- Tytuł:
- „Nervus belli pecunia” : czyli finansowa strona wojen Rzeczypospolitej
- Autorzy:
- Bohun, Tomasz (1973- ).
- Powiązania:
- Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 10-13
- Data publikacji:
- 2020
- Tematy:
-
Wojny polsko-moskiewskie (1604-1634)
Wojny polsko-szwedzkie (1563-1660)
Finanse
Wojna
Wojsko
Finanse wojskowe
Żołd
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Artykuł problemowy - Opis:
- Artykuł dotyczy problematyki kosztów wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVI i XVII wieku. Problemy z brakiem gotówki na płatności dla wojska wystąpiły już w wojnie ze Szwecją w Inflantach i Estonii, a później podczas wojen z Rosją od 1600 roku. Żołnierze przed niewypłacalnością skarbu państwa bronili się, zawiązując konfederacje. Pierwsza zawiązana została w Glinianach przez ponad 7,5 tysiąca żołnierzy jazdy i 900 piechurów. Konsekwentnie rabując prywatne majątki szlacheckie oraz dobra królewskie w województwach ruskim, podolskim i lubelskim wymusili na sejmie uchwalenie podatków dla pokrycia żołdów. W czasie wojny inflanckiej 8,5 tys. żołnierzy zawiązało cztery takie konfederacje (koszty ich spłacenia to 1,5 mln zł – skarb litewski i ok. 700 tys. – skarb koronny). Wojny z Rosją stały się najdroższym w historii Polski wydatkiem. Wojna moskiewska w latach 1611-1618 prowadzona przez Zygmunta III Wazę kosztowała ok. 5,7 mln złotych. Poszukując oszczędności, planowano zwiększyć ilość tańszej w utrzymaniu piechoty, kosztem jazdy. Dopiero podczas kampanii smoleńskiej w latach 1632-1634 Władysław IV zrealizował ten zamysł i to w jego armii na 21 tysięcy żołnierzy, ponad 14 stanowiła piechota.
- Dostawca treści:
- Bibliografia CBW
Artykuł