Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Soviet Union" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 41
Tytuł:
Jak katastrofa czarnobylska przyczyniła się do upadku ZSRR
How Chernobyl disaster hastened the fall of the Soviet Union
Autorzy:
Jaskuła, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1941359.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Czarnobyl
Związek Radziecki
głasnost
promieniowanie
koronawirus
Chernobyl
Soviet Union
radiation
coronavirus
Opis:
Artykuł omawia wpływ katastrofy czarnobylskiej na rozpad Związku Radzieckiego. Energetyka jądrowa miała być ukoronowaniem osiągnięć radzieckiej nauki i techniki. Czarnobyl skompromitował jednak sektor atomowy i podważył autorytet czołowych uczonych. Katastrofa i utajnienie przez Moskwę informacji na jej temat doprowadziły do erozji zaufania do władz i nauki jako takiej. Jednocześnie głasnost sprzyjała rozprzestrzenianiu informacji i plotek na temat katastrofy. Zaniepokojenie stanem środowiska i troska o zdrowie stały się nośnymi hasłami ruchów niepodległościowych. Oburzeni zaniedbaniami po katastrofie byli zwłaszcza Ukraińcy, którzy w 1991 r. zagłosowali za secesją z ZSRR.
The article discusses three reasons why Chernobyl hastened the collapse of the Soviet Union. First of all, nuclear power was supposed to be the pinnacle of soviet scientific and technological achievement. Yet the disaster destroyed that myth of soviet technical prowess. It also dealt a painful blow to the credibility of scientific institutions, thus undermining public trust in science as a whole. Secondly, Moscow’s feckless handling of the catastrophe and its aftermath prompted the public to seek reliable information about the dangers of radiation. Since official announcements of soviet authorities were less and less convincing, people turned towards gossip and conspiracy theories. Lastly, this growing distrust in science and the party line paved the way for national sentiments in republics which suffered most from radioactive fallout, culminating in Ukrainian vote for independence in 1991. Chernobyl had a profound impact on soviet public discourse. Studying it seems very important these days, as the world is struggling with a coronavirus outbreak. The more so because public trust in science is declining again.
Źródło:
Cywilizacja i Polityka; 2020, 18, 18; 152-169
1732-5641
Pojawia się w:
Cywilizacja i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moscow Doesn’t Believe in Tears: A Matter of Gender and Fate
Moskwa nie wierzy łzom: kwestia płci i losu
Autorzy:
Perales Galán, Laia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057689.pdf
Data publikacji:
2021-11-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
gender
kobiecość
moralność
kino
Związek Radziecki
femininity
morality
cinema
Soviet Union
Opis:
This paper offers an in-depth review of the Soviet hit film Moscow Doesn’t Believe in Tears (1979). Focusing on its female characters, it analyses the gender dynamics that prevailed in the Soviet Union at that time and the narrative impact it had on the plot. The article is divided into three subsections: a brief historical and political context, a depiction of the state of gender equality in the Soviet Union, as well as the power dynamics that existed both in the professional and domestic sphere, and a summary of the different femininities portrayed by the characters, along with the role morality and fate played in the film.
Niniejszy artykuł stanowi dogłębną analizę radzieckiego przeboju filmowego Moskwa nie wierzy łzom (1979). Skupiając się na postaciach kobiecych, analizuje dynamikę płci, jaka panowała w Związku Radzieckim w tamtym czasie, oraz jej wpływ na fabułę. Artykuł podzielony jest na trzy części: krótki kontekst historyczno-polityczny, przedstawienie stanu równouprawnienia płci w Związku Radzieckim, a także dynamiki władzy istniejącej zarówno w sferze zawodowej, jak i domowej, oraz podsumowanie różnych typów kobiecości portretowanych przez bohaterki i roli, jaką w filmie odgrywa moralność i los.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 34, 3; 97-110
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autonomia Karelii w okresie międzywojennym jako przykład realizacji sowieckiej polityki narodowościowej i międzynarodowej
The Autonomy of Karelia in the Pre-War Period as an Example the Soviet International and Ethnic Policy
Autorzy:
Gil, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070271.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Karelia
autonomia
polityka narodowościowa
Związek Radziecki
autonomy
nationality policy
Soviet Union
Opis:
The article shows the meanders of Bolshevik policy towards Karelia, a region on the Soviet-Finnish border: from the Karelian Worker’s Commune, through the Karelian Autonomous Soviet Socialist Republic to the Karelian Soviet Socialist Republic. This process was shown against the background of the then Soviet Center's policy towards small nations in northwestern Russia. Moscow's actions resulted in the Russification of the local Finno-Ugric people, and to the economic devastation of the Republic.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 227-238
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby odnowienia radzieckiego państwa federacyjnego
Autorzy:
Zieliński, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810716.pdf
Data publikacji:
2019-12-12
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Związek Radziecki
pieriestrojka
odbudowa państwa
kryzys
Soviet Union
state-building
crisis
Opis:
Próby utrzymania ZSRR nie tylko zakończyły się niepowodzeniem, ale przyspieszyły proces. Zdecydował o tym imperialny model budowy i funkcjonowania państwa radzieckiego. Wraz z rozpoczęciem procesów znanych jako pieriestrojka nawet ścisłe kierownictwo było świadome, że partia traci inicjatywę w kierowaniu społeczeństwem. Powstało pytanie: kontynuacja polityki czy powrót do dotychczasowych metod. Opowiedziano się za kontynuacją przy zachowaniu elementów systemotwórczych dla państwa radzieckiego. Rozwiązaniem miało być zawarcie nowego układu związkowego. W okresie od 1990 do rozpadu ZSRR w 1991 r. opublikowano pięć projektów. Zmiany dotyczyć miały m.in. katalogu podmiotów układu i mechanizmów realizacji ich interesów oraz ekonomicznych podstaw funkcjonowania nowego związku oraz podmiotów. Przy istniejącej różnorodności narodów, narodowości i ludów, na obszarze całego kraju uruchomiono ruchy odśrodkowe. Osłabiły one strukturę narodowo-państwową i stworzyły nowe konflikty. Wzajemne oczekiwania doprowadziły do delegitymizacji władzy związkowej, roli partii i jedności państwa, a więc tego, co było elementem scalającym obszary imperium znajdujące się pod wpływami kultury zachodniej, prawosławnej i muzułmańskiej.
The attempts of maintaining the USSR not only resulted in failure, but even accelerated the process of its collapse. That was determined by the imperial structure and functioning system of the Soviet state. Along with the initiation of perestroika even the strict executives were conscious that the party had been losing the initiative to lead the nation. The question arose: to continue the policy or to return to the current methods? The continuation was opted for with the maintenance of system-forming elements characteristic for the Soviet state. The conclusion of a new union treaty was to be a solution. Between 1990 and 1991, the year of the dissolution, five drafts had been published. The changes were to concern, among others, the catalogue of the treaty entities and mechanisms of implementation of their interests, as well as economic functioning of the new union and entities. With existing variety of nations, nationalities and peoples, decentralizing actions were initiated all over the country. They weakened the national and state structure and created new conflicts. Mutual expectations led to the delegitimization of union authority, the party’s role and state unity, and consequently the element consolidating the territories of the empire being under the influence of the Western, Orthodox and Muslim cultures.
Źródło:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2012, 9, 9; 317-352
1730-0274
Pojawia się w:
DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomiczne przyczyny i mechanizmy rozpadu Związku Radzieckiego
Economic Reasons and Mechanisms of the Disintegration of the Soviet Union
Autorzy:
Świder, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831878.pdf
Data publikacji:
2020-04-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Związek Radziecki
imperium
komunizm
rozpad
ekonomia
Soviet Union
empire
communism
disintegration
economics
Opis:
W grudniu 1991 r. ostatecznie rozpadł się Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR), który to fakt można uznać za największe wydarzenie geopolityczne XX w. Dezintegracja imperium radzieckiego oznaczała kres dwubiegunowego systemu międzynarodowego, w którym rywalizowały ze sobą dwa bloki zorganizowane ideologicznie, politycznie, ekonomicznie i militarnie wokół dwóch globalnych supermocarstw – Stanów Zjednoczonych oraz Związku Radzieckiego. Rozpad ZSRR ostatecznie uwolnił demokratyzujący się na fali pieriestrojki i własnych masowych ruchów demokratycznych środkowoeuropejski satelicki blok socjalistyczny od zależności od Moskwy. Można wyróżnić kilka grup czynników, które przyczyniły się do upadku Związku Radzieckiego i ideologii, na której się opierał – komunizmu. Były to czynniki ideologiczne, polityczne, ekonomiczne, narodowościowe i społeczne. Niniejszy tekst traktuje o ekonomicznych przyczynach rozpadu ZSRR, gdyż gospodarka była uznawana przez marksistowskich ideologów radzieckich  za „bazę” całego systemu, a pozostałe jego komponenty – za „nadbudowę”.
In December 1991, finally, the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) broke up, a fact that can be considered the largest geopolitical event of the twentieth century. The disintegration of the Soviet empire marked the end of the bipolar international system, in which two rival blocks organized ideologically, politically, economically and militarily around the two global superpowers – the United States and the Soviet Union competed with each other. The collapse of the USSR finally freed the democratizing Central European satellite socialist block from the dependence on Moscow, on the wave of the perestroika and its own mass democratic movements. Several groups of factors can be distinguished, that contributed to the collapse of the Soviet Union and the ideology on which it based – communism. These were ideological, political, economic, national and social factors. This text deals with the economic causes of the collapse of the USSR, because the economy was recognized by Marxist Soviet ideologists as the “base” of the entire system, and the other its components as the “superstructure”.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2018, 46, 3; 77-90
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja systemu kontroli państwowej w Rosji Radzieckiej i Związku Radzieckim w latach 1917–1953
The evolution of the state control system in Soviet Russia and the Soviet Union in 1917–1953
Autorzy:
Daniłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621759.pdf
Data publikacji:
2020-04-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kontrola państwowa
Związek Radziecki
komunizm
stalinizm
state control
Soviet Union
communism
stalinism
Opis:
The issue of control played an important role in communist ideology. The concept of workers’ control was tried by the communists before the October Revolution. Stalinist times played a key role in the history of state control in the Soviet Union. Lenin, although the creator and main ideologist of the newly created state, due to his illness and death shortly after the end of the civil war in Russia, had no opportunity to implement a large part of his postulates. The relatively long, almost 30-year period of Stalin’s rule (1924–1953), and the scope of power he managed to obtain enabled him to implement Leninist ideas according to his own vision. The patterns of state control developed in 1917–1953 were largely reproduced in the following years of the Soviet Union’s existence. Due to the expansion of communism after World War II, they were also taken over by other socialist countries. The purpose of this publication is to show the characteristic features of the various stages of the evolution of the state control system in Soviet Russia and the Soviet Union in 1917-1953, and to indicate the factors that determined these changes.
Zagadnienie kontroli odgrywało istotną rolę w ideologii komunistycznej. Koncepcję kontroli robotniczej komuniści próbowali wcielić w życie jeszcze przed Rewolucją Październikową. W historii kontroli państwowej w Związku Radzieckim kluczową rolę odegrały czasy stalinowskie. Lenin, chociaż będący twórcą i głównym ideologiem nowo powstałego państwa, ze względu na swoją chorobę i śmierć niedługo po zakończeniu wojny domowej w Rosji, nie miał możliwości wprowadzenia w życie sporej części głoszonych przez siebie postulatów. Stosunkowo długi, bo niemal 30-letni okres rządów Stalina (lata 1924–1953) oraz zakres władzy, jaką udało mu się uzyskać, umożliwiły mu realizację leninowskich idei wedle własnej wizji. Wypracowane w latach 1917–1953 wzorce kontroli państwowej były w dużej mierze powielane w następnych latach istnienia Związku Radzieckiego. Ze względu na ekspansję komunizmu po II wojnie światowej były również przejmowane przez inne kraje socjalistyczne. Celem tej publikacji jest ukazanie charakterystycznych cech dla poszczególnych etapów ewolucji systemu kontroli państwowej w Rosji Radzieckiej i Związku Radzieckim w latach 1917–1953 oraz wskazanie czynników, które determinowały te zmiany.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 91-109
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Украинская местная демократия: от советского наследия к европейской модели
Ukrainian Local Democracy: From the Soviet Heritage to European Model
Ukraińska demokracja lokalna: Od radzieckiej spuścizny w stronę modelu europejskiego
Autorzy:
Круглашов, Анатолий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691492.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ukraina
demokracja lokalna
Związek Radziecki
europeizacja
Ukraine
local democracy
Soviet Union
Europeanisation
Opis:
W artykule analizowane są wybrane węzłowe problemy i tendencje, odnoszące się do skomplikowanego procesu kształtowania się demokracji lokalnej na Ukrainie. Autor zwraca szczególną uwagę na jej genezę i początkowy etap rozwoju, tj. od momentu reform Michaiła Gorbaczowa w ZSRR, podnosi także kwestię zależności pomiędzy rozwojem demokracji lokalnej na Ukrainie a ewolucją ukraińskiego systemu wyborczego. W artykule odnotowuje się obecność zjawiska stagnacji rozwoju demokracji lokalnej w pewnych okresach po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości. Wiele uwagi poświęca się krytycznej ocenie treści i konsekwencjom dotychczasowych prób decentralizacji władzy na Ukrainie. Autor rozpatruje zasadnicze wady nowego modelu wyborów lokalnych, stosowanego na Ukrainie od październiku 2015 r. Wskazano także na zagrożenia stojące przed Ukrainą w trakcie dalszych reform politycznych.
The article considers some leading tendencies, which are related to the process of Ukrainian local democracy formation. The key stages of the process are distinguished since the reforms of M. Gorbachev. Author points out at some connotations of electoral system evolution and the process of local democracy development. Some hardships and stagnation with regard to lowest level of democratic process are stated also. Main focus is made on recent reforms of decentralization and its characteristic are outlined. The newest model of local elections of 2015 is put under certain scrutiny and main errors of the models highlighted. Some challenges of delaying the reforms of Ukrainian political system have been analyzed too.
Źródło:
Eastern Review; 2016, 5; 25-38
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz państw bloku radzieckiego oraz świata kapitalistycznego na łamach „Przeglądu Sportowego” (1948–1953)
The Image of Countries from the Soviet Bloc and the Capitalist World in “Przegląd Sportowy” (1948–1953)
Autorzy:
Swacha, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/484283.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
sport
propaganda
zawodnicy
Związek Radziecki
Stany Zjednoczone
players
Soviet Union
United States
Opis:
Obraz państw bloku radzieckiego oraz świata kapitalistycznego kreowany w „Przeglądzie Sportowym” stanowił odzwierciedlenie zabiegów podejmowanych w tym okresie przez partyjno-państwową propagandę. W latach 1948–1953 na łamach tego pisma prezentowano dwa odmienne sposoby postrzegania państw wchodzących w skład dwóch rywalizujących ze sobą bloków politycznych. Pozytywne cechy nadawano grupie krajów, które znajdowały się pod radziecką dominacją. Miały one wejść na drogę demokracji, postępu, umożliwienia obywatelom awansu społecznego. W takim wymiarze prezentowano również życie sportowe tych państw. Jako niedościgniony wzorzec stawiano Związek Radziecki. W odmienny sposób przedstawiano świat kapitalistyczny. Uosobieniem wszystkich negatywnych cech miały być Stany Zjednoczone. Sport według amerykańskiego modelu był piętnowany jako dziedzina, w której dąży się do wypracowania zysku nawet kosztem zdrowia zawodników. Ponadto miał być formą przygotowania młodzieży do prowadzenia imperialistycznych wojen. Ten typ kultury fizycznej miał być również rozpowszechniony w Europie Zachodniej.
The image of the Soviet bloc countries and the capitalist world created by „Przegląd Sportowy” in the years 1948–1953 reflected the attempts undertaken by the party and state propaganda to discredit the achievemets of sports people in the United States (US). In this period of time, the newspaper presented two different ways of perceiving the states which were part of two rival political blocs. Positive features were given to a group of countries that were under Soviet domination. They were on the way to democracy, progress, enabling citizens the social advancement. Sport activity of the countries was also presented in this dimension. While the Soviet Union was perceived as an unprecedented model to follow, the capitalist world was presented in an utterly different way. The United States were the embodiment of all the negative features. Sport in the US was, according to „Przegląd Sportowy”, a field in which making a profit seemed to be the most important criterion, and best results achieved at the expense of players' health. Moreover, it was to become a form of preparing young people to start imperialist war. This type of physical education was to spread to Western Europe as well, which caused widespread concern among party members and editors of „Przegląd Sportowy”.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2014, 1 (56); 129-147
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konwergencja w krajach byłego Związku Radzieckiego w okresie 1991–2010
Convergence in Former Soviet Union Countries over the Period 1991–2010
Autorzy:
Błoch, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653985.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
convergence
Soviet Union
GDP per capita
konwergencja
Związek Radziecki
PKB per capita
Opis:
Niniejszy artykuł weryfikuje hipotezę konwergencji w grupie 15 państw byłego Związku Radzieckiego. W pierwszej części artykułu wyszczególniono i scharakteryzowano różne typy konwergencji, przede wszystkim typu β i σ, które zostały poddane weryfikacji empirycznej w dalszej części artykułu. Następnie dokonano przeglądu dotychczasowych badań, zaprezentowano zastosowaną metodologię i próbę badawczą oraz przedstawiono wyniki analizy regresji. Badanie przeprowadzono dla całego okresu 1991–2010 i z podziałem na kilka podokresów.
The article verifies the convergence hypothesis within 15 former Soviet Union countries. The first part of the article lists and characterizes different types of convergence, focusing mainly on βand σ-convergence, which are verified in the next part of the text. Next, there is an overview of the current state of research, a description of the research methodology and research sample, together with a presentation of the analysis results. The analysis was conducted for the whole period of 1991–2010, and with a division into subperiods.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 2; 219-234
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski Teatr Ludowy we Lwowie – fenomen radzieckich czasów
Polish Peoples Theater in Lviv - a phenomenon of Soviet times
Autorzy:
Sawicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340837.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
kultura
Związek Radziecki
mniejszość polska
Ukraina
culture
Soviet Union
Polish minority
Ukraine
Opis:
Polski Teatr Ludowy we Lwowie to scena pod wieloma względami niezwykła. Powstał w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej w 1958 r., a założył go emerytowany nauczyciel języka polskiego Piotr Hausvater. Zebrał on wokół siebie grupę pasjonatów, amatorów, którym przez kolejne lata udało się stworzyć zespół dający przedstawienia nie tylko w Związku Radzieckim, ale też poza jego granicami. Wśród aktorów nie było profesjonalistów, ale Teatr osiągnął w pełni profesjonalny poziom i zdobywał liczne nagrody, prezentując w trudnych warunkach państwa totalitarnego sztuki w języku polskim. Uczniowie, studenci, robotnicy, inżynierowie, nauczyciele i intelektualiści – wszyscy poświęcali swój prywatny czas, by charytatywnie tworzyć sztukę. Efekt ich pracy był dla wielu Polaków w ZSRR jedynym kontaktem z ojczystym językiem. Był to też sposób, by zapoznać się z dorobkiem kulturalnym kraju, z którym wciąż czuli więź. Co ciekawe, zespół tworzyli nie tylko ludzie o polskich korzeniach, ale także Ukraińcy i Rosjanie. To rosyjski artysta Walery Bortiakow kierował Teatrem Ludowym po tym, jak jego dyrektor, Zbigniew Chrzanowski, musiał wyjechać ze Związku Radzieckiego w związku z represjami za złożenie kwiatów pod pomnikiem Adama Mickiewicza we Lwowie. Teatrowi udało się przetrwać komunistyczne represje i z powodzeniem działa do dziś, w wolnej Ukrainie.
The Polish People's Theater in Lviv is an extraordinary stage in many respects. It was founded in the Ukrainian Soviet Socialist Republic in 1958 by a retired Polish language teacher, Piotr Hausvater. He gathered around him a group of enthusiasts, amateurs who over the years managed to create a team that played not only in the Soviet Union, but also outside its borders. There were no professionals among the actors, but the Theater reached a fully professional level and won numerous awards, presenting plays in Polish in the difficult conditions of a totalitarian state. Pupils, students, workers, engineers, teachers and intellectuals - all devoted their private time to create art for charity. The effect of their work was for many Poles in the USSR the only contact with their native language. It was also a way to become acquainted with the cultural heritage of the country with which they still felt a bond. Interestingly, the band was made up not only of people with Polish roots, but also Ukrainians and Russians. It was the Russian artist Valery Bortyakov who managed the Theater after its director, Zbigniew Chrzanowski, had to leave the Soviet Union due to repressions for laying flowers at the monument to Adam Mickiewicz in Lviv. The theater managed to survive the communist repressions and successfully operates to this day, in free Ukraine.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 116-135
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeżow – Beria – Sierow a sprawa Polaków. Na szczytach totalitarnej władzy
Yezhov – Beria – Serov and the Polish Question. At the Summits of Totalitarian Power
Autorzy:
Lityński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27301842.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Nikolai Yezhov
Lavrentiy Beria
Ivan Serov
Soviet Union
NKVD
Polish Operation
Poles in the Soviet Union
Nikołaj Jeżow
Ławrientij Beria
Iwan Sierow
Związek Radziecki
NKWD
operacja polska
Polacy w Związku Radzieckim
Opis:
Nikołaj (Mikołaj) Iwanowicz Jeżow był ministrem (ludowym komisarzem) spraw wewnętrznych (NKWD ZSRR) w latach 1936–1938. Na te lata przypada okres tzw. Wielkiego Terroru. Rękami Jeżowa Stalin przeprowadził ludobójstwo własnych obywateli. Najbardziej ucierpieli Polacy – obywatele ZSRR. Jeżow został rozstrzelany. Na jego miejsce przyszedł (grudzień 1938) Ławrientij Pawłowicz Beria, który przez 15 lat był drugą osobą po Stalinie. Jego prawą ręką był generał NKWD Sierow. Od chwili wybuchu II wojny światowej aż do kryzysu kubańskiego w 1962 r. generał bezpieki Iwan Aleksandrowicz Sierow czynnie uczestniczył w absolutnie wszystkich najważniejszych wydarzeniach tych lat. Sierow był jedyną osobą w Związku Radzieckim, która stała na czele zarówno „cywilnego” Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego (KGB), jak i wojskowego Głównego Zarządu Wywiadowczego (GRU). W szczególności to Sierow po 1944 r. przeprowadził zbrodniczą pacyfikację Polski. W artykule wykorzystano głównie dwa bezcenne dokumenty. Są to: The Secrets of General Serov’s Briefcase. Journals of the First Chairman of KGB. 1939–1963 (Tajemnicze walizki generała Sierowa. Dzienniki pierwszego szefa KGB. 1939–1963, polskie wydanie 2019 r.). Drugi dokument to wspomnienia syna Ławrientija Berii – Sergo Berii: Beria, mon pḕre. Au coeur du porvoir stalinien (Beria mój ojciec. W sercu stalinowskiej władzy, polskie wydanie 2000 r.). Ponadto wykorzystano także: P. Sudoplatov, Special Tasks: The Memoirs of an Unwanted Witness – A Soviet Spymaster (Wspomnienia niewygodnego świadka, polskie wydanie 1999 r.).
Nikolai Ivanovich Yezhov was Minister (People’s Commissar) of the Interior (NKVD USSR) from 1936 to 1938. In these years falls the period of the so-called Great Terror. Using the hands of Yezhov, Stalin carried out the genocide of his own citizens. Poles – citizens of the USSR – suffered the most. Yezhov was shot. In his place there came Lavrentiy Beria (December 1938). Beria was the second person after Stalin for 15 years. His right hand man was a NKVD General – Serov. From the beginning of World War II until the Cuban Missile Crisis in 1962, State Security General Ivan Alexandrovich Serov was an active participant in all of the most important events of those years. He was the only person in the Soviet Union to be the head of both the “civilian” Committee of State Security (KGB) and the military Main Intelligence Directorate (GRU). In particular, Serov was responsible for the criminal pacification of Poland after 1944. The author of the article used mainly two priceless documents: The secrets of general Serov’s briefcase. Journals of the first Chairman of KGB. 1939–1963 (Polish: Tajemnice walizki generała Sierowa. Dzienniki pierwszego szefa KGB. 1939–1963). The Polish version was published in 2019. The second document are the memories of Beria’s son – Sergo Beria: Beria, mon pḕre. Au coeur du porvoir stalinien (Polish: Beria mój ojciec. W sercu stalinowskiej władzy, the Polish version was published in 2000). Moreover, the author used: P. Sudoplatov, Special Tasks: The Memoirs of an Unwanted Witness – A Soviet Spymaster (Polish: Wspomnienia niewygodnego świadka, the Polish version was published in 1999).
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 223-243
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanowisko Afganistanu wobec przyjęcia instrumentów międzynarodowej ochrony praw człowieka, cz. II: lata 1973–1989
The position of Afghanistan on the adoption of international protection of human rights, part II: 1973 – 1989
Autorzy:
Cenda-Miedzińska, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22444401.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Afghanistan
human rights
international law
Soviet Union
Afganistan
prawa człowieka
prawo międzynarodowe
Związek Radziecki
Opis:
Artykuł stanowi drugą część cyklu opracowań ukazujących drogę, jaką pokonał Afganistan na rzecz przyjęcia międzynarodowego instrumentarium ochrony praw człowieka. Na podstawie aktów prawa krajowego i międzynarodowego, a także źródeł historycznych dokonano analizy uwarunkowań, które w okresie funkcjonowania Republiki Afganistanu doprowadziły do przyjęcia bądź odrzucenia przez państwo międzynarodowych traktatów dotyczących praw człowieka. Głównym celem badawczym jest ukazanie zmian na arenie politycznej państwa i wewnętrzne-go porządku prawnego, które warunkowały przystąpienie do międzynarodowego instrumentarium ochrony praw człowieka. Szczególną uwagę poświęcono sytuacji państwa w kontekście stosunków międzynarodowych, w tym wpływu Związku Radzieckiego na rządy Afganistanu.
The article is the second part of studies showing Afghanistan's path towards adopting international instruments to protect human rights. Based on the acts of national and international law and historical sources, the conditions that led to the state's acceptance or rejection of international human rights treaties during the functioning of the Republic of Afghanistan was analysed. The main research goal is to show the changes in the state's political arena and the internal legal order, which conditioned the accession to the international instruments for the protection of human rights. Particular attention was paid to the state's situation in the context of international relations, including the impact of the Soviet Union on the government of Afghanistan.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2022, 20, 4; 39-58
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformacja Estonii po rozpadzie Związku Radzieckiego. Determinanty historyczne i analiza porównawcza skutków
Transformation of Estonia after the collapse of the Soviet Union. Historical determinants and comparative analysis of effects
Autorzy:
Kaczmarek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146513.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Estonia
the Soviet Union
transformation
democracy
education
digitization
Związek Radziecki
transformacja
demokracja
edukacja
cyfryzacja
Opis:
Estonia jest jednym z piętnastu państw powstałych na skutek rozpadu Związku Radzieckiego. Przeprowadziła na tyle skuteczne reformy, że obecnie jest wysoko rozwiniętą pod względem gospodarczym i społecznym zachodnią demokracją. Obecnie Estonia znajduje się w czołówce państw postradzieckich i byłych satelickich pod względem wolności od korupcji, demokratyzacji, poziomu edukacji czy budowania społeczeństwa cyfrowego. Głównym celem artykułu była odpowiedź na pytanie dotyczące społecznych, politycznych i ekonomicznych efektów reform przeprowadzonych w Estonii po uniezależnieniu się tego państwa od Związku Radzieckiego (ZSRR). Poprzez porównanie odpowiednich wskaźników implikacje tych reform zostały przedstawione na tle innych byłych republik radzieckich i państw Europy Środkowo-Wschodniej. W artykule przedstawiono również historyczne determinanty prozachodniej orientacji Estonii i jej mieszkańców. Bez społecznego poparcia dla integracji z Europą Zachodnią przeprowadzenie udanej transformacji byłoby niemożliwe. Spośród czynników historycznych największy wpływ na sposób i jakość przeprowadzonych w Estonii reform miało wielosetletnie oddziaływanie zachodnioeuropejskiej, szczególnie niemieckiej, kultury i gospodarki. Wyniki badań pokazują, że Estonia jest najmniej dotkniętym korupcją i najbardziej demokratycznym państwem obszaru poradzieckiego. Natomiast pod względem jakości kształcenia państwo to zajmuje pierwsze miejsce nie tylko w grupie państw postradzieckich, ale w całej Europie. Pod względem budowania społeczeństwa informacyjnego i e-państwa Estonia jest światowym liderem przedstawianym jako przykład dla innych państw.
Estonia is one of the fifteen states created as a result of the collapse of the Soviet Union, which introduced such effective reforms that it is now a highly developed, economically and socially Western democracy. Currently, Estonia is at the forefront of post-Soviet and former satellite countries in terms of freedom from corruption, democratization, the level of education, and building a digital society. The main aim of the article was to answer the question concerning the social, political, and economic effects of reforms implemented in Estonia after the country became independent from Moscow. By comparing relevant indicators, the implications of these reforms were presented against the background of other former Soviet republics and Central and Eastern European states. The article also presents the historical determinants of the proWestern orientation of Estonia and its inhabitants. Without social support for integration with Western Europe, it would be impossible to carry out a successful transformation. Among the historical factors, the centuries-old influence of Western European, especially German, culture and economy had the greatest impact on the manner and quality of the reforms carried out in Estonia. The research shows that Estonia is the least affected by corruption and the most democratic country in the post-Soviet area. However, in terms of the quality of education, the country ranks first not only in the group of post-Soviet countries, but also in the whole of Europe. On the other hand, in terms of building the information society and e-state, Estonia is a world leader and is presented as an example to other countries.
Źródło:
Acta Politica Polonica; 2022, 54; 5-15
2451-0432
2719-4388
Pojawia się w:
Acta Politica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nacjonalizm Stalina
Национализм Сталина
Autorzy:
Ciesielski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031366.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
nationalism
Iosif Stalin
Russia
Soviet Union
Russian nation
Soviet people
Soviet patriotism
nacjonalizm
Rosja
Związek Radziecki
naród rosyjski
lud radziecki
radziecki patriotyzm
Opis:
W artykule podjęto próbę weryfikacji opinii o nacjonalistycznym charakterze poglądów Iosifa Stalina. Autor wziął pod uwagę oficjalne i nieoficjalne wypowiedzi Stalina z lat trzydziestych i czterdziestych XX w., a także napisane przez niego dokumenty partyjne i państwowe. Ich treść rozpatrywał z punktu widzenia spotykanych w literaturze naukowej argumentów uzasadniających twierdzenia o nacjonalizmie Stalina. Analizą zostały objęte następujące problemy: deklarowany przez niego stosunek do nacjonalizmu, ewolucja jego poglądów na przeszłość Rosji, konstruowany przez niego obraz narodu rosyjskiego, przypisywany temu narodowi przez Stalina status wśród innych narodów Związku Radzieckiego.
In the article, the author attempted to verify opinions about the nationalist character of Iosif Stalin’s views. The author took into account the official and unofficial Stalin’s statements from the 1930s and 1940s and the party and state documents he wrote. Their content was considered from the point of view of arguments found in the scientific literature justifying the claims about Stalin’s nationalism. The following problems were analysed: Stalin’s declared attitude to nationalism, the evolution of Stalin’s views on Russia’s past, the image of the Russian nation, and the status assigned by Stalin to this nation amongst other nations of the Soviet Union.
В тексте были рассмотрены элементы взглядов Сталина, в которых усматривается связь с российским национализмом: отношение к прошлому России, образу русской нации, ее особому статусу и исторической роли, русификаторским проектам. Обращение к национальным ценностям, традициям, патриотизму служило инструментом мобилизации общества для восстановления страны в ходе «революции сверху», консолидации общества перед лицом возросшей угрозы войны и повышения легитимности режима. В 1930-е годы основное внимание Сталина было сосредоточено, прежде всего, на возникновении и развитии российского государства, централизации государственной власти, формировании Российской империи и ее международной роли. Предметом его внимания было российское государство, а не русский народ. Отчетливее всего националистическое влияние проявилось в том, как Сталин воспринимал русский народ и в том, что он присваивал ему особый статус. Сталин все активнее наделял русский народ выдающимися качествами и заслугами, призванными служить аргументом в пользу его особого положения среди других народов СССР – как «первого среди равных» и даже «руководящей силы» советского общества. Сталин был убежден, что именно русские могут обеспечить сплоченность и эффективность многонационального советского государства; он воспринимал их не только как самый многочисленный народ, но и самый развитый, самый исторически подготовленный к такой роли. Сталинская русификация была имперской, а не националистической в традиционном понимании русского дореволюционного национализма. Для взглядов Сталина характерен был государствоцентризм, а не национализм и он инструментально относился к содержанию, которое можно было бы считать проявлением национализма.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 56, 2; 9-30
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powiązania gospodarcze państw postradzieckich na przykładzie bezpośrednich inwestycji zagranicznych
Economic Links of the Post-Soviet Countries as Illustrated by Foreign Direct Investment
Autorzy:
Kaczmarek-Khubnaia, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/438961.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
bezpośrednie inwestycje zagraniczne;
globalizacja;
powiązania gospodarcze;
Związek Radziecki
economic links;
foreign direct investment;
globalization;
Soviet Union
Opis:
Utworzenie Związku Radzieckiego, w ramach określonego założenia politycznego, wymagało od jego władz przeprowadzenia licznych reform politycznych i gospodarczych. Jednym z głównych celów jego powstania było stworzenie odseparowanego od innych krajów (w szczególności zachodnich), samowystarczalnego i zintegrowanego wewnętrznie tworu państwowego. Po upadku ZSRR byłe republiki związkowe odzyskały niepodległość. Transformacje systemowe umożliwiły im rozszerzenie kierunków handlu oraz przepływu środków finansowych w postaci nowych inwestycji o kraje spoza obszaru radzieckiego. Celem artykułu jest analiza powiązań gospodarczych występujących obecnie pomiędzy byłymi republikami Związku Radzieckiego przez pryzmat wielkości i struktury geograficznej (kierunków) przepływów bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Porównanie w pracy wyników analizy danych z uwarunkowaniami historycznymi oraz aktualną sytuacją geopolityczną w regionie pozwoliło autorce odpowiedzieć na postawione we wstępie artykułu pytanie badawcze: „Czy obecnie można mówić o istotnej reorganizacji polityki gospodarczej, polegającej na rzeczywistym otwarciu państw postradzieckich na nowe rynki, czy ich dalszej integracji z krajami, których obszary znajdowały się w przeszłości za tzw. żelazną kurtyną?”. Artykuł wzbogacono ponadto o krótki przegląd ustaleń terminologicznych.
The creation of the Soviet Union (USSR), as the result of a specific political objective, required a large number of political and economic reforms. One of the main objectives was the establishment of a state that is isolated from other countries (particularly the western ones), independent, self-sufficient and internally integrated. After the dissolution of the USSR, the former Soviet republics became independent. Political transformations facilitated the development of a more dynamic international trade and opened new possibilities for foreign investments. The aim of this article is, through careful examination of the size and geographical structure (direction) of direct foreign investments, to analyse and explain specific economic links currently existing between the former Soviet republics. Comparing the results of the analysis with historical determinants and the geopolitical situation in the region has allowed the author to answer the initial question of the article: Can we really speak of a reorganisation of the political economy based on actual opening of the post-soviet countries to new markets? Or is it rather a matter of further integration with the countries that have been similarly situated behind the so called iron curtain? Additionally, the article contains a short review of used terminology.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2017, 31, 4; 120-132
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 41

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies