Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wolne Miasto Gdańsk" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Ekonomiska relationer mellan Fria staden Gdansk och Danmark under åren 1920–1939
Economic relations of the free city of Danzig and Denmark in 1920–1939
Autorzy:
Hajduk, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592386.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Dania
Wolne Miasto Gdańsk
Handel
Opis:
Kontakty handlowe Gdańska z Królestwem Danii sięgają średniowiecza. Potwierdzone w źródłach są związki handlowe gdańsko-duńskie od 1368 roku. O znaczeniu Gdańska dla Danii w bilateralnych relacjach gospodarczych świadczy ustanawianie w nadmotławskim grodzie przez władze duńskie przedstawicieli handlowo-dyplomatycznych, których w okresie od 1656 roku do 1920 roku było dziesięciu w rangach: rezydentów, agentów konsularnych, wicekonsulów i konsulów. Po wyłączeniu w 1920 roku Gdańska wraz z niewielkim terytorium z granic Niemiec i utworzeniu Wolnego Miasta funkcje konsulów etatowych pełnili: Bent Falkenstjerne (1921) i Harald Koch (1922–1936). W latach 1937–1945 obowiązki konsula honorowego powierzono zaś Holgerowi Ditlevowi Schraderowi. Włączenie Wolnego Miasta w obszar celno-gospodarczy państwa polskiego stanowiło czynnik zachęcający do podejmowania przez Duńczyków różnych inicjatyw gospodarczych na jego terenie. Odnotować należy udział Duńczyków i kapitałów duńskich w zarejestrowanych w Gdańsku spółkach armatorsko-spedycyjno-maklerskich, takich jak: Filia Gdańska Zjednoczonej Korporacji Bałtyckiej, Bałtycko-Amerykańskie Towarzystwo Importu Nafty z o.o., Gdańskie Żeglugowo-Handlowe Towarzystwo Akcyjne „Artus”. Ponadto aktywność duńskich przedsiębiorstw oraz Duńczyków na obszarze Wolnego Miasta zaznaczyła się w handlu, połączonym ze spedycją, spośród których wymienić można spółki: Domestic & Foreign Commission Company Limited Filiale Danzig, Skandinawisch-Danziger Handelsgeselschaft GmbH „Skandia”, Handelsgesellschaft Skandinavia GmbH, I.P. Karberg & Co Aktieselskab, „Danobalt” Handelsgesellschaft mbH, Rudolph Als Aktieselskab oraz Langelandskorn GmbH. Handlem artykułami włókienniczymi zajmowała się spółka „Danopol” Danisch-Polnische Gesellschaft fur Auswartigen Handel GmbH. Na rynku ubezpieczeniowym w Gdańsku działała znana duńska firma „Infico” Internationale Financierungs Compagnie Aktien-Gesellschaft. Aktywność Duńczyków w Wolnym Mieście zaistniała także w dziedzinie wytwórczości. W latach 1926–1930 funkcjonowała w Gdańsku rafineria uruchomiona przez duńską spółkę Aarhus Oliefabrik AS, wyposażona w najnowocześniejsze wówczas urządzenia do produkcji olejów roślinnych, margaryny i innych tłuszczów jadalnych. Należy również wspomnieć o współpracy nawiązanej w latach trzydziestych XX wieku przez Stocznię Gdańską z duńską spółką Burmeister & Wain AS w dziedzinie budowy motorów diesla oraz z zakładami Atlas Maskinfabrik AS w zakresie produkcji urządzeń chłodniczych.
SummaryEconomic relations of Gdansk and the Kingdom of Denmark date back to the Middle Ages. Danish – Gdansk relations on economic grounds are confirmed by the sources from 1368. Significance of Gdansk for Denmark in bilateral commercial relations is proclaimed by establishing trade and diplomatic representatives by the Danish government in Gdańsk where in the period from 1656 to 1920 there were 10 of them in following ranks: residents, consular agents, vice-consuls, consuls. After excluding Gdańsk in 1920, along with a small territory from the borders of Germany and the establishment of the Free City, the full-time consuls positions were held by Bent Falkenstjerne (1921) and Harald Koch (1922–1936). Then in 1937–1945, the duties of the honorary consul were entrusted to Holger Ditlevow Schrader.The inclusion of the Free City into the customs and economic area of Poland was a factor encouraging the Danish people to take various economic initiatives on its territory. The participation of Danes and Danish capitals should be noted in the ship owners -forwarding and brokerage companies registered in Gdańsk, such as: Branch of the United Baltic Corporation (Filia Zjednoczonej Korporacji Bałtyckiej), Baltic – American Oil Importing Company Ltd. (Bałtycko-Amerykańskie Towarzystwo Importu Nafty z o.o.), Gdańsk Shipping and Trade Joint Stock Company Artus (Gdańskie Żeglugowo-Handlowe Towarzystwo Akcyjne Artus). Furthermore, the activity of Danish enterprises and Danes in the Free City area was marked by trade, combined with forwarding, among which the following companies can be mentioned: Domestic and Foreign Commissions Company Limited Filiale Danzig, Skandinwisch – Danziger Handelsgesellschaft GmbH “Skandia”, Handelsgesellschaft Skandinavia GmbH, I. P. Kraberg & Co Aktieselskab, “Danobalt” Handelsgesellschaft mbH, Rudolph Als Aktieselskab and Langelandskorn GmbH. Textile products were dealt with by “Danopol” Dänisch – Polonische Gesellschaft für Auswärtigen Handel GmbH. A well-known Danish company ’Infico’ Internationale Financierungs Compagnie Aktien – Gesellshaft, operated on the insurance market. Danes’ activity in the Free City also occurred in the field of manufacturing. In 1926–1930 a refinery operated in Gdańsk started by the Danish company Aarhus Oliefabrik AS, equipped with the most modern equipment for the production of vegetable oils, margarine and other edible fats. Mention should also be made of cooperation established in the 1930s by Gdańsk Shipyard (Stocznia Gdańska) with the Danish company Burmeister & Wain AS in the field of diesel engine construction.
Źródło:
Studia Maritima; 2018, 31; 187-204
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie czasopisma młodzieżowe w Wolnym Mieście Gdańsku
Polish youth magazines in the Free City of Gdansk
Autorzy:
Romanow, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557528.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Prasa polska
historia
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
W artykule przedstawiono zachowane tytuły polskich, młodzieżowych inicjatyw prasowo – wydawniczych w W. M. Gdańsku, będących segmentem miejscowej, polskiej prasy organizacyjnej. Z racji zdekompletowania zbiorów tychże pisemek, w ograniczonym stopniu przeprowadzono ich analizę jakościową i ilościową. Podstawowym zadaniem gdańskiej, polonijnej prasy młodzieżowej było wzbudzanie i utrwalanie patriotyzmu oraz przeciwstawianie się germanizatorskim usiłowaniom gdańskich władz. Tymczasem wewnątrz redakcyjne spory, a także nie wystarczające opieka merytoryczna ze strony inceptorów owych wydawnictw osłabiały pożądane oddziaływanie na adresatów – czytelników. Ostatecznie charakteryzowane pisemka przejęły funkcje kronik i częściowo „raptularzy” życia organizacyjnego
The article presents the preserved titles of the Polish youth press publishing initiatives from the Free City of Gdansk, being a segment of local, Polish organizational press. Due to the incompletion of the series of these magazines, their qualitative and quantitative analysis has been done on a limited scale. The main task of the Gdansk Polish youth press was to inspire and uphold patriotism and to oppose the germainsation attempts of the Gdansk authorities. Meanwhile, the inter-editorial arguments, as well as insufficient thematic care from the inceptors of these publishings weakened the desired influence on the addressees – readers. Finally, the magazines took the form of chronicles and partially „diaries” of the organisational life of the Polish youth in the Free City of Gdansk
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia; 2015, 13; 110-125
2081-1861
2300-3057
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sąd nad Manfredim Graviną, Wysokim Komisarzem Ligi Narodów w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1929–1932
Autorzy:
Sierpowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1628428.pdf
Data publikacji:
2021-09-23
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Manfredi Gravina
League of Nations
Free City of Danzig (Gdansk)
Liga Narodów
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
Autor artykułu podejmuje próbę racjonalizacji funkcjonowania wysokich komisarzy Ligi Narodów w Wolnym Mieście Gdańsku. Koncentruje się na osobie włoskiego Wysokiego Komisarza Manfrediego Graviny, działającego na terenie Wolnego Miasta w latach 1929–1932. Stara się zdjąć z niego etykietę polityka antypolskiego.
The article attempts to rationalise the functioning of the League of Nations High Commissioners in the Free City of Danzig (Gdansk). It focuses on the person of High Commissioner Manfredi Gravina of Italian nationality, active in the Free City in 1929–1932, trying to remove from him the label of an anti-Polish politician.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 2; 19-34
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słynna gdańska polonuska: Siostra Lucjana Maria Wanda Makurath (1911-1999)
Eine berühmte Polin: Schwester Lucjana Maria Wanda Makurath (1911-1999)
Autorzy:
Stefaniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559034.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Wanda Makurath
Wolne Miasto Gdańsk
dominikanki
dominikanie świeccy
Freie Stadt Danzig
Dominikanerinnen
Dominikanische Tertiaren
Opis:
Wanda Makurath pochodziła z dawna zasiedziałej w Gdańsku polskiej rodziny Kaszubów. Urodziła się w Stegnie (Steegen) 5 maja 1911 r. Uczęszczała do Polskiej Szkoły Senackiej. W 1928 r. wstąpiła do Zgromadzenia Dominikanek Kontemplacyjno-Czynnych III Zakonu Św. Dominika. Tam złożyła 19 listopada 1934 r. śluby wieczyste. W 1934 r. uzyskała w Tarnowie dyplom nauczycielki. Zaraz też podjęła pracę pedagogiczną, kolejno w Kielcach i Skarszewach koło Kościerzyny. W dniu 17 kwietnia 1937 r. została wysłana do Wolnego Miasta Gdańska, by objąć posadę nauczycielki w mieszczącej się w Domu Polskim szkole w miejscowości Piekło (Peickel). W dniu 1 września 1939 r. hitlerowcy aresztowali trzy dominikanki, po uwolnieniu siostra Lucjana przyjechała do Gdańska, skąd została wysiedlona do Generalnego Gubernatorstwa. Podjęła się tam prowadzenia tajnych kompletów w ramach działalności w Polskim Komitecie Rady Głównej Opiekuńczej. Po wyzwoleniu powróciła do pracy szkolnej: była zatrudniona (1945-1953) w Orzeszu koło Pszczyny na Górnym Śląsku. Od 1 września 1956 r. pracowała w szkole w Gdańsku. Do 1957 r. była związana ze Zgromadzeniem Dominikanek Życia Apostolskiego. Potem związała się ślubami z Fraternią Gdańską Trzeciego Zakonu Dominikańskiego. Jako przełożona tercjarzy dominikańskich w Gdańsku wiele wysiłku włożyła w rozwój fraterni. Zmarła 16 grudnia 1999 r. zamykając rozdział, jakim byli niegdyś niezłomni Polacy w Gdańsku.
Wanda Makurath stammte aus einer seit langer Zeit in Danzig wohnenden polnischen Kaschuben Familie. Sie wurde in Steegen am 5. Mai 1911 geboren. Sie besuchte die Polnische Schule des Senats. Im Jahre 1928 trat sie in die beschaulich-tätige Kongregation der Dominikanerinnen des Dritten Ordens des Hl. Dominikus. Dort legte sie am 19. November 1934 die ewige Profess. 1934 erlangte sie das Lehrerdiplom. Gleich begann sie die pädagogische Arbeit, zuerst in Kielce dann in Skaryszewa bei Kościerzyna. Am 17. April 1937 wurde sie in die Freie Stadt Danzig gesandt, um dort den Lehrerposten in einer polnischen Schule in Peickel anzutreten, die in der Gabel der Weichsel und des Nogat lag. Hier zeigte sich die heroische und heldenhafte Haltung der Sr. Lucjana als Polin und als Ordensfrau. In der Schule leitete sie den Gesangsunterricht, einen Chor, Pfadfinder für Mädchen und Buben, einen Kunstkreis. Sie begeisterte Mädchen für den Polnisch Unterricht, die Handarbeit und das Turnen. Sie setzte sich beträchtlich in der Pfarre Pieklo ein, und gründete den Eucharistischen Kreuzzug, den Katholischen Jugendverein, den Katholischen Mütterverein, den Katholischen Jugendverein für die Mädchen und den Lebendigen Rosenkranz. Am 1. September 1939 verhafteten die Nazis drei Dominikanerinnen, und fuhren sie in die Haft in Elbląg. Nach dem Freispruch kam Sr. Lucjana nach Danzig aber bald wurde sie nach Generalgouvernement vertrieben. Dort begann sie heimlich zu unterrichten, im Rahmen der Tätigkeit des Polnischen Komitees des Rats der Wohlfahrt. Sr. Lucjana hielt sich zuerst in Nozdrzec bei Przeworsk auf, wo sie einen Kindergarten für die Dorfkinder mitorganisierte. Dann vom 1. August 1942 bis 31. Januar 1943 lebte sie im Kloster in Bieliny und arbeitete im Polnischen Rat der Wohlfahrt. Von März 1943 bis Mai 1945 hielt sich Sr. Lucjana im Generalhaus der Kongregation im Biała Niżna auf. Dort arbeitete sie in einer halblegalen Volksschule. Gleichzeitig leitete sie den hiesigen Chor und lehrte dabei die Jugendlichen Polnisch, Geschichte und Gesang. Nach der Freisetzung nahm sie den Lehrposten wieder auf. Sie arbeitete: 1945-1953 in Orzesz bei Pszczyna in Oberschlesien, vom 1. September 1956 in einer Schule in Danzig. Bis 1957 war sie mit der Kongregation der Dominikanerinnen des Hl. Dominikus verbunden. Dann legte sie in Danzig die Gelübde in der Fraternität des dominikanischen Dritten Ordens ab. Als langjährige Oberin (1973-1993) diente sie ihr fruchtbar mit großem Engagement und Hingabe. Sie war ein Mitglied des Provinzrates (1972-1991). Treu ihrem dominikanischen Charisma wirkte sie im Geiste ihrer verborgenen Weihe an Gott, als Lehrerin in der Grundschule Nr. 27 in Danzig bis zur ihrer Pensionierung im Jahre 1968. Als Oberin der dortigen dominikanischen Terziaren gab sie sich viel Mühe um die Entwicklung der Fraternität zu fördern. Sie starb am 16. Dezember 1999 und schloss das Kapitel der unbeugsamen Polen in Danzig.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2015, 36; 231-248
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Admirał Michał Aleksander Borowski, jego służba i działalność w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1919–1928
Admiral Michał Aleksander Borowski, His Service and Activity in the Free City of Gdańsk in the Years 1919–1928
Autorzy:
Machaliński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928139.pdf
Data publikacji:
2021-06-01
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
Michał Aleksander Borowski
port gdański
marynarka wojenna
Wolne Miasto Gdańsk
port of Gdańsk
navy
Free City of Gdańsk
Opis:
Michał Aleksander Borowski (1872–1939), generał major rosyjskiej marynarki wojennej, kontradmirał Polskiej Marynarki Wojennej. Do Wojska Polskiego został przyjęty 12 grudnia 1918 r. W lutym 1919 r. w ramach Generalnej Delegacji Ministerstwa Aprowizacji sprawował funkcję kierownika portu gdańskiego, od lipca 1919 r. jednocześnie w ramach Departamentu dla spraw Morskich pełnił funkcję pełnomoc-nika do spraw wojskowych i morskich. W marcu 1921 r. był zastępcą przewodniczącego Delegacji Polskiej w Radzie Portu Gdańskiego, a od lipca 1923 r. przewodniczącym Polskiej Delegacji Rady Portu i Dróg Wodnych w Gdańsku. Ze służby odszedł w sierpniu 1927 r. Emeryturę spędził w Wilnie, gdzie zmarł 23 grudnia 1939 r.
Michał Aleksander Borowski (1872–1939), Major General of the Russian Navy, Rear Admiral of the Polish Navy. He was admitted to the Polish Army on December 12, 1918. In February 1919, as part of the General Delegation of the Ministry of Provisions, he held the post of head of the Gdańsk port, and from July 1919, simultaneously as part of the Department for Maritime Affairs, he held the post of plenipotentiary for military and maritime affairs. In March 1921, he was deputy chairman of the Polish delegation to the Gdańsk Port Council, and from July 1923, chairman of the Polish delegation to the Port and Waterways Council in Gdańsk. He left the service in August 1927 and retired in Vilnius where he died on December 23, 1939.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2020, XVII; 143-171
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samochody a polski wywiad wojskowy w Wolnym Mieście Gdańsku (1920–1939)
Autorzy:
Gondek, Bartosz
Jendrzejewski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520587.pdf
Data publikacji:
2015-04-15
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Samochody
motoryzacja
wywiad wojskowy
szpiegostwo
Gdańsk
Jan Henryk Żychoń
Wolne Miasto Gdańsk
Automobiles
automotive
military intelligence
espionage
the Free City of Gdańsk
Opis:
Cars in the interwar became a popular means of communication. Therefore, also benefited from it in intelligence work. Mainly it was just that their exploitation was cheaper than rail travel. On the other hand, gave it the ability to travel freely and quickly, and also perform some espionage tasks. At the same time we had to be careful, because foreign intelligence quickly versed in the ways of movement of Polish officers in Gdansk. The development of the automotive industry caused a lot of interest in new models, including rapid and sports. Therefore, sometimes the variety of brands became an indispensable element of Gdańsk streets, where there had place also collisions and accidents. Having a car also scheduled between social status, and so the more expensive and nicer car had the individual, the more significant was his position in society Gdansk. Gdańsk policymakers drove expensive cars, imported from abroad. In this image also entered the Polish intelligence chief, Maj. Jan Henryk Żychoń who loved, next to glamorous parties, expensive cars. And this led to accusations him by officers working in an easterly direction, to cooperate with foreign intelligence, because there seen the source of his finances. Żychoń had no worries about false allegations, the transparency of the work of subordinate officers stations, seemed numerous instructions, even for drivers of company vehicles. This had a big impact on the streamlining of information. Cars were also cause other problems, “ace Polish intelligence” that exacerbated the dispute with his former opponents.
In den zwei Jahrzehnten zwischen den beiden Weltkriegen wurden Automobile zu einem beliebten Verkehrsmittel. Deshalb kamen sie auch in der nachrichtendienstlichen Arbeit zum Einsatz. Dabei ging es vor allem darum, dass ihre Nutzung billiger war als Bahnfahren. Außerdem bestand die Möglichkeit, ungehindert und schnell zu reisen sowie einige Spionageaufgaben auszuführen. Gleichzeitig musste man aufpassen, weil der fremde Nachrichtendienst schnell dahinterkam, auf welche Weise sich die polnischen Offiziere in Danzig fortbewegten. Die Entwicklung der Automobilindustrie führte zu einem großen Interesse an neuen Modellen, auch schnellen und sportlichen. Deshalb wurde die Markenvielfalt mit der Zeit auch ein unabdingbares Element auf den Danziger Straßen, auf denen es auch zu Zusammenstößen und Unfällen kam. Der Besitz eines Automobils gehörte auch zum sozialen Status, je teurer und schöner das Auto eines Bürgers war, desto bedeutsamer war seine Position in der Danziger Gesellschaft. Die Danziger Entscheidungsträger fuhren teure Autos, die aus dem Ausland eingeführt wurden. In dieses Bild passte auch der Chef des polnischen Nachrichtendienstes, Major Jan Henryk Żychoń, der außer üppigen Empfängen auch teure Autos liebte. Dies trug dazu bei, dass er von in östlicher Richtung arbeitenden Offizieren beschuldigt wurde, mit einem fremden Nachrichtendienst zusammenzuarbeiten, denn dort wurde die Quelle seiner Finanzen gesehen. Żychoń machte sich nichts aus den falschen Anschuldigungen, gab aber für die Transparenz der ihm unterstellten Offiziersdienststellen zahlreiche Anweisungen heraus, auch für die Fahrer von Dienstfahrzeugen. Dies hatte großen Einfluss auf die Optimierung der Informationsarbeit. Automobile waren auch der Grund für weitere Probleme des “Asses des polnischen Nachrichtendienstes”, die zu einer Verschärfung des Streites mit seinen früheren Opponenten führten.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 287, 1; 79-90
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrematonimy w funkcji społeczno-kulturowej na przykładzie druków ulotnych Wolnego Miasta Gdańska 1920–1939
The socio-cultural function of chrematonyms on the example of advertisement prints in the Free City of Danzig in the years 1920–1939
Autorzy:
Olszewska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
chrematonimy
onomastyka kulturowa
druki ulotne
Wolne Miasto Gdańsk
chrematonyms
cultural onomastics
advertisement prints
the Free City of Danzig
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza chrematonimów w realiach historycznych oraz ich roli jako symboli tożsamości kulturowej. Omawiane w tekście niemieckojęzyczne chrematonimy z okresu Wolnego Miasta Gdańska (WMG) 1920–1939 nie były dotąd przedmiotem analizy kulturowej. Podstawę podziału i analizy chrematonimów wyekscerpowanych na potrzeby niniejszego artykułu z druków ulotnych WMG stanowi model badawczy Artura Gałkowskiego (2011) wraz z podziałem chrematonimów w funkcji kulturowo-użytkowej na chrematonimy marketingowe, społecznościowe i ideacyjne. Analiza wykazała, iż nazwy zakodowane w drukach ulotnych są odzwierciedleniem obrazu otaczającego świata mieszkańców WMG oraz utrwalonym symbolem ich tożsamości kulturowej.
The aim of the following article is the analysis of chrematonyms in historical reality and of their role as the symbols of cultural identity. The German language chrematonyms from the period of the Free City of Danzig covered in the following article have not been the object of the cultural analysis so far. The basis of the division and analysis of chrematonyms excerpted on the needs of the following article from the advertisement prints of the Free City of Danzig is constituted by the research model by Gałkowski (2011) together with the division of chrematonyms into marketing chrematonyms, social chrematonyms and idea-creating chrematonyms in the culturally usable function. The analysis showed that names coded in advertisement prints mirror the surrounding world of the inhabitants of the Free City of Danzig and create a fixed symbol of their cultural identity.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2017, 31; 163-175
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Okno na świat” i „dwójka”. Działalność placówki polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w Gdyni w latach 1933-1939
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591030.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
military intelligence
the port in Gdynia
Pomerania
sea policy
counter-intelligence
the Free City of Gdańsk/Danzig
wywiad wojskowy
port w Gdyni
Pomorze
polityka morska
kontrwywiad
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
W Gdyni w latach 1933-1939 działała placówka polskiego wywiadu wojskowego. Był to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający większej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowało w nim kilku wojskowych i cywilów. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowała między 6 a 13. Ogółem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowało w Gdańsku i Niemczech co najmniej 37 agentów. PO 2 utworzono kilka miesięcy po objęciu władzy w Rzeszy przez nazistów i tuż po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodów. Lata 1931-1933 były okresem wyjątkowego napięcia w stosunkach polsko-gdańskich. Ich widownią było głównie forum Ligi Narodów. Prawdopodobnie powołanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki miał profil działalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane było obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 był tarczą osłaniającą port w Gdyni i najbliższy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdańska było główną przyczyną powołania posterunku. Było to miasto cieplarniane dla działalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, fałszerze, pospolici przestępcy, działacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdyński PO 2 koncentrował się na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdańskiem. Do łatwych zadań należało namierzanie mieszkań, w których niemieckie służby spotykały się ze współpracownikami. Kilkadziesiąt zadań rocznie dotyczyło sprawdzenia doniesień posterunków oficerskich, ekspozytury lub innych służb polskich w odniesieniu do podejrzanych osób. Szukano szpiegów i zdrajców. Badano zachowania – zwłaszcza gdańszczan – nietypowe i występujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach między przedsiębiorstwami polskimi, gdańskimi i niemieckimi na Wybrzeżu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerów Wojska Polskiego i członków ich rodzin (zwłaszcza żon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 został przestawiony na działania ofensywne, głównie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodziło o poznanie stanu niemieckich zbrojeń, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnień (na późniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
In the years 1933-1939 in Gdynia there was a post of Polish military intelligence. It wasan officers’ Post no 2 (PO-2), subordinated to a bigger agency, the Branch Office no 3 ofthe Second Department of the Polish Army’s General Staff. An officer managed a teamof several people, military men and civilians. In turn, they managed agents, who collected information. Their number oscillated between 6 and 13. Altogether, in the years1933–1938 there were at least 37 agents working for PO-2 in Gdańsk and Germany. PO-2 was created a few months after the Nazis assumed power in the Reich andjust after Germany left the League of Nations. The years 1931–1933 were a period ofexceptional tension between Poland and Gdańsk/Danzig. It was especially visible in theforum of the League of Nations. The reason behind creating a post of offensive counter-intelligence (such was the profile of the post for the first two years) was a fear of howthe situation in the Free City of Danzig might develop. The Nazis were unpredictable anddangerous. From the counter-intelligence point of view PO-2 was a shield protecting the port in Gdynia and its surroundings from the German penetration. The vicinity of Gdańsk wasthe main reason to create the post. It was a propitious city for espionage. The Free Cityof Gdańsk/Danzig was full of deserters, smugglers, forgers, common criminals, politicalactivists, escapees and refugees. Until November 1935 the Gdynia PO-2 concentrated on counter-intelligence concerning Gdańsk. A relatively easy task was to identify flats where the Germans met withtheir collaborators. Several score of tasks were related with checking the reports concerning various people; the reports were coming from the officers’ posts, the branch office or other sources. Spies and traitors were looked for. The behaviours of selected inhabitantsof Gdańsk were investigated, especially the uncharacteristic and – at the same time –regular ones. The information was collected on the connections between Polish, Gdańskand German enterprises. Social contacts of officers of the Polish Army and the membersof their families (especially their wives) were looked at carefully. Since 1935 in connection with creating Wehrmacht out of compulsory conscriptionPO-2 changed its mode of action into offensive, mainly in West Pomerania, i.e. the eastern part of Provinz Pommern and Grenzmark Posen Westpreussen. The point was to define the state of the German armaments, the deployment of German troops, the locationof their airports and fortifications (of what was to become the Pomeranian Embankment,Pommernstellung) and the speed of mobilisation.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 99-131
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wacław Kłoczkowski (1873–1930) – kontradmirał rosyjskiej i polskiej marynarki wojennej, doradca Delegacji Polskiej na konferencję wersalską, attaché wojskowy i morski przy Poselstwie Polskim w Londynie
Wacław Kłoczkowski (1873–1930) – Rear Admiral of the Russian and Polish Navy, Advisor of the Polish Delegation to the Versailles Conference, Military and Naval Attaché at the Polish Legation in London
Autorzy:
Machaliński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928143.pdf
Data publikacji:
2021-06-01
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
Wacław Kłoczkowski
marynarka wojenna
Wolne Miasto Gdańsk
attaché wojskowy i morski w Londynie
Poselstwo Polskie
navy
Free City of Gdańsk
Polish Legation
naval and military attaché in London
Opis:
W artykule opisano działalność Wacława Kłoczkowskiego (1873–1930), który służył w rosyjskiej marynarce wojennej od 1898 do 1917 r. W 1917 r. został awansowany do stopnia kontradmirała. W Wojsku Polskim służył od marca 1919 r. Od kwietnia 1919 r. do lutego 1922 r. był członkiem polskiej dyplomacji (członek Delegacji RP w Paryżu), przewodniczącym Komisji Gdańskiej i Żeglugi, pełnomocnikiem woj-skowym i morskim Poselstwa Polskiego w Londynie. Po przyjeździe do Polski był kolejno: naczelnikiem Wydziału Administracyjnego Spraw Wojskowych, drugim zastępcą szefa Zarządu Marynarki Wojennej, peł-nomocnikiem generalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych na Wester-platte, dowódcą 15. Dywizji Piechoty w Toruniu. Zmarł w Warszawie 15 stycznia 1930 r.
Wacław Kłoczkowski (1873–1930). He served in the Russian Navy from 1898 to 1917. In 1917 he was promoted to the rank of Rear Admiral. Served in the Polish Army since March 1919. From April 1919 to February 1922, he was a member of Polish diplomacy (member of the Polish Delegation in Paris), Chairman of the Gdańsk and Shipping Commission, military and naval plenipotentiary of the Polish Embassy in London. After arriving in Poland he was consecutively: head of the Admini-strative Branch of the Military Affairs, second deputy head of the Naval Management, general plenipotentiary of the Ministry of the Military Affairs for Westerplatte, commander of the 15th Infantry Division in Toruń. He died in Warsaw on 15 January 1930.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2020, XVII; 173-189
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki Polski niepodległej w świetle spuścizny dokumentacyjnej Ignacego Jana Paderewskiego
The beginnings of independent Poland in light of Ignacy Jan Paderewski’s documentary legacy
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364338.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Ignacy Jan Paderewski
konferencja pokojowa w Paryżu
traktat wersalski
Galicja Wschodnia
Śląsk Cieszyński
Górny Śląsk
Wolne Miasto Gdańsk
peace conference in Paris
Treaty of Versailles
Eastern Galicia
Cieszyn Silesia
Upper Silesia
Free City of Gdańsk
Opis:
Ignacy Jan Paderewski (1860–1941), jeden z twórców polskiej niepodległości oraz światowej sławy pianista, pozostawił po sobie bezcenną spuściznę dokumentacyjną. Jest ona rozproszona w ponad 20 archiwach i innych instytucjach pamięci w Polsce i innych krajach. Składają się na nią materiały o charakterze biograficznym, ale przede wszystkim dokumenty z jego niemal 60-letniej aktywności artystycznej, politycznej i dyplomatycznej. Już jako znany w świecie artysta Paderewski stanął na czele rządu jedności narodowej w odradzającej się Polsce. Jednocześnie objął funkcję ministra spraw zagranicznych i delegata polskiego na konferencję pokojową w Paryżu. W ciągu niespełna rocznej działalności (od 16 stycznia do 9 grudnia 1919 r.) odegrał kluczową rolę w walce o polskie granice i w budowie podstaw organizacyjnych niepodległego państwa polskiego. Ciesząc się zaufaniem przywódców mocarstw zachodnich, w tym prezydenta USA Woodrow Wilsona, szybko doprowadził do uznania Polski za niepodległe państwo, sprzymierzone z państwami Ententy. Na konferencji paryskiej, wspierany przez Romana Dmowskiego oraz historyków (Szymona Askenazego, Oskara Haleckiego, Władysława Konopczyńskiego) i geografów (m.in. Eugeniusza Romera) toczył dyplomatyczne boje o włączenie do Polski Śląska Cieszyńskiego, Górnego Śląska, Galicji Wschodniej oraz ziem zaboru pruskiego wraz z Gdańskiem. Jego dymisja z funkcji premiera nie zakończyła aktywności na rzecz Polski, którą prowadził na emigracji aż do śmierci w 1941 r.
Ignacy Jan Paderewski (1860–1941), one of the architects of Polish independence and a world-renowned pianist, left behind an invaluable documentary legacy. It is scattered in over 20 archives and other remembrance institutions in Poland and other countries. It comprises biographical materials but above all, documents of almost 60 years of his artistic, political and diplomatic activity. When Paderewski became the head of the National Unity Government in the reborn Poland, he was already a world-famous artist. At the same time, he accepted the position of Minister of Foreign Affairs and Polish delegate to the peace conference in Paris. Over the course of less than a year (from 16 January to 9 December 1919) of activity, he played a key role in the struggle for Polish borders and building the organisational basis for the sovereign Polish state. Enjoying the trust of the leaders of Western powers, including US President Woodrow Wilson, he quickly achieved recognition of Poland as a sovereign state, allied with the Entente. At the Paris conference, supported by Roman Dmowski and historians (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński) and geographers (e.g. Eugeniusz Romer), he fought diplomatic battles for the inclusion of Cieszyn Silesia, Upper Silesia, Eastern Galicia, and the lands of the Prussian partition including Gdańsk, into Poland. His resignation from the post of prime minister did not end his activity for Poland, which he continued as an émigré until his death in 1941.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 243-261
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomorzanie w walce o powrót Pomorza Gdańskiego do Polski (1918-1920)
Autorzy:
Ostapowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202868.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Pomorze Gdańskie
konferencja paryska
powstanie wielkopolskie
Organizacja Wojskowa Pomorza
Wolne Miasto Gdańsk
zaślubiny Polski z morzem
Pomerania-Gdansk
the Peace Conference in Paris
Greater Poland Uprising
the Pomerania Military Organization
the Free City of Gdansk
“marriage” of Poland with the Baltic Sea
Opis:
„Długi” wiek XIX (1772-1920) upłynął na Pomorzu Gdańskim pod władzą zaborcy pruskiego. Na przekór bismarckowskiej germanizacji kształtowała się nowoczesna świadomość narodowa polska, oparta o tradycje walki o niepodległość (1807, 1830, 1848, 1863) i hasła pozytywistyczne, co wpłynęło na postawy Polaków w latach 1918-1920. O połączeniu Pomorza Gdańskiego – Nadwiślańskiego – Prus Zachodnich (niem. Provinz Westpreussen) z odzyskującą niepodległość Polską zadecydowały silne powiązania z powstaniem wielkopolskim i decyzje konferencji pokojowej w Paryżu (1919). Mimo zakazu podejmowania walki na Pomorzu wydanego przez Naczelną Radę Ludową, działały tu różne grupy konspiracyjne na czele z Organizacją Wojskową Pomorza, toczące utarczki z niemieckim Grenzschutzem-Ost, przygotowujące powstanie w Gdańsku na wypadek pojawienia się „Błękitnej Armii” gen. Józefa Hallera, tworzące partyzantkę w Borach Tucholskich. Konspiratorzy wzięli udział w wojnie z Rosją Sowiecką w 1920 r., a symbolem ich zwycięstwa stały się zaślubiny Polski z morzem 10 lutego 1920 r.
The “long” 19th century (1772-1920) passed in Pomerania-Gdansk under the Prussian-German invaders. In spite of Bismarck’s germanization, modern polish national bassed on the traditions of the struggle for independence (for example Napoleonic Free City of Gdańsk, Springtide of Nations 1848 and polish Uprisings 1830, 1863) and positivist slogans which influenced the attitudes of Poles in the years 1918-1920. On the merger of Pomerania-Gdansk – Pomerania-on the Vistula – Western Prussia (germ. ‘Westpreussen’) with Poland regaining independence was determined by strongties with the Greater Poland Uprising and the decisions of the peace conference in Paris (1919). Despite the ban of fighting against Pomerania issued by the Supreme People’s Council (Naczelna Rada Ludowa), various underground groups led here, including the Pomeranian Military Organization (Organizacja Wojskowa Pomorza), fighting with the German Grenzschutz-Ost (germ. ‘border paramilitary units’), preparing the uprising in Gdansk in the event of the appearance of the “Blue Army” (Polish Army in France) gen. Joseph Haller’s, forming a guerilla in Bory Tucholskie (pol. Forrest of Tuchola). The conspirators took part in the war with Soviet Russia in 1920 and the symbol of their victory became the “marriage” of Poland with the Baltic Sea on February 10, 1920.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2020, 2(17); 79-101
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czarodziej klawiatury” w świecie dyplomacji. Rola Ignacego Jana Paderewskiego w walce o polskie granice (1919-1920)
“Keyboard wizard” in the world of diplomacy. The role of Ignace Jan Paderewski in the fight for polish borders (1919-1920)
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202870.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ignacy Jan Paderewski
Konferencja pokojowa w Paryżu
traktat wersalski
powstania śląskie
Galicja Wschodnia
Śląsk Cieszyński
Górny Śląsk
Wolne Miasto Gdańsk
Ignace Jan Paderewski
Paris Peace Conference
Treaty of Versailles
Silesian Uprisings
Eastern Galicia
Cieszyn Silesia
Upper Silesia
Free City of Gdańsk
Opis:
Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) – światowej sławy pianista, kompozytor, polityk oraz mąż stanu i dyplomata odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu się odrodzonego państwa polskiego i jego granic. Aktywną działalność polityczną podjął w okresie pierwszej wojny światowej. W latach 1915-1918 pozyskał dla sprawy polskiej prezydenta Stanów Zjednoczonych, Woodrowa Wilsona i jego najbliższe otoczenie polityczne oraz ponad 4-milionową Polonię amerykańską. Realny wpływ na kształtowanie się terytorium i granic państwa polskiego zyskał po objęciu urzędu premiera polskiego rządu i ministra spraw zagranicznych, co miało miejsce 16 stycznia 1919 r. Doprowadził on do uznania odrodzonego państwa polskiego na arenie międzynarodowej przez Stany Zjednoczone (30 stycznia 1919 r.), Francję (23 lutego), Wielką Brytanię (25 lutego), Włochy (27 lutego), a następnie inne państwa. Reprezentował Polskę w Paryżu jako delegat na konferencję pokojową. W trakcie kilku miesięcy obrad walczył o włączenie do państwa polskiego Galicji Wschodniej, Śląska Cieszyńskiego i Górnego Śląska oraz Gdańska wraz z Pomorzem. Wspierali go w tych działaniach znani polscy uczeni, zarówno historycy (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński), jak i geografowie (Eugeniusz Romer). Razem z Romanem Dmowskim podpisał w Wersalu w dniu 28 czerwca 1919 r. traktat pokojowy kończący I wojnę światową. Po rezygnacji z funkcji premiera w dniu 9 grudnia 1919 r. i wyjeździe z kraju, nadal interesował się sprawami polskimi. Do działalności politycznej powrócił w okresie inwazji bolszewickiej na Polskę. Od lipca 1920 r. do maja 1921 r. był na prośbę rządu polskiego i naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego polskim delegatem na konferencje międzynarodowe oraz przedstawicielem przy Lidze Narodów.
Ignace Jan Paderewski (1860-1941) – a world-famous pianist, composer, politician, statesman and diplomat played a significant role in shaping the reborn Polish state and its borders. He undertook active political activity during the First World War. In the years 1915-1918, he acquired the President of the United States, Woodrow Wilson and his closest associates, as well as over 4 million American Polonia for the Polish cause. He gained real influence on the shaping of the territory and borders of the Polish state after taking office as the Prime Minister of the Polish Government and the Minister of Foreign Affairs. This took place on January 16, 1919. Paderewski led to the recognition of the reborn Polish state in the international arena by the United States (January 30, 1919), France (February 23), Great Britain (February 25), Italy (February 27), and then other countries. He represented Poland in Paris as a delegate to the peace conference. During the several months of deliberations he fought for the incorporation into the Polish state of Eastern Galicia, Cieszyn Silesia and Upper Silesia, as well as Gdańsk together with Pomerania. He was supported in these activities by well-known Polish scholars, both historians (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński) and geographers (Eugeniusz Romer). Together with Roman Dmowski, he signed at Versailles on 28 June 1919 a peace treaty ending World War I. After resigning from the post of prime minister on December 9, 1919 and leaving the country, he was still interested in Polish affairs. He returned to political activity during the Bolshevik invasion of Poland. From July 1920 to May 1921, at the request of the Polish government and the head of state Józef Piłsudski, he was a Polish delegate to international conferences and a representative at the League of Nations.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2020, 2(17); 27-59
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Willi Drost – ostatni dyrektor Stadtmuseum (muzeum miejskiego) w Gdańsku
Willi Drost: the last director of the Stadtmuseum (city museum) in Gdańsk
Autorzy:
Kramer-Galińska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/432915.pdf
Data publikacji:
2019-07-11
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Wolne Miasto Gdańsk
Muzeum Miejskie w Gdańsku
Stadt - und Provinzialmuseum
Willi Drost (1892–1964)
narodowy socjalizm
straty wojenne
badania proweniencyjne
nazistowska grabież dzieł sztuki
Free City of Gdańsk
City Museum in Gdańsk
Stadt- und Provinzialmuseum
National Socialism
war losses
provenance studies
Nazi looting of artworks
Opis:
O ile historia Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939) doczekała się w Polsce po 1989 r. wielu naukowych opracowań, o tyle działalność instytucji i osób – w szczególności gdańszczan narodowości niemieckiej, którzy odgrywali znaczącą rolę w życiu politycznym, kulturalnym, naukowym, oświatowym i duchowym Gdańska do 1945 r. – pozostaje w znacznej mierze ciągle nieopracowana. Taką postacią jest urodzony w tym mieście w 1892 r. Willi Drost. Po studiach oraz pracy naukowej w Lipsku, Marburgu, a także Kolonii i Królewcu powrócił w 1930 r. do Gdańska, gdzie powierzono mu posadę kustosza, następnie konserwatora zabytków Wolnego Miasta Gdańska, a od 1938 r. funkcję dyrektora Muzeum Miejskiego. Sprawował ją nieprzerwanie do 1945 roku. Od 1930 r. był także wykładowcą historii sztuki w Wyższej Szkole Technicznej (Technischer Hochschule), kustoszem Zbiorów Muzealnych całego obszaru Gdańsk – Prusy Zachodnie. Efektem pracy naukowej są jego liczne publikacje z zakresu teorii sztuki, malarstwa nowożytnego północnej Europy oraz sztuki Gdańska. Zasługą Drosta były prowadzone od 1934 r. prace inwentaryzacyjne zabytkowych kościołów gdańskich. Na podstawie zachowanych materiałów Drost opracował oraz opublikował w latach 1957–1964 5-tomową serię pt. Zabytki Sztuki Miasta Gdańska (Kunstdenkmäler der Stadt Danzig). W czasie II wojny światowej, wspólnie z prof. Erichem Volmarem, kierował akcją zabezpieczania i ewakuacji dzieł sztuki z Muzeum Miejskiego, Sali Czerwonej Ratusza, Dworu Artusa, Domu Uphagena, kościołów i innych obiektów zabytkowych. Bezpośrednio po jej zakończeniu Drost pozostał w Gdańsku i pomagał polskim historykom sztuki w odzyskaniu dzieł sztuki ukrytych w mieście i okolicach. Wiosną 1946 r. wyjechał do Niemiec i wykładał na uniwersytetach w Hamburgu oraz w Tybindze. Do końca życia pozostał propagatorem dziedzictwa kulturowego Gdańska. W uznaniu zasług uhonorowano Drosta licznymi nagrodami w Niemczech, a w 1992 r., w 100-lecie urodzin, odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową usytuowaną przed budynkiem dawnego Muzeum Miejskiego, a dziś Narodowego w Gdańsku. Artykuł ma przybliżyć działalność Drosta jako muzealnika oraz przypomnieć jego zasługi dla Gdańska.
As much as the history of the Free City of Danzig (1920–1939) has been dedicated numerous academic studies, the activity of its institutions and people, particularly Gdańsk residents of German nationality who played a significant role in the city’s political, cultural, scientific, educational, and spiritual life until 1945 has been hardly investigated. One of such individuals is Willi Drost born in Gdańsk in 1892. Following his studies and academic work in Leipzig, Marburg, Cologne, and Konigsberg, in 1930 he returned to Gdańsk, where he was offered the position of a custodian and later conservator of monuments of the Free City of Gdańsk; furthermore, as of 1938 he was appointed Director of the City Museum, which he remained uninterruptedly until 1945. Beginning from 1930, he was also professor of art history at the Technischer Hochschule, engineering university, as well as curator of Museum Collections for the whole region of Gdańsk – Western Prussia. His scholarly activity yielded numerous publications in art theory, North European modern painting, and Gdańsk art. Furthermore, Drost takes credit for the inventory of Gdańsk historic churches conducted from 1934 onwards. Resorting to the preserved materials, in 1957–1964, Drost published a 5-volume series titled Art Monuments of the City of Gdańsk (Kunstdenkmäler der Stadt Danzig). During WW II, together with Prof. Erich Volmar, he supervised the action of protecting and evacuating art works from the City Museum, Town Hall’s Red Room, Artus Manor, Uphagen’s House, as well as from churches and other historic facilities. Directly following the end of WW II, Drost stayed on in Gdańsk, helping Polish art historians to recover art works hidden in the city and its vicinity. Having left for Germany in the spring of 1946, he was professor at Hamburg and Tubingen universities. Until his last days he continued to promote the cultural heritage of Gdańsk. In recognition of his merits, Drost was honoured with numerous awards in Germany, while in 1992, on the 100th anniversary of his Birthday, a plaque commemorating him was unveiled in front of the building of the former City Museum (Stadtmuseum), today housing the National Museum in Gdańsk. The paper’s goal is to popularize Drost’s endeavours as a museologist, and to recall all he did for Gdańsk.
Źródło:
Muzealnictwo; 2019, 60; 108-120
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakleszczony pomiędzy Wschodem i Zachodem? Tożsamościowe sploty Franka Meislera
Wedged between East and West? The tangled identity of Frank Meisler
Autorzy:
Borzyszkowska-Szewczyk, Miłosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399435.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Frank Meisler
Kindertransports
Free City of Gdańsk
Pomeranian Jews
identity project
literature of cultural borderlands
intercultural literature
Holocaust literature of post-factographic character
kindertransporty
Wolne Miasto Gdańsk
żydzi/Żydzi pomorscy – projekt tożsamościowy
literatura pogranicza kulturowego
literatura interkulturowa
postfaktograficzna literatura Holocaustu
Opis:
W artykule poddałam refleksji tekstualne konstrukcje projektu tożsamościowego oraz obraz Wolnego Miasta Gdańska w autobiografii wzrastającego tam artysty pochodzenia żydowskiego Franka Meislera zatytułowanej Zaułkami pamięci. Gdańsk – Londyn – Jaffa. Wychodząc od analizy narracyjnej, prześledziłam sposób portretowania kulturowego splotu Wolnego Miasta Gdańska i tamtejszej społeczności żydowskiej w jej zróżnicowaniu. Uwzględniłam zarówno kwestię ujmowania doświadczenia pogranicza i żydowskości, jak i różnice w ich przedstawianiu w stosunku do utartej matrycy postrzegania relacji Wschód–Zachód, a także wielojęzyczność jako motyw i strategię narracyjną. Tekst Meislera został ujęty w ramach literatury kulturowego pogranicza i postfaktograficznej literatury Holocaustu.
This article reflects on the textual constructions of identity and the image of the Free City of Gdańsk (Danzig) in Frank Meisler’s autobiography On the Vistula Facing East, 1996 (Zaułkami pamięci. Gdańsk–Londyn–Jaffa, 2014; An der Weichsel gegen Osten, 2016). The author was a British-Israeli artist born in 1925 in the Free City of Gdańsk. The narrative analysis conducted here explores how Meisler presents cultural entanglements in the Free City of Gdańsk and its diversified Jewish community. My aim is to examine his strategies for portraying the borderland experience, his multilingualism, and for incorporating the Jewishness into the matrix of the East-West relations. Meisler’s autobiography has been interpreted as an example of the literature of cultural borderlands and of post-factum Holocaust literature.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2019, 12, 1; 119-142
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład oraz przekrój społeczny oddziałów Frontu Pomorskiego wkraczających na Pomorze w styczniu i lutym 1920 r.
Autorzy:
Smoliński, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529390.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Rzeczpospolita Polska
Wojsko Polskie
Armia Polska we Francji
Front Pomorski
Józef Haller
Józef Dowbor-Muśnicki
traktat wersalski
Pomorze
Wolne Miasto Gdańsk
rewindykacja Pomorza przez Polskę
Republik Polen
Polnische Armee
Polnische Armee in Frankreich
Pommersche Front
Józef Dowbór-Muśnicki
Versailler Vertrag
Pommern
Freie Stadt Danzig
Rückgewinnung Pommerns durch Polen
the Republic of Poland, the Polish Army
the Polish Army in France
the Pomeranian Front
the Treaty of Versailles
Pomerania
the Free City of Gdańsk
the revendication of Pomerania by Poland
Opis:
Pomimo upływu wielu lat od opisywanych poniżej wydarzeń oraz dość już dzisiaj bogatej literatury dotyczącej tego problemu, nadal brak jest w polskiej historiografii dostatecznie pełnego i wyczerpującego zagadnienie omówienia udziału polskich sił zbrojnych w mającej miejsce w styczniu i lutym 1920 r. operacji przejmowania ziem scedowanych Polsce przez Niemcy na mocy postanowień traktatu wersalskiego. Podobnie jest też z opisem ich przekroju społecznego. Znacznie lepiej przedstawiają się natomiast badania dotyczące przebiegu akcji rewindykacyjnej ze stycznia i lutego 1920 r. Dzieje się tak, choć tematyka ta – od czasu do czasu – głównie przy okazji kolejnych rocznic, zdaje się budzić pewne zainteresowanie historyków. Nie inaczej jest również obecnie, gdy trwają obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości państwowej.Stąd też autor postanowił pokazać możliwie pełny skład oraz przekrój społeczny wojsk Frontu Pomorskiego, które w styczniu i lutym 1920 r. wzięły udział w akcji przejmowania ziem pomorskich przyznanych Polsce na mocy traktatu w Wersalu. Poza tym omówił on też ich proweniencję, a także wpływ, jaki miała ona na ich stan oraz rzeczywistą wartość bojową w momencie rozpoczynania się akcji rewindykacyjnej. W efekcie tego widoczna jest skala tej wojskowej operacji, która wskazuje, że była to wówczas najważniejsza akcja militarna odrodzonej Rzeczpospolitej Polskiej.
Obwohl seit den unten beschriebenen Ereignissen viele Jahre vergangen sind und es heute eine recht reichhaltige Literatur zu diesem Problem gibt, fehlt es in der polnischen historischen Literatur bis heute an einer ausreichend vollständigen und das Phänomen erschöpfend behandelnden Abhandlung über die Beteiligung der polnischen Streitkräfte an der Operation, bei der im Januar und Februar 1920 die infolge des Versailler Vertrags von Deutschland an Polen abgetretenen Gebiete übernommen wurden. Ähnlich verhält es sich mit der Beschreibung ihres sozialen Querschnitts. Dagegen sieht es bei den Forschungen zum Verlauf der Wiedergewinnungsaktion vom Januar und Februar 1920 wesentlich besser aus. Dies ist so, obwohl diese Thematik von Zeit zu Zeit, hauptsächlich anlässlich von Jahrestagen, ein gewisses Interesse bei den Historikern zu erregen scheint. Nicht anders verhält es sich auch gegenwärtig, während der Feiern zum 100. Jubiläum der Wiedergewinnung der staatlichen Unabhängigkeit durch Polen.            Deshalb hat der Autor auch beschlossen, die möglichst vollständige Zusammensetzung und soziale Struktur der Armeen der Pommerschen Front zu präsentieren, die im Januar und Februar 1920 an der Aktion teilnahmen, bei der die Pommerschen Gebiete übernommen wurden, die Polen durch den Vertrag von Versailles zugesprochen worden waren. Außerdem bespricht er auch ihre Herkunft sowie den Zustand und den tatsächlichen Kampfwert zum Zeitpunkt des Beginns der Wiedergewinnungsaktion. Dadurch wird der Umfang der militärischen Operation sichtbar, der aufzeigt, dass es sich dabei um die damals wichtigste militärische Aktion der wiedergeborenen Polnischen Republik handelte.
Despite the fact that many years have passed  since the events described below occurred  and the literature  on this problem is quite rich, Polish historiography still lacks the complete and comprehensive discussion concerning the issue of  the participation of the Polish armed forces in the operations of taking over the territories  assigned to Poland by Germany under the provisions of the Versailles Treaty, which  took place in January and February 1920. A similar situation takes place with  the description of their profile.  On the other hand, the research on the process of the revendication actions of January and February 1920 looks much better. Yet,  this subject, from time to time - mainly on the occasion of subsequent anniversaries, seems to arouse some interest of  historians.  It also happens now  when the centenary celebrations of Poland regaining independence are taking place.Therefore, the author decided to show the possibly full composition and social profile of the Pomeranian Front troops, which in January and February 1920 took part in the takeover of Pomeranian lands granted to Poland under the provisions of the Treaty of Versailles. In addition, he also discussed their provenance and the impact they had on their condition and actual combat value at the time the revendication  action began. As a result, the magnitude of this military operation is visible, which indicates that it was then the most important military action of the reborn Polish Republic.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies