Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 43
Tytuł:
Pełnomocnictwo dotyczące dysponowania funduszami propinacyjnymi w Szadku (1852 r.)
Letters of attorney concerning revenues from taproom privilege in Szadek (1852)
Autorzy:
Szkutnik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510676.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Szadek
akt notarialny
XIX w.
dochody miasta
alfabetyzacja
notarial deed
XIX century
city revenues
literacy
Opis:
Dochody z propinacji stanowiły ważną pozycje w budżecie Szadku w XIX w. Zyski z produkcji i sprzedaży alkoholu należały do mieszczan posesjonatów, którzy wybierali swych przedstawicieli w celu dysponowania dochodami. Porównanie list posesjonatów zawartych w akcie nadania pełnomocnictwa z 1852 r. oraz z 1862 r. pozwoliło na ustalenie, iż tylko 1/3 tych mieszczan wystąpiła w obu wykazach. Świadczy to o dużej wymianie właścicieli nieruchomości na terenie Szadku w ciągu dekady. Większość z posesjonatów (58%) była w 1852 r. piśmienna. Rodziny które najliczniej były wówczas reprezentowane w gronie właścicieli nieruchomości na terenie Szadku to Łazuchiewiczowie i Woszczalscy.
Revenues from taproom constituted a major item in the budget of Szadek in XIX century. Profit from producing and selling liquor belonged to real estate owners, who chose their proxies to administer the income. Comparison of lists of estate owners contained in letters of attorney from 1852 and 1862 made it possible to establish that only 1/3 of those burghers appeared in both lists. This indicates that during a decade there was considerable exchange of property owners in Szadek. The majority of them (58%) were literate. The families which whose members were most numerous in the group of estate owners in Szadek are Łazuchiewicz and Woszczalski.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2018, 18; 39-47
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porządkowanie źródeł polskiego prawa a refleksja nad językiem (na materiale "Akt grodzkich i ziemskich z czasów Rzeczypospolitej z archiwum bernardyńskiego we Lwowie", XIX wiek)
Autorzy:
Pałucka-Czerniak, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022846.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dyskurs
język
historycy
edycje źródeł prawa
XIX w.
discourse
language
historians
editions of law sources
XIX century
Opis:
Celem artykułu jest refleksja nad językowymi przejawami porządkowania informacji dotyczących edycji dokumentów źródłowych z dziedziny prawa przez XIX-wiecznych uczonych zajmujących się historią Polski. Prace nad utrwaleniem drukiem pomników polszczyzny były w XIX w. motywowane pragnieniem udokumentowania i udowodnienia dawności polskiej kultury i języka polskiego, historycznego znaczenia polskiego narodu w okresie utraty państwowości. Porządkowanie treści w badanym opracowaniu źródłowym następuje poprzez dobór materiałów, selekcję, nadanie im układu chronologicznego, określenie ich pochodzenia oraz opatrzenie komentarzem o tematyce językowej, historycznej, obyczajowej. Refleksja nad językiem dotyczy grafii, sprawności pisarza, poprawności gramatycznej i leksykalnej tekstu, realizacji łaciny, wyjątkowo etymologii. Autorzy komentarza najczęściej zabierają głos w sprawie autentyczności tekstu. Refleksje o języku dokumentu służą jako argument o oryginalności lub nieautentyczności źródła. Orzekanie o autentyczności tekstu i jego znaczeniu odzwierciedla jedną z podstawowych idei poznawczych tego okresu — porządkowania edycji pomników polskiego prawa. W strategii dyskursywnej historyków refleksje nad językiem zostały jej podporządkowane.
The aim of the article is to reflect on linguistic manifestations of ordering information regarding the edition of source documents from the field of law by XIX century scholars dealing with the history of Poland. The work on preserving the printing of Polish monuments in the XIX century was motivated by the desire to document and prove the antiquity of Polish culture and Polish language, the historical significance of the Polish nation in the period of statehood loss. Organizing content in the studied source material is done by choosing materials, selecting them, giving them a chronological order, determining their origin and adding a commentary on linguistic, historical and moral themes. Reflection on the language concerns graphics, the writer’s efficiency, grammar and lexical correctness of the text, the realization of Latin, and exceptionally etymology. The authors of the commentary most often take the floor on the authenticity of the text. Reflections on the language of the document serve as an argument about the originality or inauthenticity of the source. Adjudication about the authenticity of a text and its meaning reflects one of the basic cognitive ideas of this period — ordering the editing of monuments of Polish law. In the discursive strategy of historians, reflections on language have been subordinated to it.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 123-133
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka związana z mówieniem w listach emigracyjnych Joachima Lelewela pisanych do przyjaciół i znajomych
Lexis connected with speaking in emigration letters written by Joachim Lelewel to his friends and acquaintances
Autorzy:
Jaros, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170115.pdf
Data publikacji:
2023-02-18
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
letter
Joachim Lelewel
lexis related to speaking
XIX century
odpowiedź na list do redakcji
leksyka związana z mówieniem
XIX w.
Opis:
Przedmiotem obserwacji uczyniono leksykę odnoszącą się do zjawisk mowy i mówienia, która występuje w korespondencji, jaką Joachim Lelewel – uczony-polityk – prowadził na emigracji w latach 1831-1860 we Francji (m.in. Paryżu, La Grange, Tours) i Belgii (Brukseli). Stanowi ona bogaty zbiór 1496 listów pisanych w języku polskim (1423), francuskim (65) i niemieckim (8), które zebrała i wydała w pięciu tomach Helena Więckowska. Celem opracowania jest 1) wskazanie repertuaru słownictwa związanego z mówieniem w subidiolekcie potocznym Lelewela, 2) uporządkowanie ekscerptów w obrębie pola leksykalno-semantycznego związanego z procesem mowy i sytuacją mówienia, 3) ustalenie, które wyrazy mogły mieć charakter indywidualizmów. Analiza leksykograficzna odwołuje się do źródeł obejmujących słownictwo doby nowopolskiej. Wyekscerpowane z listów emigracyjnych Joachima Lelewela pisanych do przyjaciół i znajomych słownictwo z komponentem ‘komunikować ustnie’ liczy 226 jednostek leksykalnych.
The object of observation is the lexis referring to the phenomena of speech and speaking, which appears in the correspondence that the scholar-politician conducted in exile in 1831-1860 in France (among others, Paris, La Grange, Tours) and Belgium (Brussels). It constitutes a rich collection of 1496 letters written in Polish (1423), French (65) and German (8), which were collected and published in five volumes by Helena Więckowska. The purpose of the study is 1) to indicate the vocabulary repertoire related to speaking in Lelewel’s colloquial subidiolect, 2) to organise excerpts within the lexical-semantic field related to the process of speech and the speaking situation, 3) to determine which words may be Lelewel’s individuals. The lexicographical analysis refers to sources covering the vocabulary of the New Polish era. The vocabulary with the component ‘to communicate orally’ comprises 226 lexical units.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2022, 8; 191-212
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologiczna podstawa zachowania językowego nadawcy w przedmowach do prac popularyzujących wiedzę o języku polskim w XIX wieku
Autorzy:
Jurewicz-Nowak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022847.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wartość
wartościowanie
podręczniki do gramatyki i stylistyki
pedagogika językowa
XIX w.
value
valuation
grammar and stylistic textbooks
language pedagogy
XIX century
Opis:
Przedmiotem artykułu są wartości i wartościowanie w przedmowach do wybranych podręczników gramatycznych i stylistycznych przeznaczonych dla dzieci i młodzieży 2. poł. XIX w. autorstwa Ignacego Boczylińskiego, Augusta Jeskego, Józefy Kamockiej, Władysława Lercla, Filipa Olpińskiego, Teofili Radońskiej i Piotra Skrzypińskiego. Podobnie jak inne fenomeny społeczne, tak i wartości człowiek utrwala w języku, dzięki czemu jest możliwa analiza językowa nazw wartości, jak również rekonstrukcja systemu wartości określonej grupy społecznej. Autorów tekstów łączy rodzaj więzi wynikającej z podobieństwa zainteresowań językowych oraz wykonywanej pracy nauczyciela i wychowawcy. Zasadniczym celem ich prac jest popularyzacja wiedzy o języku polskim oraz kształcenie umiejętności poprawnego mówienia i pisania. Podręczniki ukazały się po powstaniu styczniowym, między 1870 a 1889 r. na obszarze trzech zaborów. Reprezentatywne dla nich są wartości poznawcze (np. wiedza, zrozumienie) i pragmatyczne (np. pożytek, praktyczność, praca). Ówczesne programy wychowawcze pod wpływem idei pozytywistycznych kładły nacisk na kształcenie zawodowe i walor pracy. Wartościowaniu podlega proces nauczania języka polskiego: praca nauczyciela — wychowawcy oraz ucznia, ćwiczenia, metody, podręczniki, gramatyka, ortografia itp. Podłożem dla formułowanych ocen lub zaleceń jest dobro dziecka (rozwój umysłowy) i nauczyciela (sukces pedagogiczny). Najczęściej wartości zostają wyeksponowane w tych pasażach, które realizują funkcję perswazyjną (wyrażają oceny i wywołują określoną presję na czytelniku).
The subject of the article are values and valuation in preface to selected grammatical and stylistic textbooks intended for children and youth of the second half of the XIX century by Ignacy Boczyliński, August Jeske, Józefa Kamocka, Władysław Lecler, Filip Olpiński, Teofila Radońska and Piotr Skrzypiński. Similarly to other social phenomena, so does the human being perpetuates values in the language, thanks to which it is possible to analyze the language of value names as well as reconstruct the value system of a particular social group. The authors of the texts are combined by the type of ties resulting from the similarity of language interests and the work of the teacher and educator. The essential goal of their work is to popularize knowledge about the Polish language and to develop the skills of correct speaking and writing. The textbooks appeared after the January Uprising, between 1870 and 1889 in the area of three partitions. Cognitive values (e.g. knowledge, understanding) and pragmatic values (e.g. utility, practicality, work) are representative for them. The then educational programs under the influence of positivist ideas emphasized vocational training and the value of work. The process of teaching the Polish language is valued: the work of the teacher — educator and student, exercises, methods, textbooks, grammar, spelling, etc. The basis for formulated assessments or recommendations is the good of the child (mental development) and teacher (pedagogical success). Most often values are exposed in these passages, which perform the persuasive function (they express grades and cause a certain pressure on the reader).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 135-149
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Trębicki – zapomniany kolekcjoner i bibliograf z Linowa
Władysław Trębicki – a forgotten collector and bibliographer from Linowo
Autorzy:
Kowkiel, Lilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195922.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Władysław Trębicki
księgozbiory prywatne
bibliografia polska
XIX w.
Adam Zawadzki
Józef Ignacy Kraszewski
Michał Bobrowski
Biblioteka Ordynacji Zamojskiej
private book collections
Polish bibliography
XIX century
Opis:
Kolekcjoner i bibliograf Władysław Trębicki (1806-1861) w rodzinnym majątku Linowo (dawny powiat prużański, obecnie Białoruś) gromadził rękopisy i druki, skupiając się na polonikach i materiałach dotyczących historii i literatury polskiej. W archiwach i bibliotekach Wilna i Krakowa zachowały się listy Trębickiego do Adama Zawadzkiego, Adama Benedykta Jochera, Józefa Ignacego Kraszewskiego i innych. Korespondencja pozwala ustalić tytuły kupowanych lub wymienianych książek i czasopism, czas, kiedy bibliofil poważnie zainteresował się naukowymi pracami z zakresu historii, literatury i bibliografii oraz uzupełniać informacje bibliograficzne dotyczące dawnych poloników. Wielotysięczna biblioteka w Linowie stała się warsztatem pracy bibliografa. Z dawnej kolekcji Władysława Trębickiego zachowało się około 2 tys. tomów starych druków i książek XIX w. Fragment ten obecnie znajduje się w depozycie Książnicy Zamojskiej im. Stanisława Kostki Zamoyskiego w Zamościu jako część Księgozbioru Klemensowskiego Rodziny Zamoyskich.
Collector and bibliographer Władysław Trębicki (1806-1861) in the family estate Linowo (the former Pruzany district, now Belarus) collected manuscripts and prints, focusing on polonic’s and materials about Polish history and literature. In the archives and libraries of Vilnius and Krakow, Trębicki’s letters to Adam Zawadzki, Adam Benedykt Jocher, Józef Ignacy Kraszewski and others have been preserved. Correspondence allows to determine the titles of purchased or exchanged books and magazines, a time when a bibliophile became seriously interested in scientific works on history, literature, bibliography and also suplement bibliographic information about old polonic’s. The library in Linowo with many thousand book’s has become a bibliographer’s workplace. About 2,000 items have been preserved from the former collection of Władysław Trębicki - volumes of old prints and books of the XIX century. This fragment is currently in the deposit of Książnica Zamojska im. Stanisław Kostka Zamoyski in Zamość as part of the Klemensowski Book Collection of the Zamoyski Family.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 1; 89-107
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dworzec główny PKP w Toruniu w świetle analiz porównawczych
The main railway station in Toruń in the light of comparative analyses
Autorzy:
Kaprzyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366390.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Dworzec kolejowy
Toruń
analiza porównawcza
XIX w.
Gdańsk–
Kłodno
Olsztyn
Piła
Ejtkuny
Barczewo
Korsze
Chojnice
Ostróda
Starogard Gdański
Wąbrzeźno
Kowalewo Pomorskie
Railway Station
comparatives analysis
XIX century
Opis:
The subject of the paper is to show the main railway station in Toruń in the light of comparative analyses. Its aim is to bring out the characteristic elements in the superstructure, architectural decoration and interior design of the station and to compare them with a group of twelve other structures of this type located in former East Prussia. These buildings were grouped on the basis of stylistic similarities, but they are also connected by the time of creation, because they were all built in the second half of the nineteenth century. Some of them have not survived to this day, most have been modernised, but the rich photographic record from the turn of the century allows for comparative analysis. Due to the changes that the building of the principal train station in Toruń underwent, its history is briefly presented at the start of this paper. The aim is to highlight the changes that the building underwent during the 159 years of existence; the most important railway building serving passengers in the city.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 305, 3; 599-614
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy małe miasto może zmienić się w duże? Analiza przypadku Wałbrzycha w drugiej połowie XIX i początku XX wieku
If a small town can turn into a big? Case study of Wałbrzych in the second half of the 19th and beginning of 20th century
Autorzy:
Ludwig, Bogna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691890.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
urbanistyka
XIX w.
XX w.
Wałbrzych
town planning
19th century
20th century
Opis:
Wałbrzych, which was founded as a village, expanded to a small mining town. The rising of the coal mining industry has led to the origin of the regional mining basin. At the same time industrial region was developed. Former small town became the heart of the district. Local authorities set up efforts to increase representativeness of the city as the seat of the County. In the old town and its vicinity were located the administrative authorities buildings, banks, shops and services of the higher usability. At the same time, former villages were changed, taking the forms of workers’ settlements – suburbs of Wałbrzych. Transformation of the landscape was changing the town. Could that process, however, lead to create the metropolitan nature of the city and to maintain it? Some preserved settings and tradition decided that the success of that process was only partial.
Wałbrzych założony jako wieś, został rozbudowany jako miasteczko górnicze. Wzrost wydobycia węgla doprowadził do powstania zagłębia górniczego. Dawniejsze małe miasto stało się sercem okręgu. Zadbano wtedy o wzrost jego reprezentacyjności. Powstał nowy ratusz. W pobliżu wzniesiono budynki urzędów. Zaczął kształtować się ciąg budowli monumentalnych wzdłuż alei u stóp miasta. W dwudziestoleciu międzywojennym proces rozbudowy się nasilił. W obrębie starego miasta i śródmieścia lokowano organy administracyjne, banki oraz sklepy i usługi wyższej użyteczności. Równocześnie zmieniały się okoliczne wsie przyjmując formę osiedli robotniczych – przedmieść. Kształtowała się wielka aglomeracja. Przemiany krajobrazu zmieniały miasteczko. Czy jednak doprowadziły do wykształcenia charakteru wielkomiejskiego i jego utrwalenia? Pewne zachowane układy, tradycja zadecydowały o częściowym powodzeniu procesu.
Źródło:
Space – Society – Economy; 2017, 22; 87-102
1733-3180
2451-3547
Pojawia się w:
Space – Society – Economy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi w krakowskim samorządzie. O książce Hanny Kozińskiej-Witt Politycy czy klakierzy? Żydzi w krakowskiej radzie miejskiej w XIX wieku, Kraków 2019
Autorzy:
Makowski, Krzysztof A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036284.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jews
Kraków
municipal council
nineteenth century
Żydzi
rada miejska
XIX w.
Opis:
Niniejszy artykuł zawiera refleksje na temat książki Hanny Kozińskiej-Witt pt. Politycy czy klakierzy? Żydzi w krakowskiej radzie miejskiej w XIX wieku (Kraków 2019). Autorka za cel postawiła sobie weryfikację tezy, że aktywność żydowskich radnych była nieadekwatna do ich liczby. Posłużyła się teorią aren Dietlind Hüchtker. Książka składa się z wprowadzenia, czterech rozdziałów i ekskursu. W warstwie informacyjnej należy ją uznać za wartościową. W zestawieniu z wcześniejszymi publikacjami na temat udziału Żydów w krakowskiej radzie miejskiej porusza szerszą gamę problemów i przynosi wiele nowych ustaleń. Gorzej wypada warstwa konstrukcyjna i ogólnie warsztatowa.
The article present reflections on the book Politycy czy klakierzy? Żydzi w krakowskiej radzie miejskiej w XIX wieku (Kraków, 2019) by Hanna Kozińska-Witt. The author of the publication sought to verify the thesis according to which the activity of Jewish councillors in Kraków was not proportionate to their number. For this purpose, she used the theory of arenas developed by Dietlind Hüchtker. The book consist of introduction, four chapters, and an excursus. Hanna Kozińska-Witt’s book is a valuable source of information. In comparison to earlier publications on the participation of Jews in Kraków’s municipal council, it tackles a broader set of issues and offers fresh research outcomes. However, the construction and overall methodological aspect of the book is lacking.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2021, 82; 381-389
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasata klasztoru Franciszkanów – Reformatów w Szamotułach
Secularisation of the Reformed Friars Minor monastery in Szamotuły
Autorzy:
Kaczmarek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832061.pdf
Data publikacji:
2021-10-07
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
kasata
klasztor
Wielkopolska
XIX w.
secularisation
monastery
Greater Poland
19th century
Opis:
W pracy omówiono proces kasaty klasztoru reformatów w Szamotułach. Klasztor ten został założony pod koniec XVII w. przez ówczesnego właściciela miasta Jana Korzbok Łąckiego. Fundator osadził zakonników w pozostałościach po dawnym zamku i wybudował im kościół pod wezwaniem św. Krzyża. Konwent działał do śmierci ostatniego gwardiana, który zmarł w lutym 1832 r. Zgon gwardiana zapoczątkował proces faktycznej kasaty klasztoru. Po kilku latach (1839 r.) poklasztorne zabudowania przejęła szamotulska parafia katolicka.
The paper discusses the process of the secularisation of the Reformed Franciscan monastery in Szamotuły. The monastery was founded at the end of the 17th century by the then owner of the town Jan Korzbok Łącki. The founder settled the monks in the remains of the former castle and built for them a church dedicated to St. Cross. The convent operated until the death of the last guardian, who died in February 1832. After a few years (1839), the former monastic buildings were taken over by the Catholic parish in Szamotuły.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 1; 120-132
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rękopis Jana Dąbrówki czy rękopis Lubiński
Autorzy:
Nowodworski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048593.pdf
Data publikacji:
1959
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
rękopis
Jan Dąbrówka
XIX w.
ABMK
archiwa
manuscript
19th century
archives
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1959, 1, 1; 60-72
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legaty na rzecz bractw kościelnych w Szadku w latach 50-tych XIX w.
Bequests to church fraternities in Szadek in the 1850s
Autorzy:
Szkutnik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19064522.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Szadek
legaty
bractwa kościelne
XIX w.
bequests
religious fraternities
19th century
Opis:
W Szadku w okresie staropolskim powstało kilka bractw religijnych funkcjonujących przy parafii rzymskokatolickiej. Wierni zainteresowani czynnym uczestnictwem w różnych formach kultu zrzeszali się w konfraterniach, czując potrzebę integracji w ramach lokalnej społeczności. Bractwa religijne otrzymywały od fundatorów i darczyńców fundusze na swe funkcjonowanie. W latach 50-tych XIX w. Bractwo Bożego Ciała i Pięciu Ran Pana Naszego Jezusa Chrystusa, zwane też Bractwem Pięciorańskim, oraz Bractwo Różańca Świętego otrzymały w testamentach zapisy na odprawianie mszy za duszę darczyńców. Legaty te zarejestrowano w formie aktów notarialnych notariuszy szadkowskich. Treść tych dokumentów stała się przedmiotem edycji w niniejszym artykule jako kolejne źródło do dziejów Kościoła w Szadku.
In the Old Polish period, several religious fraternities were formed in the Roman-Catholic parish in Szadek. The parishioners who were interested in active participation in various forms of religious cult set up fraternities, which was an expression of the need for integration within the local community. Religious fraternities received funds from donors to finance their activities. In the 1850s, the Fraternity of the Rosary received legacies in the last wills of the donors to say Masses for the peace of their souls. The legacies were recorded in the form of notarial acts by Szadek registrars. These documents are yet another source of knowledge about the history of Church in Szadek.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2016, 16; 63-75
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytki sztuki cerkiewnej Drohobycza na rysunkach Stanisława Wyspiańskiego z podróży w sierpniu roku 1887
Monuments of Church Art in Drohobych in Drawings by Stanisław Wyspiański from his Travels in August 1887
Autorzy:
Agnieszka Gronek, Agnieszka Gronek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130737.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Stanisław Wyspiański
Drohobycz
sztuka cerkiewna
XIX w.
Drohobych
Church Art
19th century
Opis:
Stanisław Wyspiański w sierpniu 1887 r. wyjechał do Galicji Wschodniej. Rysunki, które pozostały z tej podróży, stanowią bardzo cenne źródło obrazowe do poznania zabytków z tych terenów. W artykule uwaga została skupiona na rysunkach z Drohobycza. Badania porównawcze i kwerenda terenowa pozwoliły uzupełnić dane dotyczące ich dziejów, a nawet rozpoznać i odnaleźć dzieła uważane za zaginione.
In August 1887 Stanisław Wyspiański went to Eastern Galicia. The drawings that he made during this trip are a very valuable illustrative source for learning about the monuments of this area. In the article, attention was focused on the drawings from Drohobych. Comparative and field research allowed us to discover unknown information about history of some monuments, and even to recognize and find works of arts considered lost.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 271-288
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the foreign invader on the shape of wooden architecture of the end of the 19th and beginning of the 20th century in the Lublin region
Wpływ zaborcy na kształt architektury drewnianej końca XIX i początku XX w. na terenie Lubelszczyzny
Autorzy:
Netczuk-Pol, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835717.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
wooden building
Lublin region
Russification
19th century
20th century
zabudowa drewniana
Lubelszczyzna
rusyfikacja
XIX w.
XX w.
Opis:
The aim of the article was to present the influence of the Russian national architecture on the wooden architecture of the Lublin region, created at the turn of the 19th and 20th centuries, which was characterized by great distinctiveness. The subject of the work was to show the importance of increased Russification, which touched not only the spheres of social and cultural life, but also architecture.The article analyzes the preserved wooden architecture from the turn of the century in the present-day Lubelskie Region. The starting material used was the available archival materials and documentation prepared for the needs of the provincial conservator of monuments (the card for the records of architectural and construction monuments) and a local inspection was made to prepare photographic documentation of the current state. Characteristic wooden buildings were used as comparative material, built at the end of the 19th and the beginning of the 20th century in Samara, Russia. The buildings have a well-documented history and are well researched by local scientists. Additionally, they are kept almost intact. During the research, a comparative method was used for the existing wooden buildings in the Lublin region from the turn of the century with the Russian wooden buildings, mainly in terms of detail and façade decoration. It allowed us to notice the similarities between the details used in traditional wooden construction in the Lublin Province. It is especially visible in the details of the window decorations – richly decorated drip and window sills. It is an element characteristic only for the analyzed period, which confirms the thesis about the influence of the foreign invaders on the shape of architecture.
Celem artykułu było przedstawienie wpływu architektury narodowej rosyjskiej na drewnianą architekturę Lubelszczyzny powstałą na przełomie XIX i XX w., która charakteryzowała się dużą odrębnością. Przedmiotem pracy było ukazanie znaczenia wzmożonej rusyfikacji, która dotykała nie tylko sfery życia społecznego, kulturalnego, ale także architektury.W artykule dokonano analizy zachowanej architektury drewnianej powstałej na przełomie wieków na terenie obecnego województwa lubelskiego. Jako materiał wyjściowy wykorzystano dostępne materiały archiwalne oraz dokumentację stworzoną na potrzeby wojewódzkiego konserwatora zabytków (karta ewidencji zabytków architektury i budownictwa) oraz dokonano wizji lokalnej w celu przygotowania dokumentacji fotograficznej stanu aktualnego. Jako materiał porównawczy posłużyła charakterystyczna zabudowa drewniana powstała pod koniec XIX i na początku XX w. w Samarze w Rosji. Zabudowa ta ma dobrze udokumentowaną historię oraz jest dobrze zbadana przez lokalnych naukowców. Dodatkowo przetrwała do dziś w stanie prawie nienaruszonym.Podczas badań porównano istniejącą zabudowę drewnianej Lubelszczyzny z przełomu wieków z zabudową drewnianą rosyjską przede wszystkim pod względem detalu i dekoracji fasady. Pozwoliło to na zauważenie podobieństw między detalami stosowanymi w tradycyjnym budownictwie drewnianym na terenie województwa lubelskiego. Szczególnie jest to widoczne w detalu stolarki okiennej – bogato dekorowane nad- i podokienniki. Jest to element charakterystyczny tylko dla badanego okresu, co potwierdza tezę o wpływie zaborcy na kształt architektury.
Źródło:
Architectus; 2021, Nr 1 (65); 11-20
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co „Napolion” mógł zobaczyć w Ciechanowie
What Could ‘Napolion’ See in Ciechanów
Autorzy:
Małowiecki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134436.pdf
Data publikacji:
2022-07-22
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
Tematy:
Ciechanów
1806
cultural landscape
19th century
Napoleon Bonaparte
1806 r.
krajobraz kulturowy
XIX w.
Opis:
Artykuł jest próbą przedstawienia materialnego krajobrazu kulturowego (wyglądu) Ciechanowa w grudniu 1806 r., w czasie wjazdu Napoleona Bonaparte do tego miasta. Wykorzystane zostały dostępne publikacje oraz archiwalia, głównie przechowywane w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i w archiwum w Mławie. Niniejsze opracowanie można uznać za szkic, który zapewne mógłby być rozbudowany po szczegółowych kwerendach w archiwum w Białymstoku, w archiwach niemieckich oraz po pogłębionym rozpoznaniu francuskich dokumentów (pamiętniki, korespondencja) tyczących się północnego Mazowsza w 1806–1807 r.
The article is an attempt to present the material cultural landscape (appearance) of Ciechanów in December 1806 when Napoleon Bonaparte entered the city. The available publications and archives were used, mainly stored in the Central Archives of Historical Records in Warsaw and in the archives in Mława. This study can be considered a draft that could probably be expanded after detailed searches in the archives in Białystok, in German archives, and after an in-depth examination of French documents (diaries, correspondence) concerning northern Mazovia in 1806–1807.
Źródło:
Studia Mazowieckie; 2022, 17, 1; 125-141
1231-2797
2720-5991
Pojawia się w:
Studia Mazowieckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przed narodzinami. Powinności kobiety brzemiennej w świetle poradników z końca XIX i początku XX w.
Before giving birth. Duties of a pregnant woman in the light of handbooks from the end of the nineteenth and the beginning of the twentieth centuries
Autorzy:
Nawrot‑Borowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558456.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
XIX w.
XX w.
ciąża
dziecko
higiena
macierzyństwo
poradnictwo
zdrowie
19th century
20th century
child
counseling
health
hygiene
motherhood pregnancy
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest próba rekonstrukcji zaleceń kierowanych do kobiet ciężarnych na terenie ziem polskich w ostatnich dekadach XIX w. i w początku XX. Podstawę źródłową dokonanych ustaleń stanowi literatura o charakterze poradnikowym w zakresie zdrowia i higieny, a także edukacji dziecka. Odtworzone zostały porady ówczesnych lekarzy, higienistów i teoretyków wychowania dotyczące higieny kobiety brzemiennej, których przestrzeganie przyczynić się miało do dobrego stanu zdrowia matki, w szczególności zaś korzystnie wpływać miało na stan zdrowia i całe przyszłe życie noszonego w jej łonie dziecka.
The objective of the present article is trying to reconstruct the recommendations directed to pregnant women on the Polish teritories in the last decades of the nineteenth century and at the beginning of the twentieth century. The basic source of the achieved directions is guide type literature in the field of health and hygiene as well as education of a child. The recommendations of the then doctors, hygienists and education theoreticians dealing with the hygiene of the pregnant woman, complying with which was to contribute to the good state of mother’s health and the whole future life of the child carried in her womb.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2011, 28; 277-301
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 43

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies