości. W początkowej fazie swoich badań przyjmował stanowisko umiarkowanego nonkognitywizmu, natomiast w późniejszym okresie, uważał, że wartości istnieją obiektywnie i są poznawalne. Po drugie, mimo jego analitycznej prowieniencji należy zaliczyć go do zwolenników iusnaturalizmu. Innymi słowy, analiza pojęciowa w jego przekonaniu nie kłóci się ze stanowiskiem kognitywistycznym oraz z formułowaniem moralnych postulatów wobec prawa.
The aim of the paper was to present fundamental assumptions of axiology of law by Stanisław Czepita and broadly formulate his scientific attitude. As to the second issue, his approach can be described as analytical. The analytical sources of Stanisław Czepita’s scientific approach can be identified in three layers. Firstly, he attached great importance to conceptual analysis. Secondly, he treated the particular legal sciences very seriously, particularly civil law dogmatics. Lastly, Stanisław Czepita developed cooperation with the philosophy of language, semiotics and the philosophy of logic. As to axiology of law, at the beginning of his research he was a moderate cognitivist but later he accepted that values exist objectively and that they are cognizable. Although Stanisław Czepita belongs to the analytical camp, one can classify him as an iusnaturalist. In other words, analytical approach can be easily combined with cognitivism and formulating moral demands towards law.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 89-99
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi w przedmiocie paradygmatu nauk prawnych
Selected problems of the paradigm of jurisprudence
Autorzy:
Ciepły, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046957.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wykładnia prawa
aksjologia prawa
filozofia prawa
paradygmat nauk prawnych
postmodernizm
interpretation of the law
axiology of law
philosophy of law
legal science paradigm
postmodernism
Opis:
Autor artykułu zwraca uwagę na trudności prowadzenia badań normatywnych wynikające z silnego wpływu na poziomie ogólnej metodologii nauk postmodernistycznej kontestacji założeń klasycznej logiki i etyki, oświeceniowego racjonalizmu i utylitaryzmu oraz aksjomatów pozytywistycznych, uznanych dotychczas za podstawowe składniki paradygmatu nauk prawnych. Autor w szczególności wskazuje na nieprzychylne otoczenie dla prowadzenia badań w zakresie aksjologii prawa w poszczególnych dogmatykach prawniczych, w szczególności w nauce prawa karnego. Podkreśla przy tym, że hermeneutyka aktów normatywnych musi być zakotwiczona semantycznie w kulturze, która wykreowała system prawny i właściwym jej systemie wartości. W wykładni prawa należy zwrócić szczególną uwagę na kryjącą się za językiem prawnym tzw. meta-narrację aksjologiczną, a więc konkretny kontekst antropologiczny, etyczny, społeczny i kulturowy, stanowiący pierwotne, relewantne dla treści norm prawnych tło aksjologicznych i normatywnych rozstrzygnięć prawodawcy.
The author draws attention to the postmodern critique of basic assumptions of the paradigm of jurisprudence, i.e., classical logic and ethics, rationalism and utilitarianism of the Enlightenment, and also positivism and naturalism. In particular, the author points out the contemporary neglect of profound research in the field of axiology of law, especially criminal law. He also emphasizes that the hermeneutics of the language of law semantically must be associated with a certain culture and its value system. The interpretation of law should pay attention to the meta-narrative context of the law, including original and relevant anthropological, ethical, social and cultural background of legislative decisions.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2017, 2; 27-37
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freedom of economic activity as a specific value and a principle of public economic law
Wolność działalności gospodarczej jako szczególna wartość i zasada publicznego prawa gospodarczego
Свобода предпринимательской деятельности как особая ценность и принцип публичного хозяйственного права
Свобода господарської діяльності як особлива цинність і принцип публічного господарського права
Autorzy:
Bielecki, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33529004.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
freedom of economic activity
values
public economic law
axiology of law
axiology of public economic law
wolność działalności gospodarczej
wartości
publiczne prawo gospodarcze
aksjologia prawa
aksjologia prawa publicznego gospodarczego
свобода предпринимательской деятельности
ценности
публичное хозяйственное
право
правовая аксиология
аксиология публичного хозяйственного права
свобода господарської діяльності
цінності
публічне господарське право
аксіологія права
аксіологія публічного господарського права
Opis:
The subject of research in this study concerns the value issues in public economic law. The aim of the research is to examine the axiology of law and the axiology of economic law from the perspective of freedom of economic activity, and then to formulate the final conclusions derived from the analysis with reference to the institution of freedom of economic activity. I considered an analytical-dogmatic method as helpful for my analysis. The obtained result shows that the freedom of economic activity exhibits the features of a legal institution equipped with an axiological content and as a norm and principle of law, in particular of public economic law.
Przedmiotem niniejszego opracowania są kwestie dotyczące wartości w prawie publicznym gospodarczym. Celem badań jest aksjologia prawa oraz aksjologia prawa gospodarczego w perspektywie wolności działalności gospodarczej, a następnie sformułowanie wniosków końcowych odniesionych do instytucji wolności działalności gospodarczej. Za pomocną uznałem metodę analityczno-dogmatyczną. Rezultat analizy przekonuje, że wolność działalności gospodarczej wykazuje cechy instytucji prawnej wyposażonej w ładunek aksjologiczny oraz jako normę i zasadę prawa, a w szczególności prawa gospodarczego publicznego.
Предметом данной статьи являются вопросы ценностей в публичном хозяйственном праве. Целью исследования является рассмотрение правовой аксиологии и аксиологии хозяйственного права в перспективе свободы предпринимательской деятельности, чтобы сформулировать окончательные выводы, связанные с институтом свободы предпринимательской деятельности. В статье автор целесообразным посчитал применить аналитико-догматический метод. Результат анализа убеждает в том, что свобода предпринимательской деятельности проявляет черты правового института, наделенного аксиологическим содержанием, а также является нормой и принципом права, в частности публичного хозяйственного права.
Предметом дослідження є питання циннoстi в публічному господарському праві. Метою дослідження є аксіологія права та аксіологія господарського права в ракурсі свободи господарської діяльності, а потім формулювання остаточних висновків щодо інституту свободи господарської діяльності. В статті застосовано аналітико-догматичний метод. Результат аналізу доводить, що свобода господарської діяльності має ознаки правового інституту, наділеного аксіологічним навантаженням, і як норма і принцип права, зокрема публічного господарського права.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2023, 3; 7-20
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenie „godność” – pojęcie godności – godność. O niektórych teoretycznych aspektach ujęcia godności w Konstytucji RP
The Term “Dignity” – the Concept of Dignity – Dignity: On Some Theoretical Aspects of Recognizing Dignity in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piechowiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162174.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
godność
semiotyka
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
pojęcie
godności
interpretacja prawa
aksjologia prawa
legal interpretation
dignity
semiotics
concept of dignity
Constitution of
the Polish Republic
axiology of law
Opis:
The study aims at making explicit the three spheres or planes, essential from the point of view of semiotics, on which the discourse regarding dignity takes place, and at clarifying the relations between these planes. The analysis uses the conception of Kazimierz Ajdukiewicz. There are three principal areas in which the discourse on dignity is conducted – the plane of linguistic expressions on which the name “dignity” is used; the plane of meanings on which the notion of dignity is placed; and the plane of objects on which there is dignity itself. There is a relationship of meaning between the different concepts of dignity and the expression “dignity”, a relationship of signification between expression “dignity” and dignity as its referent, and a relationship of apprehension between the concepts of dignity and their referents.
Opracowanie zmierza do uwyraźnienia trzech, zasadniczych z punkty widzenia semiotyki, sfer czy płaszczyzn, na których toczy się dyskurs (raczej – toczą się dyskursy) dotyczące godności, oraz do doprecyzowania relacji zachodzących między tymi płaszczyznami. W analizach wykorzystuje się koncepcję Kazimierza Ajdukiewicza. Można wskazać trzy zasadnicze płaszczyzny, w których ma miejsce dyskurs o godności – płaszczyznę wyrażeń językowych, na której znajduje się nazwa „godność”; płaszczyznę znaczeń, na której znajduje się pojęcie godności; oraz płaszczyznę przedmiotową, na której znajduje się godność. Między wyrażeniem „godność”, a różnymi pojęciami godności zachodzi relacja znaczenia, między wyrażeniami, a ich desygnatami zachodzi relacja oznaczania, a między pojęciami godności, a ich desygnatami relacja ujmowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 17-34
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwołania do Boga w konstytucjach państw współczesnych. Studium komparatystyczne
References to God in the constitutions of contemporary states. A comparative study
Autorzy:
Maroń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044061.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
God
constitution
comparative method
cultural dimension of law
Law on Religion
Constitutional Law
axiology of law
Bóg
konstytucja
komparatystyka
kulturowy wymiar prawa
prawo wyznaniowe
prawo konstytucyjne
aksjologia prawa
Invocatio Dei
Opis:
W artykule przedstawiono rezultaty ilościowo-jakościowego komparatystycznego studium konstytucji państw współczesnych pod kątem obecności w nich bezpośrednich odniesień do Boga. Odwołania do Boga występujące w ustawach zasadniczych blisko 2/3 państw globu posiadają różną postać językową i pełnią kilka funkcji. Najczęściej przybierają formę invocatio lub nominatio Dei w preambułach oraz pojawiają się w rotach przysięgi funkcjonariuszy publicznych, rzadziej są natomiast udziałem innych postanowień konstytucji, np. tych określających oficjalne symbole państwowe, jak flaga, hymn czy godło. Odwołania do Boga w ustawach zasadniczych nie mają wymiaru teologicznego, lecz stanowią przejaw responsywności ustrojodawcy wobec przekonań i wierzeń obywateli o Bogu. W ocenie autora, decyzja o zamieszczeniu, niezamieszczeniu lub usunięciu odniesienia do Boga w konstytucji powinna stanowić wypadkową ewoluującej doniosłości sfery sacrum dla społeczeństwa danego państwa jako politycznego suwerena.
The article presents the results of a quantitative and qualitative comparative study of the presence of direct references to God in the constitutions of modern states. References to God appearing in the fundamental laws of nearly two-thirds of the countries of the world differ in their linguistic forms and functions they perform. Most often, they take the form of an invocatio or nominatio Dei in  preambles and appear in oaths of office, while they are less frequently included in other constitutional provisions such as those defining official state symbols – national flags, national anthems or emblems. References to God in the fundamental laws do not have a theological dimension, but they are a manifestation of legislators’ responsiveness to the convictions and beliefs of citizens about God. In the author’s opinion, the decision to include, not include or remove a reference to God in a constitution should follow from the evolving importance of the sphere of sacrum for the society of a given state as a political sovereign.
Źródło:
Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 5-40
2081-8882
2544-3003
Pojawia się w:
Studia z Prawa Wyznaniowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia źródeł prawa
Axiology of the sources of law
Autorzy:
Kordela, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693816.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sources of law
axiology of law
values legally binding
rational legislator
universally binding law
internal law
źródło prawa
aksjologia prawa
wartości obowiązujące prawnie
racjonalny aksjologicznie prawodawca
prawo powszechnie obowiązujące
prawo o charakterze wewnętrznym
Opis:
The expression ‘sources of law’ (fontes iuris oriundi) denotes a social fact which due to the constitution and legal doctrine is qualified as a law-making fact. A complete theory of the sources of law ought to be such that based on its elements it should be possible to state unequivocally whether a given norm of conduct does or does not belong to the norms of the legal system that is binding and applicable. This, in turn, may be decided base on a so-called extended normative conception of the sources of law. The necessary components of this conception are: (i) the political justification of the foundations of a legal system; (ii) the law-making competences of the organs of public authority; (iii) the law-making role of the custom and precedent; (iv) the law-interpreting rules permitted in a given system; (v) the interference rules permitted in a given system, and (vi) the rules governing the conflict of laws in a given system. The system of the sources of law created in this way is on the one hand legitimised by certain values while on the other hand it implements many of them in practice. The basic part of the axiology of the legislator in the sphere of the sources of law is made up by the legally binding values, i.e. the values which the legislator himself introduced to the legal system. They include first and foremost the rule of law, the certainty of law and the citizens’ confidence in the state and the laws made by the state as well as the dignity of a human being and the rights and freedoms of an individual. Apart from the legal values there are values of universal character upon which political doctrines are built. These too influence the shape of the sources of law.
Wyrażenie „źródło prawa” (fons iuris oriundi) oznacza fakt społeczny, który ze względu na obowiązującą konstytucję i doktrynę prawniczą kwalifikowany jest jako fakt prawotwórczy. Zupełna teoria źródeł prawa powinna charakteryzować się tym, że na podstawie jej elementów o każdej dowolnej normie postępowania można z całą pewnością orzec, czy stanowi czy też nie normę obowiązującego systemu prawnego. Kwestię tę można rozstrzygnąć na podstawie tzw. rozwiniętej normatywnej koncepcji źródeł prawa. Koncepcja ta jako niezbędne swe składniki wymienia: 1) uzasadnienie polityczne podstaw systemu prawnego; 2) kompetencje normodawcze organów władzy publicznej; 3) prawotwórczą rolę zwyczaju i precedensów; 4) dopuszczane w danym systemie reguły interpretacyjne; 5) dopuszczane w danym systemie reguły inferencyjne oraz 6) dopuszczane w danym systemie reguły kolizyjne. Stworzony w ten sposób system źródeł prawa z jednej strony sam jest legitymowany określonymi wartościami, z drugiej zaś ‒ wiele z nich realizuje. Podstawową część aksjologii prawodawcy w sferze źródeł praw tworzą wartości obowiązujące prawnie, tzn. wartości, które sam prawodawca wprowadził do systemu prawa. Do nich należą przede wszystkim wartość państwa prawnego, pewności prawa, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, ale też wartości godności człowieka oraz praw i wolności jednostki. Obok wartości prawnych na ukształtowanie źródeł prawa wpływ mają wartości o charakterze powszechnym stanowiące budulec dominujących doktryn politycznych.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 2; 15-26
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies