Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "modul Younga" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Metody wyznaczania wartości statycznego modułu Younga materiałów elastomerowych
    Methods for estimation of static Youngs modulus for elastomeric materials
    Autorzy:
    Bednarz, J.
    Bieleń, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/315639.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    elastomer
    moduł Younga
    wibroizolacja
    Young modulus
    vibroisolation
    Opis:
    Prawidłowy dobór materiałów elastomerowych mogących mieć zastosowanie w systemach wibroizolacji wymaga wyznaczenia wartości parametrów fizyko-mechanicznych materiału. Podstawową wyznaczaną wielkością jest statyczny moduł Younga będący miarą sprężystości materiału elastomerowego. W artykule przedstawiono porównanie metod wyznaczania statycznego modułu Younga dla próbek materiału elastomerowego. Przedstawiono metodykę badań oraz ich wyniki.
    Proper selection of elastomeric materials that may be used in vibration isolation systems requires the determination of the physico-mechanical parameters of the material. The basic determinant is the static Young's modulus, which is the measure the elasticity of the elastomeric material. The article presents a comparison of methods for determining static Young's modulus for samples of elastomeric material. The research methodology and results are presented.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 723-729, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metoda wyznaczania wartości dynamicznego modułu Younga oraz współczynnika tłumienia materiałów elastomerowych
    Method for estimation of dynamic Youngs modulus and damping ratio for elastomeric materials
    Autorzy:
    Bednarz, J.
    Bieleń, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/312944.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    elastomer
    wibroizolacja
    moduł Younga
    pętla histerezy
    vibroisolation
    Young modulus
    hysteresis loop
    Opis:
    Prawidłowy dobór materiałów elastomerowych mogących mieć zastosowanie w systemach wibroizolacji wymaga wyznaczenia wartości parametrów fizyko-mechanicznych materiału. Podstawowymi wyznaczanymi wielkościami są moduły Younga będące miarą sprężystości materiału elastomerowego oraz współczynniki tłumienia materiału. W artykule przedstawiono metodę wyznaczania dynamicznego modułu Younga dla próbek materiału elastomerowego oraz współczynnika tłumienia w oparciu o pętlę histerezy. Przedstawiono metodykę badań oraz ich wyniki.
    Proper selection of elastomeric materials that may be used in vibration isolation systems requires the determination of the physico-mechanical parameters of the material. The basic determinant is the Young's modulus, which is the measure the elasticity of the elastomeric material and damping ratio of the material. The article presents a method for determining dynamic Young's modulus and damping ratio for samples of elastomeric material. The research methodology and results are presented.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 716-722, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena własności mechanicznych oraz struktury elementów systemu implantologicznego
    Evaluation of mechanical properties and structure of implantological system components
    Autorzy:
    Krauz, D.
    Ziębowicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/99340.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Katedra Biomechatroniki
    Tematy:
    system implantologiczny
    EDS
    moduł Younga
    ultra-nanotwardość
    implantological system
    Young modulus
    ultra-nanohardness
    Opis:
    W implantologii zdarzają się przypadki braku osteointegracji wszczepu śródkostnego z tkanką kostną. Celem przeprowadzonych badań była ocena własności mechanicznych oraz struktury elementów systemu implantologicznego - wydzielonego z tkanek żuchwy po sześciu miesiącach od jego wszczepienia. Dla celów pracy przeprowadzono analizę składu chemicznego SEM, pomiary ultra-nanotwardości i modułu Younga oraz obserwacje mikroskopowe struktury materiału.
    There are some cases in implantology connected with osseointegration problem of intraosseous implant and bone tissue. Scientists are still looking for the reason of this complication, at the same time developing new methods of implants systems, that are made with more biocompatible biomaterials. The aim of the study was to evaluate the mechanical properties and structure of components dedicated for implant system. For the purposes of operating an analysis of the chemical composition (SEM), measurements of ultra-nanohardness and Young's modulus and microscopic observations structure of the material were made.
    Źródło:
    Aktualne Problemy Biomechaniki; 2016, 11; 67-72
    1898-763X
    Pojawia się w:
    Aktualne Problemy Biomechaniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PE-LLD napełniony rozdrobnionymi łuskami orzeszków ziemnych
    LLDPE filled with shredded peanut shells
    Autorzy:
    Sikora, J. W.
    Jarosiński, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/278746.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
    Tematy:
    moduł Younga
    polietylen
    statyczne rozciąganie
    wtryskiwanie
    Young modulus
    polyethylene
    static tension
    injection moulding
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań właściwości mechanicznych, tj. wytrzymałości w próbie statycznego rozciągania, twardości i udarności liniowego polietylenu małej gęstości napełnionego rozdrobnionymi łuskami orzeszków ziemnych. Badania przeprowadzono przy różnym udziale masowym łusek dyni wynoszącym 0, 5, 10, 20, 30 oraz 40% i różnej wielkości ziarn napełniacza. Próbki do badań uzyskano w procesie wtryskiwania. Stwierdzono wzrost współczynnika sprężystości wzdłużnej i twardości oraz spadek pozostałych badanych właściwości wraz ze wzrostem wielkości ziarn i udziału napełniacza.
    The manuscript presents the results of testing the mechanical properties namely strength in the static tensile test, hardness and impact of linear low density polyethylene filled with shredded peanut shells. The tests were conducted at different mass content of pumpkin scales equaling 0, 5, 10, 20, 30 and 40% and different sizes of filler grains. The test samples were obtained in the process of injection moulding. It was stated that Young modulus and hardness increase while other tested properties decrease with the increase of grain size and filler content.
    Źródło:
    Przetwórstwo Tworzyw; 2017, T. 23, Nr 3 (177), 3 (177); 238-245
    1429-0472
    Pojawia się w:
    Przetwórstwo Tworzyw
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mechanical properties of phase constituents in selected grades of cast steel
    Autorzy:
    Garbiak, M.
    Zubko, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/382574.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nanoindentation measurement
    Young modulus
    austenitic cast steel
    pomiar nanoindentacji
    moduł Younga
    staliwo austenityczne
    Opis:
    The nanoindentation measurements performed on three cast steels of 0.3C-30Ni-18Cr type with various content of niobium and titanium were carried out. Mechanical properties of the main phase constituents of the alloys, such as austenite, MC and M23C6 type carbides, were determined and analysed. The values of hardness (H) and Young modulus (E) for the austenite matrix were similar within the tested alloys. Essential differences (H=12÷24 GPa; E = 250÷400 GPa) were found between the carbide p hases p resent in tested alloys. The nanoindentation measurement on small particles is affected by different effects. One of these effects was excluded using numerical simulation of impressing the phase constituent into the matrix during indentation. The values of H and E obtained from simulation were: 30/450 GPa for NbC; 50/580 GPa for TiC; and 19/320 GPa for Cr23C6 respectively.
    Źródło:
    Archives of Foundry Engineering; 2011, 11, 3 spec.; 57-60
    1897-3310
    2299-2944
    Pojawia się w:
    Archives of Foundry Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metoda identyfikacji własności materiałowych kości czaszek dzieci
    Method for the identification of material properties the skull bone children
    Autorzy:
    Ożóg, M.
    Wolański, W.
    Larysz, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/99245.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Katedra Biomechatroniki
    Tematy:
    kości czaszki
    własności materiałowe
    próba rozciągania
    moduł Younga
    cranial bone
    material properties
    tensile test
    Young modulus
    Opis:
    Celem badań było opracowanie metody wyznaczania parametrów wytrzymałościowych kości czaszek dzieci. Identyfikacja własności materiałowych obejmowała wyznaczenie modułu sprężystości i granicy wytrzymałości podczas próby rozciągania. Otrzymane wyniki z przeprowadzonych prób porównano z danymi literaturowymi oraz posłużyły do analitycznego wyliczenia modułu Younga. Na tej podstawie zastały określone odpowiednie warunki przeprowadzania badań i sposoby przygotowania próbek kości ze względu na rodzaj testu oraz ich wpływ na wyniki badań.
    Źródło:
    Aktualne Problemy Biomechaniki; 2013, 7; 131-136
    1898-763X
    Pojawia się w:
    Aktualne Problemy Biomechaniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Human cancellous bone mechanical properties and penetrator geometry in nanoindentation tests
    Autorzy:
    Makuch, A. M.
    Skalski, K. R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/306529.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    właściwości mechaniczne
    identacja
    kość gąbczasta
    moduł Younga
    mechanical properties
    indentation
    cancellous bone
    penetrator geometry
    Young modulus
    Opis:
    The goal of the study was to determine the influence of the penetrator geometry on the human cancellous bone mechanical properties in indentation tests. The aim of this research was also the assessment of the material properties of bone structures, having in mind the energy aspects of the curve obtained in the cycle: inelastic loading and elastic unloading. Methods: The samples were resected from a femoral heads of patients qualified for a hip replacement surgery. During the Depth Sensing Indentation tests, hardness and elastic modulus of the cancellous bone tissue were measured using the spherical and Vickers penetrators. Measurements were made in a node and in a trabecula for each sample. Results: The analysis of the measurement results and the calculations of total energy, i.e., elastic and inelastic, and those of the parameters of hardness and elasticity made it possible to assess the influence of the penetrator geometry on the mechanical properties of bone structures at a microscopic level. Conclusions: It was found, with respect to the methodology of indentation, that without determining the shape of the penetrator and the site of the indentation, an objective assessment of the micro mechanical properties of the tested material is not possible.
    Źródło:
    Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2018, 20, 3; 153-164
    1509-409X
    2450-6303
    Pojawia się w:
    Acta of Bioengineering and Biomechanics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wysokiego ciśnienia i temperatury na wartości modułu Younga i współczynnika Poissona w wybranych typach skał
    Influence of high pressure and temperature on Young modulus and Poisson ratio values for selected rock types
    Autorzy:
    Domonik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063064.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    moduł Younga
    współczynnik Poissona
    wysoka temperatura
    wysokie ciśnienie
    wytrzymałość
    odkształcalność
    Young modulus
    Poisson ratio
    high temperature
    high pressure
    strength
    strain
    Opis:
    W pracy przedstawiono wpływ wysokiego ciśnienia i temperatury na zmiany wartości statycznego modułu Younga (Est) i statycznego współczynnika Poissona (νst) w wybranych odmianach litologicznych skał. Wartości tych stałych materiałowych zmieniają się wraz ze wzrostem ciśnienia (P) i temperatury (T) w zależności od odmiany litologicznej. W piaskowcach występuje generalny trend – wartość modułu Younga rośnie wraz z głębokością. Podobna tendencja występuje w przypadku granitu. Na wartość modułu Younga w dolomitach zmiany ciśnienia i temperatury nie wpływają natomiast znacząco. Z kolei w anhydrytach obserwuje się bardzo duże oscylacje wartości i znaczne rozrzuty parametru w zależności od głębokości. W bazaltach na dużej głębokości (2000 m) obserwuje się zmianę trendu z rosnącego na malejący. Natomiast dla statycznego współczynnika Poissona (νst) nie obserwuje się wyraźnych trendów. Wartości tego współczynnika nie zależną ani od głębokości, ani od temperatury.
    The study presents and discusses the influence of high pressure and temperature on changes of the value of static Young modulus (Est) and static Poisson ratio ( st) for selected lithological types. The values of these material constants are changing with increasing pressure and temperature in different ways depending on lithological types. For sandstones a general trend is observed – the value of Young modulus increases with depth. Similar tendency might be observed in case of granites. Changes of pressure and temperature do not affect dolomites significantly. For anhydrite high variations of Young modulus are observed depending on depth. For basalts at high depth (2000 m) increasing trend inverts into decreasing. Static Poisson ratio ( Vst) does not have clear trends. The values of the ratio do not depend on temperature and depth as well.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 446 (1); 117--122
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwości mechaniczne tkanki kostnej gąbczastej zmienionej patologicznie
    The mechanical properties of the human pathological trabecular bone
    Autorzy:
    Kozuń, M.
    Nikodem, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956588.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Katedra Biomechatroniki
    Tematy:
    tkanka kostna
    pomiar gęstości fizycznej
    próba jednoosiowego ściskania
    parametry mechaniczne
    moduł Younga
    trabecular bone
    uniaxial compression test
    mechanical parameters
    Young modulus
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki pomiarów gęstości fizycznej oraz wartości parametrów mechanicznych wyznaczonych w próbie jednoosiowego ściskania dla próbek tkanki kostnej gąbczastej osteoartrotycznej, pochodzących z głów ludzkich kości udowych. W pracy podjęto także próbę określenia korelacji pomiędzy gęstością fizyczną, a parametrami mechanicznymi tkanki kostnej. Gęstość fizyczna oraz parametry mechaniczne tkanki kostnej charakteryzują się najwyższą wartością dla próbek wyciętych z plastra II. Znaleziono również wysoką korelację pomiędzy gęstością hydrostatyczną, a modułem Young'a (R² = 0,53).
    The puproses of this study were to evaluate the mechanical properties of human patological trabecular bone from adult human femoral heads removed during surgery for hip-joint replacement and to measure bone densities. The correlations between the mechanical properties and bone densities were also considered. The results showed that mechanical properties of the specimens from region II are higher than those obtained from region I. The correlation between the bone density and mechanical properties is high (R² = 0,53).
    Źródło:
    Aktualne Problemy Biomechaniki; 2011, 5; 69-74
    1898-763X
    Pojawia się w:
    Aktualne Problemy Biomechaniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównanie właściwości mechanicznych jednowarstwowych próbek pierścienia włóknistego w odcinku piersiowym i lędźwiowym
    Mechanical properties of single lamellar annulus fibrosus in thoracic and lumbar spine
    Autorzy:
    Żak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/98739.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Katedra Biomechatroniki
    Tematy:
    pierścień włóknisty
    krążek międzykręgowy
    kręgosłup
    moduł Younga
    właściwości mechaniczne
    próba jednoosiowego rozciągania
    annulus fibrosus
    intervertebral disc
    spine
    Young modulus
    mechanical properties
    uniaxial tensile test
    Opis:
    Pierścień włóknisty, wraz z jądrem miażdżystym, stanowi główny element budujący strukturę krążka miedzykręgowego. Na podstawie jednoosiowego testu mechanicznego określono podstawowe właściwościach mechanicznych zewnętrznej warstwy pierścienia włóknistego krążka międzykręgowego. Parametry mechaniczne określono zarówno w część przedniej jak i tylnej segmentu ruchowego dla odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa.
    Annulus fibrosus with nucleus pulposus are the building structure of intervertebral disc. Using uniaxial tensile test were determined mechanical properties of outer single lamellar samples of annulus fibrosus. Experimental results were calculated for anterior and posterior margin of motion segments in thoracic and lumbar section of spine.
    Źródło:
    Aktualne Problemy Biomechaniki; 2011, 5; 185-188
    1898-763X
    Pojawia się w:
    Aktualne Problemy Biomechaniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mechanical Properties of The Ceramic Open-Cell Foams of Variable Cell Sizes
    Własności mechaniczne pianek ceramicznych o otwartych komórkach i różnej porowatości
    Autorzy:
    Nowak, Z.
    Nowak, M.
    Pęcherski, R. B.
    Potoczek, M.
    Śliwa, R. E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/352754.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    mechanical properties of foams
    alumina open-cell foam
    Young modulus
    strength of alumina foams
    właściwości mechaniczne pianek
    pianka aluminiowa o otwartych komórkach
    moduł Younga
    Opis:
    The mechanical properties and numerical model of ceramic alumina open-cell foam, which is produced by the chemical method of gelcasting with different cell sizes (porosities) are presented. Geometric characteristics of real foam samples were estimated from tomographic and scanning electron microscopy images. Using this information, numerical foam model was proposed. A good agreement between the numerical model and the results elaborated from microtomography was obtained. To simulate the deformation processes the finite element program ABAQUS was used. The main goal of this computation was to obtain macroscopic force as a function of applied vertical displacement in compression test. As a result of numerical simulation of compression test of alumina foam for different values of porosity, the Young modulus and the strength of such foams were estimated.
    W pracy określono własności mechaniczne i przedstawiono model numeryczny ceramicznej pianki korundowej (α-Al2O3) o komórkach otwartych i różnej porowatości, otrzymanej metodą żelowania spienionej zawiesiny (gelcasting). Metoda ta pozwala na tworzenia pianek zawierających różnej wielkości komórki a w konsekwencji na otrzymywanie pianek o różnej porowatości. Wielkości charakteryzujące geometrię rzeczywistych pianek ustalono z wykorzystaniem tomograficznych obrazów 3D oraz obrazów z mikroskopu skaningowego. Informacje te wykorzystano przy opracowywaniu modelu numerycznego takiej pianki. Uzyskano model numeryczny o duż ej zgodności symulowanej mikrostruktury z obrazami otrzymanymi z mikrotomografu. Symulacje numeryczne procesu deformacji przeprowadzono przy użyciu programu elementów skończonych ABAQUS. Z symulacji numerycznych otrzymano zmianę wielkości siły w funkcji przemieszczenia górnej powierzchni. Określono również zmianę modułu Younga oraz wytrzymałości na ściskanie pianek korundowych w funkcji porowatości.
    Źródło:
    Archives of Metallurgy and Materials; 2015, 60, 3A; 1957-1963
    1733-3490
    Pojawia się w:
    Archives of Metallurgy and Materials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes of selected structural and mechanical properties of the Strzelin granites as induced by thermal loads
    Wpływ obciążeń termicznych na zmiany niektórych strukturalnych i mechanicznych właściwości granitów strzelińskich
    Autorzy:
    Nowakowski, A.
    Młynarczuk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219766.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    właściwości skał
    struktura skał
    obciążenie termiczne
    spękania
    prędkość fali dźwiękowej
    porowatość
    przepuszczalność
    wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie
    moduł Younga
    współczynnik Poissona
    rock properties
    rock structure
    thermal load
    cracks
    sound wave velocity
    porosity
    permeability
    compressive strength
    Young modulus
    Poisson ratio
    Opis:
    Temperature is one of the basic factors influencing physical and structural properties of rocks. A quantitative and qualitative description of this influence becomes essential in underground construction and, in particular, in the construction of various underground storage facilities, including nuclear waste repositories. The present paper discusses the effects of temperature changes on selected mechanical and structural parameters of the Strzelin granites. Its authors focused on analyzing the changes of granite properties that accompany rapid temperature changes, for temperatures lower than 573ºC, which is the value at which the β - α phase transition in quartz occurs. Some of the criteria for selecting the temperature range were the results of measurements carried out at nuclear waste repositories. It was demonstrated that, as a result of the adopted procedure of heating and cooling of samples, the examined rock starts to reveal measurable structural changes, which, in turn, induces vital changes of its selected mechanical properties. In particular, it was shown that one of the quantities describing the structure of the rock - namely, the fracture network - grew significantly. As a consequence, vital changes could be observed in the following physical quantities characterizing the rock: primary wave velocity (vp), permeability coefficient (k), total porosity (n) and fracture porosity (η), limit of compressive strength (Rσ1) and the accompanying deformation (Rε1), Young’s modulus (E), and Poisson’s ratio (ν).
    Wśród wielu czynników wpływających na właściwości fizyczne i strukturalne skał jednym z najważniejszych jest bez wątpienia temperatura. Jej podwyższenie lub obniżenie może prowadzić do zmian struktury, spowodować przemiany fazowe składników, zmieniać skład chemiczny a wreszcie, stan skupienia skały. Procesy te mogą więc w istotny sposób zmienić właściwości fizyczne skały, co jest istotne między innymi z punktu widzenia szeroko rozumianego budownictwa podziemnego. Zmiany temperatury skały mogą wynikać z warunków naturalnych, w jakich się ona znajduje lub być konsekwencją działalności człowieka. Szczególnym przypadkiem takiej działalności jest budowa różnego typu składowisk podziemnych czy to magazynowych (np. magazyny paliw płynnych) czy też „podziemnych śmietników” na różnego rodzaju odpady, także promieniotwórcze. Artykuł skupia się na badaniach wpływu zmian temperatury na wybrane parametry mechaniczne i strukturalne granitów ze Strzelina. Autorzy skoncentrowali się na analizie zmian właściwości tych skał towarzyszących szybkim zmianom temperatury, w zakresie od temperatury pokojowej do 573ºC, czyli do temperatury, przy której zachodzi przemiana fazowa kwarcu β - α. Badania prowadzono na dwóch odmianach granitoidów z masywu Strzelin-Žulowa. Jedna z nich to odmiana „młodszą”, tzw. normalna, o charakterze adamellitu a druga to odmiana „starszą” wykazującą podobieństwo do gnejsów. Na potrzeby niniejszej pracy granit normalny nazywano granitem gruboziarnistym, a granit gnejsowaty - drobnoziarnistym. Procedura badawcza polegała na tym, że walcowe próbki skal umieszczano w piecu nagrzanym do zadanej temperatury, celem wywołania „szoku” termicznego. Stosowano temperatury 100, 200, 300 i 500 stopni Celsjusza. Po upływie 60 minut piec, w którym znajdowała się próbka wyłączano i stygł on wraz z próbką do temperatury pokojowej. Przyjęty czas wygrzewania miał zapewnić równomierne nagrzanie próbki w całej jej objętości. Wyznaczony on został na podstawie pomiarów przewodnictwa temperaturowego. Wyniki badań mikroskopowych przeprowadzone dla granitów wygrzewanych w opisany sposób wskazują, że istotną zmianą strukturalną jest powstanie nowych i (lub) rozrost już istniejących spękań. W pracy zaprezentowano wyniki badań ilościowych, które świadczą o tym, że zastosowana procedura grzania szokowego pociąga ze sobą wzrost spękań rozumiany zarówno jako wzrost ich długości jak i rozwartości a w konsekwencji ich powierzchni (patrz rys. 6), Ponadto spękania te są praktycznie niezauważalne pod mikroskopem optycznym i uwidaczniają się dopiero pod mikroskopem skaningowym, Analizując dwie odmiany granitu zauważono, że zdecydowanie większy wzrost spękań występuje w granicie gruboziarnistym. Jakkolwiek rozrost istniejących i powstanie nowych spękań nie są jedynymi zmianami strukturalnymi zauważonymi w podgrzewanych skałach (porównaj rozdział 3.1 i 3.2), to w rezultacie zaprezentowanych wyników badań przyjęto, że są one tym procesem, który wywiera największy wpływ na właściwości fizyczne badanych skał. W badanych nie zaobserwowano przemian fazowych. Zwrócono natomiast uwagę na niewielkie zmiany chemiczne. Ich przykładem może być np. oksydacja skaleni i biotytu, czego efektem jest opisana zmiana barwy biotytu (patrz rys. 5). Badania dylatometryczne, których wynik zaprezentowano na rys 17 pokazały, że względny przyrost wymiarów liniowych próbek skał towarzyszący zmianom temperatury w przyjętym zakresie osiąga 0,085% dla granitu drobno- i 0,11% dla gruboziarnistego. Zakładając, że granity można uważać za skały jednorodne i izotropowe można w tym momencie oszacować, że ich trwała zmiana objętości (dylatancja) będąca wynikiem grzania szokowego wyniesie odpowiednio 0,255% i 0,33%. Są to wartości tego samego rzędu, co pokazane wcześniej (rys. 16) wartości porowatości spękań. Potwierdzeniem przypuszczeń o związku pomiędzy przyjętą procedurą obróbki termicznej skały a powstawaniem w niej spękań są wyniki badań przepuszczalności oraz badań porozymetrycznych pokazane w rozdz. 4.2. Zależności widoczne na rys. 8, 9 i 10 pokazują, że dla badanych granitów wraz ze wzrostem temperatury grzania szokowego następuje wyraźny wzrost przepuszczalności i porowatości. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że zarówno badania porozymetryczne jak i badania przepuszczalności dostarczają jedynie informacji na temat spękań otwartych, połączonych ze sobą i z brzegami próbki. Nie dają one natomiast żadnych informacji na temat spękań izolowanych. Analizując wyniki testów jednoosiowego ściskania stwierdzić należy, że dla badanego materiału wraz ze wzrostem temperatury grzania szokowego zaobserwowano spadek wytrzymałości oraz sztywności próbki (rys. 11 i 13) połączony ze wzrostem jej odkształcalności (rys. 12). Przyczyny takiego zachowania badanych próbek granitowych można powiązać z pojawianiem się - w wyniku procedury grzania szokowego - nowych oraz rozrostem istniejących już w próbce mikrospękań. W rozdziale 4.3 zaprezentowano wyniki pomiarów współczynnika Poissona. Dla badanych granitów trudno dopatrzyć regularności w zależności ν(Tg), co może być konsekwencją trudności związanych ze stosowaną techniką pomiaru odkształceń poprzecznych Wydaje się jednak, że anomalia zilustrowana na rys. 14 jest zjawiskiem fizycznym polegającym na tym, że deformacja poprzeczna szkieletu próbki podczas jej jednoosiowego ściskania powoduje zamykanie się w próbce tych spękań, które są odchylone od kierunku siły obciążającej. Reasumując należy stwierdzić, że w pracy wykazano, że wskutek przyjętej procedury ogrzewania i chłodzenia próbek w badanych granitach zachodzą mierzalne zmiany strukturalne pociągające za sobą istotne zmiany wybranych właściwości mechanicznych. W szczególności wykazano, że spośród wielkości charakteryzujących strukturę skały znaczącemu rozrostowi uległa sieć spękań. Konsekwencją tych zmian były znaczące zmiany takich charakteryzujących skałę wielkości fizycznych jak: prędkość podłużnej fali akustycznej (vp), współczynnik przepuszczalności (k), porowatość całkowita (n) i porowatość spękań (η), granica wytrzymałości na ściskanie (Rσ1) i towarzyszące jej odkształcenie (Rε1), moduł Younga (E) i współczynnik Poissona (ν).
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 4; 951-974
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies