Wszystkie pola: xvii w. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Europejczycy w Moskwie w XVII w. „Obcy” czy „swoi”?
Европейцы в Москве XVII в. Чужие или свои?
Autorzy:: Korczagina, Izabella
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/969575.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:: Rosja
XVII wiek
komunikacja
cudzoziemcy
tożsamość
migranci
Russia
XVII century
informal communication
foreigners
migrants
Россия
XVII век
коммуникация
иноземцы
самоидентификация
мигранты
Opis:: Работа посвящена повседневному общению москвичей и выходцев из Европы. Чтобы представить подробную картину жизни Москвы в этот период, стоит обратить внимание на самые разнообразные примеры контактов местного населения с иностранцами; некоторые из них упоминаются как в российских, так и в зарубежных источниках, другие встречаются в области фольклора и городской топонимики. Вопреки стереотипам, Россия в XVII в. не была этнически однородным государством: только в Москве – городе, который был «немного больше Лондона», как писал один английский путешественник, – насчитывалось около десяти иностранных поселений. Цель статьи – определить место европейцев в мировоззрении москвичей: входили ли иностранцы в городское общество или всегда считались чужими и отличались ли они друг от друга в глазах жителей столицы?
Źródło:: Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 3; 121-135
1731-982X
Pojawia się w:: Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Oratorium w Rzymie od XVII do XVIII wieku
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/950588.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:: Philip Neri
esercizi spirituali
laudi spirituali
oratorio
composer
Rome
16ᵗʰ century
XVII century
XVIII century
Filip Neri
oratorium
kompozytor
Rzym
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
Opis:: The new vocal-instrumental music type that actively bloomed in the period of baroque came into being partly by the activity of Saint Philip Neri. He organized services associated with singing laudi in a building specially intended for that purpose - named in Italian oratorio. Primarily the term “oratorio”, meant a prayer space, later was related to non-liturgical and musical services that were performed there. Laudi spirituali were gradually replaced with madrigali spirituali and motetti concertati that often had the character of dialog singing. From these forms in the first half of XVII century formed two types of oratorios: folk (oratorio volgare) and latin (oratorio latino). The content of compositions was non-liturgical religious text that was inspired by the Bible featured: histories of Old Testament, figures, New Testament events and parables, and also allegoric dialogs between Christ and a Christian soul. The singers in oratorio were accompanied by orchestra (often choir) performed particular dramatic roles and did not use means of actor playing. Oratorio as a carrier of religious content served liturgy and became its certain fulfillment.
Do powstania nowego wokalno-instrumentalnego gatunku muzycznego, który bujnie rozkwitał w okresie baroku, przyczyniła się działalność rzymskiego kapłana św. Filipa Neriego. W specjalnie na ten cel przeznaczonym budynku – zwanym w języku włoskim oratorio – organizował nabożeństwa połączone ze śpiewaniem laud. Pojęcie „oratorium”, pierwotnie oznaczające pomieszczenie modlitewne, odnoszono później do nieliturgicznych i muzycznych nabożeństw, które tam odprawiano. Laudi spiritualistopniowo zastąpione przez madrigali spirituali i motetti concertati posiadały często charakter śpiewów dialogowanych. Z tych form, w I połowie XVII wieku wykształciły się dwa typy oratorium: ludowe (oratorio volgare) i łacińskie (oratorio latino). Treścią kompozycji był nieliturgiczny tekst religijny, który czerpiąc inspiracje z Biblii, przedstawiał: starotestamentalne historie i postaci, nowotestamentalne wydarzenia i przypowieści, a także alegoryczne dialogi pomiędzy Chrystusem i duszą chrześcijanina. W oratorium, śpiewacy, którym towarzyszyła orkiestra (a niekiedy chór), wykonując określone role dramatu, nie korzystali ze środków gry aktorskiej. Oratorium jako nośnik treści religijnej służyło liturgii i stawało się jej dopełnieniem.
Źródło:: Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2012, 65, 1
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:: Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Eurolinguistic notes on Polish, German, Czech, Hungarian, Dutch, English, French, Italian, Spanish and Latin in Warmer’s late-17th-c. colloquy. Part 1: Representativeness and address pronouns
Eurolingwistyczny kontekst języków polskiego, niemieckiego, czeskiego, węgierskiego, niderlandzkiego, angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego i łacińskiego w „Rozmowie” Christopherusa Warmera z końca XVII w. Część 1. Reprezentatywność i zaimki adresatywne
Autorzy:: Grzega, Joachim
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/34670878.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Christopherus Warmer
cross-linguistic
spoken language
17th century
address pronouns
representativeness
badanie porównawcze
język mówiony
XVII wiek
zaimki adresatywne
reprezentatywność
Opis:: W artykule poddano jakościowej i opisowej analizie opublikowaną w 1691 roku „Rozmowę” Christopherusa Warmera. Używa się w niej dziesięciu języków: śląskiej odmiany polskiego, śląskiej odmiany niemieckiego, wschodniej odmiany czeskiego, północnej odmiany węgierskiego, flamandzkiej odmiany niderlandzkiego, północnej odmiany francuskiego, włoskiego, hiszpańskiego, angielskiego i łaciny. Analiza dotyczy reprezentatywności i typowości form adresatywnych i utartych formuł zwracania się do kogoś w ekspresywnych aktach mowy. Biorąc pod uwagę biografię Warmera, zawartość książki, jej różne wersje, konwencje typograficzne oraz użycie zaimków adresatywnych (również w świetle wcześniejszych badań), można założyć, iż analizowany tekst jest reprezentatywny dla okresu między rokiem 1650 a 1680. Analiza zaimków adresatywnych prowadzi do następujących spostrzeżeń. We wszystkich językach poza niderlandzkim występuje rozróżnienie na zaimki formalne i nieformalne. W językach tych (z wyjątkiem węgierskiego) obserwujemy wzajemne, dwukierunkowe użycie zaimka formalnego między osobami dorosłymi, w gronie studentów oraz między matką i córką, a także jednokierunkowe użycie tego zaimka przez osoby niepełnoletnie płci żeńskiej w stosunku do dorosłych. Spostrzeżenia te posłużą zbadaniu innych pragmalingwistycznych aspektów tekstu Warmera, które zostaną omówione w odrębnej publikacji – drugiej części niniejszego artykułu.
Warmer’s 1691 colloquy including ten languages – (Silesian) Polish, (Silesian) German, (eastern) Czech, (northern) Hungarian, (Flemish) Dutch, (northern) French, Italian, Spanish, English and Latin – is studied qualitatively and descriptively for representativeness and typical European character of address forms and routine formulae in expressive speech acts. Due to Warmer’s biography, the content of the book, the comparison to other versions, typographical habits, the uses of address pronouns and their comparison with prior research, the text is considered probably representative of the period from 1650 to 1680. The analysis of address pronouns reveals the following. In all vernacular languages save Dutch, there is a formal/informal address pronoun distinction. Among these languages (except Hungarian), we see the reciprocal use of the formal pronoun between all adults, between students, and between mother and daughter, and non-reciprocal use of the formal pronoun by male non-adults to adults. Based on this, the other pragmalinguistic aspects will be dealt with in the next installment, Part 2 of this study.
Źródło:: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 111-129
0860-8032
Pojawia się w:: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Bank pobożny w Zamościu w XVII-XVIII wieku
Die „Fromme Bank” in Zamość im 17.- 18. Jahrhundert
Autorzy:: Partyka, Wiesław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1039932.pdf
Data publikacji:: 2008-06-27
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Zamość
Jan Zamoyski
17. Jahrhundert
Mons Pietatis
XVII wiek
17th century
Opis:: Die den jeweiligen Ordinatsherren, angefangen mit Kanzler Jan Zamoyski, obliegende Wohlfahrtspfl ege wurde im 17.-18. Jahrhundert in Zamość von verschiedenen Institutionen ausgeübt. Eine dieser Einrichtungen war die 1601 von Jan Zamoyski gegründete Bank Pobożny („Fromme Bank”). Hierbei handelte es sich um eine Aushilfs- und Darlehenskasse, die die Bürger von Zamość sowie die Studenten der dortigen Akademie unterstützen sollte. Trotz anfänglicher Schwierigkeiten mit dem Beginn der eigentlichen Tätigkeit dieser Institution erfüllte sie, besonders im 18. Jahrhundert, durchaus ihre Rolle und leiste den Bürgeren von Zamość häufi ge Unterstützung. Von großer Bedeutung für ihr reibungsloses Funktionieren erwiesen sich die mit der Akademie von Zamość und der Stiftskirche verbundenen Kreise sowie die städtischen Behörden. Es waren gerade Vertreter dieser Kreise, die dem Willen des Stifters entsprechend die Rolle von Kuratoren der Frommen Bank übernahmen. Aus ihrem Kreis wählten sie dann die sogenannten Provisoren, die die Bank direkt leiteten und über ihre Tätigkeit Rechenschaft ablegen mussten. Der Grundgedanke bestand in der Gewährung kleinerer und niedrig verzinster Darlehen für den Zeitraum eines Jahre, wobei diese Grundsätze allerdings mit der Zeit gewissen Veränderungen unterlagen. Dank des Engagements zahlreicher Kreise, u.a. der Familie Zamoyski, der Infulaten-Dekane, der Professoren der Akademie und der Stadtverwaltung, überdauerte die Fromme Bank und diente den Bewohnern von Zamość bis zu den Polnischen Teilungen. Daher verdienen sowohl diese Einrichtung, als eine der wenigen dieser Art, die im 17.-18. Jahrhundert in den polnischen Gebieten wirkten, als auch ihr Gründer sowie die späteren Wohltäter unsere Erinnerung und Anerkennung.
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2008, 89; 333-342
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Poziom alfabetyzacji szlachty płockiej w XVII wieku
The education level of the Polish nobility of Plock in the 17th century
Autorzy:: Mądziel, Marta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2028885.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:: szlachta płocka
alfabetyzacja
piśmienność
XVII wiek
wykształcenie
edukacja
Mazowsze
województwo płockie
Płock nobility
literacy
Mazovia
Płock voivodship
education
17th century
Opis:: Poziom alfabetyzacji szlachty płockiej w XVII wieku zależał w głównej mierze od sytuacji finansowej rodzin szlacheckich. Magnateria mogła pozwolić sobie na kształcenie potomstwa w domu przez prywatnych nauczycieli. Innym sposobem edukowania było wysyłanie młodych szlachciców w podróż po Europie. Natomiast mniej zamożna szlachta wysyłała synów do kolegiów jezuickich, gdzie nauka była bezpłatna. Edukacja dziewcząt nie była popularna . Kobiety przygotowywano do prowadzenia gospodarstw domowych oraz wychowywania potomstwa. Na podstawie podpisów z księgi grodzkiej przeprowadzono badania nad poziomem edukacji szlachty płockiej. W zależności od rodzaju podpisu określona została piśmienność osób należących do tego stanu społecznego. Posługujący się zwrotem manu propria byli wykształceni, a posługujący się określeniem „ręką trzymaną” nie zdobyli żadnego wykształcenia.
The literacy level of the Polish nobility living in 17th century Płock depended mainly on financial situation. The magnates could afford to educate their offspring at home by private teachers. Sending young noblemen on a journey across Europe was another way of education. Less wealthy families sent their sons to Jesuit colleges, where education was free. Girls’ education was not popular. Women were prepared to run households and raise children. On the basis of signatures from the town’s register, research was conducted into the level of education of the Płock nobility. Depending on the type of signature, the literacy of people belonging to this social class was determined. Those who signed with the phrase manu propria were educated, while those who signed with the phrase ręka trzymana (hand held) did not receive any education.
Źródło:: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 21-40
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Inwestycje hetmanów w XVII wieku. Między interesem własnym a państwowym
Hetman’s investments in the 17th century. Between self and state interest
Autorzy:: Bania, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26469662.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Kresy Wschodnie
hetmani
Podhorce
Żółkiew
XVII wiek
fortyfikacje
Eastern Borderlands
hetmans
Pidhirtsi
Zhovkva
17th century
fortifications
Opis:: W końcu XVI wieku ustaliła się zasada dożywotniego funkcjonowania urzędu hetmańskiego. Być może nieprzypadkowo sprawowanie tej funkcji przez hetmanów owocowało zakrojonymi na wielką skalę inwestycjami, niekiedy wyjątkowo nowocześnie pomyślanymi; były to: Zamość, Żółkiew, Brody, Stanisławów, Kudak i Okopy Św. Trójcy. Obrona południowo-wschodnich terytoriów kresowych, na których bądź w pobliżu których, hetmani posiadali swe największe latyfundia inicjowała powstawanie twierdz, centrów tych latyfundiów a jednocześnie tworzyły te dzieła skuteczny system obrony całego państwa przed zagrożeniami tatarskimi, tureckimi, powstaniami kozackimi. Wyróżniał się Stanisław Koniecpolski, inicjując powstanie szeregu mniejszych twierdz – najsłynniejsza z nich to Kudak – czy Nowy Koniecpol, umacniając bardziej nowoczesnymi fortyfikacjami Bar, myśląc o stworzeniu Szkoły Rycerskiej we Lwowie. Godna podkreślenia jest ewolucja urządzeń obronnych od nieskomplikowanych bastei-puntone jak w Żółkwi, poprzez bastiony Brodów do nowoczesnych, z rozmachem zaprojektowanych fortyfikacji otaczających Lwow w końcu XVII wieku z inicjatywy hetmana Stanisława Jabłonowskiego. Interesujący jest problem wzajemnych relacji twierdza – rezydencja, jak Brody i Podhorce, Lwow i Podkamień, Czy istniały namiastki takich powiązań twierdzy i rezydencji w przypadku Zamościa i Żółkwi, Stanisławowa? Hetmani-latyfundyści jednocześnie nie dążyli do modernizacji pozyskanych starszych zamków, jak na przykład Stanisław Koniecpolski, który nie unowocześnił szesnastowiecznego systemu bastejowego zamków w Mikulińcach i Jazłowcu. Urząd hetmański stosunkowo późno zaczął funkcjonować jako stały element systemu politycznego Rzeczypospolitej, zatem hetmanom obecność w senacie zapewniały takie dodatkowe godności jak kanclerska – Zamoyski, Żołkiewski, oraz kasztelana krakowskiego – Koniecpolski, Jabłonowski. Tylko Stanisław Koniecpolski poczuwał się do podkreślenia swej dodatkowej godności fundując w stolicy starostwa myślenickiego, stanowiącego uposażenie godności kasztelańskiej, w Myślenicach kaplicę dla cudownego wizerunku Najświętszej Marii Panny. Podsumowując inicjatywy fundatorskie hetmanów jako ministrów państwa i latyfundystów w XVII wieku są wyjątkowo ściśle ze sobą splecione, co wynikało zaangażowania ich w organizację ochrony własnych posiadłości najczęściej usytuowanych na Kresach wschodnich państwa, w XVII wieku szczególnie narażonych na działania militarne.
At the end of the 16th century, the principle of the lifelong functioning of the hetman’s office was established. Perhaps it is no coincidence that the performing of hetmans function resulted in large-scale, sometimes exceptionally modern investments, they were: Zamość, Żołkiew, Brody, Stanisławow, Kudak and Okopy Św. Trojcy. The defense of the south-eastern borderland territories, where the hetmans had their greatest latifundia, initiated the creation of fortresses, centers of these latifundia, and at the same time created an effective system of defense of the entire state against Tatar and Turkish threats and Cossack uprisings. Stanisław Koniecpolski stood out, initiating the creation of a number of smaller fortresses – the most famous of them is Kudak - or Nowy Koniecpol, strengthening Bar with more modern fortifications, thinking about creating a Knight School in Lviv. What is worth emphasizing is the evolution of defense devices from simple bastions like in Żołkiew, through Brody bastions to modern, with panache designed fortifications surrounding Lviv at the end of the 17th century built on the initiative of Hetman Stanisław Jabłonowski. Another interesting problem are the mutual relations between the fortress and the residence, such as Brody and Podhorce, Lviv and Podkamień. The hetman-latifundists did not try to modernize the acquired older castles, such as Stanisław Koniecpolski, who did not modernize the sixteenth-century bastion system of castles in Mikuliniec and Jazłowiec. The Hetman’s office began to function as a permanent element of the political system of the Republic of Poland relatively late, so the hetman’s presence in the Senate was ensured by such additional dignities as the chancellor’s office – Zamoyski, Żołkiewski, and the castellan of Krakow – Koniecpolski, Jabłonowski. Only Stanisław Koniecpolski felt the need to emphasize his additional dignity by founding in the capital of Myślenice eldership, which was an endowment of the castellan dignity, in Myślenice a chapel for the miraculous image of the Blessed Virgin Mary. Summing up, the founding initiatives of the hetmans as state ministers and latifundists in the 17th century are extremely closely intertwined, which resulted from their involvement in the organization of the protection of their own estates most often located in the eastern borderlands of the country, particularly exposed to military actions in the 17th century.
Źródło:: TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 25-40
2084-851X
Pojawia się w:: TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: W cieniu gimnazjum. Szkolnictwo luterańskie w Lesznie w XVII wieku
In the shade of gymnasium. Lutheran scholarship in Leszno in the 17th century
Autorzy:: Szymańska, Kamila
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/428666.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:: education
Lutheranism
Leszno
17th century
edukacja
luteranizm
XVII wiek
Opis:: Apart from the Czech Brethren, the Lutherans were another large religious group in the Uxth-century Leszno. They came to Leszno in 1628 from nearby Silesia, mainly from Góra. They formed an organized community using the German language, with a strong identity. From the beginning of their stay in Leszno, they applied for their own school. Initially, they sent their children to the school of the Czech Brethren. In 1638 they were granted the privilege to found elementary school and school for girls. There were also small private schools. In 1659 a Latin school was established, which was to be an alternative – for religious reasons – to the gymnasium of the Brethren. Lutherans were interested in practical education: theology, law and medicine. The level of education in Lutheran schools in Leszno is confirmed by the number of students studying at German universities, including in Frankfurt (Oder), Leipzig, Jena.
Obok braci czeskich drugą wielką grupą wyznaniową w XVII-wiecznym Lesznie byli luteranie. Przybyli oni do Leszna w 1628 roku z pobliskiego Śląska, głównie z miasta Góra. Tworzyli zorganizowaną wspólnotę posługującą się językiem niemieckim, o silnie ukształtowanej tożsamości. Od początku pobytu w Lesznie starali się o własną szkołę. Początkowo posyłali swoje dzieci do szkoły braci czeskich. W 1638 roku otrzymali przywilej na założenie szkoły elementarnej oraz szkoły dla dziewczynek. Istniały też małe placówki prywatne. W 1659 roku powstała szkoła łacińska, która – z powodów wyznaniowych – miała być alternatywą dla gimnazjum braci czeskich. Luteranie zainteresowani byli wykształceniem praktycznym: teologicznym, prawniczym i medycznym. O poziomie nauczania w szkole luterańskiej świadczy liczba młodzieży studiującej na uniwersytetach niemieckich, m.in. we Frankfurcie nad Odrą, w Lipsku, Jenie.
Źródło:: Studia z Teorii Wychowania; 2019, 2 (27); 9-25
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:: Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Rozwój medycyny a poziom świadomości zdrowotnej w XVII wieku
The Development of Medicine and the Level of Health Consciousness in the 17th Century
Autorzy:: Nowacka, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/488389.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: medycyna
XVII wiek
świadomość zdrowotna
G.W. Leibniz
J.-B. de la Salle
medicine
17th century
health consciousness
Opis:: Koniec XVII wieku charakteryzuje się istnieniem dużej rozbieżności między wzrastającym poziomem rozwoju wiedzy medycznej, edukacji medycznej oraz metod terapeutycznych z jednej strony, a stanem wiedzy o zależnościach zdrowotnych od higieny na poziomie jednostki i społeczności z drugiej strony. Rozwój medycyny jako nauki w powiązaniu z rozwojem nauk biologicznych i metod klinicznych pozwala zrozumieć relacje między higieną, profilaktyką zdrowotną i stanem zdrowotności. Proces ten stał się widoczny w XIX wieku, kiedy stan wiedzy i postęp techniczny umożliwiły zastosowanie licznych rozwiązań prozdrowotnych na poziomie jednostki i całych społeczności. W tym kontekście artykuł omawia prekursorski charakter G.W. Leibniza postulatów dotyczących nauczania medycyny i organizacji służby zdrowia. Zarazem wykazuje się – na przykładzie zaleceń higienicznych, które sformułował Jean-Baptiste de la Salle – że postulaty Leibniza nie mogły zostać zrealizowane w XVII-wiecznym społeczeństwie.
The end of the 17th century is characterized by the existence of a marked discrepancy (or disproportion) between the growing level of medical knowledge, medical teaching and therapeutic methods on the one hand, and the state of knowledge concerning the relation between hygiene and health both on the level of individuals and the population on the other. The development of medicine as a science in connection with the development of biological sciences and clinical methods make it possible to understand the relation between hygiene, prevention and the state of health. This process became apparent in the 19th century, which is when the state of knowledge and the level of technical advancement made it possible to implement a number of prohealth solutions on the level of individuals and the whole society. It is in this context that this article discusses the precursory character of G.W. Leibniz’s postulates concerning the teaching of medicine and the organization of health service. It also demonstrates – based on the hygienic recommendations formulated by Jean-Baptiste de la Salle – that Leibniz’s postulates could not be fulfilled in 19th-century society.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 4; 103-120
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Lokalizacja, wyposażenie i stan zabudowań bonifraterskich w Krakowie w XVII i XVIII wieku
Die Lokalisierung, die Ausstattung und der Gebäudezustand der Bonifratres in Krakau im 17. und 18. Jahrhundert
Autorzy:: Komaryńska, Helena
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1040568.pdf
Data publikacji:: 2005-06-30
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Orden
Bonifratres
Kloster
Geschichte
17. Jahrhhundert
18. Jahrhundert
zakon
bonifratrzy
klasztor
historia
XVII wiek
XVIII wiek
order
Hospitaller Order of the Brothers of Saint John of God
monastery
history
17th century
18th century
Źródło:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 83; 251-283
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Procesy o czary we wsi Mnichowo. Przyczynek do dziejów społecznych wsi wielkopolskiej w drugiej połowie XVII wieku
Autorzy:: Wijaczka, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1912431.pdf
Data publikacji:: 2020-08-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: wieś Mnichowo
procesy o czary
dzieje wsi
Wielkopolska
XVII wiek
village Mnichowo
witch trial
history of countryside
Greater Poland
the 17th century
Opis:: Procesy o czary w czasach wczesnonowożytnych dotyczyły przede wszystkim mieszkańców wsi i miasteczek. W historiografii zachodniej od początku lat siedemdziesiątych XX w. procesy te badane były jako istotny element życia codziennego mieszkańców wsi. W polskiej historiografii problem ten pozostaje na marginesie badań. W artykule autor, bazując na materiale źródłowym, analizuje przebieg procesów w wielkopolskiej wsi Mnichowo w XVII w. Analiza potwierdza wpływ wiary w funkcjonowanie czarownic i czarowników na życie codzienne chłopów, w tym na relacje międzysąsiedzkie.
Victims of the witch trials in the early modern period were mainly inhabitants of countryside and smaller towns. From the beginning of the 1970s in the Western historiography the phenomenon of the witch hunt has been researched as an essential component of the daily life of countryside inhabitants. In the Polish historiography the subject under discussion has been only marginally touched upon. The author, basing on the primary local sources, analyzes the witch trials in Mnichowo village in Greater Poland in the 17th century. The analyze confirms an essential influence of the belief in sorcery and activities of witches and sorcerers on a daily life of the local peasants and their neighbor relations.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 117-131
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Stregoneria e Superstizione in Decreti Sinodali della Diocesi di Bisignano in Calabria (1630-1678)
The Spell and Superstition in Sinodal Decrees of the Bisignano Diocese in Calabria (1630-1678)
Czary i zabobony w dekretach synodalnych Diecezji Bisignano w Kalabrii (1630-1678)
Autorzy:: Katolo, Artur
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1995857.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Italia Meridionale
Chiesa Cattolica
diritto particolare
magia
XVII secolo
Southern Italy
Roman-Catholic Church
particular law
magic
XVII-th century
południowe Włochy
Kościół Rzymskokatolicki
prawo partykularne
XVII wiek
Opis:: Non c’è cultura storica, che non conosca la magia. Per quanto riguarda la situazione in Calabria, le pratiche superstiziose blasfeme della magia furono ininterrottamente combattute in tutti i Sinodi bisignanesi. Si deve osservare, che la rigidità delle norme ed appropriati interventi pastorali non riuscirono a debellarle definitivamente. I Sinodi di Bisignano, occupandosi di arte magica e di malefici, puntarono su una maggiore opera di catechesi. Al vescovo fu riservata la scomunica per le azioni di sacrilegi, magiche indovini.
The origins of witchcraft and superstition date back to the “wild” world of humanity. The Synods of Bisignano in XVII-th century dealing with magical art and evil, aims at greater catechesis. The documents reserve to the bishop (with attached excommunication) the cases referred to the action of sacrilegious, magicians, fortune tellers. The magical practices are signs of distrust of God.
Magia i wiara w zabobony towarzyszą ludzkości od zarania dziejów. Synody w Bisignano, które miały miejsce w XVII w., zajęły się tym zagadnieniem ze względu na powszechność zjawiska. Dekrety nakazywały duchownym odpowiednie nauczanie w odniesieniu do zabobonów, iż są to znaki nieufności Bogu. Nakładały surowe kary, zarówno na parających się magią, jak i na tych, którzy korzystali z usług takich osób (ekskomunika, kara więzienia).
Źródło:: Kościół i Prawo; 2018, 7, 1; 19-27
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:: Kościół i Prawo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Dekoracja radełkowa na siedemnastowiecznych oprawach w zbiorach Baworovianum
Roll decoration on the book bindings from the 17th century in the collection of Baworovianum
Autorzy:: Wagner, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/541338.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach
Tematy:: Baworovianum
rzemiosło polskie
XVII wiek
introligatorstwo polskie
radełko
radełka jagiellońskie
oprawy barokowe
oprawy wachlarzowe
orientalizm
Polish craft
17th century
Polish bookbinding
roll
Jagiellonian rolls
baroque book bindings
l’eventail book bindings
orientalism
Opis:: W artykule scharakteryzowano – dotąd nie zbadany – problem powszechnego wykorzystywania radełek w warsztatach introligatorskich Rzeczypospolitej XVII w. Analiza opraw ze zbiorów dawnego Baworovianum wykazała, iż najczęściej były to narzędzia z XVI w. (z dekoracją typowo renesansową), a nawet z około 1500 r. (z dekoracją późnogotycką). Jednocześnie nikłą rolę odgrywają wśród nich nowe narzędzia – z ornamentami odpowiadającym barokowym trendom w zdobnictwie introligatorskim. Przyczyną tego stanu był przede wszystkim kryzys rzemiosł w Rzeczypospolitej – jako dziedziny gospodarki miast, który nasilił się po potopie szwedzkim.
The article characterizes the problem of widespread use of rolls in workshops of bookbinders from the Polish–Lithuanian Commonwealth in the 17th century which has so far been not studied. The analysis of bindings from the collection of the ancient Baworovianum proved that most frequent among them were rolls from the 16th century (with typically renaissance decoration) or even from around 1500 (with late gothic decoration). At the same time the faint role was played by new rolls – with the ornament that corresponded with trends in baroque bookbinding. The reason of this was particularly crisis of the crafts in the Polish– Lithuanian Commonwealth as the field of cities’ economy – that intensified after the Swedish Deluge.
Źródło:: Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy; 2018, 4(54); 108-125
2084-5464
Pojawia się w:: Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Konflikty o kościoły pomiędzy katolikami a protestantami w Prusach Królewskich i Książęcych w I połowie XVII wieku
The conflicts about churches between Catholics and Protestants in the Royal and Ducal Prussia in the first half of the 17th century
Autorzy:: Birecki, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2147338.pdf
Data publikacji:: 2020-12
Wydawca:: Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:: Prusy Królewskie
Prusy Książęce
XVII wiek
potop szwedzki
Tatarzy
protestantyzm
katolicyzm
kontrreformacja
Royal Prussia
Ducal Prussia
XVII Century
Swedisch deluge
Tatars
Protestantism
Catholicism
Counter-reformation
Opis:: Artykuł niniejszy opowiada o świątyniach katolickich i kościołach ewangelickich, o które toczyły spory w XVII wieku podczas wojen szwedzkich. Władcy Szwecji Gustaw II Adolf oraz Karol X Gustaw prowadząc walki z Rzeczpospolitą w czasie I i II wojny polsko- -szwedzkiej zwanych potocznie wojną o ujście Wisły i potopem doprowadzili do wzmocnienia konfliktu religijnego pomiędzy protestantami a katolikami. Jego skutkiem w Prusach Królewskich było, w zależności od wsparcia władzy, nie tylko wzajemne niszczenie czy odbieranie sobie budynków kościelnych ale również liczne rabunki i wywóz kościelnych dóbr kultury i wyposażenia liturgicznego do Skandynawii. W artykule autor omawia losy poszczególnych budynków, pracujących w nich pastorów oraz podaje przykłady strat. Ponieważ dopiero podczas potopu wojna polsko-szwedzka dotarła do Prus Książęcych w drugiej części artykułu omówione zostały działania wojsk polsko-litewsko-tatarskich, które chcąc zmusić do zerwania sojuszu Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma I z Karolem X Gustawem zniszczyły dziesiątki kościołów ewangelickich, spaliły wiele miast i miasteczek przyczyniając się do śmierci tysięcy ludzi. Na koniec wspomniano o pomnikach grobowych, upamiętniających biorących w wojnach żołnierzy. Konsekwencją wydarzeń I połowy XVII wieku było ostateczne zachwianie równowagi konfesyjnej i narastający, coraz bardziej wrogi stosunek do polskiego protestantyzmu.
This article presents the history of Catholic and Lutheran churches during Swedish wars in the south part of Baltic sea the 17th Century. The Swedish rulers Gustav II Adolf and Carl X Gustav when they were fighting with Polish Republic during the first and second Swedish-Polish wars (commonly called the war at the mouth of the Vistula river and Swedish deluge) led to the strengthening of the religious conflict between Protestants and Catholics. The result in the Royal Prussia was, depending on the support of the authorities’ power, not only destruction or the mutual receipt of church buildings but also numerous robberies and exports of church cultural goods and liturgical equipment to Scandinavia. In this article the author discusses the fate of the individual buildings, their pastors and gives examples of church war losses. In the second part of the article the author presents the war expedition of the Polish-Lithuanian-Tatar troops to Ducal Prussia to break the alliance of Frederic William, Elector of Brandenburg with Charles X Gustav of Sveden. The soldiers destroyed dozens of Lutheran churches, burned down many cities and towns, and contributed to the death of thousands of people. Finally, the author mentioned grave monuments commemorating soldiers taking part in the both wars. The result of those events in the mid-17th century was the final imbalance of confessional balance and the growing, increasingly hostile attitude toward Polish Protestantim.
Źródło:: Studia Elbląskie; 2020, 21; 9-26
1507-9058
Pojawia się w:: Studia Elbląskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Long Way to Japan – Short Way to Martyrdom: Wojciech Męciński, S.J., and His Letters in the Jesuit Roman Archives
Długa droga do Japonii prostą drogą do męczeństwa: Wojciech Męciński SJ i jego listy w Rzymskim Archiwum Towarzystwa Jezusowego
Autorzy:: Danieluk, Robert
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1597203.pdf
Data publikacji:: 2018-06-30
Wydawca:: Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:: Wojciech Męciński
Japonia
jezuici
misje
XVII wiek
Japan
Jesuits
missions
seventeenth century
Opis:: The Jesuit Wojciech Męciński (1598-1643) was probably the first Pole to arrive in Japan. He died in Nagasaki in circumstances that are well remembered by the recent movie by Martin Scorsese, entitled Silence. The history of the missionary is inscribed in the history of Christian ity in Japan, where Evangelization began in 1549, on the initiative of St. Francis Xavier, and which stopped with the brutal persecution in the early 17th century. The Polish Jesuit, and the story of his fellow co-religionists in Japan are known and already have their own litera ture, to which the present article is a mere contribution. Its aim is to publish Męciński’s correspondence preserved in the Roman Archives of the Society of Jesus. His original letters archived there, although known and quoted by various authors, have never been published in full, which is the purpose of the article.
Polski jezuita Wojciech Męciński (1598-1643) to zapewne pierwszy Po lak, który dotarł do Japonii. Zginął w Nagasaki w okolicznościach, które dobrze przypomniał niedawny film Martina Scorsese Silence. Historia misjonarza wpisuję się w dzieje chrześcijaństwa w Kraju Wschodzą cego Słońca, którego ewangelizację rozpoczął w 1549 r. św. Franciszek Ksawerego, a którą zatrzymały brutalne prześladowania w początkach XVII w. Postać polskiego jezuity, jak również historia jego współbraci oraz współwyznawców w Japonii są znane i mają już własną literaturę, do której obecny artykuł jest jedynie przyczynkiem. Jego celem jest pub likacja korespondencji Męcińskiego zachowanej w Rzymskim Archi wum Towarzystwa Jezusowego. Przechowywane tam oryginalne jego listy, choć znane i cytowane przez różnych autorów, nie zostały nigdy opublikowane w całości, co jest właśnie celem artykułu.
Źródło:: Perspektywy Kultury; 2018, 21, 2; 89-126
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:: Perspektywy Kultury
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Polityka fundacyjna podskarbich koronnych w XVI i XVII wieku. Analiza wybranych przykładów
Fundamentals of the Crown Treasmodlnury’s foundation policy at the end of the 16th and beginning of the 17th century. Initial characterization attempt based on selected examples
Autorzy:: Gryglewski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29519222.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Historia polityczna Polski
podskarbi koronny
architektura rezydencjonalna
architektura sakralna
XVI wiek
XVII wiek
Daniłłowicze – ród
Ligęzowie – ród
Polish political history
Crown Treasurer
residential architecture
sacral architecture
16th century
17th century
Daniłłowicz – family
Ligęza – family
Opis:: W systemie rządów dawnej Rzeczypospolitej podskarbi koronny był jednym z najważniejszych centralnych urzędów ministerialnych. Dostojnicy piastujący tę funkcję sprawowali pieczę nad dochodami i wydatkami państwa, odpowiadając bezpośrednio przed sejmem. Niewątpliwie osiągnięcie tej godności stanowiło wyjątkową nobilitację dla przedstawicieli poszczególnych rodów dawnej Polski. W tekście, analizującym wybrane ścieżki kariery podskarbich z przełomu XVI i XVII w., zostały poruszone dwa pytania. Po pierwsze, czy i w jaki sposób objęty urząd przekładał się na politykę fundacyjną? Drugie zagadnienie dotyczy specyfiki tytułowej godności i jej potencjalnego wpływu na działania fundacyjne i umocnienie rodu. Niniejszy tekst jest próbą zestawienia i porównania wybranych postaci podskarbich koronnych działających w czasach Zygmunta III i Władysława IV. W tym okresie funkcję tę sprawowali m.in. przedstawiciele Firlejów, Warszyckich, Ligezów i Daniłłowiczów. Zaproponowana metoda analizy dotyczy dwóch płaszczyzn aktywności dostojników. Z jednej strony przybliża ich ścieżki kariery, z drugiej zaś zestawia je z działalnością fundacyjną, głównie na polu architektonicznym. Ważnym czynnikiem charakteryzującym ten urząd było uposażenie dostojnika dobrami królewskimi, które w niezbędny sposób zabezpieczało jego zadania finansowe. Taka sytuacja dotyczyła zasobnego Jana Firleja. W innych przypadkach uposażenie królewskie wyprzedzało awans na urząd. Wyjątkową pozycją w tym zakresie dysponowali Daniłłowicze. Pojawienie się urzędu podskarbiowskiego w dziejach rodu z jednej strony mogło być oznaką osiągniętej pozycji, w innych przypadkach dopiero przyspieszało ten awans. Materialną oznaką budowanej pozycji były fundacje architektoniczne – rezydencjonalne lub sakralne. Nie ulega wątpliwości, że każda z przeanalizowanych postaci w czytelny sposób aktywizowała swoje działania fundacyjne w okresie sprawowania urzędu. Topograficznie koncentrując swoją uwagę na dobrach rodowych, ale również starając się zachować związek z dworem i administrowanymi królewszyznami. Innym, intersującym uzupełnieniem możliwości, jakie dawał urząd podskarbiego, było prawo umieszczania na emisji monet herbu rodowego.
In the system of rule of the former Polish-Lithuanian Commonwealth, the Crown Treasurer was one of the most important central ministerial offices. The dignitaries holding this function were in charge of the state’s incomes and expenses, reporting directly to the Seym. Undoubtedly, the achievement of such dignity was an exceptional ennoblement for representatives of individual families of old Poland. In the text analyzing selected career paths of the treasurers from the turn of the 16th and 17th centuries, two questions were raised. First, whether and how the office translated into the foundation policy? The second issue concerns the specificity of the said dignity and its potential impact on the founding activities and strengthening the family. This text is an attempt to compile and compare selected figures of the Crown Treasury from the times of Sigismund III and Władysław IV. During this period, the office was held by, inter alia, representatives of the Firlej, Warszycki, Ligęz and Daniłłowicz families. The proposed method of analysis concerns two levels of activity of dignitaries. On the one hand, it focuses on their career paths, and on the other hand, it compares them with the foundation’s activities, mainly in the field of architecture. An important factor characterizing this office was the emolument of the dignitary with royal goods, which indispensably secured his financial tasks. This was the case with wealthy Jan Firlej. In other cases, the royal salary preceded promotion to office. Daniłłowicze had a unique position in this respect. The appearance of the Treasury Office in the history of the family on the one hand could be a sign of the position achieved, in other cases it only accelerated such promotion. Architectural foundations – residential or religious – were a material sign of building of one’s position. There is no doubt that each of the characters analyzed clearly activated their foundation activities during their term of office. Topographically focusing his attention on the family goods, but also trying to maintain a connection with the court and the administered royal lands. Another, interesting supplement to the possibilities offered by the office of treasurer was the right to place the family coat of arms on coins.
Źródło:: TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 79-100
2084-851X
Pojawia się w:: TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "xvii w." wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język