Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wiek xvi" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Pamięć w refleksji naukowej XVI-XVII wieku we Francji
    La mémoire comme objet de la réflexion scientifique aux XVIe et XVIIe siècles en France
    Autorzy:
    Dubois, Anna Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/19322625.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    pamięć
    teoria
    XVI wiek
    XVII wiek
    Francja
    Opis:
    Depuis l’Antiquité l’homme est vivement intéressé par la mémoire en tant qu’objet de la science et la mnémotechnique en tant qu’art de mémoriser. Les philosophes, les rhéteurs et les médecins y consacrent fréquemment des passages dans leurs écrits. Ainsi, la tradition antique, légèrement modifée par saint Thomas d’Aquin, est continuée à l’époque moderne sous la forme d’hermétisme ou occultisme. La France, en négligeant les études sur la mémoire, semble cependant constituer un cas à part parmi plusieurs autres pays européens. Cette situation se reflète dans l’état des recherches contemporaines : jusqu’à maintenant, le problème de la mémoire à la Renaissance française n’a pratiquement jamais été étudié. Dans le présent article, je tente de remplir cette lacune en présentant les réflexions sur la mémoire qu’on peut trouver dans les traités théoriques publiés au XVIe et dans la première moitié du XVIIe siècle en France.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2013, 008; 139-148
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas stosowny (i niestosowny) do zawarcia małżeństwa w świetle tekstów parenetycznych z XVI-XVII wieku
    Autorzy:
    Stuchlik-Surowiak, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2189528.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Ośrodek Badawczy Facta Ficta
    Tematy:
    małżeństwo
    teksty parenetyczne
    XVI wiek
    XVII wiek
    małżeństwo w średniowieczu
    Źródło:
    Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 225-241
    9788395558122
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Contrafacta. Modes of music re-textualization in the late sixteenth and seventeenth century, eds. Marina Toffetti, Gabriele Taschetti, Kraków 2020 Musica Iagellonica, pp. 358. ISBN 978-83-7099-239-2
    Autorzy:
    Ferrari, Nicolò
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850463.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    kontrafaktura
    XVI wiek
    XVII wiek
    contrafactum
    16th century
    17th century
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 1; 185-189
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antonio Chemotti, Polyphonic music ‘pro mortuis’ in Italy (1550–1650). An introduction, Lucca–Warszawa 2020, Libreria Musicale Italiana–Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk (= Studi e Saggi 32), ss. 278. ISBN 978-83-66519-06-0; 978-88-5543-034-0
    Autorzy:
    Bebak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850468.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    muzyka żałobna
    polifonia
    pompa funebris
    XVI wiek
    XVII wiek
    funeral music
    polyphony
    16th century
    17th century
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 1; 195-202
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oratorium w Rzymie od XVII do XVIII wieku
    Autorzy:
    Smolarek, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950588.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Teologiczne
    Tematy:
    Philip Neri
    esercizi spirituali
    laudi spirituali
    oratorio
    composer
    Rome
    16ᵗʰ century
    XVII century
    XVIII century
    Filip Neri
    oratorium
    kompozytor
    Rzym
    XVI wiek
    XVII wiek
    XVIII wiek
    Opis:
    The new vocal-instrumental music type that actively bloomed in the period of baroque came into being partly by the activity of Saint Philip Neri. He organized services associated with singing laudi in a building specially intended for that purpose - named in Italian oratorio. Primarily the term “oratorio”, meant a prayer space, later was related to non-liturgical and musical services that were performed there. Laudi spirituali were gradually replaced with madrigali spirituali and motetti concertati that often had the character of dialog singing. From these forms in the first half of XVII century formed two types of oratorios: folk (oratorio volgare) and latin (oratorio latino). The content of compositions was non-liturgical religious text that was inspired by the Bible featured: histories of Old Testament, figures, New Testament events and parables, and also allegoric dialogs between Christ and a Christian soul. The singers in oratorio were accompanied by orchestra (often choir) performed particular dramatic roles and did not use means of actor playing. Oratorio as a carrier of religious content served liturgy and became its certain fulfillment.
    Do powstania nowego wokalno-instrumentalnego gatunku muzycznego, który bujnie rozkwitał w okresie baroku, przyczyniła się działalność rzymskiego kapłana św. Filipa Neriego. W specjalnie na ten cel przeznaczonym budynku – zwanym w języku włoskim oratorio – organizował nabożeństwa połączone ze śpiewaniem laud. Pojęcie „oratorium”, pierwotnie oznaczające pomieszczenie modlitewne, odnoszono później do nieliturgicznych i muzycznych nabożeństw, które tam odprawiano. Laudi spiritualistopniowo zastąpione przez madrigali spirituali i motetti concertati posiadały często charakter śpiewów dialogowanych. Z tych form, w I połowie XVII wieku wykształciły się dwa typy oratorium: ludowe (oratorio volgare) i łacińskie (oratorio latino). Treścią kompozycji był nieliturgiczny tekst religijny, który czerpiąc inspiracje z Biblii, przedstawiał: starotestamentalne historie i postaci, nowotestamentalne wydarzenia i przypowieści, a także alegoryczne dialogi pomiędzy Chrystusem i duszą chrześcijanina. W oratorium, śpiewacy, którym towarzyszyła orkiestra (a niekiedy chór), wykonując określone role dramatu, nie korzystali ze środków gry aktorskiej. Oratorium jako nośnik treści religijnej służyło liturgii i stawało się jej dopełnieniem.
    Źródło:
    Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2012, 65, 1
    2391-8497
    0209-0872
    Pojawia się w:
    Ruch Biblijny i Liturgiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekspansja habsburska w XVI wieku w świetle dzieł wybranych polskich autorów z pierwszej połowy XVII wieku
    Habsburgian expansion in 16th century in the view of works of chosen Polish authors from the first half of the 17th century
    Autorzy:
    Wajs, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564141.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-25
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Habsburgowie
    ekspansja habsburska
    XVI wiek
    Jakub Sobieski
    Albrycht Stanisław Radziwiłł
    Stanisław Kobierzycki
    XVII wiek
    piśmiennictwo staropolskie
    The Habsburgs
    Habsburgian expansion
    16th century
    17th century
    Old Polish literature
    Opis:
    Habsburgowie dzięki korzystnej polityce dynastycznej w ciągu XVI wieku wkroczyli do grona najpotężniejszych rodów panujących Europy. O ile ekspansja w Europie Zachodniej (Bur-gundia, Niderlandy, Hiszpania i jej posiadłości: Neapol, Sycylia, Sardynia, kolonie w Nowym Świecie, północna Italia, Portugalia) udała się Habsburgom praktycznie bezproblemowo, to nie można tego powiedzieć o ekspansji w kierunku Europy Środkowej (Czechy, Węgry, Korona i Litwa). Habsburskie zdobycze w Europie Zachodniej miały władzę dziedziczną, natomiast w Europie Środkowej wspomniane państwa były monarchiami elekcyjnymi. Tą zależność po-między sposobem ekspansji a ustrojem danego państwa zauważyli także polscy autorzy z I połowy XVII wieku: Jakub Sobieski (1591-1646), Albrycht Stanisław Radziwiłł (1593-1656) oraz Stanisław Kobierzycki (ok. 1600-1665). Wszyscy trzej w swoich dziełach z perspektywy stulecia odnosili się do ekspansji habsburskiej w XVI wieku i jej głównych kierunków. O ile Radziwiłł i Sobieski piszą z pozycji kronikarza i głównie przedstawiają faktografię dotyczącą etapów ekspansji Habsburgów w poprzednim stuleciu, to Stanisław Kobierzycki stworzył bardzo cie-kawą własną konstrukcję historiograficzną, którą przedstawił w swoim dziele. Perspektywa czasowa pozwoliła autorom na przedstawienie pełnego obrazu ekspansji w omawianym przez autora okresie, wskazanie jej kierunków i przedstawienie subiektywnych ocen działań habs-burskich w poszczególnych krajach, szczególnie z naciskiem na Węgry, Czechy, Koronę i Litwę.
    Due to the favourable dynastic policy in 16th century, the Habsburgs became one of the most potentruling families of Europe. Even though their expansion on Western Europe (Burgundy, Netherlands, Spain and its properties: Naples, Sicily, Sardinia, New World colonies, northern Italy, Portugal) was all most seamless, it was not this smooth when it comes to expansion on Central Europe (Czechia, Hungary, the Crown and Lithuania). The ruleship in Habsburgs’ trophies of Western Europe was heritable and the mentioned countries of Central Europe were elective monarchies. This relation between a way of expansion and a political system in a certain country was also noticed by Polish authors from the first half of the 17th century: Jakub Sobieski (1591-1646), Albrycht Stanisław Radziwiłł (1593-1656) and Stanisław Kobierzycki (ok. 1600-1665). All three of them were referring to the Habsburgian expansion in the XVI century and its main directions. Radziwiłł and Sobieski were writing from the perspective of a chroni-cler, mostly depicting factual evidence concerning stages of the Habsburg’s expansion in the previous century, Stanisław Kobierzycki created in his work his own, new, interesting histori-ographic construction. The time perspective let the authors show a complete vision of expan-sion, indicate its directions and present a subjective opinions on the Habsburgs’ activities in certain countries, especially in Hungary, Czechia, the Crown and Lithuania.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2019, 17; 9-26
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.) : Część III
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1040526.pdf
    Data publikacji:
    2005-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Bishof
    Abt
    Quelle
    Geschichte
    16. Jahrhundert
    17. Jahrhundert
    18. Jahrhundert
    19. Jahrhundert
    biskup
    opat
    źródło
    historia
    XVI wiek
    XVII wiek
    XVIII wiek
    XIX wiek
    bishop
    abbot
    source
    history
    16th century
    17th century
    18th century
    19th century
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 84; 237-292
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka fundacyjna podskarbich koronnych w XVI i XVII wieku. Analiza wybranych przykładów
    Fundamentals of the Crown Treasmodlnury’s foundation policy at the end of the 16th and beginning of the 17th century. Initial characterization attempt based on selected examples
    Autorzy:
    Gryglewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519222.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Historia polityczna Polski
    podskarbi koronny
    architektura rezydencjonalna
    architektura sakralna
    XVI wiek
    XVII wiek
    Daniłłowicze – ród
    Ligęzowie – ród
    Polish political history
    Crown Treasurer
    residential architecture
    sacral architecture
    16th century
    17th century
    Daniłłowicz – family
    Ligęza – family
    Opis:
    W systemie rządów dawnej Rzeczypospolitej podskarbi koronny był jednym z najważniejszych centralnych urzędów ministerialnych. Dostojnicy piastujący tę funkcję sprawowali pieczę nad dochodami i wydatkami państwa, odpowiadając bezpośrednio przed sejmem. Niewątpliwie osiągnięcie tej godności stanowiło wyjątkową nobilitację dla przedstawicieli poszczególnych rodów dawnej Polski. W tekście, analizującym wybrane ścieżki kariery podskarbich z przełomu XVI i XVII w., zostały poruszone dwa pytania. Po pierwsze, czy i w jaki sposób objęty urząd przekładał się na politykę fundacyjną? Drugie zagadnienie dotyczy specyfiki tytułowej godności i jej potencjalnego wpływu na działania fundacyjne i umocnienie rodu. Niniejszy tekst jest próbą zestawienia i porównania wybranych postaci podskarbich koronnych działających w czasach Zygmunta III i Władysława IV. W tym okresie funkcję tę sprawowali m.in. przedstawiciele Firlejów, Warszyckich, Ligezów i Daniłłowiczów. Zaproponowana metoda analizy dotyczy dwóch płaszczyzn aktywności dostojników. Z jednej strony przybliża ich ścieżki kariery, z drugiej zaś zestawia je z działalnością fundacyjną, głównie na polu architektonicznym. Ważnym czynnikiem charakteryzującym ten urząd było uposażenie dostojnika dobrami królewskimi, które w niezbędny sposób zabezpieczało jego zadania finansowe. Taka sytuacja dotyczyła zasobnego Jana Firleja. W innych przypadkach uposażenie królewskie wyprzedzało awans na urząd. Wyjątkową pozycją w tym zakresie dysponowali Daniłłowicze. Pojawienie się urzędu podskarbiowskiego w dziejach rodu z jednej strony mogło być oznaką osiągniętej pozycji, w innych przypadkach dopiero przyspieszało ten awans. Materialną oznaką budowanej pozycji były fundacje architektoniczne – rezydencjonalne lub sakralne. Nie ulega wątpliwości, że każda z przeanalizowanych postaci w czytelny sposób aktywizowała swoje działania fundacyjne w okresie sprawowania urzędu. Topograficznie koncentrując swoją uwagę na dobrach rodowych, ale również starając się zachować związek z dworem i administrowanymi królewszyznami. Innym, intersującym uzupełnieniem możliwości, jakie dawał urząd podskarbiego, było prawo umieszczania na emisji monet herbu rodowego.
    In the system of rule of the former Polish-Lithuanian Commonwealth, the Crown Treasurer was one of the most important central ministerial offices. The dignitaries holding this function were in charge of the state’s incomes and expenses, reporting directly to the Seym. Undoubtedly, the achievement of such dignity was an exceptional ennoblement for representatives of individual families of old Poland. In the text analyzing selected career paths of the treasurers from the turn of the 16th and 17th centuries, two questions were raised. First, whether and how the office translated into the foundation policy? The second issue concerns the specificity of the said dignity and its potential impact on the founding activities and strengthening the family. This text is an attempt to compile and compare selected figures of the Crown Treasury from the times of Sigismund III and Władysław IV. During this period, the office was held by, inter alia, representatives of the Firlej, Warszycki, Ligęz and Daniłłowicz families. The proposed method of analysis concerns two levels of activity of dignitaries. On the one hand, it focuses on their career paths, and on the other hand, it compares them with the foundation’s activities, mainly in the field of architecture. An important factor characterizing this office was the emolument of the dignitary with royal goods, which indispensably secured his financial tasks. This was the case with wealthy Jan Firlej. In other cases, the royal salary preceded promotion to office. Daniłłowicze had a unique position in this respect. The appearance of the Treasury Office in the history of the family on the one hand could be a sign of the position achieved, in other cases it only accelerated such promotion. Architectural foundations – residential or religious – were a material sign of building of one’s position. There is no doubt that each of the characters analyzed clearly activated their foundation activities during their term of office. Topographically focusing his attention on the family goods, but also trying to maintain a connection with the court and the administered royal lands. Another, interesting supplement to the possibilities offered by the office of treasurer was the right to place the family coat of arms on coins.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 79-100
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strzały zatrutego powietrza „na ludzie i na każdą rzecz”. Wczesnonowożytne kształtowanie doświadczenia zarazy
    Arrows of Poisoned Air for the “People and All That Lives:” Shaping the Epidemic Experience in the Early Modern Era
    Autorzy:
    Staniszewski, Andrzej Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/54179600.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    XVI wiek
    XVII wiek
    dżuma
    epidemia
    religia
    równość
    strzały zarazy
    średniowieczna i wczesnonowożytna medycyna
    wczesnonowożytna Europa
    wczesnonowożytna Polska
    zaraza
    16th century
    17th century
    early modern Europe
    early modern Poland
    equality
    epidemic
    medieval and early modern medicine
    plague
    plague arrows
    religion
    Opis:
    Artykuł stanowi krótki przegląd sposobów, w jaki wczesnonowożytna medycyna i kultura religijna interpretowały i kształtowały doświadczenie zarazy i życia w jej czasie. Część pierwsza przedstawia średniowieczne i nowożytne wyjaśnienia medyczne dotyczące pochodzenia i rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Autor w drugiej części tekstu omawia nowożytne sposoby ukazania niesionej powietrzem zarazy jako zagrożenia powszechnego i wszechogarniającego oraz rekapituluje dawne teorie łączące zatrucie powietrza z działaniem gwiazd. Trzecia część artykułu jest refleksją nad tym, w jakim stopniu doświadczenie zarazy było czymś wspólnym, dotykającym w podobny sposób wszystkich mieszkańców nowożytnej Europy. Wskazuje też, że choć zaraza była zjawiskiem stale obecnym w dawnej Europie, istniały spore różnice w jej doświadczeniu w zależności od stanu społecznego. Następna część tekstu przedstawia, jak na akceptację takiego stanu rzeczy mógł wpływać proces nadawania epidemii wymiaru moralnego i religijnego. Artykuł podsumowuje zakończenie, wskazujące, jak indywidualizacja doświadczenia zarazy – symbolizowana przez strzałę – jednocześnie przynosiła ludziom otuchę i pozwalała objaśnić niszczony zarazą świat w znajomych kategoriach, a także uniemożliwiała wyobrażenie sobie innego modelu wspólnoty przeżywania zarazy.
    The paper offers a brief overview of the ways in which both early modern medical knowledge and religious culture interpreted and shaped the experience of the pestilence. The first part of the text presents medieval and early modern medical theories on the origins and spread of the plague and other infectious diseases. The second part of the text discusses how the idea of airborne plague shaped the image of pestilence as not only a universal bane but also a somehow egalitarian experience. It also summarises the theories on the astrological origin of the disease, which were widespread in the early modern period. The third part of the text explores to what extent the early modern experience of the plague was truly egalitarian. The author points out that although the plague was commonplace at that time, the foundational inequality of the early modern society effectively differentiated the experience of the disease for its various members. The subsequent part of the text analyses how the process of ascribing a moral – and, specifically, religious – dimension to the plague and all the suffering it caused promoted acceptance of this state of affairs in the early modern society. The concluding part of the text discusses how the concept of the plague arrow served as a tool for the individualization of the experience of the disease and its consequences, which on the one hand provided some relief to the affected and helped rationalize the destruction brought to the world by the plague, but on the other successfully proscribed any potential attempts to reimagine the social order in the wake of such a disastrous experience.
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2020, 17, 3; 255-272
    2083-7658
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies